Samsung: één plus één is één
Red Hat Linux maakt
reputatie niet waar
De oorlog gaat maar door
Multi Media
www.redhat.com ass
U P
T 6
Spellingscontrole
ml\
ATERDAG 27 JANUARI 2001
SAMENSTELLING FRANK BUURMAN EN JAN VAN DER NAT
u
LU
PC
Vledische encyclopedie
ILC Domus brengt in samenwerking met de Consumenten-
jond een medische encyclopedie op de markt. Het programma
Ste s gebaseerd op op vier boeken: Gezin Gezondheid, Consu
ls v nentengids Patiëntenrecht, Het Juiste Medicijn en Zin en On-
en in van Medisch Onderzoek. Op twee cd-roms worden alle as-
jecten van de menselijke gezondheid behandeld. Ziektes, me-
Ot licijnen, alternatieve behandelingen, zelfhulp, EHBO-afviezen,
echten en plichten in de ge-
m( :ondheidszorg komen onder
t va neer aan bod. Verder infor-
natie over de ontwikkeling
,ran baby tot bejaarde. Als ex-
ra is de cd-rom Bodyworks
i.O toegevoegd, die een beeld
'eeft van de anatomie van het
nenselijk lichaam. De pro-
•j [ramma's zijn voorzien van
;eluid, animatie en driedi-
nm nensionale beelden. Volgens
3we )omus geeft de encyclopedie
id. ntwoord op iedere medische
;hei raag.
Ain.systeemeisen: Pentium 100
rthz, 32 Mb Ram, Windows
2 5/98/Me. Prijs: 100 gulden.
:oac iformatie: www.tlcdomus.nl
ied«
^Sesamstraat Baby
)ok baby's kunnen sinds kort gebruik maken van de pc. TLC
)omus heeft een programma ontwikkeld waarbij ouders met
mn jonge kind op schoot leerzame spelletjes op de computer
unnen doen. Het programma heet 'Sesamstraat, mijn baby en
c'. Het is bedoeld voor kinderen van 9 tot 24 maanden. Er zijn
ivaalf verschillende activiteiten mogelijk, die door ouder en
kind meestal in combinatie worden
gedaan. Kiekeboe spelen met Ernie,
kleuren, zingen, bewegingen na
doen, luisteren naar dieren en nog
veel meer. Ook letters en cijfers ko
men aan bod. De bekende stem
metjes uit de Nederlandse Sesam
straat zijn in het programma ver
werkt.
Min. systeemeisen: 80486/66 Mhz, 8
Mb Ram, Windows 95/98/Me. Prijs:
49,50 gulden. Informatie www.tlcdo-
mus.nl
Internetten op je koel
kast, foto's maken
met je mobiele telefoon.
Nee, het zijn geen zaken
(meer) voor de verre
toekomst. Het Koreaan
se bedrijf Samsung
brengt Star Trek-achtige
toepassingen terug naar
de realiteit van nu. Voor
wie het wil en het kan
betalen is een koelkast
met een ingebouwde
computer nog dit jaar te
koop. Dat daar een heel
stevig prijskaartje aan
hangt, spreekt voor
zich. Maar goed, het is
natuurlijk niet zo, dat er
straks in elke keuken
een koel-vriescombina-
tie staat met een beeld
scherm, waarop via een
'touchscreen' alle moge
lijke computerhande
lingen (tot en met inter
netten toe) te doen zijn.
De koelkast-pc-combi-
natie is een typisch pro
duct van een bedrijf als
Samsung, dat 'opgroei
de' met bruin- en wit
goed, maar inmiddels q*
groot is geworden in
consumenten-electroni-
ca, telecom, monitoren,
enz. De combinatie van
diverse toepassingen ligt daar
om vrij logisch op het pad van
de Koreaanse multinational. Op
het gebied van de electronica is
er bijvoorbeeld de combinatie
van een dvd- en een videospe
ler, zodat er niet per se weer
een extra apparaat in de kamer
gezet hoeft te worden. Je kunt
nu genieten van een film, zoals
een film bedoeld is, terwijl de
oude videobanden niet wegge
gooid hoven te worden.
