tebouwing
f alkenburg
liet genoeg
'Een echte verrassing is het eigenlijk niet'
Ook in 1948 moest Marinevliegkamp Valkenburg al dicht'
Duin Bollenstreek
Mythe van Beatrix' veto doorgeprikt
Spottersvereniging ziet einde naderen
Van der Nagel: Eerst
zien, dan pas geloven
Neem een proefabonnement
BEL 071-5128030
WEKEN VOOR 41,00
(DERDAG 14 DECEMBER 2000
brekers slaan toe in Hillegom
In een woning aan de Vosselaan in Hillegom zijn in
lacht van dinsdag op woensdag bij een inbraak sieraden,
tassen en een jas ontvreemd. De inbrekers kwamen bin-
joor de voordeur, die niet in het nachtslot zat, open te
peren'. De tassen zijn gisteren in de buurt van de Linden-
teruggevonden. Diezelfde nacht werd er ingebroken in een
aan de Van den Duyn van Maasdamlaan in Hillegom. Aan
chterkant was een raam opengebroken. Het is nog niet dui-
jkwat er is gestolen.
jbewijs kwijt na rijden onder invloed
Een 51-jarige vrouw uit Hillegom heeft vannacht wegens
i onder invloed haar rijbewijs moeten inleveren. De vrouw
rj op de Heereweg in Lisse aangehouden omdat een kop-
ipvan haar auto kapot was. Toen de agenten haar daarop at-
leerden roken ze een alcohollucht. Bij de ademstest bleek
ze vier maal de toegestane hoeveelheid had gedronken.
eld Schipholfonds voor kerkvoogdij
Kerkvoogdij Hervormde Gemeente Lisse heeft vanmiddag
jüizend gulden ontvangen van het Schipholfonds. Het geld
dt gebruikt voor de aanschaf van nieuwe stoelen. Die zijn
aan vervanging.
ANTON DIEDRICH
De lucht betrekt, het wordt aardedonker
boven vliegkamp Valkenburg. Voorzich
tig vallen de eerste druppels, binnen een
mum van tijd storten liters water zich uit
over de bedreigde marinebasis. Aan de
poort staan korporaal Jaspers en ser
geant Kolthof de ingang te bewaken. Au
to rijdt naar binnen, even zwaaien, auto
rijdt naar buiten, ook even zwaaien. De
twee zijn in een beste stemming, on
danks het weer en de aangekondigde
sluiting van 'hun' marinevliegkamp.
Maar over de toekomst van Valkenburg
mogen zij niets zeggen.
Luitenant ter Zee Lelijveld mag dat
wel, alleen kan hij dat nog niet. „Ik moet
het allemaal nog officieel horen van de
marinevoorlichting. Via-via hebben we
het vernomen, ja. Een echte verrassing
is het eigenlijk niet."
Al maanden is duidelijk dat minister
Pronk in zijn Vijfde Nota aankondigt dat
het vliegveld wordt volgebouwd met
huizen. En dat zou betekenen dat de mi
litairen ergens anders heen moeten met
hun vliegtuigen. „Een verhuizing die
drie- tot vierhonderd miljoen zou kos
ten", zegt Lelijveld. „Dat moet érgens
vandaan komen. Van het ministerie van
defensie, of van VROM, dat weet ik niet.
Maar helemaal uit het marinebudget,
dat kan niet."
De voorlichter van het ministerie van
defensie is het met hem eens. „Geld is in
dit soort politieke discussies altijd een
belangrijk element. Wie gaat het beta
len? Al die investeringen en kosten die
met een verhuizing gepaard gaan", zegt
J. Veen. „De bewindslieden van defensie
hebben altijd gezegd zich niet te zullen
verzetten tegen een eventuele verhui
zing, hoewel het vliegkamp om defen
sieredenen niet weg hoeft uit Valken
burg. We zitten daar prima, we hebben
ook goed contact met de gemeente.
Maar als het kabinet vanuit het oogpunt
van ruimtelijke ordening daar toch toe
besluit - wat we eerst nog willen af
wachten - dan wil defensie niet opdraai
en voor de kosten."
