Opiniepeiler blunderde
in verkiezingsnacht VS
wê
Madonna trouwt rustig dankzij mist
Buitenland
Let it snow, let it snow, let it snow
WHO roept experts voor
beraad over BSE bijeen
Italië: wél verband met munitie
Leger Sri Lanka valt Tamils toch aan
Loopt u al een
pi%L
beetje warm
voor de Warme
I
Winterdagen? I
l i
lil
Telfort
RDAG 23 DECEMBER 2000
rncentrale Tsjechië weer kapot
De omstreden kerncentrale in het Tsjechische Temelin
ipt opnieuw met problemen. Door een storing in het niet-
leaire gedeelte van de installatie is het vermogen van het
ie reactorblok tot drie procent teruggebracht, zo zei de
irdvoerder van de centrale gisteren tegen het Tsjechische
bureau CTK. Volgens hem zijn de problemen onder contro-
nkele uren voordat de storing zich voordeed, had Temelin
rstroom aan het elektriciteitsnet geleverd. Tsjechië stemde
ge week in met een onderzoek van de Europese Unie naar
eiligheid van de centrale. Oostenrijk protesteert al jaren te-
de installatie, die ongeveer zeventig kilometer van de Tsje
ch-Oostenrijkse grens ligt. Volgens Wenen is de energiefa-
fcvan Russische makelij niet veilig.
onazi's plaatsen websites in VS
Het aantal websites in de Verenigde Staten met neona-
sch materiaal is dit jaar explosief gestegen van 330 naar 800.
ilijkt uit een onderzoek van het Duitse ministerie van bin-
andse zaken. Amerikaanse extreem-rechtse groeperingen
I [sen steeds meer van dergelijke websites, gericht op de
se bevolking in de VS. Het is in Duitsland verboden na-
ipaganda en Holocaust-ontkenningen te verspreiden. Duit-
conazi's plaatsen daarom hun websites op computers die in
S staan, omdat de VS ook op dit punt het grondwettelijke
tvan vrijheid van meningsuiting kennen. Duitsland wil nu
internationale samenwerking om uitwassen tegen te gaan.
esinski op borgtocht vrijgelaten
no De Russische mediamagnaat Vladimir Goesinski is gis-
in Spanje op borgtocht vrijgelaten. De Spaanse rechter
on stelde een borgsom vast van ruim 13 miljoen gulden,
iinski is wel onder huisarrest geplaatst in zijn huis aan de
a del Sol. Hij werd tien dagen geleden gearresteerd in Span-
island had een internationaal arrestatiebevel uitgevaardigd
i de eigenaar van Media Most-concem. In Rusland wordt
irdacht in een grote fraudezaak. De beslissing van Garzon
op een golf van internationale kritiek op de arrestatie van
inski. De mediamagnaat ligt volgens zijn medestanders
J rvuur in Rusland omdat hij een uitgesproken tegenstan-
van de Russische president Poetin.
ige straffen voor stenengooiers
apt Drie Amerikaanse tieners, kinderen van militairen,
jisteren in Duitsland veroordeeld tot celstraffen tot 8,5 jaar.
erden schuldig bevonden aan de moord op twee vrouwen
0 en 41 jaar oud. De jongens, in de leeftijd van 15 tot 18
gooiden vanaf een viaduct stenen op de snelweg en raak-
e auto's van de vrouwen met stenen zo groot als een voet-
Ie slachtoffers verloren de macht over het stuur, en veroor-
en ongelukken waarbij nog eens vijf anderen gewond
en. De oudste dader kreeg 8,5 jaar, de twee anderen 7 jaar.
inklager had de maximale jeugdstraf van 10 jaar geëist. De
rs zullen hun straffen waarschijnlijk uitzitten in de jeugd
igenis van de Duitse deelstaat Hessen.
