Servië bang
voor nieuwe
Balkanoorlog
Buitenland
Het is in Frankrijk veel te warm en veel te nat
Canada zit nu met de
gekke-hertenziekte
Speurtocht naar Soekarno's vermeende goudschat
Groente en geweren in Grozny
op
Tot 40% kassakorting
een groot deel van de collectie.
urkse politie bestormt gevangenissen
anbul De politie heeft vanmorgen in heel Turkije gevange
nen bestormd om een einde te maken aan een hongerstaking
n extreem-linkse gevangenen. Voor twee gevangenen kwam
actie te laat. Zij stierven vanmorgen de hongerdood. De hon-
istaking van ruim duizend gevangenen begon twee maanden
leden uit protest tegen hervormingen die Ankara in de gevan-
nissen wil doorvoeren. Onderdeel daarvan is het overbrengen
n gevangenen uit grote zalen naar kleinere cellen, naar wes
ts voorbeeld. De gevangenissen zitten veel te vol, met vaak tot
mdcrd gedetineerden in één ruimte. De gevangenen zijn wei-
raar niet blij met die omstandigheden, maar vrezen dat ze in
n cellensysteem geïsoleerd raken en overgeleverd zijn aan de
Bekeur van de bewaarders.
[athedraal Milaan ontsnapt aan bom
iaan De kathedraal van de Italiaanse stad Milaan is gisteren
itsnapt aan een bomaanslag. Het explosief werd vroegtijdig
itdekl en kon onschadelijk gemaakt worden. Een medewerker
md de bom, die in totaal een kilo explosieven bevatte en was
lorzien van een tijdmechanisme. Hij schakelde de politie in.
^autoriteiten ontruimden daarop het gebouw en maakten het
plosief onschadelijk. Het was de bedoeling dat de bom om
ieuur 's middags zou exploderen. In juni van dit jaar vond de
Jitie in Milaan al een explosief in de basiliek van Sant Ambro-
5. Ook die bom kon onschadelijk worden gemaakt. Over het
otief en de identiteit van de bommenlegger(s) is niets bekend.
TA-leden in Frankrijk veroordeeld
Rjj£* Een rechtbank in Parijs heeft gisteren tien leden van de
skische afscheidingsbeweging ETA veroordeeld tot gevange-
straffen tot acht jaar. Ignacio Miguel Gracia-Arregui, alias
aki de Renteria, kreeg vijf jaar. Velen zien hem als een van de
ders van de terreurbeweging. Een andere hoge ETA-man, Jo-
Javier Arizcuren-Ruiz, kreeg acht jaar. Arregui werd in sep-
nber bij een grootscheepse politieactie gearresteerd. De poli-
verdenkt hem van betrokkenheid bij een mislukte aanlag op
Spaanse koning Juan Carlos. Madrid heeft om zijn uitleve-
ig gevraagd, maar dat weerhield de Franse justitie er niet van
m in oktober officieel in staat van beschuldiging te stellen.
>t openbaar ministerie had tien jaar tegen hem geëist.
waalf Russen in busje verdronken
skou Russische reddingswerkers hebben gisteren de licha-
»n geborgen van twaalf mensen die zaterdag met een minibus
or het ijs waren gezakt. De inzittenden, van wie wordt aange-
H men dat het \issers waren, kwamen om toen het busje door
j( lijs zakte bij het oversteken van de Kama-rivier in de buurt
nde Russische industriestad Perm. 's Winters rijden Russen
regeld met voertuigen over dichtgevroren rivieren, omdat er
>iriig bruggen zijn. De milde temperaturen van de afgelopen
ken hebben er echter voor gezorgd dat de ijslaag op veel
3 iatsen nog niet dik genoeg is om auto's te dragen.
