Sporen prehistorie
onder Lange Voort
Wonen op kasteel Huys te Warmont is geen sprookje
Regio
Vrijwilligers beschouwen het als hun huis Eerste kerstdag open? Overman lijk
'Schansen
Leiderdorp
niet bewust
verwaarloosd'
973
17
Renovatie Dorpskerk in Voorschoten nadert voltooiing
Baanderij vergist zich bij vergunningaajivraag
*11* 1 1 1^11 1 fUlHJUCf IJ l/y KC I KI UUg
'jSCHOTEN JAN PREENEN
[oorschotense dominee G.
Lrg wordt bijna lyrisch als
ter 'zijn', in 1868 gebouw-
borpskerk praat: „Schitte-
J Fantastisch. De eerste
lat ik zag dat het zonlicht
finnen viel, was ik heie
onder de indruk. Zo mooi.
ders."
t alleen de zon werpt een
hieuw licht op het interi-
ian de Nederlandse her-
Ie kerk in het hart van
cinfchoten. Daar zorgt ook
,v femersbedrijf Niersman
c cn; Nadat drie jaar eerder al
r'iiitenkant van het gebouw
opgeknapt, is in mei vorig
d t/R$egonnen met het vernieu-
van de binnenkant. Het
Pcr*fcgde plafond is verwijderd,
1 het oude, in Engels-goti-
stijl uitgevoerde plafond
eel houtsnijwerk weer te-
rhijn is gekomen. Samen
en waardoor het licht
binnenvallen.
Ier hebben de gasbeton-
binnenmuren plaatsge-
voor de originele wan-
Daarbij is een geveltje
jelegd met het opschrift
lemieuwing dezer kerk is
Tjjofdzaak te danken aan
lelangrijke gift van mejuf-
M.I.H. Kuijs'. Uitvoerder
Eijgen van Niersman
het 'onbegrijpelijk' dat
tijdens de vorige verbou-
in 1960 is 'weggeblub-
Zoals dat destijds ook ge-
Je met het oude plafond
3 ramen. „Nou ja, onbegrij-
W het is destijds gedaan
je de isolatie. Maar zon-
is het wel. De organist
:e de tekst in een boek.
jn toen op zoek gegaan,
mooi dat iedereen het nu
lezen."
iet programma staan nog
nleggen van een tegel-
iet sauzen van de muren
vergroten van het litur-
entrum met avondmaal-
loopvont en preekstoel.
financiële thermometer
maakt duidelijk dat hij
tt kerkbestuur zich geen
ji hoeven te maken over
iten. Het grootste gedeelte
et geld voor de restauratie
^^nnen: 950.000 van de be
de 1,1 miljoen gulden. De
m^|nte heeft 550,000 gulden
Jragen. De helft daarvan is
C6*!nteloze lening, de andere
lirijgt het bestuur van de
De rest is binnengekomen
RTonsors en acties, waarvan
Tige nog doorlopen.
1 "idoor zelfwerkzaamheid",
?t bij [de dominee eraan toe.
[allen vrijwilligers zijn
jezig. Zij zetten niet alleen
ek! op touw, maar helpen
-54111
Uitvoerder Van Eijgen in actie in de 'nieuwe' Dorpskerk.
dat ze dan met klachten ko
men. Hier komen ze steeds met
allerlei opmerkingen. Ze be
schouwen het als hun huis, hun
ook daadwerkelijk mee in de
kerk. Ze lakken de banken en
de avondmaaltafel en hebben
ook een nieuwe kansel ontwor
pen en gemaakt."
Uitvoerder Van Eijgen heeft
de vrijwilligers inmiddels goed
leren kennen. „Het is heel apart
om met die mensen te werken.
Soms is het best wel storend.
Maar dat komt ook, omdat we
zo'n samenwerking niet ge
wend zijn. Normaal gesproken
is het zo dat je een huis ople
vert, mensen de sleutel geeft en
kerk. Begrijp me goed, ik heb
bewondering voor hun enthou
siasme eh ik vind het ook wel
goed wat ze doen, maar het
werken is wel anders dan an
ders."
