'Lijden is onvoorstelbaar groot'
Top Corns aan de dijk
Gesprek van de Dag
'Het is de schuld van het baasje'
Televisiehuwelijk
strandt na een maand
DONDERDAG 7 DECEMBER 2000
Sommen taar
Dat de tweehoofdige leiding van het Brits-Nederlandse
staal- en aluminiumconcern Corns aan de dijk is gezet,
kwam niet echt als een donderslag bij heldere hemel. Lut
tele maanden geleden schetste de Nederlandse topman,
Van Duyne, in een interview een vrij zonnig beeld van het
concern dat hij samen met zijn Britse collega Bryant heeft
geboetseerd uit het voormalige Hoogovens en British
Steel. Toen was echter al duidelijk dat Van Duyne in feite
lachte als een boer met kiespijn. Sinds de oprichting van
Corns is het de fusiebaby immers bepaald slecht vergaan.
Tot vervelens toe wordt beweerd dat de kracht van het
Britse pond Sterling ten opzichte van de euro het grote
probleem is, omdat daardoor de Britse Corus-fabrieken
hun staal op het continent aan de straatstenen niet meer
kwijt kunnen. Het werkelijke probleem ligt echter elders.
In Engeland en Wales heeft Corus een productiecapaciteit
die in geen enkele verhouding meer staat tot de vraag van
de Britse afnemers, waaronder de voortmodderende auto
industrie. Het kan dan ook hietnand hebben verbaasd dat
Sir Brian Moffat - de president-commissaris die nu tijde
lijk de touwtjes zelf weer in handen neemt - tegelijk met
het vertrek van de toplieden Van Duyne en Bryant een
drastische sanering van de Britse Corus-tak aankondigde.
Een strikt rationele benadering leidt tot de conclusie dat
er geen andere weg open staat. Wel is de kanttekening op
zijn plaats dat het topmanagement er rijkelijk laat mee is,
waardoor de boel te ver heeft kunnen doorzieken.
Of de donderwolk die volgend jaar een hoosbui over de
Britse staalindustrie zal uitstorten ook zal leiden tot een
motregentje in Nederland bij het voormalige Hoogovens,
is vooralsnog de vraag. Te vrezen valt dat naast de ratio
ook emoties een rol gaan spelen. Het is denkbaar dat de
Britse vakbeweging het niet pikt als alleen in het Verenigd
Koninkrijk de klappen vallen. Het is mogelijk dat als zoen
offer ook aan deze kant van de Noordzee het mes in de or
ganisatie wordt gezet. Het voormalige Hoogovens is ech
ter al eerder gesaneerd en draait nu goed. Verdere grove
ingrepen zouden volstrekt onzinnig zijn.
c/ciisic
Verfrommelde trol
Het is moeilijk te geloi>en, maar het moet allemaal nog uil
der. nog jonger en nog eigentijdser bij Veronica. Te begin
nen met de naam.
The Young One gaat binnenkort door het lei>en als ME
(spreek uit als mie), zo maakte de omroep gisteren bekend.
ME, Engels voor ik of mij, staat symbool voor eigenzinnig
en een eigen wil. Dat moet ook afstralen van de nieuwe
programma's die de omroep gaat maken. Dat belooft wat.
Wil kreeg gisteravond al een voorproefje van Veronica-
nieuwe-stijl De Relatieman. Een nieuwe datingshow van
die oerlelijke verfrommelde trol die tijdens zijn winterslaap
vergeten is de zonnebank uit te zetten. Menno Buch, ja.
Slechts één ding moet je hem nageven: hij weet altijd de
grootste malloten voor de camera te krijgen.
Zoals Erik. die samen met Menno zijn vriendinnetje Laura
kwam vertellen dat hij eigenlijk verliefd is op haar moeder.
