'Ik verlies meer van mezelf
dan van de tegenstander'
OOG in OOG
532
ZATERDAG 18 NOVEMBER 2000
Oog in oog is een
wekelijkse in terviewserie
waarin bekende mensen
uit de regio zich van een
onverwachte kant laten
kennen. De redactie
bedacht vijftig vragen,
waarvan er telkens tien
worden gesteld. Welke dat
zijn bepaalt de
ondervraagde zelf door het
gooien van een dobbelsteen
met twintig vlakken. Deze
week: schaker
Jeroen Piket,
geboren op 27
januari 1969.
Internationaal
Grootmeester.
Getrouwd, vader
van twee kinderen,
woont in Leiderdorp.
door Janet van Dijk-
Jeroen Piket: „Vroeger was ik een talent, nu hoor ik bij de gevestigde orde en wordt er meer van me verwacht."
8. Verandert u met het ouder
worden in positieve of in
negatieve zin?
„In het schaken geldt mijn leeftijd niet als
echt oud, ook niet als echt jong. Tussen je
dertigste en je veertigste kun je nog wel
steeds beter worden. De ervaring neemt toe
en de kennis, en het begrip van het spel.
Als je kijkt naar mijn privé-leven: ik ben ge
trouwd, en we hebben twee kinderen. Daar
verander je door, ik denk ook wel ten goede.
Er gaat een andere wereld voor je open. Ik
ben, net zoals veel andere sporters, wat meer
op mezelf gericht. Mijn privé-situatie dwingt
me om aan anderen te denken. Thuis kom ik
niet op de eerste plaats.
Ik ben 31, het is niet een leeftijd dat je fysiek
iets gaat mankeren. Maar ik moet wel mijn
conditie beter gaan bijhouden. Wat lopen of
zwemmen, opletten wat ik eet. Van een
nacht doorgaan herstel ik moeilijker, ook van
jetlags, hoewel ik daar vroeger ook wel moei
te mee had.
Ze zeggen wel eens dat ik vroeger makkelij
ker was, dat ik me nu meer zorgen maak als
het slechter gaat. Ik weet niet of het komt
doordat ik ouder word of doordat ik een ge
zin heb. Ze zeggen: vroeger lachte je wel
meer. Als je begint met schaken, weet je niet
wat er allemaal bij komt kijken. Nu weet ik
dat er onderdelen zijn die ik minder aange
naam vind, of mensen die ik minder aange
naam vind. Maar ik ben nu oud en wijs ge
noeg om die wat op afstand te houden.
Dat geldt voor het privé-leven ook. Mis
schien verandert dat ook wel met het ouder
worden, dat vroeger andere mensen meer bij
je pasten dan nu.
Het is niet zo dat ik nu niet vrolijk meer ben.
Maar je neemt wel meer dingen mee naar
huis, ook omdat het niveau nu hoger is.
Vroeger was ik een talent, nu hoor ik bij de
gevestigde orde en wordt er meer van me
verwacht."
15. Waar valt u op?
„Op vrouwen. Is dat goed genoeg geant
woord of niet?
Exotische en Aziatische vrouwen vind ik leu
ke types. Maar hpt staat niet vast, hoor. Ik
kan ook een blonde dame zien of een vrouw
met rood haar die ik leuk vind. Verder moet
een vrouw verzorgd zijn, op een leuke ma
nier. Ik kan eigenlijk niet één type vrouw
noemen.
Mijn vrouw is op Aruba geboren. Je kunt het
niet heel goed zien. Ze wordt sneller bruin
dan ik. Ik ben in elk geval heel tevreden met
mijn eigen vrouw. Qua uiterlijk ben ik tevre
den, maar qua innerlijk gelukkig nog meer.
Maar daar kom je pas met de jaren achter.
Je ziet vaak dat ze bij shows en zo zoeken
naar mensen die bij elkaar horen. Wij zijn
heel verschillend. Ik denk dat het goed is dat
je allebei je eigen ideeën en je mening hebt,
als je maar samen uitkomt op de midden
weg.
Ik ben geen expert. Ik heb het goed getrof
fen. En verder ja, ik val op humor, eerlijk
heid. Mijn vrouw heeft het allebei. En ze is
lief, ja. Kunnen we het niet over schaken
hebben?"
25. Zijn er dingen waarover
tegen u geen grappen gemaakt
mogen worden?
