eiden Regio
Rijnland claimt polders voor water
De Stemming
Ijskristallen en scheuren
in beton van Condorhorst
;chter maakt klagende
rger blij met dode mus'
Leerlingen moeten ook een snipperdag kunnen nemen
eunesse voorzitter van
uwe adviescommissie
Duinn
an de
ïiinman
)AC 18 NOVEMBER 2000
(XjNOH
uursrechter richt zich te
i procedures en te wei
de inhoud. Daardoor
uj klagende burgers dik-
ij met een dode mus.
de Leidse hoogleraar al-
bestuursrecht J. Polak
tijdens zijn oratie. Po-
d vorig jaar aangesteld
.eidse rechtenfaculteit,
noemde het systeem
niursrechtspraak, dat de
>n 25 jaar is opge-
niet effectief. Burgers
i overheidsbesluit aan-
moeten veel geduld
en krijgen zelden een
.e uitspraak te horen. De
on het geschil komt
niet aan de orde.
chter heeft de bevoegd
en overheidsbesluit te
en door een nieuw be-
inneer hij de klachten
vindt. Maar gewoonlijk
it hij het besluit slechts
ele gronden.
Volgens Polak ligt dit weinig
doortastende optreden ten dele
aan de Algemene wet bestuurs
recht, die z,es jaar geleden werd
ingevoerd. Die wet geeft de
rechter beperkte mogelijkheden
en bevordert het 'procedurele
denken'. Maar de bestuursrech
ters stellen zichzelf ook veel te
procedureel op, meent de
hoogleraar, die als (deeltijd)ad-
vocaat in Amsterdam uit erva
ring spreekt.
Polaks oplossing is tamelijk
eenvoudig. Wanneer de rechter
tijdens de behandeling consta
teert dat de motivatie voor een
besluit onvolledig is of dat de
gevolgde procedure niet deugt,
moet hij de overheidsinstantie
in staat stellen het besluit beter
uiteen te zetten. Vervolgens
krijgt de klagende burger de
kans daarover in debat te gaan,
waarna de rechter de knoop
doorhakt. Op die manier kan de
bestuursrechter in geschillen
vaker tot een eindbeslissing ko
men, aldus Polak.
Stedelijk Gymnasium plaatst zich voor finale van het Nederlands Kampioenschap debatteren voor schoheren
nesse is onder meer voorzitter
van de woningbouwcorporatie
Zijl en Vliet geweest. Naast haar
werkzaamheden als directeur
welzijnszaken bij de gemeente
Voorschoten, raakt zij door
haar nieuwe bestuursfunctie
nauw betrokken bij veranderin
gen in de stad als gevolg van in
grepen in de architectuur en
bouw. De adviescommissie
heeft tot doel Leidenaren zo
goed mogelijk van advies te
kunnen dienen bij het indienen
van aanvragen voor bouwver
gunningen.
LEIDEN WILLEM-PAUL DE MOOU
„Leerlingen moeten op gelijke
lijn gesteld worden met de lera
ren. Ze moeten dus ook een
snipperdag kunnen nemen als
ze dat willen", pleit Merel van
der Geest uit 5 vwo van het Ste
delijk Gymnasium Leiden tij
dens de voorronde van het Ne
derlands Kampioenschap de
batteren voor middelbare scho
lieren. Merel haalt er nog een
ander argument bij: „De snip
perdagen zullen ook het spijbe
len terugdringen, want dat is
dan niet meer zo nodig."
Twee leerlingen van het Stede
lijk Gymnasium in Leiden na
men gisteren deel aan de voor
ronde in de Deutsche Schule in
Den Haag. Aan de voorronde
deden ook tien andere scholen
mee. Het toernooi wordt geor
ganiseerd door de Universiteit
Leiden en het Nederlands De
bat Instituut. In totaal doen er
32 scholen mee uit het hele
land. Het 'Stedelijk' plaatste
zich voor de finale die op 16 de
cember in het Academiege
bouw in Leiden wordt gehou
den.
