Cohen wacht zwaar weer
tijdens debat Eerste Kamer
Binnenland
Ex-gegijzelden Wijster en De Punt zetten zich in voor Molukken
Tunneldrama houdt
HSL-gemeenten alert
Greenpeace protesteert ook interactief tegen kolenstook
Bij klimaatverandering verdwijnt Elfstedentocht
DAC 13 NOVEMBER 2000
agenten gewond bij aanhouding
jqü Vier Bossche agenten zijn in de nacht van zaterdag
ïdag gewond geraakt bij het aanhouden van enkele ver-
>n. Pas nadat ze pepperspray hadden gebruikt, lukte het
t verzet van de verdachten te breken. Een politiepatrouil
le! jat drie verdachten een andere man ernstig mishandel-
schopten en sloegen hem. Een van de daders gebruikte
1et jeen lange ijzeren kabel. Toen de politie het drietal wilde
'PS jeen, bemoeiden omstanders zich daarmee. De verdach-
vai tieren in leeftijd van 21 tot 47 jaar. Ze komen uit Den
Waalwijk en Sint-Michielsgestel.
en licht voor biologische landbouw
:ul Biologische landbouw moet in Noord- en Zuid-Hol-
en flinke impuls krijgen. Om dat voor elkaar te krijgen on-
nen beide provincies en nog eens twaalf andere partijen
Idag een intentieovereenkomst. Voor een verdere groei
l0<fes sionalisering van de biologische sector is per jaar
vei 0 gulden beschikbaar. Daarvan betaalt Zuid-Holland het
(200.000 gulden). Noord-Holland draagt 150.000 gulden
arr rest wordt opgebracht door de overige partners,
eei
ks brandstichtingen in Breda
e P i De binnenstad van Breda is in de nacht van vrijdag op
1 ag opgeschrikt door vier brandstichtingen. De politie
en ;aterdagochtend een 27-jarige Bredanaar aan die zich ver-
rta gedroeg bij de vierde brand, in een meubelzaak. Hij was
:sP 'een van de eerdere branden gezien. De politie moest de
a enige tijd laten gaan omdat er onvoldoende aanwijzin
gen om hem langer vast te houden. De brand in de meu-
k veroorzaakte de meeste schade en overlast. Twee win-
a"1 aan de meubelzaak grenzen, moesten wegens rook-
de hele zaterdag dichtblijven.
(rj doden in weekeindeverkeer
Bij ongevallen in Nederland en België zijn dit weekein-
Nederlanders omgekomen. Een 37-jarige vrouw uit
:oe idaal is gistermiddag in haar woonplaats doodgereden
1 ei en automobilist die te veel had gedronken. Haar 6-jarig
lni ;rtje. met wie zij lopend een straat overstak, liep een
:rj] vond op. Op de snelweg tussen Antwerpen en Brussel liet
jarige man gisteren het leven. Zijn auto botste frontaal
Belgische auto. In Den Haag overleed een 18-jarige
uit Lekkerkerk toen in de nacht van zaterdag op zondag
p waarin zij zat, geen voorrang verleende aan een brand-
ito. Die was met zwaailicht en sirene op weg naar een
Bij een frontale botsing in diezelfde nacht in Den Bosch
27-jarige man uit Empe om het leven gekomen. Hij raakte
n auto door onbekende oorzaak in de berm en botste
;ens tegen een tegemoetkomende auto. In Boxtel reed
-jarige automobilist uit Heeswijk-Dinther met hoge snel-
gen een bus. Hij was op slag dood.
rden komen om in vuurzee
ptR« Een brand in een schuur bij Den Helder heeft in de
1111 ran vrijdag op zaterdag het leven gekost aan drie paarden
iel e pony's. Het is nog niet bekend hoe de brand, waarbij
vrijkwam, is ontstaan. Volgens een politiewoordvoerder
ten medewerkers van de Marine Bewakingsdienst de
w Zij belden vervolgens de brandweer. Die kon de dieren
eer redden. De politie sluit brandstichting niet uit.
