TOEKOMENDE
j Knallenhersenstalent, body checks en respect
onvoltooid
tijd
Leiden Regio
STADSGEZICHT
ANNO 1975
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een ingevulde cheque (geen
overschrijvingskaart) ter waarde van vijf gidden (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) op te sturen naar het Leidsch
Dagblad, t.a.v. Leidsch Dagblad Archieven, postbus 54,2300 AB Leiden of door contante betaling aan de balie van het Leidsch
Dagblad aan de Rooseveltstraat 82. U ontvangt de foto binnen drie weken.
LEIDEN - In het Rijks
museum voor Volken
kunde speelden talloze
kinderen gistermiddag
allerlei tafelspelletjes
in het kader van het
kerstprogramma dat
het museum dezer da
gen voor de jeugd ge
organiseerd heeft. En
Volkenkunde zou Vol
kenkunde niet zijn als
dat niet voornamelijk
Aziatische spelletjes
waren.
FOTO ARCHIEF LEIDSCH
DAGBLAD
Dinsdag 23 december
LEIDEN - De Cortona is de nieuwe naam van de
vroegere Sint Margarita van Cortona-stichting: het
huis stelt zich ten doel., hulp te verlenen voor dag
en nachtopvang bij zwangerschap en 'alleenstaand
ouderschap'.
Het vroegere Margaretha Cortona was een huis dat
zich voornamelijk richtte op ongehuwde moeders. In
het huis aan de Haagweg, dat toen onder leiding
stond van zuster Franciscanessen, konden bevallin
gen plaatsvinden. Terwijl de zusters langzamerhand
aan pensioen toe waren, veranderden de problemen
waar het huis mee in aanraking kwam en werd een
andere begeleiding gevraagd. De zusters hebben
zich toen uit eigener beweging teruggetrokken om
ruimte te geven aan een nieuwe staf van leden die
vorm zou kunnen geven aan het nieuw vereiste be
leid: 1 december is de nieuwe staf van start gegaan.
De stichting Cortona biedt nog steeds hulp aan
vrouwen die niet thuis of in het ziekenhuis kunnen
bevallen, waarbij het vooral gaat om opvang en be
geleiding, maar richt zich ook op alleenstaande ou
ders: tot nu toe meestal vrouwen die al of niet ge
dwongen, soms met geweld, hun partner verlieten.
De nieuwe Cortona is aangesloten bij de landelijke
vereniging Fiom, die verspreid over het hele land
veertien huizen en meer dan dertig bureaus heeft
voor hulp aan 'een-oudergezinnen'.
De Cortona legt de nadruk van de begeleiding en
niet alleen op de verzorging, zoals vroeger, maar
vooral op het pedagogische aspect: in gesprekken
met de inwonende cliënten probeert men helderheid
te krijgen over het verleden, en probeert men daarbij
in te spelen op de toekomst.
Hoewel het denkbaar is dat mannen met kinderen
in moeilijkheden komen en aankloppen bij de Corto
na, zijn het tot nu toe alleen nog maar vrouwen. Het
aantal zwangere, ongehuwde meisjes dat om hulp
vraagt neemt af: zij worden, in tegenstelling tot vroe
ger, meer en meer geaccepteerd en geholpen door
hun eigen omgeving.
•ke Erades (23) staat haar mannetje. Op
ALO in Amsterdam, waar ze tweede-
j, irs is, als fitnessinstructrice bij Sport Ci-
en vooral als ijshockeyster. Met louter
ren speelt de Leidse studente competi-
wedstrijden in de Amsterdamse recre-
c\ tenformatie 'Cool Mokum' en ze komt
negen jaar uit voor de nationale vrou-
b inploeg. Die zou de allrounder heel
1 lag naar een hoger niveau helpen tillen.
