l
Doden bij opstand
gevangenen Brazilië
Oma van Dam is niet meer
Stoer gep
Fransen worstelen
met 910 Koerden
GRATIS
LEIDSCH
DAGBLAD
19
21
Dutroux naar
ziekenboeg
overgebracht
Wilhelmina bood Juliana troon
aan tijdens bezettingsjaren
nu en r
dari fon,
h
Rul: omstreden winnaar van
festival zonder uitschieters
Troubadour
Charles Trénet
overleden
2 WEKEN
BANDAG 19 FEBRUARI 2001
Leidsch
OPGERICHT 1 MAART 1860
Dagblad
NR. 42546
LOSSE NUMMERS 2,25
ZATERDAG 2,75
1
- erinneringen
Jphalen bij
Lde foto's
[zoeterwoude
Madonna wellicht
aar Nederland
Amerikaanse popster Ma-
inna komt wellicht naar Ne-
rland voor een concert in de
- nsterdam Arena in het kader
n een Europese tournee.
01 n aantal radiozenders stond
n nmorgen bol van dit gerucht
ar aanleiding van een he
cht in Algemeen Dagblad.
■t concert zou plaatshebhen
1,1 9 juni. Noch Mojo Concerts
k ich Madonna's platenmaat-
lT iappij Warner Music kun-
n het bericht bevestigen.
aliban joeg 300
t lannen dood in
mensenrechtenorganisatie
unan Rights Watch heeft de
renigde Naties vandaag op
roepen snel een onderzoek
te stellen naar berichten dat
:t Taliban-regime in Afgha-
"Jstan in januari 300 mannen
■het openbaar heeft geëxecu-
llrd. De massamoord had
liigens ooggetuigen plaats na
verovering van de stad Ya-
ilang door de Taliban.
'erleden blijft
ischer kwellen
Duitse minister van bui-
üandse zaken Fischer raakt
seds verder in de problemen
lor zijn verleden. Er dreigde
een vooronderzoek wegens
eineed, nu komt daarbij dat
minister mogelijk gelogen
eft over zijn deelname aan
n PLO-congres, waar hij te-
n eigen zeggen in vóór een
licaal anti-Israëlische motie
u hebben gestemd.
gina5
uzikantenprotest
lat niet door
b;aangekondigde demonstra-
van muzikanten op het
inenhof in Den Haag tegen
artiestenregeling, onder
van de nieuwe Belasting-
gaat niet door. De ge-
ente Den Haag heeft beslo-
geen vergunning af. te ge-
2 n voor de demonstratie, om-
op dat tijdstip al een ande-
groep demonstranten het
inenhof bevolkt.
sinor wordt baas
grootste staalreus
!t Franse Usinor, het
ixemburgse Arbed en het
aanse Aceralia vormen sa-
en een nieuwe onderneming
e met een jaarproductie van
miljoen ton ruwstaal op af-
jand het grootste staalcon-
ïrn ter wereld is. Nu is Posco
i JtZuid-Korea nog de grootste
fet 26,5 miljoen ton. Usinor
tijgt een meerderheid met 56
focent van de aandelen.
[gina beurs
/ANDAAG 28 PAGINA'S
13
Vogelpark
Avifauna
sluit manege
per 1 juli
Veel VIP's bij
verkiezing
Zakenvrouw
van het Jaar
Leiderdorper
Groenendijk
vreest einde van
voetballoopbaan
Van Hanegem T er Leede
gelooft bij Sparta wil wel elke
niet in het week tegen
'schokeffect' Lisse spelen
Oudste van Nederland na 113 jaar en drie maanden overleden Duizenden mensen gegijzeld tijdens massaal oproer
In de Braziliaanse deelstaat Sao Paulo zijn gedetineerden
in een groot aantal gevangenissen gisteren massaal in
opstand gekomen. De muiterij op een zelfs voor Brazilië
ongekende schaal kostte zeker acht gevangenen het le
ven. Op het hoogtepunt van de acties werden duizenden
mensen gegijzeld.
en meer dan 7.900 bezoekers,
onder wie 1.700 kinderen, al
dus een woordvoerster van de
politie. Een gewapende groep
gedetineerden maakte zich
blok na blok meester van de
overbevolkte gevangenis.