Afwachten
Veen benadrukt dat de beslissing nog
geenszins is genomen. „De berichtge
ving is wat snel, is de zaken misschien
iets vooruit", zegt hij. „Pas op vrijdag
discussieert de voltallige ministerraad
hierover." Toch weet ook hij dat er al
heel lang over bouwen op Valkenburg
wordt gepraat. En dus over het sluiten
van het marinevliegkamp. „Laten we het
nu eerst maar afwachten. En kijken waar
ze het geld voor de verhuizing vandaan
willen halen."
Datzelfde zegt R. Maljers, lid van de
medezeggenschapscommissie van het
vliegkamp. Afwachten, eerst zien wat er
vrijdag precies bekendgemaakt wordt.
„Vooralsnog zijn we niet zo benauwd.
Per slot van rekening speelt het al vijfen
twintig jaar. Maar het is ons natuurlijk
ook wel duidelijk in welke richting de
politiek denkt." Richting vliegkamp De
Kooi in Den Helder, een van de mogelij
ke plaatsen waar de marinemensen
naartoe zouden moeten verhuizen. „We
hebben er binnen de commissie nog
niet over gesproken, we hebben er met
de commandant nog niet over gespro
ken - op dit moment is het nog steeds
een gerucht."
Vervolg van voorpagina
luwing van Marinevliegkamp Valkenburg is waar-
nlijk niet genoeg om in de behoeften te voorzien. De
lis groot dat er ook elders in de Bollenstreek, de zui-
ke Haarlemmermeer en in het Groene Hart moet
len gebouwd, zoals uit eerder gelekte concepten van
iota is gebleken. Pronk heeft bebouwing van het
kamp altijd een alternatief genoemd voor bouwen
Grote Polder, aan de andere kant van Leiden. Nu
lat de kans dat die toch wordt opgeofferd. Pronk
It namelijk rekening met inkrimping van het Groene
door verdere bebouwing aan de randen.
IAG/VALKENBURG
lerwachting is dat Pronk
fplannen na goedkeuring
de ministerraad persoon
toelichten. De komende
worden gebruikt om de
wijzigingen - zo wilde
ter Netelenbos (verkeer)
ruimte voor infrastruc-
;n collega Jorritsma (eco-
:he zaken) meer plek
jedrijven - te verwerken,
het stuk als Vijfde Nota
lelijke Ordening' voor re
en commentaar het 'land
Als die zijn verwerkt,
het kabinet eind volgend
iet definitieve voorstellen.
krappe meerderheid van
teede Kamer, met de WD
lomaamste tegenstemmer
CDA in een afwachtende
eft zich al eens uitgespro-
jor sluiting van Valken-
In het regeerakkoord zijn
ook afspraken over ge-
De WD-bewindslieden
fensie hebben zich daar
looit tegen verzet. Voor
was het belangrijkste dat
arineluchtvaartdienst een
igend onderkomen krijgt,
bijvoorbeeld in Den Helder.
Staatssecretaris Van Hoof bere
kende dat dit echter wel erg
duur zou worden, en stelde dat
hij zijn begroting daarvoor niet
wilde gebruiken.
De plannen met het marine
vliegkamp zijn onderdeel van
de blauwdruk voor de toekom
stige ruimtelijke inrichting van
Nederland. Minister Pronk
(ruimtelijke ordening) heeft
daar de afgelopen twee jaar aan
gewerkt. Eerder deze week is de
kern van het kabinet akkoord
gegaan met de hoofdlijnen van
Pronks nota.
De bewindsman heeft er
nooit een geheim van gemaakt
voorstander te zijn van sluiting.
Hij vindt het ook door regering
en staatshoofd gebruikte vlieg
veld geschikt voor woning
bouw. Op die manier kan in de
toekomst worden voldaan aan
de al maar groeiende behoefte
aan woningen in de regio Lei
den en de Duin- en Bollen
streek. Of de woningbouw
grootschalig wordt - zoals Lei
den wil - of beperkt, zoals de
direct betrokken gemeenten
Wassenaar, Valkenburg en Kat
wijk wensen, moet duidelijk
worden uit de nota.
Dit beeld is over tien jaar verdwenen. Op het Marinevliegkamp Valkenburg maken de Orions plaats voor huizen.
archieffoto dick hocewoninc
Tien jaar nog
krap bemeten
VALKENBURG/DEN HAAG
HANS JACOBS
Minister Pronk heeft ruim de
tijd genomen om zijn zoge
noemde 'Vijfde Nota Ruim
telijke Ordening' te schrij
ven. De eerste schetsen la
gen bij zijn aantreden in
1998 al op tafel. Zijn voor
gangster De Boer was daar
mee namelijk al begonnen.
