Verhaaltjes van Rituals maken routine leuk
Spelen met Carcassonne en La Citta
Trends
Wat de klant ervan vindt
DINSDAG 5 DECEMBER 2000
REDACTIE RIEN POLDERMAN
Afwassen, strijken, dweilen:
waarschijnlijk geen klusjes
waar u zich dagelijks op ver
heugt. Tanden poetsen, haren
wassen, de vaatwasser aan:
ook al van die routinehande
lingen. Herkent u zich hierin?
Dan is er goed nieuws voor u.
Het is een kwestie van anders
denken. Verander routines in
rituelen. Tenminste, als het
aan Rituals ligt. Het is een
nieuw merk op het gebied van
persoonlijke verzorging, dat
de lijn doortrekt naar de ver
zorging voor uw huis en uw
kleding. Van shampoo en was
verzachter tot allesreiniger
dus. Het bedrijf ging onlangs
van start met de verkoop van
175 artikelen via Internet en
een winkel in de Amsterdamse
Kalverstraat. Achter elk pro
duct zit een 'verhaal' of een 'ri
tueel'. Ook de verpakking is
bijzonder. Nu moeten de klan
ten komen. Het verschil tus
sen laten leiden of verleiden.
Het is op alle fronten nog even
wennen voor het pas gestarte
bedrijf Rituals. De winkel in
Amsterdam is net geopend, en
nog dagelijkse vinden er veran
deringen plaats. De telefonistes
- weliswaar niet 24 uur per dag
bereikbaar zoals de folder be
looft maar 'slechts' tijdens kan
tooruren, nemen onzeker de
eerste bestellingen op en ook
de website, waar een belangrijk
deel van de afzet moet worden
waargemaakt, loopt nog niet
helemaal lekker. Maar, haast
initiatiefnemer Raymond
Cloosterman (36) zich te zeg
gen, het komt allemaal goed.
Het is dan ook zijn droom die
uitkomt.
Tot twee jaar geleden was hij vi
ce-president bij Unilever, een
concern dat veel schoonmaak-
en verzorgingsproducten in de
markt zet, en was hij verant
woordelijk voor de huishoude
lijke en persoonlijke verzorging.
Een baan die hem bepaald geen
windeieren heeft gelegd bij de
ontwikkeling van Rituals. Unile
ver stuurde hem op reis met de
boodschap: kom terug met een
visie. En dat deed hij. Hij leerde
hoe een merk opgebouwd moet
worden, en ook dat een pro
duct meer is dan een optelsom
van chemicaliën. Het verhaal,
de mythe, rondom een product
is minstens zo belangrijk.
Cloosterman: ,,De zorg voor je
zelf en je huis liggen steeds
meer in eikaars verlengde. Dat
is niet vreemd. In deze drukke
wereld zijn het de laatste twee
veilige plekken: huis en jezelf.
Je ziet het aan de opkomst van
parfumkaarsen. Wist je dat er in
Amerika meer parfum verkocht
wordt door geparfumeerde
kaarsen dan door parfums? Er
zijn zoveel kleine signalen, dat
zorgen voor jezelf en je huis
met elkaar verbonden zijn, dat
ik daarmee verder ben gegaan.
Want waarom loop je in een su
permarkt in drie seconden door
de wasmiddelenstraat heen,
terwijl je bij de wijn veel langer
blijft kijken? Waarom zijn was
middelen niet ook gewoon
leuk? Een ander aspect dat ik
tijdens mijn reizen tegenkwam
was het idee van rituelen. Wat
drijft mensen? Iedereen heeft
eigen patronen en rituelen, die
uiteindelijk vervlakken tot rou
tines. Dus vroeg ik me af: kun je
routines weer in rituelen veran
deren?"
Het Rituals-concept was gebo
ren, met als belangrijkste ele
menten Internet, een catalogus,
parfum, verhalen, een winkel
en vooral: snel beginnen. ,,Ik
realiseerde me, dat het binnen
Unilever nooit zou lukken om
het plan uit te voeren. Met z'n
tienen, onder wie een designer,
een topparfumeur, een recla
meman en in acht talen hebben
we in Parijs een pagode afge
huurd om te praten over dat
ene doel: een nieuw concept
creëren. En dat is gelukt."