Met de YEPP heeft Samsung al
een aanzienlijk marktaandeel
veroverd op het gebied van de
mp3-spelers, maar aan de stan-
In bijna elk huishouden staat tegenwoordig een personal computer.
Maar wat doen we er mee en wat kunnen we er mee? In de rubriek
PC Wijzer elke week een onderwerp voor de thuiscomputeraar.
Vragen en suggesties kunt u sturen naar:
internetredactie@damiate.hdc.nl
nu televisie wilt kijken op je mobieltje, wilt fotograferen met je gsm, of foto's bekijken bij de muziek op je
■speler, Samsung is er al helemaal klaar voor.
daardversie heeft de gebruiker
klaarblijkelijk niet voldoende.
Vandaar dat het arsenaal nu is
uitgebreid met de 'Multiformat'
en de 'Photo'. De eerste is voor
zien van een uitgebreide equa
lizer-functie, een voice-recor-
der en afstandsbediening. Met
de Photo YEPP is het niet alleen
mogelijk om muziekbestanden
te beluisteren, maar ook om
songteksten en foto's te bekij
ken. Samsung combineert met
de NA-CP70 ook muziekapara-
tuur voor thuis met die voor
onderweg. Het is een mooi
vormgegeven audioset, met een
cd- en een mp3-speler, die sim
pel zijn los te klikken. Daarbij is
ook het overzetten van muziek
van een cd naar mp3 een fluitje
van een cent.
Op het gebied van de mobiele
telefoon komen de Koreranen
met twee opvallende toepassin
gen: een telefoon, waarmee fo
to's gemaakt kunnen worden
en eentje, waarop je ook televi
sie kunt kijken. De Camera
Phone SGH-V200 is op het oog
een normale mobiele telefoon,
maar heeft - na het indrukken
van de camera modetoets - de
mogelijkheid om 20 foto's te
erin
g teè
nten
it zijr
eet v<
Assi
et ell
oor
hi
e tweede wereldoorlog werd
[al meer dan 55 jaar geleden
jëindigd, maar voor wat be-
de spelletjesmakers kup-
we op de computer t!ot in
/vigheid doorgaan. Met de
ilmatigheid van de klok ver-
ijnen er nieuwe spellen
irin de Duitse, Amerikaanse,
jelse en Russische soldaten
weleer elkaar weer naar
:elust te lijf gaan. Een gealli-
le overwinning is bij zo'n
nooit een zekerheid, want
;eschiedenis kan op het
ïputerscherm veranderd
jrden.
advif^^g het meest aantrekke-
spel om te zien is Sudden
;e, van het Duitse software-
is CDV. Op een schuin van
pen bekeken miniatuurland-
|ap komt de oorlog weer tot
en. Het spel is op een bijna
bgrafische manier getekend:
[zen, bomen, tanks staan er
'in het kleinste detail. Sud-
a Strike is een real-time stra-
y-spel, maar dan wel met
:f i historische achtergrond,
thentieke tanks, kanonnen,
daten en vrachtwagens
Delen over het scherm en
gen voor een niet aflatend
jrwerk. Soms wordt het wel
ntiënis teveel: in werkelijkheid
kken bijvoorbeeld tanks niet
op als een samengeklonterde
groep gepantserd staal, maar in
dit soort spellen met veel een
heden op een kleine ruimte kan
dat nóu eenmaal niet anders.
De Shermans, Tigers en Pan
thers maken veel indruk, maar
de meeste bewondering wordt
in dit spel afgedwongen door
de flexibele infanterie. Soldaten
zoeken dekking in huizen, ne
men de kanonnen van de vij
and over, leggen mijnen en ver
schuilen zich in bossen om vij
andelijke tanks te verrassen.
Een goed bestuurde groep in
fanterie kan enorm huishouden
onder pantservoertuigen die
lichtzinning door dorpen en
bossen crossen.
Bij Sudden Strike krijgt de spe
ler vaste hoeveelheden troepen
die zo economisch mogelijk ge
bruikt moeten worden om een
missie te voltooien. Alleen bij
een netwerkspel tegen andere
spelers kunnen versterkingen
worden opgeroepen door be
paalde punten bezet te houden.
