Baby's op bestelling
Gesprek van de Dag
T.
Frits Barend en Henk van Dorp omroepman(nen) van het jaar
M
Miskende huisartsen
Kunst uit defies
Vroeger was het kouder
DONDERDAG 18 JANUARI 2001
^uiinicnfaar
In de Tweede Kamer is gisteravond een beetje beteu
terd vastgesteld dat de huisartsen overwegen hun sta
kingsdag door te zetten, terwijl minister Borst heeft
toegezegd op enige termijn aan hun eisen te willen
voldoen. De meeste Kamerleden gaven wel toe dat ze
veel te lang geen oog hebben gehad voor de noden
van de huisarts, maar dat gaat nu immers allemaal
veranderen. Het PvdA-Kamerlid Oudkerk meende
aan zijn status van parttime huisarts zelf het gezag te
kunnen ontlenen om de voorgenomen staking onder
deze omstandigheden 'ongepast' te noemen. Met
zo'n kwalificatie laten de verhitte gemoederen zich
natuurlijk niet sussen.
Huisartsen en verpleegkundigen hebben met elkaar
gemeen dat ze in de medische hiërarchie zo ongeveer
de laagste plekken bezetten, terwijl ze het 'vuilste'
werk opknappen. De overheid heeft daar inderdaad
zorgelijk lang geen oog voor gehad. Integendeel, de
huisarts is in toenemende mate overladen met extra
taken. Jongeren te dik? Ouderen depressief? Geweld
binnen het huwelijk? Er lijkt geen maatschappelijk
probleem te verzinnen of de huisarts krijgt te horen
dat hij of zij op zijn minst een rol speelt bij het signa
leren, zo niet bij het oplossen ervan.
Daar tegenover staat sinds jaar en dag de wens om
een betere honorering, meer vergoeding voor prak-
tijkkosten en een betere regeling voor het werk in de
avond, de nacht en het weekeinde. Kamer en kabinet
lijken daaraan nu gehoor te geven, maar daar was wel
een landelijke demonstratie en een stakingsdreiging
voor nodig. Tegen die achtergrond is het begrijpelijk
dat de huisarts beducht is zich andermaal met toe
zeggingen te laten sussen. De geest is uit de fles en
gezien de aard en omvang van de miskenning, ligt het
voor de hand dat die er niet snel in terug te krijgen is.
e(ei'/s/«
De eerste minuut, en ik wist het. Hét geheim om een
goed stukkie te schrijven. Tenminste, volgens Thé Lau,
de zanger van de Nederlandse band The Scene. Die zei:
„Juist datgene wat dronken of aangeschoten mensen zo
lastig maakt om mee te praten, is misschien wel goed
voor de creativiteit.
Dat is hetzelfde geheim als Het geheim van het Neder
landse lied, volgens Lau. Drank.
Bennie Jolink Normaalen Martin Buitenhuis (Van
Dik Hout) waren het er helemaal niet mee eens. Maar
ik weet het nog zo net niet. Je wordt sowieso poëtischer
van drankgebruik. Ga maar na, hoeveel grote schrij
vers waren niet depressief? En wat doe je als je in een
dip zit? Juist. En daarna krabbel je nog even wat neer.
Heel veel schitterende kunst komt uit de fles.
En sorns ook een Nederlands lied, wat helaas vaak niet
hetzelfde is.
Jan Rot liet zien hoe het eruitzag: een bierviltje, of de
wikkel van de televisiegids, waarop dan wat krassen
stonden. In één keer eruit gegooid, na een avond selfpi-
ty gesteund door een flinke fles. „En dat moet je dan de
volgende ochtend gaan zitten ontrafelen", zei Rot.
Verder probeerden al die muzikanten te verklaren
waarom je poëtischer wordt van drank. „Misschien
vernauwt je bewustzijn wel zo dat je meteen uit je hart
spreekt", zei de één. Misschien sta je wel meer open
voor emoties", zei de ander.
Misschien is dat allemaal wel gelul van een dronken
aardbei, zeiden Jacobse en Van Es eens. En daar leek
het allemaal sterk op. Iedere avond kun je aan iedere
willekeurige toog dezelfde filosofieën horen over liefde
en drank, emoties en alcohol. Als het gesprek tenminste
even van voetbal afdwaalt. Daar hebben we een televi
sie-uitzending niet voor nodig. De enige die iets zin
nigs zei of deed, was Jan Rot. Die liet horen wat hij be
neveld schreef, en ook hoe dat dan ongeveer klonk. En
vervolgens wat het later werd, qua Nederlands lied.
Teriuijl die andere kopstukken van de Nederpop slap
zaten te aardbeien.