Geld om de plannen te finan
cieren kwam - niet geheel toe
vallig - van Unilever. Stellig:
,,Onze producten zijn niet van
Unilever. Natuurlijk geeft het
toegang tot bepaalde technolo
gieën en hebben ze daar veel
kennis in huis om producten te
maken. Wij werken met fabri
kanten over heel de wereld:
Singapore, Duitsland, Canada.
Nee, niet in Nederland."
Onlangs werd de eerste winkel
officieel geopend. In Neder
land, want een kleine markt is
makkelijker te financieren. En,
Handborsteltje van Rituals.
denkt Cloosterman, als het in
Nederland lukt, dan lukt het
overal. Want Nederlanders zijn
kritisch en willen niet te veel
betalen. Maar Nederlanders
staan ook open voor nieuwe
dingen. „We geven onszelf en
kele jaren. Vergeet niet dat we
een compleet nieuw merk moe
ten opbouwen. Dat kost wel
even tijd."
Inmiddels staan er twaalf -
voornamelijk parttime - perso
neelsleden in de winkel, werken
er tien achter de schermen en
zijn er indirect ruim honderd
vijftig mensen bij betrokken.
Terug naar het verhaal, want
dat is waar het om gaat bij Ri
tuals. De ervaring is nu al dat
klanten niet losgelaten moeten
worden in de winkel. Clooster
man weet: tekst en uitleg sti
muleren de koopdrang. Die
verhalen zijn in de winkel op
beeldschermen en thuis op In
ternet te lezen. Maar ook een
piepklein opgevouwen vier
kantje dat met een zilverdraadje
aan het artikel bevestigd is, le-
Mooie verhalen allemaal, maar wat vindt de klant
er eigenlijk van? Wij lieten een aantal proefperso
nen wat producten van Rituals uitproberen. Hier
hun reacties:
•Richard (43) testte de scheergel Samurai Secret:
Het is een vrij vettige crème, het schuimt niet,
en ruikt heel prettig. Op zich is het makkelijk dat
het ook als aftershave te gebruiken is. Het ver
haal over Samuraistrijders zegt me niet veel. De
verpakking is interessanter dan de inhoud."
•Titie (65) is in de winkel geweest en probeerde
de thee Himalaya Mist en Handsfree, wassen
zonder water of zeep: „De verpakking interes
seert met niet zo, die gooi ik toch weg. De drie
hoekige theezakjes zijn heel grappig, maar ook
die zie je in de pot niet meer. Het is leuk om ca
deau te geven. De Handsfree vind ik wel erg lek
ker, die wil ik wel hebben."
•Heieen (36) dweilde met allesreiniger Puri Tea:
„Ik laat me gauw verleiden door dit soort verha
len. Het idee dat ik met een ritueel bezig ben in
plaats van met afwassen, spreekt me wel aan. De
ze allesreiniger ruikt heel anders dan alle andere,
maar verder merk ik weinig verschil. Ik heb nu
niet opeens veel meer plezier aan het dweilen."
•Steffy (44) testte het afwasmiddel Bamboo Trea
sure: „Dit afwasmiddel heeft een ouderwets zee-
pluchtje, het doet denken aan een schoonge
maakte supermarkt. Het maakte veel schuim en
droogde mijn handen uit Niet echt opzienbarend
dus. Het verhaal erachter is mooi en klinkt goed,
maar het gaat me net iets te ver voor dergelijke
producten. Ik verwacht dat een afwasmiddel ge
woon goed schoonmaakt en de rest is bijzaak."
vert de nodige informatie. Zoals
bij de bodylotion Message from
Heaven, waarbij vermeld wordt
dat 'ergens in de vijfde eeuw
voor Christus Taoïstische mon
niken een visioen kregen, waar
in ze zagen dat een onuitputte
lijke stroom van levensenergie
(de chi) in het lichaam onder
hevig was aan twee tegengestel
de krachten: Yin en Yang. Ze
ontwikkelden een verfijnde
massagekunst om een ongehin
derde chi-stroom te stimule
ren.'
Om dit idee te evenaren be
dacht Rituals de Massage from
Heaven, met extracten van de
Gingko Biloba, een boom met
de reputatie over 'de sterkste le
venskracht ter wereld te be
schikken'. En altijd ruzie over
de afwas? Niet meer als u weet
dat water als een magisch ele
ment wordt beschouwd bij het
nastreven van een lang leven in
vrede en wijsheid. Het vraagt
wat creatief denken, maar bij
Rituals resulteerde het in Bam
boo Treasure, een afwasmiddel
met bamboemelk en glycerine.
