'Aïsja geen kunst maar saai kerstspel'
II
Geloof Samenleving
VANDAAG
BEROEPINGSWERK
Sharon voor veel joden een eigentijdse Mozes
'Libretto oj
moet openb
MET DE AUTO NAAR DE WINTERSPORT?
ZATERDAG 10 FEBRUARI 2001
ADA<
Vandaag 458 jaar geleden, op 10 februari 1543,
overleed de Duitse rooms-katholieke theoloog Jo
hannes Eek (geb. 1486); één van de meest felle te
genstanders van hervormers als Maarten Luther,
Huldrych Zwingli en Melanchton. Eek was hoogleraar in Ingol-
stad en wist in een beroemd geworden debat (Leipziger dispu
tatie in 1519) Luther te dwingen gevaarlijke uitspraken te doen
over bijvoorbeeld de onfeilbaarheid van de paus.
Broeders van de 'premonstratenzers' of 'Norbertijnen' herden
ken op 10 februari de sterfdag van één van hun belangrijkste
leidsmannen, Hugo van Fosses (1093-1164).
I Vandaag 143 jaar geleden, op 11 februari 1858, ver
scheen in de Franse plaats Lourdes de heilige Ma-
I ria, moeder van Jezus, voor de eerste keer aan de
I 14-jarige Fran^aise Bernadette Soubirous
(1844-1879). Zij beschreef haar als een in het wit geklede
vrouw. De verschijning maakte zich pas tijdens haar zestiende
optreden bekend als 'Onbevlekte Ontvangenis'. In totaal ver
scheen Maria achttien keer aan Bernadette. Na aanvankelijke
scepsis erkende de kerk uiteindelijk het wonder van Lourdes,
dat tot op de dag van vandaag één van de beroemdste bede
vaartplaatsen is. In 1925 werd Bernadette's lijk opgegraven in
verband met haar zaligverklaring. Haar lichaam werd 46 jaar na
haar dood 'in onbedorven staat' teruggevonden.
RK bisschoppen tegen homovieringen
utrecht De rooms-katholieke bisschoppen van Nederland blij
ven tegen de invoering van 'vriendschapsvieringen' van homo
en lesbische paren. Dat heeft de bisschoppenconferentie laten
weten aan het Werkverband van Katholieke Homo-Pastores.
Het werkverband had in de recente nota 'Tot zegen bereid' be
toogd dat er in de traditie van de Rooms-Katholieke Kerk wel
degelijk ruimte is voor vieringen waarin de zegen over homore
laties wordt uitgesproken. Er bestaat onder homoseksuele en
lesbische relaties een groeiende behoefte om hun vriendschap
te laten inzegenen. De bisschoppen hebben 'tot hun spijt' ge
constateerd dat de inhoud van de nota op wezenlijke punten
niet overeenkomt met de kerkelijke leer.
Kardinaal Guiseppe Casoria overleden
Vaticaanstad Kardinaal Giuseppe Casoria is op 92-jarige leef
tijd in Rome overleden. Dit heeft het Vaticaan gisteren bekend
gemaakt. Hij was een van de oudste kardinalen. Casoria is in de
Italiaanse plaats Accerra geboren. In 1930 ontving hij de pries
terwijding en in 1972 werd hij tot bisschop benoemd. In 1982
werd hij door paus Johannes Paulus II tot kardinaal verheven.
Hij is hoofd geweest van de Vaticaanse congregatie voor de
goddelijke eredienst en de discipline van de sacramenten.
Rustige thuisreis na heilige processie
colombo De 'concurrentie' links op de foto doet het wat snel
ler, de processie-olifanten haasten zich echter niet aan het be
gin van hun drie dagen lange thuisreis van honderd kilometer
naar de heuvelstad Kandy. De fotograaf liep de Aziatische reu
zen met hun berijders gisteren in Colombo tegen het lijf, juist
na een grote boeddhistische processie in de Srilankaanse
hoofdstad. In Colombo wordt de processie van afgelopen week
elk jaar gehouden. Gisteren was de grote uittocht en gingen de
duizenden deelnemers onder wie dansers, drummers, vaandel
dragers en monniken weer huiswaarts.
foto g emu nu amarasinghe
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen: te Vianen mw. W.
