in de
provincie
De wederopstanding van Tante Leny ElillC V6Ic~
Boeken
Wie schrijft als
Balzac, is altijd welkom
Medicijnen-maffia
verwoest Afrika
le CARRÉ
II
J
VRIJDAG 12 JANUARI 2001
DA'
Uiitli.-
ROMAN RECENSIE
NOP MAAS
'Neef Pons' door Honoré de Balzac. Ver
taald en van een nawoord voorzien door
Theo Kars. Uitgeverij Athenaeum - Polak
Van Gennep. Prijs: 75,-.
In zijn romans probeerde Ho
noré de Balzac (1799-1850) de
contemporaine Franse samen
leving te portretteren. Zijn werk
krijgt daardoor sociologische
trekken en is onmiskenbaar in
teressanter dan de doorsnee ro
manliteratuur uit
die periode die
het vooral moet
hebben van de
intrige. Onder de
pen van Balzac
wordt Parijs bij
na een persona
ge, dat leeft en
streeft, dat als
een mens zijn in
consequenties
heeft en nu weer
eens aan de ene
en dan weer aan
de andere nei
ging de vrije teu
gel geeft.
In zijn poging
om algemene
tendensen te formuleren,
spaart Balzac de oordelen over
bepaalde bevolkingsgroepen
niet. Iemand uit Auvergne is
een onbetrouwbare handelaar
die zijn moeder zou vermoor
den voor een meevallertje, jo
den zijn lepe gierigaards die
-hun rijkdom angstvallig verber
gen, Parijzenaars zijn tuk op
schandaal en sensatie. Je zou
ook kunnen zeggen dat wat in
1840 nog een vorm van sociolo
gie en wetenschap was, in de
loop van de volgende anderhal
ve eeuw verworden is tot be
denkelijke stereotiepen en
vooroordelen.
En dat is niet het enige wat je
tegen Balzacs, door Theo Kars
van een nieuwe vertaling voor
ziene roman Neef Pons kunt in
brengen. De personages zijn
bijna karikaturen; hun hande
lingen zijn nogal eens onwaar
schijnlijk. Er zitten inconse
quenties in de roman; de medi
sche beschouwingen doen
middeleeuws aan. Niettemin'
verzekert de auteur de lezer en
kele malen dat zijn verhaal echt
gebeurd is.
De titelfiguur van Balzacs ro
man is een oude musicus die
twee passies heeft: lekker eten
en oude kunstvoorwerpen ver
zamelen. Eten doet hij bij fami
lie en beschermers, kunst koopt
THRILLER RECENSIE
JAMES MCCONIGAL
'The Constant Gardener' door John Ie
Carré Uitgeverij Hodder Stoughton
Pnjs: 49,95
Net als andere schrijvers in het
genre, moest John le Carré na
de val van de Muur op zoek
naar een nieuw onderwerp. Le
Carré schreef over criminele or
ganisaties The Night Manager),
het kanaal van Panama The
Tailor of Panama) en het lot
van volkeren aan de rafelrand
van de voormalige Sovjet-Unie
{Single Single). Wat bleef in
zijn werk was de strijd van het
individu tegen de vijand (gehei
me diensten van de tegenpartij)
of het thuisfront: corruptie,
machtsmisbruik,
ontkenning van
simpele menselij
ke waarden.
In zijn nieuwe
boek The Con
stant Gardener
(de hoofdper
soon is hobbytui
nier van hoog-
Engels niveau)
identificeert Le
Carré een nieuwe
vijand: de ge
neesmiddelenin
dustrie. Meedo
genloos, almach
tig, onoverwinnelijk. Maar de
strijd ertegen is het strijden
waard, al leggen de hoofdper
sonen het loodje, worden zij
uitgeschakeld in hun carrière of
omgekocht.
Blijvend in Le Carré's werk is
de subtiel beeldende stijl. Hij
springt heen en weer in tijd en
plaats, verweeft plot met sub
plot. De lezer moet zijn best
doen. Maar Le Carré's ragfijne
manier van vertellen is zeer ef
fectief. De beschrijvingen van
Afrikaanse ziekenhuizen en
mortuaria zijn misselijkma
kend. Dat geldt, vertaald naar
een abstractere Westerse we
reld, ook voor de gedragingen
van de Britse diplomatieke
dienst.