Wel kan bij het spelen van een
Amerikaanse, Russische of
Duitse campagne tegen de
computer om luchtsteun wor
den gevraagd. Ook is het moge
lijk om aangeslagen voertuigen
met monteurs te herstellen (en
van nieuwe munitie te voor
zien) maar in het heetst van het
screenshot van het wonderschone oorlogsspel Sudden Strike. Het
jadvj^rikaanse leger staat klaar om de Duitsers een lesje te leren.
Dwel r FOTO: CDV
gevecht komt het daar niet zo
snel van.
Het enige punt van kritiek op
Sudden Strike is dat het spel
door al dat detail op het scherm
wat traag is, maar verder is het
een enerverende ervaring om
met al dat historische materieel
rond te rijden en te vechten
Een beetje als een klein jongetje
met heel erg mooi speelgoed.
Scorched Earth
"Verschroeide aarde' heet het
vierde deel in de vermaarde
Panzer General-serie van oor
logssoftwarehuis SSI. In feite
gaat het om het tweede deel
van Panzer General 3D, dat
een jaar geleden uitkwam. Toen
vochten Duitsers en Amerika
nen in West-Europa, nu zijn
vooral de Russen die de Duit
sers uit hun land proberen te
jagen. Maar er is ook wat ruim
te gemaakt voor een denkbeel
dig conflict, namelijk een voort
zetting van de tweede wereld
oorlog tussen Russen en Ameri
kanen na vernietiging van de
Duitse troepen. Scorched Earth
is vrijwel identiek aan Panzer
General 3D, alleen is er nu veel
Russisch materieel, zoals de be
kende T-34-tank en de raketten
werpende Katoesja-vrachtwa
gen, ook wel bekend als Stalin
orgel. Ook Scorched Earth
wordt weer in beurten ge
speeld. De speler kiest voor een
beroemde generaal, zoals Gu-
derian of Zoekov, en begin aan
een campagne. Met Guderian
val je in 1941 de Sovjetunie bin
nen met het vizier gericht op
Moskou, met Zoekov begin je
een paar jaar later aan een ver
nietigend tegenoffensief dat in
Berlijn moet eindigen. Nieuw is
dat je het spel ook willekeurige
scenario's kan'laten genereren.
Panzer General 3D overtreft al
leen visueel het briljante eerste
deel uit de serie. Maar de lief
hebber van de reeks zal er best
wel weer een aantal genoeglijk
avondjes aan beleven.
Close Combat V
Met Close Combat V zijn we
weer terug waar het allemaal
begon, met het eerste deel uit
de serie: op de stranden van
Nomandië en in de beruchte
'bocage', de Franse massieve
'heggen', waar de verdedigende
Duitsers zoveel plezier van had
den. Close Combat I is op de
snelle computers van nu inder
daad niet zo prettig meer te
spelen en ziet er ook lang niet
zo goed uit als de recente delen,
dus deel V is wat dat betreft
meer dan welkom. Toch lijkt de
serie nu zijn langste tijd wel te
hebben gehad, tenzij de makers
besluiten ook de Japanners in
het conflict te betrekken of wel
licht de woestijnoorlog van
Montgomery en Rommel. Close
Combat is een spel dat zeer ge
detailleerd kleine schermutse
lingen in de oorlog behandelt,
tot op de individuele soldaat.
Waar Sudden Strike echter niet
altijd even realistisch is vanwe
ge alle drukte op het scherm is
Close Combat, dat van bovenaf
wordt bekeken, dat wel. De ge
vechten van strand tot strand,
van heg tot heg en van huis tot
huis zijn zeer intensief, en dat
terwijl er niet eens zoveel solda
ten over het scherm rondkrui
pen. Deel V is verplichte kost
voor de aanhangers van de se
rie, en biedt alle verbeteringen
die de makers in de loop der
tijd hebben bedacht. Daarbij
kun je nu ook de dramatische
gang van de geallieerde solda
ten over de zwaar verdedigde
stranden aan den lijve onder
vinden.
Min. systeemeisen: alle spellen
draaien goed op een Pentium II
met 32 Mb Ram onder Windows
95/98/Me, Scorched Earth heeft
daarbij nog een 3D-kaart nodig.
