Samas maakt eind aan strijd
m
'rouwe huisvriend VNU verandert in detective
Heinz heeft naast ketchup nog 5.700 producten
Economie
Vier procent groei is te veel
)DAG 22 DECEMBER 2000
'orus-order pijpleiding Zwarte Zee
uipen Het Brits-Nederlandse staalbedrijf Corns heeft een
estigieuze opdracht in de wacht gesleept voor de levering van
0 kilometer gaspijpleiding onder de Zwarte Zee. Het totale
ject is 370 kilometer lang. Vier Japanse firma's leveren ook
iteriaal. De leiding komt op een diepte van 2.150 meter op de
ebodem te liggen. Een absoluut record. Corus heeft de afgelo-
n twee jaar met het Italiaanse constructiebedrijf Saipem aan
1 ontwerp gewerkt. De pijpelementen worden in het Britse
ui irby gemaakt. De order moet in mei 2001 zijn afgerond. Corus
lil niet vertellen hoeveel geld met de opdracht gemoeid is. Rus-
ti id wil vanaf april 2002 jaarlijks 16 miljard kuub gas aan Tur
in t leveren via deze leiding.
;j iternetbedrijf Total-e bijna failliet
ei >elle a/d ussel De vestiging van het Amerikaanse internetbe-
ii jf Total-e in Capelle aan den IJssel is zo goed als failliet. Vijf
werknemers moeten op zoek naar een andere werkgever,
in Igens een woordvoerder van de onderneming loopt de schui
lt nlast in de miljoenen en is het slechts een kwestie van tijd
e ordat de rechter het failissement uitspreekt. Moordende con-
v rrentie in de IT-wereld heeft het bedrijf de das omgedaan.
v tal-e is actief in zeven landen. In de andere vestigingen zou
j t ook niet goed gaan. In totaal werken er 300 mensen bij het
ai drijf.
i
I odafone ook in de markt voor Optus
i] iney» Het Britse concern Cable Wireless heeft zijn Australi-
ie bedrijf Optus te koop gezet. Van diverse zijden is belang-
t| Hing. Het Britse Vodafone zou voor het mobieletelefooncon-
rl Ti maximaal 33 miljard gulden willen neertelle maar wil niet
ir de berichten reageren. Het bod is ruim hoger dan de 20 mil-
H( d die Optus zou moeten opleveren. Eerder deze week ver-
vi rkte Vodafone zijn positie door twee transacties van totaal
0 5 miljard. Het kocht een belang in Japan Telecom en nam
Mierse telecombedrijf Eircell over. Als Vodafone Optus inlijft,
e| jgt het de helft van de 9,2 miljoen mobiele bellers in Australië
v der zijn hoede.
inst Friesland Coberco verdubbeld
'pel» Friesland Coberco behaalt dit jaar een nettowinst van
geveer 170 miljoen gulden. Daarmee heeft de zuivelcoöpera-
zich volledig hersteld van het rampjaar 1999. In dat jaar daal
de winst met 38 procent tot 81 miljoen. De omzet komt naar
wachting iets boven de 9 miljard uit. In 1999 bedroeg de om-
8,9 miljard. Friesland Coberco voorspelde in september al
voorzichtig herstel. Vooral de op Azië gerichte divisie Fries-
id International profiteert van gunstige koersen. Ook de ho-
e opbrengstprijzen voor kaas en melk- en weipoeder dragen
aan de winststijging.
emu voor 2,5 miljard Spaans bezit
:cht« Het Utrechts energiebedrijf Remu komt in Spaanse
iden. Endesa, het grootste elektriciteitsbedrijf van Spanje
emt de energiedistributeur over. Endesa betaalt 2,5 miljard
den voor Remu, dat al enige tijd te koop was. Remu is voor
5 procent eigendom van de stad Utrecht. De provincie bezit
47,5 procent. Amersfoort heeft de resterende 5 procent in
iden. Het Spaanse concern kocht eerder dit jaar het Nutsbe-
jf Regio Eindhoven (NRE) voor 890 miljoen. Minister Jorrits-
(economische zaken) moet nog instemmen met de ovema-
•anson grijpt naast Britse loterij
den De Britse miljardair Sir Richard Branson heeft naast de
anisatie van de lucratieve Britse nationale loterij gegrepen,
commissie gunde de vergunning voor zeven jaar aan het
isortium Camelot, dat de loterij al exploiteerde. Tweeënhalve
and geleden kreeg Branson nog de rechten, maar daartegen
g Camelot in beroep. De commissie zegt nu dat Branson's
nnen te riskant waren. De eigenaar van de Virgin-groep stel-
n februari een loterij voor zonder winstoogmerk. Hij zou
irbij samenwerken met softwarefabrikant Microsoft. In Ca-
lot zitten de bedrijven De La Rue, Cadbury Schweppes, Tha-
ICL en U.K. Post Office.