Kern van zijn nieuwe boek is
de moord op een jonge Britse
diplomatenvrouw in het door
aids en politieke corruptie ge
teisterde Kenya. De mooie Tes
sa Quayle is een onafhankelijke
vrouw, geenszins het doorsnee
diplomatieke gansje. Haar man
Justin weet nauwelijks iets af
van het leven dat zij - opgeleid
THE
CONSTANT
GARDENER
hij bij kleine handelaars. Hij
heeft een neus voor het bijzon
dere dat nog niet als zodanig
ontdekt is. ledereen denkt dat
hij arm is, totdat hij ziek wordt
en bekend raakt dat hij een ver
mogend man is. Iedereen die
op de hoogte is, verandert in
een hyena, want geld is nu een
maal de belangrijke drijfveer
van de mens. De dokter, de
hooggeplaatste familieleden,
een Touche advocaat, een in an
tiek scharrelende buurman uit
Auvergne en de
conciërge annex
huishoudster van
Pons: allemaal pro
beren ze zich geheel
of gedeeltelijk van
de erfenis te verze
keren.
Vooral de conci
erge met haar onna
volgbare woorden
vloed groeit uit tot
een personage van
mythologische pro
porties. De sterven
de Pons en de naïe
ve Duitse musicus
Schmucke die met
hem samenleeft
worden platgewalst
onder haar verbale bommen en
granaten. Als zowel Pons als
zijn erfgenaam Schmucke aan
het eind van de roman het
loodje hebben gelegd en in een
slothoofdstuk de balans wordt
opgemaakt, blijkt net als in het
echte leven dat lang niet altijd
de ondeugd gestraft wordt.
Balzacs romans zijn een ge
not om te lezen, ondanks de
bezwaren die je er tegenin kunt
brengen. Dat is het wonder van
de literatuur. Balzac is onweer
staanbaar, zelfs als hij lucht
geeft aan zijn vooroordelen.
Neem bijvoorbeeld zijn be
schouwingen over 'de' Duit
sers. De Duitse liefde voor on
derzoek 'brengt een Germaanse
geleerde ertoe in slobkousen
honderd mijl af te leggen om
een waarheid te vinden die
hem toelacht naast de put on
der de jasmijn op zijn binnen
plaats'. En: 'hun behoefte on
belangrijke natuurverschijnse
len een betekenis te geven die
licht zou werpen op de mense
lijke ziel, een drang waaruit de
onbegrijpelijke werken van
Jean-Paul Richter voortkomen,
de benevelde teksten van Hoff
mann, en de heiningen die
Duitsers om de meest eenvou
dige vraagstukken plaatsen.'
Wie zo schrijft, is altijd wel
kom.
er
mi
enst
[jeei
rdei
[der
br
ROMAN RECENSIE
terk
Ruim honderd jaar geleden was het een literaire hyjvoni
tragische teloorgang van de in de liefde teleurgeniel<
jongedame. Zij keert terug in 'De gelukkige', de gep jqj
neerde nieuwe roman van Mensje van Keulen.
zwijgt Nora en berust
ongeluk.
Totdat een nieuwe, -j,
neerde liefde haar bij ha (h0j
den grijpt. Weliswaar
deze liefde door de beri 0ier]
de Martin geënsceneeri ,n 5(
waar hij geen rekenii ipU|
houdt, is het initiatief va pPn
Zij veria
'Het rubberparadijs' van Joost Swarte.
ILLUSTRATIE UIT BESPROKEN TIJDSCHRIFT
als juriste - leidt als activiste in
het Kenya dat de blanke buiten
landse elite liever mijdt: niet-
bestaande basisgezondheids
zorg in de dorpen en stinkende
mensenpakhuizen die door
gaan voor ziekenhuis in de
hoofdstad Nairobi.
Sleutelrol in dit drama wordt
opgeëist door de farmaceuti
sche industrie. Afrika wordt ge
bruikt als proeftuin voor de
Westerse wereld. Medicijnen
die in Europa en de VS nog niet
mogen worden gebruikt, wor
den massaal voorgeschreven
aan arme Afrikanen. Le Carré
overtreft zijn gebruikelijke cy
nisme moeiteloos als hij een
betrokkene laat zeggen: „Je
denkt toch zeker niet dat wij
mensen doden die al niet ten
dode zijn opge
schreven!?"