•ken herstellen orde in Umraniye
Turkse veiligheidstroepen hebben gisteren ook de orde
eld in de gevangenis van Umraniye bij Istanbul. Het cel-
mplex was de laatste van in totaal twintig instellingen
paramilitairen met harde hand optraden tegen hongersta-
gedetineerden. De acties tegen de gevangenen duurden
agen. De gevangenen protesteerden tegen de reorganisa-
n het Turkse gevangeniswezen. Ze moeten naar kleinere
waar ze vrezen overleverd te zijn aan de willekeur van de
arders. In Turkse gevangenissen heeft het personeel mo-
eel weinig tot niets in te brengen tegen de gedetineerden,
de acties vielen zeker 27 doden, onder wie 25 gedetineer-
n twee politiemannen. De overleden gevangenen hebben
laar verluidt allen zelf in brand gestoken. Sommigen zijn
jeschoten toen ze zich brandend op de ordetroepen wil-
lorten.
i-leider Zambia wü aidstest politici
De voormalige leider van Zambia, Kenneth Kaunda,
Afrikaanse politici gisteren dringend verzocht een aidstest
:n voordat zij hun ambt gaan bekleden. Op die manier
;n zij de bevolking wijzen op de gevaren van de ziekte,
la zei dat hij geen gedwongen tests wil, maar dat iedere
met een geweten de plicht heeft de verspreiding van de
tmerrie van het land' tegen te gaan. Kaunda leidde Zam-
n 1964 tot 1991. Vervolgens is hij zich gaan bezighouden
e strijd tegen aids. Een zoon van Kaunda overleed jaren
:n aan de ziekte. Wereldwijd zijn 34 miljoen mensen be-
net het hiv-virus. Achttien miljoen zijn inmiddels aan aids
ven. Ruim 70 procent van alle slachtoffers is afkomstig uit
iten zuiden van de Sahara.
ih wil senator Ashcroft op Justitie
igton De komende president van de Verenigde Staten,
W. Bush, heeft gisteren de 58-jarige senator John Ash-
ïit Missouri voorgedragen als minister van justitie. Ash-
ïeeft bij de verkiezingen in november zijn senaatspost ver-
aan de weduwe van zijn tegenstander democraat Mei Car-
Carnahan kwam drie weken voor de verkiezingen om
?en ongeluk. De beoogde minister is advocaat van beroep,
fel tegen abortus en is daarom zeer populair bij de conser-
e vleugel van de Republikeinse partij. Hij vervangt de in
ilikeinse hoek omstreden Janet Reno, ook een Republi-
IX) zou politiek te veel haar oren hebben laten hangen
le Democraat Clinton.
desoverleg
Iden-Oosten
iepe crisis
Washington Post legt hand op vertrouwelijk stuk over flaters
GENEVE Rtr-DPA
De belangrijke Amerikaanse opiniepeiler Voter News
Service (VNS) heeft tijdens de nacht van de presidents
verkiezingen, van 7 op 8 november, fout op fout gesta
peld. VNS leverde haar deels foutieve gegevens aan vrij
wel alle grote Amerikaanse tv-stations, die op hun beurt
weer verkeerde informatie verschaften. Dat blijkt uit een
vertrouwelijk intern onderzoek van VNS, waarop The
Washington Post de hand heeft weten te leggen.
washington anp
De volgens de krant 'grootste
televisieblunder in de geschie
denis' zorgde voor een zeer
choatische berichtgeving. Eerst
werd de Democratische kandi
daat Gore uitgeroepen tot win
naar in de staat Florida. Vervol
gens meldden de media op ba
sis van VNS-gegevens dat de ra
ce nog niet gelopen was. Daar
na werd Bush door de networks
genoemd als de nieuwe presi
dent, wederom op gezag van
het bureau, en ook dat was toen
voorbarig.
Uit de rapportage blijkt dat
VNS aan aantal fouten heeft ge
maakt. Zo schatte de onderne
ming het aantal per post uitge
brachte stemmen in Florida he
lemaal verkeerd in. Bovendien
zat VNS er flink naast met haar
raming van het aantal post-
stemmen dat op Bush uitge
bracht zou gaan worden.
