Bush stelt belang
Amerika voorop
h
Buitenland
Hevige veldslag rond bezoek Haider aan belegerd Vaticaan
Popocatepetl roert zich
Overleg Midden-Oosten lijkt meer dan het is
Belgisch vlees mogelijk
duurder door 'BSE-tax'
laten moeten op foto Mbeki vuren
ba ontkent komst Montesinos
jTAD De Arubaanse immigratiedienst zegt dat de ge-
voormalige chef van de Peruaanse geheime dienst, Vla-
Montesinos, niet op het eiland is. De regering van Costa
i eerder dat Montesinos onder de valse naam Manuel
io Rodriguez op 23 november naar Oranjestad zou zijn
deen. Aruba ontkent dat echter ten stelligste. Montesinos
er meer aangeklaagd wegens schendingen van de men-
hten, corruptie en handel in wapens en drugs. Hij geldt
de sterke man achter het bewind van ex-president
jri. Na diens vertrek is Montesinos spoorloos verdwenen.
ilims houden huis in Javaanse stad
rta Een grote groep moslims heeft zaterdagnacht een
van vernieling getrokken in een pretpark en een aantal
de stad Surakarta. Zij zien de gelegenheden als broed
en van 'onzedelijk gedrag' zoals prostitutie en drugsge-
Ongeveer honderd agenten keken machteloos toe hoe
X) extremisten vernielingen aanrichtten. De daders zou-
d zijn van de fundamentalistische beweging Laskar Jihad,
kachter de 'heilige oorlog' tegen de christenen op de Mo-
izegt te zitten.
ietpartijen in Atjeh: twaalf doden
tceh In de opstandige Indonesische provincie Atjeh is
[erdag opnieuw tot confrontaties gekomen tussen het re-
ileger en de rebellenbeweging Vrij Atjeh (GAM). De
f' irtijen hadden plaats vlak voor het omstreden bezoek
jident Wahid morgen aan de regio brengt. Volgens oog-
;n vielen er zeker twaalf doden. Een groep soldaten liep
hinderlaag bij het vliegveld van de hoofdstad Banda
Daarbij zouden drie militairen zijn gedood. Elders wer-
k cgen burgers doodgeschoten.
isburg Zuid-Afrikaanse soldaten hebben afgelopen
■eweigerd op doelwitten te schieten waarop foto's van
ent Mbeki en andere zwarte leden van de regering waren
iracht. Dat meldde de krant Sowetan Sunday World giste-
inister van defensie Lekota heeft een onderzoek gelast
;t incident, dat zich dinsdag voordeed in Pretoria. De in-
ur die de soldaten opdracht gaf op Mbeki te schieten,
nmiddels ontslag genomen.
Italianen verongelukt in Alpen
lie Negen alpinisten en een skiër zijn gisteren in de Itali-
Alpen verongelukt. Oorzaak van de ongelukken was een
ijslaag die zich op de bergen had gevormd. In de buurt
rgamo kwamen vier alpinisten om. En van hen maakte
delijke val toen hij een in moeilijkheden verkerende
vilde redden. De drie anderen verongelukten vervolgens
or één toen ze probeerden elkaar te redden. Elders vielen
ns vijf mensen dood. De skiër verongelukte toen hij een
pklom om een afdaling te gaan maken.
ring kan helft Teheran vernielen'
De Iraanse hoofdstad Teheran wordt bedreigd door
er zware aardbeving. Die zou meer dan een miljoen men-
tleven kunnen kosten en 60 procent van de stad wegva-
at zegt professor Nateghivan het aardbevingsinstituut
in. Teheran, dat 10 miljoen inwoners heeft, ligt op een
'a iantal breuklijnen in de aardkorst. Volgens Nateghi zijn
dschokken in het gebied daarom altijd zeer hevig. Rond
In heeft zich gemiddeld eens in de 158 jaar een zware be-
mrgedaan. Nateghi maakt zich nu ernstige zorgen, omdat
ste beving in 1830 was. De spanningen in de aardkorst
zich daardoor lang kunnen opbouwen.
