Waarheid sint eerste vertrouwenscrisis
Privacy voorbij,
taxi's altijd herkenbaar
I
M.
Gesprek van de Dag
Kinderen worden niet
meer verwend dan vroeg
ZATERDAG 18 NOVEMBER 2000
Commentaar
Fnuikend voor de pop
De bewindslieden van het ministerie van financiën
hebben in het nieuwe belastingstelsel een 'artiestenre
geling' gecreëerd, die vooral beginnende popmuzikan
ten en amateurgroepen financieel de nek omdraait. De
regeling wekt de indruk ernstig rekening te houden
met de moelijke positie van kunstenaars en artiesten.
Toch is dat slechts schijn. De 'artiestenregeling' in deze
vorm zal veel creatieve geesten het werken onmogelijk
maken. En dat vooral in de popsector, die zich toch al
nooit heeft mogen verheugen in een warme ondersteu
ning van de overheid.
Wat inkomens betreft is de kunstsector goed te verge
lijken met de sport. Een hele kleine groep haalt een
buitengewoon hoog inkomen uit artistieke bezighe
den. Onderaan de pyramide kan een hele grote groep
slechts met moeite het hoofd boven water houden. In
nogal wat culturele deelgebieden moet de overheid
met subsidies bijspringen om iets van een cultureel le
ven in stand te houden.
Los daarvan heeft de samenleving haar eigen patronen
ontwikkeld om zich cultureel te manifesteren. Zelfs als
dat geen cent oplevert. Talloos zijn initiatieven van
amateurs en beginnende culturele ondernemers, die
soms jarenlang voor een fooi en een applausje hun in
spiratie proberen over te dragen. Hun vaak aantrekke
lijke en vernieuwende activiteiten bestaan alleen dank
zij een enorme dosis idealisme.
Staatssecretaris Bos heeft nu in het kader van de grote
belastingherziening een vorm van gelijkschakeling na
gestreefd tussen kunstenaars/sporters/artiesten aan de
ene kant en reguliere werknemers aan de andere kant.
Daar is een tarief voor de loonbelasting uitgerold van
20 procent. Schappelijk, zo lijkt het. Zeker als dat tarief
wordt vergeleken met wat de gewone werknemer be
taalt.
Maar zo helder is dat niet. Waar de inkomsten al mini
maal zijn, is een extra heffing snel een nekslag voor de
uitvoerenden. Nu over schamele tegemoetkomingen,
die jarenlang werden uitgekeerd als onkostenvergoe
dingen, belasting moet worden betaald, wordt de
spoeling wel heel erg dun. Zeker popmuzikanten
(amateur of semi-prof), die anders dan veel broeders in
de klassieke muziek altijd al hun eigen broek hebben
moeten ophouden, worden ongenadig hard gepakt.
De regeling leidt tot minder inkomsten voor kunste
naars, hogere kosten voor concertzalen, hogere toe
gangsprijzen, meer administratieve rompslomp en
mogelijk iets meer gelijkheid in het belastingstelsel.
Dat laatste weegt bij lange na niet op tegen alle aan de
maatregel verbonden nadelen.
televisie
Boze Hummie
Wat was ze boos, Big Brother-moeder Hummie van de
Tonnekreek! Ze zat deze week aan tafel bij De toekomst
van Karei. Daar zat ook schrijver Joost Zwagerman, die
uitlegde waarom hijBig Brother, De Bus en al die an
dere real-life-televisie zo bedenkelijk vindt.
Mensen die in het Big Brother-huis zitten worden be
roemd zonder iets te presteren, zei Zwagerman. „Ze
doen niks, ze maken niks, ze presenteren alleen zichzelf
als product."Hummie plofte bijna.
„Hetzijn sukkels die hun sukkeligheid etaleren zei
Joost. Nou wil ik toch ook even iets zeggen", brieste
Hummie. Ze vond de mening van Joost 'beneden alle
peil'. Al die mensen de de 'moed' hadden gehad om een
paar maanden door te brengen voor het oog van heel
veel televisiecamera's waren 'helden', zei Hummie.
Toen Joost vervolgens Gustav Flaubert noemde als zo
maar een voorbeeld van iemand die wel iets had gepres
teerd werd het nog leuker. Want Hummie begon meteen
de camera's in het Big Brother-huis te vergelijken met
de Franse schrijver. Die camera's leverden ook een pres
tatie. Joost lachte. Wil lachte mee.
