'Concentratie subsidies pure verarming
Kinderfeestje in
Lakenhal is een
mysterieuze zaa
Het bruist weer even in de stad
Kop is eraf vof
Golden Earrin
Leiöse Blues ft Jazzweek
i=
Cultuur Kunst
Alle registers gaan
open bij Neverland
Komrij brengt poëzie aan de °°i
DONDERDAG 25 JANUARI 2001
941
Oeuvre-Edison voor BZN
Hilversum De Volendamse groep BZN krijgt dit jaar de Edison
Oeuvre Prijs. De prijs van de Edison-stichting is bedoeld voor
artiesten die een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de
nationale en internationale popmuziek. Vorig jaar werd de Oeu
vre Prijs aan André Hazes toegekend. De zanger weigerde de
prijs toen in de media werd gesuggereerd dat hij 'tweede keus'
was achter Doe Maar. De Edisons worden op 27 februari uitge
reikt tijdens het Nederlands Muziekfeest in Amsterdam.
Dichten tegen discriminatie
leiden 'Coulour your mind' 2001, de week tegen discriminatie
en racisme wordt dit jaar van 17 tot en met 25 maart gehouden.
Op het programma staat onder meer een gedichtenwedstrijd.
Gedichten moeten maximaal zes korte zinnen tellen en gericht
zijn tegen discriminatie en racisme. Uit de inzendingen worden
er vier gekozen en uitvergroot. In de 'Coulour your mind'-week
zijn ze te zien op 42 plekken in de binnenstad van Leiden. Tot
en met 31 januari kunnen nog gedichten worden ingezonden
naar het Meldpunt Discriminatie Leiden.
toneel recensie
susanne lammers
Voorstelling: Neverland van Phyllis Nagy
door 't Bos Theaterprodukties. Spel: Olga
Zuiderhoek. Saskia Temmink. Els Inge
borg Smits, Cas Enklaar. Jack Vecht en
Mike Libanon. Regie: Judith de Rijke. Ge
zien: 24/1, Leidse Schouwburg. Nog te
zien: 25/1
Het begint met een dwaallichtje
en een wetende stem die een
sprookje vertelt. Er was eens
een man, en die man had een
droom. Neverland gaat over
onbereikbare dromen, over ver
langen en streven naar het on
mogelijke, over het zo lang en
zo hard proberen de werkelijk
heid naar je hand te zetten tot
alles uit zijn voegen knapt. Een
Franse huisvader wil emigreren
naar Engeland, en oefent alvast
de hele dag in Engels-heid. Zijn
vrouw wil met hem meegaan,
maar verdrinkt in zijn droom
wereld. Hun dochter probeert
te vluchten, maar halfslachtig:
ze zoekt haar verlosser in een
gestrande zwarte Amerikaan,
plee-bedfende in een casino,
die zelf weer via haar wil ont
snappen.
De Amerikaanse Phyllis Nagy
geeft het stuk vorm als een gro
teske komedie, hard en zwart.
En de lawine begint te schuiven
door het truttige Engelse echt
paar dat de man een baan in
Bristol aanbiedt. Het drama be
gint als het aanbod wordt inge
trokken. De aanloop is lang
maar fraai, vooral vanwege het
spel. Want deze voorstelling
krijgt zijn kracht met name
door de fenomenale cast.
Cas Enklaar als de vasthouden
de dromer probeert misschien
iets te veel ruimte te nemen,
maar maakt daardoor wel voel
baar hoe verstikkend zijn per
sonage werkt op de anderen.
Hij is de zon waarom de ande
ren draaien, ze haten hem,
maar horen toch bij hem. Zijn
opstandige en boze dochter -
een sterke rol van Saskia Tem
mink, die agressie en tederheid
perfect in balans houdt - ver
loochent hem, maar laat hem
uiteindelijk toch niet in de
steek. En Olga Zuiderhoek
speelt zijn vrouw, die zich vast
klampt aan hun eerste ontmoe
ting en wat volgde verdrinkt in
'alcohol, licht en toch zo ver
drietig. Haar verzet speelt ze
leep en vilein; haar liefde met
een forse dot kleine-meisjes-
sentimentaliteit. En het werkt,
het gaat je door merg en been.
