SKI
S
LE
Toerisme
De angst
om te
vallen
RENNEN LANGS DE AFGROND
wijn
ERDAG 23 DECEMBER 2000
166
Mandela
In en rondom het Zuid-Afrikaanse Mveso, waar hij
05 18 juli 1918 werd geboren, heeft Nelson Mande-
la een museum gekregen, dat uit drie verschillende
exposities bestaat. Één in zijn geboortehuis en twee
in de ook in de Oost-Kaap gelegen plaatsjes Qunu
en Bungu. Naast foto's en informatiepanelen is in
de collectie tevens een verzameling opgenomen van
de geschenken die Mandela ontving in de periode
dat hij president van Zuid-Afrika was
Gratis
Vrouwen die van 24 tot en met 31 maart in Grossari
(Oostenrijk) gaan skiën krijgen een liftpas voor het
gebied Grossarltal/Dorfgastein gratis. Een voordeel
tje van ongeveer 235 gulden. Ook worden er specia
le evenementen georganiseerd waaronder een mode
show, een beautygala, een veiling van skileraren en
een slalomwedstrijd met een indeling die niet aan
de skicapaciteiten wordt afgemeten, maar aan de
kleur van het haar.
Informatie: TVB, A-5611 Grossarltal, Oostenrijk, tele
foon (0043) 64.142.81.
Canada
De Canadian Tourism Commission (CTC) heeft ook
dit jaar weer een Winterbrochure uitgegeven met
daarin beknopte informatie over de wintersportmo
gelijkheden in Canada. Naast antwoorden op de
'tien meest gestelde vragen over skiën in Canada',
bevat de folder een lijst van belangrijke internetsi
tes, een overzicht van het aanbod van Nederlandse
reisorganisaties en een pagina met praktische infor
matie. De brochure kan worden aangevraagd bij de
CTC, fax (070) 311.16.82 en/of e-mail: info®
canadatourism.nl
'Wintersport is
verslavend', zeggen veel
mensen als ze eenmaal
naar de sneeuw zijn
geweest. Hoog tijd om
zelf te ontdekken in
hoeverre dat klopt. De
eerste dagen vielen niet
nee. Maar daar was een
verklaring voor. Onze
Nederlandse skilerares:
'Veel beginnelingen
hebben angst om te
vallen. Maar dat gaat
vanzelf voorbij.'
Via de ramen van de hotelka
mer in het Oostenrijkse plaatsje
Schladming ontvouwt zich een
sprookjesachtig panorama van
een glooiend landschap, toege
dekt door een dik pak, helder
witte sneeuw. Skiërs van alle
leeftijden glijden er op hun ge
makje naar beneden. Alles ver
loopt even soepeitjes. Niet één
keer komt er een krabbelaar
voorbij, die zich met ware
doodsverachting overeind pro
beert te houden en bijvoor
beeld ergens halverwege een
smak van jewelste maakt. Zo'n
uitzicht zorgt er al snel voor,
dat bij iemand die nog nooit op
de lange latten heeft gestaan,
het zelfvertrouwen groeit. Mis
schien zijn alle gruwelverhalen
over Angstaanjagende afdalin
gen, valpartijen en botbreuken
wel overdreven. Skiën is wel
licht toch makkelijker dan we
altijd hadden vermoed.
Dat valt tegen als we de volgen
de dag op het oefenweitje pri-
véles krijgen van de 24-jarige
Judith Schurink. De Nederland
se stelt voor om eerst maar eens
een beetje met de ondergebon
den ski's heen en weer te schui
ven over de sneeuw. Zo wil ze
ons vertrouwd maken met het
materiaal en de ondergrond.
Maar dat is sneller gezegd dan
gedaan. We hebben geen enke
le grip op de gladde vlakte. Één
ogenblik van onoplettendheid
en je glibbert naar beneden.
Wat knap vervelend is als je niet
weet hoe je moet afremmen.
'Gewoon rustig blijven', zegt Ju
dith, 'het is iets dat elke begin
ner meemaakt. Veel mensen
hebben angst om te vallen, zijn
bang dat ze te snel gaan en dat
ze niet meer kunnen stoppen.
Dat gevoel gaat vanzelf voorbij.
Je moet niet verwachten dat het
meteen al goed gaat.'
