Israël belooft steun aan internationaal onderzoek kostunica waarschuwt egen 'oorlogszucht' Mijlpaal voor slachtoffers van Pinochet Burgeroorlog dreigt opnieuw in Ivoorkust Verdachten van moord Nigeriaantje weer vrij Buitenland Zuid-Koreaanse jongeren hoeven Noorden niet BANDAG 4 DECEMBER 2000 Jien doden bij onlusten in Papoea lkarta Bij bloedige onlusten in de Indonesische provincie Pa- oea (voorheen Irian Jaya) zijn de afgelopen dagen zeker tien lensen gedood en twaalf gewond geraakt. Acht mensen kwa aien om bij botsingen tussen veiligheidstroepen en voor onaf- ankelijkheid demonstrerende Papoea's in Merauke, en twee lensen stierven door politiekogels in Fakfak. De ongeregeldhe den braken vrijdag uit. Actievoerders bestookten de politie toen iet pijlen. De incidenten volgden op een kalme betoging in de oofdstad Jayapura, waar zeker duizend Papoea's herdachten it op 1 december 1961 - in het toen nog Nederlandse gebied - >n eigen 'parlement' werd geïnstalleerd, de Nieuw-Guinea tad. Gisteren bezette de politie het hoofdkwartier van de sepa- itisten in Jayapura. Veer verlies voor FPÖ in deelstaat enen» De extreemrechtse Oostenrijkse regeringspartij FPÖ eeft voor de tweede keer in twee maanden verloren bij deel- aatverkiezingen. De stembusgang in Burgenland leverde de 3Ö gisteren 12,6 procent van de stemmen op, een verlies op m 2 procent. De conservatieve coalitiegenoot ÖVP verloor arginaal. Burgenland is nu de eerste Oostenrijkse deelstaat et een rood-groene meerderheid in het parlement. De soci- il-democratische SPÖ en de Groenen verwierven volgens de jorlopige uitslag 46,6 (+2 procent) en 5,5 procent (+3) van de emmen. De Groenen krijgen hiermee voor het eerst toegang t het regionale parlement. In oktober incasseerde de FPÖ van omstreden politicus Jörg Haider al een verlies van 5 procent Stiermarken. tena Line gaat streng controleren inden Veerbootmaatschappij P&O Stena Line gaat alle jachtwagens op haar veerdienst tussen Calais en Dover streng jntroleren op de aanwezigheid van illegalen. Veiligheidsbe- nbten doorzoeken vanaf woensdag alle vrachtwagen vracht- agens die de oversteek van Frankrijk naar Groot-Brittannië aken. Per jaar zijn dat er 750.000. Een chauffeur die de con- Dle weigert, komt de veerboot niet meer op. Ondanks ver- :herpte bewaking in de haven van Calais komen er steeds leer illegalen naar Groot-Brittannië, aldus een woordvoerder ui P&O Stena Line. De vrachtwagen waarin zes maanden gele- ;n 58 dode Chinese illegalen werden gevonden, was ook ver- ierd door een veerboot van Stena Line. Zij reisden van Zee- Jugge naar Dover. Ook in deze Belgische haven gaat de maat- i. happij binnenkort strenger controleren, omdat ze per gevon- n illegaal een zware boete krijgt. s istronauten plaatsen zonnepanelen ipe Canaveral Twee Amerikaanse astronauten zijn er gisteren geslaagd het grootste en krachtigste paar zonnepanelen ter ereld te installeren op het internationale ruimtestation ISS. De i tronauten, die het ruimteveer Endeavour zaterdag zonder oblemen hadden vastgekoppeld aan het ISS, moesten daar- >or zeven uur buiten in de ruimte doorbrengen. De zonnepa den hebben 600 miljoen dollar (1,5 miljard gulden) gekost. De itronauten hadden drie jaar geoefend op de klus. De panelen, e een spanwijdte van 72 meter hebben, worden volgens de ASA na de maan en de ster Sirius de helderste objecten aan de ichthemel. De vijf bemanningsleden van de Endeavour heb- :n nog geen direct contact gehad met de drie vaste bewoners in het ISS. Ze zullen eerst nog twee geplande ruimtewandelin- :n maken. prestaties na instorten winkelcentrum ri )ng kong De politie in het zuiden van China heeft vier