sh krijgt van
chter lid op neus
CHICK IT OUT
Enige manier om bij onze kinderen te zijn'
e voordeuren Nederland
rden op foto vastgelegd
Extreemrechts zat achter
bekladden begraafplaats
Binnenland/Buitenland
tstemmen VS belanden in Denemarken
Bush toont weinig visie met openingszet in Florida
Motorloze kabeltrein wordt
lijdzaam omhoog getrokken
/T*
Andere rechters buigen zich over toekomst kerncentrales
014 NOVEMBER 2000
-
ANP Algemeen Nederlands Persbureau CPD Geassocieerde Pers Diensten
on'ap
[uitgebrachte stemmen voor de Ameri-
jresidentsverkiezingen van vorige week
jelopen weekeinde bij een echtpaar in
nse Odense beland. De stemmen zaten
geplakte gele enveloppen, in een groter
met een brochure en een gratis zeilkaart
3-jarige boekhouder en zeilfanaat Brian
i internet bad besteld bij een bedrijf in
rikaanse staat Washington,
vilde de gele enveloppen aanvankelijk
en, omdat hij dacht dat het reclame-
il was. Zijn vrouw Helle opende een
enveloppen echter, en ontdekte dat
daarin de stem van Steven H. Forrester uit Bel-
levue in de staat Washington zat. Het stel
stuurde de stemmen door naar de Amerikaan
se ambassade in Kopenhagen. Volgens de am
bassade waren de stemmen inmiddels ongel
dig, omdat het tellen in Washington was vol
tooid. De lokale krant Fyens Stiftstidende nam
contact op met Forrester. Deze zei niet te be
grijpen hoe de envelop met zijn stem kon zijn
afgestempeld in Shaw Island, op 80 kilometer
van Bellevue, waar zijn vrouw de envelop op
de bus had gedaan. Forrester zei dat hij er geen
zaak van zou maken.
natige hertelling Florida gaat door
iblikeinse presidentskandidaat George W. Bush
iteren tevergeefs getracht het handmatig hertel-
itembiljetten in Florida te blokkeren. Een federa-
>r in Miami wees zijn verzoek daartoe af. In vier
icten, waar de achterban van Bush' Democrati-
jenstander Al Gore sterk vertegenwoordigd is,
handmatig hertellen daarom onverminderd
dent
jblikeinse bewinds-
iherine Harris, verant-
voor de het verkie-
5 in Florida, heeft al-
listricten in haar staat
ond elf uur (Neder-
1) gegeven om de re
ran de hertellingen in
Het is onwaarschijn-
ei district West Palm
lar de verkiezingsuit-
meest omstreden is,
len. Gore tracht daar-
rechter te bewerk-
t de deadline wordt
Ouders omgekomen Nederlanders wachten afin Kaprun
idischrooten
john wanders
opgeschoven. De uitspraak in
die zaak komt vandaag nog.
Gore's afgezant Warren
Christopher, de oud-minister
van buitenlandse zaken, noem
de het onredelijk van Harris om
vast te houden aan haar dead
line, die voor het opmaken van
de balans in Florida niet strikt
noodzakelijk is. Het wachten is
immers nog op de stemmen
per post van over zee. Uiterlijk
vrijdag moeten ook de resulta
ten daarvan binnen zijn in Tal
lahassee, de hoofdstad van Flo
rida.
Het voornaamste bezwaar
van Bush tegen het met de
hand hertellen, is dat deze me
thode volgens hem de deur
openzet naar fraude. De tellers
hebben volgens hem ieder hun
voorkeur voor Bush of Gore,
betoogde zijn raadsman tever
geefs: ,,Het maakt een machine
niet uit wie president wordt,
maar mensen wel." Gore's ad
vocaat wees echter op de open
heid van het proces. Het hertel
len gebeurt onder het wakend
oog van waarnemers van beide
partijen en de media.
„Het gaat mij hier niet om
een wedstrijd", zei Gore giste
ren. „Het gaat mij om de
grondwet en de basis van onze
democratie. Ik wil het presi
dentschap niet winnen dankzij
een paar stemmen die niet
goed zijn gelezen door een tel
machine, en ik denk dat gou
verneur Bush evenmin op die
manier president wil worden.
