t
Negende
BSE-geval
toevalstreffer
Binnenland
'Zestig procent voetbalmakelaars zijn schurken'
Bonden voelen niets
voor randstadtoeslag
(1
jdingbranche eens over
nbool brandbaarheid
Schietkatoen
lijkt oorzaak
vuurwerkramp
Nieuwe obelisk
Directrice Honki Ponk haalt bakzeil
Kamervragen
over uitzetting
Antiekbeurs
Trouw aan zijn principes
,012 JANUARI 2001
moet politie kunnen bellen
het$jjj
ers
^02 Het telecombedrijf Ben wil dat zijn abonnees ook het
jjlce telefoonnummer 0900-8844 van de politie kunnen
Tot nu toe is het nummer voor alle prepaid abonnees
n afgesloten. Het bedrijf sluit alle 0900-nummers per de-
af voor de prepaid abonnees. Volgens een woordvoerder
v onderzocht of het mogelijk is voor het politienummer in
ir eet .komst een uitzondering te maken. Het kan volgens hem
me n dat daarna de blokkade bij alle 0900-nummers wordt op-
ei
lerlai
alwe
j" soneel astmacentrum mag roken
Medewerkers van Hornerheide in Hom, een longcen-
met verpleeghuis en astmakliniek, mogen toch roken. De
)mm van Bestuur van Hornerheide besloot gistermiddag na
met de ondernemingsraad het algehele rookverbod dat
januari van kracht is, bij te stellen. Er komt nu een rook-
Dinsdag hadden zo'n veertig medewerkers een petitie
het algehele rookverbod aangeboden. De directie heeft
ineel inmiddels een cursus stoppen met roken aange-
-elijkfcg
-sc i"
haa e.
ioloj
dei
ig:
jesv
luit
'ns rson
uwe arrestatie na aanslag
dam De politie van Amsterdam heeft gisteren een man
louden in verband met het onderzoek naar de mislukte
gvan vorige maand op een vroegere Heineken-ontvoer-
et gaat om een 40-jarige man. De verdachte was een vaste
■an de vorig jaar oktober geliquideerde topcrimineel Klep-
verband met de aanslag op de Heineken-ontvoerder
n onlangs in Den Haag drie mannen gearresteerd. Het
een 44-jarige Joegoslaaf en zijn twee gewapende body-
eveneens afkomstig uit Joegoslavië.
se eisen tegen drugsbende
Officier van justitie Veneberg heeft giseren voor de
ank in Haarlem celstraffen tot veertien jaar geëist tegen
lofdverdachten in een omvangrijke drugszaak. De drie
n de kopstukken zijn van een bende die zich bezighield
ootschalige invoer van cocaïne via Schiphol en de uitvoer
nfetamine. De officier eiste veertien jaar tegen een 30-jari-
li uit Amsterdam. Zij omschreef hem als de spin het web,
ti omhoog had gewerkt van uitvoerder tot zetbaas. De
jrganisator was in de ogen van de aanklaagster een 49-ja-
an uit Amstelveen. Tegen hem werd tien jaar geëist, om-
bij minder zaken betrokken was. Een 37-jarige man uit
Ickendam hoorde acht jaar eisen.
uiten kabel goede incassomethode
Energiemaatschappij Essent is tevreden over de snelle-
;engere aanpak van wanbetalers, die sinds medio vorig
It toegepast. Van klanten die hun energienota niet be
niet reageren op aanmaningen of het aanbod van een
ïute'-betaling gaat sinds de afgelopen zomer de televisie
want als eerste maatregel wordt de levering van kabel-
:t. In de praktijk blijkt dat bij de wanbetalende klant
[druk te maken dan het afsluiten van gas.
|te bende fraudeurs opgerold
Politie en justitie in Rotterdam en Zuid-Holland
de Koninklijke Marechaussee hebben na een acht
in durend onderzoek een omvangrijke bende fraudeurs
d. De verdachten sloten volgens justitie met behulp van
te identiteitsbewijzen en werkgeversverklaringen tiental-
mgen met een totale waarde van ongeveer 900.000 gul-
irschillende bankinstellingen in Zuid-Holland en Utrecht
n totaal zestig keer aangifte van zowel gelukte als mis-
ogingen tot het plegen van fraude. Uit de aangiften kwa-
verdachten in beeld.