L
x-juntaleider Argentinië bankroet
wos aires De Argentijnse justitie heeft beslag gelegd op de
J tieren en tegoeden van de voormalige Argentijnse juntalei-
r admiraal Emilio Massera en hem failliet verklaard. Hij
vt lest op grond van een eerder rechterlijk besluit ruim 365.000
n Iden schadevergoeding en smartengeld betalen aan een fami-
I tI van tijdens het militaire bewind (1976-1983) verdwenen
ei msen. Massera is nu bankroet omdat hij dat niet kan betalen,
rij admiraal zit gevangen op beschuldiging van ontvoering van
n ideren. Onder zijn verantwoordelijkheid zouden kinderen
politieke gevangenen onder een andere identiteit zijn ge-
ii opieerd door derden. Dat overkwam naar schatting vijfhon-
|j rd baby's.
li Agca in Turkije veroordeeld
ta iNBUi Een rechtbank in de Turkse stad Istanbul heeft giste-
;k ïAli Agca, die in 1981 een aanslag pleegde op paus Johannes
vo ilus II, tot 36 jaar cel veroordeeld wegens twee overvallen in
Ie Ï9. Hij hoeft daarvan echter maar zeven jaar en twee maan-
ls uit te zitten wegens goed gedrag en het aantal jaren dat hij
v oor andere vergrijpen heeft vastgezeten. Twee jaar voordat
re de paus neerschoot, beroofde Agca een taxichauffeur en een
di dagplaats. In juni leverde Italië, waar Agca 19 jaar in de cel
ij I gezeten wegens de aanslag in Vaticaanstad, hem aan Tur
ns uit. Daar werd hij vastgezet wegens moord op de journalist
di Ipekci in 1979. Van de straf die hij daarvoor kreeg, moet hij
1 g negen jaar uitzitten. Daarna begint hij aan de straf voor de
in irvallen.
sk
nnan spreekt zich uit tegen doodstraf
li .'YORKSecretaris-generaal Kofi Annan van de Verenigde Na-
te iheeft zich gisteren hard gemaakt voor een wereldwijd mo
il mum op de doodstraf. Hij riep hiertoe op nadat hij ruim drie
ill joen handtekeningen uit meer dan 130 landen tegen de
sk idstraf had gekregen van religeuze en mensenrechtenorgani-
?n ies. Duizenden mensen zitten verspreid over de hele .vereld
h lodencellen, in afwachting van hun executie. Velen zijn on-
luldig en anderen zijn voor vergrijpen veroordeeld die in an-
be elanden niet of zeer licht bestraft worden, aldus Annan. Van
;e« 189 VN-lidstaten hebben 43 landen een extra protocol tegen
lai doodstraf ondertekend, dat hoort bij de Internationale Cpn-
ite itie voor Burgerrechten en Politieke Rechten.
di:
enezuela ontkent komst Montesinos
lil
iii *cas» Ook Venezuela heeft gisteren ontkend dat de gevluch-
oi oormalige chef van de Peruaanse geheime dienst, Vladimiro
oli intesinos, in het land is. Afgelopen weekeinde deed Aruba
aei al. Een lokale krant berichtte gisteren dat Montesinos de af-
ali open week had doorgebracht in een exclusief hotel in de Ve-
it.« iolaanse hoofdstad Caracas. Montesinos was de sterke man
eii iter het bewind van ex-president Fujimori. Sinds diens val,
rel werd ingeluid door een omkoopschandaal waarbij Montesi-
aai Avas betrokken, is de spionagechef op zoek naar een land
zei hem asiel wil verlenen. Hij zou met een baard en valse pa-
hi ren door Latijns-Amerika en het Caribisch gebied reizen.
PARIJS HENK GLIMMERVEEN
CORRESPONDENT
Franse weerkundigen zijn bezorgd over de war
me winter. Het blijft in Frankrijk maar regenen
bij abnormaal hoge temperaturen, terwijl het in
deze periode van het jaar rond het vriespunt
zou moeten zijn. De zwaarste regenval doet
zich voor in het zuiden en langs de Atlantische
kust. Aan de Cóte d'Azur is de afgelopen twee
maanden ruim 700 millimeter regen gevallen,
evenveel als in normale tijden gedurende een
heel jaar.
