Afscheid van een briljante angsthaas
Heimwee naar de
verguisde Nederlander
Sport
Anky van Grunsven en Bonfire. Bonfire krijgt na zijn afscheidstoemee een rustige oude dag in de weiden rondom de manege in Erp. foto gpd roland de bruin
Na de Olympische Spelen in Sydney kwam een einde aan de ongekend succesvolle carrière van Gestion Bonfire
en amazone Anky van Grunsven. De hippische combinatie veroverde onder meer negen nationale titels,
zegevierde vijf keer in de finale om de Wereldbeker en was Europees - en wereldkampioen in de kür op muziek.
Bittere en discutabele nederlagen zoals op het EK in het Duitse Verden en op de Wereldruiterspelen in Rome
werden manmoedig overwonnen. De inmiddels 17-jarige ruin - doorVan Grunsven en haar fans liefkozend
'Bonnie' genoemd - is bezig aan een afscheidstoemee.
Door TOM VAN DEN BERG
WOENSDAG 29 NOVEMBER 2000
Gestion Bonfire is de grote liefde in het leven van Anky van Grunsven
Wat maakt Bonfire nu zo'n bijzonder paard? Ama
zone Anky van Grunsven heeft het antwoord pa
raat: „Bonfire heeft de mentaliteit van een topspor
ter. Je kunt een paard natuurlijk niet uitleggen, dat
het moest rusten voor de wedstrijd van de volgende
dag. Maar Bonfire wordt in de aanloop naar een
toernooi steeds ijveriger in het werk. En op stal is hij
dan de rust zelve. Hij weet precies wat hij moet
doen. En hij lijkt ook te weten wanneer het goed is
gegaan. Na onze gouden olympische proef in Syd
ney begon hij plots luid te hinniken. Alsof hij zijn
vreugde wilde uiten. Dat was opmerkelijk, want je
hoort hem anders nooit. Hij heeft bijna menselijke
trekjes."
Na thuiskomst van de Olympische Spelen werd de
stal van Van Grunsven in het Brabantse Erp bijna
bedolven onder de bloemen en geschenken. Meer
dan de helft was bestemd voor Bonfire. Van Gruns
ven: „En tussen alle boeketten zaten ook veel ruikers
die met appels en wortels voor Bonfire waren aange
kleed."
De 17-jarige ruin sloot in Australië zijn indrukwek
kende carrière af. Wat nu? Fans van het meest be
kende en populaire paard in Nederland maakten
zich al zorgen. Hij zou toch niet worden verkocht? Of
erger, naar de slager worden gebracht? Niets van dat
alles. Bonfire krijgt na zijn afscheidstoemee een rus
tige oude dag in de weiden rondom de manege in
Erp. En af en toe mag hij mee naar een wedstrijd.
Om even sfeer te proeven, anders niets.
Van Gmnsven vond Bonfire op 2,5-jarige leeftijd op
stal bij handelaar Dirk Haese. De amazone zocht - in
gezelschap van haar vader - naar een opvolger voor
haar toenmalige toppaard Prisco. Het liefst een 5- of
6-jarige, maar de speurtocht leverde aanvankelijk
niets op. Tot Haese werd verzocht om Bonfire even
uit de box te halen. „Ik was gelijk onder de indruk
van zijn bewegingen. Wat mij betreft hadden we
hem onmiddellijk meegenomen, maar ja, m'n vader
moest hem betalen. Daarom werd besloten nog even
na te denken. Voor mij was 't echt liefde op het eer
ste gezicht. Het grappige is dat de paarden die ik op
gevoel heb gekocht, het altijd goed hebben gedaan.
Zoals Partout en nu weer Joker. En de dieren die we
op het verstand hebben binnengehaald, zijn later
weer verkocht. Goed verkocht, dat wel hahaha."
Bonfire was amper zadelmak bij aankomst in Erp.