Absurde, hilarische scenes
waarin alle registers open gaan,
worden afgewisseld met mo
menten die schrijnen van een
zaamheid. Maar het mooist is
een scene waarin kolder met
pijn gemengd wordt, wanneer
Olga Zuiderhoek tegen de klip
pen op haar liefde voor haar
man belijdt met behulp van
Dusty Springfields 'You don't
have to say you love me' uit de
versterker. Angstig wachtend
op bericht over haar vermiste
man, volkomen weggekropen
in haar persoonlijke gekte,
maar precies op het juiste mo
ment de volume-knop open
draaiend om er een veelbeteke
nend regeltje uit te laten. Dat is
komedie om bij te huilen.
'Het gaafste partijtje van de eeuw
v, ihhi u
Tegen een klassieke achtergrond houdt het kind van nu zijn feestje in De Lakenhal
FOTO NEBTI
ellen klapwijk
Kinderen in de leeftijd van 8 tot
11 jaar kunnen hun verjaardag
vieren in Stedelijk Museum De
Lakenhal. Speciaal voor hen
heeft een educatief bureau het
verjaardagsfeestje 'Mysterie in
De Lakenhal' onwikkeld rond
een speurtocht naar een myste
rieuze kunstroof. Al speurend is
het de bedoeling dat kinderen
meer te weten komen over het
museum en erachter komen
dat elk schilderij een eigen ver
haal vertelt.
Yolanda Zwaan vormt samen
met Christine Hansen het Bu
reau Nebti, dat 'beide dames'
betekent. Ze ontwikkelden voor
het Rijksmuseum van Oudhe
den al eerder verjaardagspartij
tjes. Na een onderwijsproject in
De Lakenhal werd ze gevraagd
zoiets ook voor het stedelijk
museum te proberen.
„Schilderijen begin je pas in
teressant te vinden vanaf een
bepaalde leeftijd. Daarom moe
ten kinderen op een speelse
manier wegwijs worden ge
maakt in het museum", legt Yo
landa Zwaan uit. „En
dat ze achteraf bevraag
den over de informatie
hebben gekregen." Oni
motto 'Mysterie in De
hal' kunnen ze speure
een aantal voorwerpen i
een schilderij zijn wi
men. Bijvoorbeeld door
materiaal te zoeken in
van vingerafdrukken.
Het partijtje wordt nai
feestelijk afgesloten mi
en limonade. De jarige
bovendien het 'Lakenhj
dekboek' cadeau. Dat
boek is ook te koop en he
kunst begrijpelijker te
voor kindefen. „Ouders
hun kinderen altijd graj
wijs maken in kunst ene
maar vinden dat vaa
moeilijk. Het boek he
daarbij met opdrachtji
ningen en spelletjes."
Dat kinderen een n jj
saai en duf vinden blijk t
gens helemaal niet waar j
vertelt Zwaan. „Vorige
kreeg ik een kleurplaat ti e
zo'n verjaardagsfeestje t
stond boven: 'Dit was h
ste partijtje van de eeuw
Museale collectievorming ter discussie na uitspraken directeur Mondriaan Stichting
De Mondriaanstichting heeft geen concrete plannen om
de subsidie voor aankopen van moderne kunst op korte
termijn te beperken tot de vijf grote musea in Nederland.
Maar de discussie over veranderingen op dit gebied is
wel vol op stoom geraakt. Directeur Bolten van Stedelijk
Museum De Lakenhal reageert furieus op de uitlatingen
van directeur M. Daamen van de stichting, dat het
stroomlijnen van aankoopbudgetten goed zou zijn.
leiden ad van kaam/gpd
„Onbegrijpelijk dat een man als
Daamen zo'n mening venti
leert, ook al is het dan een per
soonlijk statement", vindt Bol
ten. „Hij zou in zijn functie
toch beter moeten weten. Hij
moet gewoon uitvoeren waar
hij voor staat en daarmee basta.
Nee, ik ben het absoluut niet
met hem eens."
De Mondriaanstichting heeft
jaarlijks zo'n 30 miljoen subsi
die te verdelen over musea, ga
leries en kunstenaarsinitiatie
ven in binnen en buitenland.
Volgens Daamen valt er zeker
iets voor te zeggen om de rijks
subsidie die voor moderne
kunstaankopen beschikbaar is
te concentreren op een paar
musea: het Stedelijk in Amster
dam, Boijmans van Beuningen
in Rotterdam, het Van Abbe in
Eindhoven, Kröller Möller in
Otterlo en het Haags Gemeen
temuseum. „Alleen zo kun je
op de internationale markt voor
hedendaagse kunst nog een
beetje meedoen."