Wil houdt niet zo van real-life-televisie.Kijken hoe ie
mand anders aan zijn gat krabt", noemde Joost het. Wil
denkt dat het vooral een makkelijke manier is om zend
tijd te vullen.
Nog makkelijker dan zelf iets te maken is het om zend-
tijdvullers te kopen. Zo heeft RTL5 een programma dat
Wat een dag! heet. Een verzameling filmpjes van men
sen in den vreemde die een rare hobby hebben. Die in
een robotpak de straat opgaan of van twee olievaten,
een berg hout en wat touwtjes een Flintstone-auto heb
ben geknutseld.
En tussen al die nikserige filmpjes zag Wil opeens een
dikke Engelse tenor verschijnen, die de opera eraan had
gegeven om zich op ballet te storten. Want ballet was
zijn liefde. Acht jaar had hij erover gedaan om Het
Zwanenmeer in te studeren. Zijn lerares was oprecht
onder de indruk. En Wil ook. Daar stond een wat prop-
perige man in een roze tutuutje de sterren van de hemel
te dansen.
Hij had een stuk nylonkous op zijn hoofd om zijn lange
haar te verbergen. Het roze pakje stond hem voor geen
meter. Maar als hij op het toneel stond moest niemand
lachen. Hij leefde zijn gekte uit, én hij had iets gepres
teerd.
Het was ook een soort real-life-televisie. Maar er gebeur
de tenminste even iets bijzonders op de buis.
Privacy is een groot goed voor
managers en directeuren. Zeker
op de openbare weg. Ze willen
het liefst ongestoord op de ach
terbank werken en kiezen daar
om voor taxi's die niet als zoda
nig herkenbaar zijn. Maar dat is
vanaf 1 december niet meer
mogelijk. Want taxi's zijn wette
lijk verplicht blauwe kenteken
platen te voeren opdat de bo
nafide chauffeur zich onder
scheidt van de snorder.
,,Of dat klandizie scheelt nu ze
straks niet meer incognito kun
nen rijden? Ik kan me dat niet
voorstellen. En als een cliënt er
een probleem mee heeft, tsja,
dan moet-ie zelf maar een auto
kopen", zegt Ron Otte van de
Haarlemse Taxicentrale O-Tax.
Er heeft zich al een groep za
kenlieden van multinationals
gemeld bij het ministerie van
verkeer en waterstaat met het
verzoek maatregelen te treffen
zodat ze weer onherkenbaar
per taxi kunnen reizen. „Wij
vervoeren geregeld bestuurders
van grote bedrijven, maar er is
bij ons nog geen manager ge
weest die heeft geklaagd over
die blauwe borden", aldus Otte.
Daklicht er af, belettering weg,
Taxicentrale Heemstede doet er
alles aan om het passagiers
naar de zin te maken. „Maar
die blauwe nummerborden
moeten we laten zitten. Daar
kunnen we niets aan doen.
Maar zo erg is dat toch niet?
Wie maakt daar nou een pro
bleem van?" zegt L. Rietveld.
Taxi Jappie, met vestigingen in
Santpoort en Zwanenburg, ver
voert regelmatig topmensen uit
het zakenleven in een passende
Mercedes 350 Turbo. Een
woordvoerder: „Niets wijst er
op dat die auto een taxi is al
heeft hij dan blauwe nummer
platen. Ook ik kan me niet
voorstellen dat iemand daar
over struikelt." Voorlichter Her
man Opmeer van Connexxion:
„Wij gaan geen klanten verlie
zen door die blauwe nummer
platen. Stel je voor zeg."
En toch, de schone schijn op
houden is voor sommige on
dernemers belangrijk. Die vin
den het uitermate vervelend dat
de zakenrelatie er achter komt
dat hij niet door de privé-
chauffer maar door een (zicht
bare) taxi-chauffeur wordt ver
voerd. „Ik weet het, maar of ik
het begrijp is een tweede. Als
mensen het niet leuk vinden als
ze in een gewone taxi worden
gesignaleerd, nou ja pech ge
had. Die nummerplaten blijven
zitten", zegt Tjeerd Koopman
van Taxi Amstelland met vesti
gingen in Hoofddorp en
Nieuw-Vennep.
Taxi 19000 in Bussum rijdt voor
de omroepen en vervoert dage
lijks bekende tot zeer bekende
Nederlanders en buitenlanders.
„Ik ken dat verhaal van de mul
tinationals die bij het ministerie
hebben geklaagd over die blau
we nummerborden. Het zal al
lemaal wel. De mensen die wij
vervoeren vinden het meestal
helemaal niet erg dat ze her
kend worden. En eh, we ver
voeren vrij veel captains of in
dustry."
