Denksport
ZATERDAG 23 DECEMBER 2000
BRIDGE
Ad Oskam
Traditioneel wordt op de zondag voor het
Kerstreces het Open Kampioenschap van
Warmenhuizen georganiseerd. Het is een
parenwedstrijd in twee zittingen, 's mid
dags en 's avonds. Vanwege de gezellige
entourage in 'de Ooievaar' is het elk jaar
volgeboekt. Ook dit jaar hadden zich weer
64 paren aangemeld. Bert Sannes zorgt
steeds voor een vliegensvlugge uitslagver
werking. Interessante spellen waren er ge
noeg. Het eerste spel was een speelpro-
bleem voor de leider. Zuid was de gever en
niemand was kwetsbaar.
H 7 3
v 6
V 10 3 2
A B 5 4
W 0
Zuid opende het bieden met 1 West en
Noord pasten en Oost bood 1 SA (10-13
punten). West 2 SA en Oost 3 SA. Zuid
kwam uit met 5, West de 6, Noord de 9
en Oost de boer. Met welke kleur moet de
leider beginnen? De klaverenkleur kan nog
wachten. Noord zal schoppenaas wel heb
ben. Dus eerst schoppen naar de heer (bij
Zuid de 10). Schoppen door is voor de
vrouw van Zuid. Nu komt hartenaas en
harten voor de heer. Noord had twee har
tens. Noord gooide 4 bij. Wie heeft klave
renvrouw? Om het contract te kunnen ma
ken, moet Zuid ruitenheer hebben. Zuid
heeft dan 13 punten en een zeskaarL Met
15-16 punten zou Zuid op 1 SA nog wel ge
boden hebben. Daarom is de snit op klave
renvrouw over Noord het meest waar
schijnlijk. Klaveren naar het aas, klaveren-
boer en opnieuw twee klaverenslagen
bracht het totaal op zeven slagen voor OW.
In slag 10 werd Zuid met schoppenaas aan
slag gebracht. Die kon twee slagen maken,
maar de laatste twee slagen waren voor de
leider, omdat Zuid onder ruitenheer uit
moest spelen. 3 SA gemaakt leverde bijna
de zaaltop op, want dit was het spel:
4864
*92
B9764
V 9 8
4 H 7 3
V6
V1032
AB54
H 5
*63
Het tweede spel is een biedprobleem. Zuid
had: *B 10 85 4;¥HVB5;iAHV6;*-
Noord was de gever en allen waren
kwetsbaar. Het bieden: Noord 1 Oost
pas; Zuid 1 West 2 Noord 2 Oost 3
Zuid?? Sommige Zuidspelers boden
meteen 4 SA, hoorden twee azen en troef
vrouw en boden slem. Anderen boden
eerst nog 3 Noord 3 4 Zuid 4 (con
trole in ldaveren); Noord 4 4 (geen harten
aas en geen ruitencontrole); Zuid Noord
kan nog steeds in schoppen A H en V heb
ben. De vrouw is niet absoluut noodzake
lijk. Sommige Zuidspelers boden alsnog 4
SA en daarna slem. Anderen boden 5 4
Dat verlegde het probleem naar Noord. Het
vraagt om de sterkte in troef. Noord had
wel twee schoppenhonneurs, maar dat was
nog steeds niet voldoende, want dit was het
Spel: *HV73
*974
10752
4 V 10 9 8 6 2
4 B 10 8 5 4
H V B 5
AH V6
De meeste paren boden inderdaad het
slem en werden al of niet gedoubleerd. De
enige goede methode is om na 3 4 van
Noord direct te beginnen met de zoge
naamde 'Exclusion Blackwood'. Door een
jump naar de kleur van de tegenpartij, hier
5 4 vraagt Zuid naar het aantal azen (en
troef heer) met uitsluiting van klaverenaas.