Per school moeten twee leerlin
gen samen in totaal drie debat -
jes voeren met een andere
school. Dat gebeurt in aparte
Jonathan Ruff luistert aandachtig naar Merel van der Geest. De twee leerlingen van het Stedelijk Gymnasium
plaatsten zich voor de finale van het NK debatteren voor scholieren. foto henkbouwman
lokalen met een tweekoppige Alle scholen hebben van tevo- luidt: 'Er mogen vóór 15 no-
jury erbij. Die beslist wie er ge- ren al tien stellingen van de or- vember geen Sinterklaasartike-
wonnen heeft. De jury let op ganisatie gekregen waarop ze len in de winkel liggen', of 'Er
overtuigingskracht, presentatie zich konden voorbereiden. Er is moet een anti-geweldchip in
en teamwork. bijvoorbeeld een stelling die alle televisietoestellen komen'.
Uit de tien stellingen kiest de
organisatie er drie voor de
voorronde. De leerlingen weten
niet vooraf of ze voor of tégen
de stelling moeten pleiten en
dat maakt het moeilijker.
Een stelling die gekozen is,
luidt: 'Maxima moet koningin
worden'. Merel mag verdedigen
in de eerste ronde van drie mi
nuten waarom dat niet zo is.
„Wij zijn tegen het Konings
huis. Een koningin heeft veel te
veel invloed in een democratie.
Verder vinden wij Maxima uit
Argentinië niet representatief
voor het Nederlandse volk."
Dan maakt ze een kleine uitglij
der: „Als zij automatisch konin
gin wordt, dan mag zij straks
onder allemaal dingen haar
handtekening zetten." Hans
Prins, docent geschiedenis, be
geleidt de twee van het Stedelijk
en schudt nee met zijn hoofd.
Als Jonathan Ruff uit 6 vwo in
de volgende ronde verweer mag
geven maakt hij het foutje van
Merel goed. „De koningin kan
grote invloed hebben op Wil-
lem-Alexander en zo kan die
invloed doorwerken in de be
sluiten die de koning neemt."
Toch verliezen ze deze debat
ronde. De jury vindt dat een
aantal argumenten van de an
dere partij niet goed waren
weerlegd door het stedelijk.
Debatteren is een belangrijke
rol gaan spelen bij het vak Ne
derlands op het vwo. Het is een
onderdeel geworden van het
vak sinds het vernieuwde twee
de-fase eindexamen. Renée Si
mons is mede-organisator van
het kampioenschap debatteren
en is erg tevreden over de ani
mo voor het debatteren: „Het is
echt een topsport geworden. Ik
heb het idee dat scholen zich
goed hebben voorbereid. Ik
hoor van leerlingen die tot diep
in de nacht hebben zitten de
batteren."
Dat kan niet worden gezegd
van de leerlingen van het Stede
lijk Gymnasium van Leiden. Zij
zijn dinsdag pas begonnen met
de voorbereidingen. Jonathan
legt uit hoe dat komt: „De trai
ning van het Nederlands Debat
Instituut kon niet eerder wor
den gegeven. Twee dagen is
geen twee maanden, maar
goed. Ik ben sowieso wel een
debater."
De korte voorbereiding maakt
inderdaad niet. Als ze het derde
debat winnen, hebben ze twee
van de drie gewonnen en dat is
al goed genoeg om mee te doen
met de finale.
Ireunesse is de beoogd
er van de zogenoemde
immissie ruimtelijke
Burgemeester en wet-
hebben de 59-jarige
roor deze functie voor-
n aan de gemeenteraad,
iwe adviescommissie is
uit de welstandscom-
monumentenbeheer-
sie en commissie beel-
unst openbare ruimte.