„Nee, eigenlijk niet. Ik ben zelf ook wel een
beetje zo dat ik mensen graag op de kast
jaag. Ik kan in principe best veel hebben, ik
ben niet gevoelig. Het is uitdelen en incasse
ren.
De grappenmaker van de schaakwereld is
Ljubojevic, een Joegoslaaf die in Spanje
woont. Hij is ook een goede vriend van me.
Zijn opmerkingen zijn meestal hilarisch. Die
doet het echt leuk, zonder mensen te beledi
gen.
Bij toernooien zoals de Olympiade zitten de
Nederlanders vaak aan de drukste tafel tij
dens de lunch. Meestal worden daar wel
goede opmerkingen gemaakt, er heerst een
goede sfeer. Anderen zijn wel eens jaloers op
ons, ook omdat de grappen die we maken
voor anderen vaak niet te begrijpen zijn. Je
kunt ze niet uitleggen.
De schaakwereld wordt gedomineerd door
de voormalige Oostbloklanden, en door ou
deren, veel joodse ouderen. De cynische
grappen doen het wel goed. Die zijn ook erg
leuk. Het is niet zo dat ze moppen tappen,
het is meer: 'kijk eens wat mij is overkomen'.
Dat soort verhalen.
28. Mogen partners geheimen
voor elkaar hebben?
„Wat zijn geheimen? In mijn geval denk ik
dat wij 99 procent van elkaar weten. Mis
schien dat je niet alles uitspreekt, sommige
dingen hou je voor jezelf, die zeg je tegen
niemand. Maar dat gaat nog niet eens over
haar, dat zijn misschien ideeën. Voor mij is
99 procent open, en dat is wederzijds. An
ders word ik er flink ingeluisd.
Dat is wat bij ons het best werkt. Ik zou niet
weten waarom andere mensen het niet an
ders zouden kunnen doen. Het ligt er ook
aan wat je meemaakt. Wie ben ik om te zeg
gen: dat mag je niet geheim houden? Het
zijn best wel gecompliceerde levens, die
sommige mensen leiden. In oosterse landen
gaan ze er ook anders mee om. Sommige
schakers uit die landen vertellen mij dingen
die ik nooit aan andere mensen, behalve aan
mijn \touw, zou vertellen. Maar aan hun
vrouw vertellen ze misschien minder.
Als ik iets geheim houd, dan zijn het geen
belangrijke dingen. Niet iets financieels, of
met andere vrouwen. Ik heb wel eens een ge
heim met mijn zoon van vijf. Dan zeg ik: niet
vertellen hoor, dat pappa door rood rijdt. En
dan vertelt-ie het toch."
30. Wat was de gelukkigste fase
van uw leven?
„Ik ben eigenlijk altijd vrij gelukkig geweest.
Ik heb één slechte periode meegemaakt. Dat
was toen mijn moeder erg ziek was, drieën
half jaar geleden. Maar dat ziet er nu ook
goed uit. Het was de enige dip die ik met
mijn naaste familie heb meegemaakt. Het
was echt zwaar voor ons allemaal.
Ja, soms zijn er periodes dat het met schaken
wat minder gaat, maar dat vind ik eigenlijk
van minder belang. Ik kan ook niet zeggen
dat de gelukkigste fase van mijn leven was
toen bleek dat ik van schaken mijn beroep
kon maken. Ik vond het zo vanzelfsprekend.
Ik deed het gewoon. Ik weet ook niet beter
dan dat ik kan schaken. Vaak vragen journa
listen wat je dacht als je hebt gewonnen of
als je een goede zet hebt gedaan. Maar dat
gebeurt gewoon, je bent geconcentreerd, je
doet je best, en als het gebeurt vind je het
volstrekt normaal. Je vindt het niet eens
vreemd als het lukt, je bent er wel blij om,
maar je vindt het normaal. Dat is heel moei
lijk om uit te leggen.
Soms heb je met schaken ook momenten dat
je gelukkig bent. In februari won ik het eerste
Internet Grand Prix-toernooi. Toen Kaspa
rov opgaf, heb ik mijn vrouw omhelsd, en
mijn broer, die was er ook, en zelfs de arbi
ter. Maar dat is dan weer einders. Dat is ook
geluk, maar bij gelukkig zijn denk ik het eerst
aan mijn gezin en aan mijn naaste familie.