Als Noord dan maar een aas aangeeft, is 5 4
het goede eindcontract. Deze Exclusion
Blackwood kan door een jump naar 4 4
4 5 4 of 5 en is goed af te spreken zon
der misverstanden. Ook het laatste spel was
een biedprobleem. Noord had daar: 4 10;
AHV73 2;4HVB;*V9 8. Zuid was de
gever en OW waren kwetsbaar. OW deden
niet mee met het bieden. Na tweemaal pas
opende Noord met 2 (semiforcing); Zuid
2 (zwak); Noord 2 Zuid 4 (controle
en hartensteun); Noord 4 Zuid 4 4
(schoppenaas); Noord? Het is nu tijd om
met 4 SA azen te vragen. Maar Zuid geeft
maar een aas aan. Moet Noord toch slem
bieden? Heeft Zuid een singleton of renon
ce in klaveren? Veel goed ingespeelde pa
ren hebben na 4 SA de mogelijkheid om
naast het aantal azen ook een renonce aan
te geven, bijvoorbeeld met 5 4 1 of 3 azen
met een renonce of met 5 SA 0 of 2 azen
met een renonce. Hier had Zuid daarop 5 4
geantwoord en had Noord met een gemst
hart slem kunnen bieden. Het slem was
potdicht. Dit was het spel:
410
A H V 7 3 2
H VB
4 V 9 8
«4*
4 A 10 9
B 9 6 5
106532
4
Slechts drie paren wisten zo het slem te be
reiken. De uitslag van het 14e Open Kampi
oenschap van Warmenhuizen: A-lijn:
B-lijn: 1. Schutte-Oskam 63% 1. Kuys-
-Zwemmer 58% 2. Klaver-Mw.Broek 62%
2. Ds.Vreeker-Bleeker 55% 3. Van We-
zel-Mw Arens 61% 3. Klitsie-Mosch 54% 4.
Vd Gragt-Leloux 59% 5. De Nijs-v Diepen
59% Aanmelden voor het Kaasstadtoernooi
kan bij Bartho Mors, telefoon 072-5152730
(thuis) of 0251-492629 (kantoor). De Lan-
gedijker Bridge Club organiseert iedere za
terdagmiddag vrij bridgen om 13.30 uur in
'Moeders' in Oudkarspel. Inschrijven a/d
zaal. Op zaterdag 27 januari, 19.30 uur in
Groot Slemp, Burgwal 20, Haarlem is het
NO ALERT toernooi met gebruik van nieu
we conventies. Inlichtingen 023-5251636.
PUZZEL
Oplossing
nummer 50
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren:
VULPOTLOOD en WACHTTOREN
Kruiswoordraadsel
nummer 51
Horizontaal: 1. Snelle Spaanse dans; 8.
eveneens; 9. sporenplantje; 10. tijdperk;
12. schande; 13. gedeeltelijk; 15. bestel
ling; 16. opening; 18. Turks gerecht; 20.
luizenei; 21. appelsoort; 22. koninklijke
aanspreektitel; 24. ontkenning; 26. getij
de; 28. club van schilders; 30. kraaiachti-
ge vogel; 33. persoonlijk vnw.; 34. alarm
toestel; 35. afslijting van land; 36. United
Kingdom; 37. Schotse rok; 39. Aziatisch
land; 40. bijwoord; 42. bloeiwijze; 45.
krampachtige ademtocht; 48. leenman;
49. dunne gesleten plek in kleding; 51.
openbare gedachtenwisseling; 53. elek
trisch geladen deeltje; 54. familielid; 55.
dakspar; 56. hoofd van een mannen
klooster; 57. muzieknoot; 58. afwezig; 60.
Europeaan; 61. vrouwelijk beroep.
Verticaal: 1. Dichter; 2. emmer; 3. voor
zetsel; 4. grenswacht; 5. rund; 6. slim; 7.
eens; 8. beneden; 11. alles inbegrepen
(Eng.); 12. vreemde munt; 14. plaaggeest;
15. doldriftig; 16. ganzerik; 17. gevoelig;
19. aanbidder; 23. hoogste punt; 25. op
grote afstand; 27. steenafval; 28. muil; 29.
troefkaart; 31. grondsoort; 32. beroep;
33. Chinese deegwaar; 38. moeilijk
breekbaar; 39. voormalig Perzië; 41. sier
heester; 43. Portugese eilandengroep in
de Atlantische Oceaan; 44. luister; 46.
deel van het lichaam; 47. defect; 49.
gebroken graan; 50. lof; 52. ver; 54.
Franse kaassoort; 58. persoonlijk vnw.;
59. bevel.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters uit de vakjes
15*1*54*21*35*29#16*57*61 en
2*43*30*13*11*56*1*50*6
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per
briefkaart, dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecre
tariaat Leidsch Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden
twee cadeaubonnen van 25 gulden verloot.
Winnaars
Ineke Hoogenboom,
Zuideinde 95,
Roelofarendsveen
(cryptogram)
J. van Doorn,
Gladiolusstraat 53,
Noordwijk
(kruiswoord)
Cryptogram nummer 51
Horizontaal:
4. Bezorgen met dodelijke afloop (9); 6. Etenstijd?
(11); 7. Het uitvallen van een tram? (10); 9.
