GRIEKSE EILANDEN
I
Toerisme
Hink-stap-sprong over
'Reizen' in het nieuw
FEITEN
CIJFERS
Van aardige juffrouw tot commercieel reisbureau
SNOWBOARDEN
REDACTIE: ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
ama
taga
raf.n
22 c
l of
aag
de
abct
I b(
arav
Wi
i, cor
vage
Ke
0 rru
•cata
fi.Sta
0821
g 17
Poros is een van de eerste eilanden die
je vanuit Athene met de boot tegen
komt. We zijn er amper aangekomen
of we beginnen al met een leugen. De
verhuurder van motors en bromfietsen
vraagt of we een motorrijbewijs heb
ben. Nee dus. Maar de man neemt ge
noegen met ons 'yes, of course', kijkt
nauwelijks naar het roze document
zonder vereiste stempel en zwaait ons
al vijf minuten later uit op de kade.
Daar staan nogal wat tavernes met
zonnige terrassen, maar we willen het
eiland verkennen. Waar - zoals overal
in Griekenland - een klooster niet ont
breekt. Deze hier, die van Zoodochus
Pigis, ligt in een groene kloof en stamt
uit de 16de eeuw. Een Engels echtpaar
draait teleurgesteld om bij het hek.
Hun spierwitte benen steken uit een
korte broek en dan kun je de toegang
volgens een bordje bij de ingang dus
wel vergeten. Maar behalve een icoon
uit 1500 valt er weinig bijzonders te
zien.
Op daarom naar 'de tempel van Pos-
seidon' even verderop. Zonder het te
weten/rijden we er een paar keer voor
bij. De ruïne bestaat uit niet meer dan
een muurtje met wat kuilen. Het ijze
ren toegangshek is voorzien van een
slot en dat doet nogal aandoenlijk aan.
Wat valt hier te stelen of te slopen? Het
zeezicht vanaf het bijna 200 meter ho
ge plateau is nog het meest bijzondere.
Maar er kan ook een historische reden
zijn hier te komen. Op de plaats waar
deze ochtend een Engelse toerist zijn
boterhammetje eet, zou de Atheense
redenaar Demosthenes in 322 v. Chr.
zelfmoord hebben gepleegd.
Een motorrondje Poros duurt onge
veer twee uur en onderweg lokt voort
durend de zee. Er liggen, aan de zuid
kant van het eiland, drie 'officiële' kie
zelstrandjes met palmbomen. Op Ka-
nali Beach en Neorion Beach zijn op
deze zonnige middag de meeste plastic
sunbeds onbezet. Aan de prijs (amper 4
*LAN
v
er
(Rv;
jnze
U kr
RTIN
roupPe naam is hetzelfde gebleven,
rmoemaar verder kost het enige moeite
enhöom in de kiosk het tijdschrift 'Rei-
!2-|5izen' te herkennen. Het is nog
peria'steeds het 'vakantiemagazine van
de ANWB' al staat dat niet meer
de cover. 'Het grootste reisblad
van Nederland!' is daar nu te le-
zen. Een schouderklopje voor je-
jzelf dus.
'Overlaad ons met complimenten,
maar schroomt u vooral de kritiek
niet', schrijft hoofdredacteur
"jTheirlynck in het voorwoord'van
het januari-nummer (inmiddels
ook de februari-uitgave)
Daarin benadrukt hij dat de re-
■«iactie 'nachten over nieuwe ru-
[J ^brieken, invalshoeken, punten en
'komma's heeft gepraat'. En waar
■heeft dat toe geleid? Een blad
kvaarin vooral veel praktische in
formatie te vinden is. Die service
(gaat ongekend ver. Redacteuren
c«en verslaggevers zijn op bepaalde
h OUuren zelfs beschikbaar om telefo
nisch of via e-mail vragen te be
antwoorden over de verhalen die
ze hebben gemaakt. Ze zullen over
pet algemeen weinig te doen heb-
pen, want de uiterst informatieve
'Island hopping' is een beproefde
manier om Griekenland per boot te
verkennen. Op het ene eiland hou je
het na een paar uur voor gezien en
voor het andere is een week nog te
kort. Wie het niet te ver van Athene
wil zoeken, kan met een hink-stap-
sprong terecht op Poros, Hydra en
Spetses.
gulden per dag voor een bed) kan het
niet liggen, maar wellicht dat de gasten
liever voor Russian Bay kiezen. Daar
ligt het aardigste en meest intieme
strand. De serveerster serveert ons, sa
men met een koel blikje bier, de reden
van de naam: in de 19de eeuw was hier
een Russische marinebasis gevestigd.