Wie mocht denken dat de pro
ducten milieuvriendelijker zijn
dan vergelijkbare artikelen,
komt bedrogen uit. Fijntjes:
„We zijn niet milieu-onvriende-
lijker dan de rest. Milieu zit op
gesloten in het dagelijks denken
en handelen. We gebruiken re-
cyclematerialen voor de ver
pakkingen en geconcentreerde
formules voor bijvoorbeeld de
wasverzachter en het waspoe-
der. Of neem onze Happy View:
dat zijn twee kleine capsules
waarmee je zelf je ruitenreini
ger kunt aanmaken."
Cloosterman liet zich bij zijn
opdracht om tot een nieuwe vi
sie te komen, inspireren door
de Deense futuroloog Rolf Jens-
sen. Vorig jaar verscheen van
zijn hand het boek De Droom-
maatschappij, waarin Jenssen
uitlegt dat verhalenmakers de
toekomst hebben. Cloosterman
weet haarfijn welke doelgroep
zich aangesproken voelt tot het
kopen van verhalen. „Mensen
met een bepaalde levensfiloso
fie", zegt Cloosterman ernstig.
„Kritische mensen, die goede
spullen willen, maar verder
gaan dan functionaliteit. Meer
een kwestie van mentaliteit.
Mensen die iets meer over heb
ben voor zichzelf en hun huis.
We willen geen Oibibio-achtige
toestand. Rituals is voor prakti
sche mensen, die ook genieten
van afwassen met een lekker
geurtje en de fles mooi op het
aanrecht laten staan."
De advertentiecampagne be
perkt zich vooralsnog dan ook
tot advertenties in de 'feel
good' tijdschriften als Santé, El-
le en Vt Wonen, en verspreiding
van de - alweer vierkante - cata
logus.
Ter geniststelling: zelf zegt hij
de producten ook te gebruiken.
„Alles. Ik ken de verhalen: die
denk ik erbij als ik ze gebruik. Ik
scheer me met Samurai-gel,
vernoemd naar het elite-leger
van de Japanse keizer dat zich
schoor voor de strijd. Zoals de
moderne man ook ten strijde
trekt. Verder brand ik af en toe
geurkaarsjes, dat deed ik vroe
ger niet." Het kip en ei-verhaal
wordt ook nu niet bevredigend
opgelost. Wat waren er eerder:
de producten of de erbij be
dachte verhalen? Cloosterman
geeft er geen rechtstreeks ant
woord op. „Noem het een wis
selwerking. We combineerden
de zorg voor jezelf en voor je
huis, de rituelen in tegenstel
ling tot routine, en we wilden
iets bijzonders. Dat is samenge
vat het Rituals-concept. Op
zoek daarnaar vonden we een
rijkdom aan 'rituelen. Ja, zo be
zien waren de producten er
eerder dan de rituelen erbij."
De website neemt een belang
rijke plaats in bij de marketing
plannen, maar Cloosterman wil
het belang van een 'echte' win
kel niet onderschatten. „Daar
kun je ruiken, voelen en proe
ven. Dat geeft het vertrouwen
dat het allemaal echt is. We ge
loven in de combinatie van de
virtueel en echte winkel. Op
termijn zullen er meer winkels
bijkomen. Rituals zal geen mas-
samerk worden, maar wel be
kend in veel landen. Er zullen
meer productlijnen komen.
Denk aan kaartjes sturen, ook
een ritueel." Het wachten is
dus nog op schoensmeer en
wc-papier.
Na alle verhalen en rituelen
brengt een prijsvergelijking tus
sen Unilever-merken als Dove,
Rexona, Impulse, Andrélon, Ro
bijn, Omo, Dubro, Andy of Sun
en de producten van Rituals de
klant weer met beide benen op
de grond: Voor de 'douche-
schuimsensatie' van Rituals be
taalt u 13,22 gulden, terwijl een
dergelijk product van Dove 9,95
gulden kost. Voor 8,81 gulden
heeft u drie geurzakjes van Ri
tuals in de kast hangen, en voor
de identiek ogende geurzakjes
van Robijn betaalt u 4,99 gul
den. De wasverzachter van dit
zelfde merk kost 3,59 gulden
voor een halve liter, nog altijd
drie gulden goedkoper dan die
van ffituals. Voor een liter Du
bro ten slotte betaalt u 6,58 gul
den en voor een liter Ray of
Light 11,02 gulden. Het kost
dus wel wat, de onconventione
le verpakking, andere geuren en
een mooi verhaal.
