Kwekende klok, wurgcontracten en soldaten
ÏNGEN
'VOORBIJGAAN
Leiden Regio
:nb
STADSGEZICHT
jpAG 10 FEBRUARI 2001972j5
0]
ERT09
S. va|
wei"d op 30 oktober 1921 in
^isjalofdstraat in Valkenburg geboren.
^r'leker in ruste was eigenlijk liever
vanelaar geworden, maar rolde via zijn
°Miet vak in. Eerst kweekte Ooms
„Mijt
ist d|en, later stapte hij over op de
ïaar "an8 was hij
en voorzitter van de
co|teveiling Katwijk en omstreken, die
doJ°t en weer klein zag worden. In
zaidhet klokje rond voor de
Jeristieke veiling aan de Sandtlaan
houege het simpele gegeven dat er
dadi n handel meer is. De veiling
ïrsnaj hooguit tien minuten op een dag
en daar kan een mens niet van leven,
weet Ooms. Dat de 'klok' is verdwenen
en het verschijnsel The Greenery zijn
intreden heeft gedaan, ergert Ooms in
hoge mate. Volgens hem heeft Albert
Heijn nu de macht omdat dat bedrijf
wurgcontracten sluit met kwekers, om
een jaar later weer naar een ander over te
stappen. De doodsteek voor de handel,
volgens hem. Vroeger werd de prijs
bepaald door de veilingklok, nu door een
supergrutter. Wim Ooms, vader van zes
kinderen, vertelt over zijn jeugd, zijn
werk en vooral over de oorlogsjaren in
Valkenburg.
R20|
iHofl
staal
:^aht in Valkenburg als jon-
rilve een groentezaak. Mijn
ec e1lie dacht dat ik bij hem
oentekwekerij kwam
ewist dat niet. Daar
r ^ïe wel een beetje van.
;n winkel vond ik veel
daar wilde ik in verder
kreeg mijn vader
aanval. Hij stierf op
eftijd, hij werd 61 jaar.
jaarna toch maai' in de
j blijven hangen. Ik
es kinderen en ook mijn
nog onderhouden.
aar niet dat er in die tijd
n «IVwas. Ach, zo gaan die
cent 5
den stukken land in
est en bij het vliegveld,
iet land in Oegstgeest te
moesten we met een
vervaren. Soms had ik
irs, als het pontje niet
ging altijd, dat wisten
inburgers. En ze kon-
ir niks mee, dat scheel-
eer vier centen,
len een mooie kwekerij,
verchenden geen cent-
s pu
juite
keni
/an
I in de jaren dertig zwa
re crisis, niemand had geld. Ik
kan me nog goed herinneren
dat mijn vader honderd kisten
spinazie van het land haalde.
Zei mijn vader tegen iemand
die naar de veiling in Leiden
ging: neem die handel maar
mee, ik hoef er niks voor te
hebben. Hij wilde ze wel mee
nemen, maar dat kostte mijn
vader dan wel vijftig cent tol,
want die werd nog geheven in
die tijd. Bij het tolhuisje, vlakbij
Het Haagsche Schouw. Kostte
ons die spinazie nog geld ook.
Tsjonge, wat hadden we een
hekel aan die tol. Later heb ik
m'n gram gehaald hoor, want
nadat de tol werd afgeschaft
hebben we de tolbomen mooi
in de fik gestoken.
Ik was in die crisjaren nog een
jong ventje. De handelsgeest
zat al in me, want als we niks
vingen voor spinazie op de vei
ling in Leiden, pakte ik de
handkar en reed met spinazie
naar Katwijk. En dan ging ik net
zo lang door totdat ik los was.
Kwam ik mooi thuis met 25 gul
den. Zei m'n vader: Wij raken
f jms, met een schilderij waarop handel over water in beeld is
ïri. FOTO HIELCO KUIPERS
die spinazie niet kwijt en zo'n
klein ventje wel.
Toen de oorlog met de Duitsers
uitbrak hebben we het in Val
kenburg heel erg zwaar gehad.
Ik weet het nog goed, het was
10 mei. De Duitsers waren bin
nengevallen, maar Nederland
wilde het vliegkamp Valken
burg niet opgeven. Er waren
hier in de buurt 7000 artillerie
soldaten gestationeerd. Je kon
geen kant op. Ging je naar links
dan werd je beschoten door de
Duitsers, ging je naar rechts
dan vuurden de Nederlandse
soldaten. Waar gebeurd, hoor!
Weet je hoe dat kwam? Die Ne
derlanders dachten dat we
Duitsers waren, die zich had
den verkleed. Dat was wat hoor.
Onder ons huis aan de Midden
weg hadden we een grote kel
der. Daar kon je je tijdens die
woelige dagen verschansen.
Dat was nodig ook, want er
werd op Valkenburg druk ge
schoten. Er konden wel zestig
mensen in die kelder van ons.
Maar bijna heel Valkenburg
wilde die kelder in. Er stonden
op een gegeven moment twee
honderd mensen voor de deur.