Van Grunsven: „Je kon er nauwelijks op zitten. Maar
hij gaf wel direct een goed gevoel, wilde altijd wer
ken. Bonfire zat vol actie. Ik moest aanvankelijk in
verlichte zit rijden, zoals springruiters doen wanneer
ze hun paard laten galopperen. Deed je dat niet, dan
vloog je er zo weer af."
De ijverige Bonfire werd op een regenachtige dag in
1988 voor het eerst op een belangrijke wedstrijd in
gezet, in een Z2-proef tijdens het NCB-kampioen-
schap in liempde. Naast de ring stond een paraplu
in de grond gestoken. Zodra het paard dat zwarte
voorwerp zag, maakte hij rechtsomkeert. Tot drie
maal toe draaide Bonfire zich om bij het naderen
van de paraplu. Voor het eerst in haar leven, werd
Van Grunsven uitgebeld door de jury.
Die vrees voor het onbekende speelde het dier na
dien vaker parten. Briljante momenten wisselde hij
af met schrikreacties. Van Grunsven was de ene dag
overtuigd een ongekende topper in huis te hebben,
om 24 uur later ernstig aan zijn klasse te twijfelen.
Maar het zou goed komen.
Een 'angsthaas'. Zo omschreef Sjef Janssen, trainer
en partner van Van Grunsven, Bonfire tijdens de
Wereldruiterspelen van Den Haag in 1994. Hij leidde
het dier steevast naar de ring. Bonfire durft niet al
leen op pad. Tussen de witte hekjes is hij pas op z'n
gemak. In het Zuiderpark volgde de doorbraak met
de wereldtitel in de kür op muziek. Van Grunsven ei
Bonfire werden mediafiguren. Aanbeden door een
maar groeiende schare, hondstrouwe supporters.
De oefeningen gingen Bonfire steeds makkelijk af.
Vaak was de opgave voor hem eigenlijk te eenvoudi
en had hij de tijd om zich druk te maken over zakei
rond de piste. Tijdens Jumping Amsterdam vergat
hij ooit zich op de proef te concentreren in de Prix
St. George, het niveau direct onder de Grand Prix.
De ruin begon spontaan passage en piaffe - twee
loodzware opgaven uit de Grand Prix - uit te voerer
Prachtig, maar die verheven draf werd niet gevraag!
in de lichte toer. Hoewel de score minimaal was,
reageerde vader Van Grunsven opgetogen. „Nu wet
ik zeker dat we een topper in huis hebben", liet hij
zich ontvallen.
Van Grunsven: „Zodra Bonfire in de Grand Prix L
mocht starten, was hij beter bij de les Hij begon ziel
beter op mij te concentreren. Al waren de oefenin-
gen nooit echt moeilijk voor hem.e
De vaardigheden van Bonfire bleven niet onopge- e
merkt. Vaak werd naar de vraagprijs van het dier ge 5
informeerd, maar Van Grunsven wilde en wil hem t
niet verkopen. Ze weerstond zelfs de verleiding van
een blanco cheque, aangeboden tijdens het CHIO i.
het Duitse Aken. Twee jaar geleden, na weer een
tweede plaats, was er even twijfel, heel even maar.
„Mijn vader en Sjef zeiden: nu kun je hem nog ver-
kopen voor veel geld. Ik zat toen echt even in de pu^
maar ik heb eigenlijk nooit serieus overwogen Boni
re te verkopen. Zonder Bonfire zou ik veel minder
plezier hebben. Onze band is bovendien zo sterk,
dat het niet meer aan de orde is."
„Bonfire is de grote liefde van mijn leven, heb ik
laatst nog gezegd. Hij geeft mij een heel speciaal ge
voel. Dat dier raakt me op het emotionele vlak. Zoa
hij dat ook bij andere mensen doet. Dat is niet echtJ
in woorden te vangen, niet te verklaren. Voor de
start van de tweede proef op de Olympische Speler;
moest ik in de stal spontaan huilen. Het is zo speci
aal. Ik ben tien keer zo blij wanneer ik met hem ga
rijden, dan met een ander paard. Ik hou zo veel var
dat beest. Dat gaat heel diep."