'rhi rnetsite voor euro gekraakt
De internetsite van het Nationaal Forum voor de intro-
J31 van de euro is dit weekeinde gekraakt. Op www.euro.nl is
lijst van persberichten een vals bericht toegevoegd on-
k0 kop: Hash en wiet goedkoper dankzij Euro'. Iemand die
oppy Robbie noemt, stuurde vanmorgen een e-mail naar
emeen Nederlands Persbureau waarin hij beschrijft wat
ft gedaan. Hij maakt melding van een 'schandalig slechte
.1 ging'. In het toegevoegde persbericht staat dat vanaf 2002
ln :en van wiet en hasj in Europa flink zullen dalen. De hac-
len it af met een foto van Sesamstraat-sterren Bert en Ernie,
e de eerste een joint rookt. Het Nationaal Forum buigt
er de praktische gang van zaken naar de Europese munt.
forum zijn de banken, winkeliers, Consumentenbond en
•y' nisterie van financiën verenigd.
erlanders gewond in Zuid-Afrika
iesburg Negen Nederlanders zijn vrijdagavond gewond-
va tdoor een verkeersongeluk bij Johannesburg in Zuid-
De ANWB in Den Haag heeft dat zaterdag bekendge-
De toedracht van het ortgeval is nog onduidelijk. Vijf van
^1" htoffers zijn er ernstig aan toe, van wie bij twee de toe-
,ov uitiek is. De ANWB heeft zaterdag een crisisteam naar Jo-
sburg gestuurd, bestaande uit een hulpverlener en een
van het Instituut voor Psychotrauma.
u Douglasbon t.w.v. 40,- bij
Motorola T180 Allin prepay
LI!
igv fchtone heeft vanaf 13 november een heel verleidelijk
5'e ibod: een Motorola T180 Allin prepay pakket inclusief
/o°
•ne 0.- beltegoed en Douglasbon t.w.v. 40,- voor slechts
et 29,- (zolang de voorraad strekt).
Nu belt iedereen met Dutchtone
CPO Geassocieerde Pers Diei
GRONINGEN GPD
Eigenlijk wil hij het hele verhaal
niet meer in de krant. Dat hij in
1977 in die trein zat bij De
Punt. Er is al zoveel over gezegd
en geschreven. Maar George
Flapper (52) heeft het gevoel
dat hij moet. Er staan andere
belangen op het spel. Op de
Molukken heerst oorlog. Er is
een inzamelingsactie in het le
ven geroepen. Die moet wor
den ondersteund door iedereen
met hart in zijn donder.
Zes ex-gegijzelden uit Wijster
en De Punt hebben een verkla
ring opgesteld, waarin ze alle
Nederlanders oproepen de ac
tie 'Samen voor de Molukken'
te steunen. Sinds 13 oktober
verzamelen hulporganisaties
als Memisa, Mensen in Nood,
Novib, het Nederlandse Rode
Kruis en de Stichting Vluchte
ling geld in om de ergste nood
in het getroffen gebied te leni
gen.
Flapper, initiatiefnemer van
het manifest, ziet deze actie als
bittere noodzaak en denkt ook
dat de oproep van de ex-gegij
zelden gewicht in de schaal kan
leggen. Want als de 'slachtof
fers' van de Molukse zaak zich
al sterk maken voor deze actie,
wie heeft dan nog het lef om
dat niet te doen?
Flapper ziet niet om in wrok.
Wel in verbijstering en woede,
soms. Maar die woede geldt
dan de opstelling van de Neder
landse autoriteiten. Het team
van psychiaters, dat niet of
nauwelijks luisterde naar het
betoog van veel gegijzelden na
hun vrijlating. Woede omdat de
autoriteiten de Molukkers vrije
aftocht hadden beloofd.
In die trein werd voor hem
een tipje van de RMS-sluier op
gelicht.
