Jakkes, er zit DNA in mijn eten
Leiden Regio
IN DE GENEN
Tn Bedrijf
ymantec is niet bang voor virussen
lERDAG 16 NOVEMBER 2000
an staat nu nog op de
•fboerderij van Phar-
Polsbroek. Zijn ver
zet af en toe de stal-
ivijd open. Verder mag
,aan, want een gene-
ïnanipuleerd wezen
pi in het milieu worden
duceerd'. Dat staat in de
ning die elk bedrijf of
leksinstituut moet aan-
zoor er een experiment
etisch materiaal mag
uitgevoerd.
ivvas zo'n experiment:
imalige Gene Pharming
en stukje menselijk DNA
evruchtte runder-eicel
tien jaar geleden - op
niber 1990 - werd daar-
lystad de transgene
ioren. Zijn nakomelin-
eveneens transgeen,
leggen dat een stukje
materiaal van de mens
)NA is opgenomen. Het
een menselijk gen dat
llactoferrine aanmaakt,
ig (inmiddels zonder
ntwikkelt medicijnen
i van dit eiwit,
ikken door de negatieve
op de geboorte van
verbood de regering
iren negentig soortgelij-
rimenten. Pharming
iste daarop een deel van
oratoria en proefboer-
laar het buitenland en
nverd gecastreerd. Zijn
mleerde genen ver-
i kan hij dus niet meer.
ie wet - bedoeld om te
nen dat bijvoorbeeld
uizen of nog kleinere or
en hun aangepaste erfe-
mschappen overdragen
genoten in het veld -
ds op hem van toepas-
lat is nog maar de
lelt Peter Koomen van
„Herman heeft altijd
gestaan, hij weet niet
it gras is. Misschien
lij zich een ongeluk als
aar opeeps de wei in
Arme Herman. Het symbool van knutselen met genetisch materiaal
van mens en dier staat permanent op stal. Hij mag van de wet niet
naar buiten. Ook niet als natuurhistorisch museum Naturalis er in
slaagt de beroemde stier naar Leiden te halen om een
tentoonstelling over biotechnologie te trekken.
In het laatste Zaterdags Bijvoegsel stond een overzicht van de
bedrijven op het Bio Science Park. Vandaag deel 1 van een korte
serie over gentech in Leiden.
EB—M*MM| I
mag. Daarbij, voor het milieu is
hij niet langer een gevaar, maar
hij blijft een stier, een vlees
klont van een paar duizend ki
lo."
Bioloog Koomen werkt als seni
or projectontwikkelaar aan
nieuwe activiteiten voor het
Leidse natuurhistorisch muse
um. Zoals een tentoonstelling
over de ontwikkelingen in de
biotechnologie. Een neutrale
instelling als Naturalis is daar
voor bij uitstek geschikt. ,,Het
bedrijfsleven is verdacht, de
overheid, wetenschappers...
zelfs Greenpeace hangt dubieu
ze teksten op de stations. Wie
kun je nog vertrouwen?"
Gentech is hoogst actueel. In
zijn vorige maand gepresen
teerde nota pleit het kabinet
voor een maatschappelijk debat
over wat wenselijk is en wat
niet. Maar hoe kunnen mensen
meepraten, wanneer ze geen
idee hebben wat er allemaal
mogelijk is? „De meeste men
sen hebben hooguit een flauwe
notie van wat DNA is, maar van
de toepassingen weten ze wei
nig. Over genetisch gemodifi
ceerd voedsel bijvoorbeeld
wordt veel onzin uitgekraamd.
Mensen worden bang omdat er
DNA in hun eten zit* maar DNA
is niets anders-dan het erfelijk
materiaal van planten en die
ren. Dat zit dus in al het voed
sel."
Koomen denkt dat Herman een
goede binnenkomer kan zijn
om bezoekers van Naturalis
wegwijs te maken in de begin
selen van de biotechnologie.
„Die mensen zijn een dagje uit,
dus je moet met iets interes
sants komen. Aan de hand van
de vragen die Herman oproept
kunnen we het een en ander
uitleggen. Het gaat er om dat
mensen eerst snappen wat bio
technologie is. Wie dat wil,
komt dan nog wel eens terug
met nadere vragen."