Klein te Rijssen.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Zwijndrecht WJ.
Kareis te Hardinxveld-Giessen-
dam.
Islamoloog Van Koningsveld over tekst Arabische opera:
De BVD, de staatssecretaris, de Tweede Kamer, de Ma
rokkaanse pers, iedereen heeft zich er al mee bemoeid.
Het gaat om Aïsja en de vrouwen van Medina, de afge
laste Marokkaans/Nederlandse opera, paradepaardje
van Rotterdam als culturele hoofdstad van Europa. Deze
krant mocht de Arabische tekst voorleggen aan de Leidse
islamoloog P.S. van Koningsveld.
leiden afke van der toolen
Over één ding is men het in
middels eens; de betrokken
operazangers zijn nooit be
dreigd met eenzelfde lot als Sal
man Rushdie, die in 1989 ter
dood werd veroordeeld door de
inmiddels overleden ayatollah
Khomeiny voor zijn roman De
Duivelsverzen. In Rotterdam
vindt morgen in plaats van de
voorstelling Aïsja een openbaar
debat plaats.
Het Onafhankelijk Toneel heeft
het libretto - de tekst van de
opera - overigens nog steeds
niet vrijgegeven. Van Konings
veld heeft het echter exclusief
voor deze krant mogen inzien.
Hij vindt het product van de Al
gerijns/Franse schrijfster Assia
Djebar 'dodelijk'. „Het stuk lijkt
wel een kerkdienst. Een bijbels
spel, maar dan uit de vroege ge
schiedenis van de islam. Het is
gebaseerd op gegevens uit oude
islamitische bronnen. Het is ei
genlijk net een soort kerstspel.
De herdertjes lagen te velde, Jo
zef komt langsgelopen, dat
soort werk."'
De noodzaak van het opvoeren
van het stuk ontgaat Van Ko
ningsveld dan ook ten enen
male. „Het libretto bevat sim
pelweg een weergave van histo
rische gebeurtenissen. Ik heb
het een paar keer gelezen en
heb iets van: en wat dan nog.
De Matthaus Passion draait bij
voorbeeld om het lijden van
Christus, een voor christenen
centraal punt. Maar dit? Er zit
ook geen politieke stellingname
in. Hoogstens dat het vanuit het
gezichtspunt van vrouwen
wordt verteld. Mijn vraag is
dus: Waarom juist deze episo
de, wat wil men ermee?"
Het libretto is gebaseerd op een
boek van Assia Djebar, Ver van
Medina, over de vrouwen uit de
vroege islam. De opera licht
daar één figuur uit, Aïsja, de
jongste vrouw van Mohammed.
Regisseur G. Timmers kan kort
zijn over de vraag naai- het
waarom daarvan: „Ik had Dje
bar gevraagd om een stuk over
de dood van de profeet. Maar
zij heeft iets anders geschreven.
Het is een fantastische vrouw
en het is moeilijk haar op een
bepaald spoor te krijgen."
Juist de uiteindelijk verwerkte
episode blijkt omgeven door al
lerlei gevoeligheden. In het ver
haal wordt Aïsja van overspel
beschuldigd. Mohammed krijgt
dan een goddelijke inblazing,
die erop neerkomt dat je zulke
beschuldigingen met vier getui
gen moet onderbouwen. Van
Koningsveld wijst erop dat het
seksuele leven van Mohammed
- zijn polygamie, de prille jeugd
van zijn vrouw Aïsja - van de is
lam een gemakkelijk mikpunt
van spot heeft gemaakt. „De
profeet was een vrouwenloper,
kort samengevat. Het huwe
lijksleven van Mohammed
vormde voor anti-islamitische
polemisten een vraagteken bij
het morele gehalte van de is
lam."