Flapper heeft het nooit meer la
ten valléh. Na afloop van de gij
zeling werd hij actief in het
LAC, het Landelijk Actiecomité
Zuid-Molukken. En natuurlijk
heeft hij in Utrecht de voorver
toning van de documentaire
Dutch Approach gezien, samen
met andere ex-gijzelaars en be
trokkenen. Het maakte diepe
indruk. „Wij als ex-gegijzelden
vinden dat Nederlanders, door
geld te geven, laten zien dat ze
betrokken zijn. Dat is erg be
langrijk voor de Molukse ge
meenschap, die zich zo vaak in
de kou gezet voelde.''
WD en CDA tegen nieuwe Vreemdelingenwet
De fracties van WD en CDA in de Eerste Kamer zijn er
nog niet van overtuigd dat de nieuwe Vreemdelingenwet
van staatssecretaris Cohen (justitie) in de praktijk ook zal
leiden tot verkorting van de asielprocedures. Ook vrezen
zij dat de nieuwe wet tot gevolg heeft dat juist meer
asielzoekers zich in Nederland melden.
DEN HAAG ANP
De partijen, samen goed voor
een meerderheid in de Eerste
Kamer, willen van Cohen de
verzekering dat de doelstellin
gen van de nieuwe wet ook
kunnen worden waargemaakt.
Als dat niet lukt, kan de wet
zelfs een averechts effect heb
ben, vreest Eerste-Kamerlid
Timmerman van het CDA.
Morgen debatteert de Kamer
over het voorstel.
De nieuwe wet moet de asiel
procedures vereenvoudigen en
versnellen. Economische vluch
telingen waarvan duidelijk vast
staat dat zij geen recht hebben
op verblijf, worden snel afgewe
zen en moeten weer vertrekken.
Toegelaten asielzoekers krijgen
allemaal een voorlopige ver
gunning die drie jaar geldig is.
Daarna kan de vergunning, af
hankelijk van specifieke om
standigheden, worden omgezet
in een permanente. In de tus
sentijd hebben zij recht op
scholing, wonen in een gewoon
huis en werken. Cohen wil zo
een 'streng maar humaan'
asielbeleid opzetten.
CDA en WD vrezen dat de
toekenning van deze rechten er
toe kan leiden dat veel asielzoe
kers hun geluk gaan beproeven
in Nederland. Hun partijgeno
ten in de Tweede Kamer had
den eerder dezelfde bezwaren
geuit. Ook zijn de fracties be
zorgd over de grote werkachter-
standen bij de Immigratie- en
Naturalisatiedienst (IND), en de
Vreemdelingenkamers van de
rechtbanken. Daardoor kan de
uitvoering van de nieuwe wet in
de knel komen, zo lieten de
fractiewoordvoerders gisteren
weten.
De WD is er tegen dat alle
mensen die onder de oude wet
nog in procedure zijn, worden
toegelaten om straks met een
schone lei te kunnen begin
nen. „Ik ben bepaald verontrust
over de stemming die ik daar
over de laatste tijd bespeur.
Sleutelfiguren lijken aan te stu
ren op een generaal pardon",
aldus Kamerlid Rosenthal.
De coalitiepartijen in de
Tweede Kamer (PvdA, WD,
D66) en de kleine christelijke
fracties stemden dit voorjaar in
met de nieuwe wet. De overige
fracties waren tegen. Het kabi
net wil dat de wet per 1 april
volgend jaar wordt ingevoerd.
LEIDERDORP DIMITRI WALBEEK
Burgemeester Zonnevylle van
Leiderdorp ziet in de treinramp
in het Oostenrijkse Kaprun een
bevestiging van het gevecht dat
hij eerder dit jaar leverde voor
de veiligheid in de te bouwen
HSL-tunnel. In mei eisten bur
gemeesters in de HSL-gemeen
ten extra veiligheid. Punten van
zorg waren de afvoer van pas
sagiers bij brand en het aantal
trappen en liften in de vlucht -
schachten.