et ter meerdere eer en glorie van zich-
al f, maar vooral om het ijshockey breder
de belangstelling te brengen. Erades is
2 rslingerd aan de sport waarmee ze al op
^rt ar vierde jaar begon. Zelfs haar eind
examen liet ze lopen voor een toernooi
met het Nederlands team. Een jaar later
slaagde ze wel en na een kort verblijf op
de Leidse universiteit voor een studie psy
chologie kwam ze terecht op de Acade
mie voor Lichamelijke Opvoeding. Daar
voelt ze zich volkomen op haar plek. Net
als op het ijs, dat blijft trekken. Ooit wil ze
gaan samenwonen en kinderen krijgen,
maar zolang het kan zal ze ijshockey blij
ven spelen. Het liefst in de professionele
vrouwenleague die sinds twee jaar bestaat
in de VS en in Canada. Een sporter in hart
en nieren over haar jeugd, haar toekomst
en haar dromen.
uit de Leidsch Dagblad
ANN01900
Zaterdag 22 December
KATWIJK - Nu wij weder aan het einde van dit jaar
zijn genaderd, slaan wij vanzelf een blik achter
waarts en dan kunnen wij getuigen, dat er alle reden
tot dankbaarheid bestaat. De groote visschersvloot is
behouden zonder onheilen binnengekomen en heeft
ongekende hooge sommen behaald, waarover zoo
velen zich verheugen, die nu weder het noodige kun
nen aanschaffen; de trams en booten zijn dan ook
overvol van de visschers en vrouwen, die in Leiden
hun inkoopen gaan doen en daar een groot verkeer
aanbrengen. Ook de landlieden, die bloembollen,
groenten en aardappelen verbouwen, hebben een
best jaar, waartoe de zachte winter veel bijdraagt.
De aangename frissche zeelucht trekt altijd veel
bezoekers en voortdurend worden er nieuwe villa's
aangebouwd, daar velen zich hier komen vestigen,
waar behalve de gezonde zuivere zeelucht, men
heerlijk drinkwater uit de waterleiding heeft en ook
het genot van helder gaslicht langs de straten en we
gen.
ihockey geen vrouwelijke
irt, zeg je? Daar gaan mijn
en van overeind staan. Dat
o'n cliché. Goed, ik geef on-
ldellijk toe dat mannen fy-
sterker zijn, maar ik be-
jd dat vrouwen in het nadeel
i; dan moet je er als vrouw
ar wat harder aan trekken,
ils ik ook vind dat klein zijn
n nadeel is. Jawel, ik ben
n, met mijn een meter zes-
Maar ik ben klein en wend-
r. Ik kan tegenstanders pak-
op hun evenwichtspunt: de
eholte. Ook een knul die ik
iet ijs in zijn knieholte raak,
om. En als hij mij om wil
ien is dat veel moeilijker,
dat hij dan vaak precies op
meest stabiele punt van
n lichaam terechtkomt,
in zijn kan dus best een
rdeel zijn. Natuurlijk krijg ik
soms wel eens knallen, maar
dan denk ik alleen: zo, dat was
er weer één. Ik heb leren incas
seren en net als bij judo leer je
ook bij ijshockey hoe je moet
vallen, hoe je een bodycheck
moet verwerken. Een verstan
dig ijshockeyer gaat nooit een
meter van de boarding afstaan
als hij of zij een check ziet aan
komen, want dan word je daar
met een noodgang tegenaan
gelanceerd. Nee, je gaat heel
dicht bij die boarding staan of
je houdt zoveel afstand dat je er
nooit tegenaan kan komen.
Snelheid is heel belangrijk in
ijshockey. Snel beslissen, snel je
hersens gebruiken en daar je li
chaam mee besturen. Maar dat
heb ik wel geleerd in al die ja
ren dat ik speel. Ik was drie, vier
jaar toen ik begon met ijshoc
key. Vanaf het moment dat ik
„Ijshockey
en is als
ademen
voor me."
FOTO Hl EL-
CO KUIPERS
kon lopen, ben ik gaan oefenen.
Eerst thuis, in de gang. Daar
werd ik tussen mijn twee oude
re broers ingezet, met een stick.