Behalve een bouwval en een lange
steiger is daar weinig van te zien.
Hydra
Hydra, het volgende eiland, is vooral
chic. De strandjes mogen er dan niet
bijzonder zijn; het vermaak maakt alles
goed. Voor 'onze' boot is amper plaats.
De haven van Hydra ligt propvol luxe
schepen. Het maakt de hoefijzervormi
ge haven extra mooi. Er zijn veel kleine
cafés, restaurants, terrasjes en opval
lend veel juweliers met 'Greek Gold'.
De eenvoudige bakkerswinkel steekt er
wat schril bij af en wat ook opvalt: er
rijden geen auto's.
Dit eiland zou een paradijs voor fiet
sers kunnen zijn. Maar zelfs die mogen
er evenmin rijden. Ezels en paarden
zijn het enige vervoermiddel. Er staan
nogal wat van die beesten klaar op de
kade. Zij kunnen van pas komen voor
bagagevervoer naar de vele hotels in
de steile straatjes maar je mag natuur
lijk ook zelf in het zadel springen. Wij
verkennen het eiland liever te voet. Op
een eiland van amper vijftig vierkante
kilometer moetje een eind kunnen ko
men.
De mevrouw van de WV raadt aan
naar de berg Eros te gaan. Daar ligt
midden in een dennenbos het 19de-
eeuwse klooster van Profitis Ilias. Het
is - zegt ze - ongeveer anderhalf uur lo
pen. Bordjes staan er niet, dus vragen
we na een kwartiertje in een apotheek
of we de goede kant uit lopen. Volgens
de pillendraaier is het klooster not spe
cial, maar de wandeling prachtig. Dat
klopt. Maar steil is de route ook. En de
keitjes maken de tippel er niet bepaald
makkelijker op. Drie Franse meisjes
die ons tegemoet komen en laten we
ten dat het klooster ('zeer de moeite
waard') op slechts een kwartiertje af
stand ligt, geven nieuwe moed, maar
die vloeit weg als na alweer een half
uur een Duitse wandelaarster vertelt
dat we nog op zo'n twintig tot dertig
minuten moeten rekenen.
Vermoeidheid wint het van de nieuws
gierigheid: terug naar de haven. Van
daaruit is het amper tien minuten lo
pen over een brede boulevard naar een
kleinere haven vol vrolijk geschilderde
vissersbootjes waarop je voor een hab-
bekrats mag meevaren. Aanrader is
restaurant Sun Set Beach met terras
boven het water. Hier ook liggen een
paar smalle, klein bemeten kiezel
strandjes die via een stenen trap te be
reiken zijn. Best aardig allemaal, maar
Hydra moet het toch duidelijk hebben
van het vermaak op het droge.
Spetses
Neem op Spetses - het laatste eiland
van het trio - vooral een watertaxi. Ook
bijzonder is een etentje op het kiezel
strand. Spetses is een autoluw eiland,
maar de voetgangers zijn er hun leven
niet zeker. Paardenkoetsen racen af en
aan. En lang niet altijd zijn de koetsiers
even voorzichtig. Oppassen dus, vooral
's avonds als de slecht verlichte koet
sen ineens uit de duisternis opdoe
men. Wie op een gewone taxi wil
wachten, moet geduld hebben. Er zijn
er maar vier.
Watertaxi's zijn er genoeg: 22. Een
tochtje van een minuut of tien kost
zo'n vijftien gulden per persoon en de
schippers scheuren over het water als
of het botsbootjes zijn. Wie blijft staan,
ontdekt al snel waarom de ijzeren pla
fonds zijn bekleed met dik tapijt. Maar
zonder kopstoten is een tochtje een
leuke belevenis. De watertaxi's hebben
hun ligplaats in de grote, niet bijster
bijzondere haven van Spetses. Veel
aardiger is de oude haven, op een
kwartiertje lopen. Daar is bij een am
bachtelijke werf te zien hoe timmerlie
den de karakteristieke vissersboten
vervaardigen. Ook de Venetiaanse hui
zen zijn aardig.