Een woordvoerster van het Franse weerkundig
instituut France Météo zei te vrezen dat het
warme weer de komende tijd problemen gaat
opleveren in de wintersportgebieden. In Gren
oble, aan de voet van de Alpen, werd vorige
week nog een temperatuur van 21 graden ge
meten. In Parijs was het op dat moment 17 gra
den. „En het vreemde is dat die waarden 's
nachts werden genoteerd, terwijl het normaal
gesproken overdag warmer is", aldus de be
zorgde reactie van France Météo.
De weerkundigen hebben geen verklaring voor
het fenomeen. De directe oorzaak denkt men
wel te kennen: een voortdurende warme lucht
stroom vanuit het zuiden, die al wekenlang ver
hindert dat de temperatuur daalt. Maar hoe het
komt dat die warme lucht wordt aangevoerd, is
nog een raadsel. Men is voorzichtig met specu
laties over een mogelijk verband met het gat in
de ozonlaag of het broeikaseffect.
Voor de boeren is de regen een ramp. In de Mé-
doc, waar veel maïs wordt verbouwd, staan alle
velden onder water. Het oogsten met tractoren
wordt daardoor onmogelijk. Het Franse Insti
tuut voor Landbouwonderzoek zegt vooral
bang te zijn voor een nog groter probleem: als
de wortels van planten en - voor de fruitgebie-
den - de bomen lange tijd in het water staan,
krijgen ze te weinig zuurstof. Bacteriën hebben
daardoor vrij spel bij het aanvreten van de wor
tels. Het gevolg zal uiteindelijk zijn dat de plant
of boom afsterft. Grote stukken land zullen dan
opnieuw moeten worden beplant, waardoor het
jaren zal duren voordat er in de betreffende re
gio weer geoogst kan worden.
Behalve weerkundigen hebben ook medici zich
in de discussie over de overvloedige regen ge
stort. Een psychiater in Nice zei te weten dat
één op de tien inwoners van die stad momen
teel depressieve gevoelens heeft. Dat komt, zegt
hij, door een gebrek aan licht, waardoor het
biologisch evenwicht wordt verstoord.
Een collega-psychiater vindt dat maar onzin.
Psychische klachten hebben niets met het weer
te maken. „Men weet gewoon niet meer waar
men aan toe is. De ene na de andere ramp komt
op de mensen af; aids, gekke-koeienziekte, gat
in de ozonlaag, het klimaat dat van slag is. In de
etalages zien de mensen dat er met kerst
sneeuw hoort te vallen, maar je staat er in korte
broek en in hemdsmouwen naar te kijken."
De Canadese overheid heeft al
le 1.700 wapitiherten van zes
boerderijen in de provincie Sas
katchewan laten afmaken.
Daarmee wil men verspreiding
voorkomen van een hertenver
sie van de gekke-koeienziekte
(BSE). Dit jaar is bij tot nu toe
veertien wapitiherten de chro
nic wasting disease geconsta
teerd, in de volksmond ook wel
gekke-hertenziekte genoemd.
Hoewel er tot nu toe geen be
wijs is gevonden dat de gekke-
hertenziekte overdraagbaar is
op de mens of op ander vee, wil
de Canadese dienst voor voed-
selinspectie geen enkel risico
nemen. De afgelopen tien jaar
waren slechts twee gevallen van
chronic wasting disease bij wa
pitiherten in Canada geconsta
teerd. Er is dit jaar dus sprake
President Wahid geeft opdracht tot nieuw onderzoek
van een explosie van de ziekte.
Onderzoek heeft uitgewezen
dat een uit de VS geïmporteerd
hert drager was, en in Saskat
chewan de andere dieren heeft
geïnfecteerd. In de VS zijn der
tien besmette kuddes bekend.