Zij gingen dan lummelen en ik
moest de bal tegenhouden. Ge
woon op schoenen natuurlijk,
maar later kreeg ik van Sinter
klaas een paar hele kleine ijs-
hockeyschaatsjes. Daar kon ik
op mijn derde al heel lekker op
rijden. Toen al wilde ik op een
club, maar bij Leiden Lions zei
den ze dat ik daarvoor nog te
jong was. Op mijn vierde kon ik
er wel komen en vervolgens
heb ik daar zeven jaar gespeeld.
Daarna ben ik naar de Panters
in Zoetermeer overgestapt, heb
ik een jaartje in Utrecht ge
speeld, vier jaar in Dordrecht
en nu kom ik uit voor Cool Mo
kum in Amsterdam. Een recre
antenteam van heren, maar dat
zijn wel mannen die ijshockey
op topniveau beoefenen. Oud
internationals en oud-eredivi
siespelers, die een drukke baan
hebben en een gezin en die het
daarom wat rustiger aan willen
doen. Maar het tempo ligt er
nog altijd een stuk hoger dan
bij de dames. Daarom speel ik
daar. Zoals de meeste dames
uit de nationale vrouwenploeg
bij de heren spelen.
Het is sneu om te zeggen, maar
het damesniveau in Nederland
ligt nogal laag. Komt omdat
meisjes meestal pas op latere
leeftijd beginnen en zo rond
hun veertiende ontdekken dat
ze het wel interessant vinden.
Maar dan ben je toch al over de
periode heen dat je je talenten
echt goed kunt ontwikkelen.
IJshockey slaat trouwens hele
maal niet echt aan in Neder
land. Het is duur, qua contribu
tie en outfit, en het wordt ge
zien als een ruige sport, omdat
de tv vaak alleen friaar beelden
van wedstrijden uitzendt met
vechtpartijen. Dat schrikt veel
mensen af.
Zelf zat ik eerder op ijshockey
dan op school: de Eerste Leidse
Schoolvereniging en daarna de
Kring Jenaplan school in Oegst-
geest. Daarvandaan ben ik naar
Lieke Erades aan het werk in Sport City. „Sport maakt energieker.
het Stedelijk Gymnasium in
Leiden gegaan. Acht jaar over
gedaan, omdat ik de brugklas
en mijn eindexamen een keer
over moest doen. Door het ijs
hockey, ja. De eerste keer dat ik
eindexamen deed, moest ik met
de nationale ploeg een belang
rijk toernooi spelen. Precies in
de tentamenweek. Ik koos voor
het toernooi, omdat ijshockey
zo'n belangrijk deel is van mijn
leven. Het is zoiets als ademen
voor me, ik zou heel ongelukkig
worden als ik het niet meer kon
doen.
Maar goed, een jaar later slaag
de ik wel en daarna heb ik een
half jaartje psychologie gestu
deerd in Leiden. Wel interes
sant, maar daar ben ik mee ge
stopt omdat ik iets te 'alleen'
was. Ik wilde de kant van de kli
nische psychologie op en daar
in ben je heel erg bezig met on
derzoek, het opzetten van theo
rieën en dan kijken of die in de
praktijk kloppen. Dat lag me
niet zo, want ik ben een 'men
sen-mens'. Ik wil met mensen
werken. Dat kan op die Acade
mie voor Lichamelijke Opvoe
ding in Amsterdam. Daar voel
ik me volledig op mijn plek.
Ik kom uit een gezin waar veel
aan onderwijs is gedaan. Mijn
moeder zit in het voortgezet
speciaal onderwijs en mijn va
der is nu dan wel kennistech
noloog, maar was vroeger on
der andere directeur van de Pa
bo in Leiden. En zij zeiden al
tijd: onderwijs is erg leuk, maar
stap er niet in als leraar. Die
kant trekt me dan ook niet zo.