Liefde via sms
Contact leggen met je grote lief
de zonder persoonlijk op hem
of haar af te stappen. Door een
nieuwe sms-dienst wordt dat
binnenkort mogelijk. De mo
biele telefoondienst Rent-a-Cu-
pid legt contact tussen twee ge
liefden en geeft antwoord op de
prangende vraag: 'Is het weder
zijds?'
Iemand die verliefd is kan con
tact opnemen met Rent-a-Cu-
pid via een 0900-nummer a één
gulden per minuut. De sms-
dienst stuurt dan een berichtje
naar een opgegeven 06-num-
mer met de vraag het mobiele
nummer door te geven van dé
perfecte partner. Als de bena
derde beller binnen 24 uur rea
geert en het nummer van de af
zender intoetst als zijn gewen
ste initiatiefnemer, dan is er
sprake van een 'match'. Zo niet,
dan loop je een blauwtje zon
der af te gaan en kun je elkaar
nog gewoon recht in de ogen
kijken.
Rent-a-Cupid heeft eerst proef
gedraaid in Den Haag. „En dat
ging boven verwachting. We
merken dat het vooral bij een
jonge doelgroep aan slaat: het
heeft een domino-effect", aldus
Marc Schussler van Channel
Arts, geestelijk vader van Rent-
a-Cupid.
Dat kinderen steeds meer wor
den verwend met almaar duur
der speelgoed en daardoor wor
den verpest, is een verkeerd
beeld. Ouders mogen dan voor
al in de laatste weken van het
jaar steeds meer geld uitgeven
aan cadeaus, dat is niet omdat
kinderen ontevreden zijn met
'kleinere' attenties.
Dat stelt dr. L. van der Poel,
ontwikkelingspsycholoog bij
het Centrum Spelmethodiek in
Utrecht. Tijden veranderen,
ook de sinterklaas- en kerstca
deaus. Toch is de laatste jaren
het beeld van kinderen ont
staan dat ze ontevreden zijn als
ze niet worden volgestopt met
dure cadeaus, of een televisie of
video op hun kamer hebben.
Onterecht, vindt Van der Poel.
„Door de economische wel
vaart wordt meer geld uitgege
ven, dus ook aan speelgoed.
Maai- om nu te zeggen dat kin
deren minder tevreden zijn dan
vroeger is niet waar. Dertig jaar
geleden kreeg mijn man als
kind een step van zijn ouders.
De buurt sprak er schande van,
omdat het cadeau te duur en
overdreven zou zijn."
biii
Volgens Van der Poel is
tiek op de grootte van c; eg
van alle tijden. Nieuwvi )t
wel dat mensen steeds sl jr
praten over kinderen: 2
verwend zijn en televisie la
computerspelletjes zo 'v
zijn voor ze." Aan de an; ie
kant ziet ze de gedreven!
ouders toenemen om
voeding van hun kinder!
zijn.
Het zijn volgens haarde}!
die het slechte beeld
ren schetsen. „De medii
pen vaak alleen de situs
waar het mis gaat met li es
en dat wordt dan het be er
beeld van veel mensen! el
dat zijn meestal alleen ii b
cessen. Over het algeme
het juist goed met kinde m
Dat kinderen klagen ove
deaus die ze krijgen, iso B
nieuw, weet N. Ligtenbe ie
de Kindertelefoon West
bant. Kinderen bellen vi ar
laatste weken van het j;
nog eens te benadrukka )t
ze van sinterklaas of del he
man willen hebben. „M
klagen niet anders dant kc
jaar geleden."
Mijn kind gelooft nog, dus jouw kind moet z'n mond houden
„Nu al pepernoten in de winkel? Het wordt elk jaar vroeger." Sint heeft in de
winkels in september al zijn intrede gedaan. Het grut heeft dat lekkers natuur
lijk allang gezien. En ook de verlokkende reclamefolders barstensvol duur
speelgoed die met stapels tegelijk door de brievenbus worden gepropt.
Het is interessant en tegelijk
ook verbazend te zien hoe bij
de eerste voorboden van het
sinterklaasfeest elk jaar weer
een colonne ouders ten strijde
trekt tegen andere ouders.
„Mijn kind gelooft nog en daar
om moet jij jouw kind instrue
ren dat het niks verklapt tegen
mijn kind", klinkt hun strijd
kreet. Soms gaat de boodschap
zelfs met tranen gepaard: „Ik
zou het zo vreselijk vinden als
mijn kind erachter kwam." Of
met felle dreigementen:Als
jouw kind het verklapt, mag hij
tot 5 december niet meer bij
ons komen spelen."