Op Jumping Indoor Maastricht begon afgelopen j"'
weekeinde de echte afscheidstoemee van Bonfire, r
Het optreden werd geen succes omdat Bonfire dani
van slag raakte door de muzikale begeleiding van d
Maastreechter Staar en Marinierskapel. Komend
weekeinde is er kans op revanche in Amsterdam.
Onlangs ging Van Gmnsven terug naar de roots var
Bonfire, naar het Duitse Oldenburg. Daar verzorgd
ze tijdens de jaarlijkse hengstenkeuring een show. j
maart 2001 staan nog shows in Parijs en Den BoscH
op het programma van de legendarische combinatl
Van Grunsven-Bonfire.
„Voor Bonfire zijn het uitjes", weet Van Gmnsven. L
„Hij zal niet beseffen dat het zijn laatste optredens!
in de spotlights zijn. Maar hij zal wel begrijpen dat j
iets aparts aan de hand is, vooral waarschijnlijk do<(
onze reacties. Ik zie niet op tegen de afscheidstoer-Ji
nee, al vermoed ik dat ik straks in Den Bosch een j
moeilijke moment zal hebben. Want Den Bosch is
toch mijn concours. Daar is het voor ons toch be- j
gonnen."
In Barcelona groeit het respect voor Louis van Gaal
Twee gsm's aan de oren en spetterend geluk in twee stralende ogen: op Oostende Airport neemt
Patrick Kluivert in volle glorie afscheid van België. Met Barcelona heeft hij Club Brugge met 2-0
verslagen. Kluivert nam afgelopen donderdag zelf het tweede doelpunt voor zijn rekening. Toch
is het de schijn die bedriegt hier bij deze Nederlander en al die andere ongekroonde koningen
van Catalonië, zegt de trainer van Club Brugge, de Noor Trond Sollied. „FC Barcelona is onzeker.
Dat merk je aan alles. Alleen door flaters van onze verdediging heeft het donderdag van ons
gewonnen". De nieuwe goeroe kan het weten, zeggen althans de Belgen.
door GIJSBERT SPIERENBURG
'Yo me voy, felicidades'. ('Ik vertrek, gefeliciteerd'). Eén meer erva
ren collega van Sollied, Louis van Gaal, sprak die historische woor
den op die minstens zo legendarische middag in mei, nog maar
een halfjaar geleden, in de perszaal van Camp Nou in Barcelona.
Hij richtte zich tot z'n Spaanse vrienden van de pers en z'n gezicht
sprak boekdelen. Het misnoegen droop er vanaf, in kolkende
stroompjes.
De huidige bondscoach van Oranje nam op de van hem zo karak
teristieke wijze afscheid van Futbol Club Barcelona, niet zozeer
van de club, meer in het bijzonder van de socios en de journalis
ten, met wie hij drie jaar bijna onafgebroken op voet van oorlog
had geleefd. Van Gaal verliet het kamp, dat van Camp Nou, met
opgeheven hoofd, met de eer aan zichzelf en zonder één extra pe
seta. De uitbarsting van de Nederlandse trainer volgde, typerend
genoeg, op de laatste dag van z'n laatste seizoen in Barcelona, en
geen dag eerder. De avond ervoor had de club onder zijn leiding
nog de laatste kans op de landstitel verspeeld (aan Deportivo La
Coruna). Het zou zijn derde kampioenschap op rij hebben bete
kend. Van Gaal ging heen, in het kielzog van z'n president, Josep
Lluis Nunez, voor wie de politieke druk eerder al te veel was ge
worden.
Het memorabele tijdperk-Van Gaal leverde FC Barcelona tussen
1997 en 2000 de Europese Super Cup op (1997), twee landstitels
(1998, 1999) en voor het eerst in 39 jaar ook de Spaanse dubbel
(1998). In het zogenoemde 'rampseizoen' (1999/2000) haalde Van
Gaal met z'n team ook nog de tweede plaats in de competitie en
de halve finales van de Champions League en de Copa del Rey.
Een imponerende lijst, maar niet voor de socios en de harde kern
van de journalisten. Inmiddels weten ze beter. Fluisteren ze.