De oorzaak zou liggen in be
zuinigingen op het budget van
VNS, waardoor er geen telefoni
sche enquête is gehouden in
Florida. VNS maakte in plaats
daarvan een schatting op basis
van onderzoeken naar post-
stemmen in Californië, Oregon
en Washington. Volgens het be
drijf zouden de poststemmen
7,2 procent van het totaal in
Florida uitmaken, terwijl dat in
werkelijkheid 12 procent was.
Gezien het kleine verschil in
uitgebrachte stemmen op beide
new york Wij hopen er elke keer weer op, veel Amerikanen hebben het ieder jaar een witte kerst. Ze
schreven er dan ook tientallen liedjes over als 'I'm dreaming of a white Christmas' en 'Let it snow'. Dat
deed het gisteren in New York, precies op tijd voor het kerstweekeinde. Er valt dezer dagen zo'n vijf centi
meter in en rond 'The Big Apple', zo verwachten weerkundigen. foto reuters mikesegar
londen harm harkema
iton-jeruzalem
rleg over een vredesre-
'oor het Midden-Oosten
ins een Palestijnse func-
i in een diepe crisis be-
lij zei gisteren dat het
had gescheeld, of de
bijeen in Washington,
zonder resultaat uit el-
gaan. Naar verluidt zou-
;ele leden van de onder-
ngsdelegaties zelfs bijna
aar op de vuist zijn ge
le crisis in het overleg
d toen de Israëlische
1 r van buitenlandse za-
I omo Ben-Ami aanstuur-
:en akkoord waarin de
ïen plots meer land
moeten afstaan aan Is-
i eerder was voorgesteld
uzalem.
bezette gebieden hield
;ld aan. Er kwamen vier
om, allen Palestijnen.
de slachtoffers pleegde
ioordaanslag in een
it nabij een joodse ne-
op de Westelijke Jor-
Drie Israëli's raak-
rond. In de oude stad
izalem kwam het na het
R sche vrijdaggebed op op
ïpelberg tot botsingen
betogende Palestijnen
lische agenten.
correspondent
De weergoden waren het showbizzhuwelijk
van het jaar tussen Madonna (42) en de
tien jaar jongere Britse filmregisseur Guy
Ritchie in het afgelegen Schotse Skibo Cast-
Ie gisteren gunstig gezind. Wegens mist
konden de door tientallen paparazzi bestel
de helikopters niet de lucht in. Wellicht
heeft de popster uit dankbaarheid voor zo
veel mazzel zelfs nog een kruisje geslagen.
,Haar vorige huwelijk immers, met acteur
Sean Penn, eindigde niet alleen abomina
bel, maar begon idem dito omdat het ge-
klapwiek van de helikopters vol fotografen
de huwelijksplechtigheid destijds volstrekt
onverstaanbaar maakte.
De honderden fotografen en cameralieden
die gisteren aanwezig waren, moesten nu
iets anders verzinnen. En dat viel niet mee.
Skibo Castle bij Dornoch, in het schaars
bevolkte noordoosten van Schotland, is
omgeven door een bebost landgoed van
enkele vierkante kilometers en dat was her
metisch afgesloten door particuliere bewa
kers. Die maakten onder andere gebruik
van apparatuur die ongewenst bezoek kan
opsporen op basis van hun lichaamstem
peratuur.
Bij de hoofdingang tot het kasteel, dat ove
rigens pas een equw geleden is gebouwd
door de vreselijk rijke ijzer- en treinmag-
naat Andrew Carnegie en nu dienst doet als
vakantieoord voor miljonairs, stonden tien
tallen cameraploegen met hun reportage
wagens en zo'n honderd fotografen dan
ook vooral kou te kleumen. De enige ver
zetjes tot gisteravond: een flesje whisky met
de complimenten van het plaatselijke toe
ristenbureau en foto's van Sting, diens
vrouw en de ontwerpster Donatella Versace
op de achterbanken van hun respectieve
auto's.
„We zijn eigenlijk knettergek dat we hier
staan", aldus een Londense fotograaf. On
dertussen was bijzonder weinig bekend
van het huwelijk zelf.