Op dat punt begrijpt Van Ko
ningsveld dan ook wel dat er
ophef is ontstaan. „Het staat
voor mij vast dat bij velen de
vrees moet hebben postgevat,
ook zonder kennis van de in
houd, dat deze uitvoering op
nieuw tot een golf van ridiculi
sering van de islam aanleiding
Promotiemateriaal voor Aïsja. Een ansicht met daarop een der-
tiende-eeuwse Perzische prent met rechtsvoor Mohammed en
linksboven Aïsja. illustratie onafhankelijk toneel
zou kunnen geven." Ook het
feit dat de Rushdie-affaire veel
schade heeft toegebracht aan
de verhouding tussen moslims
en niet-moslims kan volgens
hem een rol hebben gespeeld.
De voorstelling liep volgens de
regisseur met name stuk op het
feit dat de zangers Aïsja niet ten
tonele durfden te brengen. In
de ogen van Van Koningsveld
inderdaad een lastig punt. „Ik
kan zonder de regie-aanwijzin
gen niet oordelen over de totale
voorstelling. Het stuk zelf is niet
schokkend, specifiek gevoelige
passages staan er niet in, maar
de vrouwen van de profeet zijn
voorwerp van bijzondere vere
ring in de islam. De angst dat
dat door het slijk wordt ge
haald, is begrijpelijk. Het is dus
de waag of de vrouwen met
voldoende respect ten tonele
zouden worden gevoerd. Daar
naast zou je deze tekst, 'vroom'
als hij is, ook sarcastisch kun
nen opvoeren. Dan staat hij re
gelrecht in de traditie van de
anti-islamitische polemieken."
Regisseur Timmers verzekert
dat hij het stuk met niets an
ders dan respect op het toneel
heeft willen brengen. „Ik had
alleen nooit bedacht dat ik reli
gieuze toestemming nodig
had."
Hij heeft het van tevoren aan
enicele moslims voorgelegd -
niet aan een imam - en die
voorzagen geen problemen. Hij
had uiteindelijk een uiterst so
bere, vrij statische voorstelling
voor ogen. Het ging hem er
juist om, legt hij uit, de 'histori
sche feiten' sec te brengen. „Als
je teruggaat naar die vroege pe
riode, ziet die er heel anders uit
dan veel moslims (en niet-mos
lims) in hun hoofd hebben. De
vrouwen werden juist zeer ge
respecteerd, Aïsja had een ei
gen mening en dat werd door
de profeet aangemoedigd. Ze
was een prominente figuur. Ie
mand waar je je als moslim
vrouw mee zou kunnen identi
ficeren."
En naar dat soort kopij was
Timmers op zoek. Een eerdere,
moderne voorstelling over
moslimvrouwen was enthousi
ast ontvangen door het Marok
kaanse vrouwelijke publiek, en
zij vroegen om meer. Van Ko
ningsveld leest in Aïsja echter
niets wat een boodschap kan
zijn voor een moslimvrouw van
nu. „Hier wordt een oud vér-
haal domweg oververteld. Niets
dat is verbonden met een he
dendaagse thematiek, bijvoor
beeld de positie van de vrouw
in de moderne wereld. Alleen
de vorm is nieuw, om vrouwen
het verhaal te laten vertellen.
Maar het is mij niet duidelijk
wat de auteur daarmee beoogt.
Kijk, de Duivelsverzen van
Rushdie, dét was een groot lite
rair kunstwerk. Daarin wordt
echt iets gedaan met een oud
islamitisch thema. Maar de
tekst van Aïsja maakt op mij
niet de indruk een groots lite
rair kunstwerk te zijn."
[erisi
«eh
Botten, haren, tanden, nagels. In de Nieuwe Kerk
in Amsterdam en in het Centraal Museum te
Utrecht (Catharijnenconvent) zijn dit
soort relieken te zien. Opgeborgen in de
meest kostbare kunstvoorwerpen. Met
goud en diamanten, ivoor en houtbewer
kingen zijn ze verfraaid.
In Utrecht ben ik erlangs gestoven. Hoe-
zeer mijn belangstelling ook uitgaat naar
kunst, ik hoef die dode stukjes heilige
Zniet te zien, ook al zijn ze in nog zulke
prachtige spullen opgeborgen.