De aanvullende voorstellen
stemden de burgemeesters ge
rust. Er komen sprinklerinstal
laties, drie extra schachten voor
de hulpverlening, een maxi
mumsnelheid van 350 kilome
ter per uur en veel minder pas
sagiers per trein. Zonnevylle:
„Ik kan er niet honderd procent
voor instaan, maar de HSL-tun-
nel is veilig. Oostenrijk houdt
ons wakker." Een woordvoer
der van het Nederlands Insti-
ROTTERDAM GPD
Greenpeace voert ook interac
tieve protestacties. Sympathi
santen van de milieuorganisatie
konden gisteren per computer
meedoen aan een actie in de
Rotterdamse haven. Milieuacti
visten schepten daar op elek
tronisch verzoek van de achter
ban steenkolen vanaf de wal in
een Australisch vrachtschip dat
daar juist lag om te worden ge
lost. De actie was te volgen op
de website van Greenpeace Ne
derland. Met een druk op de
knop konden Greenpeace-aan-
hangers hun frontsoldaten aan
sporen er nog een schepje bo
venop te doen.
De milieuorganisatie bezet
het vrachtschip sinds zaterdag
om te protesteren tegen het ge
bruik van kolen als brandstof.
Kolen wordt onder meer in
energiecentrales gebruikt om
elektriciteit op te wekken. „De
meest vervuilende fossiele
brandstof die er is", zegt
woordvoerster Annet Cornelis-
sen van Greenpeace. „Bij de
verbranding komt 75 procent
meer C02 vrij dan bij aardgas."
De protestactie is onderdeel
van het project Greenpeace-
energy, waarmee de organisatie
het gebruik van milieuvriende
lijke elektriciteit wil stimuleren.
Inmiddels hebben zo n twee
duizend mensen zich bij
Greenpeace aangemeld die wil
len overschakelen op groene
stroom.
Greenpeace bekijkt nu waar op
schone wijze opgewekte elektri
citeit het voordeligst is in te ko
pen.
Met de actie in de Rotter
damse haven wil Greenpeace
Actievoerders van Greenpeace proberen te voorkomen dat het kolenbunkerschip La Paloma wordt gelost.
tevens de aandacht vestigen op broeikaseffect. Voor het protest peace begon zaterdag. Vanuit
de klimaatconferentie, die van- was een Australisch schip uit- roeibootjes klommen achttien
daag onder Nederlands voorzit- gekozen, omdat volgens de actievoerders aan boord van
terschap in Den Haag is begon- Greenpeace-woordvoerster ook het Australische schip en keten-
nen. Op deze conferentie moe- dit land op het gebied van ko- den zich vast. Na een koude
ten harde afspraken worden ge- lenstook een duwtje in de rug nacht werden de Greenpeace-
maakt over reductie van de kan gebruiken. activisten gistermorgen door
C02-uitstoot, die zorgt voor het De protestactie van Green- een verse ploeg vervangen. Die
FOTO ANP STEVE MORGAN
nam aan het begin van de mid
dag de kolenschop ter hand.
Tegen de avond werd het
scheppen gestaakt en ketenden
ook de nieuwe actievoerders
zich vast aan het schip. Green
peace wil de actie vandaag
voortzetten.
tuut voor Brandweer en Ram
penbestrijding (NIBRA) zei van
ochtend dat de HSL-tunnel en
de tunnels voor de Betuwelijn
lang niet veilig genoeg zijn.
Hulpverleners zouden te laat bij
de brandhaard kunnen komen.
Dat bevreemdt Zonnevylle om
dat de regionale brandweeror
ganisaties de aanvullende
maatregelen goedkeurden. Vol
gens Zonnevylle moet het rijk
naar aanleiding van het drama
in Oostenrijk nog maar eens
goed kijken naar wat hij noemt
'de aannemingssom regeert'.
„We moeten ons niet laten lei
den door de aannemingskos-
ten, maar ook door veiligheid."