n controle op alcoholverkoop
(Li Tieners die een biertje willen halen bij de super-
kunnen dat probleemloos doen. Sinds 1 november mo-
ïkeliers geen alcohol meer verkopen aan jongeren onder
ïar. Maar daarop wordt nauwelijks gecontroleerd, erkent
ordvoerder van de Keuringsdienst van Waren. Het vak-
)od Magazine liet de 14-jarige Daan in acht supermark-
slijterijen alcoholische producten halen. Nergens proble-
e caissière sloeg het bier en de rummixen achteloos aan.
ijge
;ens
ch c
het
iltui
fit
dai
eer
woi
;idinc
fessi"
OU(
lve?s
nisaties in de kleding-
zijn het eens geworden
aanbrengen van een
dat de brandbaarheid
ling aangeeft. Volgens
de vereniging van kle-
kels, kan echter alleen
instemming op Europees
jzorgen voor algemene
H-
europarlementariër
„vindt dat het in de EU
zou moeten worden
uitgaanskleding met
[Jjtttragers te bewerken,
er schriftelijke vragen
leid aan de Europese
ronummer 800 van de
Slachtoffers Nieuw-
nd Volendam (SSN) is
420.000 gulden ge-
es wat op die rekening
ANP Algemeen Nederlands Persbureau CPD Geassocieerde Pers Diensten
enschede gpd
De brand die vooraf ging aan
de vuurwerkramp in Enschede
is zeer waarschijnlijk ontstaan
doordat snel ontbrandend lont
materiaal vlam vatte. Het vuur
ontstond in de werkbunker van
het geëxplodeerde bedrijf S.E.
Fireworks en heeft daar al dan
niet losliggend kruit of onver
pakt vuurwerk in brand gezet.
Politie en openbaar ministe
rie die de oorzaak van de ramp
op 13 mei vorig jaar onderzoe
ken, nemen deze mogelijkheid
uitermate serieus. Het betrok
ken lontmateriaal wordt 'flash
cord' genoemd. Dat is een stof
waarin schietkatoen (een ander
woord voor nitrocellulose) is
verwerkt. Schietkatoen is ex
treem brandgevoelig voor
vonkjes, wrijving en statische
elektriciteit. Daarom wordt het
onder water bewaard. Vóór ge
bruik moet schietkatoen wor
den gedroogd.
Schietkatoen bestaat uit ka
toen of ander cellulosehoudend
materiaal dat in een mengsel
van geconcentreerd salpeter
zuur en geconcentreerd zwa
velzuur is gedrenkt. Het wordt
vooral bij het afsteken van bin-
nenvuurwerken gebruikt omdat
het vrijwel rookloos is. Ook
goochelaars maken er gebruik
van met zogeheten flitswatten.
Met flash cord worden verbin
dingen tussen afzonderlijke
stukken vuurwerk gelegd.
Deskundigen verschillen van
mening over de vraag of schiet
katoen spontaan kan ontbran
den. Sommige experts achten
dit uitgesloten. Anderen daar
entegen menen dat zelf ont
branding onder bijzondere om
standigheden (hoge tempera
tuur en bepaalde stofdeeltjes
die in de ruimte aanwezig zijn)
wel mogelijk is. De grote vraag
voor politie en OM is hoe het
flash cord bij S.E. Fireworks in
brand is geraakt. Was het sabo
tage, toch zelfontbranding of is
er op de rampdag in de bunker
gewerkt waarbij vonken, wrij
ving of statische elektriciteit
zijn vrijgekomen?
delft In de Nieuwe Kerk in Delft werd gisteren de laatste obelisk op het grafmonument van Willem
van Oranje geplaatst. foto cpd phil nijhuis
Lab liet monster twee weken liggen
De gisteren bekend gemaakte ontdekking van het negen
de Nederlandse geval van BSE in Olst is een toevalstref
fer. De veearts die de zevenjarige koe Moniek op 15 de
cember onderzocht liet het dier afmaken, maar herken
de de ziekte niet. Bij alle acht eerder ontdekte gevallen
van BSE betrof het dieren, van wie het vermoeden be
stond dat ze mogelijk aan deze ziekte leden.
olst-lelystad gpd
Omdat deze keer geen vermoe
den van BSE bestond, werd
geen monster van het hersen
weefsel genomen. Toen dat la
ter bij toeval alsnog gebeurde,
bleef het hersenweefsel nog
twee weken liggen. Dat kwam
omdat het testlaboratorium ID-
Lelystad het zo druk had met
het onderzoeken van Duits
slachtvee en koeien van de laat
ste BSE-boerderij in Punthorst.