Mijn afkeer is een moderne, geen joodse.
Ul Want de oude Israëlieten waren en de jo-
den van onze tijd zijn niet anders dan de
UJ katholieken van weleer in hun ontzag
voor de overblijfselen van heiligen. He-
Xbron, waar de aartsvaders Abraham,
Izaak en Jakob en de aartsmoeders Lea
<en Rebekka liggen begraven, is een bron
van spanning, omdat zeer vrome joden
dichtbij de graven willen wonen, terwijl
Palestijnen geen joodse bewoners in He-
<bron (dat op de Westelijke Jordaanoever
ligt) willen verdragen.
De oude Israëlieten ontleenden tijdens
de Exodus kracht aan de botten van Jozef
die ze bij zich hadden. Jozef had Jakobs
nakomelingen een eed laten afleggen dat
ze zijn botten mee zouden nemen zodra
God zich weer van het volk bewust zou
worden en ze uit de slavernij zou verlossen (Exo
dus 13:19). Deze week wordt over die Uittocht
gelezen, Exodus 13:17 - 15:21.
Na de Tien Plagen geeft de Egyptische farao het
joodse volk eindelijk toestemming
om te vertrekken. Het Egyptische
volk geeft ze alles wat ze hebben
mee. De farao wil aanvankelijk niets
liever dan dat de Israëlieten weg
gaan, maar bedenkt zich later. Om
ze terug te halen gaat hij er met zijn
leger achteraan.
De commentatoren hebben deze
ommekeer in denken door de hele
geschiedenis geobserveerd. Pardes
Josef zegt het zo: Wat er met Israël in
Egypte en bij de zee gebeurde, is
sinds die tijd vele keren gebeurd. Is
raël (het jdodse volk) wordt onder
drukt en krijgt de schuld van alles
wat er fout gaat en verkeerd is in het
land. „Ga weg uit ons land", krijgen we te horen.
Maar als we Idaar zijn om weg te gaan, zegt men
tegen ons: Waarom wil je weg en worden er aller
lei obstakels op onze weg geplaatst, net als in
Egypte."
Zo vergaat het nu de joden in Syrië, Irak en Iran.
Ze zijn nog maar met weinigen, de enige joden
die nog zijn achtergebleven in de Arabische we
reld. Tussen 1947 en 1952 vlufchtten 850.000 jo
den uit de Arabische landen. Van hen emigreer
den 600.000 naar Israël. De kleine joodse ge
meenschappen die achterbleven, zijn in feite ge
gijzeld. De joden worden beschouwd als het uit
schot van de samenleving, maar weg mogen ze
niet.
Zo verging het Nathan Sharanski. Als
jood werd hij in de Sovjet-Unie on
derdrukt, net als de andere joden.
Maar toen hij weg wilde, was hij op
eens een verrader en verdween voor
jaren in de bak. Er waren tijden dat
niemand wist of hij nog leefde. Vlak
voor de val van het IJzeren Gordijn
werd Sharanski vrijgelaten.
Sharanski was minister in de rege-
ring-Netanjahoe. Hij behoort tot de
politici die er dezelfde opvattingen
op na houdt als Ariel Sharon, de
nieuwe premier van Israël. Sharanski
en zijn aanhang hebben allen op
Sharon gestemd. Sharon is - net als
Begin, Shamir en Netanjahoe voor hem - vooral
aan zijn overwinning geholpen door joden die
zelf of van wie de ouders afkomstig zijn uit de
Arabische landen en uit de voormalige Sovjet-
-Unie. Zij weten wat het is om onder dictatoriale
regimes te moeten leven. Zij geloven niet - he
laas - dat je met compromissen, met onderhan
delen tot je erbij neervalt tot een leefbare vrede
en coëxistentie kunt komen. Zij geloven in een
sterke leider die hen door een zee van vijandig-
leiden afke van der tod
De islamoloog P.S. vaj
ningsveld ziet volstrelL
reet nut in een openbP0111
over de kwestie-Aïsjaiofds
het libretto niet publii
gemaakt. Morgen vine
terdam, in plaats van {laar
stelling, een groots ojLpf
discussie plaats. „Mij*
zou de beste dienst dtfen,
kwestie kan bewijzenken
om de tekst te publice
gezeld van een goedepr"e
met het benodigde cojjgve:
taar en eveneens vergt
een betrouwbare doo*0* e
over de gang van zakg het
deze kwestie."