Laten we daarom nog even ge
duld hebben, in het belang van
een zuiver verkiezingsproces."
washington john wanders
correspondent
„Ik vertrouw het volk, niet de
federale overheid", schreeuwde
de Republikeinse presidents
kandidaat George W. Bush de
afgelopen maanden bijeen
komst na bijeenkomst. Het was
zijn favoriete citaat in een an
derhalf jaar durende campag
ne. Opvallend genoeg staat zijn
eerste publieke actie na de ver
kiezingen van afgelopen week
haaks op deze geloofsbelijde
nis. Door de inschakeling van
een federale rechter trachtte
Bush gisteren de wil van het
volk in vier regio's in Florida te
dwarsbomen.
Die actie druist al evenzeer in
tegen een andere slogan uit zijn
campagne. Namelijk dat de af
zonderlijke staten hun business
zo veel mogelijk zelf moeten re
gelen. Daar zijn ze wijs genoeg
voor, onderstreepte Bush keer
op keer. Daar hebben ze geen
betweterige potloodslijpers uit
de nationale hoofdstad Was
hington bij nodig. Maar nu zijn
eigen belang in het geding is,
geldt ook dit principe niet lan
ger. Bush verzocht de federale
rechter in Miami de wetgeving
in Florida te overrulen. Tever
geefs, bleek gisteren.
Opmerkelijk was dat Bush' ad
vocaat Theodore Olsen na het
verliezen van het kort geding
verklaarde dat de uitspraak van
de rechter 'niet als een verras
sing' kwam. Dit roept de vraag
op waarom Bush eigenlijk naar
de rechter stapte. Gokte hij op
een doorbraak? Als hij het ver
lies zag aankomen - zoals zijn
advocaat suggereert - had hij er
niet aan moeten beginnen.
Want publicitair doet het kort
geding hem meer kwaad dan
goed. De Amerikaanse bevol
king vindt het maar niks dat
Gore en Bush slag leveren in de
rechtbank. En hoewel Gore als
eerste dreigde met juridische
stappen, was het Bush die als
eerste daadwerkelijk ging pro-
Boze Democraten trokken gisteren in West Palm Beach onder aanvoering van dominee Jesse Jackson de straat op om te eisen dat hun stem wordt
gehoord. Op hun plakkaten en spandoeken riepen zij op de grondwet te redden. foto afp roberto schmidt
cederen.
De Republikeinse leider wekt
vanuit zijn gouverneurswoning
in het Texaanse Austin de in
druk bevreesd te zijn voor de
uitslag van de handmatige her
telling in Florida. Bang dat hij
de sleutelstaat in het zuidoos
ten van de VS alsnog verliest
aan Gore. Bang dat het presi
dentschap alsnog aan zijn neus
voorbij gaat. Dus maar even
niet handmatig hertellen, ook al
is dat de wet in Florida. En ook
al zitten zijn eigen partijgeno
ten en de media er met de neus
bovenop om te garanderen dat
er geen fraude wordt gepleegd.
En ook al zette hij als gouver
neur in Texas drie jaar geleden
zijn handtekening onder een
wet die stelt dat handmatig her
tellen bij twijfel de voorkeur
verdient boven een elektroni
sche hertelling.
Bush' mislukte juridische actie
in Miami is geen bewijs van vi
sie en groot leiderschap. Dat
voorspelt weinig goeds. Wel
licht komt hij eind deze week
uit de controverse rond de uit
slag in Florida naar voren als de
nieuwe president van de VS.
Zijn kansen daarop zijn voor
alsnog beter dan die van Gore.
Juist daarom zou Bush er nu
verstandig aan doen om af
stand te bewaren en het recht
zijn loop te gunnen. Zijn draag
vlak als potentieel president is
gezien de grote verdeeldheid in
het land - die tot uitdrukking
komt in de verkiezingsuitslag -
al problematisch genoeg.
