Machtsstrijd in Japan nadert finale Vernietigend oordeel over sociale apartheid in Cuba Buitenland JN onderzoekt sturen waarnemers naar Israël VVD en PvdA niet blij met brief over Vaticaan Griekse opstand herdacht Rwanda: 'Eerst mensen, dan gorilla's5 Vierduizend 'verdwijningen' in Peru Parlementariërs willen gebruik Russische taal kuisen ewonden bij Duits ongeval met gifgas chow Bij een ongeval met uiterst gevaarlijk gifgas zijn giste- jjnhët Duitse Küsten drie zwaargewonden gevallen. Drieën- jntjg anderen zijn ter observatie naar het ziekenhuis overge- icht. Dat heeft een woordvoerder van de plaatselijke autori ten vrijdag gemeld. Het betreft mogelijk mosterdgas uit de fste of Tweede Wereldoorlog. Het gas kwam 's middags vrij n twee bewoners uit het plaatsje Küsten tijdens graafwerk- mnheden in hun grond op een gifgasgranaat stuitten. De drie aargewonden worden op de intensive care behandeld. Onder overige drieëntwintig slachtoffers bevinden zich ook twintig jndvveerlieden. ouwers in Pusan gaan de lucht in In de Zuid-Koreaanse havenstad Pusan zal de komende en een wolkenkrabber verrijzen, die het hoogste gebouw ter ireld moet worden.De toren, die 107 verdiepingen gaat tellen, iet in 2005 klaar zijn en wordt gebouwd door Lotte, een van grootste concerns van Zuid-Korea. Het gebouw wordt 464,5 «ter hoog en krijgt de vorm van een raket. Er zullen een hotel, iikelcentra, restaurants, bioscopen en een themapark in wor- ngevestigd. De 452 meter hoge Petronastoren in de Maleisi- ie hoofdstad Kuala Lumpur geldt momenteel als het hoogste jouw ter wereld. achtoffers treinbrand herdacht imjrg Bijna een week na de treinbrand in het Oostenrijkse irun zijn de 155 slachtoffers gisteren tijdens een dienst in de ïedraal van Salzburg herdacht. Bij de plechtigheid waren be- |ve vele nabestaanden onder anderen de Oostenrijkse presi- nt Klestil, bondskanselier Schüssel en bondskanselier Schrö- :van Duitsland aanwezig. De lichamen van de slachtoffers j opgebaard in een hangar op het vliegveld van Salzburg. Na- itaanden kunnen daar afscheid nemen van de slachtoffers, islachtoffers moeten door DNA-onderzoek worden geïdenti- eerd. Daarmee is reeds begonnen in het gerechtelijk medisch itrum in Salzburg. De identificatie kan nog enkele weken du- uzie over kerstboom van Haider mei Linkse Italiaanse prominenten lopen te hoop tegen de istreden rechtse Oostenrijkse politicus Haider. Hij heeft aan- kondigd zelf op 16 december de paus in het Vaticaan een rstboom aan te zullen bieden. Haider is echter niet welkom in me, zo staat in een gisteren gepubliceerde verklaring van de jrmalige communistenleider Diliberto en vertegenwoordi- 5 van de Groenen en Democratisch Links. Het Vaticaan zet al en in december een kerstboom uit het Oostenrijkse Karinthië het Sint Pietersplein neer. De ondertekenaars van de verkla- g weten dat ze zich niet mogen mengen in de zaken van de kvorst, maar hopen dat Rome er toch iets tegen kan doen. kerstboom moet in hun visie maar door een boer uit Karin- worden afgeleverd. ivare straf moslimfundamentalisten jüï Vijf jaar nadat Frankrijk werd getroffen door een reeks islagen heeft een speciale antiterreurrechtbank in Parijs twee imitische fundamentalisten tot lange gevangenisstraffen ver- ;ld. De Algerijn Bensaid, die de aanslagen zou hebben be- moet dertig jaar de gevangenis in, terwijl de Fransman lussa tot twintig jaar cel werd veroordeeld. De rechtbank ■tte bewezen dat Bensaid deelnam aan een mislukte poging fhogesnelheidstrein TGV tussen Lyoh en Parijs op te blazen, issa was volgens de rechter betrokken bij een schietpartij politieagenten. De reeks aanslagen, waarvoor de Gewapen- Islamitische