De vooraanstaande it
vindt het geheim hou
de tekst bijna verdacL en
tekst die ik onder ogef
stond geen auteursnajhoo
begrijp ik niet."
Regisseur G. Timmei
schrijfster Assia Djel
teursrecht heeft en di
wil publiceren. Wel
behoeve van de 'opv<
heid' veranderingen
bracht. Die waren volj
niet ingrijpend. Djebi a
teren niet bereikbaar!/^
mentaar.
Het debat morgenavo
organiseerd door R20
terdam Culturele Hoe
van Europa). Het staa
leiding van M. Zeemai
minenten als schrijve1
der Benali en directei G
Aboutaleb van Forun 1
voor multiculturele o
ling) nemen eraan de
Staatssecretaris R. vai
Ploeg die ook komt,
zegd de afgelasting v;
betreuren, omdat der
breed Nederlands pu
inzicht zou kunnen v
in de cultuurgeschiet
de islam'. Van Konini
„Onzin. Volledige qui
opvoering zou in het
Arabisch plaatsvindei
mee zet je 95 procent
tentiële publiek buite ,n
meeste moslims kenr t
taal niet, meent Van lo
iet la
veld.
imoe
iverv
ers, a
|ging
enbu
irnik
eer vi
len e
ven
in di
oenti
wist
ie we
inwi
laar
heid kan leiden naar veiligheid.
Terwijl 'linkse' Israëli's de oorzaak van
Aksa-intifada in het Israëlische beleid
zoeken 'rechtse' Israëli de oorzaak van
lisch-Palestijnse conflict in de slechte
de Palestijnen. Arafat is de farao en En
Barghouti, Faisal Hoesseini zijn zijn h(
Het Palestijnse volk kan in hun visie bi
Israëlische volk leven, als het maar nie|
fat en de zijnen wordt volgepompt mei
Toen de Israëlieten uit Egypte vluchtte
ze zich in de zee. Volgens de comment
uit de tekst worden begrepen dat ze tol
neusvleugels in het zeewater stonden
zee zich splitste en ze over de droge bi
de andere zijde konden lopen. De inni
kracht om zich met zoveel vertrouwenl
storten kwam van die botten van Jozef
bij zich had.
De botten zijn zoekgeraakt. Althans, v<
Arabieren en een paar vrome joden bi
graf zich op de Westelijke Jordaanoev»
Israëlische leger zich er enkele maand»
van terugtrok, werd de plek onmiddel"
nield. Met of zonder Jozefs botten, de
ve knokige Sharon is voor de meerderl
Israëlische kiezers de eigentijdse Mozi
uit de misère moet helpen. De veertig j|
zwervingen in de woestijn daarna zijn t
apart.
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht HWS
Geldig tot en met zaterdag.
Noorwegen:
Veel bewolking en van tijd tot tijd
regen of sneeuw. Zaterdag in het
oosten flinke opklaringen en wat
zon. Zondag sterk toenemende
wind. Middagtemperatuur uiteen
lopend van 7 graden in het zuid
westen tot rond -5 in het noor
den.
Zweden:
Zonnige perioden. Zondag in de
loop van de dag van het westen
uit meer bewolking, later gevolgd
door regen of sneeuw. In het
noorden overdag lichte tot matige
vorst, in het zuiden maxima iets
boven nul.
Engeland, Schotland, Wales, Ier
land:
Overwegend bewolkt en van tijd
tot tijd regen. Vooral zaterdag
veel wind. Maxima oplopend tot
rond 11 graden op zondag.
