Anglicaanse kerk bestrijdt
kerstman met sinterklaas
Geloof Samenleving
Doodse stilte in geboortekerk
fl
DINSDAG 19 DECEMBER 2000
VANDAAG
^Vandaag 110 jaar geleden, op 19 december
1890. werd Klaas Schilder geboren: de Neder
lands gereformeerd hoogleraar theologie die
aan de wieg stond van de Gereformeerde Ker
ken in Nederland (Vrijgemaakt). Een kerk die ontstond in
1944 als gevolg van een conflict binnen de Gereformeerde
Kerken over de opvatting van doop en genadeverbond.
Schilders beroep op vrijmaking van synodale besluiten op
dit gebied leidde tot de oprichting van deze 'vrijgemaakte
kerken.'. Hij stierfin 1952.
Op 19 december is het ook de heiligenfeestdag van paus
Urbanus V uit de veertiende eeuw. Hij resideerde in het
Franse Avignon maar wilde graag Rome weer het centrum
van het christendom maken.
Kerken betalen opvang militairen
den haag Militairen die een geestelijke oppepper nodig heb
ben. komen elkaar vanaf vandaag tegen in Huize Beukbergen in
de provincie Utrecht. Staatssecretaris Van Hoof (Defensie) heeft
vandaag het nieuwe tehuis geopend. Het complex vervangt de
afzonderlijke humanistische, joodse, protestantse en rooms-ka-
tholieke centra. Het landgoed bij Zeist omvat zes gebouwen,
waaronder het hoofdgebouw, een slaapgebouw en een kapel,
en circa twintig hectare bos en park. Het ministerie van Defen
sie heeft 7,5 miljoen gulden uitgetrokken voor de verhuizing.
Het centrum wordt gefinancierd door kerken. De bezoekers
kunnen zich er een missie of oefening bezinnen op hun profes
sionele leven en aanverwante ethische vraagstukken.
Tune 'herdertjes' meer dan Ajax-leus
katwuk 'Daar hoorden zij d'engelen zingen' is het thema van
de dienst maandag 25 december in het Maranathacentrum aan
de Poolster in Katwijk. De dienst, die om tien uur 's morgens
begint, heeft echter weinig van doen met de tegenwoordig ra
zend populaire Ajax-tune. Voorganger ds. B. H. Weegink wil
door dit thema te kiezen als zielenherder zijn 'schaapjes' in en
buiten de kerk als het ware terugloodsen naar de engelenzang
in Lucas 2 in het Nieuwe Testament. De boodschap daarin be
tekent 'meer dan de tune op het voetbalveld', aldus de predi
kant. Aan de dienst, die om kwart voor tien begint met samen
zang, werken mee organist Diederik Schuitemaker en de trom
pettisten Nadine Varkevisser en Jan Krijgsman. Ook gasten zijn
welkom, meldt de dominee.
Jonge meisjes bestuderen heilige koran
'Link tussen pakjesfeest en christelijke oorsprong herstellen'
Ook de cadeaus van de kerstman komen via de schoorsteen. Illustratie
uit het Britse kinderboek Father Christmas van tekenaar Raymond
Briges. foto gpd
sidon Twee zeven jaar oude meisjes zijn druk bezig de koran te
bestuderen, het heilige boek van de moslim. De twee wonen in
Sidon in het zuiden van Libanon. Ook voor hen is het Ramadan,
de periode dat vrome moslims niet drinken, eten, roken en vrij
en tussen zonsopgang en zonsondergang. De twee jongedames
zijn gekleed in witte gewaden, die ze speciaal aan doen voor het
gebed. De Ramadam is eind november begonnen en duurt dit
jaar tot en met 27 december. foto ap* mohamed zatari
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepbaar: mw. A.C.J. van
Waard-Pieterse uit Leiden.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Valkenburg (ZH),
H M. van den Bosch, kandidaat
uit Kampen, die dit beroep heeft
aangenomen.
CHRISTELIJK GEREFORMEERDE
KERKEN
Bedankt: voor Emmeloord, J.C.
Buijs te Maarssen.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Rilland-Bath, AJ.
Gunst te Benthuizen.