men- n opgepakt in verband met het instorten van een winkelcen- um in Dongguan, afgelopen vrijdag. De arrestanten zijn de ei- rn inaar van het centrum, twee bouwers en het hoofd van de aatselijke bestuur. Bij het ongeluk zijn zeker acht mensen om komen en raakten 32 personen gewond. Volgens omwonen- n liggen er nog mensen onder het puin van het volledige in- orte complex. De autoriteiten gaan ervan uit dat er niemand eer in leven is. Persbureau Xinhua meldde gisteren dat de ei- ytnaar bezig was zonder vergunning twee verdiepingen op het bestaande winkelcentrum te zetten. De fundering was slechts iereikend voor één verdieping. ratis anti-aidsmedicatie in Senegal ikar» De Senegalese regering heeft besloten zwangere vrou- en en moeders die zijn besmet met het aidsvirus gratis medi- jnen te geven. Dat moet de overdracht van het virus van moe- r op kind verhinderen. Senegal sloot vorige maand al een met internationale farmaceutische concerns om iti-aidsmedicijnen goedkoper te leveren. In Senegal zijn zeker .000 mensen geïnfecteerd. Ook in Uganda dalen de prijzen )or anti-aidsmedicijnen. De regering maakte zaterdag bekend it ze met de internationale farmaceutische bedrijven een kor- ig overeen is gekomen. Aids-patiënten kunnen de medicijnen mschaffen tegen kortingen die kunnen oplopen tot 80 pro mt. In Uganda zijn 1,7 miljoen mensen besmet. Bijna-vliegramp boven Engeland' jen Een Boeing-757 met 234 mensen aan boord en een F15 de Amerikaanse luchtmacht zijn twee weken geleden nét et met elkaar in botsing gekomen. Dat schrijft het Britse zon- igsblad The Sunday Telegraph. Het incident vond op 22 no- ïmber plaats boven het graafschap Northamptonshire. Het as volgens de krant voor het eerst in twintig jaar tijd dat twee iegtuigen elkaar in het Britse luchtruim per ongeluk zo dicht iderden. De afstand bedroeg zo'n dertig meter. De F15 was hjpgestegen van een basis in Suffolk en de Boeing van Britannia as op weg van Engeland naar Cyprus. De luchtvaartautoritei- "n zouden het incident in onderzoek hebben. s mstraliërs betogen voor Aborigines li dney» Zo'n 300.000 Australiërs zijn gisteren in Melbourne de raat opgegaan om hun solidariteit te betuigen met de Aborigi- de vaak in armoede levende oorspronkelijke bewoners van 't land. De 'Raad voor Verzoening met de Aborigines' had op- e ïroepen tot de demonstratie. Deze tweede wandeling voor ver- lening volgt op een een eerdere in Sydney, een halfjaar gele en. Ook toen waren er honderdduizenden blanke Australiërs de been. De regering kwam in oktober in opspraak door uit- tingen van minister Ruddock, die juist verantwoordelijk is ior de verzoening met de Aborigines. Volgens de bewindsman toben zij een grote achterstand omdat ze pas zo laat in aanra- ng zijn gekomen met de westerse 'beschaving'. een bezoek van een van de be langrijkste politici van zijn DOS-coalitie, Zoran Djindjic, aan Zuid-Servië. Tijdens zijn bezoek zei Djindjic dat Belgra do de controle over de ingeno men Servische dorpjes hoe dan ook weer terug zal krijgen. De Joegoslavische minister van buitenlandse zaken, Svi- lanovic, sloeg gisteren een ge matigder toon aan. Hij sprak zich uit voor het herstel van de diplomatieke betrekkingen tus sen Joegoslavië en Albanië. Die werden verbroken tijdens de oorlog in Kosovo in 1999. Tira na heeft in het verleden gezegd dat de relatie pas zal verbeteren als Joegoslavië alle Kosovaarse Albanezen vrijlaat die het nog vasthoudt. Stekeligheden tussen Barak en Clinton Israël is bereid voluit mee te werken aan een internatio naal onderzoek naar de oorzaken en de achtergrond van de Palestijnse Aksa-intifada. Premier Baraks kabinets chef, Gilad