Het hersenweefsel van Mo
niek werd uiteindelijk afgeno
men bij het destructiebedrijf
Rendac. Sinds dit najaar wor
den bij deze bedrijven hersen-
monsters genomen van een
klein percentage van de aange
boden dieren. Vorig jaar ge
beurde dit ongeveer tweehon
derd keer. Dit jaar is het de be
doeling tienduizend testen uit
te voeren. Omdat de restanten
niet langer mogen worden ge
bruikt voor diervoeders is con
trole van alle aangeboden bees
ten niet nodig, aldus een
woordvoerder van het ministe
rie van volksgezondheid.
Het weefsel arriveerde pas vijf
dagen later, op 20 december,
bij het ID-Lelystad, het enige la
boratorium in Nederland dat
BSE-testen uitvoert. Maar ook
daar bleef het monster nog
twee weken onaangeroerd lig
gen, omdat onvoldoende test
capaciteit aanwezig was. Uit
eindelijk werd het weefsel van
Moniek daarom pas begin ja
nuari getest. Op 4 januari bleek
de eerste snelle test positief.
Een tweede test bevestigde de
ze uitslag.
Dat de veearts de diagnose
miste, komt volgens Van Zijder-
veld, hoofd BSE-onderzoek van
het ID Lelystad, omdat het een
'beetje een apart geval' betrof.
„Het beest had net gekalfd en
kon vervolgens niet meer op
zijn poten staan. Maar dat ge
beurt wel vaker na het afkalven.
De veearts heeft het daar vier
dagen zonder succes voor be
handeld. Toen het beest nog
steeds niet kon staan, is het af
gemaakt."
De in totaal 128 runderen die
nog op het bedrijf in Olst aan
wezig zijn worden vernietigd.
ID-Lelystad zal de hersenen
van deze runderen onderzoe
ken op BSE. Bij eerdere BSE-ge-
vallen in Nederland bleek het
om geïsoleerde gevallen te
gaan.
rotterdam gpd
Met dezelfde vaart waarmee ia-
trosoof De Kok in het bestuur
van het Schiedamse kinderdag
verblijf Honki Ponk kwam,
vloog de eerder veroordeelde
Rotterdammer er gisteren ook
weer uit. De rechtbank gaf in
een kort geding de ouders en
het personeel op alle fronten
gelijk. Niet De Kok en consor
ten gaan de drie lege plekken in
het bestuur vullen, maar drie
door de ouders en het perso
neel voorgedragen kandidaten.
Verder moeten de vestigingen
van de kinderopvang maandag
open, en mag het massaal ont
slagen personeel weer aan de
slag.
Met een truc probeerden de
twee zittende bestuursleden di-
binnenkomt, wil de stichting
gebruiken om gedupeerden van
de nieuwjaarsbrand in café De
Hemel van geld te voorzien.
Ook in de toekomst blijven er
zaken die de verzekering niet of
slechts gedeeltelijk vergoedt.
Het geld dat bij de SSN terecht
komt, moet onder meer worden
gebruikt voor aanpassingen aan
huizen van mensen die door de
brand gehandicapt zijn gewor
den.
Ook heeft de -stichting plan
nen voor een ontmoetingscen
trum voor slachtoffers.
Het Nederlands Instituut
voor Brandweer en Rampenbe
strijding Nibra in Arnhem
opent maandag een helpdesk
voor vragen over brandveilig
heid in de horeca. De helpdesk
is bedoeld voor gemeenten,
brandweerkorpsen en vereni
gingen van horeca-eigenaren.
rectrice Van Wolferen en advo
caat De Bruin, beide- aanhan
gers van De Kok, de nieuwe le
den buiten de deur te houden.