Aangenomen: naar Elspeet. A.
Vermeij te Zwijndrecht. die be
dankte voor Klaaswaal en Rotter-
dam-Zuid.
Zoals wel vaker binden
ook dit jaar christenen de
strijd aan met de wel zeer
wereldlijke kerstman.
Ditmaal in Groot-Brittan-
nië, waar leiders van de
Anglicaanse Kerk Sint Ni-
colaas in ere willen her
stellen. Het is hun een
doorn in het oog dat
steeds meer mensen het
kerstfeest niet meer asso
ciëren met de geboorte
van Jezus Christus, maar
met een tük, uit de Ver
enigde Staten geïmpor
teerd mannetje dat in zijn
arrenslee met belachelijk
dure cadeaus komt aan
zetten.
londen harm harkema
correspondent
De kerstman is in feite een ern
stig verbasterde uitvoering van
Sint Nicolaas, de beschermhei
lige van kinderen. De Wereld
wijde Anglicaanse Gemeen
schap in Londen is nu een actie
begonnen om deze link tussen
het pakjesfeest en zijn christe
lijke oorsprong te herstellen. De
kerstman (overigens niet voor
niets Santa Claus genoemd)
moet weer St Nicholas gaan he
ten en zich weer in zijn oor
spronkelijke tabberd aan de
kinderen gaan vertonen.
Net als in Nederland en België
dient het feest volgens de Angli
canen op 5 of 6 december, de
feitelijke verjaardag van de hei
lige, gevierd te worden. Het
mes snijdt dan aan twee kan
ten. Het pakjesfeest hervindt
Relieken in
Nieuwe Kerk
amsterdam anp
In de Nieuwe Kerk in Amster
dam is tot en met 22 april de
tentoonstelling 'De Weg naar
de hemel' te zien. Het gaat om
zogenoemde 'reliekenover
blijfselen van rooms katholieke
heiligen uit vooral de Middel
eeuwen. Een deel van de relie
ken is afkomstig uit musea,
maar er zijn ook objecten uit de
schatkamers van kerken.
'De Weg naar de Hemel' is
samengesteld door oud-direc
teur H. van Os van het Rijksmu
seum. In de Nieuwe Kerk staan
vooral reliekhouders te zien:
beelden, doosjes en hangers
waarin onder meer haren, tan
den en stukjes huid van heili
gen bewaard worden. In het
Catharijneconvent in Utrecht is
tegelijkertijd een tentoonstel
ling die in het teken staat van
de verering van deze relieken
door gelovigen.
De grootste reliekhouder in
Amsterdam is de schrijn van de bethlehem Het zonlicht 'streelt' zachtjes over het
heilige Apollinaris. Deze stelt peinzende gezicht van de Grieks-Orthodoxe 'vader'
een anderhalve meter lang ver- Neofitos. In zijn kerk, die volgens de overlevering is
guld huis voor en stamt uit de gebouwd op de plek waar Jezus van Nazareth is ge-
14de eeuw. boren, is weinig te doen sinds de strijd tussen de Is-
iets van zijn christelijke oor
sprong en de kerstdagen kun
nen weer in het teken staan van
het kindeke Jezus.
Heel goed idee, vindt de aarts
bisschop van Canterbury: ,,Sint
Nicolaas en zijn legende beli
chamen het christelijke mede
dogen en de christelijke opoffe
ring en vrijgevigheid".
De huidige kerstman met zijn
rendieren en zijn arrenslee is
een Amerikaans fenomeen,
maar vindt zijn oorsprong in
het Sinterklaasfeest zoals dat
vroeger in Nederland werd ge
vierd. Nederlandse kolonisten
namen het in de zeventiende
eeuw mee naar Nieuw Amster
dam (het huidige New York)
waar het werd overgenomen
door de Engels sprekende
meerderheid, die de naam Sin
terklaas verbasterden tot Santa
Claus.
In de loop van de achttiende en
negentiende eeuw verhuisde de
goedheiligman van Spanje naar
de Noordpool en verwisselde
hij zijn paard voor een slee met
rendieren. In die tijd kreeg hij
ook een buikje, trok hij kabou
terkleren aan en kwam hij niet
meer begin december langs,
maar rond de kerstdagen.