Humoristisch stukje? (14); 12. Dom beest (4); 14. Zij
is groter dan een harington (4); 15. Gewas waaraan
hoorbaar gewerkt wordt (5); 17. Omstandigheden die
niet meer staan (8); 19. Gezonde werkopdracht voor
de loodgieter (3); 20. Met spoed onzin uitkramen (4);
21. Doortrapt aangezet (8); 22. Zijn rammelaars zo
kleurig? (11).
Verticaal:
1. Gemiddelde diameter (8); 2. Afvallige vloeker (6);
3. Beroerd van het koketeren? (10); 5. De leiding is
deels van slechte kwaliteit (9); 6. Vereniging die het
met zichzelf aan de stok heeft (8); 8. Schouwburg?
(11); 10. Moordpogingen van de fiscus (9); 11. De
houding van een insect? (7); 13. Voor het bestuur
heel gewoon (8); 16. Vruchten tonen (6); 18. De
inhoud van een staart (5).
Oplossing JFS
nummer 50
Horizontaal:
6. Schietstoel; 7. goudkoorts;
8. sneldichter; 11. najaar; 12.
markeren; 13. dienders; 15.
revue; 17. hecht; 18. broderie;
19. toe; 20. anode; 21. inge
land; 22. algemeen; 23. slee.
Verticaal:
1. Schoon aan de haak; 2.
middelbare school; 3. strooier;
4. stormhamer; 5. leesbeurt; 9.
vrij vertaald; 10. integendeel;
14. dotteren; 16. toegang; 18.
beiden.
DAMMEN
Diagram nr. 1
Het is bijna kerstmis en in zo
wel deze als in veel andere ru
brieken worden dan dampro-
blemen ter oplossing geboden.
Al dan niet in de vorm van een
wedstrijd. Ik weet dat de mees
te lezers een oploswedstrijd
rond de (vrije) kerstdagen een
leuke bezigheid vinden en
daarnaast blijken damproble-
men nog altijd het propaganda
middel bij uitstek te zijn om le
zers te interesseren in het dam
spel.
Die mening is ook de Kring
voor Damproblematiek toege
daan en daarom kreeg ik een
viertal problemen ter publicatie
Diagram nr. 2
aangeboden. Onder de goede
oplossers worden geldprijzen
verloot van resp. 100, 75 en 50
gulden. Daarnaast worden er
twee jaarabonnementen op De
Problemist beschikbaar gesteld.
U kunt de oplossingen van de
opgaven tot uiterlijk 15 januari
sturen naar: A. Schokker, Lo-
mondlaan 18, 1060 PL Amster
dam.
Een e-mail mag ook: zaschok-
ker-^hotmail.com. De prijspro-
blemen zijn composities van de
befaamde Dirk de Ruiter waarin
wit aan zet wint. Ik mag u wel
een stuk of wat aanwijzingen
geven. In de eerste stand wordt
de winst op subtiele wijze be
reikt.
Wit wint niet volgens de gebrui
kelijke wijze van geven en
slaan. Het gaat hier eerder om
een eindspel dan een klassiek
probleem. In de tweede opgave
mag de variant die tot over
machtwinst voor wit leidt door
zwart en de oplosser genegeerd
worden. In de derde stand
wordt zwart in een dwangposi
tie gemanoeuvreerd. De laatste
opgave bevat een aantal voet
angels en klemmen die u moet
herkehnen om dit probleem tot
een goed einde te brengen. Het
lijkt misschien wat ingewikkeld
allemaal, maar u moet er
kunnen komen. Ik wens u in
geval fijne kerstdagen!
Cijferstanden ter controle:
Diagram 1: wit 17, 39, 41,
48; zwart 16, 23, 27, 29, 32.
Diagram 2: wit 24, 32, 35,
40, 41, 44, 47, 50; zwart 12,
22, 23, 28, 30, 33, 36, 39.
Diagram 3: wit 15, 16, 19,
24, 29, 34, 39, 44, 47, 49;
4, 7, 8, 10, 14, 17, 22, 28, 32
36.
Diagram 4: wit 16, 19, 24,
33, 34, 35, 39, 40, 43, 44/1
zwart 6, 7, 8, 13, 17, 18, 22,
32, 36, 45.