3nado's eisen levens in zuiden VS
ictqnBij zware tornado's in de Amerikaanse staat Ala-
zijn afgelopen weekeinde twaalf doden gevallen. Twee
:n worden vermist, en zo'n vijftig anderen raakten ge-
Vooral de stad Tuscaloosa werd zwaar getroffen. Alle do-
vermisten vielen daar. De storm was volgens hulpdien-
ergste in de streek in zeventig jaar. Tornado's treffen
na normaal eerder in de zomer en de herfst. De stormen
t weekeinde waren pas op het laatste moment voorspeld,
oor werden veel mensen verrast. Intussen kampt het
n-Westen van de VS met extreme kou en sneeuwval.
nazi's mishandelen Afrikanen
urt Neonazi's hebben dit weekeinde op diverse plaatsen
island buitenlanders mishandeld. In Minden in
rijn-Westfalen sloegen twee tieners zaterdag een Afri-
asielzoeker, waarna ze werden opgepakt. In het Beierse
drchen terroriseerden zo'n twintig neonazi's Afrikaanse
lezoekers. In Dortmund marcheerden zaterdag zo'n drie-
rd neonazi's. Een bijeenkomst van 120 neonazi's in Sten-
Saksen-Anhalt werd door de politie verboden. Na een ille-
ptreden van skinheads in het oostelijke Zschopau werd de
gwaar het concert plaatsvond doorzocht. Daarbij vond
itie grote hoeveelheden pistolen, mitrailleurs en munitie.
fr zwart Brits jongetje neergestoken
wpton Twee Britse vrouwen van 21 en 17 jaar oud zijn
it van beschuldiging gesteld wegens poging tot moord op
rart jongetje. De 13 jaar oude Danny Herbert werd don-
;avond met een mes toegetakeld in het Engelse Litt-
pton. Het kind werd vrijdagochtend zwaargewond op
gevonden. De politie spreekt van een racistische daad.
werd meerdere malen gestoken. Zijn toestand is ernstig,
stabiel. De Britten zijn nog altijd niet bekomen van de
lop het tienjarige Nigeriaantje Damilola Taylor, vorige
Het kind bloedde op straat dood na in zijn been te zijn
en. De politie moest gisteren drie jongeren vrijlaten die
n ondervraagd in verband met deze steekpartij.
Benoeming Powell en Rice keuze voor ander buitenlands beleid
De komende Amerikaanse president George W. Bush is
bezig zijn buitenlands beleid vorm te geven. Met de be
noeming van de gepensioneerde zwarte generaal Colin
Powell tot minister van buitenlandse zaken en zijn ver
trouwelinge Condoleezza Rice tot nationaal veiligheids
adviseur geeft de opvolger van Clinton duidelijk aan wel
ke koers hij wil varen: de buitenlandse politiek moet de
Amerikaanse belangen dienen.
heden tijdens de verkiezingen.
De benoeming van Powell
viel goed bij de Republikeinen
én Democraten in de Senaat.
Ook de belangenorganisatie
voor zwarte Amerikanen (Na-
acp) complimenteerde Bush
met zijn keuze voor Powell. Na-
acp-voorzitter Kweisi Mfume
WASHINGTON ANP-Rtr-DPA
Met de benoeming van twee
zwarten in één etmaal op be
langrijke posten maakt Bush
bovendien een gebaar van ver
zoening naar de zwarte Ameri
kanen, van wie velen boos zijn
over vermeende onregelmatig-
waarschuwde echter dat zijn
woede over de gang van zaken
bij de verkiezingen nog lang
niet is geluwd.
Politieke analisten zien vooral
de komst van Rice als een aan
wijzing dat de Amerikaanse
buitenlandse politiek verande
ringen zal ondergaan. Zij is
voorstander van een verster
king van de Amerikaanse strijd
krachten, die volgens haar on
der Clinton in een 'dodelijke
neerwaartse spiraal' zijn te
rechtgekomen. Zij is net als Po
well een voorstander van het
controversiële 'raketschild', dat
de VS moet beschermen tegen
aanvallen van 'schurkenstaten'
als Irak.
George W. Bush (links) en zijn tweede man Dick Cheney flankeren de
nieuwe Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Colin Powell.
foto reuters ronald martinez
Zowel Powell als Rice hamer
de meteen op de noodzaak van
een harde aanpak van dat land.
Rice meent verder dat de nieu
we Amerikaanse buitenlandse
politiek eerder de nationale be
langen moet dienen dan de
'humanitaire' of die van de 'in
ternationale gemeenschap'.
Daarom wilde zij ook de Ameri
kaanse troepen terugtrekken uit
de Balkan. Bush, die door het
weekblad Time is uitgeroepen
tot 'Persoon van het Jaar', reist
vandaag naar Washington,
waar hij overleg zal voeren over
de overgang van het Democra
tische naar het Republikeinse
bewind. Hij zal ook gesprekken
voeren met kandidaten voor
andere posten in zijn kabinet.