Dan was er ook nog een Britse
kerstman, die lange tijd door
het leven is gegaan als Father
Christmas. Dat was vanouds
een feestvierende zuiplap, en
waarschijnlijk heeft Santa Claus
daar zijn rode neus aan te dan
ken. Echt beroemd werd Santa
Claus pas toen hij in de jaren
dertig van de vorige eeuw door
een illustrator van het Coca Co
la-concern in zijn huidige vorm
werd gegoten en ging figureren
in reclamecampages van de
frisdankenfabrikant.
Toch heeft Santa Claus zijn af
komst niet geheel verloochend.
Want hoe brengt hij zijn ca
deaus bij de kinderen? Via de
schoorsteen. En ook in Groot-
Brittannië (en de Verenigde
Staten) weten de kinderen niet
geheel zeker of Santa Claus niet
stiekempjes hun huisje pas
seert.
In menige Britse tuin staan de
zer dagen dan ook bordjes met
teksten als 'Please Santa Claus,
don't forget this house.' Soms
wordt zelfs (zeer on-Engels) de
gebiedende wijs gebruikt: 'San
ta. stop here.'
De bisschop van Durham zei al:
„Sint Nicolaas en Kerstmis
gaan over het plezier van het
geven, maar veel kinderen den
ken dat het over het plezier van
het krijgen gaat."
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht HWS
Geldig tot en met woensdag.
Noorwegen:
Rustig weer en vrijwel overal droog.
Soms wat zon. In het noorden en
midden overdag matige tot strenge
vorst, langs de zuidelijke kusten
maxima rond het vriespunt.
Zweden:
Wolkenvelden, plaatselijk mist
maar soms ook zon. Vrijwel overal
droog. Overdag op veel plaatsen
lichte tot matige vorst. Alleen in het
zuiden iangs de kust maxima rond
het vriespunt.
Finland:
Wolkenvelden en droog. Maxima
uiteenlopend van -2 in Helsinki tot
-11 graden in het noorden.
Denemarken:
Wolkenvelden, plaatselijk mist en
dinsdag nog een enkele bui. Verder
droog en soms wat zon. Middag-
temperatuur dalend tot rond het
vriespunt.
Engeland, Schotland, Wales, Ierland:
Meest bewolkt en af en toe regen of
motregen. Soms een stevige zuid
oostenwind. Maxima van 6 graden
in het noorden tot 10 in het zuid
westen.
België en Luxemburg:
Eerst veel bewolking maar meest
droog. Toenemende oostenwind.
Woensdag ook wat zon. Middag-
temperatuur dinsdag rond een
graad of 6. Woensdag iets lager.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Meest bewolkt en met name in Bre-
tagne nu en dan regen. In de ooste
lijke departementen woensdag ook
af en toe zon. Middagtemperatuur
van 4 graden in het oosten tot 11 in
net zuiden van Bretagne.
Zuid-Frankrijk:
In de Pyreneen en in het zuidoos
ten droog en perioden met zon. El
ders bewolkt en af en toe regen.
Middagtemperatuur tussen 5 en 14
graden.
Spanje:
Wisselvallig met wolkenvelden en
af en toe regen. Maxima uiteenlo
pend van een graad of 12 in het
binnenland tot 18 aan de zuidoost
kust.
Portugal:
Onbestendig met overwegend veel
wolken en van tijd tot tijd regen.
Maxima aan zee omstreeks 15 gra
den, landinwaarts iets lager.
Mallorca, Ibiza, Menorca:
Geleidelijk meer bewolking en kans
op een bui. Middagtemperatuur
rond 17 graden.
Marokko:
Geleidelijk onbestendig met wisse
lend bewolkt weer en kans op een
bui. Maxima meest tussen 18 en
23 graden.
Tunesië:
Veel zon en droog. Maxima aan zee
om en nabij de 20 graden.
Madeira:
Half tot zwaar bewolkt en enkele
buien. Middagtemperatuur onge
veer 18 graden.
Canarische Eilanden:
Half tot zwaar bewolkt met enkele
buien. Maxima tussen 19 en 22
graden.