Lakenhal-directeur Bolten
ziet er helemaal niets in om de
vijf grote kunstmusea in Neder
land het exclusieve recht fe ge
ven op de miljoenenruif, waar
uit nu ook de kleinere instellin
gen eten, inclusief het Leidse
Stedelijk Museum. „Het zou
pure verarming betekenen als
de jeugd, het publiek niet meer
in eigen omgeving kennis kan
maken met kunst. Dat is de eer
ste plek om contact te maken.
Gebeurt dat niet, dan komen ze
dikwijls ook niet verder. Dan zie
je ze later ook niet in het Stede
lijk in Amsterdam."
Het stoppen van de subisidie
zou De Lakenhal flink treffen,
geeft Bolten toe. „De afgelopen
twee jaar hebben we 170.000
gulden van het Mondriaan-
fonds gekregen. Daarvoor heb
ben we onder meer werk van
Harm Kamerlingh Onnes,
Charlotte van Pallandt en Gijs
Frieling kunnen kopen. Stopt
die subsidie, dan kunnen we
dat niet meer doen. Dat is ver
arming aan de andere kant."
Bolten verbaast zich erover
dat er in korte tijd opeens weer
een paar van die ballonnetjes
opstijgen. Bijna alsof het afge
sproken werk is. „Deze discus
sie schijnt om de zoveel tijd ge
voerd te worden. Er zijn er na
tuurlijk die hier belang bij heb
ben. Maar met al mijn overtui
ging en ervaring zeg ik dat dit
een slechte zaak is. Ook voor
die grotere musea."
J. Debbaut, directeur lei
Eindhovense Van Abb lij
um, ziet wel heil in eenc ir
tratie van middelen bij
musea. „Er zijn niet zov
sea in Nederland die co;
en systematisch Nedi
kunst in een intern
context verzamelen. D
alles met de marktwe J
maken. Willen we op i
een beetje bijblijven da
er geld bij. Maar als
daar dan weer aanspi
kan maken, blijft de sa n
Het idee om de middag
concentreren op een
lijst van musea is wat to
Küü
treft een serieuze optie.
un
Het duurde niet lang voor de
herrie in mijn hoofd overging in
een rustig zoemen. Meestal een
teken dat ik bijna in slaap val.
Maar wat wil je, als kabbelende
jazzmuziek in haar rustige vaar
wateren alleen kleine stroom
versnellingen kent, soms on
derbroken door klaterende wa
tervalletjes van applaus?
De 55-plussers die gisteren in
groten getale op de jazzmiddag
met hightea afkwamen zaten
geboeid te luisteren. Ritmisch
tikkende voeten, meedeinende
hoofden en slingerende kettin
gen duidden op een feest door
en voor de wat ouderen onder
de Nederlandse bevolking. De
stokoude botten van middel
eeuwse Leidenaren moeten wel
geresoneerd hebben in hun ca
tacomben onder de vloer van
de Hooglandse kerk.
Toch rijmde het niet helemaal.
En dan heb ik het niet over het
feit dat ik me niet echt op mijn
plaats voelde vanwege het jon
ge bloed dat nog door mijn
aderen stroomt. Midden in het
godshuis met zijn trotse gewel
ven, een overduidelijk gekoes
terd, traditioneel orgel en de
bordjes met 'geen tassen en jas
sen op de bank' stond heel
dwaas een bar met vrolijke pa
rasollen. En wat te denken van
de achteloos rondgestrooide
plastic tafeltjes met papieren
kleden, de rode spotlights en
logge versterkers? Alsof je
champagne met bier mengt,
elegantie met platvloersheid.
Het enige wat de Hooglandse
kerk en de jazzweek gemeen
hebben is traditie.
Overigens was de hightea ver
worden tot koffie met een stuk
je gebak van vier bij vier, maar
goed. Het was dan ook gratis,
geheel en al in de geest van de -
ons ben zunige - Nederlander.
b. bop
d/eutdttup
Hilmar Leujes-SMS The Musi
cal, De Waag 20.15. Magie
Frankie The Blues Disease,
De Waag 23.00. Scott Hamilton
(USA), Jazzcafé The Duke 21.30.
IK&iyett
Catyanks, De Waag 20.15. Hap
py Hour, De Waag 22.20. A Tri
bute to Rosa King, De Waag
00.00. Hot Club de Frank, Jazz
café The Duke, 21.30. Big Band
Night, Stadsgehoorzaal, 19.00.
leiden coen polack
Laat de borrelbussen maar ko
men. Met het openbaar vervoer
is het makkelijker om van de
ene kroeg naar de andere te ko
men, te meer als de benen al
wat minder stabiel worden. En
56 kroegen aflopen is zelfs
nuchter een hele klus.