Pronk was echter niet tevre
den over de resultaten en
begon in feite weer opnieuw.
De publicatie van de nota
werd daardoor steeds verder
opgeschoven en de andere
kabinetsleden kregen de de
finitieve voorstellen pas en
kele maanden geleden onder
ogen. Toen moest er weer
veel worden geschaafd, maar
nu ligt de nota dan eindelijk
op tafel bij de ministerraad.
Het gaat echter om een
'voorlopig' voornemen van
het kabinet, dat als 'eerste
deel' van de nota naar de Ka
mer, provincies, gemeenten
en andere betrokkenen gaat.
Die krijgen allemaal de kans
om opmerkingen te maken,
met tegenvoorstellen en al
ternatieven te komen. De re
gering publiceert de reacties
in het tweede deel van de
Nota, die in oktober 2001
moet verschijnen tegelijker
tijd met 'deel drie': het even
tueel aangepaste kabinets
voorstel. Dan is het parle
ment aan zet. De eindversie
van de Vijfde Nota' ver
schijnt nadat alle eventuele
wijzigingen zijn opgenomen.
Dan is het zeker al 2002,
en als het een beetje tegen
zit, komen de verkiezingen
daar nog tussendoor. De uit
voering van de nota. begint
dus op zijn vroegst pas in het
najaar van 2002. Dat ver
klaart ook waarom er voor
Valkenburg zo'n ruim tijd
pad is afgesproken. Tenslot
te moet er een alternatieve
plek komen voor de nu op
Valkenburg gestationeerde
Orions. en die moet worden
aangepast. Ook daarvoor zijn
weer veel procedures (be
stemmingsplan, geluidshin
der) en inspraakrondes no
dig. In dat licht bezien is
2010 nog kramp bemeten.
Koningin en ministers moeten eerder van huis
VALKENBURG
VALKENBURG
HANS JACOBS
Jarenlang hebben tegenstan
ders van sluiting van vlieg
kamp Valkenburg zich vastge
klampt aan de koningin. Die
zou sluiting van 'haar' vlieg
veld, op slechts luttele minu
ten rijden van Huis ten Bosch,
treffen met een veto. Kamerle
den maakten daarover zelfs
besmuikte opmerkingen, zon
der dat iemand daarvoor het
bewijs op tafel kon leggen.
Misschien dat pas in pos
tuum uit te geven memoires
van premier Kok duidelijk
wordt of de koningin met de
vuist op tafel heeft geslagen bij
de mededeling dat Valkenburg
dicht gaat. Het 'geheim van
het Noordeinde', dat alle ge
sprekken tussen bewindslie
den en het staatshoofd met
een dikke mantel van zwijg
zaamheid bedekt, zal zo'n ont
hulling waarschijnlijk wel ver
hinderen. Kok is niet het type
dat uit de school klapt, ook
niet jaren later.
Dat het kabinet morgen de
knoop over marinevliegkamp
Valkenburg doorhakt, staat nu
wel vast. Op termijn verdwij
nen de Orions en komen er
huizen voor in de plaats. De
mythe dat koningin Beatrix
persoonlijk die beslissing zou
tegenhouden is meteen door
geprikt. Ongetwijfeld zijn haar
wensen - niet privé, maar als
staatshoofd - meegewogen.
Net zo goed als het gebruik
van Valkenburg door andere
leden van de regering en voor
het Internationaal Gerechts
hof. Maar uiteindelijk hebben
andere belangen de doorslag
gegeven. In de toekomst moe
ten ministers en vorstin een
half uurtje eerder van huis, om
van Schiphol of Rotterdam te
vertrekken.
Het einde van de Val-
kenburgse spottersver
eniging. Dat vreest
Marco Ferrageau van
de Stichting Valken-
burgse Vliegtuigspot
ters (SWS) over de uit
gelekte kabinetsbeslis
sing dat het Marine
vliegkamp Valkenburg
moet wijken voor wo
ningbouw. Maar ge
schokt is hij niet door
de kabinetsbeslissing.
„Dit is al jaren aan de
gang en voor het zover
is, zijn we al weer ne
gen jaar verder. In de
praktijk worden de
spotters lid van een
andere vereniging en
zullen ze verder moe
ten rijden om bijzon
dere vliegtuigen te fo
tograferen."