moeten de nabe-
van de twee Neder-
den bij de gletsjer-
in Kaprun wachten
rheid. Nadat Bairy
26) en zijn vriendin
aijer (22) uit Amstel-
ren na twee dagen
k in ieder geval offi-
ist zijn verklaard, is
zo niet maan
nachten begonnen
agvan een DNA-test
eBnitieve doodver-
eet het dat het Ne
stel 'voor negentig
ker' is omgekomen
imo in de tunnel naar
I jer. Maar de zes naar
reisde nabestaanden
stelveners twijfelen
de dood van Bar-
„We hebben het
itvan de gletsjertrein
n daar met bloemen
inemen", aldus een
leerde Maria Eshuis,
van Claudia. „Dit is
ïige dat je als ouders
om nog bij je kind te
n," zegt Joop Stad-
rvan Barry,
rvan Claudia maakt
at de nabestaanden
pen illusies meer
er een ander af-
e lijken die tot nu toe
zijn geborgen, verkeerden nog
in een enigszins samenhangen
de staat. De overige lijken zijn
door de enorme hitte aaneen
gesmolten." Inmiddels zijn 66
lijken geborgen. De nog aanwe
zige stoffelijke resten van naar
schatting ruim honderd doden
worden stukje voor stukje ver
wijderd en opgestuurd naar het
gerechtelijk laboratorium in
Salzburg.
De analyse van DNA-materiaal
duurt volgens de autoriteiten
per persoön drie tot vier dagen
en voor de hele groep van naar
schatting 175 doden drie tot
vier weken. De nabestaanden
van de Nederlanders houden
echter rekening met een nieu
we periode van onzekerheid
van zes weken tot in het ergste
geval enkele maanden. Maria
Eshuis verwijst naar de tunnel
ramp in de Mont-Blanctunnel
vorig jaar. „Daar duurde de
DNA-analyse voor 39 doden
enkele weken."
De nabestaanden gaan binnen
kort weer terüg naar Nederland.
„Hier kunnen we niks meer
doen en de mensen thuis kun
nen onze steun ook gebruiken
en wij die van hen", aldus Bar
ry's vader. „Het wachten was
om gek van te worden, maar in
ieder geval hebben de autoritei
ten nu erkend dat onze kinde
ren vermist zijn", zegt Claudia's
moeder.
Nabestaanden troosten elkaar in Kaprun.
Zij is net als de andere Neder
landse nabestaanden woest op
de Oostenrijkse autoriteiten en
het crisisteam in het bijzonder.
„Andere achterblijvers kregen
vrijwel meteen de officiële be
vestiging dat hun dierbaren
vermist waren. Wij niet." De fa
milie heeft wel lof voor de
ANWB. „Die heeft ons gehol
pen te weten te komen wat we
nu weten. We hadden gehoopt
onze kinderen, in welke staat
dan ook, mee te kunnen nemen
naar Nederland. Maar dit is ook
al iets."
Barry Stadman en Claudia
Maijer arriveerden vrijdagoch
tend in Kaprun na een verblijf
in Zwitserland. Ze waren geko-
foto epa roland schlager
men voor een snowboardwed-
strijd op de Kitzsteinhorn, de
gletsjer waar het hele jaar door
op kan worden geskied.
Toen het stel uren na de ramp
nog steeds niet had gereageerd
op een briefje bij hun caravan,
opgehangen door de camping
eigenaar op verzoek van de ou
ders, sloeg het thuisfront alarm.
geneve bob kroon
correspondent
De kabeltrein is het veiligste van alle bergtrans-
portmiddelen, zo verzekeren Zwitserse des
kundigen. Daarom blijft de treinramp van Kap
run voor hen volslagen onverklaarbaar. Vol
gens de experts is de meest aannemelijke oor
zaak van de ramp kortsluiting in de achterste
bestuurscabine of het spelen met vuur door de
jeugdige wintersporters.
Peter Volmer, directeur van de Zwitserse Berg-
vervoersbedrijven, wijst erop, dat een kabel
trein in tegenstelling tot tandradbanen niet
over een motor - en dus niet over brandbare
energiebronnen - beschikt, en 'als een speel
goedwagentje aan een touwtje' lijdzaam naar
boven wordt getrokken.
Zwitserse bergsporen moeten niet alleen vol
doen aan de strengste veiligheidsvoorschriften
bij bouw en onderhoud, maar de exploitanten
dienen ook een noodreddingsplan voor passa
giers te kunnen overleggen, alvorens een be-
drijfsvergunning wordt afgegeven. Het enige
met Kaprun vergelijkbare kabelspoor in Zwit
serland is de Metro Alpin bij Saas-Fee in het
kanton Wallis. Maar het tunnelgedeelte is daar
met 1.500 meter nauwelijks half zo lang als de
Kapruntunnel, beschikt over een nooduitgang
halverwege het traject, en noodverlichting naar
alle uitgangen.