Sher, heeft dat gisteren laten weten. Sher zei dat de onderzoekscommissie kan rekenen op 'volledige en glasheldere' informatie. De commissie wordt halver wege deze maand in het Midden-Oosten verwacht. tel aviv ad bloemendaal correspondent Tot de instelling van een inter nationale Onderzoekscommis sie is besloten in oktober, op de topconferentie van Sharm el- Sheikh. Israël wilde er aanvan kelijk een strikt Amerikaanse aangelegenheid van maken, maar dat stuitte op verzet van de Palestijnen. Uiteindelijk leg de het zich neer bij een bredere samenstelling. Er wordt nog steeds onderhandeld over het mandaat van de commissie en over de waag of er politiefunc tionarissen en militairen aan moeten worden toegevoegd als technisch adviseurs. De Israëlische belofte dat de commissie alle medewerking krijgt, kwam gisteren nadat pre mier Barak drie kwartier had getelefoneerd met de Ameri kaanse president Clinton. Vol gens de krant Ha'aretz probeer de Barak te voorkomen dat Clinton bemiddelaar Dennis Ross naar het Midden-Oosten stuurt. Barak zou in kleine kring hebben gezegd dat hij de kans op een akkoord met de Palestij nen op hooguit tien procent schat. Het gesprek zou een wat kor zelige toon hebben gekregen, toen de premier informeerde hoe het staat met de extra mili taire hulp die Israël de Verenig de Staten heeft gevraagd. „Ik zal er wel eens naar informe ren", zou Clinton hebben ge antwoord. Het Amerikaanse Congres staat niet te springen om Israël extra geld te geven. Israëlische regeringskringen zouden in Washington een tendens naar 'een evenwichtiger benadering' van het Israëlisch-Palestijnse conflict bespeuren, nu de Ame rikaanse verkiezingen achter de rug zijn. Bij Amerikaanse ver kiezingen zijn de stemmen van amsterdam katrien gottlieb Achter de tralies zal de Chileen se oud-dictator Pinochet niet terechtkomen. Toch is het voor de (nabestaanden van) zijn slachtoffers een mijlpaal dat eindelijk een rechter opdracht heeft gegeven tot arrestatie van de gepensioneerde generaal. „Het is een grote stap vooruit in de pogingen om Pinochet ver antwoording te laten afleggen voor de gruweldaden die onder zijn bewind zijn begaan." José Miguel Vivanco, een Chileense advocaat die werkt voor men senrechtenorganisatie Human Rights Watch, ziet er een herstel in van de geloofwaardigheid van het Chileense rechtsstelsel. Het zal ook in andere zaken helpen, verwacht hij. Rechter Juan Guzman Tapia ge lastte afgelopen vrijdag de ar restatie van de generaal. Guz man acht hem verantwoordelijk voor de misdaden van de zoge naamde Karavaan des Doods. Die legereenheid executeerde talloze mansen vlak na Pino chets staatsgreep in 1973. De Karavaan zou 'subversieven' onder meer levend in zee heb ben gegooid vanuit helikopers. Guzman kon tot het arrestatie bevel besluiten, doordat het Hooggerechtshof genoeg grond had gevonden om Pinochets parlementaire onschendbaar heid op te heffen. De advocaten van de oud-dictator hebben in middels beroep aangetekend tegen het arrestatiebevel. De generaal moet trouwens ook nog worden onderzocht om vast te stellen of hij geestelijk in staat is om terecht te staan. Het Hooggerechtshof moet bepalen waar en door wie dat onder zoek moet worden gedaan. Vorig jaar vond rechter Guz man een gat in de wet dat Pino chets vervolging, mogelijk maakt. Nooit teruggevonden slachtoffers konden worden ondergebracht in de categorie 'permament gegijzeld' of 'nog lopende zaken'. Daardoor vie len deze zaken niet onder de amnestiewet. Van de 186 klach ten tegen Pinochet konden er toen 61 ontvankelijk worden verklaard. De vreugde over de vrijdag ge geven opdracht tot arrestatie wordt wel enigszins getemperd