ïcsson ontwikkelt nieuw mobieltje
ckholm Ericsson ontwikkelt samen met softwarebedrijf Ti-
i nieuwe apparaatjes voor het mobiele internet. Het is de be
lling dat mobiele internetters hun telefoon kunnen aanpas-
als in de toekomst aanbieders nieuwe internetdiensten le
en. Diensten zoals beurskoersen en sportuitslagen kunnen
i zonder tussenkomst van de provider worden toegevoegd of
jewaardeerd. Ericsson hoopt in de tweede helft van 2001 al
i nieuwe mobiele telefoon op de markt te brengen. Tivoli,
ft derdeel van IBM, voorziet Ericsson van de benodigde soft-
re. Beide bedrijven doen komend voorjaar voorstellen om te
li nen tot een standaardisatie van de technologie.
iem richard mooyman
De groenten van HAK krijgen een
nieuwe moeder: H.J. Heinz Company.
Deze week maakte voedingsconcern
CSM bekend de levensmiddelendivisie
te willen verkopen. De gesprekken zijn
in een zodanig stadium dat de ver
wachting gewettigd is dat overeen
stemming kan worden bereikt. CSM
zette de levensmiddelendivisie - met
een omzet van 770 miljoen gulden en
1.350 medewerkers - eerder dit jaar in
de etalage. De belangrijkste product
groepen zijn soepen, kant en klaar
maaltijden, mixen, sauzen, pasta,
groenten, ontbijtgranen en bakpro-
ducten. Bekende merken zijn Honig,
HAK, Brinta, Venz, Karvan Cévitam,
Roosvicee en Baukje. CSM wil van de
levensmiddelen af omdat het zich wil
concentreren op de kernactiviteiten
suiker, snoep (o.a. Red Band en Leaf),
bakkerij-ingrediënten en melkzuur.
pittsburgh anp
Heinz is in Nederland het meest be
kend om zijn ketchup, maar ook de
sandwich spread (broodsmeersel) en
John West (ingeblikte vis) vinden af
trek bij de Nederlandse consument.
Over de hele wereld brengt het con
cern 5.700 producten aan de man. Bij
na 70 procent van de omzet komt van
artikelen waar de merknaam Heinz
niet op staat.
In 1869 richtte Henry John Heinz
met een aantal vrienden het bedrijf
Heinz and Noble op. Zijn eerste pro
duct was geraspte mierikswortel, ge
maakt door zijn moeder. Hij gebruikte
een glazen potje als verpakldng zodat
de koper kon zien dat het product niet
bedorven was.
In 1875 ging hij failliet als gevolg van
grote prijsdalingen die zich voordeden
na overvloedige oogsten. Hij kwam te
rug, bouwde een fabriek aan de rivier
de Allegheny en in 1896 werd hij op
52-jarige leeftijd miljonair als 'koning
van de zuurwaren'.
Heinz begon met de productie van
ketchup in 1876. Zijn producten waren
van hoge kwaliteit en gemaakt van de
fijnste, verse ingrediënten. De produc
tie- en de verpakkingsafdelingen wa
ren zo schoon, dat Heinz met alle ver
trouwen rondleidingen door zijn fa
brieken kon houden. Ook zijn perso
neelsbeleid werd geroemd. De om
standigheden op het werk waren voor
menig werknemer beter den thuis.
„Ons speelveld is de wereld", zei hij
in 1886, nadat hij voor het eerst in het
buitenland een product had verkocht.