De plannen om voor Herman
een stal te bouwen op een wei
tje naast het museum zijn ver
gevorderd. Medewerking van
het Leidse gemeentebestuur
lijkt, sinds het aantreden van
wethouder Schultz op econo
mische zaken, geen probleem.
Ook Pharming heeft wel inte
resse. Toch zal het nog wel even
duren voordat Herman naar de
stad komt waar hij is bedacht.
„Het kost geld en we moeten
nog een aantal vergunningen
hebben. Dat betekent inspraak
en zo hoort het ook. Trouwens,
voor de vergunningverstrekkers
is zo'n aanvraag ook iets geks.
Hoe moeten ze met die vergun
ning omgaan? Het enige prece
dent is de expositie van een ge
netisch gemodificeerde aardap
pel, die ooit een paar dagen op
een tentoonstelling heeft gele
gen."
Behalve Herman zouden ook
de gekloonde koeien Holly en
Belle een plekje kunnen krijgen
bij Naturalis. Zij vertegenwoor
digen immers een heel andere
tak van de biotechnologie.
„Klonen heeft niks met geneti
sche modificatie te maken.
Door het splitsen van eicellen
kun je een kunstmatige twee
ling maken. Het bijzondere van
Holly en Belle is het productie
proces, waardoor je de ge
kloonde cellen ook in de diep
vries kunt bewaren. Zo kun je
een organisme met de juiste ge
netische samenstelling ver
meerderen op elk gewenst mo
ment. Daar is ook veel verwar
ring over, maar ik geloof niet
dat het aantrekkelijk is om bij
voorbeeld een kloon van jezelf
te maken. Het ligt helemaal niet
voor de hand dat je dan precies
dezelfde mensen krijgt, want
dan moeten ook opvoeding en
omstandigheden precies gelijk
zijn. Maar juist voor dit soort
vragen zou een tentoonstelling
goed zijn."
ONNO HAVERMANS
Holly en Belle, de eerste
gekloonde koeien van
Pharming bij hun eerste
kennismaking met de pers,
februari 1998, in Pols
broek. De regering heeft
klonen van dieren in Ne
derland naderhand verbo
den.
archieffoto anp
cor mulder
■■HLi B«n rubriek voor zakelijk nieuws uil de regio.
Telefoon: 071-S3S6426, Fax: 071-5321921.
of haar computer wil
jfltn tegen virussen of an-
je aren van internet heeft
te kans om bij het soft-
ju Irijf Symantec terecht te
,c Miljoenen mensen ge-
Symantecs software,
non Antivirus en Nor-
metsecu rity, thuis of op
Eén van de kloppende
ii dit wereldwijde
H anse bedrijf is geves-
eiden en vierde onlangs
m arig bestaan,
ei oor aan de Schiphol-
hoofdvestiging voor
Zuid-Afrika en het
•Oosten en heeft 160
van zo'n twaalf ver-
de nationaliteiten in
En dan te bedenken
n jaar geleden begon-
met zeven mensen in
vertelt Annette van
Manager Facilities
Jedrijf.
ielen is met haar func
tion regelneef, of liever,
in het bedrijf. „Ik heb
lok niets te maken met
30f>ducten, maar ik doe
en nog wat en heb het
§-erg druk." Ze raapt
nop die naast de plan-
igt en gooit die erin. Ze
ider meer de interne
;en in het bedrijf. „En
nogal veel, want er
veranderingen. We
ng« met drie verdiepingen
l" ter een beetje uit onze
Maar het gaat nog wel
moet alleen efficiënt
ist| 'imte omgaan."
