Schroder: Diermeel definitief verbieden
Kandidaatlanden EU zetten
leiders in Nice onder druk
iescu zoekt contact
iet ultranationalisten
Buitenland
Ghana neemt afscheid van Rawlings
Rellen beheersen straten van Nice toch
Oostenrijkers willen
referendum over EU
IDAG 8 DECEMBER 2000
'J onunissie steunt gratieverzoek Pope
d you* De Presidentiële Commissie van Rusland, een advies
zei [aan van president Poetin, heeft haar steun uitgesproken
dn >r gratie voor Edmond Pope. De Amerikaan werd woensdag
gens spionage tot twintig jaar veroordeeld. De 54 -jarige Pope
d Poetin gisteren om gratie gevraagd. Hij zou hebben gepro
efd informatie te krijgen over een Russische onderwaterraket.
Amerikaan ontkent dat. Pope zit sinds april vast. De Ver-
j j jgde Staten hebben Rusland in augustus gevraagd Pope vrij te
n, omdat hij aan kanker lijdt. Zijn proces werd enkele malen
;esteld. De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Al-
jght vroeg haar Russische collega Ivanov woensdag opnieuw
vrijlating.
- eroemde bestelauto wordt geveild
De gele bestelauto die op 30 november dozen met stem-
rittén uit zuidelijk Florida naar de hoofdstad Tallahassee
is te koop. De firma Ryder, die de één jaar oude Ford had
|huurd, laat hem via Yahoo op internet veilen. De opbrengst
it naar het Amerikaanse Rode Kruis. De auto werd door talrij-
jnedia gevolgd, onder meer met helikopters, toen er op last
rip een rechter 460.000 stembiljetten van Palm Beach naar het
ia 700 kilometer noordelijker gelegen Tallahassee mee wer-
gereden. Volgens de media in Florida hebben niet meer zo
:1 mensen naar een auto zitten kijken sinds de achtervolging
O.J. Simpson, in 1994 in Californië. Op de Ford F350 kan tot
IS: december worden geboden.
iraëlische vrouw gedood op Westoever
i?ALEM Op de Westoever is vanmorgen een Israëlische
iuw doodgeschoten. Twee andere mensen raakten gewond,
slachtoffers zaten in een auto, die bij de nederzetting Kiryat
ia vanuit een andere auto onder vuur werd genomen. De da-
s ontkwamen. Bij een soortgelijke aanslag raakten donder-
drie Israeli's gewond. Gisteren riep Marwan Barghouti, lei
van de paramilitaire vleugel van de Fatah-partij van Yasser
dat, de Palestijnen op tot twee 'dagen van woede' om het be-
van de Palestijnse opstand in 1987 te herdenken. De eenhe-
11 van Barghouti leidden de eerste fase van de huidige ge-
Idsgolf, die eind september losbarstte en sindsdien bijna 300
nsen het leven heeft gekost, merendeels Palestijnen.
jsnië gaat banden aan met Belgrado
ajevo De voormalige Joegoslavische deelrepubliek Bosnië-
rcegovina gaat officieel diplomatieke betrekkingen aan met
resterende Joegoslavië. Dat heeft het gezamenlijke Bosni-
e presidentschap gisteren besloten. Hierdoor moet het mo-
ijk worden om de problemen die zijn ontstaan door de opde-
;van Joegoslavië en de daarop volgende burgeroorlogen
»ller en definitief op te lossen. Vorige maand bezocht de Joe-
lavische minister van buitenlandse zaken Svilanovïc Saraje-
Hij pleitte toen voor het spoedig aangaan van diplomatieke
iden. De landen hebben nooit ambassadeurs uitgewisseld
ds het uiteenvallen van Joegoslavië in 1991.