door ongerustheid over het le ger. De strijdkrachten hebben Pinochet altijd gesteund en on voorwaardelijk verdedigd, al doen ze dat momenteel met woorden en niet met daden. Een legerwoordvoerder heeft de huidige situatie 'ernstig' en 'kri tiek' genoemd. Commandant Izurieta overweegt de Nationale Veiligheidsraad bijeen te roe pen. Volgens president Lagos is er echter geen sprake van insta biliteit in Chili. „Er gaat niets gebeuren", zei hij. „Onze de mocratie houdt in - en dat kun nen alle Chilenen zien - dat het rechtssysteem vrij en soeverein functioneert." Het is overigens niet waar schijnlijk dat Pinochet zijn laat ste jaren werkelijk zal moeten slijten in een Chileense gevan genis. Met zijn 85 jaar lijkt hij daarvoor te oud. Bovendien zullen zijn advocaten niets na laten om de zaak tot het uiter ste te vertragen. accra-abidjan gpd de joodse gemeenschap in de VS altijd van belang, vooral voor de Democraten. Premier Barak deed gisteren zo luchtig mogelijk over zijn meningsverschillen met de Amerikanen. Hoe het ook zij, hij lijkt zich nu te hebben neer gelegd bij de komst van de in ternationale onderzoekscom missie. Die commissie staat on der leiding van de voormalige Democratische senator Mit chell. Deze kreeg bekendheid door zijn succesvolle bemidde- lings in Noord-Ierland. Voorts zitten in de commis sie: de Amerikaanse ex-senator Rudman (Republikein), de voormalige Turkse president Demirel, de Noorse minister van buitenlandse zaken Jagland en de Spanjaard Solana, verant woordelijk voor het buitenlands beleid van de Europese Unie. In Ivoorkust dreigt een burger oorlog, nu de belangrijkste op positieleider niet mag deelne men aan de parlementsverkie zingen van komende zondag. Oud-premier Alassane Ouatta- ra, leider van de republikeinse partij RDR en voorheen een ho ge functionaris bij het Interna tionale Monetaire Fonds, was ook al uitgesloten van de presi dentsverkiezingen in oktober, die mede daardoor bloedig ver liepen. Ouattara mag van het Hoog gerechtshof niet deelnemen aan de verkiezingen omdat niet vaststaat dat zijn beide ouders zuiver Ivoriaans zijn. Dat is sinds enkele jaren een eis in het West-Afrikaanse land. Onlangs nog was Ouattara, een moslim uit het noorden, door de kies commissie verteld dat hij wel was toegelaten. Ouattara heeft zijn voorzich tigheid van de afgelopen weken nu laten varen. Hij riep zater dag zijn aanhang op de verkie zingen te boycotten en vandaag massaal de straat op te gaan. Waarnemers voorspellen een chaos en nieuw ingrijpen door de militairen. Ze pleegden eind vorig jaar onder generaal Robert Guei al een staatsgreep, maar hij moest na de presidentsverkiezingen het veld ruimen. President Mbeki van Zuid- Afrika, VN-topman Kofi Annan en de Europese Unie veroor deelden de gang van zaken af gelopen weekeinde scherp. De EU besloot geen internationale waarnemers naar de verkiezin gen te sturen en schortte de be loofde financiële hulp op. An nan had zich al eerder negatief uitgelaten over het gedrag van de nieuwe president, Laurent Deze oude socialist presen teert zich nog steeds als het nieuwe, redelijke gezicht van Ivoorkust. Maar tegelijk wakkert hij bewust etnische haat aan. In pro-Gbagbo kranten worden de moslims uit het noorden als 'demonen' aangeduid. Ook dreigen de aanhangers van Gbagbo, die vooral afkom stig zijn uit het christelijke zui den en westen, de leden van de Mossis-stam te vermoorden. De Mossis bewonen het noordelij ke deel van Ivoorkust, maar ook Noord-Ghana en Burkina Faso. Uit dit laatste land zijn de afge lopen 35 jaar miljoenen gastar beiders gehaald voor de cacao- en koffieplantages die Ivoorkust relatief grote welvaart