In 1900 zwermden zijn vertegenwoor
digers uit over elk continent met rond
de 200 producten.
Zijn zoon Howard leidde het con
cern van 1919 tot 1941. Hij redde het
concern tijdens de Grote Depressie
met twee nieuwe producten, babyvoe
ding en kant-en-klaarsoep. Hij ging
meer adverteren en verlaagde de kos
ten, maar hield de salarissen overeind.
In 1937 was de omzet verdubbeld. Ho
ward haalde chemici en landbouwdes
kundigen binnen en vergrootte de
naamsbekendheid van Heinz via ra
dioreclame. Na de Tweede Wereldoor
log nam de enige kleinzoon. Henry
John 'Jack' Heinz II, op 33-jarige leef
tijd het roer over. Hij bracht de onder
neming naar de beurs en opende ves
tigingen in het buitenland, waaronder
in 1957 een in Nederland.
In 1965 kwam de leiding in handen
van R. Burt Gookin, de eerste van bui
ten de familie die de touwtjes in han
den kreeg. Op het ogenblik is William
R. Johnson de topman, pas de zesde in
de geschiedenis van Heinz.
Kantoorartikelenpoot aan Buhrmann Fusieplan met Ahrend afgeblazen
8aarn «anp
Samas stoot zijn divisie kantoorartikelen af aan handels
huis Buhrmann voor 705 miljoen gulden. Het Baarnse
bedrijf richt zich nu volledig op kantoorinrichting om
zijn leidende positie in Europa verder te versterken. Het
akkoord moet een einde maken aan de kantoorinrich-
tersoorlog die vorige maand begon. Analisten verwach
ten echter nog een 'nabrander'.
vember bij Ahrend als 'vriende
lijk alternatief voor Buhrmann.
Stonehaven deed schimmig
over zijn intenties, maar garan
deerde de zelfstandigheid en de
bedrijfscultuur van Ahrend.
Verder zouden de investeerders
zorgen voor voldoende geld om
in Europa uitr te breiden. In Sa
mas had Stonehaven geen inte
resse.
Ahrend wees maandag de
voorstellen van Stonehaven nog
definitief af. De investeerders-
groep heeft echter zo'n groot
belang in de Amsterdamse kan
toorinrichter opgebouwd, dat
aan overname niet meer lijkt te
ontkomen.
Echt rouwig is Ahrend-top-
man Koenders daar overigens
niet over. „Ik ben niet ongeluk
kig met het bod", verzekerde de
scheidend bestuursvoorzitter
gisteren. Volgens hem vormen
Stonehavens plannen een mooi
alternatief voor de mislukte fu
sie met Samas. De geschiedenis
heeft volgens hem bewezen dat
het HAL vooral te doen is om
het groter maken van overge
nomen bedrijven. Hij verwacht
dan ook dat Ahrend het voorlo
pig wel zelfstandig redt.
Analist Van Lamoen van Del-
Met de overname van de kan
toorartikelenpoot trekt Buhr
mann zijn bod op Samas in.
Het handelshuis heeft met de
aanwinst zijn buit binnen. Op
zijn beurt blaast Samas de
voorgenomen fusie met bran
chegenoot Ahrend af. Dat ge
beurde in goed overleg, aldus
Samas-topman De Mos. Vol
gens hem vindt de verhuizing
plaats zonder gedwongen ont
slagen.
Buhrmann had bij Ahrend
graag dezelfde operatie uitge
voerd als bij Samas, maar de
Amsterdammers zijn inmiddels
overnameprooi van het investe-
ringsverbond Stonehaven ge
worden. Dat bouwde de afgelo
pen weken een belang van 78
procent in Ahrend op. Buhr
mann bracht in november een
vijandig bod uit op zowel Sa
mas als Ahrend, toen de twee
bedrijven zich opmaakten voor
een fusie.