Hoe ouder de kinderen worden,
hoe heftiger de boodschap
wordt uitgedragen. Voor kinde
ren van de groepen 5 of 6 moet
een steeds hogere muur wor
den opgetrokken om ze niet
van hun geloof te laten vallen.
Een regionale krant in het zui
den van het land waagde het
vorig jaar kort voor sinterklaas
een artikeltje op de voorpagina
te plaatsen waarin werd gemeld
dat de goedheiligman niet be
staat. Het betrof een bespreking
van het boekje 'Sinterklaas en
God' van de hand van Rienke
Boswijk. Deze psychotherapeu
te beschrijft dat het voor veel
kinderen een traumatische er
varing was toen ze hoorden dat
de sint niet bestond.
Het is volgens de auteur voor
veel mensen de eerste echte ge-
loofs- en vertrouwenscrisis in
hun leven. De lezers van de
krant namen de boekbespre
king niet in dank af. De krant
werd overspoeld met ingezon
den brieven van boze ouders
die het onkies vonden dat hun
kind zomaar in de krant kon le
zen dat sinterklaas niet bestaat.
Dat zij zelf wel bepalen wan
neer het moment van de waar
heid is aangebroken. Al lezend
zou je haast hebben gedacht
dat deze ouders zelf nog in sin
terklaas geloofden tot ze het te
gendeel uit de krant vernamen,
zo emotioneel beladen was hun
repliek.
Het zijn de ouders die vaak wil
len dat hun kinderen zo lang
mogelijk in sint blijven geloven.
Ze genieten van de angstige
Nederlandse hulpsinten krijgen paardrijles.
snoetjes als er op pakjesavond
op het raam wordt gebonsd.
Maar willen de kinderen dit
ook? Ze hebben vaak allang
door hun twijfel uit te spreken
dat de goedheiligman toch niet
op drie plekken tegelijk kan
zijn, aangegeven dat ze rijp zijn
voor de waarheid. Een kind wil
niets liever dan zo snel mogelijk
groot worden, met het ontken
nen van zijn inzicht wordt het
dwangmatig klein gehouden.
Het kind kan daardoor boven
dien in verwarring raken omdat
het fantasie en werkelijkheid
niet goed uit elkaar kan hou
den.
Enerzijds voeden we onze kin
deren steeds wijzer op. Ze moe
ten steeds vroeger zelfstandig
kunnen werken of de dag zon
der hun ouders kunnen door
brengen. Zijn ontwikkelingen
worden op de voet gevolgd om
altijd met het juiste leerboek te
kunnen aansluiten. We betrek
ken ze in allerlei grotemensen-
besprekingen, maar zodra sint
zijn neus om de hoek steekt, lij
ken kinderen opeens kleine
hulpeloze wezens.
Het feest is echt niet naar de
knoppen als een kind ontdekt
dat we met heel Nederland een
leuk collectief fantasiespel spe
len, waarin zelfs de burgemees
ter en de schooldirecteur mee
doen. Kinderen zijn verzot op
spelletjes; als ze weten dat het
allemaal nep is, kunnen ze er
zonder angst van genieten.
Uiteraard mag iedere ouder zelf
bepalen hoe hij het sinterklaas
feest inricht. Ouders zijn vrij
hun kinderen voor de mal te
houden, maar ook de ouders
die daar niet voor kiezen zijn
daar vrij in. De ene g
ders kan de andere gro#
opleggen hun kroost m
dood te maken tot 5 dei
Of erger, hun kinderen:
gen tegen vriendjes tel)
deze in opperste vertwi -
vragen hen uit de droof
pen omdat ze daarvooil
ouders niet terecht kun
ANNIE DE VREUGD
Onparen en Kruikenzeikers
enselijk
Het begon in de schoenenzaak. U hebt
ongelijke voeten", zei de verkoper, „maar
maakt u zich geen zorgen. Bijna ieder
een heeft links een andere maat dan
rechts.Ik was daar om mij een paar
pantoffels te laten aanmeten. Maat 45
was perfect voor mijn linkervoet,
maat 46 voor de rechter. Maar ik moest
t kiezen: of 45 voor beide voeten of 46:
'want anders blijf ik met twee halve do
zen zitten', aldus de winkelier. Dat
snapte ik wel. Ik heb uiteindelijk 46 ge
nomen met een zooltje erin.