Madonna en Guy Ritchie hebben geen en
kel detail naar buiten gebracht, zodat vele
media geruchten uit de tweede en derde
hand als feiten zijn gaan presenteren. Pre
dikante Susan Brown, die het paar in de
echt verbond, zou als huwelijkscadeau een
paar closetrollen aanbieden, was eerder
deze week het verhaal in verscheidene Brit
se kranten. Brown voelde zich gisteren ge
roepen om te zeggen dat dat onzin was.
Ook praatten vele kranten elkaar na dat
Madonna de tiara zou dragen die Grace
Kelly (prinses Gracia van Monaco) in 1978
gedragen had bij het huwelijk van haar
dochter Caroline. Flauwekul, maakte edel
smid Cartier gisteren bekend. En dan is er
Vinny Jones, de keiharde oud-voetballer
van Wimbledon die dankzij Guy Ritchy te
genwoordig in Hollywood straalt. Verschei
dene bladen meldden eerder deze week dat
ze hem in Schotland uit het vliegtuig had
den zien stappen. Maar woensdag werd
duidelijk dat hij toen nog steeds in de Ver
enigde Staten vertoefde.
En dan was er nog The Sun, verreweg het
grootste dagblad van Groot-Brittannië. Die
ruimde donderdag de voorpagina in voor
het nieuws dat de bruidegom tijdens de
plechtigheid geen onderbroek onder zijn
Schotse kilt zou dragen. Wat wel vaststond,
was de aanwezigheid van popzanger Sting,
mode-ontwerpster Stella McCartney (doch
ter van Beatle Sir Paul), actrice Gwyneth
Paltrow en de acteurs Brad Pitt en Rupert
Everett. Onbevestigd maar wel veel ge
noemd: de popzangers Elton John, Bryan
Adams en Jon Bon Jovi.
Zelfs was gisteravond niet volstrekt duide
lijk hoe laat het paar getrouwd is. „Naar
verluidt is het echtpaar nu getrouwd", al
dus de doorgaans betrouwbare BBC gister
avond vroeg. Geen enkel lek? Er is nog al
tijd de mogelijkheid dat een boulevardblad
een personeelslid van Skibo Castle met veel
geld heeft weten te verleiden tot het maken
van een stiekeme foto van de bruiloft. The
Sun slaagde daar vorig jaar in met het hu
welijk van Posh Spice en voetballer David
Beckham.
Eerder dit jaar wist het weekblad Hello! zo
een van achter een pilaar genomen foto te
publiceren van het huwelijk van de sterren
Catharina Zeta Jones en Michael Douglas.
En dat terwijl de exclusieve fotorechten van
dat huwelijk voor naai" verluidt enkele mil
joenen guldens waren verkocht aan het
concurrerende blad OK!.
Zeta-Jones liet het er niet bij zitten. Giste
ren won zij voor een Engels gerechtshof
een beroepszaak tegen Hello! Het hof heeft
bevestigd dat het blad de privacy van het
echtpaar heeft geschaad. Zeta Jones en
Douglas kunnen nu met succes een scha
devergoeding eisen. Madonna is gisteren
vast en zeker van dat vonnis op de hoogte
gesteld.
kandidaten, was een goede in
schatting van de poststemmen,
die later geteld zouden worden,
cruciaal op 7 november. VNS
schatte ook het aantal stemge
rechtigden dat kort voor slui
ting van de stembussen alsnog
zou gaan stemmen verkeerd in.
Bovendien zat er een fout in het
rekenmodel, waardoor de fout
marges niet altijd juist werden
weergeven.
De grote Amerikaanse tv-sta-
tions hebben al hun excuses
aangeboden voor de chaos tij
dens de verkiezingsnacht. Fox
overweegt VNS als leverancier
van peilingen de deur te wijzen.
Andere zenders hebben al ge
zegd voortaan voorzichtiger te
zijn bij het doen van voorspel
lingen.
'Gevaar van wereldwijde crisis is reëel'
EU die mogelijk besmet vlees
hebben ingevoerd.
Het Franse openbaar minis
terie begint een onderzoek naar
een mogelijke rechtszaak tegen
Franse, Britse en Europese
functionarissen wegens dood
slag in verband met de ver
spreiding van met BSE besmet
vlees. Het onderzoek volgt op
een aanklacht van familieleden
van slachtoffers van de mense
lijke vorm van BSE, de ziekte
van Creutzfeldt-Jakob (CJD)
wegens vergiftiging en dood-
slag.