De opstand breidde zich ra
zendsnel uit naar andere ge
vangenissen. Volgens Brazili
aanse media heerste op het
hoogtepunt oproer in 35 ge
vangenissen in de deelstaat
Sao Paulo. De acht doden zou
den vrijwel uitsluitend gedeti
neerden zijn die door medege
vangenen werden vermoord.
Volgens vrijgelaten gijzelaars
SAO PAULO Rtr-AFP-EFE-AP
De politie zegt de situatie in
middels weer vrijwel onder
controle te hebben. De op
stand begon in de gevangenis
van Carandiru, waar gevange
nen naar schatting driehon
derd mensen gijzelden. De gij
zelaars waren voornamelijk
werknemers en bezoekende fa
milieleden van gevangenen.
De opstand in Carandiru,
waar ongeveer tienduizend ge
detineerden huizen, begon gis
teren tijdens het bezoekuur.
Binnen bevonden zich naast
de gevangenen 72 bewaarders
zou het dodental echter veel
hoger kunnen liggen.
Een van de aanleidingen
voor de opstand is mogelijk de
overplaatsing, afgelopen vrij
dag, van een aantal leiders van
een organisatie van gevange
nen uit Carandiru naar andere
gevangenissen in Sao Paulo.
De Carandiru-gevangenis is
als grootste in het land. Het
complex is berucht door' een
bloedbad in 1992. In korte tijd
werden destijds 111 gevange
nen gedood door zwaar bewa
pende politie-eenheden die
werden ingezet teneinde een
opstand te onderdrukken.
Gevangenisopstanden zijn in
Brazilië een veelvuldig voorko
mend verschijnsel. De massale
ongeregeldheden van gisteren
zijn volgens mensenrechtenac
tivisten echter uniek in de ge
schiedenis.
Catherina Angenieta van Dam-Groeneveld, samen met zoon Cor.
LEIDEN AD VAN KAAM
inenland
'jitenland
Bituur en Kunst
lonomie
ploof en Samenleving
isprek van de Dag
izondheid
3
5
14,16
6,7
10
2
9,11,12,13
17 t/m 27
Jtlevisieprogramma's15
8,10
Oma van Dam is niet meer. Ca-
tharina Angenieta van Dam-
Groeneveld, met 113 jaar de
oudste inwoner van Nederland,
overleed in de nacht van vrijdag
op zaterdag in haar huisje in de
Leidse Groenoordstraat. „Ze is
vredig en rustig in haar slaap
overleden", zei zoon Cor, die
haar een leven lang verzorgde.
„Ze laat een leegte achter. Maar
ze was gewoon op."
Kaatje van Dam - van 20 no
vember 1887 - was met voor
sprong de alleroudste bewoner
van ons land ooit. Niet eerder
haalde iemand de gezegende
leeftijd van 113 jaar en 3 maan
den. De oudste inwoner van
Nederland is nu Hendrikje van
Andel-Schipper uit Hoogeveen.
Mevrouw Van Andel is 110 jaar.
Behalve de oudste van Ne
derland, was Kaatje van Dam
ook de op vier na oudste bewo
ner van de wereld. De alleroud
ste is vermoedelijk.de ruim 114-
jarige Marie Marthe Augustine
Bremont-Mesange. De Frangai-
se woont in Cande bij Nantes.
De Italiaanse schaapherder An
tonio Todde staat met 112 len
tes te boek als de oudste man
ter wereld. Todde werd geboren
in het jaar dat de Eiffeltoren
werd geopend.
Nog ruim een jaar eerder en
op de Koolgracht zag Kaatje van
Dam het licht. Op een klein uit
stapje naar Den Haag na woon
de ze haar leven lang in Leiden.
De laatste kwart eeuw daarvan
verzorgde zoon Cor (?1), één
van de tien kinderen, haar in
haar huisje in de Groenoord
straat. Een ijzersterk gestel en
een hart dat onder alle omstan
digheden maar vrolijk door
bleef kloppen, vormden de ba
sis voor haar extregm lange uit
houdingsvermogen. „Plus de
goede verzorging van mijn
zoon", liet ze bij gelegenheid
van haar- 113de verjaardag nog
trots weten. Aanwezig ook op
die dag: haai- 18 kleinkinderen,
24 achterkleinkinderen en 2
achterachterkleinkinderen.