Je bedoeling dat Breu-
1 januari begint. Breu-
Hoogheemraadschap vreest droogteschade
NTERSE CURSUS IN SKI VALLEY
Ski Valley op Duinrell biedt gezellige
cursussen voor jong en oud. In de frisse
buitenlucht leert u op de borstelbanen
de techniek van het skiën, snowboarden of langlaufen tot
in de puntjes. En bij max. 5°C zorgen machines voor echte
sneeuwl Schrijf u nu In voor een vierweekse WINTERCURSUS.
De ideale voorbereiding op uw wintersport o l.v. professionele
leraren. Wïntercursus 1 start op zaterdag 25 november,
iel voor reservering/informatie' 070 51 55 299.
LEIDEN WIM KOEVOET
Het Hoogheemraadschap van Rijnland heeft zo'n dertig
vierkante kilometer grond nodig voor zoetwaterbuffers.
Hoogheemraad J. Steegh maakte dat gistermiddag be
kend, tijdens het symposium 'Water bepaalt'. De 'ruim
teclaim' komt min of meer aan de vooravond van het
verschijnen van de Vijfde nota ruimtelijke ordening,
waarin wordt vastgelegd hoe Nederland er in de toe
komst uit ziet.
Inmiddels is komen vast te
staan, betoogde Steegh, dat de
extreme situaties die zich in
Nederland hebben voorgedaan
geen incidenten zijn. De drei
gende overstromingen van 1993
en 1995 in het rivierengebied,
de wateroverlast in 1998 en
1999 in Delfland en Noord-Ne
derland, de zware regenval van
vorige week maar ook de droge
zomer van 1976 hangen nauw
samen met de stijging van de
zeespiegel, de voortschrijdende
Steegh wees onder meer het
zuidelijk deel van de Haarlem
mermeer, de omgeving van
Stompwijk, een polder bij
Reeuwijk en een deel van de
polder Nieuwkoop aan als ge
bieden voor de noodzakelijk ge
achte waterbuffers. Water spa
ren is hard nodig, betoogde hij,
omdat de kansen op herhaling
van extreem droge zomers, zo
als in 1976, relatief groot zijn.
bebouwing en een klimaatver
andering met nattere winters
en drogere zomers.
Steeghs verhaal had vooral
betrekking op de waterbehoefte
in drogere perioden. Met de ve
le regenval van vorige week nog
vers in het geheugen, lijkt dat
vreemder dan het is. Steegh:
„Het zal voor velen moeilijk
voorstelbaar zijn dat droogte
potentieel voor het gebied van
Rijnland bedreigender is dan
nattigheid, zeker na de plens
buien van de laatste tijd en de
overstromingen in Engeland.
Maar ruimtelijk gezien is de
droogtenood hoog en de tijd
dringt."
Steegh wees er op dat volgens
de statistieken eens in de 35
jaar een droogte optreedt met
zeer grote schade. De kans op
dijkdoorbraken is veel kleiner,
erste gezicht lijkt het
Lhouder Jan Laurier van
iks momenteel bezig is
zegetocht met louter
ntje ook die ver buiten
li Zijlpoort reikt. Zo
hij kort geleden in het
programma Barend
n goede sier met zijn
Leiden Vluchtelingen-
i in East London kan
Handela nog hooguit in
luw van de wethouder
ide Leidse bijdrage
woningbouwproject in
Afrikaanse stad in goe-
is ontvangen,
nensen in East London
en - en wat ze trouwens
rotzorg zal zijn - is dat
raadszaal nogal wat te
geweest over het Leidse
rhun project. De drie
term die is geïntrodu-
ior de opperbaas van
eigen partij, Paul Ro
er, speelden Laurier da-
-n. Want de wethouder'
emeenteraad ontijdig,
lig en onjuist geïnfor-
rer de afspraken met
'don. Normaal gespro-
it een politiek dood-
naar Laurier kwam weg
dit eens maar nooit
elijks was er aan de
ft 'Leiden Vluchtelin
ge wethouder zag in
'titel' een vrijbrief om
houtje een akkoord te
ver een uitbreiding van
e opvang van vluchte-
tok in dit geval wisten
nen, zoals de gemeen-
omwonenden, ner-
l Resultaat was welge-
Lomma-nul extra
"gen en een nieuwe
ajn blazoen,
ruine bladeren in de
ins die de besnorde
begin deze week
en Rotterdam zijn
namelijk eens in de 10.000 jaar.