Af en toe kwam er een kort muziekfragment langs, van
een lied over drank (dat dan in de meeste gevallen
stomnuchter was geschreven, overigens).
Dat was Het geheim van het Nederlandse lied, gister
avond bij de KRO. Het deed me nog net niet naar de
fles grijpen.
En daar moet nu een goed stukkie over komen.
Helaas ben ik altijd broodnuchter als ik moet werken.
Dat wordt niks.
Frits Barend (53) en Henk van
Dorp (60) mogen een jaar lang
met de duimen achter hun re
vers verkondigen dat zij de
omroepmannen van het jaar
zijn. Hun namen werden gis
teravond genoemd tijdens de
nieuwjaarsreceptie van het
omroepvakblad en initiator
van de ereprijs, Broadcast Ma
gazine.
De jury meldt dat het duo ver
antwoordelijk is voor het eerste
succesvolle dagelijkse praat
programma als dagsluiter. Ba
rend Van Dorp is volgens de
jury een mix van serieuze in
formatie en amusement. De
jury roemt de prima gasten-
keuze en de steeds betere wis
selwerking met Jan Mulder, de
veelzijdigheid en de improvisa
tie die aan de dag wordt ge
legd. De onderwerpen worden
niet 'doodgeproduceerd'. Ver
der heeft Villa BvD de aanval
van de publieke omroep tij
dens het EK-voetbal afgesla
gen. Kortom, beide heren had
den recht op de hoofdprijs.
Er was echter één probleem
pje: de tv-tandem was zelfbij
de bekendmaking niet aanwe
zig, vanwege de voor hen
broodnodige winterstop. Zij
genieten van hun vakantie in
het buitenland en keren pas
weer op 5 maart terug op de
buis. Geen nood, want zoals
het bij dit soort prijzen be
hoord was niet alleen de kan
didatuur veel eerder bekend,
ook de bekendmaking stond
vorig jaar al in de agenda's. Op
19 december bracht hoofdre
dacteur Jeroen te Nuijl een be
zoek aan de studio. Hij was die
avond niet de enige, overigens.
Ook een groep Hells Angels
kwam, zag en vocht. Want juist
die avond dwong deze club
met harde hand een rectificatie
af bij het duo. Publiekelijk
moest op televisie worden ver
kondigd dat deze motorbriga
de niet crimineel is. De daar
opvolgende commotie mag als
bekend worden verondersteld:
Justitie is inmiddels een onder
zoek begonnen.
De mededeling van Broadcast
Magazine dat de redactie juist
Barend en Van Dorp had aan
gewezen als winnaars mocht
dan wel als pleister op de won
de worden gezien, maar maak-
itn
„onn
Barend en Van Dorp kwamen hun prijs niet zelf ophalen, maar hadden van te voren een filmpje gemaakt.
FOTO ANP ROBERT VOS
te even geen indruk. Frits Ba
rend bekent in het januari
nummer van het vakblad dat
hij het de volgende dag zijn ge
zin niet eens had verteld, ter
wijl Henk van Dorp het - nu -
toch een belangrijke prijs
noemt.
Het besef kwam pas toen het
tweetal naar het kantoor van
John de Mol (winnaar van edi
tie 1999) werd gelokt met de
smoes dat er naast de aanbie
dingen van de publieke om
roep en RTL 4 - om het praat
programma volgend wintersei
zoen uit te zenden - zich nog
een derde mogelijkheid had
eer
_haac
Mich
aangediend. Het presenta
duo kreeg van tv-tycoon D °nn
Mol te horen dat zij hetw r
die zich omroepmannen!
het jaar mochten noemen
Dorp: ,,Ik ga nu dood", en
evenknie reageerde ook
baasd en zei quasi serieus
„We kunnen godzijdanko fik]
hankelijk blijven en hoevi
ons niet aan te sluiten bij
de Mol." De Mol diendeh
duo nog wel ongevraagd* >ta^'
advies: „Besef dat nu dew '_^r
aan je voeten ligt. Ik kreeg
rig jaar deze prijs en konE
Brother wereldwijd aan dj
man brengen...."
Omdat de prijs toch overt
digd moest worden op de haag
lijkse receptie namen Jan aatsf
der (de deskundige in hei oten
gramma) en Erik de Vries Ie ijs
tien jaar eindredacteur va kun
rend Van Dorp) de hom ren t
waar. De Vries had gistere inda
direct na de prijsuitreiking jk ro
Henk van Dorp nog aan
lefoon. „Henk is erg ven
ga Frits zo bellen."
e' ind
timothy beldman
de?
akte.