Nadat ze eerder op haar
108ste nog vlot herstelde van
een heupbreuk, vierde Oma
van Dam, zoals de buurt haar
vooral kende, haar laatste twee
verjaardagen in besloten kling,
waar in de jaren daarvoor nog
half Leiden-Noord uitliep bij
die gelegenheden. Het meren
deel van de dag verkeerde ze in
ARCHIEFFOTO LOEK ZUYDERDUIN
haar eigen wereld, maar ze leef
de vooral op bij visites van haar
achterachterkleinkinderen.
„Dan wist ze dondersgoed wat
er gaande was", sprak zoon
Cor.
De laatste maand liet haar ge
zondheid haar evenwel in de
steek. Een lichte vorm van
longontsteking kwam ze niet
meer te boven. „Natuurlijk, het
was allang haar tijd", sprak Cor
van Dam zaterdagmiddag.
„Maar als je haar zolang hebt
gekend en verzorgd, laat ze
toch een grote leegte achter. Ik
ben blij dat moeder een lijdens
weg bespaard is gebleven. Dat
ze rustig en vredig in haar slaap
is gegaan."
Catharina Angenieta van
Dam-Groeneveld wordt don
derdag op de algemene be
graafplaats Rhijnhof begraven.
Burgemeester J. Postma is gis
teren al bij de familie op bezoek
geweest om zijn medeleven te
betuigen. Een delegatie van het
gemeentebestuur van Leiden is
donderdag op de begrafenis
aanwezig.
Pagina Leiden: Twee wereld
oorlogen, drie eeuwen en vier
vorstinnen
BRUSSEL ANP-BELGA
Mare Dutroux, hoofdverdachte
uit het Belgische zedenschan-
daal van 1996, is gisteren per
helikopter voor medisch onder
zoek overgebracht naar de zie
kenboeg van de gevangenis van
Brugge. De woordvoerder van
minister van justitie Verwilghen
maakte dat bekend. Om veilig
heidsredenen wilde hij niet
meer kwijt over de zaak.
Volgens Justitie in Luik is
Dutroux opgenomen omdat hij
lijdt aan suikerziekte. Volgens
de Vlaamse publieke omroep
VRT zal Dutroux in Brugge een
psychisch onderzoek onder
gaan. Hij zou zich erg verward
gedragen in de gevangenis van
Arlon, tegen de grens met
Luxemburg, waar hij sinds au
gustus 1996 vastzit. Zo maakt
hij geen gebruik meer van het
toilet en besmeurt hij de cel
muren met zijn uitwerpselen.
Het is de bedoeling in Brugge
uit te zoeken in hoeverre zijn
geestestoestand echt is of ge
speeld, aldus de VRT.
De uitslag van het onderzoek
kan vergaande gevolgen heb
ben. Als Dutroux ontoereke
ningsvatbaar wordt verklaard,
kan hij niet veroordeeld wor
den. Dutroux wordt volgens de
omroep dan wel in een psychi
atrische inrichting opgesloten.
Afgelopen donderdag legde
de rechtbank van Arlon nog een
verzoek van Dutroux voor een
betere behandeling naast zich
neer. Hij had erover geklaagd
dat het licht in zijn cel om de
haverklap gaat branden en dat
hij zich regelmatig moet uitkle
den om te worden gefouilleerd.
Mare Nève, een van Dutroux'
advocaten, was niet gekend in
diens verhuizing naar Brugge.
Volgens Nève hadden Dutroux'
advocaten al gevraagd om me
disch onderzoek. Reeds uitge
voerde testen bewezen volgens
Nève dat een opname nodig is.
Het duo Rul.
LEIDEN WUNAND ZEILSTRA
Dat het duo Rul cle halve finale
zou bereiken, leek na de eerste
voorronde aan het begin van de
festivalweek nog erg onwaar
schijnlijk. Hgt programma van
Ramses Graus en Edo Brunner
had immers een hoog, simpel
feestavond-gehalte. Toch ge
beurde het. Dat dit duo vervol
gens zelfs voor de finale van het
Leids Cabaret Festival werd ge
kwalificeerd, was des te opmer
kelijker. Het uiteindelijk behaal
de resultaat overtreft de stout
ste yerwachtingen: een 'dubbe
le' overwinning: vakjury- én pu
blieksprijs.
