Chiquita staat voor bankroet
Aandeelhouders willen samen meer greep op UPC
Economie
OPEC vermindert Spar groeit
aardolieproductie
KPN richt zich op
mobiel internetten
Delen van
Californië
stroomloos
Tulip naar
Amersfoort
Containerkranen op transport
FNV legt ook
bouw eigen
kantoor plat
stilletjes door
©ERDAG 18 JANUARI 2001
inenverlies bij General Electric
iyorjLï Het Amerikaanse concern General Electric snijdt
i» in zijn personeelssterkte. Aantallen noemde topman Welch
maar analisten houden het erop dat er 60.000 tot 70.000
Hdsplaatsen verloren kunnen gaan. Het concern biedt op
ogenblik aan 340.000 mensen werk. Daar komen de 120.000
Jevverkers van Honeywell nog bij. Dit bedrijf kwam in okto-
lin handen van GE. In december vroeg GE's winkelketen
itgomery Ward, 128 jaar oud, faillissement aan. Er werken
1 mensen. GE is ook eigenaar van de tv-zender NBC. Daar
ijnt 10 procent van de 600 arbeidsplaatsen.
jljarden gestoken in jachtvliegtuig
gENj Groot-Brittannië steekt 6,5 miljard gulden in het Ame-
lanse Joint Strike Fighter project. Hierdoor worden 5.000 ar-
Isplaatsen in het land behouden of geschapen. Dat maakte
lister van defensie Hoon gisteren bekend. De bedrijven
jcheed Martin en Boeing willen dit jaar de contracten voor
[ntwikkeling van het jachtvliegtuig afsluiten. De onderne
men hopen in totaal ongeveer 3.000 toestellen te slijten aan
[er meer de Amerikaanse strijdkrachten en de Britse marine,
lederland geldt de Joint Strike Fighter als kanshebber om
gevechtsvliegtuig F-16 op te volgen. Dit toestel moet tussen
|)en 2025 worden vervangen.
jtsbuyit.com vraagt faillissement aan
mdam Internetbedrijf Letsbuyit.com gaat bij de rechtbank
msterdam faillissement aanvragen. Begin deze maand kreeg
buyit al uitstel van betaling. Het bedrijf, dat voor groepen
iumenten buikkortingen bedingt bij fabrikanten, was er niet
•slaagd om aanvullende financiering te krijgen. Die was
dzakelijk om de activiteiten te kunnen volhouden totdat
j2002/begin 2003 winstgevendheid was bereikt. De op-
ngst uit een beursgang in juli is nagenoeg opgemaakt. Lets-
[t werd begin 1999 opgericht door een groep Zweden en
oral oude producten in kleine zaak
iaag» Consumenten hebben in kleine winkels een grotere
om producten aan te treffen die over de houdbaarheidsda-
zijn, dan in grote supermarkten. Oude scharreleieren, ver-
de soepgroenten en wit uitgeslagen muesliekoekjes; het
ilad Levensmiddelenkrant onderzocht de winkelwaar in zes-
ïpermarkten. Daarbij keken de onderzoekers naar de houd-
heid van 23 producten, waaronder melk, kaas en kant-en-
rmaaltijden. In de grote supermarkten was 3,32 procent van
nderzochte koopwaar over de houdbaarheidsdatum. Bij
ie winkels lag dit percentage met 5,33 procent iets hoger.
old koopt Canarische keten supers
dam Ahold breidt opnieuw uit in Spanje. De Nederlandse
;elonderneming heeft een overeenkomst getekend voor de
name van Cemetro, een keten van 24 supermarkten op de
irische Eilanden. De winkels hebben een omzet van 100
jen gulden. Ze komen te vallen onder Superdiplo, de
inse dochter van Ahold. De vestigingen bevinden zich voor
de dichtbevolkte en toeristische delen van de eilanden, zo-
iran Canaria, Fuertaventura en Lanzarote. Daarnaast heeft
d vijf Varela-supers overgenomen in Madrid. Ahold heeft
mee 550 winkels in Spanje met een omzet van 4,4 miljard.