De hoogheemraad maakte tot
verrassing van zijn gehoor dui
delijk dat het schap 90 procent
van de extra ruimte juist nodig
heeft voor het voorkomen van
verdroging.
Het inrichten van grote water
buffers in polders is niet vol
doende om het dreigende te
kort aan water in Rijnland tegen
te gaan. Het Hoogheemraad
schap van Rijnland ziet zich
ook genoodzaakt het waterbe
heer drastisch aan te passen.
Dat kan echter vergaande ge
volgen hebben voor de agrari
sche sector, de recreatie maar
ook voor huizenbezitters.
In een extreem droge zomer is
er in het werkgebied van Rijn
land 140 miljoen kubieke meter
water nodig om het waterpeil te
kunnen handhaven. Maar ook
met buffers heeft Rijnland die
hoeveelheid niet achter de
hand. Het zal dus ook nodig
zijn om de behoefte aan water
te verkleinen. Dat kan door het
peil in de polders te laten fluc
tueren en geen water meer te
gebruiken voor doorspoeling
om verzilting tegen te gaan.
De maatschappelijke gevol
gen van deze maatregelen zijn
enorm, erkende Steegh. Hij
noemde onder meer teeltscha-
de voor de agrarische sector,
blauwalgontwikkeling en dus
zwemverboden voor de recrea
tiesector en dode vissen als ge
volg van zuurstofgebrek in het
water. In het stedelijk gebied
zal het water brak kunnen wor
den. De effecten hiervan zijn
volgens de hoogheemraad
moeilijk te voorspellen.
Ook al zouden al deze waar
schijnlijk zeer omstreden maat
regelen worden getroffen, dan
nog staat voor de hoogheem
raad als een paal boven water
'dat we moeten sparen in eigen
gebied'. En: „Als in de Vijfde
nota geen ruimte voor water is
vrijgemaakt heeft Rijnland de
slag voor de komende tien jaar
verloren en zijn we dus te laat."
Zonder zoetwaterbuffers,
voorspelde de hoogheemraad,
ontstaat er gewasschade in de
landbouw, 'nagenoeg onher
stelbare schade' aan de natuur,
gaan de recreatiepiassen stin
ken en rotten de paalkoppen
onder woningen in stedelijk ge
bied weg. In geld uitgedrukt
zou de schade voor Rijnlands
gebied op één miljard gulden
neerkomen, schat hij.
In zijn betoog bemoeide
Steegh zich ook met de discus
sie die is losgebarsten over Bol-
lenstad. In de Vijfde nota zijn
de bollenvelden aangewezen
als bouwlocaties voor zo'n 20
tot 30.000 huizen. Steegh zei
namens het schap dat deze op
tie 'puur vanuit het water gere
deneerd' ook zijn favoriete is.
Zijn stelregel luidde: „Hoe ho
ger, hoe beter." Hij ziet liever
Bollenstad verrijzen en woning
bouw op het vliegveld bij Val
kenburg dan verdere groei van
Hoofddorp, Nieuw Vennep en
Alphen aan den Rijn of bebou
wing van de Grote Polder in
Zoeterwoude. „Bouwen in die
diepere gebieden is niet onmo
gelijk maar ze zijn minder ge
schikt en vragen grote extra in
vesteringen op watergebied."
goed verhuld gebleven. In de
havenstad lag een geldprijs van
275.000 gulden te wachten van
het ministerie van wvc, dat zeer
is te spreken over de herinrich
ting van het Noorderpark, dat
nu Tuin van Noord heet. De
jury ziet er een staaltje efficiënt,
kwalitatief hoogstaand en ver
nieuwend grondgebruik in.