Een Brits echtpaar kocht twee baby's
via een Amerikaanse website. Kosten:
30.000 gulden. De Britse regering is
onthutst. Afschuwelijk, zeggen ook de
Nederlandse adoptieorganisaties.
„Gewoonweg een weerzinwek
kend idee", vindt de Britse mi
nister van binnenlandse zaken
Jack Straw het dat een tweeling
van enkele maanden oud via
internet verkocht is aan een
Brits echtpaar. Premier Blair
vindt het 'walgelijk'. Hij 'deelt
de afschuw van de mensen over
de handel in kinderen alsof het
handelswaar is' en 'die eindigt
met een situatie waarin twee
echtparen zeggen de ouders te
zijn'.
De regering laat uitzoeken wat
de wettelijke positie van de
halfjaar oude kinderen is, die
met toeristenvisa van zes
maanden het land zijn bin
nengekomen. Het echtpaar
uit Wales is van plan het Brit
se staatsburgerschap voor de
tweeling aan te vragen.
Alan en Judith Kilshaw
hebben zich behalve ver
ontwaardiging ook grote
problemen op de hals ge
haald met wat zij om
schrijven als 'adoptie via
een bemiddelaar'. Ze
zijn in een transatlan-
tische juridische
Grote ophef over 'internettweeling'
strijd verwikkeld met een echt
paar uit Califomië, dat beweert
de rechtmatige eigenaar van de
twee meisjes te zijn. Het be
schuldigt de Britten ervan de
kinderen met hulp van de na
tuurlijke moeder te hebben
ontvoerd.
Nadat de boulevardkrant Tlte
Sun dinsdag de primeur had,
stonden alle Britse kranten gis
teren bol van de verhalen over
de 'internettweeling'. De Kils-
haws betaalden 28.000 gulden
voor de twee meisjes nadat Ri
chard en Vickie Allen uit Cali-
fornië de meisjes na betaling
van iets minder dan de helft
van dat bedrag al in huis had
uitg
L Bi
>ks
HOVE
'administratieve kosten' ft ca;
den afgerekend. Op son in D
sites lopen die op tot
gulden.
Anneke Harten, voorzittfenaa
de Belangenvereniging! 1,2 r
ners in Adoptie, kan moi gron
begrijpen dat mensen n aat K
gelijke bureaus ii echt
gaan. „Je kunto tn di
vingers nagaan :en
jfi iets niet klopt
eerst 30.000 g
moet betalei
gev
de
i|| niet eens def
fM nemen uittt qja.
of de ouders ese
f het kind passi lwhe
reed
Dm I
«BÉS Jan Heerkensi
ra» reldkinderen, 1
<é2 grootste adoptXnes'(
War tuut in Nederlai de g
IBRU
Hi
td.
*naa
do
gekregen. Daarvoor zou de
tweeling ook al ter adoptie zijn
aangeboden aan een ander
Amerikaans stel.
De 47-jarige Judith Kilshaw, die
uit haar huwelijk met de twee
jaar jongere advocaat Alan twee
zoons van zeven en vier jaar en
uit een eerdere relatie een
dochter van achttien jaar heeft,
vertelde aan de BBC dat 'er
toch nog iets ontbrak' aan haar
leven. Er moest en zou een
dochtertje komen. Na mislukte
IVF-pogingen en een gestrande
zoektocht naar een eiceldonor
wisten ze via internet de twee
lingmeisjes Kimberley en Belin
da aan de haak te slaan.
In december was het zover. De
Kilshaws namen in Californië
de kinderen in ontvangst uit
handen van de moeder, Tranda
Wecker, met wie zij via het in-
ternetbemiddelingsbedrijf Ca
ring Heart Adoption in contact
waren gekomen. Zij zeggen niet
te hebben geweten dat Wecker
de kinderen eerder al had ver
kocht aan de Aliens en dat de
meisjes daar al in huis waren.
Wecker had de kinderen van de
Aliens meegekregen nadat ze
had verteld dat ze twee dagen
nodig had om definitief af
scheid te nemen.
In plaats daarvan gaf ze de kin
deren in een hotel in San Diego
aan de Kilshaws. Die reisden -
achtervolgd door de Aliens -
naar Arkansas, waar de adop
tiewetgeving soepel is. Daarna
vlogen ze naar huis, een ver
bouwde boerderij in het noor
den van Wales.
In Nederland is adopteren ze
ker zo moeilijk als in Engeland.