eduwe journalist klaagt Pinochet aan
riAGOJoyce Horman, de weduwe van de in Chili vermoorde
erikaanse journalist Charles Horman, heeft gisteren in Santi-
een klacht ingediend tegen Augusto Pinochet, de voormali-
iictator van het Zuid-Amerikaanse land. Horman werd kort
de staatsgreep van Pinochet in 1973 gearresteerd en opgeslo-
in het nationale stadion, waar politieke gevangen werden
zameld. Zijn lot stond centraal in de film 'Missing', die ging
rde staatgreep in Chili en de goede verstandhouding van de
ipplegers met de Amerikanen, de CIA in het bijzonder. Fami-
eden vonden Hormans lijk enkele dagen na zijn aanhouding,
tadden bij hun zoektocht geen enkele medewerking gekre-
van de Amerikaanse ambassade in Santiago.
egoslavië eist ingrijpen KFOR
■rado Joegoslavië heeft gisteren geëist dat de internationale
desmacht KFOR etnisch-Albanese rebellen uit de aan Koso-
;renzende Presevo-vallei zet. Gebeurt dit niet, dan zal het
^oslavische leger ingrijpen in de vallei, aldus premier Zoran
c tijdens een spoedzitting in het parlement. KFOR is niet ge-
chtigd het vijf kilometer brede gebied binnen te gaan, en
ft Joegoslavië daar herhaaldelijk op gewezen. Volgens Bei-
do zijn de rebellen echter afkomstig uit Kosovo. Zizic zei het
)R aan te rekenen dat de 'Albanese terroristen' de Presevo-
ei hebben kunnen binnendringen.'Het gebied werd na de
VO-bombardementen van vorig jaar gedemilitariseerd, om
buffer te vormen tussen Kosovo en Servië. In de vallei wo-
voornamelijk etnische Albanezen, net als in Kosovo.
oodweer treft Britten en Spanjaarden
jenNieuwe zware regenval heeft gisteren op verschillende
itsen in Groot-Brittannië tot overlast geleid. Het zwaarst ge-
flën zijn het zuidwesten van Engeland en het westen van
les. Wegen raakten onbegaanbaar, spoorverbindingen kon-
i niet meer worden gebruikt en in een aantal plaatsen pomp-
le brandweer water uit de straten om te voorkomen dat bui
en bedrijven zouden onderlopen. Voor 24 rivieren geldt dat
tuiten hun oevers kunnen treden, waaronder de Ouse'in
kshire, die in oktober ook al voor ernstige overstromingen
gde. Door hevig noodweer zijn in het noorden van Spanje
mensen omgekomen. Ze stortten met hun terreinwagen in
ravijn van 300 meter diep, nadat de auto door de hevige
n id van de weg af was geblazen.
J 'eer geen akkoord over klimaat
in awa» Onderhandelaars van de Verenigde Staten en Europa
er in het Canadese Ottawa niet in geslaagd alsnog tot een
toord te komen over maatregelen om het klimaat te bescher-
n. Twee weken geleden mislukte de VN-klimaatconferentie
)en Haag. De bijeenkomst in Canada vond achter gesloten
iren plaats en moest de weg vrijmaken voor een ministers-
iferentie op 16 en 17 december in Oslo. De kans dal die nog
)rgaat, is vrijwel verkeken. De klimaatconferentie in Den
ig liep vast op onenigheid tussen de Verenigde Staten en de
die ook nog intern verdeeld was. Volgens de EU weigerden
VS maatregelen te nemen die de uitstoot van het broeikasgas
ildioxide (C02) werkelijk verminderen.
loemeense presidentskan-
at Ion Iliescu sluit samen-
ïng van zijn Sociaal-Demo-
sche Partij (PDSR) met de
temrechtse partij Romania
(Groot-Roemenië) niet
er uit. Hij zei dit gisteren
- n het Roemeense persbu-
i Rompres. „Romania Mare
igenwoordigt drie miljoen
■rs en moet haar opdracht
st parlement vervullen", al-
Hiescu. De ex-communist
t het zondag tijdens de
tie ronde van de presi-
sverkiezingen opnemen te-
de voorzitter van Romania
Corneliu Vadim Tudor.
ens waarnemers is het mo-
Iliescu met zijn nieu-
strategie aanhangers van
or probeert weg te lokken.
nu toe heeft hij samenwer-
uitgesloten.
escu maakt volgens een
accra» Kiezers in het West-Afri
kaanse Ghana brengen hun stem
uit voor een nieuwe president.