Prijzen: rond 90 gulden. Beschik
baar gesteld door Mattel Interac
tive.
FRANK BUURMAN
maken. Ook het fotograferen
van tekst is een optie. Via een
kabel kunnen de opnamen ver
volgens worden ingelezen in de
pc. De TV Phone is volgens
Samsung een wereldprimeur.
Met één druk op de knop kan
worden gewisseld van telefoon
naar tv en bij binnenkomende
telefoontjes schakelt het toestel
zelf terug. Bijkomend gemak:
de TV Phone is ook nog eens
een volwaardige digitale agen
da.
JAN VAN DER NAT
Onlangs heb ik de chef van de
eindredactie van deze krant een
stapeltje kopieën van pagina's
gegeven, waarin links en rechts
fouten stonden, die het simpele
gevolg waren van het ontbreken
van een spellingscontrole in het
redactionele systeem. Dat
klinkt ongeloofwaardig, maar
het is niet anders. Systeembe
heer heeft daartoe een goede
reden, vindt men. Van spel
lingscontrole zou je lui worden
als schrijver en snel de neiging
hebben om alleen maar te kij
ken of er fouten geconstateerd
worden door de tekstverwerker.
Je moet namelijk de tekst ook
nog goed doorlezen, wanneer
er geen rode golfjes' meer in
staan. Een computerprogram
ma is nu eenmaal geen mens
en dus wordt een zinnetje als
'Hij hout van hout' gewoon
goedgekeurd. Met een goede
grammaticacontrole zou een
dergelijk taalkundig vergrijp er
nog uit moeten komen. Dat is
echter meestal niet het geval.
De grammaticacontrole van
Word is gewoon slecht en wie
verstandig is zet die optie ge
woon uit. In de vorige zin bij
voorbeeld werd aangegeven dat
'dergelijk' en 'vergrijp' qua ge
slacht of getal niet in overeen
stemming waren. Onder 'Hij
hout van hout' kwam geen
groen golfje. Ik bedoel maar-
De spellingscontrole is een an
der verhaal. Daarvan wordt
keer op keer het nut bewezen.
Talloze bestaande woorden, die
verkeerd worden gebruikt, glip
pen namelijk door de mazen
van het net. Gewoon een kwes
tie van het ene doen en het an
dere niet laten, want juist om
dat je de tekst goed kent - je
hebt het tenslotte, zelfs geschre
ven - is de kans groot dat je
over bepaalde dingen heen
leest. Heel handig is te kiezen
voor de optie om spellingsfou
ten tijdens het tikken al te laten
zien (extra - opties - spelling en
grammatica - spellingscontrole
tijdens typen aanvinken).
Word van Windows heeft een
heel behoorlijke tekstverwerker.
Belangrijk is dat die op de juiste
taal wordt ingesteld. Dat kan
via het menu 'extra' in de taak
balk bovenaan. Ga naar taal',
'taal instellen' 'Nederlands
(standaard)' en klik vervolgens
op de button 'Standaard'. Mo
gelijk moet de pc daarna op
nieuw worden opgestart, maar
dan is de zaak ook helemaal in
orde. Overigens kan Word 2000
een taal automatisch herken
nen, zodat zonder omzettingen
een stuk in bijvoorbeeld het En
gels is te tikken.
Een mooie optie is ook de 'au-
tocorrectie'. Zeker voor mensen
die veel en redelijk snel tikken.
Vooral zij maken door hun ma
nier van typen vaak 'standaard'
tikfouten. Ondergetekende
heeft dat bijvoorbeeld met
'woesndag' en 'disndag'. In au
tocorrectie kun je Word in zo'n
geval laten weten, dat 'woesn
dag' als 'woensdag' en 'disn
dag' als 'dinsdag' moet worden
gelezen.
JAN VAN DER NAT
PC zonder Windows (3)
Het is Windows voor en Windows
na voor de meeste computeraars.
Maar wie de ergernis over het trage
en vaak crashende besturingssys
teem van Microsoft te veel wordt,
zijn er alternatieven. Linux neemt
daarin een belangrijke plaats in.