Het leek wel Goudkust in die huiskamer. Laura die driftig
zuigend aan een sigaret door de keuken ijsbeerde. Moeder
die onbewogen op de bank zat, maar wel heel stellig be
weerde voor haar dochter te kiezen. En Erik vloekend ,.Nou
lekker dan toen dat tot hem doordrong. Hij had er wel
een triootje van willen maken. De Relatieman, of liever de
Relatiekillerman, sleurt de spelers in dit drama beurtelings
naar de keuken om de rel nog een beetje hoger op te stoken.
Zoiets mag toch geen televisie heten? Dit is de verkapte ge
heime camera, die je belazert waar je bij staat. Wanneer
komt de ontnuchtering? Wanneer verklapt de eerste figu
rant in deze slechtste soap ooit. dat het allemaal doorgesto
ken kaart is? Dat deze mensen van de straat zijn geplukt
om wat te brallen voor Menno's camera? Getver. Uit die ti>.
Gelukkig hoefden de Veronica-kijkers niet met dit genepte
gevoel in bed te stappen. Als zij eerder gisteravond het film
drama The Public Eye op die zender hadden gezien, kon
den ze inslapen met Joe Pesci. De acteur die in deze film het
ijzersterke karakter neerzet van de Grote Bernzini, een New
Yorkse nieuwsfotograaf metfoto's van vermoorde crimine
len als handelsmerk. Bij toeval raakt hij op de hoogte van
een grootscheepse afrekening onder de maffia. Bernzini
ruikt een mooie foto-reportage en met gevaar voor eigen le
ven begeeft hij zich tussen de rondvliegende kogels. Als
plotseling een geweer op zijn eigen voorhoofd wordt ge
richt, brengt hij zijn camera voor zijn gezicht. Het ultieme
einde voor de lijkenkieker: zijn eigen dood fotograferend.
Gelukkig. Ze weten toch nog een pietsie goede ti> uit te zen
den. die ME-ballen.
De liefhebbers van rashonden
zijn laaiend op minister Brink
horst (landbouw) omdat de be
windsman vier soorten 'vecht-
honden' wil verbieden. De
Hondenbescherming en de ras
verenigingen van de betreffen
de soorten betichten Brinkhorst
van willekeur. ,,Er zijn zoveel
soorten vechthonden, waarom
pakt de minister juist deze vier
rassen aan", aldus Iaira Bois-
sevain van de Hondenbescher
ming. „Als je naar het aantal
bijt-incidenten kijkt, staat de
Rottweiler op nummer één en
die wordt niet verboden. De
vier aangewezen soorten ko
men in de statistieken niet eens
voor."
Minister Brinkhorst kondigde
dinsdag aan het fokken en hou
den van de Mastino Napolita-
na, de American Staffordshire
Terriër, de Fila Brasileiro en de
Dogo Argentino te verbieden.
Het zijn honden die gefokt wor
den op agressiviteit, meent het
ministerie van landbouw. Ge
zien de zware verwondingen
die de beesten kunnen toebren
gen, zouden drastische maatre
gelen gerechtvaardigd zijn. Het
bij elke hond afnemen van een
gedragstest is volgens Brink
horst niet afdoende.
„Absolute onzin", oordeelt P.
Montfoort van de Molossen
Club, waartoe onder anderen
de Fila Brasileiro en de Dogo
Argentino behoren. „Vroeger
waren het vechthonden met
een hoge prikkel om te bijten.
Maar dan praat je over eeuwen
geleden. Nu zit dat er echt niet
meer in." Volgens de rasvereni-
ILLUSTRATIE WIM STEVENHAGEN
gingen wordt er tegenwoordig
gefokt op conditie en karakter
en niet op agressiviteit. Daarbij
is het aantal honden dat door
de maatregel wordt getroffen zo
klein, dat het volgens Mont
foort geen enkele invloed zal
hebben op het totaal aantal
bijt-incidenten door honden in
Nederland. „Dit is wildwest-be-
leid. Je weet bij voorbaat dat
het niet effectief is."
Volgens Montfoort is de oplos
sing heel simpel: de overheid
moet de eigenaar van een hond
aansprakelijk stellen als zijn
dier bijt. „Het is vaak de eige
naar die een slechte invloed
heeft op de hond. Wie aanspra
kelijk is en daarom beducht om
bijvoorbeeld een Dogo Argenti
no te nemen, kiest gewoon een
ander ras. Maar pak de liefheb
bers niet meteen de hele popu
latie af."