België en Luxemburg:
Eerst flinke zonnige perioden en
droog. Zondag toenemende be
wolking en vooral in het westen
ook een toenemende kans op re
gen. Maxima tussen 4 en 8 gra
den.
Noord- en Midden-Frankrijk:
In het oosten zonnige perioden
en droog. In het westen meer be
wolking en vooral zondag ook af
en toe regen. Stijging van tempe
ratuur, zondag maxima van een
graad of 7 in het noorden tot 13
aan de Atlantische kust.
Zuid-Frankrijk:
Flink wat zon, maar in het westen
ook wolkenvelden en misschien
wat regen. De Mistral gaat zondag
liggen. Middagtemperatuur
meest tussen 9 en 15 graden,
maar zondag in het zuiden lokaal
nog wat hoger.
Spanje:
Flinke zonnige perioden. In het
noordwesten soms wolkenvelden
en kans op wat regen, verder
droog. Middagtemperatuur oplo
pend tot 15 graden, in het zuiden
tot ongeveer 20.
Portugal:
Zonnige perioden en vrijwel over
al droog. Maxima aan zee om
streeks 18 graden, maar zaterdag
in het noorden nog iets lager.
Duitsland:
Zonnige perioden en vrijwel over
al droog. Zondag in het noordwes
ten toenemende bewolking en la
ter misschien ook wat regen. Lo
kaal kans op mist. Middagtempe
ratuur tussen 2 en 7 graden.
Oostenrijk:
Geregeld zon, maar in het zuiden
eerst nog meer bewolking en af
en toe regen, boven 1200 meter
ook sneeuw. Middagtemperatuur
dalend tot omstreeks 4 graden.
Zwitserland:
Vrij zonnig en droog weer. Plaat
selijk wel kans op mist. Maxima
uiteenloperid van een graad of 5
in het noorden tot hier en daar 12
graden in Tessin.
Italië:
In de zuidelijke helft flink wat
wolken en enkele stevige buien,
ook met onweer. Van het noorden
uit steeds meer zon en droger.
Forse en tamelijk koude noord
oostenwind. Maxima tussen 8 en
14 graden.
ZONDAG 11 FEBRUARI 2001
Zon- en maanstanden
Zon op 08.03 Zon onder 17.45
Maan op 22.09 Maan onder09.54
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 05.47 18.00 5.20 17.33
Laag 03.23 13.46 3.04 13.27
MAANDAG 12 FEBRUARI 2001
Zon- en maanstanden
Zon op 08.01 Zon onder 17 46
Maan op 23.27 Maan onder 10 15
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 06.31 18.48 6.04 18.21
Laag 04.02 14.35 3.43 «14.16
Weerrapporten 09/02,19.00 uur
station
weer
wind
ten
p neersl
max
min
mm
Amsterdam
halfbew.
nol
7
9
69
De Bilt
licht bèw.
n2
7
9
13 4
Deelen
nwl
6
9
75
Eelde
zwaar bew
nw2
6
8
71
Eindhoven
licht bew
w.s.0
8
9
4.2
Den Helder
half bew.
nwl
6
8
7.5
Rotterdam
licht bew
o2
7
10
13.3
Twente
zwaar bew.
w.s.0
6
9
3.3
Vlissingen
licht bew.
n2
8
7
16.7
Maastricht
half bew
no 1
6
9
2.1
Aberdeen
licht bew.
wl
5
-1
0.0
Athene
licht bew.
z2
17
12
0.0
Barcelona
licht bew.
nw4
15
6
0.0
Berlijn
zwaar bew.
nw3
9
2
00
Boedapest
zwaar bew.
zw2
15
6
0.0
Bordeaux
licht bew.
nw2
12
6
16.6
Brussel
licht bew
n2
7
3
2.2
Cyprus
onbewolkt
w2
20
9
0.0-
Dublin
zwaar bew.
zo3
7
-2
00
Frankfurt
zwaar bew
n3
8
5
0.0
Genève
halfbew.