Maar het is om je te bescheu
ren. Jarenlang heeft in dit ge
bied de natuur haar gang mo
gen gaan. Die liet zich dat geen
twee keer zeggen. Een ontoe
gankelijke woestenij was het ge
volg. Lauriertiekommerde zich
pas om het park toen Leiden
zich 'grote stad' mocht noe
men. Door die status gingen er
ineens potten met 'groteste-
dengeld' open.
Dat dit opportunisme nu ook
nog eens extra wordt beloond
met een prijs en de daarbij be
horende media-aandacht zul
len vooral de omwonenden van
het Plantsoen onuitstaanbaar
vinden. In hun ogen heeft Lau
rier de groenstrook voor hun
deur naar de verdommenis ge
holpen. De bomen in dit park
leggen een voor een het loodje
door de verstikkende grondlaag
die onder zijn verantwoorde
lijkheid is aangebracht.
Voor de Leidenaars die met een
uitkering moeten rondkomen,
kan Jan Laurier nog wel eens
voor een beetje zomer zorgen.
Ere wie ere toekomt. Maar voor
de bomen en het andere groen
in Leiden is het met Jan de
Tuinman in de buurt altijd
herfst.
Achterbank
Laatst was er nog een hele serie
programma's bij de VPRO over
modern ouderschap. Een treu
rig stemmende serie vol ouder
paren die wanhopig probeer
den twee banen en de opvoe
ding van een of meer kinderen
te combineren, en dan toch tijd
over te houden om zelf ook nog
eens iets leuks te doen. Tenein
de dat doel te bereiken werd de
kinderschare op de achterbank
van de auto van hot naar her
gereden. Van huis naar school,
van school naar de dagopvang,
van de dagopvang naar ballet
en van ballet naar de hockey.
De volgende dagen was er dan
judo of tennis of voetbal. Kin
deren op de achterbank en rij
den maar weer. Van modern
ouderschap word je soms niet
echt vrolijk.
De lichten van D66 die wethou
der Alexander Pechtold zo gek
hebben gekregen om topsport
in Leiden 'op de politieke agen
da te zetten', zullen die serie
wel niet gezien hebben.
Topsport in je stad, zeggen de
Democraten, stimuleert jonge
ren om ook aan sport te gaan
doen. Dat is vermoedelijk on
zin. Als Krajicek een paar grand
slams op zijn naam schrijft wil
len niet alleen in Den Haag,
maar overal in Nederland heel
veel jongeren opeens tennissen.
Toen het Nederlands elftal Eu
ropees Kampioen werd wilden
in het hele land meer kinderen
op voetbal. Echt niet alleen in
de steden waar de voetballers
van Oranje vandaan kwamen.
En in het kielzog van De Bruijn
en Van den Hoogenband zullen
niet alleen in Eindhoven zwem-
clubs de leden zien toestromen.
Maar stel je voor dat het wél
waar is. Stel je voor dat top
sport in Leiden tot een toe
stroom van jeugdleden naar
sportclubs leidt. Daar gaan die
kinderen weer op die achter
bank! En die ouders achter het
stuur zijn echt niet de vrijwilli
gers die de verenigingen nodig
hebben. Die zijn veel te blij dat
ze effe vrij hebben.
Nee, als Alexander zich in Lei
den niet alleen bij de leden van
de Leidse Sportfederatie (LSF)
populair wil maken doet hij er
misschien beter aan zijn partij
genoten te laten kletsen.