Jurywoordvoerder Jan Gras
prees de grote verscheidenheid
van de optredens, die onder de
noemer van 'cabaret' tijdens
het festival te zien waren ge
weest. Vanaf de halve finale op
donderdag moest de jury naar
zijn zeggen kiezen tussen kan
didaten van gelijkwaardig ni
veau. Daarbij is overeenkomstig
de opdracht van de festivalor
ganisatie het toekomstperspec
tief voor de kandidaten door-
Calvin Klein
boxershort
wijd of strak model
per stuk
van 49.95 naar
Ik»
RUSWUK ANP
Koningin Wilhelmina heeft prinses Juliana tij-
_dens de bezettingsjaren aangeboden af te tre
den en plaats te maken voor haar. Dat blijkt
uit een brief van de in Londen residerende
Wilhelmina aan de in Canada verblijvende Ju
liana. De brief wordt volgende week gepubli
ceerd in het tweede deel van de Wilhelmina-
biografie van Cees Fasseur.
In die brief bracht de vorstin een regeling met
de Duitsers ter sprake, waarbij Nederland in
een Duits Europa toch een zekere zelfstandig-
hèid zou behouden, iets wat vooral speelde in
de gedachten van de toenmalige premier in
ballingschap De Geer. Wilhelmina moest ab
soluut niets van enige afspraak met de Duit
sers hebben, maar als Juliana andere moge
lijkheden zag: „Welnu, dan zal ik je de kans
niet onthouden, dan zou jij het moeten pro-
beeren."
Volgens Fasseur was dit 'in feite een aanbod
om af te treden', maar Juliana stelde zich loy
aal achter haar moeder op in haar onverzette
lijkheid tegenover de vijand, iets wat Wilhel
mina ook duidelijk had verwacht: „Theore
tisch vermoed ik dat ons oordeel hetzelfde is:
vrij, zonder meer, met onbelemmerde moge
lijkheden de noodzakelijke schoonmaak en
opbouw tot stand te brengen."
Fasseur heeft als eerste inzage gehad in de
brieven die Wilhelmina aan Juliana in Canada
schreef. De koningin hield haar dochter van
alles op de hoogte, maar de epistels zijn ook
de bewijzen van de tomeloze liefde van een
moeder voor haar kind: „Ik verlang ontem
baar en onrembaar naar jou, mijn lieveling, ik
hoop op veel lafenis door brieven."
Minder enthousiast was ze over haai' kabinet
in ballingschap: 'de lieve stumperds'. Het
'stel' ofte wel 'de firma Dirk (De Geer) en Co'
was niet zo daadkrachtig als zij zou willen.
PARUS HENK GLIMMERVEEN
CORRESPONDENT
Wat te doen als in verkiezings
tijd 910 uit Irak afkomstige
Koerden tegelijk politiek asiel
aanvragen? De Franse politiek
heeft het er moeilijk mee. Afge
lopen zaterdag speelde zich aan
de Cote d'Azur een menselijk
drama van enorme omvang af.
Met het wrakke Cambodjaanse
vrachtschip East Sea liepen de
Koerden op de Franse zuidkust.
De Koerden, die onderdak
hebben gevonden in een kazer
ne, zijn door een Turks-Iraakse
bende mensensmokkelaars van
Irak via Turkije naar Europa ge
bracht. Per persoon moesten de
vluchtelingen daarvoor onge
veer 7.000 gulden betalen. Allen
vroegen politiek asiel.
Over een paar weken zijn er
in Frankrijk gemeenteraadsver
kiezingen en het asielvraagstuk
speelt daarbij een belangrijke
rol. Extreem-rechts zag zijn
Bel STEM. dé organisatie adviseur
voor het MKB: 071-5899775
S'T'E'M
c 8 i a c 11r 11/s 11 e
www.steniadviseDrs.nl
Freya Stark
Wij kunnen niet gelukkig
zijn als de dingen waarin wij
geloven niet dezelfde zijn
als de dingen die wij doen.