Kampioen
Na 38 jaar moest het er toch
maar eens van komen. Op naar
de wintersport. Thuis waren ze
er niet gerust op. Geen wonder,
als je een partner hebt, die al
twee keer is geweest en de eer
ste maal één been brak en de
volgende vakantie twee. Maar
hoe het geloof op een goede af
loop ook onder druk staat; dat
mag geen reden zijn het niet
toch eens te proberen. In Schl
adming, in het uitgestrekte win
tersportgebied van de regio
Dachstein (zo'n tweeënhalf uur
rijden van Wenen) werd daar
om een kennismakingscursus
geboekt bij de school van voor
malig skikampioen Michael
Tritscher. Zelf is de held niet
aanwezig, maar een foto achter
de balie, bevestigt Tritschers
geduchte reputatie. De Oosten
rijker staat er op, pontificaal ge
armd met de legendarische
'Tomba la Bomba'. De woorden
van een van zijn collega's doen
de rest: 'Michael won een bron
zen medaille bij de Olympische
Spelen van '92.'
Ook Judith weet wat skiën is. Ze
is er al een groot deel van haar
leven mee bezig. Eerst nadat ze
als 7-jarig meisje met haar ou
ders naar Oostenrijk verhuisde.
Toen ze vijftien was keerde het
gezin terug naar Nederland,
maar zes jaar later verruilde Ju-
geeft en deel uit maakt van een
reddingsploeg.
Voor iemand met zo'n achter
grond moet het een tanden
knarsende ervaring zijn als ze te
maken krijgt met stuntelaars.
Judith schudt haar hoofd. 'Nee',
zegt ze, 'ik vind het leuk om
met mensen bezig te zijn. Je
werkt in de frisse lucht en ie
dereen is enthousiast, aange
zien ze allemaal gezellig op va
kantie zijn.' Gezellig? Voor an
deren misschien. We begonnen
juist de indruk te krijgen dat er
van al ons gepruts best een
grappige film viel te maken. Dat
was de vorige dag al begonnen,
bij het passen van de schoenen.
Die geven het gevoel alsof je je
voeten in twee kistjes cement
steekt; alleen strompelend lukt
het om bij de balie te komen.
Waaar we ski's en stokken aan
gereikt krijgen.
Zweet
Maar zie, naarmate de tijd vor
dert, wordt het plezier steeds
groter. Al snel wordt het vol
gens Judith tijd te leren rem
men. Dat doe je door de voeten
krachtig naar buiten te duwen
en de punten van de ski's naar
elkaar toe te draaien. 'En nu
gaan we proberen bochtjes te
maken.' De blonde instructrice
draait sierlijk over het oefen
weitje. Met het zweet op het
voorhoofd lukt het ons aanvan
kelijk slechts om met hoekige
lijnen rond de in de grond ge
prikte skistokken te manoeu
vreren. En als het ineens lijkt
het te lukken, maakt een lelijke
uitglijer duidelijk dat het toch
beter is niet al te optmistisch te
worden, niet al te hard van sta
pel te lopen. Judith benadrukt
niet voor niets hoe belangrijk
het is dat debutanten eerst in
dividueel of in een klasje lessen
moeten nemen, voordat ze op
eigen houtje de sneeuw gaan
verkennen. 'Op de skischolen
gebeuren weinig ongelukken.
Maar ik heb ook meegemaakt
dat mensen van een afstandje
stonden te kijken hoe het
moest, de stoeltjeslift pakten en
hup, meteen een rode piste
kwamen afsuizen.'Dom, zegt
ze, want wie de techniek niet
goed beheerst, neemt grote risi
co's. Ook op hellingen die op
het eerste gezicht nauwelijks
iets om het lijf hebben, worden
al gauw onverwacht hoge snel
heden bereikt en als je dan niet
weet hoe je moet remmen... Ju
dith: 'Gebroken benen zijn een
specialiteit in Oostenrijk.'
We laten ons er niet door af
schrikken en melden ons de
volgende ochtend gewoon weer
bij het bordje Anfanger. Rem
men, bochtjes maken, een
piepklein stukje naar beneden
skiën; het gaat niet eens zo
slecht. Zelfs durft de instructri
ce het aan om, ter afsluiting van
de tweedaagse spoedcursus,
een eenvoudige piste te probe
ren. Dat valt dan plotseling
weer tegen, maar we komen
zonder kleerscheuren beneden.
Goed gevoel geeft dat! En een
maal thuis begint het alweer te
kriebelen. Inderdaad: winter
sport is verslavend.