De Hondenbescherming pleit
voor een registratie- en identifi
catiesysteem voor alle honden.
Tot nu toe zijn alleen de ras
honden geregistreerd. „Dan
kun je de genetische achter
grond bepalen en kijken of een
hond al meerdere keren heeft
gebeten", zegt Boissevain.
„Ook moet eindelijk eens goed
onderzoek verricht worden
naar het waarom van bijten.
Een hond bijt niet zomaar, daar
gaat altijd iets aan vooraf. Als
we daar meer vanaf weten,
kunnen we door betere voor
lichting een groot deel van de
hondenbeten voorkomen."
remco andringa'
Stefan en Coby. Vorige maand ge
trouwd, nu al weer gescheiden.
FOTO ANP
hou
De Belgische miljonai^ po
fan Kerkhofs, die eeni n lf
geleden op televisie in ikf
huwelijk trad met de? 01
landse bruid Coby Bo
der dat ze elkaar ooit
den ontmoet, heeft ec
scheiding aangevra;
meldt het roddelblad ede
De zaak is extra pikant ag
dat blijkt dat Kerkhofs we
liefd zou zijn geworde et c
Gosja, een van de twe si;
didaat-bruiden die hij j|e
Finale van het RTL4-pi r|;
gramma Ja, ik wil een
nair afwees.
Na de voltrekking van
huwelijk gingen metei ?eg
geruchten dat het niet el v
terde tussen Kerkhofs
Bos. Maar dat de echt
ding al zo snel is aangjj.j
vraagd, heeft ook de n
werkers van het tv-pri oni
ma totaal verrast. Een
gelijk televisiehuwelijl gel
Amerika werd al binnt rit
week nietig verklaard.
Volgens Story lopen K dei
hofs en Bos nu een tot
Deze premie zouden
gen uitgekeerd als het
lijk drie maanden had
standgehouden. De bt
kenen zelf worden in
CO
01
richt in Story niet geci jhi
LUMC en Rijngeest gaan depressies sneller en adequater behandelen
Zo'n 1,5 miljoen Nederlanders lijden aan een
depressie. Dat aantal stijgt de komende jaren.
In 2020 heeft de depressie de infecties van de
wereldranglijst verdrongen en is dan volksziek
te nummer één. Pillen, praten en licht zijn be
proefde methoden de weemoedigheid uit te
bannen. In driekwart van de gevallen helpen
ze. Als ultieme methode wordt in Leiden de
shocktherapie -weer- ingesteld.
„Onvoorstelbaar groot." Zo
omschrijft professor dr. F.G.
Zitman het lijden van de de
pressieve patiënt. „Er is geen
voorstelling van te maken hoe
zeer sommige mensen lijden.
Soms kan je er met je verstand
echt niet bij, maar je ziet en
hoort maar al te goed hoe ont
zettend groot hun lijden is."
Zitman is sinds een half jaar
hoofd van de afdeling psychia
trie van het Leids Universitair
Medisch Centrum (LUMC). Hij
wordt per 1 januari tevens
voorzitter van het manage
mentteam van het Academisch
Centrum voor Geestelijke Ge
zondheids Zorg Leiden en om
streken van de Rijngeest Groep.
De Rijngeest Groep werkt op
het gebied van patiëntenzorg,
onderwijs, onderzoek en oplei
ding nauw samen met het
LUMC. In het centrum zijn
sinds vorig jaar de Riagg, Ende
geest en de Jelgersma-polikli-
niek ondergebracht.
De depressieve mens lijdt aan
een neerslachtigheid die soms
niemand kan verklaren, maar
die het leven van de patiënt tot
een hel kunnen maken. De de
pressieve mens heeft nergens
meer lol in, heeft eet- en/of
slaapstoornissen, voelt zich
schuldig en is uiterst vermoeid.