Het crasht vrijwel nooit, het is
sneller dan Windows, het is gratis
én het wordt snel gebruiksvriende
lijker. En als runner-up is er ook nog
BeOS, uiterst stabiel en razendsnel.
Vandaag deel drie in een serie van vier:
Red Hat Linux 7.0
Red Hat heeft een
reputatie te verlie
zen. Met een
marktaandeel van
meer dan 50 procent is het op afstand de groot
ste distributeur van Linux. En aangezien de con
currentie om de haverklap nieuwe distributies
uitbrengt, doet het Amerikaanse bedrijf dat ook.
Red Hat 7.0 ligt sinds kort in de winkel voor 89,95
gulden in de standaarduitvoering en voor 199,95
gulden in de De Luxe-variant.
Maakt Red Hat zijn faam waar? Nou nee. Dan
hebben we het niet over de herkenning van de
hardware: die ging feilloos. Maar de installatie
vertoonde wel een paar merkwaardige trekjes. Zo
verwijdert Red Hat bij de installatie alle andere
Linux-distributies, waar Suse en Corel hun soort
genoten gewoon in leven laten. Op zich geen
ramp, want hoeveel mensen zetten meer dan één
Linux-distributie op hun pc? Maar raar is het wel.
Vervelender was dat het niet lukte om de boot-
manager te installeren op de Linux-partitie zelf,
hoewel dat volgens de handleiding wel moest
kunnen. Red Hat installeren betekent dus kiezen
voor de bijgeleverde bootmanager. Verder geen
probleem voor wie alleen Windows en Linux
draait, want de bootmanager doet het verder uit
stekend. Maar wie al Boot Magic of System Com
mander heeft geïnstalleerd, zal het niet leuk vin
den.
Lastiger is dat dat de bijgeleverde documentatie
te wensen over laat. Red Hat levert een engelsta-
lige installatiehandleiding en de rest moet u
maar opzoeken in de electronische handleiding
die wordt mee-geïnstalleerd. Nu is er verder niets
mis met die handleiding op de harde schijf, maar
het is toch vaak gemakkelijker om gewoon een
handboek naast je te hebben liggen als je de zaak
verder gaat configureren. Een
tweede nadeel is dat de hand
leiding geheel in het engels is.
Voor mensen voor wie linux
toch al iets vreemds is,
maakt dat de zaak er niet ge
makkelijker op:
In tegenstelling tot Suse en
Corel kiest Red Hat er voor
om Gnome standaard als
desktop te installeren. Gno
me is zeker meer 'Linux' dan
de grote concurrent KDE (dat
overigens
wél wordt
elke start
kunt kiezen), maar zeker voor beginners is KDE
gebruiksvriendelijker en dus de betere keuze.
Tenslotte krijgt u voor die negen tientjes geen
overdaad aan software. StarOffice 5.2 wordt bij
geleverd, maar daar zit geen Nederlandse modu
le bij. Uiteraard wordt Netscape Communicater
meegeleverd, maar van echte extra's is geen
sprake. Red Hat, zo is de onontkoombare con
clusie, is niet geschikt voor beginners.
De meer ervaren gebruiker daarentegen kan wél
plezier beleven aan de bijna tweehonderd gulden
kostende De Luxe-versie. Hier wordt een massa
applicaties bijgeleverd, maar vooral ook een flink
aantal spellen. Steeds meer distributeurs maken
ook Linux-versies van hun games en deze Red
Hat-versie geeft daar een fraai staaltje van. Deze
groep kan ook profiteren van het feit dat Red Hat
al werkt met de nieuwste kemel, de 2.4 versie, die
sneller is dan de 2.2 versies die Suse en Corel nog
meeleveren.
Voor beginners beperkt de keuze zich echter tus
sen Corel en Suse. Qua installatiegemak geven ze
elkaar geen duimbreed toe. De Nederlandstalige
handleiding is hét voordeel van Corel, de massa
bijgeleverde software is de grote troef van Suse.