Fröberg gaat er vanuit dat hij
eind maart weer diensten in de
kerk kan houden. Tot die tijd is
hij aangewezen op Het Kruis
punt aan het begin van de
FOTO HIELCO KUIPERS
Schoolstraat. Het is de bedoe
ling dat de Dorpskerk en de
ontvangstruimte De Hoeksteen
daarna veel meer dan in het
verleden openstaan voor cultu
rele! activiteiten.
„Laat ik vooropstellen dat de
kerk de kerk blijft, maar een
stukje service naar de samenle
ving toe is op zijn plaats. Het
heeft niets met extra inkomsten
te maken. Zo'n mooi gebouw
moet je toch gewoon zoveel
mogelijk gebruiken?"
LEIDERDORP ERIC WENT
Wie de kerststol wil laten 'zak
ken' of de zegen van de paus
op televisie wil ontlopen kan
op 25 december 2001 in de Lei-
derdorpse Baanderij terecht.
Alle winkels van de woonbou
levard zijn op eerste kerstdag
namelijk de hele dag open.
Tenminste, als een meerder
heid van de elf ondernemers
daarvoor kiest De gemeentelij
ke vergunning is namelijk
rond, en kan dus in principe
verzilverd worden.
Voorzitter Wout van der
Meer van de winkeliersvereni
ging Baanderij kan het nog
steeds niet goed geloven. Toen
hij vorig jaar zijn verlanglijstje
indiende voor de twaalf koop
zondagen van 2001, stond daar
De flats van de lage Peppel
schans, Dennenschans en
Rietschans worden niet be
wust verwaarloosd. Dat stelt
T. Verdoes, directeur van de
AWL. Daarmee weerlegt hij
de kritiek van sommige
huurders, dat de AWL het
onderhoud zou verwaarlo
zen om sloop van de com
plexen acceptabel te maken.
Volgens Verdoes is alleen
het schilderwerk van de met
sloop bedreigde flats uitge
steld. „Maar dat vind ik niet
zo gek als je niet weet wat je
met de flats van plan bent.
Bovendien hebben we dat
geld tijdelijk geparkeerd. Het
is niet uit de begroting ge
schrapt."
Hij bestrijdt bovendien dat
de plannen voor sloop al ja
ren zouden bestaan. „Eind
1999 hebben een meerjaren
begroting voor groot onder.-v
houd gemaakt. Daar zijn de
'opplusplannen' voor de
Schansen ontstaan. Eërder
niet, zoals wel vaker gesug
gereerd wordt."
Wat er precies met de flats
gaat gebeuren is nog steeds
niet duidelijk. Die beslissing
valt over een paar maanden.
per abuis ook eerste kerstdag
op. „Ik had me natuurlijk een
dag vergist, maar tot mijn grote
verbazing is de gemeente met
alle data akkoord gegaan. Dus
ook met 25 december."
Of de winkeliers van de
Baanderij werkelijk gebruik
maken van deze unieke moge
lijkheid, weet hij nog niet.
„Eerst moet ik mijn daden
maar eens verantwoorden bij
mijn achterban. Misschien dat
de meerderheid uit piëteit met
het geestelijk leven van dezè
buitenkans afziet. Maar het
kan ook zo zijn dat de meesten
het juist een leuk idee vinden
om de boel open te gooien. Wp
zijn dan namelijk wel de enige
woonboulevard van Nederland
die dat doet. En dat biedt pu
blicitair gezien interessante
mogelijkheden."
De Baanderij is overigens
niet de enige 'boulevard' die
van het gemeentebestuur open
mag op eerste kerstdag. De
vergunning geldt voor 'alle
winkels ten noordoosten van
de Persant Snoepweg en ten
zuidwesten van de Engelen-
daal'. Dus ook voor de Auto
boulevard. Zelfs de buurtwin-
keliers van de Splinterlaan mo
gen op eerste kerstdag hun slag
slaan.