Er wordt gesproken van een de
pressie als de ernst en de duur
van de neerslachtigheid zowel
voor de patiënt als voor de om
geving tot een last zijn en het
verdriet erover niet meer past
in het normale leven. Het komt
regelmatig voor dat de depres
sie zich herhaalt. Uit een on
derzoek in huisartsen-praktij
ken is zelfs vast komen te staan
dat binnen tien jaar de ziekte
terugkomt. Bij patiënten van
Riagg's en psychiatrische centra
is dat percentage nog veel ho
ger.
Zitman ziet het als zijn taak de
ze mensen effectiever te hel
pen. Hij gaat daarom in het
nieuwe jaar ook de electro-
shock toepassen. Deze stroom
stootbehandeling wordt altijd
onder narcose toegepast en al
leen in de strijd geworpen als
alle andere methoden falen.
Daarnaast wil de hoogleraar en
zijn team ook het begin van de
depressie anders aanpakken.
Snel en efficiënt handelen is
zijn credo. Het onthouden van
slaap en het geven van lichtthe
rapie zijn de wapens die het
LUMC in de strijd tegen grote
neerslachtigheid gaan werpen.
Het is namelijk gebleken dat
een nacht niet slapen de gees
telijke gesteldheid van de mens
positief kan beïnvloeden. „Na
een wakkere nacht voel je je de
volgende morgen heel vrolijk,
soms op het hilarische af. Ui-
schikten, 5000 mensen, i
den jaar door een depres n
beidsongeschikt gewordi
Uiteraard blijft Zitman e
team de gangbare metho ]s
toepassen. Het medicam
behandelen in combinat l,e
Depressiviteit kan het leven voor mensen tot een hel maken.
teraard komen later op de dag
de oude depressiegevoelens
weer terug, maar door gebruik
te maken van die positieve ge
moedstoestand heb je een
handvat om iemand in de goe
de richting te leiden."
De lichttherapie wordt al lange
re tijd gebruikt. Dat gebeurt
met een apparaat dat alle kleu
ren van het zonlicht nabootst.
Patiënten moeten aan het begin
van de winter een week lang
enkele uren per dag in het zeer
heldere licht gaan zitten. Vooral
mensen die lijden aan de sei
zoendepressie ofwel de winter
blues -officieel seasonal affecti
ve disorder- zouden hierbij
baat hebben.
Mensen die aan een depressie
lijden, missen het systeem om
adequaat met stress om te
gaan, legt Zitman uit. De hypo-
fysebijnierschors as (HPA) in de
hersenen is dan ontregeld. De
werking van pillen voor de ziel
ofwel de anti-depressiva zijn
gebaseerd op het regelen van
de serotonine-opname die
plaats heeft in de HPA. Omdat
een te laag serotonine-gehalte
FOTO RON PICHEL
mede-oorzaak is van vele stoor
nissen in de hersenen en dus
van het menselijk gedrag, waar
onder verslavingen en depres
sie.
Met het snel bestrijden van de
depressie wil de hoogleraar
psychiatrie niet alleen het leed
van de patiënt en zijn omgeving
verzachten, maar ook de kosten
die voortvloeien uit de ziekte
aanpakken. De depressie staat
inmiddels al bovenaan de lijst
van oorzaken waarom iemand
in de WAO terechtkomt. Tien
procent van de arbeidsonge-
praten geeft namelijk in
derde van de gevallen ee ao
stig effect. De behandelii
in het LUMC en via de R
geest Groep worden toe§
is de cognitieve gedragsl
pie. Volgens de Leidse h(
raar is dit de enige meth«
waarvan bewezen is dat
werkt. De therapeut plui 'r(:
men met de patiënt heel
vuldig uit hoe de weemoiE
mens tegen de wereld aa
en wat daar eventueel aaf1
veranderen is.
De depressieve mens is
lijk geneigd het allemaal
beetje negatiever te zien
het in werkelijkheid vaak
had Zitman eens een pat
die zijn huis wilde verko[
maar het niet durfde om
een scheur in het plafom
Toen hij van de depressii
genezen bleek hij geen ei d
waarde meer aan die schr"
geven en bood hij zijn hi
te koop aan.