ckermann begint reiscafé's
;rdam Neckermann opent eind april in Rotterdam het eer-
eiscafé'. De reisorganisatie wil op termijn vijftien reisbu-
s creëren als onderdeel van een grand café. Neckermann
iteert één miljoen gulden in de plannen. Neckermann
t met de uit Engeland overgewaaide formule meer 'plezier'
engen tijdens het boeken van een reis. Bezoekers kunnen
onder het genot van een drankje oriënteren op hun reis.
de bedoeling dat reisbureau en grand café elkaar verster-
Sfeer en aankleding van zowel bureau als horecadeel krij-
teeds een apart thema. De verlichting is vormgegeven als
i- en ondergaande zon.
irvingsbureau beter dan internet
Maar vijf procent van de Nederlandse bedrijven en in-
ngen met twintig of meer werknemers ziet de vacaturesites
iternet als een volwaardige aanvulling of vervanging van de
tionele wervings- en selectiebureaus. Dat stelt het Bredase
au Heliview op basis van eigen marktonderzoek. Volgens
nderzoeksbureau ziet 28 procent helemaal niets in 'web-
ng, terwijl 67 procent de vacaturesites in meer of mindere
beschouwt als alternatief. Maar ook voor deze groep blij-
e wervings- en selectiebureaus op de eerste plaats staan,
il wegens het persoonlijke contact. Als nadeel wordt ook
evoerd dat de doelgroep niet altijd goed bereikbaar is via
net. Wervings- en selectiebureaus worden nog altijd vooral
chakeld om leidinggevenden te zoeken.
izine en diesel 2 cent duurder
rag Benzines en diesel zijn gisteren opnieuw duurder ge-
en. Shell heeft de adviesprijzen voor deze brandstoffen
)ogd met twee cent. Een liter euro ongelood, de meest
bare benzinesoort, kost aan de pomp 2,54 gulden. Super
komt uit op 2,67 gulden. Diesel gaat 1,838 gulden kosten.
CB: Meer tijd voor allochtonen
aag» Het lijkt niet haalbaar om binnen een jaar 20.000 al-
onen in het midden- en kleinbedrijf aan werk te helpen,
ezamenlijke project van het ministerie van sociale zaken,
Nederland en Arbeidsvoorziening moest aanvankelijk in
2001 worden afgerond, maar is nu verlengd tot september,
ilan kampte met aanloopproblemen, verklaarde minister
teend gisteren. Van een mislukking wil hij niet spreken: „Je
zoiets de tijd geven". Ondernemers zouden 30.000 vaca-
aanmelden. Dat zijn er inmiddels bijna 20.000. Bij de inge-
vacatures is de teller de 8.000 gepasseerd.
irkloosheid blijft op laag niveau
burg» Het aantal geregistreerde werklozen is in het vierde
taal uitgekomen op 186.000. Daarmee is de werkloosheid
el op een laag niveau gebleven. Gemiddeld over heel 2000
188.000 mensen zonder werk, 33.000 minder dan in 1999.
ling is aanzienlijk kleiner dan die in de voorgaande drie
In 1994 telde Nederland nog 486.000 werklozen. Sinds-
is al sprake van een voortdurende daling. De voor het sei-
gecorrtgeerde cijfers schommelden het laatste halfjaar tus-
e 175.000 en 190.000.
Schuldenlast opgelopen tot twee miljard gulden
De grootste bananenproducent in de VS, Chiquita
Brands International, zit in grote financiële moeilijkhe
den. Het bedrijf heeft daarom besloten om voorlopig de
aflossing van schulden op te schorten. De totale schul
denlast bedraagt twee miljard gulden. Chiquita geeft
vooral het strenge importbeleid van de Europese Unie
en de lage Europese valutakoersen de schuld van de pro
blemen.
CINCINNATI-ANTWERPEN ANP
De Europese Commissie vindt
dat het concern de tegenslagen
voornamelijk aan zichzelf heeft
te wijten. De Europese markt is
de enige ter wereld waar de ba-
nanenproducenten, inclusief
Chiquita, de laatste jaren winst
hebben kunnen maken, aldus
een woordvoerder in Brussel.