R. Bronmeier van Mazda-
dealer Auto Home verwacht
niet dat het zover komt. „We
zijn nooit open op eerste kerst
dag, dus ook dit jaar niet. Geen
haar op mijn hoofd die daar
aan denkt. We hebben name
lijk allemaal ook nog zoiets als
gezinnen." „Over mijn lijk",
vindt ook A. van der Mark van
Bloem Kado Boetiek Jean-Ma-
rie aan de Splinterlaan. „Op
die manier gaan we Amerika
achterna. Het moet toch mo
gelijk zijn om je een dag per
jaar in je eigen huis te verma
ken?"
Baanderij-voorzitter Van der
Meer sluit niet uit dat Leider
dorp binnenkort op de vergun
ning terugkomt. ,,Als de ge
meente vindt dat dit eigenlijk
niet kan, dan neem ik aan dat
ze mij even bellen. Dan ben ik
best bereid over een oplossing
te praten." Maar volgens een
woordvoerder van het ge
meentebestuur is dat niet no
dig. „De vergunning is afgege
ven en de winkels mogen open
op eerste kerstdag. Meer valt er
eigenlijk niet over te zeggen."
Grote kans op interessante vondsten
Onderzoeksbureau SOB Research heeft aanwijzingen dat
in de buurt van het Oegstgeestse winkelgebied Lange
Voort goed geconserveerde resten van prehistorische be
woning zijn te vinden. Ook overblijfselen uit de late Mid
deleeuwen, die verband houden met burcht De Ouden
Hof onder het Irispark, zijn er wellicht te vinden.
OEGSTGEEST ERNA STRAATSMA
SOB Research heeft enkele
proefboringen gehouden in op
dracht van de gemeente, die
van plan is het gebied op te
knappen. Gezien de grote kans
op interessante bodemvond
sten adviseert het bureau om in
de buurt van de Wijttenbach-
weg sloopwerkzaamheden on
der De Passage onder toeziend
oog van een archeoloog uit te
voeren. Dat geldt ook voor een
gebied direct langs de AVijtteri-
bachweg, aan de kant van de
i Lange Voort. Onderhef. weste-
lijk deel van de geplande par
keergarage ten zuiden van de
Lange Voort wil het onder
zoeksbureau een nader archeo
logisch onderzoek houden.
Het onderzoek van SOB Re
search, dat gehouden is in juli
2000, heeft één 'onmiskenbare
archeologische vindplaats' aan
getoond in de zuidwesthoek
van het projectgebied Lange
Voort. Tussen de Wijttenbach-
weg en de Lijtweg is botmateri-
aal en aardewerk aangetroffen
uit de late ijzertijd. Op een die
per niveau, ongeveer anderhal
ve meter onder NAP, is prehis
torisch aardewerk gevonden.
Het onderzoeksbureau houdt
het voor mogelijk dat hier twee
nederzettingen boven elkaar
liggen.
Iri het westelijke deel van het
gebied dat Oegstgeest op de
schop wil nemen zijn 'directe
aanwijzingen' gevonden die
duiden op bodemresten van
bewoning in de prehistorie. In
hoeverre ook echt sprake is van
interessante vindplaatsen kan
SOB Research nog niet zeggen.
Daarvoor is meer onderzoek
nodig, ook op plekken waar nu
nog bebouwing is, zoals onder
de Passage en de Montessori
school.
Bij twee boringen in het oos
telijk deel van het gebied zijn
sporen aangetroffen uit de late
middeleeuwen, die vermoede
lijk verband houden met kas
teel De Ouden Hof onder het
Irispark. Onder dit terrein is al
eerder een archeologisch on
derzoek verricht. Conclusie van
dat onderzoek was, dat de aan
wezigheid van kasteelresten
geen belemmering vormt voor
de geplande verplaatsing van
de Irislaan.
SOB Research adviseert de
gemeente heel voorzichtig om
te springen met bodemresten,
omdat veel archeologisch erf
goed binnen de bebouwde kom
van Oegstgeest al verloren is ge
gaan. Bodemresten zijn vooral
vernietigd tijdens bouwwerk
zaamheden in de jaren zestig.