SCHAKEN
Het FIDE-wereldkampioen-
schap heeft een droomfinale
gekregen. Vishwanathan Anand
en Alexei Shirov mogen in een
match over zes partijen uitma
ken wie zich
FIDE-wereldkampioen mag
noemen. Dat dit rond de kerst
dagen gebeurd is voor de
schaakliefhebbers prettig, want
de match is goed rechtstreeks
te volgen op internet.
Wie zijn vrije dagen met enige
hersenkrakers wil bezighouden,
kan terecht bij de volgende op
gaven. Ze zijn afkomstig uit
'Chess under the microscope'
van de Schotse grootmeester
Paul Motwani. Dit boeiende
boek staat vol met tips, raadsel,
eindspelstudies en interessante
partijen. Veel opgaven zijn niet
in de gebruikelijke vorm van wit
speelt en wint gesteld, maar
verweven in een extra vraagstuk
(Zie diagram 1).
In de gegeven stelling naderen
Emily en Cecile het eind van
een grootse partij die begon
met de SiciHaanse opening,
l.e4 c5. Zoals zo vaak in partij
en met die opening, viel wit
voornamelijk aan op de ko
ningsvleugel, terwijl zwart zich
op de damevleugel concen
treerde. Cecile denkt nu „Ik
heb een microscopische kans
om Emily in twee zetten mat te
zetten, maar ongelukkigerwijs
kan zij mat in twee forceren.''
a) Welk meisje heeft wit en wel
ke heeft zwart?
Diagram 1
b) Wie is aan zet en hoe moet
het verder?
Motwani houdt er ook van om
materiaal van het bord te halen,
waarna de lezer zelf moet uit
zoeken waar dit materiaal zich
bevindt. Motwani geeft vanzelf
sprekend enige hints (Zie dia
gram 2).
Zwart heeft een onzichtbaar
stuk (of pion) op een veld dat
we 'veld X' zullen noemen. We
gaan de vijf mogelijkheden na
voor het onzichtbare stuk of pi
on.
1. Als het 'type A' is, dan kan
zwart in drie zetten mat force
ren, maar niet in minder.
2. Als het 'type B of C' is, dan
kan zwart mat forceren in twee
zetten, maar niet minder.
3. Als het 'type D' is, dan ver
liest zwart.
4. 'Type E' is niet mogelijk hier,
omdat zwart dan niet aan zet
kan zijn.
Diagi
Met deze informatie kunnen we
de volgende vragen oplossen.
a) Waar bevindt zich veld X?
b) Welk stuk wordt bedoeld met
'type A' en hoe forceert zwart
mat in drie?
c)Welke stukken worden be
doeld met 'type B of C' en hoe
kan zwart daqn pi at in twee
zetten forceren?
d) Welk stuk wordt bedoeld met
'type D'?
e) Welk stuk wordt bedoeld met
'type E'?
Tenslotte nog een normale op
gave (Zie diagram 3).
Wit wordt geconfronteerd met
een dubbelaanval opzijn torens
en een matdreiging op c2, maar
kunt u zien hoe wit als eerste
toeslaat en een fabuleus mat in
maximaal vier zetten forceert?
Oplossingen
Diagram 1:
a) Emily heeft wit en Cecile
Diagram 3
zwart
b) Wit is aan zet en zij kan
forceren middels l.Pxd8
2.g8P Een fraaie minorpro
tie. Merk op dat 2.g8
toelaat met 2...Dhl en dat i
microscopische kans v
cile aan dacht.
Diagram 2:
a) Veld X is e6
b) Type A is een toren en h
mat na l...Pc5 2.Lxd5
3.Lxe4 Pe6
c) Type B en C zijn (in wr
keurige volgorde) een dam n
pion en zwart forceert 16
middels l...(D)e5+ 2.fxe5 fxjr
d) Type D is een loper
e) Type E is een paard en ir
geval zou wit al mat staan.
Diagram 3:
Wit forceert mat met 1.'
TxfB 2.Dxh7+ en nu 2...K
3.gxf8P of 2...Kf7 3.g
KxfB 4.Tg8
FILATELIE
Christenen over de gehele wereld hebben
een heel jaar lang de geboorte herdacht van
Christus, 2000 jaar geleden. Internationaal
zette de Katholieke Kerk het Jubeljaar op
Kerstmis 1999 in met de opening van de
Heilige Deur van de Sint-Pieterbasiliek te
Rome door paus Johannes Paulus II. Op 6
januari wordt IUBILAEUM A.D.2000 plech
tig afgesloten*
België markeert 27 december dit einde met
een jubileumzegel van 17 Bef./0,42 euro
waarop een symbolische voorstelling, een
gele ster in een paars vlak. De zegel heeft
een vignet met als motief het logo van het
Jubeljaar.