Bloedbaden in
Algerije kosten
tientallen levens
algiers afp
Tientallen Algerijnen zijn afge
lopen weekeinde omgekomen
bij drie aanslagen door gewa
pende groepen. Bij een slacht
partij in het internaat van een
technische school in Medea
werden zaterdagavond negen
tien leerlingen en twee bewa
kers doodgeschoten.
Gisteravond omstreeks acht
uur schoten gewapende man
nen in Tenes vijftien inzitten
den van een bus dood. Zeven
passagiers liepen verwondin
gen op. Een uur later werden in
Khémis Miliana vijf burgers
doodgeschoten.
De aanslag op het internaat is
volgens getuigen het werk van
de fundamentalistische terreur
groep GIA. In Algerije zijn al
meer dan 100.000 mensen om
gekomen sinds de fundamenta
listen in 1992 hun terreurcam-
pagne lanceerden.
ROME» HANS GELEUNSE
correspondent
De omstreden Oostenrijkse politicus
Jörg Haider mocht zaterdag in het Va
ticaan de paus ontmoeten, en dat
heeft Rome geweten. De pauselijke au
diëntie, later op de dag gevolgd door
het ontsteken van de lichtjes in de
door Haiders provincie Karinthië aan
geboden kerstboom, werd een surrea
listische vertoning. Temidden van
traangaswolken, fascistische en racisti
sche leuzen van pro-Haiderbetogers
en een anti-protestgolf van linkse poli
tici, de joodse gemeenschap en linkse
demonstranten vielen tientallen ge
wonden. Dat het Vaticaan met de visi
te van Haider in de maag zat, bleek uit
het weren van de pers bij de ontmoe
ting met de paus. Het dagblad Corriere
della Sera meldde gisteren uit 'be
trouwbare kerkelijke bron' dat het Va
ticaan Haider had verzocht om de
kerstboomdelegatie niet persoonlijk te
leiden. De Oostenrijker zou dit botweg
hebben geweigerd.
Eerder had het Vaticaan verklaard dat
de paus van de gelegenheid gebruik
zou maken om de xenofobe Oostenrij
ker te wijzen op menselijke waarden,
en op het feit dat voor God alle men
sen gelijk zijn. Dit 'protest' tegen Hai
ders denkbeelden over immigratie en
het nationaal-socialisme bleek zater
dag neer te komen op overhandiging
van de tekst die de paus op Wereldvre-
desdag 1 januari zal uitspreken. Daar
in worden nationalisme en racisme af
gekeurd, en wordt gepleit voor de
rechten van minderheden.
Volgens Haider zelf had de paus hem
'zeer hartelijk verwelkomd'. Maar in de
Italiaanse media werd gisteren ge
schreven over een 'zeer koele ontmoe
ting', waarbij het contact tussen paus
en Haider tot het minimum beperkt
werd. Om dit mogelijk te maken, cir
kelden zaterdag politiehelikopters bo
ven de Sint Pieter. De kerkstaat was
bovendien door de op oorlogssterkte
gebrachte politie omsingeld om te
voorkomen dat betogers de plechtig
heden zouden verstoren of Haiders
veiligheid in gevaar zouden brengen.
Het geweld barstte zaterdagmiddag
kort, maar in alle hevigheid los toen
duizenden communistische en anar
chistische betogers probeerden het
politiekordon te doorbreken. Bij het
treffen vielen ongeveer dertig gewon
den. De politie trad meedogenloos op.
Joodse winkeliers in het centrum van
de stad schakelden zaterdag de ver
lichting in hun etalages uit. Haider
vond dat wel lollig: „Dat deden ze na
tuurlijk om energie te besparen", zei
hij.
Het linkse dagblad La Repubblica
maakte gisteren korte metten met het
Vaticaanse argument dat Haider niet
kon worden geweerd omdat de kerst
boomceremonie al drie jaar geleden
was geregeld. Ongeloofwaardige non
sens, zo vond delaant. „Een voor be
gin volgend jaar afgesproken bezoek
van de paus aan het Italiaanse parle
ment is door het Vaticaan afgezegd,
met als enige verklaring dat het niet
goed uitkwam. Zo'n reden kan wel
worden gebruikt tegen het Italiaanse
parlement, maar niet tegen de gouver
neur van Karinthië? Ga toch weg!",
oordeelde een woedende commen
taarschrijver.