Chiquita heeft inmiddels ad
viseurs van de Blackstone
Group in de arm genomen om
de activiteiten te herstructure
ren. Verkoop van een deel van
de activiteiten is een mogelijk
heid. Directeur in Europa Hore
kers verwacht dat de schuldei
sers akkoord gaan met een re
geling. „Als de holdingmaat
schappij failliet gaat, krijgen de
schuldeisers helemaal niets."
Volgens Chiquita is sinds
1992 3,5 miljard gulden schade
geleden door nieuwe Europese
importregels. Producenten in
de VS, waaronder ook Dole,
werden benadeeld ten opzichte
van de voormalige koloniën van
Europese lidstaten (vooral van
Frankrijk, Groot-Brittannië en
Spanje). De Amerikaanse rege
ring en enkele bananenprodu-
cerende landen, waaronder
Ecuador en Honduras, klaag
den bij de Wereldhandelsorga
nisatie en kregen na slepende
procedures gelijk.
Eind vorig jaar kwamen de
Europese lidstaten met nieuwe
invoerregels. Vanaf dit jaar
Een arbeider op een van de bananenplantages in het Colombiaanse
Santa Marta.
geldt voor een deel van de im
port dat "wie het eerst komt,
wie het eerst maalt'. Vanaf 2006
wordt voor alle bananen een
vast tarief gehanteerd.
Het 131 jaar oude bananen-
imperium, opgericht als Boston
Fruit Company, heeft een be
ruchte geschiedenis. Omge-
foto afp luis acosta
doopt tot United Fruit Compa
ny trok het concern aan de
touwtjes in Midden- en Zuid-
Amerika. In 1899 werd gefu
seerd met Minor Keith, eige
naar van spoorwegen in Costa
Rica. Keith had lading en reizi
gers nodig om zijn lijnen renda
bel te maken. Om inkomsten
Amsterdam Zes containerkranen werden gisteren overgebracht van Rotterdam naar de havèn van Amsterdam via de ringvaart rondom de Haar
lemmermeerpolder. De kranen zijn vervaardigd bij de firma Nelcon. De kranen gaan dienst doen in de nieuwe containerterminal van de Afrikaha-
ven. Daar wordt op dit ogenblik de laatste hand gelegd aan insteekhavens en oevers. foto anp fred steenman
zeker te stellen begon hij plan
tages langs de rails.
De bananen werden vervoerd
met eigen treinen over eigen
rails en met een eigen vloot. De
communicatie met het hoofd
kantoor in de VS verliep via een
eigen telefoonnetwerk. Er cir
culeren vele verhalen over be
trokkenheid bij diverse coups
of staatsondermijnende acties.
Bekend is dat schepen van de
Company betrokken waren in
1961 bij de aanval van de VS op
Cuba. Ook bij een staatsgreep
in Guatemala was de steun van
United Fruit aan de CIA cruci
aal.
De invloed van United Fruit,
in 1990 omgedoopt tot Chiquita
Brands International, reikte
zelfs tot in het Witte Huis. Carl
Lindner, de grootste aandeel
houder, doneerde miljoenen
aan presidentscampagnes uit
dank voor de hulp bij de han-
delsstrijd tegen de Europese
Unie. De merknaam Chiquita
ontstond in 1944. De vrolijke
Miss Chiquita met een volle
mand bananen op haar hoofd
werd wereldwijd een begrip.
groningen cpd
De vakbond FNV Bouw heeft
het werk op tientallen bouwlo
caties in het Noorden stilgelegd
omdat er tegen de CAO-regels
in met vorst werd doorgewerkt.
Als eerste legde FNV Bouw het
werk aan het nieuwe FNV-kan-
toor in Groningen plat.
„Bij een gevoelstemperatuur
van min zes mag er volgens de
CAO niet meer buiten worden
gewerkt", zegt bestuurder Rudy
Wentink van FNV Bouw. „Maar
we zien overal om ons heen dat
er op grote schaal wordt door
gewerkt. Werkgevers proberen
het gewoon." Volgens de vakfe
deratie stoppen de meeste uit
voerders na tussenkomst van
de bond.
Tot twee jaar geleden maakte
vorstverlet voor werkgevers niet
zoveel uit: alle bouwvakkers
werden doorbetaald via het So
ciaal Fonds Bouwnijverheid.