Het gaat om een
omstreden medi
cijn tegen tbc, dat
vooralsnog meer
slachtoffers maakt
dan mensen ge
neest, maar waar
van de producent
denkt dat als de
kinderziekten in
Afrika eruit zijn ge
haald, de markt in
Europa en de VS
rijp zal zijn. In zijn
nawoord zegt de
schrijver tegen de lezer die
denkt 'Gelukkig is het maar een
roman', dat hem bij zijn onder
zoek in de praktijk is gebleken
is dat 'Dit verhaal maar een
tamme ansichtkaart is vergele
ken met de werkelijkheid.'
Bij alle cynisme van de schrij
ver laat hij ook een klein beetje
hoop gloren. Er zijn mensen die
ondanks persoonlijk verlies de
goede strijd blijven voeren.
Afrika mag dan een speeltuin
zijn van corrupte machtheb
bers, goedbedoelende hulpver
leners en ex-koloniale mogend
heden (en, vooral, van kerels;
van Le Carré mogen vrouwen
het voor het zeggen krijgen), de
klok wordt toch af en toe ge
luid, voor wie het juiste geluid
wil horen. En zelfs een schijn
baar onoverwinnelijk genees-
middelenbedrijf kan de aan-
deelhouderswind tegen krijgen.
Toch kent het boek geen hap
py end. Le Carré brengt aan het
slot de laatste hoop van de lezer
om zeep dat er nog iets goed
kan komen in dit leven.
Een beetje stripliefhebber is
uitgeverij Oog Blik en Joost
Pollmann veel dank verschul
digd. Ter gelegenheid van de
door de laatste in Rotterdam
ingerichte tentoonstelling Tan
te Leny Exposeert Weer heeft
Oog Blik eenmalig een nieu
we uitgave van het roemruchte
Tante Leny Presenteert ge
maakt. Tal van interessante
striptekenaars, die 25 jaar gele
den nog de voorhoede vorm
den van het Nederlandse
beeldverhaal, hebben hun re
putatie bevestigd in een unieke
uitgave van dit puur Neder
landse underground-stripblad.
Aflevering 26 van Tante Leny
Presenteert biedt bijdragen van
de crème de la crème van de
Nederlandse striptekenaars.
Joost Swarte's held Jopo de Po-
jo droomt in dit nummer over
een condoomparadijs. Het be
vat verder een onnavolgbare
bijdrage van Bill Bodewes, een
ontroerend verhaal van Peti
Buchel, onafgemaakte stukjes
blues-tekeningen van Peter
Pontiac, abstracte wirwar van
Armand Stijnen en klassieke
smulverhalen van oprichter
Evert Gerardts. Met de inbreng
tMgnrjfri
iHiBniJhiia
1. (-) J.K. Rowling. Harry Potter en
de vuurbeker De Harmonie,
ƒ34,90
2. (-) Sandor Mérai, Gloed
Wereldbibliotheek, 29,90
3. (1) Geert Mak, Lopen met Van
Lennep Waanders, 49,50
4. (8) Jostein Gaarder, Maya De
Prom, 49,95
5. (-) Varlam Sjalamov, Berichten
uit Kolyma De Bezige Bij,
125,00
6. (-) Nicci French, Het
geheugenspel Ambo Anthos,
ƒ25,00
7. (4) Jessica Durlacher, De
dochter De Bezige Bij, 39,90
8. (-) Bernard Schlink, De
liefdesval Ambo Anthos, 42,50
9. (-) Mensje van Keulen, De
gelukkige Atlas, 39,90
10. (3) Barbara Voors, Zusje van
me De Geus, 29;90
1. (-) Sun Tsu, Winnen zonder
strijd Gottmer, 36,95
2. (1) Daniel Ofman, De
kernkwaliteiten van het
enneagram Scriptum, 29,90
3. (-) Allan Barbara Pease,
Waarom mannen niet luisteren
Spectrum, 10,40
4. (-) Paulo Coelho, De alchemist
Arbeiderspers, 19,90
5. (-) Robert Berkow (e.a.), Merck
Manual Medisch Handboek
Bohn Stafleu van Loghum,
ƒ99,00
6. (-) Charles Darwin, Over het
ontstaan van soorten
Nieuwezijds, 59,90
7. (8) Allen Carr, Het kleine boekje
van Stoppen met roken De
boekerij, 7,50
8. (-) Richard N. Bolles, Welke
kleur heeft jouw parachute?