mexico-stad De Mexicaanse vulkaan Popocatepetl heeft gisteren gloeiende brokken
lava en een duizend meter hoge stoom- en aswolk uitgespuwd. Wetenschappers heb
ben de bewoners aangeraden de omgeving van de vulkaan, op 65 kilometer van Mexi-
co-Stad, te verlaten omdat een echte uitbarsting tot de mogelijkheden behoort. De druk
in de 5.336 meter hoge vulkaan is flink opgelopen. De laatste keer dat mensen vanwege
een mogelijke uitbarsting moesten vertrekken was in 1994. Toen kwam de vulkaan voor
het eerst sinds 1927 weer tot leven. De laatste catastrofale uitbarsting deed zich 800 jaar
terug voor. foto reuters daniel acuilar
AD bloemendaal
één punt tegengesproken, daarmee in
feite aangevend dat de rest correct is
weergegeven. Dat ene punt geldt de sta
tus van de Tempelberg in Oost-Jeruza
lem.
•Volgens Al-Hayat is Israël bereid de Pa-
lestijnen 'directe, soevereine toegang'
tot het moskeeëncomplex te geven, via
delen van Jeruzalem die onder de toe
komstige Palestijnse staat zullen vallen.
Israël zegt dat het niet verder wil gaan
dan de Palestijnen 'de facto beheer' te
geven over de berg, dus geen soevereini
teit, waarbij in het vredesverdrag moet
worden aangetekend dat de plaats van
groot historisch belang is voor het jood
se volk. Ook binnen het Palestijnse be
stuur ontkent men de lezing van Al-
Hayat. Daar zegt men eenvoudig dat de
toekomst van de Tempelberg nog steeds
onderwerp is van onderhandelingen.
Als de rest van het verhaal in Al-Hayat
klopt, dan is Israël nu bereid 95 procent
van de bezette Westelijke Jordaanoever
in het kader vameen vredesverdrag te
ontruimen. Ter compensatie van de vijf
procent die het wil annexeren (met 80
procent van de Israëlische kolonisten),
zou de Palestijnse staat nog eens 3 pro
cent van het oppervlak van de Westoe
ver krijgen, maar dan uitbetaald in Isra
ëlisch grondgebied. Het gaat daarbij
waarschijnlijk om een deel van de wes
telijke Negev-woestijn, dat grenst aan de
Gazastrook.
Wat de Israëliërs de Palestijnen afgelo
pen juli in Camp David hebben gebo
den, is nooit bekendgemaakt - er staat
helemaal niets van op papier - maar
naar verluidt was het 88 procent van de
Westelijke Jordaanoever.
Volgens Al-Hayat willen de Verenigde
Staten en Israël dat Arafat in ruil voor
concessies op de Tempelberg akkoord
gaat met het in een vredesverdrag onge
noemd laten van het 'recht op terug
keer' van de in 1948 gevluchte Palestij
nen. Het lot van de vluchtelingen zou
pas later onderwerp moeten worden van
onderhandelingen tussen de nieuwe Pa
lestijnse staat en Israël. In dat overleg
zou 'een mechanisme' moeten worden
ontworpen dat de Palestijnen 'hun in
1948 verloren rechten teruggeeft', zoals
Al-.Hayat het vaag aanduidt. Israël zou
verder van de Palestijnen verlangen dat
ze zwart op wit verklaren dat hun con
flict met Israël voorbij is, en dat ze ver
der geen aanspraken koesteren.
Het kan zijn dat Israël en de Verenigde
Staten de bovenstaande voorstellen
steunen, maar dat wil nog niet zeggen
dat de Palestijnen er oren naar hebben.
Het is voor Arafat heel moeilijk naar de
onderhandelingstafel terug te keren,
zelfs als hij dat graag zou willen De nu
al tien weken woedende Aksa-intifada -
met bijna driehonderd Palestijnse do
den - heeft zijn volk immers niet be
paald mild gestemd. Arafats ster is juist
gerezen doordat hij wat hem in Camp
David is geboden resoluut van de hand
heeft gewezen, en in plaats daarvan nu
Israël confronteert.
De radicale oppositie, met inbegrip van
de fundamentalistische groepen, is ster
ker dan ooit. Bij begrafenissen van 'mar
telaren' in de Palestijnse gebieden klin
ken spreekkoren tegen het onderhande
len met 'Israëlische kindermoorde
naars'. De Islamitische Jihad heeft Arafat
maar vast gewaarschuwd dat hem het
zelfde lot wacht als Barak als hij tot on
derhandelen zou overgaan. Dat wil zeg
gen dat hij heel snel 'ex-president' zou
zijn.