Het is de bedoeling dat
Oegstgeest dit jaar begint met
de renovatie van het winkelge
bied bij de Lange Voort. Een
deel van de bestaande bebou
wing wordt gesloopt om plaats
te maken voor nieuwe winkels,
huizen en een parkeergarage.
Menig huis op het Rapenburg is mooier'
9.20
k «steel middenin het bos:
Idu daar nou niet willen
„Dat willen heel veel
fcn", weet P. Sevenster
lit ervaring. Hij woont al
1958 in het Huys te War
en kan niet zeggen hoe-
ilefoontjes hij door de ja-
een heeft gekregen van
tiële huurders, zoveel zijn
qk „Het is zelfs hinderlijk.
a t van die mensen die hier
eertje hebben gewandeld
volgens opbellen en vol
iging zeggen: wij hebben
steel gezien en wij willen
len."
denken dat het leven op
te Warmont één groot
tje is. Wat ze niet weten is
ntrale verwarming in het
152 n ontbreekt, dat het er be-
ijk tocht en dat het er ge-
5.36 is. „Bovendien heb je hier
«l met elkaar te maken.
- tan niet iedereen tegen,"
evensters zoon Jan. „Er
ie voordeuren voor zeven
•udens. Je moet met el-
unnen opschieten. En je
hier niet komen wonen
voor de lusten. Er horen
sten bij. Dat betekent dat
tanden af en toe flink uit
uwen moet steken."
de huiskamer van Se-
ir senior staat de gaska-
I snorren. Het is er aange-
warm voor wie net van
komt. Met de nadruk op
atste. Nog geen uur later
de voeten van zijn gast
in paar ijsklompen. Maar
- - - lagnifieke uitzicht op het
via een zijraam - op de
itoren van het kasteel,
idt veel.
in de kamers en de gan-
tn het Huys te Warmont
luchters, harnassen of
apijten verwacht komt
•gen uit. Nergens hangt
dergelijke kasteelsfeer,
g huis aan het Rapenburg
•ier dan dit huis", zegt Se-
(r senior. Dat is een van
lenen waarom er maar
ad
heel zelden, en dan nog alleen
op aanvraag, rondleidingen
worden gegeven: het kasteel be
zit gewoonweg te weinig be
zienswaardigheden.
Een andere reden is dat de
bewoners - veertien in totaal -
niet zitten te wachten op drom
men bezoekers over de vloer.
Ze zijn gesteld op hun privacy,
al wordt die niet door iedereen
gerespecteerd. Sommige wan
delaars kunnen hun nieuwsgie
righeid niet bedwingen en ne
geren het- bordje bij de entree
met 'verboden toegang voor
onbevoegden'. „Ze staan vaak
met hun neuzen tegen de ra
men. En laatst zag ik iemand
die onze postbus had openge
maakt en aan het snuffelen was
tussen onze post."
Sevenster senior kwam 42
jaar geleden als huurder, in het
Huys te Warmont wonen om in
alle rust aan zijn proefschrift te
kunnen werken. Hij heeft er
nooit spijt van gehad dat hij
zijn woonplaats Leiden ervoor
verliet, al miste hij de stad soms
wel. Toch kwam Sevenster van
wege verwikkelingen rond het
kasteel niet altijd toe aan zijn
rust. „Toen ik hier kwam wo
nen, hoorde ik dat de erfgena
men van eigenaar Krantz ge
noodzaakt waren om kasteel en
bos te verkopen. Het gerucht
ging dat het kasteel een confe
rentieoord zou worden en dat
het bos binnen de kortste keren
vol zou staan met nieuwe bijge
bouwen."