Duitsland:
Eerst vrij rustig weer met hier en
daar zon en vooral in het zuiden
een winterse bui. Dinsdag in het
noordoosten plaatselijk mist.
Woensdag meer wind. Middagtem
peratuur tussen -1 en +4 graden.
Oostenrijk:
Met name in het noorden enkele
winterse buien, maar op sommige
plaatsen ook zon. Middagtempera
tuur in de meeste dalen nog net
iets boven het vriespunt.
Zwitserland:
Perioden met zon en meest droog.
Alleen in de dalen soms meer be
wolking. Maxima in de dalen tussen
3 en 8 graden.
Tsjechië en Slowakije:
Vrij rustig weer met afwisselend
wolken en wat zon. Op sommige
plaatsen ook een winterse bui. Mid
dagtemperatuur dalend naar iets
onder het vriespunt op woensdag.
Hongarije:
Vrij rustig weer met kans op mist.
Verder op ae meeste plaatsen droog
en soms wat zon. Geleidelijk kou
der met op woensdag maxima rond
het vriespunt.
Italië:
Perioden met zon, vrijwel overal
droog en nauwelijks wind. In het
noorden kans op mist. Maxima uit
eenlopend van 5 graden in het
noorden tot 17 graden in het zui
den en op Sicili.
Corsica en Sardinië:
Droog en rustig met zonnige perio
den. Maxima rond een graad of 16.
Griekenland en Kreta:
Af en toe zon maar met name in het
zuiden ook een enkele bui. Op de
Egesche Zee een aanwakkerende
noordenwind. Middagtemperatuur
uiteenlopend van 10 graden in het
noorden en 17 op de eilanden in
het zuiden.
Malta:
Zonnige perioden en droog. Mid
dagtemperatuur ongeveer 18 gra
den.
Turkije en Cyprus:
Wisselend bewolkt met af en toe
zon, maar ook enkele buien. Maxi
ma varirend van 10 graden rond de
Dardanellen tot tegen de 20 graden
aan de zuidkust en op Cyprus.
WOENSDAG 20 DECEMBER 2000
Zon- en maanstanden
Zon op 08 46 Zon onder 16.28
Maan op 02.42 Maan onder 14.05
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 11.15 23.55 10.48 23.28
Laag 07.04 19.20 6.45 19.01
bewolkt
s,
onweer
W warmtefront
regen
sneeuw
V koufront
opklaringen
hagel
L lagedruk
mist
windrichting
H hogedruk
19
zonnig
temperatuur
1000 hecto pascal
Warschau waar bew.
V/enen zwaar bew.
Zünch zwaar bew.
Buenos Aires onbewolkt
Casablanca onbewolkt
Johannesburg half bew.
Los Angeles half bew.
33 24 0.0
29 19 0.0
23 10 00
26 13 0.0
24 11 0.0
De jeugd gaat ten onder. Geen wonder met
zoveel gewelddadig speelgoed. Ze zouden er
beter aan doen de kruisiging na te spelen in
plaats van de Powerrangers. Een serie over
religie op internet.
Jezusje spelen
www.toysfromheaven.com
X-mannen en ninja's van
Maïs. Volautomatische
vechtrobotten des doods.
Supersoakers met een straal
die door glas snijdt. Power
rangers die klaar staan hun
tegenspelers met beweegba
re klauwen te vermorzelen.
Het zijn moeilijke tijden voor
ouders met verantwoorde
lijkheidsgevoel. Er bestaat
zelfs een electrische stoel
van speelgoed compleet met
veroordeelde. Haal je het fa
tale handeltje over dan
mompelt het poppetje 'haha,
is dat alles, is dat alles'. Al
het speeltuig in de winkels
lijkt wel gericht op het ont
ketenen van leed.
Om hieraan een tegenwicht
te bieden, levert de christelij
ke internetfirma Train up a
child actiefiguurtjes van bij
belse figuren. Via de website
Traimipachild.com is dit
speelgoed online te bestel
len.