Buhrmann was alleen geïnte
resseerd in de kantoorartikelen-
poot van beide ondernemin
gen. De kantoorinrichting zou
na een overname direct worden
doorverkocht. Ahrend was van
meet af mordicus tegen, Samas
hield de deur op een kier. Beide
richtten snel, via de uitgifte van
nieuwe aandelen, een bescher-
mingswal op. Voorzitter Peters
van Samas' raad van commis
sarissen prees vandaag het nut
van die constructie. Volgens
hem bood ze Samas de tijd
zorgvuldig alle mogelijkheden
af te wegen.
In werkelijkheid was de
komst van Stonehaven op het
strijdtoneel de bepalende fac
tor. De gelegenheidscombinatie
van HAL en en C&A-familie
Brenninkmeijers maatschappij
Energia meldde zich eind no-
Ahrend-topman Koenders: „Stonehavens plannen een mooi alternatief"
FOTO ANP PAUL VREEKER
Telegraaf mag
via internet naar
bestanden NVM
amsterdam anp
De Nederlandse Vereniging van
Makelaars moet De Telegraaf
toestaan via een omweg inter
netbestanden te raadplegen.
Dat heeft het Haagse gerechts
hof in hoger beroep bepaald.
Het hof vindt dat bestanden die
gratis en publiekelijk toeganke
lijk zijn ook via zoekmachines
mogen worden geraadpleegd.
Met de uitspraak vernietigt
het hof een eerder vonnis van
de rechtbank. Woningzoeken
den konden NVM-bestanden
met koophuizen via de Tele-
graaf-internetzoekmachine El
Cheapo bezoeken. De make
laars was dat een doorn in het
oog omdat zij miljoenen in het
bestand hadden gëinvesteerd.
De krant ging volgens advo
caat De Zwaan in beroep we
gens het principiële karakter
van de zaak.
„Op intemetterrein is nog
niet veel bekend. Het hof heeft
bepaald dat niet alles een data
bank mag heten. Er worden nu
eisen gesteld aan verzamelin
gen van gegevens. Daarom ben
ik zeer gelukkig met deze uit
spraak."
ta Lloyd Securities kijkt met be
langstelling uit naar wat Stone
haven met Ahrend van plan is.
Er is weinig volgens hem ver
trouwen in Stonehavens toe
zegging de zelfstandigheid en
bedrijfscultuur van Ahrend in
tact te laten.
Boeziek van Iris, de onder
zoeksafdeling van Rabobank en
Robeco, vermoedt dat HAL en
den haag gpd
Woningbezit beperkt mobiliteit
ting, notaris- en makelaarskos-
ten. Vooral eigenaren met een
'zekere' baan verhuizen veel
minder snel dan huurders met
een zekere betrekking. Voor
werklozen geldt het omgekeer
de. Werkloze huiseigenaren
gaan eerder op zoek naar een
ander huis dan werkloze huur
ders. Ze zouden zo hun inko
mensachteruitgang compense
ren. Het onderzoek is uitge
voerd bijr 75.000 huishoudens
van 1989 totl998.
De mobiliteit op de arbeids
markt wordt steeds meer gehin
derd door het groeiend aantal
huiseigenaren. Uit onderzoek
van het Centraal Planbureau
blijkt dat huiseigenaren minder
geneigd zijn te verhuizen dan
huurders. De onderzoekers
denken dat komt door de hoge
kosten bij de aanschaf van een
nieuwe koopwoning. Die be
staan uit de overdrachtsbelas-
Energia uiteindelijk de kantoor
benodigdheden van Ahrend
zullen afsplitsen en verkopen.
Een logische koper lijkt Buhr
mann. Voor Van Lamoen is de
opsplitsing van Ahrend haast
geen vraag meer. „Stonehaven
is een gelegenheidscombinatie.
Wat moet die voor langere tijd
met Ahrend?" Met name de
aanwezigheid van HAL sterkt
hem in de overtuiging dat Sto
nehaven zijn ware gezicht nog
moet laten zien. „De geschiede
nis leert dat HAL even makke
lijk koopt als verkoopt.
Ook aan het kantoormeubelen
front kan het nog gaan romme
len. Samas' overgebleven kern
activiteit zou wel eens onvol
doende kunnen zijn om het
Baarnse bedrijf overeind te
houden. Dat betekent een her
nieuwde zoektocht naar een
partner. En dat hoeft volgens
Van Lamoen niet noodzakelijk
Ahrend te zijn. Ook in Frankrijk
zitten nog potentiële samen-
werkingskandidaten.