DANNY VERBAAN
IJsbruiloft
De vermaarde Marker ijsbruiloften komen tot en met
31 mei tot leven in het Schaatsmuseum Hindeloop-
en. Op de tentoonstelling geven uniek fotomateriaal,
originele kostuums en andere voorwerpen een beeld
van het evenement dat voor het eerst plaatsvond in
1891, maar dat pas nationale bekendheid kreeg
toen Markens beroemdste inwoonster, Sijtje Boes
zich er in de jaren twintig mee ging bemoeien. Het
spektakel werd opgevoerd in het Openluchtmuseum
in Arnhem, maar kon het qua sfeer - zoals de expo
sitie bewijst - natuurlijk niet halen bij de echte ijs-
bruiloften, zoals die van de strenge winter van
1963.
Informatie: telefoon (0514) 52.16.83.
Tussaud
Madame Tussaud's in Amsterdam gaat voor onge
veer twee maanden dicht. Op 7 januari sluit het
wassenbeeldenmuseum de deuren voor een renova
tie die moet leiden tot een meer eigentijdse presen
tatie waarin uiteraard onder meer 'interactiviteit' een
grote rol gaat spelen. De juiste datum van de her
opening is niet bekend, maar de in was geknede Ti-
na Turner, Marilyn Monroe, Frank en Ronald de
Boer, koningin Beatrix en al die andere beroemdhe
den zullen voor Pasen weer te bewonderen zijn.
Amtrak
De Amerikaanse spoorwegmaatschappij Amtrak gaat
een nieuwe luxe-trein op de rails brengen. Dat
meldt het blad Reisrevue. De trein moet er binnen
drie jaar zijn en gaat New York aan de oostkust met
Los Angeles aan de westkust verbinden. De rijtijd zal
ongeveer 60 uur bedragen. Onderweg zijn er stops in
Pittsburgh en Albuquerque.
dith het vlakke polderland op
nieuw voor de Oostenrijkse
bergen. Ze geeft er les sinds
1997, zit in een demonstratie
team en reist, als in Europa de
zomer aanbreekt, voor een paar
maanden naar het dan winterse
Australië waar ze eveneens les
Judith Schurink: 'Je moet niet ver
wachten dat je 't meteen kunt.'
FOTO CPD
Het was een leven, vond ze zelf, zo
als vele andere. Zo snel mogelijk af
studeren, werken en kinderen krij
gen. Maar toen werd ze veertig en
concludeerde ze dat haar grootste
wens nog steeds onvervuld was: rei
zen. Een avontuur, dat wat haar be
treft verder zou moeten voeren dan
wild kamperen met de kinderen in
de Alpen. Karin Anema (1955) wilde
- alleen - de wereld in om haar
grenzen te verkennen. Het experi
ment heeft aan de verwachtingen
voldaan. Maar ze moest er wel voor
naar Mexico. Daar woont op drie
duizend meter hoogte een geïso
leerde indianenstam die er eeuwen
oude, extreme leefgewoonten op na
houdt. Een volk dat zich uit zelfbe
scherming van de rest van de we
reld heeft afgewend. Nog wel.
De Tarahumara's leerden de Haag
se journaliste waar, mentaal en fy
siek, haar eindpunt lag. En inspi
reerden haar tot het schrijven van
'Mexicaanse sneeuw', een boek
over het fascinerende bestaan van
de Tarahumara's. Niet alleen een
eenzaam, maar ook een uitzonder
lijk volk: hard, zwijgzaam, compro
misloos. Die houding moet Karin
hebben aangesproken. Zelf immers
keerde ze héér wereld ook de rug
toe. Dagenlang reisde ze te voet
door onherbergzame streken voor
dat ze de eerste Tarahumara-neder-
zetting bereikte.
'Alleen reizen is ideaal', zegt ze na
haar Midden-Amerikaanse ervarin
gen, 'ook voor vrouwen. Je maakt
snel contact. Gevaarlijk? Ik ben
nooit in situaties terechtgekomen
die me de lust om te reizen hebben
ontnomen, Het alleen reizen was
ook een voorwaarde om te slagen.
De lol vergaat je namelijk snel als je
een reisgenoot hebt die eindelijk
wel eens in een hotel wil slapen.'
Om het begrip binnen haai' gezin te
vergroten, nam ze op een reis haar
vier kinderen mee. „Ik ben niet met
ze naar de Tarahumara's geweest,
want dat zou een te grote overgang
zijn geweest. Ik heb ze onderge
dompeld in de zachtere maya-cul
tuur. Maar we sliepen wel bij men
sen thuis in hangmatten. Tijdens de
reis begrepen ze het plotseling hele
maal. Mijn man stond er ook ach
ter. Het feit dat hij voor de kinderen
zorgde, is een enorme steun ge
weest.'