België heeft 4 december weer zegels aan
twee permanente reeksen toegevoegd. De
serie met de beeltenis van koning Albert II
werd uitgebreid met een zegel van
36 Bef./0,89 euro en in de Vogelserie ver
scheen de zegel met de koolmees (van 1 ju
ni 1992) in herdruk: 8 Bef./0,20 euro. Waar
schijnlijk volgen nog meer Vogelzegels in
herdruk in dubbele waarden.
In oktober werd aan bezoekers van de
World Exhibition ESPANA 2000 te Madrid
het velletje Karei V met de 34 Bef. 0,84 eu
ro-zegel met opdruk aangeboden. Deze
opdruk luidt: ESPANA 2000 Exposicion
Mundial de Filatelia Madrid 6-14/X/2000.
Het velletje is te bestellen bij Directie Post
zegels Filatelie, Egide Walschaertsstraat
1, 2800 Mechelen (NB. Nieuw adres).
In de vorige rubriek is een begin gemaakt
met door Posteurop- en emigratielanden
uitgegeven kerstzegels. Een vervolg: De
kerstzegels van Eiland Man, die 7 novem
ber verschenen, staan in het teken van het
kind. Op de zegels onder anderen kinderen
dansend rond een kerstboom en reikend
naar sterren. Waarden en bijzondere tek
sten: 21p (peace), 25p (hope), 45p (love) en
65p (faith).
Eerder (6 oktober) kwam Eiland Man met
een serie onder de titel Holiday Nostalgia
waarop prachtige oude affiches uit onder
meer 1925, 1929 en 1951. De serie telt ze
gels van 22p, 26p, 36p, 45p en 65p.
Het Kanaaleiland Guernsey kwam 19 okto
ber met zijn kerstemissie. Zes zegels met
winterbeelden met op elke zegel een angli
caanse kerk van het eiland: 18p, de stads
kerk van St. Peter Port, 26p, kinderen verla
ten de St. Sampston Churche, 36p, Va-
le-churche, 40p, de St. Pierre du Bois, 45p,
St. Martin's Churche en 65p, de St. John's
Churche. De zegels zitten ook in een velle
tje met op de rand kerstgroeten in het Gu-
ernsey-Frans, Engels, Duits, Frans, Portu
gees en Italiaans.
Op 19 oktober gaf Guernsey-Alderney deel
IV uit van de reeks Historische ontwikkelin
gen Vein het garnizoen op Alderney. Vier
paren (2 x 21p, 2 x 26p, 2 x 36p en 2 x 40p,
doorlopende afbeeldingen) met o.a. beel
den van het garnizoensbal en het bezoek
van de gouverneur van Bailiwick, Sir Mar
cus Slade (1863).
Vorig jaar kwam IJsland met dertien kerst
zegels met afbeeldingen van de dertien IJs
landse kerstmannetjes. De kerstzegels van
dit jaar (9 november) zijn een vervolg op
deze emissie. Deze keer staan op zegels van
40,00 Isk. en 50,00 Isk. de ouders van de
kerstmannetjes, Gryta en Leppaludi. De ze
gels zitten ook in een velletje (90 Isk.) met
op de rand de dertien kinderen en in een
boekje (10 x 40 Isk.).
Voor het derde jaar op rij staat er op de
Zwitserse kerstzegel (21/11) kerstboomver
siersel. Na een klokje, een bal nu een (zilve
ren) engel (90 rappen).
Bij deze zegel is het 21 november niet ge
bleven. De al meer dan tachtig jaar oude
Pro-Juventutereeks werd uitgebreid
een vier zegels tellende serie die als t
heeft de sociaalpedagogische gezin?
Op de zegels de kerstman in een sle
kerstgeschenken naar arme gezi
brengt (70 35 rp.), drie kinderen 1
hek (70 35 rp.), een schooljongen
een paraplu (90 45 rp.) en in de sn
spelende kinderen (90 45 rp.).
Verder verscheen een 70 rp-zegel Da
de Postzegel (een postillon op weg n;
feestmarkt in Zürich); werd de permairi
reeks Toerisme met twee zegels uitgelr
200 rp. (wandelen) en 300 rp. (fietsei
werden tot slot de eerste voorgefrank
enveloppen uitgebracht: een postilloiS
een overmaatse brief in de hand (A-t la|
en een clown die uit een doos komt
K