Ook tijdens de 21ste afleve
ring van de Leidse Blues
Jazzweek is de woensdagavond
traditioneel vrijgehouden voor
de kroegentocht. Bij veel van de
café's in de binnenstad staan
de toeschouwers tot ver op
straat, of zoals in Stadscafé Van
der Werff als sardientjes op el
kaar gepakt. In Van der Werff
geeft de band Harry's Herrie
onder leiding van de glimmend
kale Harry een professionele
show met veel licht- en rookef-
fecten.
Aan de voet van de tempel in
het Rijksmuseum van Oudhe
den wordt vanavond een ge
heim feestje gehouden. Uit
zendorganisatie Luba heeft al
een paar jaar geleden het voor
malige Jazz at the Temple uit
het publieke programma van
de jazzweek getild en er een be
sloten avond voor relaties en
medewerkers van maakt. En dat
resulteert in een netwerkerig
avondje, waar toch mooi Scott
Hamilton de Egyptische goden
en de vrienden van de Luba-di-
rectie mocht vermaken.
Ook voor de niet-Luba-geno-
digde blues- en jazzliefhebber
viel er, naast bier, veel te genie
ten. Op de hoek van het Rapen
burg en de Kaiserstraat bijvoor-
DU
muziek recensie
n$w
beeld. Daar komt zelfs de
avant-gardistische freejazz-lief-
hebber aan zijn trekken door
precies tussen L'Esperance en 't
Keizertje in te gaan staan. De
geest van Sun Ra komt tot leven
in een spannend spel tussen
twee bands die, omdat ze elkaar
niet zien en horen, natuurlijk
volledig langs elkaar heen spe
len. Maar zo klonk Sun Ra soms
ook.
In L'Esperance staat een
groep veteranen onder leiding
van Frits Katee die al vroeg op
de avond voor steamy windows
zorgen, terwijl aan de overkant
de Jive Kings het op een tandje
lager houden, maar eveneens
een volle kroeg te vermaken
hebben. Hier bruist het.
In Sociëteit De Burcht bruist
het op het eerste gezicht een
stuk minder. De volkse sfeer
van L'Esperance lijkt hier ver te
zoeken. Intellectueel ogend pu
bliek staat er naar moeilijke
muziek te kijken. Maar dan op
eens slaat de creatieve virtuosi
teit van de band in als een bom.
Is dat Michiel Borstlap achter
de toetsen? Jazeker. De toetse
nist is blijkbaar 'a friend' van
bandleider Tom Beek, die met
zijn vriendenband een experi
mentele set neerzet, dit alles
duidelijk gesteund door een fa
belachtig geluid. De organisatie
van de blues jazzweek moet
maar eens bij zichzelf te rade
gaan of het niet verstandig is
hier volgend jaar het belangrijk
ste programma neer te zetten in
plaats van in die overigens ook
gisteravond gezellige- galmbak
van een Waag.
Het inzetten van Connex-
xion-Borrelbussen is een tradi
tie die zeker gehandhaafd mag
worden. 'Wilt u soms overstap
pen?' De lolbroeken zitten
voorin. Het Dixieland-combo
zit erachter en de rest van de
bus is door de slingers en bal
lonnen niet te zien. Behalve bij
de kroegen op het programma
stopt de bus voor iedereen
overal, als ze maar pal voor het
als een aangeschoten rups door
de stad kruipende voertuig
gaan staan.
Tijdens zo'n kroegentocht is
het natuurlijk onmogelijk om
alles te zien en een groepje jon
gens verwoordt daarom voor de
deur van café Van Melze aan de
Nieuwe Beestenmarkt luidkeels
hun teleurstelling dat ze het op
treden van de Rotterdamse
zangeres Louise gemist hebben.
Op een affiche op de voordeur
van het café prijkt de foto van
Het was weer
'ouderwets'
feest in de bor
relbus FOTO
TACO VAN DER EB
een vrouw van middelbare leef
tijd met een decolleté zo diep
als de Marianen-trog. De jon
gens hadden blijkbaar hoge
verwachtingen.
Naar Het Lazarus dan maar,
niet naar The Duke, want daar
begint de jazzweek zijn tol te ei
sen; het rook er in het begin
van de avond al naar zweet. In
Het Lazarus hebben ze een ge
heel eigen opvatting van jazz:
een groepje ruig behaarde
mannen die onder de naam
Crackerman hardrock staan te
spelen.