De verkiezingen van gisteren be
tekenen het einde van het tijd
perk van de charismatische Jerry
Rawlings, een voormalige ge
vechtspiloot die negentien jaar
de dienst uitmaakte in Ghana, en
die pas in het laatste deel van
zijn bewind democratische idea
len is gaan aanhangen. Een nieu
we termijn van vier jaar wordt
Rawlings door de grondwet niet
toegestaan. Nu Rawlings zelf
niet meedoet, koesteren opposi
tiepartijen hoop dat zij het roer
van het regerende Nationale De
mocratische Congres kunnen
overnemen. Tegen Rawlings' vi
ce-president en beoogde opvol
ger John Atta Mills hebben zij
zes kandidaten in het veld ge
bracht van wie de in Groot-Brit-
tannië opgeleide jurist John
Agyekum Kuffuor, bij de verkie
zingen van 1996 tweede, de
hoogste ogen lijkt te gooien.
Wie er ook wint hij heeft het
economisch tij tegen. De eens
bloeiende economie van Ghana
is zwaar getroffen door de gekel
derde prijzen van zijn belangrijk
ste exportproducten cacao en
goud, terwijl de prijzen voor te
importeren olie sterk zijn geste
gen. De opkomst was gisteren
hoog, en incidenten zijn er vrij
wel niet geweest.
FOTO EPA ISSOUF SANOGO
'Spanningen in
Zuid-Afrika na
verkiezingen'
JOHANNESBURG Rtr-ANP
De winst van de overwegend
blanke Democratische Alliantie
tijdens de gemeenteraadsver
kiezingen in Zuid-Afrika, afge
lopen dinsdag, vergroot de raci
ale en sociale spanningen in
het land. Dat vindt Richard Cal-
land van het Zuid-Afrikaanse
Instituut voor Democratie. Uit
de gisteren verschenen voorlo
pige einduitslag blijkt dat het
regerende ANC van president
Mbeki de verkiezingen welis
waar heeft gewonnen, maar dat
de aanhang afbrokkelt.
Het ANC komt uit op 59 pro
cent. De Democratische Allian
tie (DA), een vijf maanden oud
samenwerkingsverband van de
vooral blanke Democratische
Partij (DP), de Nieuwe Nationa
le Partij (NNP) en de kleine Fe
derale Alliantie, komt op 23
procent uit. De DP behaalde bij
de vorige lokale verkiezingen
3,4 procent, de NNP 18 pro
cent, het ANC 58 procent.
Het succes van de DA is te
danken aan een succesvolle
mobilisatie van vooral blanke
kiezers en kiezers van gemengd
ras. Het wegblijven van zwarte
kiezers uit onvrede met het be
leid van Mbeki speelde de DA
ook in de kaart. Veel zwarten
vinden dat er weinig terecht
komt van Mbeki's beloften.
„Mbeki herintroduceerde de
rassenkwestie in de politiek.
Met zijn nadruk op rijke blan
ken tegenover arme zwarten
komt deze uitslag vooral op zijn
bordje terecht", vindt Willie
Breytenbach van de faculteit
Politieke Wetenschappen van
de Stellenbosch Universiteit.
„Toen het ANC nog onder lei
ding van ex-president Mandela
stond, kon de partij met de zo
geheten regenboogpolitiek be
ter bruggen slaan tussen de ver
schillende etnische groepen."