Vanuit de opleiding moet ik een
dag in de week stage lopen op
een lagere school en dat is wel
leuk, maar te beperkt. Vanwege
de strakke richüijnen waar je je
aan moet houden en omdat het
soms moeilijk is om kinderen te
bereiken. Als je bepaalde kwali
teiten van een beweging wil uit
leggen, komt dat vaak niet over.
Bij volwassenen gaat dat net
iets gemakkelijker en dus boek
je meer resultaten, wat je zelf
meer bevrediging geeft.
Die kant wil ik dus op, maar
wat ik precies wil gaan doen,
weet ik nog niet. Ik kan kiezen
uit een aantal richtingen die ik
allemaal even leuk vind. Sport -
management, sport gezondheid,
sportvoeding, sportrevalidatie.
Daarnaast werk ik sinds augus
tus bij Sport City in Leiden. Als
fitnessinstructrice. Mensen le
ren omgaan met de apparatuur
en hun lichaam. Dat sluit heel
erg aan bij mijn opleiding. Het
voegt iets toe cn ik verdien er
iets mee. Maar ik volg ook nog
een opleiding tot aerobic-in-
structrice, dus kan ik er maar
een avond in de week werken
en daarmee verdien ik dus niet
genoeg om van rond te komen.
Hoeft ook niet, want ik woon
nog thuis waar ik alles heb wat
mijn hartje begeert en voor uit
gaan heb ik nauwelijks tijd.
Daar ben ik ook heel voorzich
tig mee, vooral in het ijshockey-
seizoen. Als dat bezig is, komt
dat uitgaan echt op de laatste
plaats.
Trouwens, ook voor die tijd al.
Zeker nu we ons met de natio
nale vrouwenploeg voorberei
den op de WK-kwalificatiereeks
die volgend jaar maart wordt
gespeeld in Roemenië. Daar
willen we ons plaatsen voor de
B-poule. Dat is dus heel veel
trainen en heel veel wedstrijden
spelen.
Zo sta ik heel vaak op het ijs, ja.
Al jaren. Maar ik heb ook wel
wat anders gedaan, hoor.
Streethockey bijvoorbeeld. Dat
is ijshockey op rolschaatsen,
met een balletje. Maar in mijn
jeugd heb ik wel veel andere
dingen gedaan. Lekker bomen
klimmen, kattekwaad uithalen.
Net een knulletje. Toch ben ik
geen jongensachtig type. Ik kan
wel tegen een stootje en ik ben
geen fragiel poppetje, maar ik
hoor van medestudenten vaak
dat ze me heel vrouwelijk vin
den. Zo voel ik me ook. In de
toekomst wil ik ook zeker sa
men gaan wonen en kinderen
krijgen. Maar daarbij wil ik wel
zo lang mogelijk blijven spor
ten. Kan ook best. In het Neder
lands damesteam speelt een
vrouw die al kinderen heeft en
nu weer zwanger is. Zij speelt
zolang het kan, krijgt haar kind
je en gaat na een paar maanden
weer lekker het ijs op. Zo wil ik
het ook, want ijshockey bete
kent heel veel voor me.
Veel, maar niet alles. Ik hou me
ook met andere zaken bezig.
Als ik tijd heb, kijk ik graag naar
het Journaal en naar Twee Van
daag. Voor het nieuws en de
politiek. Echt volgen doe ik de
politiek niet, maar de belangrij
ke punten pik ik wel mee. Daar
heb ik ook wel standpunten
over. Die euthanasiekwestie bij
voorbeeld, daar kan ik heel een
voudig in zijn. Mensen die ern
stig onder hun ziekte lijden,
niet meer genezen kunnen wor
den en zelf zeggen dat ze zo
niet verder willen leven, mogen
FOTO HIELCO KUIPERS
uit hun lijden verlost worden.
Ik kan me voorstellen dat ande
ren dan zeggen dat je voor god
speelt, maar die mensen willen
dat zelf graag. En ieder heeft
toch zijn eigen overtuiging en
geloof. Dat moet je respecteren.