De SWS heeft vier
honderd leden van wie
twintig procent uit Val
kenburg en directe
omgeving komt. De lo
kale leden zijn met
grote regelmaat op het
marinevliegkamp te
vinden terwijl de uit de
rest van Nederland af
komstige leden vooral
komen als er een bij
zonder toestel arri
veert. „De marine
meldt altijd als er een
bijzonder regerings
toestel komt. Dat mel
den wij weer in onze
verenigingsblaadje.
Daar komen dan de le
den uit de rest van Ne
derland op af. De tijd
dat iedereen maar
langs de kant van het
vliegveld lag te wach
ten op iets bijzonders
is voorbij. De informa
tie is nu veel beter",
vertelt Ferrageau.
Als die informatie
bron wegvalt, ziet de
SWS-voorzitter weinig
bestaansreden meer
voor zijn vereniging.
En in het omdopen
van de vereniging in
Schipholspotters ziet
hij niet veel. „Bijna
tachtig procent van de
spotters is namelijk al
leen geïnteresseerd in
militaire toestellen." j
Hij hoopt er wel op dat
de vliegtuigen met de
regeringsleiders, de
'krenten in de pap'
voor de spotters omdat
dat vaak speciale toe
stellen zijn, straks wel
op Schiphol aanko
men. „Dan hoeven we
niet zo ver te rijden."
fj eplannen om Marinevlieg-
amp Valkenburg te sluiten,
niet van vandaag of giste-
jj Sterker nog, ook in 1948
tond in politiek Den Haag
plan om het militaire
:ld onder de rook van
uiterlijk in 1950 op te
in. Dat zegt de 62-jarige
tgeestenaar Dirk Megchel-
van 1956 tot 1964 bij de
ie op Valkenburg heeft
iend. Momenteel houdt de
ligmaker in ruste zich
Ier meer bezig met het ver
telen van alles wat met
(vliegveld te maken heeft.
>rd zo langzamerhand
tan al die indianenverha-
vertelt Megchelse. „Ik
nu al ruim vijftig jaar dat
[kamp Valkenburg dicht
en het is er nog altijd niet
jekomen. Zal het er nu
neens wel van gaan ko-
omdat die Pronk dat zo
[wil..? Het lijkt me sterk,
is zo veranderlijk als een
'i laat staan als een politi-
^raaikonten zijn het. Bo-
"ien is 2010 (pas na dat jaar
ervan Pronk op het mari-
'egkamp worden ge-
;'d) nog ver weg. In de tus-
jd kan er nog van alles ge
en."
ens Megchelse weten ze in
Haag niet wat ze doen als
e knoop doorhakken en
inevliegkamp Valkenburg
n ten faveure van duizen-
Onder redactie
van Rob Onderwater
tel. 071 5356457
den huizen en nog meer au
to's. ,;Ze zouden eens een keer
goed naar het vroegere vlieg
veld Ypenburg moeten kijken,
waar ook zo nodig huizen
moesten komen. Dan beseffen
ze dat zo'n beslissing uiteinde
lijk alleen maar verliezers ople
vert. Er moet in ons land toch
ook ruimte zijn en blijven om
te leven. Marinevliegkamp Val
kenburg is op dit moment de
enige groene long die we nog
tussen Leiden, Katwijk en Was
senaar hebben. Daar moeten
we dan ook héél zuinig mee
omspringen."
Het verplaatsen van het mari
nevliegkamp naar Den Helder
is 'de domste zet die het kabi
net kan doen', waarschuwt
Megchelse. „Nu hebben we
hier een prachtig militair vlieg
veld dat bovendien gunstig is
gelegen. Al onze belangrijke
gasten worden hier op Valken
burg met alle egards ontvan
gen. Regeringsleiders die hier
komen, zijn altijd onder de in
druk. Ze worden hier netjes
ontvangen. Valkenburg is ons
visitekaartje en paradepaardje
tegelijk. Niemand lijkt dat te
beseffen. Een koninklijke ont
vangst kan op Schiphol ge
woon niet. Daar moeten alle
prominenten onmiddellijk
vanuit het vliegtuig via een
achterdeurtje hun reis vervol
gen. Dat maakt natuurlijk geen
al te beste indruk. En, de eerste
indruk telt bij die lui die zo veql
in de melk te brokkelen heb
ben en hier handel en /of geld
komen brengen."