Soms ben ik ook wel eens gelukkig als mijn
vliegtuig veilig landt. Eigenlijk ben ik vrij
nuchter.
Natuurlijk waren het trouwen en kinderen
krijgen hoogtepunten. Maar ik weet niet of ik
de geboorte van mijn kinderen nou zo mooi
vond. Een geboorte is wel bijzonder, maar zo
fijn was het niet voor mijn vrouw. Het is
mooier als ze 's ochtends bij je komen. Of als
ze slapen, of lachen, of spelen. Iedereen
vindt zijn eigen kind het einde."
41. Wat is uw favoriete moment
van de dag?
„Vroeger, toen ik alleen met mijn vriendin
was, was het de avond, en de nacht. Laat op
staan, laat naar bed. Het beruchte schakers
ritme. Tot laat werken, tv kijken, alles. Om
twee uur slapen, om tien uur op. Toen had
den we een avondkrant, nu hebben we een
ochtendkrant. Nu vind ik de ochtend wel
mooi. Het is prettig om een lange dag voor je
te hebben."
45. Wat is in uw werk uw
grootste frustratie?
„Blunders. Fouten, hallucinaties, of hoe je
het ook maar noemt. Als keeper kun je je een
fout permitteren, zeker als je ploeg voorstaat,
maar met schaken kan dat niet. Als je een
blunder maakt, verlies je. En dat kost je men
taal zoveel energie. Als je niet uitkijkt, beïn
vloedt het je hele toernooi. Je kunt prachtig
spelen, maar als je een stomme fout maakt,
is alles voor niks geweest. Helaas maak ik ze
meer dan ik zou moeten doen. Ik ben wel
zo'n type, dat in betere stellingen staat dan
in mijn scores tot uiting komt. Ik heb heel
snel dat ik een goede stand naar remise laat
slippen. Dat zit wel een beetje in me. dat ik
meer van mezelf verlies dan van de tegen
stander. Het kan concentratieverlies zijn,
maar ook overconcentratie. De situatie is
nooit hetzelfde."
2. Wanneer bent u voor het
laatst boos geweest?
„Met schaken ben ik de laatste tijd best vaak
boos, omdat in Nederland geregeld mijn me
ning wordt gevraagd. Dat is niet erg, maar
wat anderen er soms mee doen! In die situa-
FOTO HIELCO KUIPERS
ties ga ik niet terug schelden in het open
baar, dan zeg ik het persoonlijk. Als alles uit
zijn verband wordt gehaald, dan wordt het
vervelend.
De laatste keer dat ik echt boos ben gewor
den is een berucht voorval. Dat was toen we
met de landenteams in Georgië speelden. Ik
had mijn nek uitgestoken, omdat ik vond dat
we voor een medaille moesten gaan. Twee
Nederlandse schakers wilden er niet spelen,
een was er niet in vorm. Ik zei: geen gezeur,
die twee moeten spelen. We hebben die keu
ze gemaakt en die is verkeerd uitgepakt. De
ene schaker die moest spelen, gaf binnen
tien minuten remise. Die heb ik tijdens het
diner totaal uitgescholden. Ik vond het sabo
tage. Toen ben ik gaan schelden, ja. Ik vond
dat ik gelijk had. We hadden een goede kans
op een medaille verprutst. We zaten twee
weken in Georgië. We hadden een slechte
vlucht gehad, we zaten zonder verwarming,
het eten was vreselijk slecht. Dat komt er al
lemaal uit als iemand er met de pet naar
gooit.
Privé hoef ik weinig boos te worden."
9. Van welk bedrijf of welke
instelling zou u directeur willen
zijn?
„Ik ben blij dat ik directeur ben van mijn ei
gen bedrijf. Dat ik zelf kan bepalen wat ik
doe. Ik kom wel vaak mensen tegen van gro
te bedrijven, sponsors en zo. Het lijkt me
niet gemakkelijk om directeur te zijn. Het
gaat om zoveel belangen, niet alleen die van
de werknemers.
Het voornaamste is dat je verstand hebt van
zaken, dus in mijn geval zou het iets moeten
zijn met sport of pr, of misschien met scha
ken en internet. In liet buitenland worden
wel schakers aangesteld bij banken. Wij kun
nen op een bepaalde manier logisch denken.