Groep (GIA) de verantwoordelijkheid opeiste, tte tien mensen het leven. leeuwval hindert Zwitsers verkeer n_j Zware sneeuwval heeft gisteren voor chaos gezorgd in de itserse Alpen. Op de belangrijkste snelwegen stpnden lange bergpassen waren niet meer toegankelijk en het treinver- door de Gotthard-tunnel was drie uur lang versperd. In nmige gebieden viel een meter sneeuw. De lawinedienst dat het lawinegevaar daardoor aanzienlijk was toegeno- n. De meeste skistations zijn echter nog niet geopend. In de atsGiornico, in het zuidelijke kanton Ticino, moesten 120 iisen worden geevacueerd. Door de zware neerslag dreigden mdverschui vingen. anse aanklacht wegens BSE ÜLi De familieleden van twee Franse slachtoffers van de on- aeslijke ziekte Creutzfeldt-Jakob hebben gisteren bij de jus- een klacht wegens 'vergiftiging' ingediend. Een van de twee imiddels overleden. De andere, een 19-jarige man, ligt op rven. De families klagen, zonder deze overigens bij naam te men, 'vertegenwoordigers van Britse instanties, de Europe- Inie en de Franse staat' aan. Volgens de familieleden heb- ideze instanties tussen 1986 en 1996 niet alles gedaan wat in i vermogen lag om de epidemie van de gekkekoeienziekte :le stoppen. Met BSE besmet vlees kan bij mensen de ziekte Creutzfeldt-Jakob veroorzaken. ecembermoorden niet verjaard jAMARiBODe verjaring van de Decembermoorden in Surina- gisteren gestuit. Het Openbaar Ministerie heeft gevolg ge- i aan de opdracht van het gerechtshof in Paramaribo een echtelijk vooronderzoek naar de moorden in te stellen. Het ft bekendgemaakt 37 mensen te zullen horen, onder wie ex- irleider Bouterse. Volgens de Surinaamse wet zouden de 8 :ember 1982 gepleegde moorden op vijftien tegenstanders ihet toenmalige militaire regime volgende maand verjaren, ivan de advocaten van de nabestaanden, Essed, zegt dat dit rijst dat de rechterlijke organisatie in Suriname haar werk -t. Hij verwacht dat het gerechtelijk vooronderzoek een aan maanden duurt. VYORK-GAZA Rtr-DPA-ANP Maris-generaal van de lenigde Naties Kofi Annan derzoekt de mogelijkheden >r het stationeren van e'en waarnemermacht tussen strijdende partijen in het dden-Oosten. De Palestij- 1 hebben om een dergelij- macht gevraagd. Israël ft zich daar altijd fel tegen Waard. nnan zei gisteren dat hij 1 de VN-Veiligheidsraad de dracht heeft gekregen een icept voor een dergelijke ■missie op te stellen. De lëlische krant Maariv Idde gisteren dat Israël en Palestijnen in geheime on- ftandelingen een akkoord ^ben bereikt over het stu- van 2000 ongewapende ■waarnemers naar Pales- ■se gebieden. Het bericht is 'bevestigd. 'e Palestijnse leider Arafat ft gisteren voor het eerst 's het uitbreken van de asten verklaard dat hij een einde probeert te maken aan de beschietingen van Israëli's en Israëlische gebieden door Palestijnse schutters. Hij rep te echter alleen over de ge bieden die geheel onder Pa lestijnse controle staan, niet de andere gebieden. Israël reageerde mede daarom voorzichtig op het 'schietver- bod' dat Arafat blijkbaar heeft afgekondigd. Intussen vielen bij nieuwe botsingen tussen het Israëlische leger en Pales tijnse betogers weer enkele doden doden. Een Palestijnse functionaris had eerder deze week al be kendgemaakt dat de Pales tijnse Centrale Raad de be slissing tot het schietverbod had genomen. Het is echter voor het eerst dat Arafat nu zelf met deze bezwering komt. De Israëlische premier Barak maakte echter duidelijk dat hij niet erg onder de in druk is van Arafats aankondi ging. „Israël wacht op daden; woorden zijn niet genoeg", aldus Barak. Deel LDP steunt motie tegen premier Het politieke leven van de Japanse premier