ws 0
16
6
11.0
Helsinki
onbewolkt
nw2
3
-5
60
Innsbruck
regen
ver 1
6
.2
0.0
Istanbul
onbewolkt
z4
17
7
0.0
Klagenfurt
half bew.
ver. 1
10
2
3.0
Kopenhagen
half bew.
n3
3
0
2.7
Las Palmas
licht bew.
n4
22
17
0.0
Lissabon
zwaarbew
zw3
15
9
2.0
Locarno
zwaar bew.
w.s.0
7
2
98.0
Londen
licht bew.
w.s.0
8
1
140
Luxemburg
zwaar bew
no 3
4
3
62
Madrid
zwaar bew.
z2
10
-1
30
Malaga
halfbew
nw2
18
9
0.0
Mallorca
licht bew
nw3
15
10
0.0
Malta
licht bew
zw2
19
13
0.0
Moskou
zwaar bew.
wf 0
1
•3
1.0
München
regen
w2
8
4
0.4
Nice
halfbew.
o2
15
8
162
Oslo
onbewolkt
n2
-2
8
0.0
Parijs
zwaarbew
n2
5
.3
6.2
Praag
zwaar bew
zw 3
8
2
0.0
Rome
zwaarbew
z2
17
8
0.0
Split
zwaar bew.
o3
17
13
0.0
mist
zomig
W warmtefront
V koufront
hagel lagedruk
windrichting H hogedruk
19 temperatuur —1000—
luchtdruk in
hecto pascal
Stockholm
onbewolkt
w5
1
0
0.0
Los Angeles
zwaar bew
o2
16
7
0.0
Warschau
half bew.
zw2
12
2
00
New Orleans
zwaar bew
zo 3
26
19
00
Wenen
regen
w4
13
-1
o
New York
zwaar bew
no 3
5
2
0.0
Zurich
zwaarbew
nl
8
5
1.6
Tel Aviv
onbewolkt
zo 2
19
7
0.0
Bangkok
zwaar bew.
z2
33
24
0.2
Tokyo
onbewolkt
n2
8
1
0.0
Buenos Aires
half bew
n3
28
22
0.0
Toronto
zwaar bew
z2
8
0
41.0
Casablanca
half bew.
o3
18
11
0.8
Tunis
regen
w5
16
8
0.0
Johannesburg
half bew
o4
26
15
30.0
Vancouver
zwaar bew.
ol
4
0
11.0
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54, 2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
e-mail: abonneeservice@damiate.hdc nl
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128 030
DIRECTIE
B M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
H. Schneider (adjunct)
REDACTIE
A. Maandag, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D C. van der Plas, chef eindredactie regio
J Rijsdam, chef redactie kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin-en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
INTERNET:
www.leidschdagblad.nl
TELEFAX
Advertenties: 071— 5323 50^-
Familieberichten: 023- 531[
023- 5320 216
Redactie 071-5321 921
Hoofdredactie: 071- 53151
ADVERTENTIE*
Maandag t/m vrijdag v,
071-5356230
RUBRIEKSADVERTEl
Maandag t/m vrijdag van 8 3f
071- 5143 545
ABONNEMENTEN: (071-|
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging
het automatisch afschrijven van®
abonnements- geld, ontvangen jl
betaling.
VERZENDING PER P4
Voor abonnementen die per pos»
worden verzonden geldt een toe
aan portokosten per verschijndag
LEIDSCH DAGBLAD OP C
Voor mensen die moeilijk lezel
hebben of blind zijn (of een arl
leeshandicap hebben), is een sa
van het regionale nieuws uit hf
Dagblad op geluidscassette bel
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectj
Auteursrechten voorbei
Dagbladuitgeverij Da
E-MAIL:
redactie. Id@damiate.hdc.nl
Z I
K E N H U I Z
ongevallendienst
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezontl
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst. I
inlichtingen bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
jnst
Regel rui de Internationale Reis- en Kredietbrief Plus.
Met een gerust gevoel op reis dankzij:
hulp van de buitenlandse wegenwacht
een vervangende vakantie-auto
www.anwb.nl of bel gratis 0800-0503
ANWB