JANINE HOEKSTEIN
Hard werken om ee-n mooie fles
wijn open te trekker», er zijn er
die daar een hekel a;an hebben.
Een knecht in livreiDm het kar
weitje te verrichten i s tegen
woordig niet meer v oor ieder
een betaalbaar. Geh. ikkig is er
een kurkentrekker i n de handel,
waarmee je ook zeil:met een
minimum aan krachtsinspan
ning een fles kunt cmtkurken.
Een designdingetje nog wel, dat
op de betere adress .en voor de
verantwoorde keuk en te koop
is.
De Lever van Screw pull bestaat
al een jaar of dertie n, maar in
middels zijn er alleirlei verbete
ringen in aangebracht. Volgens
de fabrikant is het i rieuwste
roestvrijstalen mod lel zo duur
zaam dat er moeite loos 20.000
flessen mee open kuinnen. Het
ding gaat dus een leven lang
mee.
Het apparaat bestaari uit een
soort tang, waarmet? de hals
van de fles in een houdgreep
wordt genomen. Haj L
bevindt zich een hen
één vloeiende beweg
neer wordt bewogen ven d
is de fles. Met dezelf< jn
ging ontdoe je de spi eerd(
kurkentrekker van d!nde j
zonde
ioris C
ik var
en de
am m
en ander is zo gemaa
spiraal zich altijd keua
standig in de kurk bo
gekruimel en geknoe
kurk worden vermed
Het hanteren van de wen 1
Lever om hem uit te ng m
bleek dermate versla»v001
de kurk wel zes keer i -en 11
flessenhals moest. Dj mrch
zelfs een goede kurk dank:
duur niet tegen. Een ster I
Zwitsers zakmes booi w~Ze
om het afgebroken re
verwijderen. Nog ste&ti'j 8
prima alternatief trou,
wijnliefhebbers, die <*ld
den die de Lever moe
toch een beetje te dui1°
RIEN POLDERMAN
De oudjes doen
het nog best
Weinig geslaagde spellen dit
jaar? Geen nood, er zijn heel
wat oude titels waaraan pret
te beleven valt. Dit is een be
scheiden greep.
Abalone (Parker)
Snel te leren en toch uitda
gend denkspel met zwarte en
witte knikkers.
Barricade (Ravensburger)
Blokkeren en geblokkeerd
worden in een eenvoudig ra-
cespel.
De Betoverde Doolhof (Ra
vensburger)
Paden naar schatten creëren
door slim met kaartjes te
schuiven.
Van Dale (Jumbo)
Superieur taal- en woordspel,
waarvan ook een familieversie
bestaat.
Eufraat Tigris (999
Games)
Complex, voortreffelijk spel
over oude koninkrijken.
De Kolonisten van Catan
(999 Games)
Eilanden volbouwen door te
handelen in grondstoffen.
Spellen met uitbreidingssets:
Land in Zicht (999 Games)
Legspel waarin eilanden ont-
Ra (999 Games)
Slim bieden op onder andere
farao's, goud, goden, monu
menten en Nijlwater.
Risk (Parker)
Klassiek, opwindend strijdspel
om landen en continenten.
De tijd vliegt.
Rummikub (Goliath)
Series maken van stenen met
bepaalde kleuren of getallen.
Samurai (999 Games)
Wie verovert de meeste boed
dha's, helmen en rijstvelden
in Japan?
Scrabble (Jumbo)
Profitabele woorden neerleg
gen is na ruim een halve eeuw
nog steeds leuk.
Stratego (Jumbo)
Met eigen eenheden tastend
op weg naar de vijandelijke
vlag. Diverse varianten.
Tikal (Ravensburger)
In een jungle op jacht naar
Maya-tempels en hun schat
ten.