Zelf geloof ik niks, maar ik ac
cepteer van ieder ander dat hij
of zij wel een religie heeft. Zoals
ik andere mensen altijd accep
teer zoals ze zijn. Ik heb dan
ook totaal geen moeite met al
lochtonen of asielzoekers. Ik
vind het alleen maar erg sneu
dat mensen hun vaderland
moeten ontvluchten omdat ze
daar zichzelf en hun gezin niet
kunnen onderhouden. De rijke
westerse landen zouden ervoor
moeten zorgen dat dat niet
meer nodig is. Met structurele
investeringen. Dan stop je in
elk geval de stroom economi
sche vluchtelingen. Dat zal
moeilijk op gang te brengen
zijn, maar alleen zó krijg je een
andere wereld.
Die komt er in de toekomst
toch aan. Ik weet heel zeker dat
ik over een jaar of vijfentwintig
niet meer in dezelfde wereld
leef als waarin ik ben opge
groeid. De normen en waarden
zullen steeds meer vervagen.
Dat merk ik nu al heel duidelijk
op de lagere school waar ik sta
ge loop en les geef. Die kinde
ren daar zeggen dingen, waar ik
vroeger niet eens over na durf
de te denken. Ze zijn veel bijde-
hanter, trekken hun mond
open als ze ook maar even den
ken dat er iets niet klopt en vin
den andere zaken belangrijk.
Mij is met de paplepel ingego
ten dat je respect moet hebben
voor ouderen. Opstaan voor ze
in de bus, maar dat gebeurt te
genwoordig nog maar zelden.
Dat wordt 'vergeten', ze hebben
er lak aan of ze vinden het niet
belangrijk. Pokémon en gsm,
die zijn belangrijk op een lagere
school.
Wat mij ook heel erg stoort is
dat mensen elkaar tegenwoor
dig naar het leven staan om een
bepaalde religie of om een be
paald standpunt. De intoleran
tie, die je ontmoet. Als je ie
mand wat te lang aankijkt, kun
je al ruzie krijgen. Je kunt alleen
maar hopen dat er straks nog
een maatschappij is waarin je
niet continu op je hoede moet
zijn. Waarin de vrijheid van me
ningsuiting blijft bestaan. Dat
vind ik heel belangrijk.
Sport kan daarbij een hulpmid
del zijn. Een gezonde geest in
een gezond lichaam. Werd al
gezegd door de oude Grieken
en ze hadden gelijk. Ik merk het
aan mezelf en aan de mensen
die op de sportschool komen.
Als ik een week niet heb gesport
voel ik me veel minder fit en le
vendig en mensen die voor het
eerst op de sportschool komen,
zijn vaak moe en lusteloos.
Sport maakt energieker en als je
daarmee bezig bent, voel je je
gezonder en ga je vanzelf ook
gezonder eten.
Dat kun je ook overdrijven,
maar ik vind niet dat dat bij mij
het geval is. Ik train veel en
speel veel, maar ik weet niet an
ders, ik doe het graag en ik krijg
er veel voor terug. Ik ben al in
heel wat landen geweest en ik
vind het een enorme eer om
voor de vrouwenploeg te spe
len. Elke keer als ik op een EK
of WK sta, voel ik me trots.
Daarom wil ik er ook mee door
gaan, zolang het kan. De top
voor een vrouw ligt op haar
27ste, 28ste en ik droom ervan
om ooit een keertje met het Ne
derlands team naar de Spelen
te gaan en om in de profleague
voor vrouwen te spelen in Ca
nada en de VS. Tampere, de
kampioen van Finland, heeft
me al een keer gevraagd. Daar
ben ik toen niet op ingegaan
omdat ik eerst mijn studie af
wilde maken. Maar als ik daar
mee over twee jaar klaar ben, ga
ik alles proberen om dat doel te
bereiken.'"
PAUL DE TOMBE
ordeinde,
FOTO HIELCO KUIPERS