hebben gebracht. Nu het economisch een stuk minder gaat, krijgen de immi granten de schuld en het ver zoek te vertrekken. Politie Londen zet zestig mensen op zaak londen anp De politie in Londen heeft de twee zwarte jongens en een vrouw op borgtocht vrijgelaten, nadat ze waren ondervraagd in verband met de moord op het 10-jarige Nigeriaanse jongetje Damilola Taylor. Ze waren op gepakt tijdens een grote politie actie in het zuid-Londense Sou thward Volgens de BBC gaat het om twee jongens van 13 jaar. De vrouw is 39. De politie heeft meer dan zestig agenten op de zaak gezet. Daarmee gaat het om het grootste moordonderzoek in Londen sinds de brute moord op tv-presentatrice Jill Dando. Damilola bloedde vorige week maandag in de wijk Peckham op straat dood. Door een mes steek in een been had hij een slagaderlijke bloeding opgelo pen. In de buurt zijn twee mes sen gevonden. Videobeelden en ooggetuigen moeten de politie verder hel pen met het onderzoek. Er zijn inmiddels elf jongeren onder vraagd. Aangenomen wordt dat er meer kinderen zijn die iets van de zaak weten of iets heb ben gezien, maar te bang zijn om naar de politie te gaan. Vast staat dat Damilola Tay lor op school flink werd gepest. Zijn vader, die zaterdag uit Ni geria in Groot-Brittannië aan kwam, zei tegen de Daily Mail dat zijn zoon hem in hun laat ste telefoongesprek had ge smeekt naar Londen te komen om hem te beschermen tegen kinderen die hem op school lastig vielen. Het zou gaan om jongeren uit het Caribisch ge bied, zei hij. De moeder van het gezin ging vier maanden gele den met haar kinderen naar Londen. Ze was juist op de dag van de moord naar school ge weest om te melden dat haar kind werd gepest. Gisteren werd elders in Lon den, in de oostelijke wijk Hack ney, nog een jongen neergesto ken. Het 13-jarige slachtoffer is opgenomen in een ziekenhuis. Zijn verwondingen zijn zeer ernstig, maar hij verkeert niet in levensgevaar. Getuigen melden dat de daders twee tieners van ongeveer 16 jaar oud zijn, die de jongen en een vriendje heb ben beroofd van geld en een mobiele telefoon. Chirac en Prodi houden rekening met falen 'Nice' parus-brussel afp-dpa-anp De Franse president Chirac en de voorzitter van de Europese Commissie, Prodi, houden er ernstig rekening mee dat de Eu ropese top later deze week in Nice op een mislukking uit draait. De bijeenkomst in de Zuid- Franse badplaats draait om de hervormingen van de EU-insti- tuten. Die zijn nodig omdat de Unie in de nabije toekomst wordt uitgebreid met uiteinde lijk twaalf Oost-Europese lan den. Die uitbreiding heeft grote gevolgen voor onder meer de samenstelling van de Commis sie en de besluitvorming in Brussel. Prodi herhaalt vandaag in de Duitse krant Die Welt dat de kans op een akkoord 50 procent is. Hij dringt er bij huidige EU- voorzitter, Frankrijk, op aan al les in het werk te stellen om in Nice vooruitgang te kunnen boeken. Chirac, die een rondreis langs de Europese hoofdsteden maakte, toonde zich gisteren 'nog optimistisch'. Hij tekende wel aan dat tijdens onderhan delingen 'een échec nooit is uit te sluiten'. Als 'Nice' een succes wordt, dat zal dat volgens Chi rac pas in de laatste minuten van de top blijken. In een interview voor de Duitse televisie vroeg Prodi de lidstaten gisteren om meer flexibiliteit. Het gaat hem met name om het vetorecht, dat het nemen van beslissingen nu be moeilijkt. Volgens hem 'doodt het vetorecht de democratie', want 'ieder land heeft wel een punt waarop geen concessies kunnen worden gedaan'. Prodi vindt dat alle landen een stap terug moeten doen, omdat er anders helemaal geen beslissin gen meer worden genomen. seoul hester van