Vlak voor het kort geding van
gisteren traden de omstreden
De Kok, alternatief genezer
Janssen (een voor zijn leven uit
zijn ambt gezet huisarts) en ar
chitect Beijn (partner van direc
trice Van Wolferen) toe tot het
bestuur. Maar volgens- recht
bankpresident Van den Emster
hebben de ouders en het perso
neel het recht op een bindende
voordracht, waarmee de benoe
ming van De Kok c.s van de
baan is. De drie door de ouders
voorgedragen aspirant-leden
moeten binnen 24 uur in het
bestuur worden opgenomen op
straffe van een dwangsom van
vijfduizend gulden per dag.
Met een meerderheid in het
bestuur hebben de ouders en
het personeel de macht van de
iatrosofen teruggewonnen. „De
strijd is nog niet gestreden,
maar voor nu heeft het recht
gezegevierd", weet Saskia Keij-
zer, een van de ouders. „De
twee zittende bestuursleden
moeten worden geroyeerd, en
de directrice op non-actief ge
steld. Het bestuur moet nog de
nodige procedures volgen,
maar die geven we gewoon een
zak met geld mee voor de
rechtszaken. Als we maar niet
verder gaan met De Bruin en
De Kok."
De Bruin en Janssen weige
ren beide commentaar op hun
verlies bij de rechtbank. Direc
trice Van Wolferen was niet
naar de rechtszaal gekomen.
Tot grote hilariteit van de ouders laat een kind op de publieke tribune duidelijk merken wat zij van de situa
tie Vindt. foto anp raymond rutting
den haag gpd
De nieuwe staatssecretaris van
asielzaken Kalsbeek kan haar
tanden meteen stukbijten op
een weerbarstig vluchtelingen-
dossier.
Haar partijgenoot Middel
(PvdA) heeft haar deze week
om opheldering gevraagd over
de nachtelijke inval vorige week
in het huis van een Wït-Rus-
sisch gezin.
De vader en de jongste zoon
werden meteen op het vliegtuig
naar Minsk gezet, de moeder,
oudste zoon en dochter zijn
vastgezet in Utrecht. Bij de in
val zou geweld zijn gebruikt. De
familie heeft zeven jaar in Leus
den gewoond in afwachting op
een beslissing op een asielaan
vraag.
Het Kamerlid verbaast zich
over het uitblijven van een ken
nisgeving aan het gezin dat ze
het land moesten verlaten. De
inval in de vroege ochtend met
ongeveer tien man zou dan niet
nodig zijn geweest.
Verder wil hij van Kalsbeek
weten waarom tot uitzetting
werd besloten terwijl er een
aanvraag voor een verblijf op
humanitaire gronden lag.
De joodse familie kwam en
kele jaren geleden vanuit Wit-
Rusland naar ons land om het
antisemitisme daar te ontvluch
ten. In ons land werd de zwak
begaafde dochter verkracht. Tot
een rechtszaak kwam het niet
omdat ze dat psychisch niet
aankon. Enkele andere leden
van het gezin studeren in Gro
ningen.
den haag gpd
Verplegend personeel en leer
krachten in de Randstad zitten
niet echt te wachten op een in
cidentele randstadtoeslag. Vol
gens hun vakbonden lost zo'n
incidenteel extraatje de echte
problemen, die landelijk zou
den spelen, niet op. De PvdA en
D66 stellen de invoering van
een toeslag voor om in dit ge
bied de tekorten op de arbeids
markt de baas te kunnen.
Volgens de PvdA en D66 is
een toeslag voor politieagenten,
verplegend personeel en lera
ren in de randstad gerechtvaar
digd omdat de werkdruk er ho
ger zou zijn, net als de kosten
voor levensonderhoud. Daar
door trekt nu nog veel perso
neel weg naar andere delen van
i het land met gunstigere om
standigheden.
De bonden Nu'91 en De Unie
van Zorg en Welzijn voor onder
meer verplegend personeel ve
gen de zogenaamde randstad
bonus echter rigoureus van ta
fel. „De problemen bij het ver
plegend personeel beperken
zich echt niet alleen tot de
Randstad", zegt woordvoerder
De Bruin. „Overal is de werk
druk hoog. Daarnaast geldt bij
voorbeeld het argument van
hoge kosten in de Randstad
vvoor iedereen. Meer mensen in
de zorge hebben te kampen
met een hoge werkdruk. Met
het toekennen van een 'rand-
stadtoeslag' creëer je rechtson
gelijkheid. Denk ook aan de
vraag: waar houdt de Randstad
op?"