In Spetses zijn opvallend veel verhuur
bedrijven van (brom)fietsen en mo
tors. Een rondje over de asfaltwegen is
van start tot finish nog geen dertig ki
lometer lang en omdat onderweg de
gevreesde Griekse gaten ontbreken,
kun je rijdend met een schuin oog ge
nieten van het uitzicht dat bij ene
bocht nog mooier is dan bij de andere.
Zonnen en zwemmen kan bij tamelijk
brede en schone kiezelstranden. Aan
bevelenswaardig is Xilokeriza Beach
dat ook bereikbaar is met bus en wa
tertaxi.
's Avonds biedt Spetses veel vermaak
in de buurt van de havens. Daar zijn
nogal wat cafés, restaurants en hier en
daar ook een discotheek. Wie het wat
rustiger uil hebben, kan even buiten
het centrum naar restaurant Korali.
Tafels en stoelen staan op het kiezel
strand. Het kabbelende water speelt er
met de kiezels.
MARC BRINK
Een retourvliegreis vanuit
Amsterdam naar Athene
kost komende zomer met
Olympic Airways 650 gul
den en met de KLM 706
gulden. Vanuit de haven
van Piraeus (vlak bij
Athene) vertrekken dage
lijks verscheidene veerbo
ten naar Poros, Hydra en
Spetses. Vanuit de Zea-
jachthaven (vlakbij Pi-
reaus) gaan draagvleugel
boten. Zo'n boot is onge
veer dertig procent duur
der, maar vaart twee keer
zo snel als de conventio
nele schepen.
Het kaartje voor Poros
(reistijd drie uur) kost on
geveer 12 gulden. De reis
naar Hydra (3,5 uur) kost
ongeveer 13 gulden en die
naar Spetses (4,5 uur) on
geveer 19 gulden. Rederij
Minoan Flying Dolphins
heeft een Islandpass.
Daarmee kunnen voor
ongeveer 90 gulden acht
reizen worden gemaakt
(besparing van ongeveer
dertig procent). Een reis
met de draagvleugelboot
kost twee tickets.
Meer informatie: Grieks
Verkeersbureau in Am
sterdam, telefoon (0900)
202.59.05.
Internet: www.greekis-
landhopping.com of
www.greekislands.gr
Reiswijzer
De nieuwe website www.VakantieReisWijzer.nl
helpt vakantiegangers bij prijsvergelijkingen
van zonbestemmingen in Europa, het Midden-
Oosten en 'verre' landen. Ook wordt duidelijk
gemaakt welke extra's reisorganisatoren bieden.
Op het ogenblik zijn op de site de gegevens te
achterhalen van ruim 2.700 accommodaties
verdeeld over 36 landen. Het is de bedoeling
vanaf eind maart ook prijsvergelijkingen van
stedenreizen te vermelden.
Oerbos
Het Wereld Natuur Fonds maakt het sinds kort
mogelijk via internet (www.poland.panparks-
.org) een vakantie te boeken in het laatste Oer
bos in Europa: het Bialowieza National Park in
Polen. In het ruim 10.000 hectare grote gebied
leven wolven, bevers, wisenten, lynxen en elan
den. Het Wereld Natuur Fonds wil het park tot
130.000 hectare vergroten.
Kamperen
Kampeerders die zich via internet willen oriën-
teren kunnen dat doen via de onlangs vernieuw
de internetsitewww.eurocampings.net. Hierop
wordt informatie verstrekt over 8.000 geselec
teerde campings in Europa. Behalve het selec
teren op land, regio, plaats- of campingnaam is
het mogelijk een reserved ngsbrief te versturen
die is geschreven in de taal van de campingei
genaar. De site wordt verzorgd door ACSI Inter
nationale Campinggids.