Toen is mijn vader met zijn rug
voor de deur gaan staan en zei
hij: er kan niemand meer in. Hij
wilde iedereen helpen, maar
het kon gewoon niet.
Die Duitsers wisten dat we daar
zaten, maar ze lieten ons zitten.
Onder de onderduikers waren
drie vrouwen en kinderen. In
een huis daarnaast zat ook een
vrouw met een baby. Die klein
tjes moesten natuurlijk regel
matig gevoed worden. En wij
hadden een koe staan bij ons
huis. Om de drie uur kwamen
de Duitsers melk halen voor dat
kleintje. Wij hebben het op die
manier kunnen redden, maar
23 andere Valkenburgers niet.
Zij werden oorlogsslachtoffer.
In deze buurt zijn uiteindelijk
Wim Ooms (links) is als voorzitter van de groenteveiling op bezoek bij een kwekerij in België.
300 Nederlanders en 1000 Duit
sers gestorven.
Het mocht absoluut niet, maar
we zijn in oorlogstijd geregeld
op hebvliegkamp wezen kijken.
Daar werd je niet vrolijker van.
Ik heb vliegtuigen zien staan,
waarin de complete bemanning
zat, maar dan dood en door
zeefd met kogels. Had de piloot
nog net kunnen landen.
Na die vijf meidagen in 1940 gaf
Nederland zich over en werd
het rond het vliegkamp een
stuk rustiger. Ik kon weer
groenten gaan kweken. Ik hield
er ook een paar koeien en var
kens op na. Op die manier zijn
we met ons gezin aardig de oor
log doorgekomen. Natuurlijk
moest je wel eens wat 'regelen'.
Op de zwarte markt ontstond
een aardige ruilhandel. Er
kwam eens iemand naar me toe
die wilde wel vijf pond boter. Ik
zeg: Daar kan ik wel aankomen
voor dertig gulden per pond.
Goed, zegt die kerel. Even later
was ik terug. Dat had die vent
nooit verwacht, maar ik kende
een boer in de buurt. Daar
kocht ik de boter voor een tien
tje per pond. Was ik binnen een
uur honderd gulden rijker. Ach,
geld was er wel, maar aan spul
len was een groot gebrek.
Ik ben ook een keer bij een
oom, die ook boer was, in
Nieuwkoop een varken gaan
halen. Dat mocht helemaal
niet, maar je moest toch wat
om in leven te blijven. Wij met
een vrachtwagen via Woubrug-
ge en Leiden richting Valken
burg. Dat varken hadden we
tussen kisten gezet. En wij maar
hopen dat dat beest zich rustig
zou houden. We moesten door
allerlei versperringen heen. Op
een gegeven moment staan we
bij een versperring, gaat me dat
varken ineens tekeer... Ik deed
net alsof ik van niks wist en
gooide die versperring open.
Gelukkig kwamen de soldaten
die daar stonden uit de Oekra-
ine, die waren hier ook voor
hun nummer en vonden alles
best. Daarom mochten we
doorrijden.
De mannen in Valkenburg kre
gen van de Duitsers heel on
aangename karweitjes. We
moesten kadavers van koeien
opruimen en er lagen er rond
het dorp nogal wat. Zeker een
paar honderd. Dat was natuur
lijk niet zo prettig. Wat opviel
was dat veel mannen ineens
last hadden van allerlei pijntjes.
Dan hoefden ze niet mee te
werken en werden ze naar Kat
wijk gestuurd.
Na de oorlog ben ik meteen ge
trouwd. Met de kwekerij ging
het wel aardig. Ik verbouwde
voornamelijk peen, de grond
hier in de omgeving is daar
goed geschikt voor. Het nadeel
was dat ik me een slag in de
rondte moest werken, want ik
had ook nog land in Lisse. 's
Morgens vroeg het huis uit en 's
avonds om een uur of zeven
pas aan de warme prak.
In die periode kwam ik in het
bestuur van de veiling. Ik kon
nogal aardig rekenen, ik heb
het zelfs tot voorzitter geschopt.
Toen ik begon was de omzet
nog geen miljoen, toen ik weg
ging was die 25 miljoen gulden.
Ik kreeg voor dat veilingwerk
5000 gulden per jaar, maar toen
jk later iemand uit het West!and
tegenkwam, zei-ie me dat ik
daarvoor het vijfvoudige had
moeten hebben. Wist ik veel.
Dat bestuurswerk ging te veel
tijd kosten en tijd had ik niet. Ik
moest werken en nog eens wer
ken. Ik vond het een beter idee
om op bloemen over te stap
pen. Daarmee was minder tijd
gemoeid en ik heb het daarmee
tot mijn 65ste volgehouden. De
kwekerij is er niet meer. Mijn
zoon, die 'm had overgenomen,
kreeg last van een hernia en
heeft de kwekerij verkocht.
Toen ik m'n AOW had, ging ik
elke dag naar de Flora om de
sfeer op te snuiven. En als de
veiling daar gedaan was, reed ik
op mijn fiets naar de groente
veiling in Katwijk. Ging ik daar
kaarten. Maar de laatste tijd
kom ik er niet meer, want ik
ben geopereerd aan mijn heup.