Topminos (Goliath)
Gezinsspel waarin de stippen
van doorzichtige fiches elkaar
niet mogen bedekken.
Een panel van de Geassocieer
de Pers Diensten (GPD) heeft
de nieuwe gezelschapsspellen
getest, die dit jaar in de handel
zijn gebracht. De jaarlijkse test
van de GPD, de organisatie van
regionale kranten waarbij ook
dit dagblad is aangesloten,
werd voor de twintigste keer ge
houden. Het resultaat van de
test was teleurstellend. Slechts
twee titels kwamen door de se
lectie.
Malaise dus in spellenland? In
elk geval tijdelijk.Het panel
kreeg te veel spellen aangebo
den die geen van de leden ooit
weer zou willen spelen; ze wa
ren te saai, boden te weinig in
teractie, of verliepen te traag.
Onduidelijkheden in de hand
leiding kwamen ook bij herha
ling voor, af en toe op essentië
le punten. Soms moest zelfs
met de fabrikant gebeld worden
om helderheid te krijgen. Bij
twee titels klopte het allemaal
wel, en toevallig hebben beide
iets met steden te maken: Car
cassonne en La Citta. Ze wor
den van harte aanbevolen. De
twee tot vijf spelers die Carcas
sonne gaan spelen moeten om
de beurt een zogeheten Tandte-
gel' leggen. Dat is een stevig,
vierkant kartonnen kaartje,
waarop delen van wegen of ste
den staan afgebeeld, dan wel
een klooster. Elk kaartje moet
tegen een al neergelegd kaartje
De nieuwe spel Carcassonne.
worden aangelegd, volgens het
aloude Domino-principe. We
gen en stadsdelen moeten dus
op elkaar aansluiten. De bedoe
ling is om zodoende wegen,
steden, kloosters en weideland
schappen te creëren waarover
jij de macht krijgt, en daarmee
punten.
Het claimen van wegen, steden
en dergelijk gebeurt door het
plaatsen van horigen, kleine
houten poppetjes in de eigen
kleur. Elke speler heeft acht van
die figuurtjes. Het plaatsen
daarvan moet slim ge beuren:
alleen degene die in b ijvoor-
beeld een eenmaal afgebouwde
stad de meeste horigen heeft,
wordt beloond. Weiden rond
om steden gelden als verzor
gingsgebieden. Voor de eindtel-
ling is het hebben va n horigen
daar heel belangrijk, omdat
vanuit doorlopende weiden di
verse steden kunnen worden
verzorgd - en elke sta d brengt
punten op.
Carcassonne duurt n uakkelijk
een uur, en heeft enc?rzijds een
grote geluksfactor (hiet trekken
van de Iandtegels), maar ander
zijds toch ook tactisc he aspec
ten. De handleiding i ,s vergeven
van germanismen, m.aar voor
het overige werd dit a.ardige
legspel keurig verzorgd. Carcas
sonne, van 999 Games, kost
39,95 gulden.
Het andere spel dat positief
werd beoordeeld was; La Citté-
.Ook in dit spel worden karton
nen tegels gelegd orrii steden te
bouwen, maar het spiel is veel
groter, complexer en duurt
twee uur of langer. D'e hande
lingen vinden plaats op een
groot, stevig uitklapbaar kar
tonnen bord. Bij de start wor
den daarop driehoe kige 'tegels'
gelegd, waarop landbouwgron
den, gebergten en nieren staan
afgebeeld.
Ft ondom en tussen deze tegels
lopen banen met zeshoekige
vakjes. Daarop kunner ïjn
Iers stedenfiches plaat!
zijn elf soorten gebouv
waaruit steden kunnen
samengesteld. Als bep; 'd
bouwen naast bijpassef
Iandtegels worden gep
veren ze inkomsten op |pd
steengroeve naast een j
brengt bijvoorbeeld go ce
la.