Mori hangt aan een zijden draadje. Maandag wordt zijn lot naar ver wachting beslecht. Dan zijn de oppositiepartijen van plan een motie van wantrouwen in te dienen. Met steun van rebellerende partijgenoten van de premier ligt zijn gedwongen vertrek binnen handbereik. Ophef voor D66 congres Noordwijkerhout NOORDWUKERHOUT/BRUSSEL GPD Een ingezonden stuk van drie europarlementariërs heeft bin nen de WD en de PvdA geleid tot stevige irritatie over D66- europarlementslid Van der Laan. Haar collega's Swiebel (PvdA) en Plooij-van Gorsel (WD) hebben het pleidooi van Van der Laan om de Neder landse ambassade in het Vati caan op te heffen op persoon lijke titel ondertekend. „Maar Van der Laan wekt de indruk alsof WD en PvdA van plan zijn om samen met D66 actie tegen het Vaticaan te voeren", aldus een geërgerde WD'er gisteren in Den Haag. In het artikel dringen de drie europarlementariërs er bij het kabinet op aan het Vaticaan niet langer als een onafhanke lijke staat te beschouwen, maar de rooms-katholieke kerk uitsluitend als één van de wereldgodsdiensten te zien. De diplomatieke betrekkingen van Nederland en andere EU- landen moeten daarom wor den omgezet in een 'open dia loog'. Niet toevallig brengt de D66'er vandaag tijdens een partijcongres in Noordwijker- hdut een resolutie van die strekking in stemming. Swiebel en Plooij hebben het discussiestuk van Van der Laan ondertekend, zonder daarover binnen hun partij of met hun delegatieleiders in het Europese parlement over leg te voeren. Zij hebben daar toe het volste recht, bevestigen woordvoerders van PvdA en WD. Maar in de fracties klinkt wel het verwijt dat Van der Laan twee collega's voor haar eigen karretje heeft gespannen en zo ten onrechte de indruk wekt alsof de paarse coalitie het Vaticaan buitenspel wil zetten. Volgens PvdA-Kamer- lid Rehwinkel staat herziening van de relaties met het Vati caan bij de PvdA 'niet op de agenda'. Hij loopt er zelf niet warm voor. „Het is buitenge woon riskant om de diploma tieke contacten met het Vati caan te verbreken en zo alle communicatie stop te zetten". TOKYO HESTER VAN NUNEN CORRESPONDENT De oppositie kondigde gisteren aan de motie tegen Mori in te dienen na bespreking van een extra pakket economische sti muleringsmaatregelen in het Lagerhuis. De vier oppositie partijen hebben samen niet ge noeg zetels om de premier weg te stemmen. Maar Kato, partij genoot van Mori en leider van de op een na grootste factie van de Liberaal Democratische Par tij (LDP), heeft zijn steun toege zegd. Als Kato's factieleden en die van een sympathiserende groep binnen de LDP eveneens voor de motie stemmen, is Mori's premierschap ten einde. Hoe wel enkele leden van de Kato- factie de rebellie afkeuren, is Kato overtuigd van een over winning. „Ik geloof dat mijn collega's me zullen volgen", verklaarde hij „De kans dat de motie wordt aangenomen is 100 procent." Kato, voormalig secretaris generaal van de LDP en door velen beschouwd als politiek hervormer, ontketende vorige week een opstand toen hij Mori openlijk opriep om op te stap pen. In zijn poging de premier van de troon te stoten, beloofde Kato structurele hervormingen en een drastische vermindering van de overheidsuitgaven. De oplopende staatsschuld van Ja pan, inmiddels een van de grootste van alle ontwikkelde landen, en de dalende popula riteit van Mori zetten Kato aan tot zijn 'coup". Sinds Mori in april wijlen Kei- zo Obuchi opvolgde, is de steun voor zijn kabinet in diverse opi niepeilingen tot beneden de twintig procent gedaald. Onder andere door verbale blunders van de premier en het aftreden van twee kabinetsleden die in schandalen waren verwikkeld. Mori heeft