Voor Nedérlandse paren die de
lange wachttijden en admini
stratieve rompslomp van een
formele adoptieprocedure
moeten doorstaan, kan het
aanschouwen van de adverten
ties van commerciële adoptiesi
tes frustrerend zijn. Vooral van
uit de Verenigde Staten, waar
particuliere adoptiebureaus le
gaal kunnen opereren in 47 van
de 50 staten, is het kinderaan
bod onbeperkt en onbe
schaamd.
Prachtige baby's liggen in de
aanbieding, met foto's en wer
vende teksten als 'schattig jon
getje zoekt liefde en aandacht'.
Om de schijn van kinderhandel
te vermijden, moeten dan eerst
van geen vergelijk
val in Nederland. „Maai
niets uit. Niemand zal d
de grote klok hangen,
hebben het wel over ille UTl
kinderhandel." Het Bril
i val verbaast hem niet.
tes zijn bekend. Ik weet
i er wat te doen is aan dil
activiteiten. Misschien
we in Nederland wel in
sitie gedwongen om aci
I aan marketing te doen
tamtam te maken oven
f sche regels van adoptie
Loes Sibbing, coördinal
de Stichting Werkverbai
Adoptie Nazorg (WAN),
de Britse internetadopó
schuwelijk'. Adoptie is fc
alles hulp aan het kind, 'd 'r
hulp aan kinderloze eet. mei
benadrukt ze. „Als inter hriv
soort contactmogelijkhf dn
onder de knop biedt, wi aln
die verleidelijk. Maar hemn>
dan wel pure koopwaar ntai
den, waar je geld voor b n te
Anneke Harten kan zich ver
stellen hoe het zou afloj
de tweeling Belinda en
ley als de zaak in Nedei
had gespeeld. „De auto:
hier zullen ze niet snelt
sturen, vooral als die kir
wezen zijn. Maar het is'
schijnlijk dat ze worden
pakt. Via de Raad van di
derbescherming zullen
eindelijk bij andere oud
men, die wel de proced _J
hebben gevolgd." J
D
CU
u
2
Wachten op dichtgevroren sloten en plassen is in Neder
land een frustrerende bezigheid. Want het kan welis
waar flink vriezen zoals het afgelopen weekend, maar
dan na een paar dagen weer gaan dooien. Het is al weer
vier jaar geleden dat de vorst ook werkelijk doorzette en
ouderwetse ijspret zich van ons land meester maakte.
Vroeger waren de winters strenger, hoor je oudere
mensen dezer dagen vaak zeggen. Ook in mijn
herinnering hebben de winters uit mijn jeugd
een grotere huivergraad. Maar wellicht heeft
dat te maken met het toentertijd ontbreken
van centrale verwarmingen warm water in
de huizen, dekbedden en moderne, wind-
dichte winterjacks. Wakker worden met
bloemen op de ruiten van je slaapka-
mer, de vorstgrens zelfs opgeschoven tot
de rand van je deken waar je adem be
vroren op ligt, een krant onder je jas te
gen de kou, dat zijn ervaringen die
jongeren doen denken aan een an
dere planeet dan de comfortabele
aarde die zij kennen.
Er is een periode geweest, vanaf
het midden van de zestiende
eeuw, waarin het inderdaad be
duidend kouder was in Neder
land. We hadden toen een zoge
heten 'kleine ijstijd'. Brueghel de
Oude maakte destijds de eerste
winterlandschappen waarop de
typisch Hollandse ijspret staat.
Het zijn knusse, kleurige beel-
vnsolijk
den van een land in de greep van de winter, van mensen
die zwieren en spelen op het ijs, niet alleen uitgerust met
schaatsen maar ook met ijshaken en kolfstokken. Die
kleine ijstijd heeft ruim honderd jaar geduurd. In de
loop van de zestiende eeuw ontstond grote ongerustheid
over de toenemende lengte en strengheid van de winter.
De winter van 1708 op 1709 had maar liefst 61 vriesda
gen en een hoog aantal 'Dood-Gevroore Menschen'.
Mijn man en ik zijn enthousiaste schaatsers, zij het uit
sluitend op natuurijs. Toen we trouwden en onze spul
len bij elkaar voegden, bleken we allebei een medaille te
hebben van een merentocht van vijftig kilometer die we
op dezelfde dag en in dezelfde winter op de Kaag en Bra
sem in Zuid-Holland hadden gereden. In 1997, toen de
vorst voor Kerstmis inviel, hebben we die vijftig kilome
tersamen geschaatst op DeLinge, een onvergetelijke er
varing: glad en donker dubbeltjesijs dat zich kilometers
lang uitstrekte, blinkend in een laag zonnetje, omzoomd
door blonde rietkragen en de dromerige silhouetten van
berijpte bomen. Na iedere lus van de rivier een ander
vergezicht.