Nieuwezijds, 45,00
9. (-) Allan Barbara Pease,
Waarom vrouwen niet kunnen
kaartlezen Spectrum, 10,40
10. (-) Daphne Deckers, De
geboorte van een moeder Tirion,
19,90
De boekentoptien wordt wekelijks
samengesteld op basis van
'erkoopciifers van de
joekhandel:
boekhandels De Vries in Haarlem
en Kooyker Ginsberg in Leiden.
van Mark Smeets, Aart Clerkx,
Harry Buckinkx en Ever Meu-
len is aflevering 26 weer net zo
spannend, uitdagend en prik
kelend als al die onnavolgbare
afleveringen van 25 jaar gele
den, toen het pure ontdekken
het uitgangspunt was van het
striptekenen.
Aflevering 26 van Tante Leny
Presenteert is te krijgen bij de
stripwinkel en kost 14,95.
Een eerbewijs. Zo moet de in
breng van 19 vooraanstaande
striptekenaars aan de Boom
van de twee Lentes worden be
oordeeld. Dit langlopende pro
ject van tekenaar Will ('Baard
en Kale') en scenarioschrijver
Rudi Miel heeft heel wat hin
dernissen overwonnen en
dreigde uiteindelijk met de
dood van Will in februari 2000
onvoltooid te blijven.
Negentien vrienden-tekenaars
van Will namen daar echter
geen genoegen mee. Het ver
haal, waarin de tekenaar zoveel
had geïnvesteerd, mocht niet
in de la blijven liggen. Daarom
spraken de vrienden af de door
Will gevormde personages over
te nemen en het album af te
:i;U ra 4;««14 N m 4 ï1 I
maken volgens het plan van
Miel. Een helse opgave voor te
kenaars met een geheel eigen
stijl en eigen voorkeuren.
Desondanks is de Boom van de
twee Lentes er gekomen. Miel
coördineerde de samenwer
king en kreeg er hoofdpijn van.
Hij worstelde met afvallers,
voorstellen tot wijziging en
deelnemers die de deadline
niet haalden. Walthéry, Franz,
Le Gall, Hermann, Mézières,
Roba, Hausman, zoon Maltaitè
en de anderen slaagden in hun
opzet.
Ze construeerden met z'n allen
een 'zoektocht naar de liefde
en naar het idee van een aards
paradijs, in de vorm van een
avontuur vol omzwervingen'.
Het album bevat zes platen van
Will, waarvan de laatste eindigt
in de vage schetsen van het
potlood.
Vandaar pakt Walthéry de-
draad op met eveneens een pa
gina potloodschetsen. De rest
van het verhaal gaat verder in
kleur met een of meer pagina's
van de 19 vrienden. Aan de
echte stripliefhebber de taak
uit te vinden welke tekenaar
welke pagina's maakte. (Uitg
Le Lombard,
kaft).
11,25; zacht
Toegegeven: Fokke en Sukke
hebben psychiater Sigmund
enigszins in de schaduw ge
plaatst van de publieke belang
stelling. Toch is deze geniale
zielknijper uit de Volkskrant
nog altijd meer dan de moeite
van het lezen waard. Zijn le
vensvisie en de reacties van
zijn mondige patiënten leveren
continu humor op van een
hoog niveau. Ook deel 7 van de
creatie van Peter de Wit is puur
genieten. Sigmund: 'Ik verzeker
u dat het niet mijn gewoonte is
met patiënten naar bed te
gaan'. Vrouw: 'Maar ik ben he
lemaal geen patiënt'. Sigmund:
'Als u met me naar bed bent
geweest wel'. (Uitg. De Harmo
nie, 17,50; zacht kaft).
Ook verschenen: Kogels en jar
retels, de avonturen van Urba-
nns door Urbanus en Linthout
(Standaard, 8,95). De huilen
de hooligan, FC De Kampioe
nen door Hec Leemans (Stan
daard, 8,95). Het land van de
afgronden door A.P. Ducha-
teau (Le Lombard, 10,95).
WIM VOGEL
"De gelukkige" door Mensje van Keulen
Uitgeverij Atlas Pnjs 39,90
De liefde in het burgerlijke hu
welijk is een schijnvertoning;
het thema van De gelukkige lijkt
- zie Madame Bovary en Eline
Vere - weinig
origineel. Daar
komt bij dat
haar hoofdper
sonage, de 37-
jarige Nora Bor-
ger-Wiarda, een
literair zeer be
laden voornaam
heeft. Want No-
ra, zo heet toch
Ibsens belang
rijkste persona
ge in Een pop
penhuis (1879),
een drama
waarin ook al
weer weinig
overblijft van de
hooggespannen
verwachtingen
waarmee een keurige vrouw
aan een huwelijk begint.