Karin Anema: 'De Tarahumara-india-
nen lopen dag lang met hun blote
voeten door de sneeuw. Ze stoppen
nooit.' FOTO O PD THEO BOHMERS
De Tarahumara's trokken zich lang
geleden terug in hun hoge, door af
gronden omgeven grotten en rots
plateaus om te ontkomen aan de
bloeddorstige Spanjaarden. Maar
eeuwenlange dreiging en eenzaam
heid hebben sporen in de volksaard
achtergelaten. Karin: 'Wat me bij
zonder fascineert, is hun zwijg
zaamheid en hun hardheid, zaken
die ze echt cultiveren. Dat gaat zo
ver, dat ze dagen met hun blote
voeten door de sneeuw lopen. Ze
stoppen nooit. Ze geven niet toe
aan vermoeidheid. Ze gaan vieren
twintig uur achter elkaar keihard
door.'
Toch heeft ze op die tochten nog
niet kennisgemaakt met hun ware
loopvermogen; dat bewaren de Ta
rahumara's voor hun hardloopwed
strijden die de lengte van gewone
marathons ver overschrijden. Na af
loop is het feest, waarbij de tesgiiino
rijkelijk vloeit, een alcoholhouden
de, drank die wordt gestookt uit
maïs en waaraan babypoep wordt
toegevoegd om de gisting te bevor
deren. Karin dronk aanvankelijk ge
woon mee. 'Ik heb me nooit zo lek
ker gevoeld als bij het drinken van
tesgiiino.' Toch was het deze drank
die aangaf waar haar mentale bar
rière lag. Op het Fiesta de Guadelu-
pe kon ze het onafgebroken drinken
niet meer aanzien. Een man lag
dood in de sneeuw en een dronken
vrouw viel met haar volle gewicht
op de baby die ze op haar rug
droeg. 'Het kind gaf geen kik en
hing met een scheef nekje en ge
spreide vingers uit de omslagdoek.
Dat kon ik niet aanzien. Maar wat
kon ik doen? Ik ben geen arts. Ik
ben weggegaan.'
Inmiddels is bij de Tarahumara's
het leven aan het veranderen. Er is
een hotel voor rijke Amerikanen ge
bouwd en geld en chemische alco
hol hebben hun intrede gedaan. En
José, haar gids, heeft nu een baan in
de stad en draagt een gekleurd
overhemd. Karin veroordeelt het
niet. 'Nee, maar ik ben wel heel
nieuwsgierig hoe dat proces ver
loopt. Wat er verdwijnt en wat er
van hun cultuur overblijft. Daarom
zal ik er terug blijven gaan.'
CASPER POSTMAA
'Mexicaanse sneeuw* door Karin
Anema. Uitgeven Wereldbibliotheek.
Prijs: 29,50 gulden.
Vroeger dronk je twee keer per jaar wijn. Met Kerstmis
en tijdens je vakan tie. Die chianti-, druipkaars- en vis-
netten-avonden tijdens m'n existentialistische periode
achter in de jaren vijftig, reken ik voor het gemak niet
mee.
Vroeger ook, moest wijn gewoon lekker zijn. Vaag stond
je iets bij van grand cru en appellation contrólée, maar
het fijne wist je er niet van. Netzo min als je een bal be
greep van een mevrouw die in een blad schreef dat de
door haar genuttigde Bordeaux wat bot was op de af
dronk. Wijn was er om te drinken. Niet om er onbegrij
pelijke taal over uit te kramen.
Jawel, we walsen de wijn tegenwoordig voordat we hem
drinken. En ook houden we hem even tegen het licht en
ruiken we er aan. De neus geheel in het glas. Maar ver
der geen onzin. Tot mijn genoegen denkt Tonny Eyk een
lekkerbek als weinig anderen) er hetzelfde over. In zijn
boekje Een weekendje weg met Tonny Eyk' staat de vol
gende waarschuwing:
Wanneer de wijn de reuk heeft van bosviooltjes, zuiver
z van geur is, het bouquet de elegantie
vertoont van een jonge dochter, de
jjj tong streelt met het aroma van ho-
o ning, karamel, noten en een vleugje
z frambozen, bovendien soepel in de
2 mond ligt en een adellijke afdronk
heeft, wees dan op uw hoede: dit
o kan onmogelijk wijn zijn!'