«4 uctie van Symantec ge-
ntendeels in Dublin in
in ook de software
et in Leiden ontwik-
jni ee. dat gebeurt weer in
in Amerika", zegt
ielen. Wat wel in Lei-
eurt is vooral gericht op
ugementen de verkoop
lucten. Daarnaast wor-
thnische en verkoop-
'n gegeven. Bovendien
ijks een helpdesk van
rzestig mensen klaar
jg tulieren en bedrijven
ple gebied te woord te
is er ook een 'Sy-
totivirus Research
SARC) in Leiden. Daar
iieuwe virussen bin-
«mrdt direct een antivi-
otnres) gemaakt. Die
is vrij klein vergeleken
orbeeld de helpdesk. Er
ïiden maar vier men-
8met het maken van
Philippe de Moras (links), directeur West-Europa van Symantec, met Marco Reinhoudt en Annette van Vorselen. foto henk bouwman
signatures. Eric Chien uit Ame
rika werkt op het SARC en ver
klaart waarom de afdeling zo
klein is: „Het maken van een
anti-virus is zo gepiept. Neem
bijvoorbeeld dat love-letter vi
rus de signature was er binnen
tien minuten en binnen twee
uur stond de update op het in
ternet. De uren daarna zijn al
leen zo druk. Dan word je plat-
gebeld door bange mensen, be
drijven en journalisten."
Chien legt uit waarom er men
sen zijn die virussen maken.
„Het is net als met graffiti, je
kunt tegen je vriendén zeggen:
'Kijk, dat heb ik gemaakt.' En
dat virus gaat dan over de hele
wereld. Het zijn ook bijna altijd
mannen tussen de 14 en 28
jaar." Symantec huurt geen ex-
virusmakers en ex-hackers in.
Chien: „Er moet een very thick
line zijn tussen de makers en
bestrijders, want er is een risico
dat zo iemand weer op het ver
keerde pad gaat. Dat is een
groot risico voor het bedrijf. Bo
vendien heb je als virusmaker
nog geen kennis over hoe je een
virus kunt bestrijden."
De producten van Symantec
staan voor strenge beveiliging
van computers, maar het ge
bouw zelf is ook aardig bevei
ligd. Bijna op iedere deur zit
een slot met een code- of een
pasjesbeveiliging. Het wordt als
een reëel bedrijfsgevaar gezien
dat er een onverlaat binnen kan
komen met kwade bedoelin
gen. Van Vorselen: „Die kan in
formatie stelen of het systeem
beschadigen. Bovendien staat
hier nogal wat kostbare appara
tuur."
De mensen die bij Symantec
werken zijn jong. „Ik ben dan
toevallig 53, maar de gemiddel
de leeftijd is ongeveer 28 jaar",
aldus Van Vorselen. „Dal komt
door de hoge omloopsnelheid
van werknemers. Als je drie jaar
bij een IT-bedrijf werkt, dan is
dat lang. Dat komt door de gro
te concurrentie, iedereen krijgt
wel weer een betere aanbie-
ding."
Misschien is Symantec zelf wel
de grootste concurrent voor an
dere IT-bedrijven, want het
heeft de ambitie om marktlei
der te zijn op het gebied van
computerbeveiliging. De over
names volgen elkaar dan ook in
hoog tempo op. Toch is'het vol
gens Country Manager Benelux
Marco Reinhoudt niet de be
doeling om alle internet-securi-
tybedrijven op te slokken. „Een
marktleider is nog geen mono
polist. Dat zou ook niet goed
zijn, want concurrentie houdt
je scherp."
WILLEM-PAUL DE MOOU
KORT
EN
ZAKELIJK
Advocatenkantoor Rombach
en Schukking uit Voorscho
ten wijdt morgen zijn nieu
we onderkomen in. De ad
vocaten hebben hun intrek
genomen in kantoorgebouw
KVB Adegeest aan de Van
Beethovenlaan 69b in Voor
schoten. Belangstellenden
kunnen vrijdag vanaf 15.30
uur langskomen. Het kan
toor is nog bescheiden van
omvang, maar Rombach en
Schukking hebben al uit
breidingsplannen. De beide
advocaten richten zich op
zowel ondernemers als par
ticulieren en doen zaken die
uiteenlopen van incasso's
en echtscheidingen tot ar-
beids- en strafzaken.
Leidsch Dagblad
ANNO 1900
Vrijdag 16 November
LEIDEN - Naar gezegd wordt is het huis aan de
Boommarkt, No. 5 alhier, dat Zaterdag is afgemijnd
voor 8990, aangekocht voor de gemeente, om
daarin te vestigen een huishoud- en kookschool voor
jongedames en meisjes.