De ex-club van Nunez en Van Gaal verkeert in een crisis die z'n
weerga niet kent. Het is 21 jaar geleden dat FC Barcelona in de Pri-
mera Division zo abominabel van start is gaan. Niet de resultaten -
uitschakeling in de eerste ronde van de Champions League en een
bescheiden zesde plaats in de competitie - wekken de meeste be
roering.
In de eerste plaats geldt dit voor de kwaliteit van het spel, of beter:
het volstrekt gebrek daaraan. Er is geen visie, structuur, harmonie,
samenhang. Achter de opleving in de UEFA-Cup-wedstrijd tegen
Club Brugge ging tegelijkertijd het onvermogen van de trainer
schuil. Het waren uitgerekend de gepasseerde Nederlanders die
hem op de vette Belgische klei even uit het slop haalden.
Werkelijk tot niets lijkt de nieuwe man, Llorenzo Serra Ferrer, in
staat. De kritiek zwelt aan. We hoorden het de afgelopen week aan
de Belgische westkust uit de mond van Spaanse bronnen dichtbij
de club, journalisten van AS Marca ('Ferrer is het spoor bijster'), El
Mundo Deportivo ('Barca is een debacle nabij') en Sport ('De li
miet is bereikt').
Zelfs de fanatiekste volgers en bestrijders van de, in hun ogen, te
strakke en rechtlijnige werkwijze van Van Gaal en zijn 'Dutch way
of offensive football' zijn tot inkeer gekomen. Een deel van zijn be
ruchte Catalaanse vrienden van de media blijkt al van mening ver
anderd. Er is heimwee warempel naar de filosofie en autoriteit van
de nog maar zeer onlangs tot op het bot verguisde Nederlander.
„Ik geef toe dat ik het met Van Gaal al die jaren verkeerd heb ge
zien", aldus één van de gezaghebbendste Catalaanse voetbalver
slaggevers. „Niet alleen bij mij, bij een groot deel van de pers
groeit het respect voor Van Gaal. Het spel van Barcelona was vorig
seizoen goed of slecht, maar met Van Gaal was er wel een systeem.
Altijd 4-3-3. Nu is het spel een complete ramp. De ploeg is niet in
vorm en de spelers weten niet wat ze moeten doen. Dit Barcelona
kan in de Spaanse competitie van elke tegenstander verliezen."
Complete anarchie - daaraan zou het team van Ferrer ten prooi
zijn gevallen. De macht is niet aan de trainer, maar aan de spelers,
de Catalanen Guardiola en Sergi. „De Catalaanse spelers vormen
de wortel van het kwaad. Zij zijn de echte duivels. Zij denken dat
ze de baas zijn over de club, over de trainer en over de kleedkamer.
Zoiets was bij Van Gaal onbestaanbaar. Na de nederlaag van zon
dag bij Real Zaragoza was er de volgende dag een groepsgesprek.
Een groepsgesprek? Ferrer had een meeting met zijn vier kapiteins,
met Guardiola, Sergi, Abelardo en Luis Enrique. Die vier moesten
de rest inlichten. Dat is toch ongelooflijk. Ferrer vertrouwt alleen
z'n kapiteins, de anderen niet. Hij is een lafaard."
De aanstelling van Llorenzo Serra Ferrer tot opvolger van Louis
van Gaal heeft van begin van af vragen opgeroepen, niet alleen bij
buitenstaanders. Over een behoorlijke staat van dienst beschikte
de Mallorcaan nauwelijks, wat succesjes met Real Mallorca en Be-
tis Sevilla daargelaten. Nunez trok hem destijds aan als hoofd van
de jeugdafdeling, gelijktijdig met de benoeming van Van Gaal tot
hoofdcoach. Van een vruchtbare samenwerking tussen beiden is
eigenlijk geen sprake geweest.