herhaaldelijk aange geven dat hij geen ontslag zal indienen. De partij moet over zijn lot beslissen. De LDP-top heeft zich achter hem ge schaard en gedreigd 'afvalligen' uit de partij te zetten. Ondanks speculaties in de Ja panse pers over een eventuele aansluiting bij de grootste op positiepartij, heeft Kato zelf ver klaard dat hij niet van plan is de LDP te verlaten. Zijn kansen om premier te worden lijken intus sen aanzienlijk verkleind. Kato heeft over die ambitie - tegen Japans gebruik in - nooit ge heimzinnig gedaan. LPD-veteranen hebben de af gelopen dagen verwoede po gingen gedaan een compromis te sluiten en de motie van wan trouwen te voorkomen. Ze heb ben geprobeerd om hun inter ne presidentsverkiezing te ver vroegen. De leider van de LDP wordt automatisch de nieuwe premier van Japan vanwege een meerderheid in het Lagerhuis. Als de motie wordt goedge keurd, heeft Mori twee opties. Hij treedt binnen tien dagen af waarna de LDP een nieuwe partijleider kiest. Of Mori ont bindt het Lagerhuis en roept verkiezingen uit. De LDP vreest dat zij in het laatste geval door de kiezers wordt afgestraft. athene Duizenden Grieken hebben gisteren met een protestmars naar de Amerikaanse ambassade de bloedig neergeslagen opstand herdacht, die studenten van de Polytechnische Universiteit in 1973 begonnen tegen de toenmalige junta. Daarbij kwamen zestig mensen om. De Amerika nen worden verantwoordelijk gehouden voor de coup die de militairen in 1967 aan de macht bracht. foto »ap» arismessinis HAVANA-PANAMA Rtr-EFE Een groepje Cubaanse dissi denten heeft in een gisteren gepubliceerd rapport een ver nietigend beeld geschetst van de sociale kant van Castro's Cuba. Het rapport beschrijft de bewoners van het land als derderangsburgers die niets mogen in tegenstelling tot bui tenlandse toeristen en onder nemers. Het rapport van de Groep van Vier, van wie er een gevangen zit, stelt dat het regime van Fi del Castro niet kan bogen op een sociaal rechtvaardig beleid. Castro doet dat altijd en stelt trots dat zijn socialistische land ondanks de economische blok kade van de Verenigde Staten een sociaal rechtvaardig sys teem voor alle Cubanen heeft opgebouwd. Félix Bonne, Rene Gómez, Martha Beatriz Roque en for meel ook de gevangen zittende Vladimiro Roca schrijven daar niets van te merken. Volgens hen is er een totalitair systeem dat met alle middelen de macht probeert te behouden en geen oog heeft voor de straatarme bevolking. Van sociale rechtvaardigheid is geen sprake. „De Cubaan is een paria in eigen land, een Amerikaanse milieu-activisten die vrezen voor het uitsterven van de berggorilla hebben vrij dag geprobeerd toezeggingen te krijgen van de Rwandese rege ring om de berggorilla's in Rwanda te beschermen. Maar ze kregen nul op het rekest. De Rwandese regering maakte dui delijk dat de armoedebestrij ding voor gaat, omdat de scha de aan het ecosysteem anders alleen maar groter wordt. „Om de natuur op waarde te kunnen schatten moet de mens voedsel en onderwijs hebben. Iemand die gemiddeld 500 dol lar per jaar verdient en vijf kin deren te eten moet geven, zal geen waardering voor gorilla's opbrengen", zei de Rwandese topambtenaar Nibizi. Wereldwijd zijn er nog slechts 620 berggorilla's, en on geveer de helft daarvan leeft in Rwanda. Maar de leefomgeving van de dieren wordt steeds klei ner, omdat er veel bossen wor den gekapt. Volgens Ameri kaanse dierenartsen brengt de snel gloeiende bevolking van Rwanda bovendien steeds meer ziekten over op de apen, die daar niet tegen bestand zijn. Vroeger waren de gorilla's na de productie van koffie en thee de belangrijkste inkomstenbron voor Rwanda, omdat er veel