de
Steden worden bevolkt ise
burgers - maar die mot V
kunnen eten. Dat kankt
door graan te oogsten t di
derijen die naast landb v
gels worden gebouwd, nt
bouw van onder meer 1 et
en ziekenhuizen is evei ihi
vergeten. Er wordt ook
matig - door kaarten te 1
- gestemd over welk as[ ev
volk in een bepaalde ro ra
voorkeur geeft. Soms lo ee
burgers weg vanwege e lej
seltekort, en aan het eii 'la
den bonussen verstrekt e 1
steden waarin burgers i ca
hun gading kunnen vin ie
Het stichten, uitbreidei 0
ken en besturen van de h
vraagt het nodige denk» ie
terwijl je ook voortdure g<
tent moet zijn op conci w
de steden die een bedrt e
vormen voor jouw groe rt
La Citta is uitgebracht doe
Games. Het kost 74,95 s :o
|h
ANTHONY VERHULST
u
E L
I 23456789 10
HET WEER
Anagram
Op elke verticale regel dient een woord van vier een van vijf en
een van zes letters te worden ingevuld. Het woord van vijf
letters bestaat uit de letters van het voorgaande woord plus 1
het woord van zes letters bestaat uit de vijf letters van het
voorgaande woord plus 1Als de hele puzzel juist is ingevuld,
vormen de letters in de vet omlijnde kolom een woord.
1. Plas - aanleggen - aanspreektitel;
2. oevergewas - traag - plechtige inkomst;
3. vuurwapen - graveren - rijgsnoer;
4. zuiver - godin v.d. vrede - horizon;
5. klap - palingpen - muziekstuk;
6. deel v.d. voet - interest - strekking;
7. scheepsstuur - redenaar - kolffles;
8. mikpunt - uitstralende hitte - agio;
9. broedplaats - gemeendheid - de oudste;
10. insecteneter - hemelgeest - vreemde taal.
Oplossing van maandag:
Horizontaal: Col; 5. gas;
7. eerzaam; 8. One; 9. gal;
11. ronde; 14. ho; 16. te;
17. ren; 18. tor; 19. ja; 20. lo;
22. stoer; 25. kap; 27. eed;
29. genegen; 30. tal; 31. ten.
Verticaal: Oen; 3. leer; 4. azen;
5. gage; 6. ama; 8. och; 10. lee;
12. onnet; 13. dotje; 15. ora;
16. tri; 19. juk; 21oud; 22. spel;
23. over; 24. reet; 26. aga;
28. ene.
Vanavond wat regen
Ook in ons land was november heel zacht
maar een notering in de top tien zat er voor
wat betreft De Bilt niet in. De gemiddelde
temperatuur bedroeg 7,8 tegen normaal 5,9
graden. De nachtelijke temperatuurafwij-
kingen waren groter dan overdag; opzien
barend waren de verschillen echter niet. De
gemiddelde minimumtemperatuur be
droeg in De Bilt 5,4 graden tegen normaal
2,9 en de gemiddelde maximumtempera
tuur kwam uit op 10,1 tegen normaal 8,9
graden. De gemiddelde herfsttemperatuur
was wel opmerkelijk hoog: 11,6 graden te
gen normaal 10,2.
Alleen de herfst van 1969 was met 11,7 gra
den een fractie zachter. Net zo zacht als dit
jaar was het najaar in 1982 en een jaar gele
den: 1999. Verder was d e herfst op alle
KNMI stations vorstloos en dat was in de
twintigste eeuw nog nieiit eerder voorgeko
men. In De Bilt jaar zijn dit jaar trouwens
nog maar 24 vorstdagen opgetreden tegen
normaal (tot en met december) 1966.
Het kleinste aantal dage;n met gedurende
korte of langere tijd vorst is 33 in 1990. In
1988 en 1992 waren he t er 34.
Het frontensysteem van een sterk uitdie
pende randstoring ten inoordwesten van
Ierland veroorzaakt vanavond wat regen.
Morgen blijft het front over het oosten van
het land slepen. Onde r invloed van het sys
teem trekken er wolke nvelden over onze
1
streken maar de kans op regen is v
De temperatuur loopt in de middagl
12 graden en er waait een matige, a
kust soms krachtige wind uit zuideli
richtingen.
Donderdag blijft het waarschijnlijk It
vrijdag kan een volgende randstoriii
regen veroorzaken. s
Ondertussen blijft het aanhoudend!
zacht, zacht. Tijdens het afgelopen!
heeft eerst de zon enige tijd gescheie
Gistermiddag betrok het zwerk en hr
even wat geregend. Veel meer dan ej
limeter viel er echter niet. De tempi
liep bij Bloemendaal tot 9,1, op Schil
tot 9,3 en op Valkenburg tot 9,5 gradf