Waarom Van Keulen haar ro
man de titel De gelukkige gaf,
blijft tot op de laatste bladzij
den onduidelijk. Het leven van
Nora, de enige dochter van een
doktersgezin ergens ver weg in
de Nederlandse provincie is im
mers vooral een aaneenschake
ling van foute keuzes en half
slachtige beslissingen. Als 17-
jarige middelbare scholier raakt
ze verslingerd aan Martin, niet
de meest ideale schoonzoon:
drieëndertig, gescheiden, vader
van een mongoloïde zoon om
wie hij zich niet bekommert,
een patser, verslaafd aan vrou
wen, glimmende auto's en Elvis
Presley.
Na een geheim huwelijk in
het Schotse Edinburgh, keren
ze terug naar hun dorp. Een
kind wordt geboren en in de
bijna twintig jaar daarna ver
wordt de hartstocht tot sleur en
ervaart de intro- en vooral re
trospectieve Nora dat Martin
haar als zijn bezit ziet waar je
van alles mee mag doen. Schof
feren, bedriegen, beliegen en
alleen vrijen als hij dat wil. En
net als veel van haar negentien-
de-eeuwse voorgangsters
Hl
•ft vv
mw
Eindeloos ijsberen of gegooi met asbakken en proppen papier - welke
taferelen spelen zich af in de werkkamer van de schrijver? Deze ru
briek geeft een inkijkje in het schrijfproces. In deel 24: Geerten Meij-
sing (1950), schrijver van romans als 'Veranderlijk en wisselvallig'
(AKO-prijs) 'Tussen mes en keel' (Gouden Uil) en, afgelopen herfst
'Dood meisje'.
„Ik had de hoop dat het
schrijven me in de loop der ja
ren steeds makkelijker af zou
gaan. Dat ik als een schoen
maker fluitend aan het werk
zou zijn. Het tegendeel is
waar. Na mijn debuut is het
alleen maar zwaarder gewor
den. Elk nieuw boek is een
uitputtingslag, waarbij ik me
voortdurend afvraag of ik het
einde haal. Past de stijl wel bij
het onderwerp? Zijn de perso
nages geschikt? Je mag nooit
opgeven, ook al kom je soms
weken niet vooruit of moet je
hele passages woord voor
woord je strot uit trekken. Vre
selijk werk. Alsof je blind door
een archipel vaart met alle
maal ondieptes waarop je vast
kunt lopen.
Ik schrijf bij voorkeur 's nachts. Dan is het
stil, ook in huis. Ik moet er niet aan den
ken dat iemand onder het schrijven mijn
kamer zou kunnen binnenwandelen. Dan
voel je je niet vrij meer. Stel dat iemand
over mijn schouder iets zou lezen - ik zou
die pagina meteen uit mijn boek scheu
ren. Niemand krijg iets te lezen voordat
het af is.
Ik begin bij het schrijven van een nieuw
boek altijd met hoofdstuk twee. Pas als al
lerlaatste schrijf ik het begin uit. Dan kun
je daar al preluderen op alle verwikkelin
gen die de lezer te wachten staan, ook op
zaken die je pas gaandeweg het schrijven
hebt ontdekt. Daardoor kun je dat eerste
hoofdstuk een bepaalde nadruk, een ze
ker aplomb geven. Dat hoofdstuk twee
dan vaak wat minder is valt de lezer, over
donderd door het begin, al helemaal niet
meer op.
Als ik schrijf liggen er altijd vierentwintig
rode potloden op mijn bureau, vaak pas
geslepen. Ik tik er het ritme mee waarop
ik de zinnen construeer of zit er achteloos
mee te spelen. Mischien is het me nog wel
het meest om de geur te doen,
zo'n net geslepen potlood -
heerlijk! Verder heb ik weinig
rituelen. Er bestaat geen effici
ent middel dat de inspiratie
bevordert. Soms kan een halve
fles Jack Daniels of een aantal
amfetaminen je in een goede
schrijfmood brengen. Je hebt
de juiste combinatie nodig van
een fikse dosis branie en bluf,
en een grenzeloze zelfkritiek.
In de anderhalf jaar dat ik aan
een boek schrijf gaan er heel
wat elixers, pillen en opwek
kende theeën doorheen.
Schrijven is omgekeerde top
sport, zei Adri van der Heijden
al eens. Het is zó ongezond,
dat je na een boek volkomen
uitgeput bent. Zeker in de laat
ste fase kom ik amper nog aan slapen toe,
zelfs in je dromen suizen er voortdurend
boekenpagina's voorbij.