De partijen willen een rechts
zaak beginnen tegen functiona
rissen uit Groot-Brittannië en
de Europese Unie, die de Britse
export van verdacht veevoer
toestonden terwijl Groot-Brit
tannië het gebruik van de voe
ders in eigen land had verbo
den. Ook Idagen ze Franse rege
ringsfunctionarissen mogelijk
aan omdat zij niets deden om
de import tegen te houden.
De wereldgezondheidsorgani
satie WHO houdt begin volgend
jaar een internationale bijeen
komst van experts om over de
gekke-koeienziekte BSE te spre
ken.
De WHO is bezorgd over de
BSE-crisis en de mogelijke ge
volgen daarvan voor de volks
gezondheid in de wereld.
Volgens WHO-deskundige
Maura Ricketts is het gevaar
van een wereldwijde versprei
ding reëel, gezien de internatio
nale handel in runderen, rund
vlees en beendermeel. „We ma
ken ons zorgen over het feit dat
sommige landen onvoldoende
controles kunnen uitvoeren om
een besmetting te detecteren."
Het is volgens Ricketts zeer
moeilijk om alle gangen van ge
ëxporteerd vlees of vleespro
ducten na te gaan. De WHO
poogt desondanks een beeld te
krijgen van landen buiten de
den haag-rome gpd
VERVOLG VAN VOORPAGINA
Het ministerie van defensie
ontkent dat Nederlandse mili
tairen in Bosnië bloot hebben
gestaan aan radioactieve stra
ling. „Tijdens de latere operatie
in Kosovo is er wel een incident
geweest van een patrouille die
op een afgevuurde granaat met
uranium stuitte. Die granaat is
volgens de veiligheidsvoor
schriften verwijderd. Bij de be
trokkenen zijn tot dusver geen
schadelijke gevolgen ontdekt",
aldus een defensiewoordvoer
der.
Alle militairen die in Bosnië
hebben gediend, hebben een
zogenoemd 'medisch natraject'
doorlopen.
Volgens de woordvoerder van
Defensie bleek uit de onderzoe
ken geen verhoogd aantal ge
vallen van kanker. „En als er al
vormen van kanker bij oudge
dienden zijn geconstateerd, is
er niet vastgesteld dat de ziekte
iets te maken heeft met het
werk in Bosnië."
Juist afgelopen donderdag pu
bliceerde het nucleair onder
zoeksbureau NRG de resultaten
van een onderzoek dat in op
dracht van Defensie is uitge
voerd naar mogelijk stralings
gevaar in Bosnië. Het onder
zoek werd ter plekke uitge
voerd. Hieruit bleek dat de Ne
derlandse soldaten die tijdens
de Bosnië-oorlog gelegerd wa
ren in Lukavac en Potocari niet
zijn blootgesteld aan radioac
tieve straling van welke bron
dan ook.
In Italië is men er wel ten stel
ligste van overtuigd dat veel
soldaten die hebben gediend in
de vredesmachten op de Balkan
ziek zijn geworden door ver
armd uranium. Zeker vijf, maar
wellicht meer dan tien Italiaan
se militairen zijn dit jaar overle
den aan leukemie. Ook defen
sieminister Mattarella legt het
verband met de radioactieve
coating van granaten en raket
ten.
Familieleden van de overlede
nen zijn des duivels. Zeker tien
van hen willen een proces aan
spannen tegen defensie en om
schadevergoeding vragen. Mat
tarella toonde zich in het parle
mentaire debat verbitterd, om
dat de NAVO Rome geen infor
matie heeft verstrekt. De NAVO
zegt echter de Italiaanse leger
leiding en het ministerie van
defensie wel degelijk te hebben
ingelicht over het gebruik van
'uraniummunitie'. Volgens de
alliantie is het onmogelijk dat
deeltjes uranium een risico op
leveren voor de gezondheid van
de militairen.