Arafat zal pas naar de onderhandelings
tafel willen terugkeren als hij de Palestij
nen kan voorhouden dat hun Aksa-intif
ada iets tastbaars heeft opgeleverd, bij
voorbeeld onmiddellijke erkenning door
Israël van een Palestijnse staat in de in
1967 bezette gebieden. Het probleem is
natuurlijk dat Barak het Palestijnse lei
derschap 'geen beloning wil toekennen
voor het gebruik van geweld'. Dat er nu
weer op hoog niveau wordt gepraat ter
wijl de intifada doorgaat, vindt hij op
zichzelf al een grote concessie.
Duits bedrijf vindt nieuwe snelle test
Vrouw die uit
vliegtuig sprong
was Nederlandse
sacramento anp-gpd
De vrouw die donderdag boven
California op 700 meter hoogte
uit een vliegtuigje van haar
werkgever Hewlett-Packard
sprong, blijkt een 31-jarige Ne
derlandse. Hoewel in eerste in
stantie onduidelijk was of het
om een ongeval of om opzet
ging, gaat de Amerikaanse poli
tie er nu van uit dat ze zelf
moord heeft gepleegd. Volgens
collega's leed de vrouw al een
poos aan een ernstige depres
sie.
Het tweemotorige vliegtuig
had wegens een ogenschijnlijk
kapotte deur in de Califomi-
sche hoofdstad Sacramento een
noodlanding moeten maken tij
dens een korte vlucht naar San
Jose, ten zuiden van San Fran
cisco. Een lampje in de cockpit
had aangegeven dat de deur
niet goed sloot. Toen echter
bleek dat er niets met de deur
aan de hand was, besloot de
bemanning de vlucht voort te
zetten. Drie minuten later wist
de vrouw de deur open te krij
gen en sprong zij naar buiten.
Pogingen van een medepassa
gier haar nog tegen te houden,
hadden geen succes.
Om nog onverklaarbare rede
nen is het de drie andere passa
giers niet gelukt de piloten tij
dens de vlucht en daarna er van
te doordringen dat een van de
reizigers er onderweg was uit
gesprongen. Daarom duurde
het in totaal bijna anderhalf uur
voordat de politie werd inge
licht. Als gevolg daarvan heeft
het tot vrijdagmiddag, 21 uur
na de zelfmoord, geduurd voor
het stoffelijk overschot in een
weiland werd aangetroffen.
Door collega's en onderzoe
kers werd er afgelopen week
einde op gespeculeerd dat de
vrouw het de afgelopen tijd te
druk had gehad met haar werk.
Bovendien zou zij erg aan de
omstandigheden in Amerika
hebben moeten wennen. Ze
werkte sinds een halfjaar als
docente bij Hewlett-Packard.
brussel-berlun anp-gpd
De Belgische regering denkt
aan de invoering van een belas
ting op vlees om de extra kos
ten van het verwerken van dier
lijk afval te betalen. Resten van
geslacht vee mogen voorlopig
niet meer als diermeel in vee
voer worden verwerkt, vanwege
de bestrijding van de gekke-
koeienziekte (BSE). Het vleesaf-
val moet worden verbrand. Dat
kost komend jaar naar schat
ting 385 miljoen gulden.
De heffing zou ook kunnen
dienen om de 165 miljoen gul
den kostende BSE-tests mee te
betalen. Daarmee worden de
kosten van de strijd tegen BSE
doorgesluisd naar de Belgische
consument. Minister Brink
horst van landbouw kreeg vrij
dag 350 miljoen gulden om de
in Europees verband afgespro
ken BSE-maatregelen, met na
me de tests, in Nederland te be
kostigen.
Een Duits farmaceutisch be
drijf heeft intussen een snelle
test voor BSE ontwikkeld, die
binnen een halfjaar op de
markt kan zijn. De test kan bij
nog levende dieren vaststellen
of ze al dan niet besmet zijn, en
kan daardoor noodslachtingen
voorkomen. Nu kan BSE nog al
leen na slacht worden vastge
steld. Producent Vetmedica
zegt dat een test ongeveer 170
gulden per koe gaat kosten, 50
gulden minder dan het testen
van een dood dier nu.
In Duitsland is de rund
vleesmarkt na het ontdekken
van een eerste BSE-geval vrijwel
ingestort. De nieuwe vinding
komt helaas te laat voor een
boer uit Beieren op wiens be
drijf ook BSE is geconstateerd.
Hij moet zijn 84 koeien naar het
abattoir brengen. Dat lot wacht
waarschijnlijk ook de veestapel
van twee andere Beierse boe
ren. Ook daar zou de gekke-
koeienziekte zijn uitgebroken.
Danish Design
Titaansterke
argumenten