Duitse kanselier beroept zich op steun overige EU-leiders
De Duitse kanselier Schroder beroept zich op steun onder de Europese leiders, bijeen
in Nice, voor een definitief verbod op het gebruik van diermeel in alle veevoer in de
EU. De Europese landbouwministers werden het maandag eens over een verbod voor
zes maanden. De Europese leiders vinden dat te kort, zo zei Schroder gisteren. Vol
gens premier Kok waren echter maar enkele leiders die mening toegedaan.
NICE DPA-Rtr-AFP-ANP
Niemand kan het zich volgens
Schroder voorstellen dat de ban
na zes maanden wordt opgehe
ven. „Er moet en zal een defini
tief verbod komen", zei hij, de
Duitse inzet onderstrepend.
Berlijn heeft sinds de recente
ontdekking van de eerste geval
len van de gekke-koeienziekte
(BSE) op eigen bodem diermeel
als grondstof voor alle veevoer
in de ban gedaan.
Diermeel wordt gezien als de
belangrijkste besmettingshaard
van BSE. De Duitse minister
van landbouw Funke stemde
dan ook tegen het tijdelijke ver
bod waartoe zijn EU-collega's
maandag besloten, omdat het
hem niet ver genoeg ging. Maar
hij was de enige, met zijn Finse
collega die de maatregel juist
weer te ingrijpend en te duur
vond.
Premier Kok zei dat de Euro
pese leiders tijdens een discus
sie over voedselveiligheid het
besluit van de landbouwminis
ters hebben overgenomen.
„Enkele leiders plaatsten daar
na enkele kanttekeningen", al
dus Koks woordvoerder.
De leiders waren het er wel
zonder uitzondering over eens
dat Europa niet te diep in de
beurs moet tasten voor anti-
BSE-maatregelen. Iedereen
vond dat het plafond voor de
landbouwuitgaven in de vorig
jaar in Berlijn afgesproken
meerjarenbegroting (2000-
2006) moet worden gerespec
teerd, zei Kok.
De ministers van landbouw
spraken af dat er geen Europees
geld komt om de diermeelindu-
strie te ondersteunen, maar wel
steun om koeien op te kopen
en te vernietigen. Dat kan bin
nen de landbouwbegroting
dankzij een meevaller van 1,2
miljard euro. Landbouwcom
missaris Fischler waarschuwde
dinsdag echter dat gemorreld
moet worden aan 'Berlijn' als
het rundvleesverbruik dit jaar
met meer dan 10 procent daalt.
Nederland gaat het besluit
van de landbouwministers over
diermeel overigens versneld
uitvoeren. Het verbod zou hier
al over ëen week moeten in
gaan, en niet op de Europese
datum van 1 januari. Zo kun
nen de boeren er voor zorgen
dat ze in het nieuwe jaar geen
verboden voer meer in huis
hebben, zodat de overheid geen
dure terughaalactie hoeft uit te
Ondanks alle spanningen was er in Nice ook tijd voor een ontspannen moment. Bij de voorbereiding van de
traditionele 'familiefoto' lacht de Britse premier Blair (midden voor) samen met een niet zichtbare leider om
zijn Nederlandse collega Kok. De Duitse kanselier Schroder kijkt op de voorste rij mee, met achter hem de
Portugese minister van buitenlandse zaken Gama (links) en diens Duitse collega Fischer.
FOTO AP REMY DE LA MAUVINIERE
HENK GLIMMERVEEN-HETTY VAN ROOU
Als de Europese top in Nice een
fiasco wordt, is de eenheid van
Europa in gevaar en gaat een
historische kans verloren. Die
krachtige waarschuwing kwam
op de top in Nice gisteren van
de twaalf kandidaat-leden van
de EU. Die zijn stuk voor stuk
bang dat de uitbreiding van de
Unie op de lange baan gaat als
de top van Nice mislukt. De
Poolse president Buzek voerde
de druk hoog op, en sprak van
een 'morele verplichting' voor
de Europese leiders om een ak
koord te bereiken.