nunen correspondent Na vijftig jaar van scheiding duurde de emotionele hereni ging van de gespleten families uit Noord- en Zuid-Korea drie dagen. Het dramatische af scheid, zaterdag in beide hoofdsteden, doet veel ouderen terugverlangen naar een ver enigd Korea. Zuid-Koreaanse jongeren denken daarover heel anders. Ze vinden het vooral véél te duur. „Wat krijgen wij ervoor terug?", vraagt Choi Sung-jae zich af. De 30-jarige personeelsmedewer- ker bij een groot warenhuis in Seoul maakt zich ernstig zorgen over de kosten die een eventue le eenwording van het verdeel de schiereiland met zich mee brengt. Het pro-westerse Zuid- Korea is relatief welvarend. De economie van het Noorden ligt echter in puin. Het communis tische regime is zelfs afhanke lijk van buitenlandse hulp om de 22 miljoen inwoners te kun nen voeden. Volgens een recente schatting van de Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs hangt aan her eniging een prijskaartje van liefst een biljoen (duizend mil jard) Amerikaanse dollars. Zuid-Korea zou jaarlijks 17 pro cent van het bruto nationaal product aan het Noorden moe ten besteden, 7 procent meer dan wat het voormalige West- Duitsland na de hereniging met de DDR op jaarbasis aan de oosterburen heeft gespendeerd. „Het kan toch niet zo zijn dat we alleen maar geven", meent Choi. „Daar moet ook iets te genover staan." Choi's bezwa ren worden weerspiegeld in en quêtes die het ministerie van hereniging regelmatig houdt. Daaruit blijkt dat jongeren niet zozeer tegen eenwording op zichzelf zijn, als wel tegen een Emotioneel afscheid na een emotioneel weerzien. Een Zuid-Koreaans meisje geeft een Noord-Koreaans familielid achter het raam van diens bus naar huis nog een (voorlopig) laatste kus. te haastige hereniging. Temeer omdat Zuid-Korea zelf nog maar net opkrabbelt na de erg ste recessie in decennia. Boven dien is Choi's generatie emotio neel nog niet Idaar voor samen smelting met het buurland. „Ik heb nooit één Korea gekend, zoals mijn ouders", zegt Choi. „Zuid-Korea is mijn vaderland. Daarom hoeft voor mij al dat gedoe niet zo nodig." Sinds de topontmoeting half ju ni tussen de twee Koreaanse leiders is de toonzetting tussen de ooit zo onverzoenlijke lan den behoorlijk veranderd. Choi is echter opgegroeid toen de propagandamachine nog op volle toeren draaide. „Op de basisschool leerde ik dat Noord-Koreanen geen mensen zijn, maar duivels." Hij herin nert zich dat hij op schoolreisje naar de bioscoop ging. „Daar zagen we een tekenfilm waarin Noord-Koreanen als bloeddor stige wolven werden afge beeld." Reisleidster Kim Tae-mi (30) pleit voor een stap-voor-stap toenadering. Ze vindt het ver schil tussen beide landen te groot om snel te kunnen over bruggen. Kim heeft twee halfbroers in Noord-Korea. Haar vader is tij dens de Koreaanse oorlog (1950-'53) naar het zuiden ge vlucht en heeft zijn vrouw en kinderen in het noorden moe ten achterlaten. Nadat de grens in 1953 hermetisch weas geslo ten, is hij in Seoul hertrouwd en heeft hij vier dochters gekregen. Kims vader heeft zich al twee maal vergeefs aangemeld voor de familiereünies. „Ik vind het FOTO 'AP* DAVID GUTTENFELDER heel erg voor hem. Hij wil ze zo graag zien." Dan zegt ze, enigs zins beschaamd: „Zelf heb ik die behoefte helemaal niet. Ik ken mijn broers niet, ik weet niet eens hoe ze eruit zien of hoe hun stem klinkt." Kim hoopt dat ze binnenkort met el kaar mogen schrijven, eventu eel bellen, en later misschien bij elkaar op vakantie kunnen. Dat is nu allemaal verboden. „Laten we elkaar eerst maar eens leren kennen, voordat we over hereniging praten."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 5