ECONOMIE WIJZER
Nielsen wil alles weten over winkelende consument
;ver VNU is straks niet
de huisvriend(in) van mil-
Sen Nederlanders. De maker
Margriet, Libelle, Panora-
Donald Duck en tientallen
-re tijdschriften begint een
we carrière als detective,
ibonnee is alleen nog inte-
ant als consument in de su-
narkt, televisiekijker of sur-
op internet. VNU is
g hing you.
?t Haarlemse uitgeefcon-
wil voor ruim 5,6 miljard
en het Amerikaanse markt -
irzoeksbureau ACNielsen
g"ren. ACNielsen is in meer
honderd landen, waaron-
ook Nederland, actief met
n kaart brengen van koop-,
en surfgedrag. Het bureau
een sterke positie in de
gj groeiende markt van 'Big
li fers'-
a .Nielsen meet via scanap-
a tuur in supermarkten en
^re winkels de verkopen.
bedrijf kan per gebied, per
f' el type en winkelgrootte
n leven hoe bepaalde pro-
en worden verkocht. Om-
jfers van pakweg soep, lui-
tomatenketchup en was-
s leien worden voor veel
n geleverd aan zowel fabri-
I en als supermarkten.
,j i lange arm van Nielsen
a verder. Ook met behulp
consumentenpanels wor-
waardevolle gegevens ver
dij eld. Zo houden 140.000
houdens in twintig landen
e 'at zij kopen, waar en waar-
De slimme bedrijvenvriend
j irzoekt desgewenst mer-
j| rouw en effecten van recla-
n ampagnes. ACNielsen helpt
er supermarkten een hand
iet de meest winstgevende
indeling van hun schappen.
Voor de nieuwe loopbaan als
speurder doet VNU de tijd-
schriftengroep, internetactivi
teiten als Ilse en Startpagina en
enkele andere onderdelen de
deur uit. Het 'ministerie van
bladenzaken', zoals VNU Tijd
schriften in Hoofddorp wel
wordt genoemd, gaat waar
schijnlijk over in buitenlandse
handen.
De VNU-top ziet meer winst
en groeimogelijkheden in de
handel in gegevens over de
consument. ACNielsen is vol
gens VNU 'recessiebestendig'
omdat het bedrijf over databe
standen beschikt die veel zake
lijke klanten als onmisbaar be
schouwen. Ook als de econo
mie slechter gaat draaien, wil
len zowel de soepfabrikant als
de supermarkt weten hoe de
verkoop kan worden opgekrikt.
De advertentie-inkomsten,
waarvan de VNU Tijdschriften-
groep sterk afhankelijk is, gaan
bij een economische dip fors
omlaag. Momenteel heeft AC
Nielsen eën aanzienlijk lagere
winstmarge dan de tijdschrif
ten, maar dat neemt VNU voor
lopig voor lief gezien het strate
gische belang van de aankoop
en de lonkende toekomstper-
pectieven.
Doel van VNU is om de posi
tie als mondiaal marktleider op
het gebied van marketing- en
media-informatie verder uit te
bouwen. Het combineren van
de door ACNielsen verzamelde
verkoopcijfers met de marke-
tinggegevens van VNU moet
een winnende combinatie ople
veren. Verder wordt de positie
op het gebied van het meten
van kijkcijfers en internetge
bruik versterkt.
Bij de Nederlandse vestiging
ACNielsen meet via scanapparatuur in winkels welke artikelen worden gekocht.
FOTO UNITED PHOTOS DE BOER TOMA TUDOR
Het Amerikaanse marktonderzoeksbureau
ACNielsen telt wereldwijd 21.000 werkne
mers en heeft een omzet van een kleine vier
miljard gulden. Onder de klanten bevinden
zich grote namen als de multinationals Uni
lever, NesÜé, Procter&Gamble en Philip Mor
ris. De onderneming werd in 1923 opgericht
door Arthur C. Nielsen.