toeristen op af kwamen. Maar sinds de genocide in 1994, waarbij meer dan een half mil joen mensen de dood vonden, komen er weinig toeristen meer. Het grensgebied met Congo is nog altijd onveilig. Fidel Castro kwam gisteren onverwacht toch naar Panama voor de Ibe- ro-Amerikaanse top. Hij is bang dat Cubaanse ballingen hem daar wil len vermoorden. Rechts de Panamese president Moscoso. foto reuters derderangsburger De ge middelde Cubaan is slachtoffer van de toerisme-apartheid", stelt het rapport 'Cuba: De soci ale kanten'. De gewone Cubaan mag niet eens toeristische voor zieningen binnengaan. Buiten landers mogen een zaak opzet ten, investeren, zaken kopen als een auto, een appartement, een computer of een mobiele tele foon. Cubanen mogen dat alle maal niet. Het inkomen van minder dan dertig gulden per maand is niet voldoende voor basisbehoeften zoals voedsel. Het gemiddeld gewicht van een kind van de laatste generatie is daardoor bijvoorbeeld flink gedaald, stelt het rapport. Jongeren in Cuba zijn ten einde raad. Ze wenden zich tot drugs, alcohol en pros titutie of pogen het land te ver laten. Het rapport komt op de eerste dag van de Ibero-Ameri- kaanse topconferentie in Pana ma-Stad. Castro is daar gisteren aangekomen voor de conferen tie van de Latijns-Amerikaanse landen, Portugal en Spanje. Hij had tot het laatste moment ge wacht met bekendmaken of hij zou komen. Ongeveer vierduizend Perua nen, voornamelijk boeren uit het Andesgebergte, zijn tijdens de oorlog met linkse guerrilla strijders sinds 1980 'verdwe nen'. Dat blijkt uit een gisteren gepubliceerd rapport van de Peruaanse Ombudsman voor mensenrechten. Die onder zoekt nog tweeduizend andere zaken. Uit het eerste officiële Peru aanse rapport over de 'ver- dwenenen' blijkt dat de meeste slachtoffers ervan werden ver dacht aanhanger te zijn van de guerrillabeweging Lichtend Pad. Het leger en de politie ont voerde en vermoordde hen. Voor het eerste kon het staatsarchief worden geraad pleegd voor een dergelijk rap port. Het Lichtend Pad en Tupac Amaru vochten jarenlang een guerrilla-oorlog uit tegen de Pe ruaanse regering. President Fu jimori's regering diende het Lichtend Pad in het begin van de jaren negentig enkele zware slagen toe. Tegenwoordig is het Lichtend Pad uitsluitend actief in verafgelegen streken in de jungle. Tupac Amaru heeft de MOSKOU ANNA DOLGOV Russen klagen al jaren over politici die hun betogen doorspekken met termen uit het Engels of het Latijn, zoals 'kie- ler', 'diefolf of 'impiech', ofwel 'killer', 'default' en 'impeach'. Anderen bewe nen het grove taalgebruik van veel Russen, van arbeiders tot publieke fi guren. Twaalf leden van het Russische parlement willen beide soorten taalge bruik gaan verbieden. Ze hebben een wetsvoorstel ingediend dat het gebruik van Russische woorden verplicht stelt en vloeken strafbaar maakt. Politici die het over wanbetaling hebben zouden in de toekomst 'neviponenije objazatelstv' moeten zeggen in plaats van het veelgebruikte Engelse leen woord 'diefolt'. En over het nieuwe 'mil lennium' mag alleen met het woord 'tis- jatsjeletije' worden gesproken. Of de wet alleen zou moeten gelden voor politici en de media of voor iedereen, is nog niet duidelijk, omdat de tekst van het voor stel nog niet openbaar is gemaakt. Alek- sej Aleksejev van de Eenheidspartij heeft wel wat fragmenten van laten zien. Hij betreurt het dat in de huidige wetgeving geen juridische normen zijn opgeno men over de zuiverheid van de Russi sche taal. Het wetsvoorstel is opgesteld door de Eenheidspartij, maar wordt ook ge steund door enkele Communisten, die bekend staan om hun nationalistische inslag. De