Het is dat bevroren, verstilde in en in Hollandse land
schap dat zo bekoort, samen met de bijna psychedeli
sche ervaring van het schaatsen. Het duurt altijd even
voordat de schaatsen goed zitten, pijn en ongemak zijn
overwonnen, de slag er soepel van uit de heupen uit
schiet, het evenwicht tussen ijs, ijzers en jezelf is gevon
den. Maar dan is er de triomf van de vloeiende, moeite
loze beweging en de snelheid die langs je oren zingt.
Onze dochters begrijpen niet waarom hun ouders iedere
winter weer in blijde, en tenslotte in bange verwachting
van een echte winter zijn. Hoezo echte winter? Die erva
ringdie halen ze wel op hun ski's ergens anders. Schaat
sen spreekt ze niet zo aan. Er waren in hun jeugd ook
niet zoveel winters met ijs, maar het hele idee van 'ijs
pret' heeft voor hen nooit die betovering gehad die het
voor ons had.
Schaatsen wordt nu voornamelijk als een sportieve be
zigheid gezien, maar in mijn jeugd was het een totaal
ervaringIk betrad als tiener het ijs in een lange broek
van een wollen AB-ruit, een slobbertrui en een schooldas
die tot op mijn kruis hing, witte kunstschaatsen die met
veters aan elkaar geknoopt over mijn linkerschouder
hingen - een voor, een achter - maar vooral meteen hart
dat vol verwachting klopte. Want de ijsbaan was de
schallende ontmoetingsplaats der geslachten die nor
maal strikt gescheiden werden gehouden. Via het ijs
ging er een wereld voor die seksen open. Je kon onbe
kommerd hand in hand schaatsen met die ene uitgeko
zene en uitverkorene, hetgeen ik dan ook deed. Ik
schaatste, ik minde en iedere dag weer vreesde ik de
dooi.
IJspret omvatte muziek met koek en zopie, maar het was
vooral een soms wekenlang gerekt voorspel, terwijl je in
het ongewisse bleef of het ooit wel ergens toe zou leiden.
Een eerste zoen die direct voerde naar het koortsig uit
gooien van kleding, was in die dagen onbestaanbaar.
Het recht op onschuldige vrijheden tussen de seksen was
ook in de zeventiende eeuw een van de voornaamste at
tracties van de ijspret. De geneugten van het 'Rijen en
vrijen' werden uitgebreid bezongen in de literatuur.
Zelfs de eerbiedwaardige Hugo de Groot, jurist en staats
man, constateerde: 'Warmte heerst er op de bevroren
wateren.
De bekende Amerikaanse rapper PUFF DADDY
stond gisteren in New York terecht wegens ille
gaal wapenbezit. De 31-jarige multimiljonair
Sean Combs, zoals Puff eigenlijk heet, was bij
na een jaar geleden samen
met vriendin, zangeres/ac
trice Jennifer Lopez, be
trokken bij een schietpartij
in een nachtclub. Puff
Daddy, die na de schiet
partij door de politie in
Manhattan werd achter
volgd, zegt zelf geen wa
pen in de hand te hebben
gehad. Hij zou zijn uitge-
J door andere gasten van de disco. Daarop
zou zijn protégé Jamal Barrow wel schoten heb
ben gelost. Er vielen drie gewonden.
Een vrouwelijk personeelslid van de luchtvaart
maatschappij British Airways beschuldigt LIAM
GALLAGHER, zanger van de Britse popgroep
Oasis, van aanranding. De Britse politie heeft
naar aanleiding van haar aanklacht een onder
zoek ingesteld. Dat meldt British Airways. De
ongewenste intimiteiten vonden plaats toen een
werkneemster van British Airways de zanger wil
de controleren bij het inchecken voor een vlucht
naar Rio de Janeiro. Het Britse boulevardblad
The Sun schrijft dat de zanger van Oasis het
personeelslid ondervroeg over haar seksleven en
haar vervolgens in de billen kneep.
,rn
Dt I
Programmal
FRANS BRO
maandag kor
door de Haag
tie gevangen
houden nad3
de VPRO een
actie had gf
bereidt een
klacht voor n
politie. ,,lnsf
werking met
dische afdeli
de VPRO ben
met een aan)
wegens vrijhe
ving", zei Br^
vanochtend,
was tamelijk
Alles werd m
nomen, ik
uitkleden, he
lang met tes!
handboeien
ten, en ik hi
maar niets,
de politie hi
tijdens de
waarbij de
trad, gewei®i
perskaart tef
overleg te pk
diens aanwe;
'e
bffil