KATWIJK - Ook te Katwijk-aan-Zee is onder de jon
gelui de liefde tot de schoone kunsten ontwaakt en
is besloten tot oprichting van een Harmoniegezel
schap. Reeds zijn de instrumenten besteld en is tot
directeur benoemd de heer J. Hupkens te Leiden. Te
hopen is het, dat de jongelui goede vorderingen mo
gen maken, zoodat in het volgend jaar bij aankomst
van de eerste bommen het welbekende 'haringlied'
langs het strand moge weerklinken.
ADVERTENTIE-Naaisters.
Vooral voor fijn wit goed worden naaisters ge
vraagd.
Goed loon en vast werk.
Confectiefabriek F. PIECK.
Haarlemmerstraat 230.
ANNO 1975
LEIDEN - Alleen het clublied van Feyenoord werd vergeten, maar voor het overige moeten supporters van
de 'geen daden, maar woorden-club' zich uitstekend hebben vermaakt tijdens het forum gisteravond in
de LFC-kantine. Op de foto het forum: v.l.n.r. Frans Derks, Joop v. Daele, Joop Riethoven (de vaak sole
rende, overenthousiaste forumleider), Wim van Hanegem, Wim Rijsbergen en Koos v.d. Leek. Onderwerp
van gesprek was de WCS (de vereniging van contractspelers).
foto archief leidsch dagblad
winkelcentrum zullen komen, ook wel. En daarom
was het dan ook dringen geblazen om een plaatsje.
Dat gold niet alleen voor winkeliers, maar ook voor
bankiers. De perikelen rond de Leidse Spaarbank,
die ook een kantoor in 'De Kopermolen" wilde maar
niet kreeg, zijn in deze krant uitvoerig behandeld.
Ook over de vestiging van een bakkerij is het nodi
ge te doen geweest. 'De Sleutels', een Leidse bak
ker, kwam niet in aanmerking voor een plaats in het
winkelcentrum. Waarom, is 'De Sleutels' nooit dui
delijk geworden.
De duistere wijze waarop de beschikbare ruimte
over de soms vele kandiaten uit een branche ver
deeld zijn, leidde ook tot heftige discussies in de ge
meenteraad. Wethouder Van Aken, die bij de tot
standkoming van dit winkelcentrum een centrale rol
heeft gespeeld, werd er geconfronteerd met een mo
tie van afkeuring.
Maar de moeilijkheden voor Van Aken lijken (al
thans wat 'De Kopermolen' betreft) voorbij. Hij is
aanwezig op iedere openingsreceptie, en krijgt veel
lof toegezwaaid van de winkeliers.
15 november
LEIDEN - Een bouwplaats, rpaar ook een winkelcen
trum. Dat beeld geeft 'De Kopermolen', het steeds
meer vorm krijgende winkelcentrum aan de Ketel
meerlaan in de Merenwijk, op het ogenblik. Terwijl
de ene winkel juist geopend is, wordt in die ernaast
nog de laatste hand gelegd aan de nieuwe inrich
ting. In de overdekte winkelgalerij staan grote kar
tonnen dozen, er liggen elektriciteitsdraden, en van
verschillende kanten klinkt het geluid van hamers
en zagen.
Maar er zijn ook kopers, en niet zo weinig ook. Nog
wat onwennig, maar nieuwsgierig komen de bewo
ners van de Merenwijk naar het overdekte winkel
centrum toe. Het nieuwe trekt altijd, en de grote be
langstelling zou dus tijdelijk kunnen zijn. Maar dat
is niet te verwachten, want 'De Kopermolen' als het
enige winkelcentrum in een wijk waar straks meer
dan 15.000 mensen zullen wonen, zal sowieso in
een behoefte voorzien.
Dat weten de ruim dertig winkeliers, die er in het
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen 11a plaatsing een ingevulde cheque (geen
overschrljvingskaart) ter waarde van rijf gulden (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) op te sturen naar het Leidsch
Dagblad, t.a.v. Leidsch Dagblad Archieven, postbus 54, 2300 AB Leiden of door contante betaling aan de balie van het Leidsch
Dagblad aan de Rooseveltstraat 82. U ontvangt de foto binnen drie weken.