IJsselmeer
Bij 'De Gouden Cirkel', een organisatie die na
mens de rondom het IJsselmeer gevestigde
WV's, vakanties op en langs de voormalige Zui
derzee organiseert, kwam zojuist de jaarlijkse
brochure uit. Nieuw daarin zijn onder meer een
rit met de museumstoomtrein dwars door West-
Friesland van Hoorn naar Enkhuizen, een dag
programma dat onder de veelbelovende naam
'In het kielzog van visserij en VOC' aan de man
wordt gebracht en een arrangement dat 'Schat-
zoeken in het IJsselmeergebied' is geheten en
waarin bezoeken worden gebracht aan bijvoor
beeld het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen en/of
het Dolfinarium te Harderwijk. De gids is op te
vragen bij WV Vakanties, telefoon (0800)
250.50.50.
Paspoort
Sdu Uitgevers, onder meer uitgever van het In
ternationale Bewijs van Inenting, heeft een
nieuw Europees Medisch Paspoort ontwikkeld.
Het is tot stand gekomen na aanbevelingen van
onder meer het Europees parlement. Voordeel
voor de paspoorthouder is dat alle vroegere en
huidige gezondheidsproblemen in binnen- en
buitenland kunnen worden onderkend. Het pas
poort kost een rijksdaalder en bevat onder meer
gegevens over onder meer medicijngebruik. Het
is de bedoeling dat het in tien talen opgestelde
paspoort verkrijgbaar is bij de huisarts.
Meer informatie: telefoon (070) 378.99.11.
Zeilvakanties
Zeilvakanties bij zowel Deense eilanden als de
Duitse Oostzeekust en Zuid-Zweden, alsmede
tochten langs de Noorse kust. Dat zijn de nieu
wigheden die zijn te vinden in de onlangs ver
schenen brochure 'Zeilend voorbij de horizon'
van reisorganisator 'De Zeilvaart'. In de brochu
re 'Nederland overstag' van dezelfde reisorgani
sator staan als nieuwe reizen onder meer dag
tochten op een tall ship en natuurreizen op
het Oostwad.
Meer informatie: telefoon (0228) 31.24.24.
O
u
M
beschrijvingen roepen nauwelijks
vragen op. Zie bijvoorbeeld de ver
halen van Hans Avontuur over
Corsica ('De huizen balanceren er
op een rots boven de golven') en
Route 66 in Amerika ('Waar de
grote attracties ontbreken, daar re
geert het voorstellingsvermogen').
Het januari-nummer bevat overi
gens niet alleen artikelen over ver
re bestemmingen. Ook wordt aan
dacht besteed aan het KNSM-ei-
land in Amsterdam en skiën in Ne
derland. De hoteltest gaat even
eens over Nederlandse hotels. Het
is een rubriek die ook in de 'oude'
formule bestond, maar die nu een
iets andere opzet heeft gekregen.
Zoals het hele blad in alle opzich
ten een ander aanzien heeft gekre
gen. Daarbij is waarschijnlijk goed
gekeken naar het gerenommeerde
reistijdschrift National Geographic
Traveler. De Nederlandse variant
is veelbelovend; het schouder
klopje is verdiend.
MARC BRINK
Reizen kost 5 gulden
(introductieprijs).
In 1901 werd het te gek. Tellingen wezen
uit, dat er in dat jaar per dag gemiddeld
twaalf auto's van Amsterdam via Haar
lem naar Zandvoort reden en een kind
kon nagaan wat voor een bende het zou
worden als er nog eentje bijkwam. De
grens was bereikt. Er moest voor die au
tomobilisten en hun passagiers een toe
ristisch voorlichtingsbureau komen. Zo
als ze dat ook in Valkenburg hadden. En
in Lochem. En in Nijmegen.
De naam WV was nog niet écht in
zwang. Veel liever noemde men zich
'Beemsters Welvaart'. Of 'Verfraaiingsge
zelschap Lochem'. Of 'Bloei van Gorin-
chem'. Valkenburg had wel al een Ver
eniging Voor Vreemdelingenverkeer - in
1885 opgericht en daarmee de oudste
nog bestaande van Nederland - maar die
werd kortweg 'Het Geuldal' genoemd.
Want wat had de toerist nou aan de let
ters WV? Die kregen pas later betekenis.
Toen WV geen afkorting meer was,
maar een aardige juffrouw die vanachter
een balie toeristen de weg wees.