Stelselmatig is, sinds augustus, het gedachtengoed van Van Gaal
bij FC Barcelona om zeep geholpen. De nieuwe man denkt eerder
in nationaliteiten dan in kwaliteiten. Verklaringen voor het merk
waardige beleid worden nooit gegeven. Hoogst opmerkelijk is dat
het merendeel van de pupillen van Van Gaal (Frank de Boer, Reizi
ger, Overmars, Zenden en Litmanen) bijna voortdurend wordt ge
negeerd. Alleen Kluivert, Cocu en keeperstrainer Hoek worden ge
handhaafd.
Volgens de Spaanse journalisten is het de domheid van de coach
die de club regelrecht naar de ondergang voert. Van Gaal zei het
vorige week als volgt: „Met al mijn Nederlandse spelers bereikte ik
vorig seizoen met Barcelona de laatste vier van de Champions Lea
gue. Nu werd Barcelona in de eerste ronde al uitgeschakeld". Met
vijf Nederlanders in de ploeg heeft Barcelona zich donderdag vrij
wel zeker geplaatst voor de vierde ronde van het Uefa Cup-toer
nooi.
Hesp (Fortuna), Bogarde (Chelsea) en Ronald de Boer (Glasgow
Rangers) trokken eerder al hun conclusies. De anderen wachten
geduldig af, op een aanbieding van een andere club misschien,
maar met name op de ontwikkelingen vanuit Brussel. De ophan
den zijnde afschaffing van het systeem van afkoopsommen wordt
handenwrijvend tegemoet gezien. Met inachtneming van een op
zegtermijn van drie maanden kan straks zomaar om ontbinding
van het lopende contract worden gevraagd.
Frank de Boer ziet uit naar het besluit van Eurocommissaris Mon
ti. Nog langer reserve zijn, is een pijn die hij niet kan verdragen.
„Ik ben een liefhebber. Ik wil voetballen." Een vertrek uit Camp
Nou zou hem overigens zeer aan het hart gaan. Z'n zaakwaarne
mer, Rob Cohen: „Voor Frank is Barcelona de number one. Geen
club in de wereld is met Barcelona te vergelijken. De competitie
wedstrijden worden in 150 landen uitgezonden en welke club
krijgt er nou zoveel aandacht op CNN. Frank is heel happy bij Bar
celona, alleen speelt hij te weinig. Hij moet wel het juiste gevoel
houden, anders gaat hij weg. Na de winterstop gaan we ons over
onze positie beraden."
Alles wijst erop dat FC Barcelona eerder van z'n trainer is verlost,
dan van z'n grote arsenaal Nederlandse werknemers. Beslissingen
over de toekomst van de spelers zullen niet worden genomen, zo
Kluivert beju
belt zijn doel
punt tegen Cl
Brugge.
fc
lang er nog geen duidelijkheid bestaat over het lot van Ferrer. Erj
zijn veel geruchten.
De Fransman Luis Fernandez zou, via een geheim agent, al voor
de belangrijke post zijn gepolst. Zeker is dat Carlos Rexach, de
voormalige rechterhand van Cruijff, voor de eer heeft bedankt. I
opzet van president Gaspart is volgend seizoen met Barcelona ei
nieuw tijdperk en een nieuwe weg in te slaan, in principe met ee
trainer/coach voor de lange termijn. Ronald Koeman zou, vroeg
laat, een geschikte kandidaat zijn in de stad en het stadion waarii
hij nog altijd God is. De Nederlander heeft er evenwel de voorkei
aan gegeven voorlopig te wachten, zo vertrouwde hij onlangs El
Mundo Deportivo toe. In deze sportkrant heeft Koeman een co
lumn. Bij Vitesse zegt hij nog goede ervaringen op te doen. Bovel
dien zou hij er tegenop zien leiding te moeten geven aan een spt
lersgroep met daarin onder meer twee oud-ploeggenoten, Guar
diola en Sergi
El Mundo Deportivo ziet de komst van Koeman bij FC Barcelon
zitten. „Koeman combineert het beste van Cruijff met het beste
van Van Gaal. Zijn werkwijze lijkt op die van Van Gaal, zijn vreug
de voor het spel deelt hij met Cruijff."