Tot eind vorig jaar waren daar
ongeveer vijfhonderd gevallen
van de hertenziekte aange
toond.
Vanwege de onzekerheid over
besmettingsgevaar voor de
mens besloot de Canadese
overheid de gekke-hertenziekte
te behandelen alsof het om BSE
gaat. In het westen van Canada
worden zo'n 53.000 wapitiher
ten gefokt voor het vlees en de
geweien. Het vlees wordt vooral
in de VS geconsumeerd. Het
fluweel van de horens wordt
verwerkt tot homeopathische
en geslachtsdrift prikkelende
producten.
CORRESPONDENT
Heeft Indonesië's eerste presi
dent, Soekarno, na zijn afzet
ting in 1966 nog kans gezien
een paar ton goud naar Zwit
serse en Oostenrijkse banken te
sluizen? Dat gerucht loopt al ja
ren, maar werd zelfs in Indone
sië meestal met schouderopha
len afgedaan. De huidige presi
dent, Abdurrahman Wahid,
heeft dit gouden kalf nu weer
bij de horens gevat en een on
derzoek gelast.
Het weinig benijdenswaardige
speurwerk is volgens het gezag
hebbende weekblad Far Eas
tern Economie Review opgedra
gen aan een zakenman in Hong
Kong, oud-officier van het Brit
se eliteregiment The Scots
Guards. De steeds talrijker criti
ci van Wahid zeggen meesmui
lend dat dit een presidentiële
afleidingsmanoeuvre is. De
aandacht zou moeten worden
afgeleid van het tot dusverre
nauwelijks succesvolle spitwerk
naar het meer tastbare miljar
denfortuin van de in 1998 afge
treden president Soeharto en
diens familie.
Volgens de geruchten zou de
goudschat van Soekarno des
tijds grotendeels zijn opgesla
gen bij de twee grootste Zwit
serse handelsbanken, UBS en
SBS. In de jaren zeventig ont
kenden die banken dit in alle
toonaarden. Maar de UBS gaf
soortgelijke ontkenningen ook
af over de joodse tegoeden uit
de Tweede Wereldoorlog, en
die kwamen eind jaren negen
tig wel degelijk boven water.
De UBS houdt zich nu wat
meer op de vlakte. „Bankreke
ningen kun je traceren, maar
aan goudharen hangt meestal
geen naamkaartje. Dat is dus
wat moeilijker", aldus een UBS-
woordvoerder in Zürich. „Goud
is anoniem en bovendien ge
makkelijk om te smelten. Maar
we hebben geen enkele aanwij
zing over een gouddeposito van
Soekarno, Soeharto of hoe ze
ook mogen heten. Maar als ze
via diplomatieke kanalen met
harde documentatie komen,
zullen we er uiteraard naar kij
ken."
Indonesië-kenners zien weinig
in Wahids gouddelverij. In te
genstelling tot de Soeharto-clan
baadden Soekarno en zijn fami
lie niet in weelde. Zijn laatste
echtgenote, Ratna Sari Dewi,
woonde na Soekarno's dood in
1970 jaren in Genève. De wedu
we dankte haar welstand in die
tijd vooral aan de relaties die ze
in Europa opbouwde met ver
mogende lieden. Zo was ze tij
delijk verloofd met een jonge
Spaanse bankier en onderhield
ze nauwe contacten met de
Amerikaanse miljardair Bernie
Cornfeld.
Soekarno zelfs had meer be
langstelling voor mooie vrou
wen en Javaanse kunst dan
voor vermogensbeheer. „Wijlen
mijn geliefde echtgenoot had
nooit een cent op zak", heeft
Dewi wel eens verteld. „Hij was
totaal onzakelijk. Als we op reis
waren, moest hij voor courante
uitgaven altijd geld lenen bij
zijn entourage. Dat was wel
eens pijnlijk."