In tegenstelling tot Kaprun kan de tunnelin
gang in Saas-Fee in geval van brand met een
soort sluisdeur automatisch worden afgeslo
ten, zodat de gevreesde schoorsteenwerking
waaraan alle hellende tunnels onderhevig zijn
niet kan optreden. Bovendien worden in Saas-
Fee de uit- en ingang van de tunnel permanent
met videocamera's bewaakt.
Mocht de 'Alpine Metro' in de tunnel toch on
verhoopt tot stilstand komen, dan gaan aan
beide kanten van de wagons de deuren open
en treedt de noodverlichting in werking. Aan
weerskanten van de tunnel zijn voetgan-
gerstrappen aangebracht. Mocht de verlichting
niet werken, dan kunnen de passagiers met be
hulp van handrails de nooduitgangen op de
tast toch nog bereiken. Ten overvloede worden
periodieke brandoefeningen gehouden om al
deze veiligheidssystemen te toetsen.
In het naburige Frankrijk, waar de ramp van
vorig jaar maart in de Mont Blanc-autotunnel
nog vers in het geheugen ligt, hebben actie
groepen van de gelegenheid gebruik gemaakt
om hun campagne tegen vrachtvervoer in de
elf kilometer lange tunnel nieuw leven in te
blazen. De reparatie van de zwaar gehavende
tunnelbuis is praktisch voltooid, en het is de
bedoeling dat deze vitale doorgang tussen
Frankrijk en Italië volgend jaar weer open gaat.
Maar dan alleen voor personenauto's, als het
aan de bevolking van Chamonix ligt. Volgens
de beproefde Franse traditie worden nu al
blokkades voorbereid, mochten de autoriteiten
er anders over denken.
„Deze hooggelegen tunnel, en vooral de steile
toegangswegen, zijn niet berekend op het mo
derne vrachtverkeer", zegt Bernard Dumont
van de Actiegroep Mont Blanctunnel in Cha
monix. „Het was tenslotte een truck, die de
brand van twee dagen en twee nachten veroor
zaakte, waarbij 33 trucks en personenauto's en
39 mensen werden verast."
'atiekamer wil opheldering
enhuuse
atiekamer wil ophel-
er de werkwijze van
jf CycloMedia. Dit
Jtgse bedrijf is mo-
ezig alle huizen van
op de foto te zetten,
«aagt zich af of het
in strijd met de wet
acy werkt. De Regi-
tr wil weten wat er
huizenbewoners of
tiers niet willen dat
|g in het bestand van
wordt opgenomen,
tratiekamer vindt dat
ten in hun recht
weigeren dat een
van hun huis en de
gering voor iedereen
1 is te zien. Een huis
elijk veel over de
Pelijke xjsitie van
r- „Ie financiële posi-
direct van af te lei-
indirect wel", stelt R.
van de Registratie-
De Kamer wil dat het bedrijf
van te voren contact opneemt
met de huizenbezitters en aan
geeft wat het doel van de actie
is en wie in de toekomst toe
gang kan krijgen tot het 'be
zichtigen' van de woning. Vol
gens Schreijnders is niet ieder
een blij als bijvoorbeeld het
dievengilde dit zomaar kan
doen. Ook de Blijf Van Mijn Lijf
huizen willen niet dat iedereen
deze informatie kan krijgen.
De Registratiekamer is - nog -
niet bij machte om dwingende
maatregelen op te leggen. De
Kamer heeft vooral een advise
rende functie op het gebied van
persoonsregistratie en privacy
bescherming. Wel kan ze het
openbaar ministerie vragen om
juridische stappen te nemen.
Als volgend jaar de nieuwe wet
op de privacybescherming van
kracht is, kan het orgaan wel
boetes en dwangsommen op
leggen.
Cyclomedia werkt middels
een camera op het dak van een
auto. Om de twintig meter
maakt de camera pano-
ramabeelden, soort vissenogen
foto's van 360 graden. Het be
drijf noemt het zelf optische
basisregistratie. Tot nu toe zijn
alle huizen van Utrecht, Rotter
dam en de wijk Zeeburg van
Amsterdam inmiddels op de
plaat vastgelegd. Er wordt mo
menteel in ondermeer in Den
Haag en Eindhoven gewerkt.