Voorzitter Tichelaar van de
Algemene Onderwijsbond
(AOb) zegt dat alle beetjes hel
pen, maar vreest dat oplossin
gen voor de structurele proble
men vooruit worden gescho
ven.
Golden Tulip Congrescentrum
"Leeuwenhorst"
Noord wijkerhout
12-13-14 januari
vrij. 17-21 uur
zaten zon. 11-18 uur
Org: Luiten Reijmerink
030-2621625. 06-53393667
DOLF COPPES 1925-2001
ronald frisart
ITN^°°ten
Ig^j 'rocent van de voetbalmakelaars zijn
efm. De kans dat een jonge speler uit Afrika
l( Amerika een oprechte zaakwaarnemer
t lijf loopt, schat ik op hooguit veertig
Voetbalmakelaar André Gieling oor-
t mals over zijn collega's. Pas 31 jaar is
maar de tien jaar die hij al actief is in de
onale voetbalmakelaardij hebben hem
"olijker op gemaakt,
verscheen van Gielings hand het boek
ine! Bedrog op de grasmat'. Wie het
Jen de haren te bergen, al heeft de auteur
|e(i boek de romanvorm gekozen. „Als ik
uwe met naam en toenaam zou hebben ge-
VAN had ik het beste meteen een vliegtuig
banPheel ver buitenland kunnen nemen. Of
,g ünst had ik dan 38 rechtszaken aan m'n
maar een tipje van de sluier op", vertelt
n taurant De Zoete Inval in Haarlemmer-
ler?ar vorige maand ook zijn boek werd ge-
ie ierd. De werkelijkheid is erger. „De voet-
n s een verhevigde wereld, doordat er veel
f 'ubliciteit aan te pas komen. Mensen in
ldje kunnen niet delen. Men liegt en be
driegt er lustig op los. Wie dat in de drugswereld
doet, krijgt een kogel in zijn hoofd. Maar in de
voetballerij kan het kennelijk allemaal."
In de jacht op geld kan de handelswaar niet jong
genoeg zijn. Spelersmakelaars struinen heel de
wereld af op zoek naar toptalentjes. „Neem een
land als Ghana", zegt Gieling. „Al vanaf hun
veertiende hebben voetballertjes daar een make
laar. Uit Nederland, uit Duitsland, overal komen
ze vandaan. Tegenwoordig staan ze zelfs al in IJs
land met vier of vijf man bij jeugdwedstrijden te
scouten. En in Nederland staan bij zulke wed
strijden tegenwoordig meer zaakwaarnemers en
scouts langs de kant dan gewoon publiek."
Ooit was Gieling zelf een jong talent. „Ik ben van
een generatie waarvan acht van de elf spelers het
tot het Nederlands elftal hebben gebracht." De
generatie van onder anderen de broertjes De
Boer. Bij de Ajax-jeugd gold Gieling als een grote
belofte, tot hij er op zijn zeventiende, na diverse
knieoperaties, mee moest stoppen. Na een inter
mezzo in de journalistiek wierp hij zich op de
voetbalmakelaardij, waar Johan Cruijffs schoon
vader, Cor Coster, hem wegwijs maakte.
Financieel vaart de in Zuid-Spanje wonende Gie
ling er wel bij, maar zijn illusies over de voetbal
lerij is hij inmiddels wel kwijt. Alles, maar dan
ook alles draait om het geld. „Aan de transfer van
een simpele voorstopper kunnen makelaars te
genwoordig al een miljoen gulden verdienen."
„In Zuid-Amerika is het gesneden koek dat inves
teringsbureaus jonge spelers kopen. Of ze nemen
een aandeel, bijvoorbeeld zestig procent. Als zo'n
speler voor pakweg twee miljoen dollar wordt
verkocht, krijgt het bureau zestig procent en
heeft het zijn investering er uit. Het is niet onge
bruikelijk dat de vice-voorzitter of de hoofdscout
van een club in zo'n investeringsbureau zitten",
aldus Gieling. „Plus een Europese makelaar die
Zuid-Amerikaanse spelers onderbrengt bij clubs
in Europa."