Niet alleen van Jezus bestaat
een actie-figuurtje, maar
ook van Maria, Salomo, Mo-
zes en David. Voor mensen
die de dingen graag letterlijk
nemen, verkoopt de firma
een actiefiguurtje van een
engel, compleet met vleu
gels.
Adam is ook verkrijgbaar.
Deze eerste mens is afge
beeld met een degelijke len
dendoek in plaats van een
vijgenblad, w^nt daar gaan
die kinderen maar weer aan
pulken. Eva is zelfs in een
soort pantservormig oerbad-
pak geklonken, om de kin
dertjes zo min mogelijk op te
winden en te schaden.
Het actiefiguurtje Job komt
compleet met gescheurde
kleren en duidelijk zichtbare
etterende absessen, getrouw
Job 2:7: „De Heere sloeg Job
met boze zweren, van zijn
voetzool af tot zijn hoofd
schedel toe."
Opmerkelijk is het feit dat al
le figuurtjes, van Adam tot
Jezus, zowel in een blanke
als een negroïde versie lever
baar zijn. Een andere chris
telijke e-commerce speel
goedleverancier, de Ameri
kaanse firma Toysfroi
heaven.com voert dezelfj
bijbelfiguurtjes, maar di )E
uitsluitend de blanke versii |g
Behalve de actiefiguurtjes li jai
vert dit bedrijf een complei
kunststof Golgotha, waan
je de figuurtjes tegen elkai m|
kan laten vechten, bijvou iei
beeld Jezus tegen Goliath,
met z'n allen tegen Job.
Deze schedelplaats, de ni
derlandse vertaling van Go iel
gotha, van plastic is geschj
voor kinderen tussen de 4
de 9 jaar. Handig is dat jet
drie kruisen los kan halen,
de plastic heuvel bevia
zich een grafkamertje m N
een wegrolbare plastic stee 8'
„Help je kind met het nasp|el
len van het lijdensverhaal e
adverteert Toysfromhean n
enthousiast, „maar speel a
de Bergrede na, en de
wekking van Lazarus. Hao t
leiding bijgeleverd."
Het assortiment bestaat
slist niet alleen uit actit X
guurtjes. „Hot items bij ki
deren zijn ook videosj
len", waarschuwt de s
„Helaas zijn de meeste b
van destructief voor het h
en de ziel." Toysfromheav
verkoopt daarom een se
alternatieve spellen. In Sp
tual Warfare neem je heli
tegen de machten van Sat
In Exodus moet je een u
verkoren volk het land uiti
den.
De speelgoedfirma voert
tekst van Efeziërs 6:13-
hoog in het vaandel: „Nee
daarom de wapenrust!
Gods, om weerstand te kit pp'
nen bieden in de boze di
Stelt u dan op, uw lenden
omgord met de waarhei
Voor maar 24 dollar kan
ouder zijn kind een volled
plastic Wapenrusting Gc
cadeau doen, inclusief
Pantser der gerechtigheid
een Schild des geloofs, e
Helm des heils
Zwaard des geestes.
silvan schoonhoven
raëli's en de Palestijnen weer is opgelaaid. Toeristen
zijn in geen velden of wegen te bekennen, terwijl in
deze tijd in de aanloop naar Kerstmis normaal ge
sproken vele buitenlanders het Palestijnse stadje
aandoenfoto ap peter dejong
DAVID GOLIATH MOSES
O L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres Postbus 54,2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071 -5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voornabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128 030
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
H. Schneider (adjunct)
REDACTIE
A. Maandag, chef eindredactie algemeen
t. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J Rijsdam, chef redactie kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071- 5323 508
Familieberichten: 023- 5317 337
023- 5320 216
Redactie 071-5321 921
Hoofdredactie: 071- 5315 921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot I)
071-5356 230
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot li
071- 5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per halfjaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging v
het automatisch afschrijven van hel
abonnements- geld, ontvangen 1,-1»
betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (bin
worden verzonden geldt een toeslag»»
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTElf
Voor mensen die moeilijk lezen, sledfw
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is een sameni
van het regionale nieuws uit het Le«J ]e
Dagblad op geluidscassette beschikt!
K E N H
U I Z E
-2 00
13 00
8 00
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.