Marinevliegkamp Valkenburg
ligt volgens Megchelse - die ja
renlang in Afrika helikopterbe
drijfjes heeft opgezet en zijn
laatste acht dienstjaren bij het
Amerikaanse leger heeft geze
ten- 'lekker centraal'. „Als de
nood aan de man is in bijvoor
beeld de Rotterdamse haven is
Valkenburg een uitstekende
uitvalsbasis. Stel je voor dat ze
eerst helemaal vanuit Den Hel
der moeten komen. Dan gaat
er veel kostbare tijd verloren."
Megchelse vindt het onbegrij-
Dirk Megchelse: „Ik hoor nu al ruim vijftig jaar dat vliegkamp Valkenburg dichtgaat en het is er nog altijd
niet van gekomen. Waarom nu dan wel?"
pelijk dat uitgerekend Pronk
het marinevliegkamp de nek
omdraait. „Hij is misschien wel
het meest van alle huidige mi
nisters en staatssecretarissen
zijn reis op Valkenburg begon
nen en heeft hem daar net zo
vaak weer afgesloten. Hij zou
beter moeten weten."
De verplaatsing naar Den Hel
der kost volgens het kabinet
bijna 500 miljoen. „Dat is echt
het wegsmijten van belasting
geld", vindt Megchelse. „En ze
kunnen in Den Haag over het
algemeen slecht rekenen. Het
zal wel het dubbele worden.
Nee, het is doodzonde als ze
foto taco v
het Marinevliegkamp Valken
burg sluiten. Het doet me so
wieso pijn dat de Nederlandse
luchtvaart - ooit onze trots -
stukje bij beetje de nek wordt
omgedraaid, want het wordt
nooit meer zoals het was."
Katwijk en Valkenburg reageren terughoudend
VALKENBURG/KATWUK
SJAAK SMAKMAN EN PETER BLOK
Valkenburg en Katwijk reage
ren vooralsnog terughoudend
op het kabinetsbesluit om Ma
rinevliegkamp Valkenburg te
sluiten en op die plek vanaf
2010 woningbouw toe te
staan. De Valkenburgse loco
burgemeester Van der Nagel
wil het eerst allemaal wel eens
zwart op wit zien. „Er is al zo
veel gelekt door deze regering,
daar word ik echt niet goed
van."
De Katwijkse wethouder van
ruimtelijke ordening A. van
der Plas vindt dat de rol van de
Tweede Kamer wordt onder
schat. „Het is behalve een
standpunt van Pronk nu blijk
baar ook een kabinetsbesluit.
Maar daarmee is de Tweede
Kamer natuurlijk nog niet ak
koord. Bij mijn weten is die
behoorlijk verdeeld. Het is
goed dat het kabinet nu einde
lijk kleur bekent, want die on
duidelijkheid was ook maar
niks. Maar het is natuurlijk
ook weer niet zo dat we nu in
eens weten waar we aan toe
zijn."
De vraag wie mag bouwen,
blijft vooralsnog onbeant
woord. En wat er tussen nu en
2010 moet gebeuren, is even
eens één groot vraagteken.
„Ook de komende tien jaar
hebben we huizen en ruimte
voor bedrijven nodig", stelt
Van der Plas. „Dat moeten we
onder ogen zien. We zoeken
samen met de Leidse regio
naar oplossingen, maar die lig
gen niet voor het oprapen."
Katwijk, Wassenaar en Val
kenburg blijven, als het vlieg
veld dicht moet, inzetten op
een natuurrijke wijk omgeven
door water en met maximaal
vijfduizend huizen. „Maar
voordat er überhaupt ge
bouwd wordt, moeten de be
reikbaarheid van de nieuwe
wijk en Katwijk flink worden
verbeterd", vindt Van der Plas.
„De N206 moet worden ver
dubbeld. De oost-west-verbin
ding moet absoluut beter door
de aanleg van de Nil/West.
En de Rijn-Gouwelijn moet
dan wel rijden. Anders wordt
de Duin- en Bollenstreek vol
strekt onbereikbaar."
Van der Plas wil dat er nu
eerst eens goed wordt gekeken
naar de woningbehoefte, de
beschikbare capaciteit om te
bouwen en de kwaliteit van de
nieuwe woningbouwlocaties
en bedrijventerreinen. „In dat
spanningsveld moet naar goe
de oplossingen worden ge
zocht."