„Maar op verzoek van de werk
gevers zelf is er een eigen risico
voor de werkgever gekomen. Ze
moeten de eerste verlofdagen
zelf betalen en daar voelt blijk
baar niet iedereen voor."
Pijnlijk was vooral dat het
werk aan het nieuwe FNV-kan-
toor aan de Leonard Springer
laan in Groningen doorging.
„Daar zijn we als eerste langs
gegaan. Als FNV moeten we het
goede voorbeeld geven."
AMERSFOORT ANP
WENEN AFP-Rtr
De OPEC, de Organisatie van
Olie-Exporterende Landen,
heeft besloten zijn olieproduc
tie te verkleinen met 1,5 mil
joen vaten (van 159 liter) per
dag. De vermindering, die 1 fe
bruari ingaat, komt overeen
met 5,6 procent en brengt de
OPEC-productie op 25,2 mil
joen vaten per dag.
Het besluit werden gisteren
genomen in Wenen. Het
oliekartel wil de olieprijs laten
stijgen tot ongeveer 25 dollar
per vat. In oktober vorig jaar
waren de olieprijzen tot een re
cordniveau van ongeveer 35
dollar gestegen, onder meer
door berichten dat de olievoor
raden van de VS aan het slinken
waren.
De prijsdaling die daarna op
trad, was het gevolg van minder
koude weersomstandigheden
in de VS dan verwacht. De da
ling ging de OPEC te hard,
waarop de organisatie besloot
in te grijpen. De VS en de Euro
pese Unie vroegen de OPEC
eerder deze week dringend om
terughoudendheid te betrach
ten. In Brussel werd de produc
tievermindering van gisteren
betreurenswaardig genoemd,
omdat de prijsstijging die eruit
voortvloeit negatief uitwerkt op
de inflatie.
Ook de Amerikaanse minister
van energie Richardson, sprak
van een teleurstellende beslis
sing. De VS en de EU hebben
laten weten dat elke verminde
ring van de productie een ver
kleining van de voorraden uit
lokt en bijdraagt aan meer gril
ligheid op de oliemarkt, aldus
de minister.
Gistermiddag deed Noord-
zee-olie van de kwaliteit Brent
op de Londense termijnmarkt
24,80 dollar per vat. Dinsdag
was dat 25,65 dollar. Kort voor
dat de minister van olie van
Koeweit Nasser al-Sabah de
productieverkleining bekend
maakte stond Brent-olie op iets
meer dan 25 dollar.
De olieministers treffen el
kaar weer op 16 maart. Het is
niet uitgesloten dat ze dan be
sluiten om de productie verder
te verminderen. Het zou dan
om een miljoen vaten per dag
gaan.
Steeds meer zelfstandige on
dernemers stappen over naar
de Spar-formule. De laatste vier
maanden zijn er 25 nieuwe
winkels bijgekomen. Daarmee
is Spar gemeten naar het aantal
vestigingen de zesde super
marktketen van Nederland. In
totaal zijn er nu 275 Spar-win-
kels.
„Dat moederconcern Laurus
de Spar-formule in de verkoop
doet, betekent niet dat de groei
stil komt te staan", meldt direc
teur Ten Have van Spar Conve
nience. De verzelfstandiging
van Spar binnen het kwakke
lende Laurus-concern heeft de
kruidenier geen windeieren ge
legd. Ten Have verwacht dit
jaar de 300ste vestiging te ope
nen.
Volgens hem is het succes
mede te danken aan de strate
gie om naast een basispakket
levensmiddelen, diensten te
verzorgen die ontbreken in be
paalde gebieden. Zo regelt Spar
het stomen van kleding als de
plaatselijke stomerij verdwijnt.
In 1999 behaalde Spar Conveni
ence een omzet van 938 mil
joen gulden.
Samen met Japanners en Italianen
DEN HAAG ANP
Het Nederlandse KPN Mobile
richt zich met het Japanse
NTT DoCoMo en het Itali
aanse Telecom Italia Mobile
(TIM) op het mobiel internet
ten in Europa. De drie part
ners beginnen samen een on
derneming, die internetdien
sten voor de Europese markt
gaat ontwikkelen en introdu
ceren. Deze diensten worden
gebaseerd op de zogeheten i-
mode.