De Schipholtunnel, met zes
kilometer nu nog één van de
langste tunnels in Nederland, is
volgens NS Railinfrabeheer vei
lig dankzij een uitgebreid pak
ket aan veiligheidsmaatregelen.
Bij de bouw is rekening gehou
den met calamiteiten als bran
dende treinen.
VVI) wil aantal
dak- en thuislozen
verminderen
ROTTERDAM GPD
Nederland moet zich meer in
spannen om het grote aantal
dak- en thuislozen te verminde
ren. Dat er zoveel dak- en thuis
lozen zijn, is 'onuitstaanbaar'.
Dat zei WD-leider Dijkstal zaj
terdag op een WD-bijeenkomst
over armoede. „Het is een onj
begrijpelijk verschijnsel. Je
vraagt je af hoe dit toch kan in
ons land. En het is onuitstaan
baar, omdat Jiet nietj nodig is.
Maar dak- en thuislozen zijn
kennelijk onbereikbaar. De
overheid moet elke dag nagaan
hoe je ze uit die situatie krijgt",
aldus Dijkstal.
De WD-leider hekelde dé
spraakverwarring die volgens
hem in Nederland over het be
grip armoede is ontstaan. Dak
en thuislozen zijn volgens hem
het meest schrijnende voor
beeld van wat in ons land on
der armoede wordt verstaan.
In andere gevallen is volgens
de liberale voorman veeleer
sprake van 'relatieve' armoede.
Daarbij gaat het om mensen
met een minimuminkomen dié
niet kunnen delen in de toege
nomen welvaart. De oplossing
ligt volgens hem vooral in het
aan het werk helpen van deze
mensen.
De WD-aanvoerder pleitte
tevens voor het loslaten van het
begrip 'allochtoon' als mensen
de Nederlandse nationaliteit
bezitten. „Het zijn gewoon Ne
derlanders, met een bepaald
pakket aan rechten en plichten.
Ze hebben problemen die au
tochtonen ook hebben."
DEN HAAG LIANNE SLEUTJES
Het regent in West-Nederland de afgelo
pen dagen dat het giet. In Engeland ston
den de sluizen des hemels al langer open,
waardoor onder meer de stad York blank
staat. Hét bewijs dat het klimaat veran
dert? Dat is te kort door de bocht, vinden
twee Nederlandse wetenschappers die
zich bezighouden met klimaatonderzoek.
Maar dit rotweer past wel in de trend.
De West-Europeaan kan de regen van de
laatste dagen aan zichzelf hebben te wijten,
maar de stortvloed kan ook gewoon toeval
zijn. „In de tijd van het oude testament had
je ook natte en droge jaren en toen had de
mens nog geen invloed op het klimaat",
zegt Rik Leemans, hoofd klimaatonderzoek
van het Rijksinstituut voor Volksgezond
heid en Milieu (RIVM) en hoogleraar in
Wageningen.
In onze tijd heeft de mens wel degelijk in
vloed op het klimaat. Hij stookt olie en ko
len en zorgt zo voor een toename van C02
(kooldioxide). Dit broeikasgas legt een 'de
ken' om de aarde. De zon kan hier wel
doorheen, maar de warmte kan moeilijk
weg. Daardoor stijgt de temperatuur.
„We hebben meetgegevens van de afgelo
pen tweehonderd jaar in De Bilt. Die perio
de is te kort om er allerlei variëteiten uit te
krijgen. Maar in die periode zie je wel een
trend dat het warmer is geworden, vooral
de laatste decennia. Als het warmer is, krijg
je meer verdamping en meer neerslag. Er is
een trend dat er meer regen valt in Neder
land en West-Europa. Dat uit zich vooral in
een toename van zware buien."