Zoals de groenteboer vroeger met zijn waren
langs de deuren ging, zo wordt tegenwoordig
met jonge voetballertjes geleurd. „Cruijff heeft
het bij Barcelona wel meegemaakt dat er een
Mercedes met Belgisch kenteken kwam aanrij
den met vijf Afrikaantjes op de achterbank. Of
die jongens eens mochten meetrainen. Maar als
die jongens het in Europa niet halen, worden ze
aan hun lot overgelaten." Met de hausse aan jon
ge voetballertjes van verre, zijn die praktijken er
niet minder op geworden. Het probleem zit niet
in de echte toptalenten. Daar wordt doorgaans
wel goed voor gezorgd en de transfers verlopen
doorgaans vlotjes. „Dat is appeltje-eitje. De pro
blemen beginnen bij de mindere goden."
Dat de internationale misdaad de voetbalwereld
als lucratief werkveld heeft ontdekt, staat volgens
Gieling vast. Al was het alleen maar om uit crimi
naliteit verkregen geld wit te wassen. „Dat komt
veel voor. Er worden de idiootste transfers afge
sloten. Bijvoorbeeld een van officieel drie miljoen
gulden, waarvan later blijkt dat het in werkelijk
heid om vijftien miljoen ging. Het verschil wordt
via allerlei constructies weggewerkt. Via de kaart
verkoop kan het ook. Als er in het stadion 30.000
mensen hebben gezeten, kun je best officieel op
geven dat het er 45.000 waren. Daar kraait geen
haan naar, want geen mens controleert dat."
Opvallend is bijvoorbeeld ook de transfer die In-
ter Milan begin deze maand bekend maakte. De
club trok vanuit Montevideo de 24-jarige aanval
ler Antonio Pacheco aan. Vreemd, vindt Gieling.
Inter heeft mensen als Sukür, Vieri, Recoba en
Ronaldo onder contract, de beste nummers ne
gen ter wereld. En dan halen ze er nog een. Re
den? Geld, bezweert Gieling. „Er zijn makelaars
die halve elftallen in elkaar steken, ook topelftal-
len als dat van Inter."
Ook in Nederland? Gieling: „In Nederland is alles
toch ietsje normaler. Maar als het regent aan de
Middellandse Zee, druppelt het hier."
In zijn woonplaats Amers
foort is dinsdag op 75-jarige
leeftijd na een kortstondige
ziekte Dolf Coppes overleden.
De in Enschede geboren
Coppes was priester, Twee
de-Kamerlid voor de PPR en
oprichter van de Stichting
Korrelatie. In de jaren zestig
verzorgde hij de dagsluiting
op televisie.
Adolf Robert Coppes werd 25
oktober 1925 geboren als
zoon van een dokter. Hij
deed de hbs in Oldenzaal,
studeerde theologie en filoso
fie en koos na zijn eindexa
men voor het priesterschap.
In 1952 werd Coppes in
Utrecht tot priester gewijd.
De jonge priester rolde al snel
in het jeugdwerk van de ka
tholieke kerk en werd kape
laan in Wierden, Amersfoort
en Arnhem. Hij leidde tal van
jongerenconferenties. Cop
pes brak in 1963 met de ka
tholieke kerk omdat vernieu
wing uitbleef.
Coppes was ook journalist,
onder meer bij dagblad De
Tijd. In de jaren zestig
schreef hij columns voor de
Twentsche Courant. In 1960
vroeg de KRO hem de dag
sluitingen op televisie te ver
zorgen.
Coppes richtte na de breuk
met de kerk zijn pijlen op an
dere doelen. Hij richtte in
1966 de Stichting Correlatie
(tegenwoordig met een K) op.
Dat gebeurde, samen met do
minee Klamer, als gevolg van
een min of meer uit de hand
gelopen 'phone in' van de
AVRO op kerstavond.
Coppes was in 1971 en 1972
voorzitter van de Politieke
Partij Radicalen (PPR). In die
tijd was hij ook parlementair
medewerker van de VARA.
Van 1972 tot 1977 was hij
Tweede-Kamerlid. Hij deed
ontwikkelingssamenwerking
en volksgezondheid. Toen de
PPR opgang in Groenlinks,
zette hij een streep onder zijn
lidmaatschap. Op zijn 70ste
verjaardag, in oktober 1995,
werd Coppes benoemd tot
Ridder in de Orde van Oranje
Nassau.
amersfoort gpd