Het Japanse NTT DoCoMo
is op de eigen thuismarkt al
enkele jaren succesvol met
deze techniek, die wordt be
schouwd als een tussenvorm
tussen gsm-techniek en het
toekomstige umts.
De nieuwe onderneming
richt zich in eerste instantie
op Nederland, België, Italië
en Duitsland (totaal marktbe
reik 165 miljoen abonnees).
De drie partijen krijgen elk
een gelijk aandeel in het ge
zamenlijke bedrijf.
Naast deze onderneming
richten KPN Mobile en NTT
DoCoMo samen nog een
nieuw bedrijf op. KPN Mobile
neemt een belang van 75 pro
cent en investeert 90 miljoen
euro in deze onderneming.
Volgens een KPN-woord
voerder is het de bedoeling
dat deze samenwerking de
nieuwe gezamenlijke onder
neming gaat ondersteunen
door de bestaande infrastruc
tuur van KPN Mobile in Ne
derland, Duitsland en België
samen te brengen met de
technische kennis van NTT
DoCoMo.
NTT DoCoMo heeft een
belang van 15 procent in KPN
Mobile. Het Nederlands/Ja
panse bedrijf zal worden in
gepast in afspraken die KPN
Mobile heeft met zijn Ameri
kaanse partner BellSouth.
san francisco efe/dpa/rtr/anp
In delen van de Amerikaanse
staat Californië werd gisteren
districtsgewijs de stroom tijdel-
lijk afgesloten om energie te
sparen. Deze noodmaatregel
werd voor het eerst toegepast
sinds de Tweede Wereldoorlog.
De regering in Sacramento
vaardigde gisteren een noodwet
uit die het mogelijk maakt dat
de staat ingrijpt door zelf direct
aan consumenten stroom te
verkopen.
Tot de gebieden waar de
stroom tijdelijk werd afgesloten
behoorde onder meer Silicon
Valley, het centrum van de
'high-tech' industrie. Honderd
duizenden huishoudens en be
drijven zaten woensdag enige
tijd zonder stroom. Stoplichten
vielen uit en liften bleven ste
ken. Met name inwoners van
Sacramento, San Francisco en
San Jose werden getroffen.
Californië kampt al jaren met
energietekorten. De staat heeft
om het milieu te ontzien, afge
zien van de bouw van nieuwe
energiecentrales terwijl de
vraag naar energie sterk toe
neemt. Al tien jaar lang is er
geen centrale meer bijgeko
men.
De crisis is de laatste tijd er
ger geworden door koud weer,
lopende reparaties aan energie
centrales en de gevolgen van de
deregulering van de energiesec
tor. Vier jaar geleden werd de
energiesector 'gedereguleerd'.
De energieprijzen zijn sterk
gestegen, maar de elektriciteits
bedrijven kunnen de ontwikke
lingen niet bijbenen met hun
huidige netwerk en mogen wet
telijk de nieuwe 'marktprijzen'
niet zonder meer doorbereke
nen. Ze zijn in ernstige moei
lijkheden geraakt. Zo ernstig
dat energieleveranciers liever
niet meer willen leveren omdat
ze bang zijn met onbetaalde re
keningen achter te blijven.
Bovendien zorgt de bijzonder
koude en droge winter ook voor
problemen bij waterkrachtcen
trales in de staten Oregon en
Washington. De kou drijft de
vraag naar energie op en de
droogte drukt de capaciteit van
de waterkrachtcentrales.
De federale minister van ener
gie Richardson, kan vandaag
beslissen of hij een noodveror
dening uitvaardigt om ook gas
bedrijven te dwingen aan Cali
fornië te leveren. Op 23 januari
beval Richardson dat leveran
ciers van andere energiebron
nen Californië moeten blijven
voorzien.
rosmalen gpd
Tulip Computer vestigt het
nieuwe hoofdkantoor in
Amersfoort. Vorig jaar maakte
het computerbedrijf bekend dat
het de vestiging in Rosmalen
gaat verlaten. Dat kantoor is
verkocht aan telecombedrijf Li-
bertel/Vodafone.