De leukemiegevallen onder mi
litairen werden een aantal we
ken geleden als eerste gemeld
door het Romeinse dagblad 11
Messagero. Defensie hield zich
toen nog van de domme. Maar
op aandringen van vooral cen
trum-linkse regeringspartijen
kondigde Mattarella dinsdag
een eigen onderzoek aan. Twee
dagen later trok hij het boete
kleed aan en meldde het parle
ment de 'waarschijnlijke resul
taten'.
Het verarmd uranium wordt
gebruikt om de munitiekop te
verharden, zodat pantservoer
tuigen kunnen worden uitge
schakeld. Volgens Mattarella
zijn er alleen al in Bosnië tussen
1994 en '95 10.800 van deze
projectielen door de NAVO ge
bruikt, vooral in Sarajevo en
omgeving. De door Amerika
ontwikkelde munitie werd ook
in de Golfoorlog gebruikt. Vol
gens het linkse dagblad La Re-
pubblica wist het Pentagon al
les over de schadelijke gevol
gen.
Volgens de bekende Italiaanse
hematoloog Massimo Gianni is
het vrijwel zeker dat de urani
ummunitie oorzaak van de el
lende is. „Leukemie is een zeld
zame ziekte, en als die dan vijf
soldaten die op dezelfde plaats
zijn geweest treft, dan is er
sprake van een verdachte statis
tische uitschieter. Je hoeft maar
een beetje van deze stof in te
ademen en het blijft in je li
chaam zitten."
Een vijf man sterke weten
schappelijke commissie heeft
zich inmiddels op de Italiaanse
zaak gestort. Een van de leden,
prof. Vittorio Sabbatini, oor
deelde gisteren al dat de risico's
voor de soldaten klein waren.
„De lokale bevolking loopt op
langere termijn veel groter ge
vaar, omdat veel van de muni
tie in de grond is achtergeble
ven."
COLOMBO Rtr-AFP-ANP
Volgens regeringswoordvoer
ders trokken honderden mili
tairen, gesteund door pantser
voertuigen en gevechtsvliegtui
gen, op tegen de Tijgers op het
schiereiland Jaffna, een Tamil-
bolwerk. Het was de tweede
keer deze week dat de strijd
krachten in de aanval zijn ge
gaan in dit gebied. Het ministe
rie zegt een gebied van 34 vier
kante kilometer op de Tamils te
hebben heroverd.
Het Srilankaanse regeringsleger
is gisteren een offensief begon
nen tegen de verzetsbeweging
Tamil Tijgers (LITE). Daarbij
zijn volgens het ministerie van
defensie in Colombo zeker 76
mensen omgekomen: 51 rebel
len en 25 militairen. De aanval
kwam enkele uren nadat de Tij
gers een eenzijdig bestand van
een maand hadden aangekon
digd, en de regering hadden
opgeroepen zich daarbij aan te
sluiten.
Het bestand van de LTTE zou
op zondag middernacht moe
ten ingaan. Het vredesproces
op Sri Lanka lijkt onder aanvoe
ring van Noorse diplomaten
enige vooruitgang te boeken,
zeker na een onderhoud tussen
LTTE-leider Prabhakaran en
een Noorse gezant in oktober.
Het is echter onduidelijk of het
jongste offensief weer roet in
het eten gooit.
Ericsson k
A2018s
s jg»;j
(ƒ169,-
Als beste koop getest door de I
Met in totaal
Consumentenbond, december '00. 0 m I
50,- beltegoed.
Ze zijn er weer, de Warme Winterdagen van Telfort Pak&Bel. Dat
betekent ook dit jaar weer voordeel. En dat komt natuurlijk mooi uit
in de periode dat u meer dan ooit in contact wilt zijn met familie en
vrienden. Neem de Ericsson A2618s. Een telefoon met voice dialling,
d.w.z. u zegt wie u wilt spreken en de telefoon doet de rest. Verder
natuurlijk bellen, gebeld worden en sms-berichten versturen in
binnen- en buitenland*. En dat allemaal vanaf 20 cent per minuut.
Telfort maakt 't waar.