En als hij dan toch per se top
sport in Leiden wil, om de stad
sportief weer 'op de kaart te
zetten', kan hij beter een ma
nier verzinnen die geen 'aan
zuigende' werking heeft op
jeugdige sporters. Misschien
kan de wethouder met de LSF
eens in het bij de gemeente zo
geliefde Bio Science Park gaan
shoppen. Daar moet toch een
bedrijfje te vinden zijn dat met
wat geknutsel met erfelijk ma
teriaal een paar topsporters in
elkaar kan zetten. Een kloon
van Johan Cruijff met de snel
heid van Mare Overmars, de
onverzettelijkheid van Johan
Neeskens en het schot van Ro
nald Koeman: zoiets.
TEKST: WIM KOEVOET en AAP RIETVELD
TEKENING: MAARTEN WOLTERINK
Portaal Leiden repareert schade
LEIDEN ROBBERT MINKHORST
De 128 flatwoningen aan de
Condorhorst in de Leidse
Slaaghwijk hebben aanzienlijke
schade in het beton. Dat blijkt
uit onderzoek van TNO. Portaal
Leiden, eigenaar van de flat,
laat weten dat het de schade re
pareert.
Roestende wapeningen en
scheuren in de zogeheten con
soles, vooruitstekende draag
stenen, zijn twee van de drie
voornaamste problemen. Het
derde euvel betitelt Portaal-di
recteur J. de Greef als 'interes
sant': op enkele plaatsen in het
beton heeft TNO ijskristallen
ontdekt. Die hebben de con
structie verzwakt. Het onder
zoeksrapport rept overigens
met geen woord over eventueel
instortingsgevaar.
Wel constateert het onder
zoeksinstituut dat de kristallen
zijn ontdekt in de dragende de
len van het betonnen geraamte
van de flat. TNO stelt vast dat
reparatie nodig is en beveelt
bovendien nader onderzoek
aan, om zo na te gaan of het
probleem op meer plaatsen aan
de orde is.
„Bij bepaalde stukken is ken
nelijk het beton gestort tijdens
te lage buitentemperaturen",
aldus De Greef. Zo ontstaan ijs
kristallen in het beton dat daar
door ook niet hard genoeg is."
De ontdekking heeft hem ver
rast en een dergelijke manier
van bouwen is ook niet zonder
risico, blijkt uit het TNO-rap-
port: „Bij temperaturen van
globaal onder de vijf graden
vindt geen verharding plaats.
Op deze manier ontstaat ook
een poreuze, zwakke cements-
teen en daarmee zwak beton."
De studie van TNO is op aan
dringen van bewoners uitge
voerd. Ze constateerden al vor
men van betonrot, terwijl een
eerder onderzoek dat niet had
vermeld en bovendien had uit
gewezen dat het complex 'in
een redelijk tot goede bouw
kundige staat' verkeert. In we
zen krijgen de bewoners nu het
gelijk aan hun zijde.
Volgens De Greef is er niette
min geen reden voor paniek.
„De constructie vertoont geen
tekenen van verzakking. Verder
komt het roesten van de wape
ningen op een aantal plaatsen
voor. Dat komt door onnauw
keurig storten."
De directeur kondigt aan dat
Portaal alles herstelt. „De wa
peningen moeten we 'schoon-
hakken' en repareren. Dan heb
ben we er geen omkijken meer
naar. De ijskristallen moeten
worden uitgehakt. Ook dat gaan
we doen. In het voorjaar van
2001 is" alles klaar en is op de
kwaliteit van het beton niets
meer aan te merken." Hoeveel
het Portaal gaat kosten, is op dit
moment niet bekend.
De flat aan de Condorhorst is
zo'n dertig jaar oud. Portaal
Leiden wil de 128 woningen
verkopen. De splitsingsvergun
ning die daarvoor nodig is,
heeft de gemeente een maand
geleden verstrekt. De bewo
nerscommissie verzet zich fel
tegen de wijze waarop Portaal
handelt. Zij wil dat de corpora
tie eerst een aantal reparaties
verricht en andere verplichtin
gen nakomt. De commissie
heeft een lijst met elf klachten
opgesteld. Haar ingediende be
zwaar tegen de splitsingsver
gunning moet nog worden be
handeld.