Maar dat betekent nog niet, zegt ook Fons
Baede, hoofd klimaatonderzoek en seismo
logie van het KNMI, dat er een oorzakelijk
verband bestaat tussen het broeikaseffect
en de extra regenval. Evenals Leemans
houdt hij een slag om de arm. „Een indivi
dueel geval kun je nog niet aan het broei
kaseffect wijten. Maar als het vaker voor
komt dan vroeger het geval was, kan dat
wel een voorbode zijn van klimaatsveran
dering."
Waardoor het klimaat verandert, is niet
exact te zeggen. Er spelen heel veel zaken
mee. De zon heeft invloed, evenals vul
kaanuitbarstingen, ijsmassa's, stofstormen
en oceanen. En het gedrag van de mens.
„Er is wel een verband tussen temperatuur
en regentype", zegt Leemans. „In Neder
land regent het bijvoorbeeld pas echt hard
boven de 24 graden en bij lage temperatu
ren heb je doorgaans alleen miezerige re
gen. Maar je kunt niet zeggen dat dit alle
maal wordt veroorzaakt door de uitstoot
van broeikasgassen."
Wel zijn de trends volgens hem vrij duide
lijk. „Zoals de bladeren die eerder aan de
bomen komen. Er is een consistente op-
warmingstrend. Klimaatverandering is niet
iets wat bijvoorbeeld op 1 april 2050 ge
beurt. Nee, dat gebeurt nu. En het schrik
barende is: alle veranderingen die we zien,
komen overeen met de modellen."
Dat jaagt1 hem angst aan omdat de model
len voor grotere temperatuurstijgingen 'he
le sterke effecten' aangeven. „Bij een ge
middelde stijging van anderhalve graad
verandert twintig procent van de ecosyste
men. Bij een stijging van zes graden Celsius
zijn er veel overstromingen en verandert
zestig procent van de ecosystemen. Dan zie
je in Nederland droge zomers en natte
herfsten. Dat is funest voor de landbouw
hier. De zomer is te droog om iets te laten
groeien, de herfst te nat om de oogst bin
nen te halen."
De vorige eeuw is de gemiddelde wereld-
temperatuur toegenomen met 0,7 graden
Celsius tot 14,6 graden. De temperatuur
steeg met name de laatste decennia, vooral
door de schuld van de mens. Als er geen
maatregelen worden getroffen stijgt de
temperatuur deze eeuw wereldwijd met
anderhalf tot zes graden, zo staat te lezen
in een uitgelekt rapport van het Intergou
vernementele Panel voor Klimaatverande
ring, waarin ook KNMI-man Baede zitting
heeft. „Mijn vak is er een met de nodige
onzekerheden. Het enige wat ik zeker weet
is dat we een fors risico lopen als we niets
doen. Want ik twijfel er niet aan dat er kli
maatverandering optreedt", aldus Baede.
Om die ontwikkeling tegen te gaan zal vol
gens hem nog meer moeten gebeuren dan
alleen het uitvoeren van de milieumaatre
gelen die 180 landen drie jaar geleden met
elkaar afspraken. Wereldwijd moet rond
2008-2010 de C02-uitstoot met vijf procent
zijn afgenomen. Hoe landen dat gaan ver
wezenlijken, bespreken zij vanaf vandaag
in Den Haag op de Internationale Klimaat
conferentie.
Maar daarmee is de klimaatverandering
nog geen definitief halt toegeroepen. De ja
ren daarna zal de uitstoot van broeikasgas
sen nog flink moeten worden verminderd.
Ontwikkelde landen zullen na 2050 zo'n
tachtig procent terug moeten, onderont
wikkelde landen zo'n veertig procent, schat
Leemans in. Anders wacht Nederland een
mediterraan klimaat. „De meeste mensen
denken dan 'Ha lekker, in bikini'. Maar het
betekent ook een hele natte herfst omdat er
meer verdamping is. En geen Elfsteden
tochten meer. Want dan overheerst de wes
tenwind en krijgt ijs geen kans."
Milieuminister Pronk opende vanmorgen de VN-Klimaatconferentie.
FOTO GPD PHIL NIJHUIS