-J1
vooruitblik WOENS DONDER VRIJ
K;;. 378° 478° 1750
Ë5& 40% 60% 50%
40% 20% 40%
FOTO MARK LAMERS
slaggevend geweest.
Ramses Graus en Edo Brun
ner, van huis uit professionele
acteurs, werden door de jury
'uitstekende performers' ge
noemd. „Ze zijn goed op elkaar
ingespeeld en de rolverdeling is
uitstekend". Maar er werden
ook kritische kanttekening ge
plaatst. „Rul is een duo met
toekomst, zeker als zij meer
durf en zelfkritiek tonen bij de
keuze van hun materiaal".
Ook voor de winnaar van de
tweede prijs, Annika en Jaco,
zag de jury 'grote mogelijkhe
den'. Hun programma vertoont
nu nog te veel mankementen.
En evenals bij het derde duo in
de finale, Zusje Voogd, maakte
de jurywoordvoerder aanmer
kingen op de originaliteit. Waar
Zusje Voogd volgens de jury te
veel naar andere groepen heeft
gekeken, is een zwak punt van
Annika en Jaco dat ze veel cli
chés gebruiken en hun ideetjes
erg uitmelken.
Pagina 14: Winnaars cabaret
festival langdradig en zoute
loos
De Franse chansonnier
Charles Trénet is afgelo
pen nacht overleden aan
de gevolgen van een her
seninfarct. Dat heeft het
ziekenhuis waarin hij op
13 februari was opgeno
men vandaag bekendge
maakt. 'De laatste trouba
dour' Trénet is 87 jaar ge
worden.
De in 1913 in het Zuid-
Franse Narbonne geboren
Trénet brak in 1936 door
met het chanson Ya d'la
joie, gevolgd door andere
inmiddels klassiek gewor
den nummers zoals La
Mer en Bourn en Douce
France.
Na de Tweede Wereld
oorlog maakte hij tour
nees door de Verenigde
Staten en Zuid-Amerika.
Hij trad op op Broadway
en ging om met sterren
als Charlie Chaplin en
Mary Pickford. In de jaren
'60 werd het stil rond Tré
net. In 1971 maakte hij
echter een glorieuze co
meback met een optreden
in het Parijse Olympia. Hij
bleef tot op hoge leefijd
actief. In 1999 maakte hij
nog een album.
kans schoon en pleitte in het
weekeinde voor het direct te
rugsturen van de Koerden, van
wie de helft kinderen zijn.
Democratisch rechts uitte
zijn medeleven en links rea
geerde terughoudend. De soci
alisten beperkten zich tot het
commentaar dat de democrati
sche asielregels nauwkeurig in
acht moeten worden genomen;
communisten en groenen hiel
den de kaken stevig op elkaar.
Het was de gaullistische kandi
daat voor het burgemeester
schap van Parijs, Philippe Se-
guin, die het als eerste volmon
dig opnam voor de Koerden:
„We hebben hier niet te maken
met illegalen maar met vluchte
lingen", verklaarde hij.
Zijn socialistische tegenstre
ver Bertrand Delanoë zei dat
Frankrijk moet tonen dat het
'emotioneel geschokt' is, wat
volgens hem evenwel niet wil
zeggen dat iedereen ook poli
tiek asiel moet krijgen.
Ja, ik wil een abonnement
op het Leidsch Dagblad.
Naam:
Voorletters: m/v
Adres:
Postcode:
Plaats:
Telefoonnummer:
(i.v.m. controle bezorging)
Na de eerste twee weken betaal ik
mijn abonnement:
Per maand automatisch (ƒ37,30)
Per kwartaal automatisch (ƒ106,95)
Per kwartaal acceptgiro (ƒ107,95)
Bahk/giro nr:
Handtekening
Bij machtiging tot
automatische betaling
krijgt u bovendien
een 1/5 staatslot met
jackpot cadeau.
I
I
I
I
I ii
Leidsch Dagblad
DE WERELD OM JE HEEN.
Stuur deze bon In een envelop,
zonder postzegel, naar:
Leidsch Dagblad, abonnee service,
Antwoordnummer 10050,
2300 VB Lelden. Bellen kan ook:
071- 5128 030 of abonneren via:
www.leldschdagblad.nl
712141 400114
maandag t/m vrijdag
Waar haal je
I e energie vandaan?