Voor wie niet al te zeer schrikt van een engelsta-
lig handboek - dat u overigens niet al te veel no
dig heeft - hoeft de keuze niet zo moeilijk te zijn:
met Suse heeft u voor nog geen honderd piek
werkelijk alles in huis om een compleet systeem
te installeren en kunt u op een comfortabele ma
nier kennis maken met Linux.
SJAAK SMAKMAN
R
rie asi
Jwoordraadsel
en tj
IIZONTAAL: 1. Soort kaas; 9. slaapziekte; 10. Aziatisch land; 11. voegwoord;
Ier Qtjoorzetsel; 14. dwarsmast; 15. aangezien; 17. kleine metalen staaf; 19. Duits
°,amVord; 21. landtong; 22. vreemde munt; 23. herkauwer; 25. Turkse eretitel;
ierug; 30. rund; 32. oude Franse munt; 33. ondernemingsraad; 34. lied;
joed sisnijding; 38. duidelijkheid.
TICAAL: 1. Lekkernij; 2. fijn; 3. voorzetsel; 4. aanduiding; 5. grondstof voor kinine;
ortslee; 7. bloeiwijze; 8. Oudnoorse hofdichter; 13. groet; 15. schande;
>nderdeel van een motor; 18. dochter van Cadmus; 20. ontkenning; 23. paviljoen;
inz.; 26. uit de nood geholpen; 28. echtgenoot; 29. snelle ren; 31. muzieknoot;
litroep van schrik; 35. achter; 37. deel van een Franse ontkenning,
tssing van vrijdag:
tontaal: 1. Skelet; 7. trede; 8. traag; 9. poema; 10. toon; 11. mondje; 12. tandem.
-taal: 2. Kreta; 3. Lugano; 4. tangen; 5. atap; 6. bekennen; 10. teem; 11. myt.
HET WEER
Bewolkt en perioden met regen of natte sneeuw
Het was gisteren een wat wisselvallig weer
tje met lange droge periodes maar regelma
tig ook wat regen of een bui. Na een nacht,
waarin het kwik in Schiphol kon dalen tot
+3.1 graden, en in Bloemendaal tot
+3.7graden, liepen de maxima overdag op
naar 6.4 graden in Valkenburg en 6.2 gra
den in Bloemendaal en Schiphol, al bij al
iets te zacht voor deze tijd van het jaar.
Vandaag staat het weer opnieuw in het
teken van de wisselvalligheid en houden
we het niet droog. Een depressie ligt in de
ochtenduren net ten zuiden van ons land
over België, en trekt verder noordoost-
waarts. De frontale storing eraan verbon
den brengt vooral in het midden en zuiden
neerslag in de vorm van regen of sneeuw.
De dag begint zwaai" bewolkt en verspreid
over de regio valt regen, vooral naar het
binnenland toe mogelijk ook (natte)
sneeuw. In de loop van de ochtend gaat de
sneeuw van het westen uit over in regen.
Na de middag wordt het weer droger en
komen lokaal ook enkele opklaringen te
voorschijn. De maxima liggen tussen 4 en 6
graden. De wind krimpt van NO naar NW
en neemt aan zee tijdelijk toe tot vrij krach
tig met windstoten tussen 50 en 60 km/u.
Vannacht blijft het overal droog. Het
wordt dan half bewolkt of bewolkt en neve
lig weer met op veel plaatsen kans op mist
banken. Koud met minima om of iets bo
ven het vriespunt en waar het voldoende
lang opklaart, is het uitkijken voor gladheid
door opvriezing van natte weggedeelten.
De wind wordt zwak en krimpt van WZW
naar zuid. Morgen begint de dag nevelig
met op een aantal plaatsen mist, die hard
nekkig kan zijn. Elders of waar de mist op
trekt, wordt het wisselend bewolkt, rustig
en overwegend droog weer. De maxima ko
men uit op een graad of 5. De volgende da
gen is het vrij rustig winterweer. Vooral
langs de kust is er kans op een enkele win
terse bui, elders is het overwegend droog.
Vaak nevelig weer met kans op mist in de
nacht en ochtend. Overdag liggen de maxi
ma rond 5 graden, 's nachts liggen de mini
ma om het vriespunt.
JOHAN JAQUES METEOSERVICES