De verhuizing maakt deel uit
van de herstructurering die Tu
lip in november aankondigde
en waarmee het de vaste lasten
drastisch wil verminderen. De
reorganisatie, waarvoor een
voorziening van tien miljoen
gulden is uitgetrokken, gaat ten
koste van honderd van de drie
honderd banen bij het bedrijf.
In het nieuwe hoofdkantoor,
een bestaand pand dat tevens
een magazijn en een service
ruimte heeft, gaan zo'n hon
derd mensen werken. Naast
personeel uit Rosmalen zijn dat
mensen van het vorig jaar over
genomen bedrijf 2L Internatio
nal uit Hoevelaken. 2L is leve-
rahcier van draagbare compu
ters en ontwikkelaar en produ
cent van ondermeer Dynalink-
modems.
Volgens Tulip moet de ver
huizing en het samenvoegen
jaarlijks zestien miljoen gulden
kostenbesparing opleveren. Di
recteur Van den Berg zegt dat
de verhuizing eind maart achter
de rug moet zijn.
Rag gpd
poep ontevreden aandeelhou-
is gisteren begonnen met het
en van particuliere bezitters van
leien om samen front te maken
(directie en commissarissen van
De groep wil de jaarlijkse alge-
e aandeelhoudersvergadering -
schijnlijk in juni - gebruiken om
edrijfsbestuur te dwingen tot
openheid over de strategie, on-
landse deals met de Amerikaan-
oot-aandeelhouders en andere
uidelijkheden'.
mdeelhouders willen vooralsnog
zelf buiten de schijnwerpers blijven
en hebben de Belgische consultants
firma Déminor ingehuurd om de con
frontatie voor te bereiden. Volgens
UPC gaat het om 'enkele aanzienlijke
pensioenfondsen'. Dat zijn waar
schijnlijk PGGM, ABP en Hermes In
vestment (van British Telecom). Na
mens dit drietal uitte een gezamenlij-
stuur en werd toen afgepoeierd.
Namens de groep eist Déminor open
heid van zaken over de positie van
UPC en eist een onafhankelijke Raad
van Commissarissen. Vier van de vijf
huidige commissarissen zijn gelieerd
aan grootaandeelhouder United Glo-
balcom en de vijfde, Richard de Lan
ge, is directeur Nederland van Philips,
zakenpartner van UPC en leverancier
van de digitale decoders. „Verre van
onpartijdig", aldus Paul Frentrop, di
recteur van Déminor Nederland. Hij
wijst erop dat de UPC-top onlangs in
Denver, ten kantore van United Glo-
balcom, het budget voor 2001 heeft
vastgesteld. „Wij vragen ons af wat de
grootaandeelhouder weet wat voor de
andere aandeelhouders verborgen
blijft."
Volgens Frentrop staan de vele en
vaak grote risico's van het speculatie
ve fonds weliswaar netjes afgedrukt in
het prospectus dat is uitgegeven bij
de beursgang in februari 1999, „maar
zijn de risico's door allerlei gebeurte
nissen en deals veel zwaarder gaan
wegen." Zo is volgens Frentrop grote
onduidelijkheid over de in juni vorig
jaar aangekondigde fusie van UPC
met het Britse Telewest, waardoor
UPC in feite zal worden gecontroleerd
door Liberty Media, nu nog een poot
van AT&T. Evenmin als bij de -afge
blazen- fusie met Excite@Home is
volgens Frentrop sprake van „een
duidelijke en onpartijdige bepaling
van de waarde van de aandelen. Ook
is onduidelijk tegen welke 'mogelijke
speciale voorrechten' vorig jaar on
dershands preferente aandelen zijn
uitgegeven ter waarde van 3,2 miljard
gulden. Alles wat de kleine UPC-aan-
deelhouders te weten komen, komt
via de beurskoers, aldus Déminor.
Die is tussen maart vorig jaar en janu
ari 88 procent gedaald (en daarna iets
hersteld). „Het vertrouwen in UPC is
volkomen zoek. Wij willen dat her
stellen, dan zal ook de koers weer
herstellen.Dat is in het belang van on
ze opdrachtgevers maai" ook van het
UPC-bestuur."
19."
10101010100010101001
10000100001000101001
000110111010010010C
301110000001111
10000111000111;
)k wil weten waar u bent
www.citraen-c5.nl