Dat wilde Sevenster hoe dan
ook voorkomen. Samen met de
andere 'vrienden' van het kas
teel zette hij zich in voor be
houd van de buitenplaats. Toen
bleek dat de stichting Zuid-Hol
lands Landschap wel het bos
wilde kopen, maar niet het
huis, besloten zij zelf een stich
ting op te richten om ook het
kasteel te behouden. De bewo
ners betalen maandelijks huur
aan de stichting, waarvan het
huis wordt onderhouden. Deze
constructie bestaat nog steeds.
De bouwkundige staat van
het kasteel is nog steeds goed,
weet Sevenster senior. Minder
goed is de staat van het pleis
terwerk, waar al hele stukken
van zijn afgebrokkeld. Dat is
een gevolg van een restauratie
door de toenmalige Rijksdienst
voor Monumentenzorg, begin
jaren zestig. „De rijksdienst zou
zijn uiterste best doen om het
kasteel te restaureren en daar
waren we zeer dankbaar voor.
Maar door enorm vorstverlet
werd het vernieuwen van het
pleisterwerk een haastklus.
Twee jaar nadat het gerestau
reerde kasteel plechtig was ge
opend, begon het pleisterwerk
al los te laten. Als het net zo
goed was gedaan als in 1780,
dan had het zo weer een eeuw
meegekund."
Sevenster junior, net als zijn
vader bioloog, woonde tot zijn
achttiende op het kasteel. On
langs verliet hij zijn huis in de
stad om terug te keren naar het
kasteel. Nu woont hij er met
zijn gezin. Niet alleen het ver
langen naar het buitenleven
speelde een rol bij dat besluit.
„Je ondervindt hier de seizoe
nen aan den lijve. Dat miste ik
in de stad wel. Maar ik voelde
ook een zekere roeping om de
zaak hier voort te zetten. Ook al
omdat de vrienden met wie
mijn vader de stichting begon,
zijn overleden."
Net als zijn vader heeft Se
venster behoud van het kasteel
hoog in het vaandel staan. Dat
het kasteel niet alle comfort van
deze tijd heeft, neemt hij graag
voor lief. „Zou je hier bijvoor
beeld centrale verwarming
gaan aanleggen, dan is er een
hoop breekwerk nodig, waar
mee je het kasteel geweld aan
doet. Bovendien zou je het huis
met cv veel droger stoken,
waardoor de balken kunnen
krimpen."
Hoe oud het Huys te War
mont precies is, is onbekend.
Het archief gaat terug tot 1362,
maar kenners schatten in dat
het kasteel veel ouder is, van
begin 1200. Zeker is dat het
huis in 1573 werd verwoest
door de Spanjaarden. Enkele ja
ren daarna is het herbouwd.
Zeker is ook dat er van het Huys
te Warmont niets over was ge
weest, als het oog van Hagenaar
Krantz er een eeuw geleden niet
op was gevallen. Tijdens een
fietstocht zag Krantz bij toeval
dat de luiken van het kasteel
dicht waren en dat er kruizen
stonden op de bomen. Navraag
leerde hem dat zowel het Huys
als het bos verkocht waren aan
een bollenboer en dat alles plat
zou gaan. Op het laatste nip
pertje stak Krantz daar een
stokje voor. In januari 1901
slaagde hij er alsnog in om het
landgoed zelf te verwerven.
Anno 2001 voorziet het bos
met het kasteel in een enorme
behoefte. „Het wordt hier
steeds drukker met wandelaars.
Vooral op zondag lopen ze hier
in file", aldus Sevenster senior.
„Gelukkig zie je dat ook de zorg
voor het bos is toegenomen.
Mensen zijn zich er steeds beter
van bewust dat ze hier geen
paddestoelen moeten plukken
of rommel moeten neergooien.
Vroeger was het hier veel min
der druk. Maar dan was je na
het weekeinde wel uren in de
weer om de rotzooi op te rui
men..."
Het bos Huys te Warmont is
alleen toegankelijk voor hou
ders van een jaarkaart en le
den van de Stichting Zuid-Hol
lands Landschap.
Drie generaties Sevenster aan het werk bij de entree van de kasteeltuin.
FOTO DICK HOGEWONINC