Zeg je dat het vliegkamp wordt
bebouwd? Laat ik je nu vertel
len dat ze het daar in 1960 ook
al over hadden. En ik zie het
nog steeds niet gebeuren. In elk
geval zullen mijn vrouw en ik
dat niet meer meemaken."
ROB ONDERWATER
uit de
Leidsch DagbladARCHIEVEN
ANNO 1976
Dinsdag 10 februari
INNSBRÜCK-Vier meisjes staan gereed om Sjouk-
je Dijkstra op te volgen als Olympisch kampioene
van Innsbrück: de 20-jarige wereld- en Europese
kampioene Dianne de Leeuw, de één jaar jongere
Amerikaanse titelhoudster Dorothy Hamill, de even-
oude onttroonde tweevoudige wereldkampioene
Christine Errath en haar vier jaar jongere landge-
nootje Anett Poetzsch. In haar acht jaar durende
carrière als revue-ster heeft Sjoukje Dijkstra een aar
dig sommetje bijeen gehaald, maar dat is niets in
vergelijking met de belangen, die nu op het spel
staan, ook al omdat de struise Nederlandse haar op
treden al die jaren heeft beperkt tot Europa. Het
land van de revue heet Amerika. Peggy Fleming, de
Olympische winnares van 1968 heeft al geruime tijd
de zesde nul achter haar persoonlijk vermogen ge
zet.
Kunstrijden, dat was onze Sjoukje, maar toen die
er mee stopte was er eigenlijk niet zoveel meer aan.
LEIDEN - Barry
Hughes, trainer
van de succesvol
le eerste divisie
club Haarlem, is
een uitermate
boeiende causeur.
Dat bewees hij
gisteravod nog
eens in de kantine
van de voetbal
vereniging VTL
tijdens een bij
eenkomst, geor
ganiseerd door de
COVS afdeling
Leiden. Hij hield
een betoog door
spekt met Engel
se- en krachtter
men. FOTO AR
CHIEF
LEIDSCH
DAGBLAD
En zelfs toen vier jaar geleden in Sapporo een Ne
derlands-Amerikaanse meedeed bij het kunstrijden
was de interesse miniem. Maar dat kleine spillepote-
rige meisje bleef doorgaan. Tot ieders verbazing
werd ze vorig jaar ineens wereldkampioene, Dianne
de Leeuw, voor wie vanmorgen de Olympische Spe
len zijn begonnen met de verplichte figuren. Dianne
heeft doorgezet en van de 16e plaats vier jaar gele
den is ze nu tot aan de top geklommen. En dat is de
enige manier om er te komen...
Joan Haanappel in Innsbrück als tv-commentatri-
ce: "Onderaan beginnen, stug doorgaan. De helft
dondert er onderweg af. De andere helft komt er wel.
En als je op een gegeven moment maar lang genoeg
meedoet, dan gaan ze je kennen en dat is het aller
belangrijkste. Wie bij de jury een reputatie heeft op
gebouwd, kan bijna niet meerstuk". Overigens is
het kunstrijden in vergelijking met de dagen van on
ze Sjoukje enorm vooruitgegaan. Een driedubbele
sprong moet in het programma zijn opgenomen, an
ders kun je de titel wel vergeten.
ANNO 1901
Maandag 11 Februari
NOORDWIJKERHOUT - De eigenlijke huwelijksdag
van H.M. de Koningin is hier al heel kalm voorbijge
gaan, al zag het Dorp er in zijn vlaggentooi feestelijk
uit. Eenige weduwen hadden per Ansicht-karte be
richt ontvangen, dat zij werden uitgenoodigd zich te
vervoegen aan het lokaal der Naai- en Breischool van
mevrouw Douairière Gevers van Kethel en Spaland,
en daar gekomen werden zij verrast met een heerlij
ke taart met het opschrift: Leve H.M. de Koningin en
de Prins-Gemaal! De leerlingen dier school ontvin
gen gisteren een Herinneringsbeker.
RIJNSBURG - Een nuttig en noodzakelijk werk is
voltooid: ook het laatste stuk van den Vliet, die door
onze gemeente loopt, is op flinke diepte geschoten,
zoodat nu diepgeladen schepen de gemeente bij den
Oegstgeester dijk, in - en bij het Katwijkereind kun
nen uitvaren en omgekeerd. Voor onze gemeente is
een goed vaarwater, vooral met het oog op den
steeds toenemenden handel een bepaalde behoefte
en de voordeelen ervan komen zeker allen ingezete
nen ten goede.
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een ingevulde cheque (geen
overscluijvingskaart) ter waarde van rijf gulden (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) op te sturen naar liet Leidsch
Dagblad, l.auv. Leidsch Dagblad Archieven, postbus 54, 2300 AB Leiden of door contante betaling aan de balie van het Leidsch
Dagblad aan de Rooseveltstraat 82. U ontvangt de foto binnen drie weken.
jnstraat. foto hielco kuipers