De regeringsleiders en staats
hoofden van de dertien kandi
daat-landen kregen gisteren in
Nice ieder vijf minuten om de
Europese leiders ervan te over
tuigen dat Nice niet mag mis
lukken. Polen (40 miljoen inwo
ners), Tsjechië (10 miljoen) en
Hongarije (10 miljoen inwo
ners) mikken op toetreding tot
de Unie op 1 januari 2003.
„Een negatief besluit in Nice
zou in Hongarije absoluut niet
begrepen worden en tot grote
verwarring leiden", waar
schuwde de Hongaarse premier
Viktor Orban. „De Unie mag nu
geen nieuwe obstakels opwer
pen. De eerste verkiezingen
voor het Europees Parlement in
Hongarije vinden plaats in
2004."
Ook Buzek waarschuwde
voor de gevolgen van uitstel in
Polen: „De publieke opinie mag
zich niet tegen de EU keren."
De toetredende landen hebben
hun hoop gevestigd op Zwe
den, het land dat vanaf 1 janua
ri voorzitter is van de Europese
Unie. De Zweedse premier
Persson heeft de uitbreiding
bovenaan de agenda voor het
komende halfjaar geplaatst.
Een vastbesloten Buzek wist
gisteren precies hoe het verder
moet: „Laat de regeringsleiders
de toetreding van Polen snel
mogelijk maken. Dan praten wij
vanaf 2003 op voet van gelijk
heid mee over de hervorming
van het landbouwbeleid." De
hervorming van de landbouw
in het voormalige Oostblok gaat
de EU miljarden kosten, zo vre
zen de EU-lidstaten.
Maar niet alle regeringslei
ders uit het voormalige Oost
blok legden het mes op tafel.
Premier Mikulas Dzurinda van
Slowakije verkeerde in een eu
forische bui: „Voor het eerst
heb ik voor dit Europese forum
mijn mening kunnen geven."
Slowakije heeft lange tijd in de
Europese wachtkamer gezeten
vanwege de extreme politiek
van Vladimir Meciar, de voor
ganger van Dzurinda. Nu zat hij
plotsklaps aan tafel met Jac
ques Chirac, Gerhard Schroder
en Tony Blair. Het werd de klei
ne Slowaak kennelijk iets te
veel.
opiniepeiling van het Roe
meense onderzoeksbureau IR-
SOP grote kans de tweede
stemronde te winnen. Volgens
de enquête zou 69 procent op
hem stemmen, terwijl 31 pro
cent een voorkeur geeft aan Tu
dor. Van de ondervraagden is
55 procent tegen een coalitie
van de PDSR en Romania Mare.
De beide partijen hebben in het
verleden al samengewerkt. Tus
sen 1992 en 1996 vormden de
PDSR en Romania Mare de re
gering. Tot begin deze week
heeft de PDSR onderhandeld
met de Nationale Liberale Par
tij, de Democratische Partij en
de partij van de Hongaarse
minderheid UMDR over sa
menwerking. De partij probeer
de een minderheidsregering te
vormen die in het parlement
kon rekenen op de steun van de
andere drie. Drie dagen geleden
werden de onderhandelingen
afgebroken.
NICE HENK GLIMMERVEEN
CORRESPONDENT
De rellen die internationale conferenties
de laatste tijd begeleiden, hebben on
danks alle veiligheidsmaatregelen gisteren
ook Nice in hun greep gekregen. Op ver
schillende punten in de Zuid-Franse stad
trad de politie hard op tegen betogers die
vernielingen aanrichtten tijdens demon
straties tegen de EU-top. Vanmorgen was
het daarentegen opvallend rustig.