Ze zijn er al meer dan honderd jaar, die
WV's. Aanvankelijk ging het slechts om
(geciteerd worden de doelstellingen van
'Nijmegen Vooruit') 'het verspreiden in
zowel binnen- als buitenland, van me
dedelingen en aanbevelingen betreffen
de Nijmegen als plaats van verblijf en in
woning; het bevorderen zowel van zo
merfeesten als van letterkundige, muzi
kale en andere bijeenkomsten geduren
de het gehele jaar.' Nu zijn het professio
nele bureaus die niet alleen promotie
maken, maar ook zelf reizen verkopen.
En hotelreserveringen verzorgen. En
kaartjes voor grote evenementen. En ca
deaubonnen. De WV is een zaak gewor
den. Waar geld moet worden verdiend.
In '100 jaar WV: van vreemdelingenver
keer tot toerisme', het boek dat pas deze
maand en dus nogal aan de late kant
verscheen (zie de oprichtingsdatum van
eerdergenoemde WV Valkenburg) wordt
aan deze ontwikkeling uiteraard veel
aandacht besteed. Zoals ook het reilen
en zeilen van de overkoepelende ANW -
aanvankelijk Centraal Bureau voor
Vreemdelingenverkeer geheten - uit en
te na wordt belicht. En de schisma's die
leidden tot drie aparte organisaties: het
NBT, de ANW en het AVN. Die onder
druk van het Ministerie van Economi
sche Zaken nu weer zijn ondergebracht
in het op het ogenblik ook verre van rus
tige Toeristisch Huis, of zoals dat offici
eel heet, TRN (Toerisme Recreatie Ne
derland).
Een woelige geschiedenis kortom, maar
daar had de schrijver, Jan Schipper, geen
boodschap aan. Hij beperkte zich tot
voornamelijk uit notulen gefilterde cita
ten en als hij dan eindelijk eens een vu
rig artikel uit 'Elsevier' (1972) aanhaalt
waarin VW-directeuren van onder uit
de kast krijgen omdat ze 'miljoenen en
miljoenen in de put gooien door het ma
ken van niets opleverende snoepreisjes',
dan noemt hij dat stuk 'gechargeerd'. En
publiceert hij helaas slechts een paar re
geltjes uit de tirade van Elsevier.
Jammer. Zoals het ook jammer is dat
Schipper, die ongetwijfeld ontzettend
z'n best heeft gedaan, niet van oral his
tory houdt. En dus verzuimde VW-vete-
ranen te interviewen als bijvoorbeeld
Dries Lok, Adri Bontebal, Jan Kappen-
burg, Thijs Geurts en Peer Sips. Had hij
dat wel gedaan dan was de nu gortdroge
tekst ongetwijfeld aanzienlijk spannen
der en daardoor lezenswaardiger gewor
den.
ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
'100 Jaar WV: van vreemdelingenverkeer
tot toerisme' door Jan Schipper.
Uitgeverij ToerBoek bv, prijs 65 gulden.
N
Mijn zoon had me verteld dat snowboarden makkelijker was
dan skiën. Les hoefde ik niet te nemen. Dat was voor losers. En
omdat ik niet graag een loser ben. gordde ik mij op een mooie
ochtend vast op zo'n plank. Die heeft twee eigenschappen: öf
hij is onmogelijk van zijn plaats te krijgen óf hij suist met een
noodgang naar beneden. Gelukkig duurt dat laatste nooit
lang. Al na enkele meters maak je een doodklap.
Op aanraden van mijn zoon maakte ik meteen maar een afda
ling. 'Dan ben je er in één klap doorheen', beweerde hij. Een
bocht voorover ging nog wel; een bocht achterover niet. En toen
ik door een vader wiens dochter ik omver gleed, werd uitge
maakt voor 'een ouwe lui die nog zo nodig moet', ben ik
gestopt.
Geen leuke dag. Maar daar dacht mijn
zoon anders over. Toen ik in een ijsbar
nog nabevend stond bij te komen,
hoorde ik hem tegen een paar snow
board dudes met van die trendy laag
hangende kruisen tussen hun knieën
zeggen: 'Jongens, ik heb me vanmorgen
toch gelachen!'