parlementsleden hebben nog niet gezegd hoe ze wetsovertreders wil len gaan bestraffen. Ze leggen momen teel de laatste hand aan het voorstel, zei Aleksejev. Vermoedelijk krijgt het wetsvoorstel het nog moeilijk in de Doema, het Russische lagerhuis, want veel parlementsleden gebruiken zelf nogal eens buitenlandse woorden of vervallen in scheldpartijen. Maar de indiening van het voorstel te kent wel'de groeiende ongerustheid over de staat waarin de taal van Tolstoj en Dostojevski verkeert. Bovendien wordt het Russisch in de voormalige sovjetre publieken buiten Rusland langzaam ver drongen door de lokale talen, die vroe ger onderdrukt werden. Bijna dagelijks gebruiken Russische nieuwslezers woorden als 'konsénsoes' in plaats van 'soglasije', of hebben ze het over de 'impiechment' van de voormali ge president Boris Jeltsin. En veel pro minente Russen zijn berucht wegens hun taalgebruik. Zelfs president Vladi mir Poetin zou last kunnen krijgen van de nieuwe wet: hij staat erom bekend dat hij soms ruwe taal bezigt en over schreed zeker eenmaal de grens van het onbetamelijke. Toen hij de nabestaan den van de bemanningsleden van de Koersk toesprak gebruikte hij een vloek, waarop hij haastig vervolgde met: „Mo gen de vrouwen het me vergeven." De parlementariërs zijn niet de enigen die een kruistocht voeren tegen de taal verloedering. Een populair Russisch ra diostation maakt regelmatig melding van fout gebruikte woorden en vertelt de luisteraars dan wat die in goed Russisch zouden zijn. Het Instituut van de Russi sche Taal van de Russische Academie van Wetenschappen heeft een gratis te lefoonnummer geopend voor mensen die vragen hebben over taal. En het mi nisterie van perszaken heeft een website met woordenboeken en een overzicht van veelvoorkomende taalfouten in de Russische media. „Taal is niet alleen een communicatie middel, maar ook een creatieve kracht die de nationale perceptie van de wereld vormt, behoudt en verandert", staat te lezen op de website. De sovjetpropagan da blonk jaren geleden uit in het contro leren van de 'nationale perceptie van de wereld'. Maar in het huidige Rusland, waar de staatscontrole over alles van het taalgebruik tot de wijze van kleden in openbare functies vrijwel verleden tijd is, wordt het nieuwe wetsvoorstel niet met algemene instemming ontvangen. De mensen maken er vooral grappen over. gewapende strijd opgegeven. Volgens mensenrechtenorga nisaties hebben legereenheden duizenden mensen gedood. Ook het Lichtend Pad liet zich in de strijd niet onbetuigd, maar maakte zich veel minder schuldig aan „verdwijningen". Ongeveer 25 procent van de verdwijningen had plaats onder het bewind van de huidige pre sident Fujimori. Hij kwam in 1990 aan de macht en kreeg in Peru veel lof toebedeeld omdat hij de guerrillastrijders wist te verslaan. VN aanvaardt plan Van Aartsen NEW YORK ANP Minister Van Aartsen (buiten landse zaken) heeft gisteren de Veiligheidsraad van de Verenig de Naties gebrieft over- zijn reis naar Ethiopië en Eritrea van vo rige week. Hij legde de leden van de raad vijf maatregelen voor die het vertrouwen tussen de voormalige strijdende partij en moeten verhogen. De raad nam het voorstel van Van Aartsen over. Van Aartsen be sprak zijn vijf 'vertrouwenwek kende maatregelen' vorige week al met de presidenten van beide Afrikaanse landen. De maatregelen zijn: een zo spoe dig mogelijke vrijlating van ge vangengenomen burgers; het openen van land- en luchtcorri- dors; het uitwisselen van mij- nenkaarten; het tegelijkertijd vrijlaten van 250 oorlogsgevan genen; en een stop op het arbi trair uitzetten van burgers.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 7