Ik ben nu in elk geval helemaal niet bereid
om het schaken op te zeggen."
13. U mag vier personen -
levende of dode - uitnodigen om
vanavond mee te eten. Wie kiest
„Dat is een leuke vraag. Maar je vergeet altijd
mensen. O ja, weet je wie ik wil: Arnon Grun-
berg. Die boeken vind ik prachtig. Als hij
kletst zoals hij schrijft, wordt het leuk. Nu
nog iemand uit de showbizz, en iets interna
tionaals. Oswald. Het is misschien een beetje
bizar maar ik zou liever met de misdadiger
Oswald zitten dan met de vermoorde presi
dent Kennedy, want ik wil weten wat er ge
beurd is. Ik kies ook Tina Turner, want die
zet ik op elke lijst. Ik heb nu niets meer met
haar, maar vroeger vond ik haar helemaal
het einde. Ik weet niet of ze interessant is om
mee te praten, maar ik heb wel respect voor
haar. En ik moet die tafel vol krijgen, hè. Os
wald, Grunberg, Tina Turner. Het is een fraai
gezelschap. Ik neem Clinton er ook bij, ge
zellig. Ik neem hem niet om de schandalen,
maar omdat hij het best goed heeft gedaan.
En omdat hij persoonlijkheid heeft. Het lijkt
me wel een interessant gezelschap, zeker als
ze alles vertellen wat ze weten. Ik zou die
avond niet veel hoeven te zeggen."
finish
De vragen
Op welke plek buiten Nederland zou u een
jaar willen wonen?
Wanneer bent u voor het laatst boos
geweest?
Als u nu een ander beroep zou mogen
kiezen, wat zou u dan worden?
Met wie zou u een avond uit willen?
Welk kunstwerk (boek, schilderij, beeld, lied,
cd) zou u gemaakt willen hebben?
Waarover heeft u in uw leven het meeste
verdriet gehad?
Gaat u liever om met mannen
of met vrouwen?
Verandert u met het ouder worden in
positieve of negatieve zin?
Van welk bedrijf of welke instelling zou u
directeur willen zijn?
Wanneer was u voor het laatst
zenuwachtig?
Als u vandaag ineens alles zou durven, wat
zou u dan als eerste doen?
Wat zou u willen veranderen
aan uw jeugd?
U mag vier personen - levende of dode -
uitnodigen om vanavond mee te eten. Wie
kiest u?
Bent u gelukkig?
Waar valt u op?
Welke rol in welke film had
u willen spelen?
U moet een van de twee dingen inleveren:
uw auto of uw televisie. Wat kiest u?
Wat vindt u opwindend?
Gelooft u in liefde op het eerste gezicht?
Bent u een goed mens?
Benijdt u mensen met een sterk geloof?
Vindt u zichzelf aantrekkelijk?
Heeft u wel eens een
vriendschap verbroken?
Op welke terreinen heeft volgens u de
andere sekse het gemakkelijker?
Zijn er dingen waarover tegen u geen
grappen gemaakt mogen worden?
Wanneer was u voor het laatst verliefd?
Welke kus zou u willen over doen?
Mogen partners geheimen
voor elkaar hebben?
Van welke beroemdheid greep de dood u
het meest aan?
Wat was de gelukkigste fase
van uw leven?
Welke prijs zou u graag winnen?
Noem de belangrijkste karaktertrek waarvan
u wilt dat mensen zich u erom herinneren,
U leeft nog dertig jaar met ofwel het lichaam
ofwel de geest die u nu heeft. Wat kiest u?
Hoeveel vrienden heeft u?
Bent u trouw?
Wie is uw favoriete schrijver?
Wanneer was u voor het laatst dronken?
Wat mist u in het buitenland het
meest aan Nederland?
Benijdt u de dieren wel eens? Welke soort?
Denkt u te weten wat uw
partner in u ziet?
Wat is uw favoriete moment van de dag?
Wie bewondert u?
Gaat u wel eens alleen uit?
Wat was uw slechtste beslissing?
Wat is in uw werk uw grootste frustratie?
Wat was uw angstigste moment?
Wat is uw favoriete seizoen?
Wat is uw grootste
zonde/wetsovertreding?
Wat zou u graag beter kunnen?
Wanneer beschouwde u zichzelf
als volwassen?
m