Na Soekarno's dood circuleerde
in de jaren zeventig wel het
hardnekkige gerucht dat hij in
zijn laatste levensjaren ^en rela
tie had gehad met een mooie
prinses uit Kalimantan (Bor
neo) die over een fabelachtige
goudschat beschikte. Misschien
zou de Britse speurder daar
eens moeten beginnen.
Meer KFOR-troepen langs grens Kosovo
Er dreigt een nieuwe Balkanoorlog als de de internatio
nale gemeenschap de etnisch-Albanese guerrillastrijders
langs de grens tussen Servië en Kosovo niet in bedwang
houdt. Die waarschuwing komt van Zoran Djindjic, de
beoogde nieuwe premier van Servië na de verkiezingen
van aanstaande zaterdag. De vredesmacht KFOR heeft
gisteren nog eens 150 militairen met tanks en pantser
wagens naar het grensgebied gestuurd. Een Amerikaans-
Russische KFOR-patrouille werd daar zondag beschoten
door Albanezen.
Djindjic, die sprak op een ver
kiezingsbijeenkomst in de Ser
vische stad Novi Sad, waar
schuwde voor 'nieuwe botsin
gen op de Balkan' als de rebel
len zouden proberen de hoofd
weg naar Macedonië en Grie
kenland af te sluiten. Hij zei dat
de spanningen dan zouden
overslaan naar Macedonië, dat
ook een omvangrijke Albanese
minderheid kent.
Etnisch-Albanese opstande
lingen drongen vorige maand
vanuit Kosovo de gedemilitari
seerde zone langs de grens met
Servië binnen en veroverden er
enkele dorpen. De rebellen
konden ongestraft hun gang
gaan, omdat alleen licht bewa
pende Servische politiemannen
de zone binnen mogen, en
geen Joegoslavische militairen.
De opstandelingen strijden
voor aansluiting van de Prese-
vo-vallei bij Kosovo. De vallei
kent een overwegend Albanese
bevolking, maar behoort tot
Servië.
Er vielen bij het incident van
zondag geen slachtoffers onder
de KFOR-militairen. Zij probe
ren in het grensgebied verdere
infiltraties van de Albanese re
bellen in Zuid-Servië te voorko
men. De Amerikaanse en Russi
sche KFOR-militairen schoten
terug, maar het is niet bekend
of er slachtoffers zijn gevallen
onder de rebellen.
Ook in het noorden van Kos
ovo zelf was het gisteren nog
gespannen, nadat zondag bij
een treffen tussen Servische
burgers en Belgische KFOR-mi
litairen twee Serviërs waren
omgekomen. Volgens de Belgi
sche commandant zouden zijn
soldaten tijdens een demon
stratie voor hun kazerne ter
waarschuwing in de lucht heb
ben geschoten, waarbij een ko
gel zou zijn afgeketst. Die trof
een man dodelijk. Een andere
man stierf tijdens het oproer
aan een hartaanval.
Grozny In de vrijwel geheel stukgeschoten Tsjetsjeense hoofdstad Grozny gaat het 'gewone leven' zo goed en zo kwaad als het kan door, on
danks de al ruim een jaar aanhoudende strijd tussen Russische militairen en islamitische opstandelingen. De rebellen eisen onafhankelijkheid
voor de Russische deelrepubliek. In Grozny is wel weer groente en fruit op de markt te koop, maar kooplieden en klanten moeten door militairen
worden beschermd tegen scherpschutters, die in de vele vernielde gebouwen een keur aan schuilplaatsen vinden. foto ap joeri toetov
VLAGGETJESDAGEN BEGINNEN OP MAANDAG 18 DECEMBER LET OP DE ACTIESTICKERS KORTING BIJ DE KASSA
pe C&A Vlaggetjesweken zijn er
weer.
pe leukste uitverkoop van jaar