In Nederland is het w
pillen langzaam maar ze 31
meengoed geworden. In
land daarentegen wordt
Sint Janskruid ter bestrijt
van neerslachtigheid vee
toegepast. Zitman hierov:e
„Dertig procent heeft alti
bij een bepaalde method
maar als wetenschapper
sceptisch ten aanzien vai
sultaten die niet strikt on
zocht zijn. Hier valt het S -j
Janskruid onder. Verderi
concentratie van het krui
altijd gelijk en is niet vol( -
bekend hoe het kruid ini
natie met reguliere medii
valt."
irene nieuwenhuuse
Wim is nu echt weg
'Hij heeft eigenlijk al alles, ook een fiets. We weten
niet wat we hem voor zijn verjaardag moeten ge
ven', zei een vader onlangs tegen mij. Zijn zoontje
werd vijf. 'Heeft u iets voor een kind dat al alles
heeft?', schijnt dezer dagen de meest gehoorde
vraag van ouders in speelgoedzaken te zijn. Het is
typisch iets van deze tijd: kinderen die alles heb
ben in materieel opzicht, maar in immaterieel op
zicht veel minder dan de generaties kinderen
voor hen. De echte kindenuereld van knus en
klein geluk, van tijd en ruimte om ongestoord
te spelen, binnen en buiten, van een diep ver
langen naar iets dat ze dolgraag zouden wil
len hebben, is hen grotendeels ontstolen.
Hoezeer dat het geval is, blijkt ook uit de
zogeheten Gouden Boekjes die op dit
ogenblik bij De Slegte worden opge
ruimd. Het is een legendarische
reeks kinderboekjes voor kleu ters
tussen de drie en de zes jaar, door de
Bezige Bij gestart in de jaren vijftig
en tenslotte uitgegroeid tot zo'n
tachtig titels. Om commerciële
redenen wordt de serie niet
I meer herdrukt of uitgebreid.
Wie grijpt naar een Gouden
Boekje, krijgt pure nostalgie
in zijn handen. Ze verwij-
zen naar een wereld die ver
dwenen is, waarin kinderen
l nog volop kinderen konden
n 8^^
h De boekjes gaan over die
ren: Konijntje Loos, Hondje
Eigenwijs, Sam de brand
weerkat, Pietepaf het circus
hondje, Boudewijn de beer, De hongerige leeuw.
Soms speelt er een vader de hoofdrol in, een ijsco
man: 'Meneer mooi weer', een poppendokter of
gewone jongetjes. Stuk voor stuk zijn het stevige
boekjes met kleurrijke, expressieve tekeningen op
ieder bladzijde en een eenvoudige, aansprekende
tekst. De boekjes, van Amerikaanse oorsprong
maar voor de Nederlandse markt vaak ingrijpend
bewerkt door, bijvoorbeeld, Annie M.G. Schmidt,
lagen begin jaren negentig onder vuur omdat ze
niet politiek correct waren. Meisjes spelen er in
derdaad nooit echt een hoofdrol in, moeders blij
ven zorgend op de achtergrond, en vooral het
deeltje 'Sambo, het kleine zwarte jongetje' heeft,
als je het zo wil zien, racistische elementen. Dat
alles stoort mij niet. Integendeel: het maakt deel
uit van de extra charme die de Gouden Boekjes nu
hebben gekregen als kleine, authentieke iconen
van een wereld en tijdgeest die buiten de boekjes
niet meer bestaat, vergeten dreigt te worden of ge
retoucheerd. Neem nu een van de meest bekende
boekjes uit de serie: "Wim is weg'. Daarin rijst de
sfeer op van de jaren vijftig met de menselijke
maat, de overzichtelijkheid, het vele groen zodra
je de kleine bebouwde kom van de stad uit was.
Op eigen houtje met zijn fietsje de wijde wereld
intrekken, is voor heb jongetje Wim dan ook geen
erg riskante onderneming. De verwezenlijking
van die ultieme kinderdroom zou nu een nacht
merrie worden.