Herlezen doe ik nooit, kan ik niet. Zelfs
niet de tekst van de vorige dag. Ik vind het
verschrikkelijk om mijn eigen teksten on
der ogen te krijgen. Pas jaren later durf ik
het aan. Als ik inmiddels het idee heb dat
mijn boek net zo goed door een ander ge
schreven had kunnen zijn."
TEKST: MARTIN HENDRIKS MA
FOTO: LEX VAN ROSSEN
nieuwe
een dron
welddadi
blijkt
vlucht
nieuw: t
de provincie, terug naaij
De dorpelingen noem
labiel, zwak, romantisl
voorspelbaar, mal, de
typisch een migrai
stout, tijdelijk gestoord,
haar negentiende
voorgangsters 'romanti
noemd, Nora is ziekelij
met name Martin. Vanvi
toch De gelukkige als ti
wordt pas duidelijk bij
knoping in het slothoofi
De gelukkige is een n
schreven, realistisch
met een ingenieuze sp;
boog en een effectieve
logie. De honderden di
de tientallen zij lijntje
soms wat overdadig m -
uiteindelijk evenzovele
tjes in het geraffineerdi
iek dat Mensje van Keu
ons heeft ontworpen,
passioneerd portret var
passioneerde vrouw
danks alle feministist
worvenheden van de
honderdvijfentwintig
vaart dat iedereen zii
vrijheid en zijn eigei
steeds opnieuw moet ju
ten.
epc
iet i
ten
stei
r.V
r Sc
d
IJraM4ï«Wïlittl
Het verhaal van Murasaki de
Dalby (Anthos, 65,00). Hom e
het léven van de mysterieuze 2
hofdame Murasaki Shikubu.i S{
schrijfster van het magistrale
uertellling van Genii, een van
en meest belangrijke liefdesn ds
de wereldliteratuur. pt v
Weense passie door Lilian Fa orde
(Anthos, 69,50). Magnolia B |aaj^;
dochter van een Oostenrijkse
en een zwarte Amerikaan, gaa
van Anna Freud spelen in eei
Tussen haar en zangleraar Jo
Horath ontstaat een liefdesre
het decor vormt van een andt
geschiedenis waarbij Magnol
betrokken raakt.
Het glazen paleis door Amiti
(Bert Bakker, 49,50). Birma,
Het onafhankelijke koninklijk
wordt door de Engelsen versl die:
bij India gevoegd. Het glazen j, c
eens de trots van Birma, won
leeggeroofd. De koning verlui en
ziin gezin naar een onherbcrj iter
E laats in India en een hofmd g gt
esluit hem te volgen. Terwij
wereld om haar heen onafwe
verandert, blijft zij gevangen
web van geheimzinnige hofn al Pc
Prins door lb Michael (De
49,90). Mei 1912. Aan de Dee
spoelt een dode zeeman in e<
aan, goed geconserveerd doo
tientallen jaren van opsluitin |P
Groenlanase ijs. De 12-jarige
vakantiekind in een pension,
hem. De onbekende zeeman
Maltes bewaarengel.
Aan de Achtergracht, honde 'J1
GG&GD door Han Israels en ek vv
Mooij (Bert Bakker, 36,50).
hoofdstedelijke GG&GD - de
grootste en belangrijkste
gemeentelijke gezondheidsd
ons land - bestaat in 2001 ha
jaar. De dienst verstrekte aan
gratis geneeskundige hulp, n
ook toezicht op de openbare
en organiseerde de bestrijditi
besmettelijke, toen nog vaak
ziekten.
Het Tiananmen-dossier doo
Nathan en Periy Link (Conti
69,90). In 1989 oezetten Chin
studenten het Plein van de H
Vrede in Peking om te demo
voor hervormingen. Maar hc
studentenprotest werd een n
kwestie onder mondiale me<
aandacht, die uiteindelijk tol
dramatisch einde kwam. Het
Tiananmen-dossier bestaat
enorme hoeveelheid geheim
documenten die betrekkingl
op de studentenopstand.
De Amazon.com business dl
Rebecca Saunders (Elmar,
Onderzoeksjournaliste Rebel
Saunders analyseert in dit bo
ideeen. dromen en strategie#
Bezos, de man die Amazon U
voorbeeld van ondernemen
scherpst van de snede in de I
Economie maakte.
ehi
stre
[2
ort.
Ie h<
dii
en v
illèr
aars
ukei
Ie re
SE