Volgens A. Steinfort, de mar
keting manager van CycloMe
dia, zijn de werkzaamheden
van zijn bedrijf volledig legaal
en is alles van tevoren juridisch
uitgeplozen. „Er is niéts ge
heimzinnigs aan ons werk. Ver
gelijk het met een kaart of met
luchtfoto's. Er zijn ook nooit
personen bij betrokken." Het
bedrijf werkt meestal in op
dracht. Vaak zijn dat locale
overheden zoals gemeentebe
lastingen en stedebouwkundige
afdelingen.
Daarnaast behoren woning
bouwcorporaties of nutsbedrij
ven tot de klanten van het be
drijf.
OPEN DAG 18 NOVEMBER 10.00-14.00
check it out via hshaarlem.nl of (023) 5412 222
Hogeschool Haarlem I
den haag anp
OOK VOOR INTERNATIONAL BUSINESS
AND MANAGEMENT STUDIES
EN ACCOUNTING FINANCE
Twee van de drie verdachten
van de antisemitische beklad
dingen vorig jaar november in
Den Haag waren lid van de Ne
derlandse Volks Unie (NVU).
De derde verdachte was geen
lid, maar bezocht wel bijeen
komsten van de extreemrechtse
partij.
Dat blijkt uit het dossier over
de bekladdingen in november
vorig jaar in Den Haag. Vrijdag
staan drie verdachten van 30,
25 en 23 jaar terecht, die wor
den verdacht van het spuiten
van leuzen op de joodse be
graafplaats, een oorlogsmonu
ment aan de Hogeweg en een
joods gedenkteken aan de Ge
dempte Gracht. De bekladdin
gen leidden tot veel beroering.
Uit protest hield de joodse ge
meente in Den Haag een stille
bijeenkomst. Burgemeester
Deetman veroordeelde de be
kladdingen in felle bewoordin
gen.
De drie verdachten werden in
december in Vlaardingen en
Den Haag opgepakt, mede
dankzij een getuige die de auto
van een van hen bij een van de
bekladde monumenten had ge
zien. Ook tipte de Binnenlandse
Veiligheidsdienst (BVD) de po
litie dat NVU-leden achter ac
ties zaten.
Uit het dossier blijkt dat de
BVD het juist had. Twee van de
verdachten waren lid van de
NVU. De derde was geen lid
maar bezocht wel partijbijeen
komsten. Tijdens zijn verhoor
gaf een van de verdachten toe
dat hij de bekladdingen uit po
litieke overtuiging heeft gedaan.
„Ik heb dit gedaan als natio-
naal-socialist. Ik heb geen res
pect voor de joden."
den haag gpd
De afdeling bestuursrecht
spraak van de Raad van State
gaat opnieuw, maar dan met
drie andere rechters, de verzoe
ken behandelen tot intrekking
van de vergunningen van de
kerncentrales in Dodewaard en
Borsele. Het is de eerste keer
dat de Raad van State overgaat
tot een nieuwe behandeling als
gevolg van het 'Procola-arrest'.
De voorlichter van de Raad van
State, P. Beekman, spreekt van
'een redelijk unieke' gebeurte
nis. Met het Procola-arrest trok
het Europese Hof de onafhan
kelijkheid van de bestuursrech
ters van de Raad van State in
twijfel. In de Procola-zaak ging
het weliswaar óm de Luxem
burgse Raad van State, maar die
is vergelijkbaar met de Neder
landse. Ook hier spreken staats
raden recht over wetgeving
waarover ze in een eerder stadi
um geadviseerd hebben aan de
regering.
De nieuwe zitting over de
twee kerncentrales vindt plaats
op 7 december. Ook de samen
stelling van de Kamer die de
rechtszaken gaat behandelen, is
al bekend. De drie bestuurs
rechters B. Wagtendonk, J. van
Angeren en F. Zwart, zijn allen
staatsraden in buitengewone
dienst. Volgens voorlichter
Beekman is daarmee het Proco-
la-probleem omzeild.
De beroepszaak tegen de ver
gunning van de kerncentrale in
Dodewaard heeft niet zoveel
betekenis meer omdat de cen
trede inmiddels is stilgelegd.
Voor Borsele kunnen er wel ge
volgen zijn omdat deze centrale
nog enkele jaren mag openblij
ven.