Moederconcern Dun Bradstreet bracht
Nielsen in 1996 in twee onderdelen naar de
beurs. Vorig jaar kocht VNU al het in kijkcij
fers gespecialiseerde bureau Nielsen Media
Research. Door het inlijven van zusterbedrijf
ACNielsen komen beide onderdelen onder
het Haarlemse concern weer in één hand.
Omgerekend naar de huidige dollarkoers
heeft VNU in totaal zo'n twaalf miljard gul
den over voor het imperium van de twee
Nielsens.
Een smet op het blazoen van ACNielsen is
een slepende juridische procedure rond een
schadeclaim van concurrent IRI. Deze Ameri
kaanse branchegenoot eist een forse schade
vergoeding wegens vermeende overtreding
van antikartelwetten, maar volgens VNU
heeft de' claim geen enkele grond. Het wach
ten is op een uitspraak van de rechter.
van ACNielsen in Diemen is
met vreugde gereageerd op het
bod van VNU, aldus directeur
marketing en communicatie W.
Mensing. „Het is natuurlijk heel
aardig om te horen dat er voor
ons een Nederlandse moeder
komt." De Nederlandse tak telt
een kleine driehonderd mede
werkers en rekent bedrijven als
Heineken, Unilever en Coca
Cola tot de klantenkring.
ACNielsen registreert in Ne
derland de aankopen van
650.000 huishoudens in enkele
honderden winkels, waaronder
supermarkten, benzinestations,
dierenspeciaalszaken en dro
gisterijen.
Die gegevens worden al lan
ger gecombineerd met infor
matie van Claritas, een VNU-
dochter die feiten verzamelt
over het koopgedrag en de sa
menstelling van huishoudens.
In het jaarboek 2000 stelt AC
Nielsen dat Nederlanders met
45 miljard gulden dit jaar der
tien miljard meer uitgeven aan
voeding dan tien jaar terug. De
omzet van drogisterijen is meer
dan verdubbeld. Gezondheid is
naar verwachting de sterkste
groeimarkt. Voor supermarkt
managers, drogisten en andere
winkeliers handig om te weten.
Analisten zijn tevreden met
de plannen van VNU om AC
Nielsen te kopen. „We zijn er
positief over", aldus analist J.
Rol van Effectenbank Stroeve.
„De eisen van de consument
worden steeds specifieker. Het
wordt voor bedrijven steeds be
langrijker om informatie te
hebben over de mening en de
reacties van de consument."
Het meten van het internet
gebruik is volgens hem een
goede zet. Ook bij de verwachte
slachting onder internetbedrij
ven zal de waarde van gegevens
over internetgebruik stijgen, al
dus Rol. „Het internetgebruik
maakt een enorme groei door.
Maar adverteerders worden
steeds kritischer. Zij zullen niet
blindelings in allerlei sites in
vesteren, maar eerst cijfers over
de bezoekers willen weten."
Mijn ecologische kerstboom
van eco-kweker Herik Meijering
had dit jaar om duistere rede
nen wel wortels maar geen
kluit. Omstanders keken argwa
nend hoe ik hem door de koude
regen naar mijn warme huisje
sleepte en iemand riep: 'In het
Vondelpark geweest, mop? Het
was lasterlijk vloeken om het
kromme, kruisloze geval over
eind te krijgen en als je hem
ziet staan denk je: Viagra! Maar
er heeft dit jaar tenminste geen
hond tegenaan geplast en ik
heb er mandarijnen
met kruidnagels in
gehangen dus hij
ruikt goed. Van on
der het naaldloof
hier dan mijn terug
blik.
Financieel ge
sproken valt het jaar
kernachtig samen te
vatten. Knudde. Ge
lukkig is het financi
ële een vervangbaar
ingrediënt in mijn
levensgeluk, dus ik
haast me naar het inhoudelijke.
Een groot deel van mijn stukjes
ging dit jaar over gezondheids
zorg in diverse landen.
Bernard van Praag en ik groe
ven het onderwerp dieper uit
en publiceerden het in septem
ber. Het onderzoek bevatte een
paar opmerkelijke conclusies,
bijvoorbeeld dat de Nederland
se gezondheidszorg internatio
naal achterblijft door jarenlang
bezuinigen, en dat de Neder
landse levensverwachting ach
terblijft bij soortgelijke landen.