Vooral in de ochtenduren ging het er gis
teren fots aan toe. Bij de Place de la Con
corde, het plein dat toegang verschaft tot
het congresgebouw Acropolis, hadden
zich 's ochtends vele honderden betogers
verzameld, die probeerden met geweld
het vergadercentrum te bereiken. De poli
tie, met veel personeel aanwezig, zette on
middellijk traangasgranaten en een water
kanon in. In een mum van tijd hing er een
enorme walm rond de Acropolis. Presi
dent Chirac snoot omstandig zijn neus en
premier Jospin liep met rode ogen de ver
gaderzaal binnen.
De verjaagde betogers hadden vervolgens
in de door de bewoners van Nice verlaten
straten het rijk alleen. Ze koelden hun
woede op symbolen van de bezittende
klasse: banken, verzekeringsmaatschap
pijen en dealers van Jaguar en Volvo. Bij
een filiaal van de BNP-bank ontstond een
brandje. Brandweerlieden die het vuur
probeerden te blussen, werden tegenge
houden, waarna de oproerpolitie ander
maal in actie moest komen. Twintig agen
ten raakten gewond, van wie een ernstig.
Volgens de politie waren de betogers goed
voorbereid op de wanordelijkheden. Ze
hadden honkbalknuppels bij zich, alsme
de ijzeren staven en molotov-cocktails.
Het bleef daarna de hele dag onrustig in
Nice. In het begin van de middag braken
bij het station gevechten uit tussen politie
en betogers. Rond vijf uur werden ander
maal traangasgranaten afgevuurd nabij de
Avenue Jean Médecin, nabij het congres
gebouw. Ongeveer honderd betogers had
den bezit genomen van de straat en be
lemmerden de voortgang van het verkeer.
Het was op dat moment spitsuur en de'
betreffende Avenue is een belangrijke
schakel in het wegennet van Nice. De poli
tie sommeerde de circa honderd betogers
tot tweemaal toe te verdwijnen en toen
daaraan na een kwartier nog geen gevolg
werd gegeven, werd hard ingegrepen.
De Franse president Chirac toonde zich
uitermate verbolgen over de rellen. „Er
zijn dingen ernstig fout gegaan. Er zijn po
litieagenten gewond geraalct door geweld
van betogers, en de brandweer is de toe
gang geweigerd tot een brand. Dit is de
democratie onwaardig", zo verklaarde hij.
De voorzitter van de Europese Commissie,
Romano Prodi, was al even kwaad: „On
duldbaar en onaanvaardbaar", luidde zijn
reactie.
WENEN Rtr-ANP
De Oostenrijkse bevolking gaat
waarschijnlijk naar de stembus
voor een referendum over de
vraag of Oostenrijk de Europese
Unie moet verlaten. De petitie
die om zo n referendum vraagt,
heeft twee keer zoveel handte
keningen opgeleverd dan nodig
is, zo meldde het Oostenrijkse
ministerie van binnenlandse
zaken gisteren.
De nationale petitie, die is
opgezet door een onafhankelij
ke groep met EU-tegenstanders
en dierenbeschermers, is on
dertekend door 194.000 Oos
tenrijkers. Dat is 3,3 procent
van de 5,7 miljoen stemgerech
tigden. Veel Oostenrijkers heb
ben hun vertrouwen in de EU
verloren toen veertien lidstaten
sancties instelden vanwege de
extreemrechtse partij van Jörg
Haider. Uit een enquête onder
duizend mensen bleek destijds
dat tweederde de strafmaatre
gelen onterecht vond. Haider
heeft gezinspeeld op het vertrek
van zijn land uit de Unie.
In 1994 stemde tweederde
van de bevolking voor deelna
me aan de EU. Dat leidde tot
het lidmaatschap van Oosten
rijk 1995. Volgens de organisa
toren van de petitie zijn belof
ten die voor het lidmaatschap
waren afgesproken niet nage
komen, zoals een pleidooi voor
het behoud van de Oostenrijkse
munteenheid, de schilling.