Pas thuis drong de onzin van koop en
verkoop tot mij door. Als de hele wereld
ongelijke voeten heeft waarom dwingt de
schoenenindustrie ons dan om gelijke
schoenen te kopen? Waarom heb je in de
winkel niet een stapel linkerschoenen in al
le maten en een gelijke stapel rechterschoe
nen? Niks dozen. Uiteindelijk worden er in
alle maten natuurlijk even veel linker- als
rechterschoenen verkocht. En als de winkel
tijdelijk een maatje links of rechts over heeft,
moet zoiets meteen centrale toch te regelen
zijn.
Ik terug naar de winkel. Mijn theorie uiteenge
zet. Die stuitte op de nodige bezwaren. De pro
ductielijn van de fabrieken, het verkoopsysteem
dat al sinds jaar en dag nu eenmaal met dozen
werkte, het gebrek aan onderlinge samenwer
king. Ja vroeger, toen iedereen in de Brabantse
Langstraat zijn eigen schoenfabriekje had inclu
sief de grootvader van de verkoper, toen kon je
onparen, want zo heten twee schoenen met on
gelijke maat, op bestelling geleverd krijgen.
Maar dat was vroeger. En wat ik ook zei dat
mijn systeem veel simpeler was en op zijn minst
een gat in de markt en dat de winkel die onpa
ren leverde op mijn klandizie zou kunnen reke
nen, het was boter aan de galg. Ze luisterden
meer uit beleefdheid dan uit interesse, geloof ik.
Maar u weet beter. U kent onderhand mijn
voorliefde voor de praktische uitvinding. En
voor de nieuwe kijk op oude methodes. Aan u
beste schoen verkoper onder mijn lezers geef ik
mijn doeltreffende vondst cadeau. Tot heil van
uw clièntele.
Genoeg eigen loftrompet. Tijd voor inkeer en be
rouw. Een paar u/eken geleden schreef ik over de
Tilburgse kruikenzeikers. Fabrieksarbeiders die
als hun drinkkruikje leeg was er in plasten om
tijd te winnen. Omdat ze op stukloon stonden.
Klok en klepel, vrienden. Ik ben op de vingers
getikt door C. Driessen uit Hillegom. Ik citeer uit
zijn-haar?-brief: de waarheid is dat de
mensen die op wolspinnerijen werkten hun och
tendwater meenamen om de wol te ontvetten en
dat gebeurde in grote bakken waar de urine aan
de wol werd toegevoegd en daarna gestampt en
daarvoor kregen ze een paar centen vergoeding."
Ik heb even gebeld met een oude neef uit Til
burg, een wasechte fabriekantenzoon. Ik heb
veel familie in Tilburg want mijn moeder kwam
er vandaan. En Driessen heeft gelijk. Mijn neef
meldt nog dat de handeling 'vollenwerd ge
noemd omdat de woldoeken compacter 'voller'
werden dankzij het aangestampte ochtendwa
ter. Daardoor krompen de doeken metzo'n 10
procent. Later werd de urine vervangen door
chemische middelen. Het aanstampen gebeurde
overigens met de voeten. Dat laatste lijkt me
nogal stug. Maar misschien dat Driessen in deze
een verlossend woord kan spreken. Dat hoort u
dan nog van me.
I Het Duitse
J topmodel
"CLAUDIA
SCHIFFER
prijkt tot
kerst door
jj heel Europa
I en de VS in
I schaarse lin-
gerie op re
clameborden
van het
k Zweedse tex-
I tielconern
I Hennes
I &Mauritz.
I Schitter is
I het tiende
I model dat H
I &M voor zijn
I jaarlijkse
I kerstcampag-
I ne levens
groot tentoonstelt op meer dan
100.000 enorme plakkaten. De
slechts in slip en bh danwel prik
kelend nachtgoed gestol
jarige blondine met haai
beihen verschijnt in des'
de jaren zestig met een'
la Brigitte Bardot.
Een Chinese onderwijzi
anderhalf jaar de gevan?
omdat zij bij een leerling
VINGER heeft AFGESNÉ
Ook moet zij opdraaien)
medische kosten van hi'
offertje. Juf Lin Yifenkif
in augustus te kwaad tof
zesjarige Li Xinjiang haï
wilde gehoorzamen en si
met behulp van een scha
linkerwijsvinger af. Dec
zeres stond al twee jaarl
klas, maar had daarvoor
ploma's. De media inClj
den steeds vaker geweld
denten in klaslokalen en
dat aan een hard onder*
teem dat draait om comf
en concurrentie.