Al die normale kinderavonturen, verlangens en
behoeften waarover de Gouden Boekjes gaan, zijn
onmogelijk geworden. Door het huidige verkeer,
de schaalvergroting, het oprukkende asfalt en be
ton, de jachtigheid en het ongeduld van ons mo
derne leven, maar vooral ook door het feit dat we
de kleuter als verschijnsel hebben afgeschaft.
Dankzij de invoering van de basisschool bestaat
deze fase met zijn eigen, specifieke ontwikkelings-
eisen niet meer. Een opleiding tot kleuterleidster
duurde vroeger drie jaar. Nu worden er in vier
jaar tijd allround onderiuijzers klaargestoomd.
Veel pedagogische kennis over kleuters is verloren
gegaan. Prestatiedrang en een tijdskorset op een te
jonge leeftijd, zijn er voor in de plaats gekomen.
De Gouden Boekjes doen nog rechtaan kleuters.
Aan hun magisch wereldbeeld waarin alles be
zield is, waarin je met dieren praat, spelend met
je fantasie je eigen werkelijkheid schept en je bui
ten tijd de tijd leeft omdat de klok nog geen bete
kenis heeft. Als je daar tenminste de kans voor
krijgt.
'Wim is nu echt weg'zeiden de verkoopsters bij
De Slegte tegen elkaar, toen het laatste boekje met
deze titel over de toonbank ging. Maar voor mijn
kleinkinderen zal hij blijven bestaan. Want ik zal
ze Wims avonturen voorlezen, zoals ik dat ook bij
hun moeders heb gedaan. Toen was voorlezen
nog heel gewoon. Tegenwoordig wordt dertig pro
cent van de kinderen nooit voorgelezen, de rest
van de ouders leest nog geen kwartier per dag
voor. Toch geef je een kind 'dat eigenlijk al alles
heeft' met een boek en de belofte het voor te lezen,
een onvervangbare ervaring die niet te koop is.
Waar zij of hij ook nooit genoeg van krijgt. Voor
lezen betekent onthaasting. intimiteit, de moge
lijkheid tot een persoonlijk gesprekje. Maar je cre-
eert er als ouders vooral geborgen, gelukkige mo
menten mee die je kinderen zich levenslang her
inneringen. Netzoals de hoofdpersonen uit al die
boeken. Die worden later de dierbare, onvergete
lijke vriendjes uit hun jeugd.
ensolijk
De voormalige Duitse tennisser en
drievoudig Wimbledonkampioen BO
RIS BECKER en zijn vrouw BARBA
RA zijn uit elkaar. „Geruime tijd al
hebben wij moeten vaststellen dat
onze opvattingen over de prioriteiten
van onze relatie te ver uiteen liggen",
zo liet Becker dinsdag in een door
zijn woordvoerder Robert Luebenoff
verspreide verklaring weten. „Wij
hebben geconcludeerd dat het zo niet
verder kan gaan." Boris (33) en Bar
bara zijn in december 1993 ge
trouwd. Zij hebben een zoontje van
zes en een dochtertje van een. Het
huwelijk werd vaak aangehaald als
een voorbeeld voor de relatie tussen
blank en zwart.
AL GORE hoeft straks niet werkeloos
thuis te zitten als hij toch met de
nieuwe president van de Verenigde
Staten wordt. Een radiostation in Los
Angeles heeft de Democratise1
didaat een contract voor vier ji
geboden als presentator van e
gramma dat 'Al and Al' moetf
ten. Om het salaris hoeft Gore
niet te laten. TalkRadio 790 k
biedt hem bijna 500.000 guit
jaar, en dat is net zo veel als d
dent van de VS verdient. Daan
wil het station ook Gore's verh
ten naar California betalen. 0 -
teur van TalkRadio 790, Erick
verman, zegt dat hij weet date
dige vice-president 'denkt dat
langrijk is om invloed uit te oe
op zo veel mogelijk mensen er
presentator krijgt hij de kanso
te doen'.