Het baadde in aandacht, tot
The Lancet toe, maar het be
oogde resultaat bleef helaas uit.
De numerus fixus voor genees
kunde hield stand en de extra
investering in de zorg valt te
gen.
Wat het onderwerp 'macro
economie' betreft, moet ik be
kennen me te hebben verkeken
op de kracht van de huidige op
leving. De oorzaken zijn wel be
kend: een karrevracht geërfd
vermogen, de opkomst van in
ternet, de financiële eenwor
ding van Europa, de lage rente
en het stabiele politieke kli
maat. Maar deze groeihausse,
nee.
Deze week liep ik de oud
hoofdredacteur van Intermedi
air tegen het lijf, die verklaarde
dat het volgens hem helemaal
uit is met de economische golf
beweging. Het einde van de
conjunctuur. Nooit meer crisis.
Ik kan er geen argumenten voor
vinden, maar Flip Vuijsje koes
tert deze gedachte al een jaar of
tien. Die tien jaar spreken hem
overigens niet tegen. Een groei
waar we in de jaren 80 een
moord voor deden, heet tegen
woordig een harde landing.
Ook dit jaar heb ik een balans
proberen te vinden tussen eco
nomie en milieu. Want dat is in
ieder geval één crisis die zich
onopvallend onder onze ogen
PAULINE VAN DE VEN
econome en publiciste
voltrekt: de snelle vernietiging
van onvervangbare waarden.
Vier procent groei is te veel.
Wat ik me op deze plaats al ja
ren afvraag, is: hoe komt het
toch dat we bereid zijn maan
den, jaren te palaveren over de
teloorgang van de natuur, het
uitsterven van dieren, het smel
ten van poolkappen, ontbos
sing, overbevissing, de ver
schrikkingen van de bio-indu-
strie, het dichtslibben van we
gen, de overlast van Schiphol,
noem het allemaal maar op,
zonder dat we de
gemeenschappe
lijke oorzaak van
die dingen aan
de orde willen
stellen? Neder
land is overbe
volkt. De wereld
is overbevolkt.
Zonder bevol
kingspolitiek
werken we aan
één groot Paasei
land: eerst kaal-
plunderen, dan
zelf uitsterven.
Alleen Kamerlid Dittrich
heeft vergeefs geprobeerd be
volkingspolitiek op de agenda
te zetten. Het had gekund: zijn
partij hoeft geen slalom te ma
ken rond heilige huisjes. Boris'
partij is ook de mijne: zes jaar
geleden stond ik op een ver
kiesbare plaats voor de Tweede
Kamer. Vorige maand heb ik
het lidmaatschap van D66 na
twaalf jaar opgezegd. Het na
tuurbeleid en de oppervlakkig
heid van het milieudebat stel
den voortdurend teleur. De be
kende druppel was minister
Brinkhorsts enthousiaste ont
haal van de zogenoemde 'var
kensflat' op de Maasvlakte: een
betonnen bunker waarin
300.000 varkens zonder dag
licht kunnen wonen. Een zo
veelste beschamende stap in de
degradatie van het dier tot een
machine voor vlees, eieren en
mensenharten die een misdaad
tegen de schepping is. Nog
even en we laten varkens zon
der hoofd aan laagstambomen
groeien.
Dat geeft weer méér tijd om
me volledig te wijden het schrij
ven van literatuur, teneinde een
bescheiden bijdrage te leveren
aan de overbemesting van de
bodem van de boekenzee. Mijn
zakelijke verlanglijstje voor ko
mend jaar is: afschaffing van de
bio-industrie, afschaffing van
de vaste boekenprijs, opheffing
van de numerus fixus voor ge
neeskunde. een debat over be
volkingspolitiek, de oprichting
van een zelfstandig ministerie
voor Milieu, minimaal één brief
van een lezer, en vervolging van
de persoon tegen wie ik 1 jaar
en 8 maanden geleden aangifte
heb gedaan wegens het verhak-
selen van 440 eekhoorns. Vrede
op Aarde. Gelukkige feestdagen.
Eet alleen gelukkige dieren.