Terwijl in Stadscafé Van der
Werff het feest nog in volle gang
is, druipen feestgangers lang
zaam naar het station. Niet ie
dereen kan straks met de bor
relbussen naar huis en de NS
houdt er ook een keer mee op.
In La Gare veel melancholieke
gezichten met bijpassende mu
ziek van de zwoele band met de
zwoele naam Taste of Passion.
En dat zou met zoveel wild-en-
thousiast publiek ook best de
reclameslogan voor deze brui
sende kroegentocht kunnen
zijn.
hans keuzers
Golden Earring Unplugged: Barry Hay -
zang/gitaar, George Kooymans - gitaar-
/zang, Rinus Gerritse - bas. Cesar Zuider-
wijk - drums. Gezien: 24/1. Stadsgehoor
zaal Leiden Nog te zien 25/1
Een sabbatical year is de nieuw
hype onder de popmusici. De
Earring is een dik jaar wegge
weest en voordat Barry Hay en
George Kooymans één noot
spelen staan ze op het podium
eerst even naast elkaar en kij
ken naar hun publiek. Barry
kijkt of hij vrienden en kennis
sen ziet en zijn hand gaat een
paai" keer joviaal omhoog. Veel
oud werk in het begin van de
set: 'She flies on strange wings'
'Just a litde bit of peace in my
heart' en het door Hay aange
kondigde nummer uit het jaar
nul van Rinus Gerritse: 'I've lost
somebody'.
Vooral de contrabas van Gerrit
se komt maar moeizaam door
het eerste half uur en een kwar
tiertje verplicht akkoordenwerk
van de beide frontmannen is
wat voorspelbaar en klinkt
vooral iel. „Waarom weer Lei
den als je er dik een jaar gele
den geëindigd bent?", legt Hay
het publiek voor. „Waarschijn
lijk omdat jullie zo'n makkelijk
publiek zijn." Barry zit op zijn
praatstoel en neemt even het
jaar door: „Moeilijk hoor, zo'n
jaar. Zes, zeven keer op vakan-
tie. Hopeloos zitten
drankje op het strand."
Barry Hay, het rock 'n
bij uitstek, moet voor
flink warmlopen. Het
sche hitje 'Yes, we're ot
al een compositorisch
puntje en Hay laat helU/'
nummer vocaal ook
flink afweten. Vlak voor
ze komt Hay pas goed
het compact p
'Twilight zone'. En na
ze? Je weet dat dan pasi
krakers komen. Maar
balans dan nog wel dl
voordeel van de Gold*
ring?
Je geeft je echter na hel
biertje onmiddellijk gei
met de pure rock 'n re spr
ning 'MUes away from "del
re' en een eindelijk eei toe
meten 'Radar Love', zoi 'ten
verloze solo van drumi uni
sar Zuiderwijk. Hay nes ferir
'Going for the run' eve enb
gas terug. De toegift *ly«
sleep without you' zin
Hay midden tussen het| rn.
al handen schudde toer
'chicks' omhelzend. En 'der
niet anders dan toegc den
we ook in 2001 met de 'ede
Earring flink rekening
houden. Al vergrijst hel een
van de Haagse band be! °rgt
Als je gisteren goed om eko
keek zag je voorname he z
kruinen, grijze haren ei 0rke
lend veel hangbuikjes. een
arst
>001
inde
ider
De Dichter des Vaderlands,
Gerrit Komrij, heeft vanochtend
een nieuwe 'impuls' gegeven
aan het gedicht. Komrij lan
ceerde bij de opening van de
tweede Landelijke Gedichten
dag in Rotterdam plannen, die
de belangstelling voor poëzie in
Nederland verder moeten ver
groten.
Mede op initiatief van Poetry
International wordt binnenkort
een club opgericht, die poëzie
goedkoper en bereikbaarder zal
maken. Als variant op de 'gewo
ne' boekenclub wordt een
kwartaaltijdschrift. De beste
bundels van het kwart
gen speciale aandacl
boekhandel en wore
gereduceerde prijzen
den. Het tweede plan
rij openbaarde was
van een nationale pi
viermaal per jaar. TweK5'g
van een debutant en ti
drukken van niet meer
bare bundels.
Komrij opent vanat
acht uur het journaal
land 1 met een gedicl
legenheid van de twi
delijke Gedichtendag
vandaag in het hele 1<
dan honderd initiatief
gebied van poëzie.
:*org
lan
eker
Aliz
n dai
P°® irnei
11 zich
enbi
skn
1V mij e
°l telde
hl er kc
,ee ewik
lee, 5
insp
