r
Het einde van de wallaby
Gesprek van de Dag
Als een
vogel
in de
lucht
W
/VirVMINUMVJ IJ INUVCIVIDCf\ 2UUU
oat iiK'fi taar
Leefbare politiek
De nestor van D66 Jan Glastra van Loon heeft gisteren
in het televisieprogramma Buitenhof een smakeloos
staaltje van arrogantie van de macht laten zien. Hij ver
geleek fractievoorzitter Jan Nagel van Leefbaar Hilver
sum met Stalin en Hitier. „Uw politieke opvattingen
deugen niet. U beweert te doen wat het volk wil. In dat
opzicht heeft u illustere voorgangers." Dat is niet al
leen een gotspe omdat Van Loons eigen partij destijds
is opgericht als reactie op de toen heersende politieke
cultuur. Luisteren naar kiezers zou iedere politieke
groepering tot eer moeten strekken.
Lokale partijen als Leefbaar Hilversum, Leefbaar
Oegstgeest en Leefbaar Utrecht proberen de stem te
gelde te maken van kiezers die ontevreden zijn over de
bestaande politieke partijen. Juist op lokaal niveau
waar partijen dicht bij de burger zouden kunnen staan,
is de afstand groot en is er over en weer veel onbegrip.
Er is niets op tegen als ongeruste burgers die kloof met
een eigen programma proberen te dichten. Dat kan
een versterking zijn van de lokale democratie en een
signaal in de richting van de traditionele partijen om
de dialoog met de kiezer serieuzer te nemen.
Tot voor kort waren lokale lijsten veelal een kort leven
beschoren. Maar de bovengenoemde lijsten zijn al bij
twee verkiezingen succesvol gebleken en daarom niet
meer te negeren. Integendeel, ze verdienen het om se
rieus genomen te worden, ook al zijn ze in hun kritiek
op de bestaande orde nogal eens kort door de bocht
en, in het geval van de leider van Leefbaar Utrecht
Henk Westbroek, onnodig kwetsend tegenover zitten
de politici. Glastra van Loon echter overschrijdt met
zijn uitspraken de grenzen van het betamelijke. De
voorkeur voor een leefbare politiek die over de inhoud
gaat en het met pek en modder gooien achterwege laat,
wordt er alleen maar door versterkt.
rlt'\isie
Ezeltje Prik
In tijden van venvarringga je naar de kerk, beleerde
mijn oudtante Neeltje - zwarte kousen stijf over elkaar -
mij nog voordat ze naar Amerika emigreerde. Dus zette
ik gisterochtend vroeg de televisie aan voor Hour of Po
wer. Misschien dat de Amerikaanse W-dominee Robert
Schuller enig licht kon laten schijnen op het duister
waarin wij allen sinds het sluiten der stembussen rond
tasten. Een helpende hand vanuit de glazen kathedraal,
ja. dat zou mirakels welkom zijn.
Maar nee. Geen woord. Kon ook niet, er was geen tijd
voor. Er moest van alles aan de man worden gebracht.
Het Woord van God? Nou nee, een boek van Robert
Schuller junior. Hour of Power blijkt een echt familiebe
drijfje. En ook nog een boek van Schullers vriendje Rich
De Vos. Neen. die naam verzin ik niet. Voorts de cd van
een saxofoonspeler wiens naam mij is ontglipt, en ten
slotte was er nog de vaste oproep om geld te storten voor
uitbreiding van de kleurige kerkjurkengarderobe van
Schuller senior. En, o ja, vooreen nieuwe auto voor de
zelfde, want anders kon 'ie zijn werk niet goed doen, dat
begrepen we toch wel.
O, wondere wereld der Verenigde Staten.
Misschien moeten we dat land maar eens gaan boycot
ten. Zo moeilijk kan dat niet zijn, want uit een tv-pro-
gramma eerder in de week bleek dat negen op de tien
Nederlanders niet eens weten waar het ligt. Opeen we
reldkaart op een willekeurige markt lieten onze landge
noten een variant van Ezeltje Prik zien, die me de tra
nen in mijn ogen deed springen. Roemenië. Finland.
Rusland. Saoedie-Arabié. Mexico, dat kwam ten minste
nog in de buurt.
Wie is hier ook weer minister van onderwijs?
Maar ja, zelfs deze vertoning haalt het niet bij de Ameri
kaanse vorm van Ezeltje Prik. Waarbij de diverse ver
schijningsvormen van het prikgaatje in de stembiljetten
door de verkiezingsfunctionarissen worden omschreven
in bloemrijke bewoordingen als 'zwangere ponsgaatjes'
en 'halfopen zwaaideurenLet wel: een 'halfopen
zwaaideur' telt wel, een 'zwanger ponsgaatje' niet, zo
konden we uur na uur op CNN volgen.
Zo is het de beperkte prikvaardigheid der Amerikanen
die uiteindelijk de doorslag gaat geven wie het nieuwe
opperhoofd wordt.
Ideetje. Hang de volgende keer de portretten van de
kandidaten in de stemlokalen op en laat de kiezers erop
schieten. Gegarandeerd: altijd raak.
Naderend onheil
152
De Amerikaanse pi
loot Joe Duff vliegt
samen met een
groepje kraanvogels
naar 'het zuiden'. De
piloot deed mee aan
een wetenschappelijk
onderzoek om te kij
ken of de vogels een
andere vliegroute ge
leerd kon worden. De
vogels vliegen iedere
winter van het noor
den naar het zuiden
om op een warme lo-
katie te overwinteren.
FOTO AP JIM TUTEN
Britney Spea
scoort ook hi
op internet
Britney Spears doet hei
leen goed in de muzield
ten. Ook bij de internet
chines is de tienerpopsi
hit. Zo steeg Britney vm
achtste naar de vierde
de lijst van populaire zo
men bij Altavista.com. 1
ging van de zoekterm B
ther was nog spectacul
van plek 59 naar de d
stek.
De hoge notering van E
ther op een internation
zoekmachine valt te ve
door de vele buitenlani
ties van het tv-program
In de top drie van mees
ven zoekopdrachten is
vista weinig veranderin
speuren. Op de derde
staat MP3, terwijl (end
merkelijk) concurreren
machines en webporta
Hotmail en Yahoo resp
lijk twee en één staan.
Ook Searchterms.com,
Amerikaans bedrijf dat
maand een zoekterm-ti
derd samenstelt, heeft I
Spears en MP3 in de to
staan. Maar Searchtern
de zoekterm 'travel' (re
aan als de populairste,
afgelopen zomer ook a:
Bij de Nederlandse zoe
ne Vindex zijn reizen e
ook terug te vinden in<
van vaak gezochte tem
naast Nokia en Sinterki
ciiscli/A
practical jokes uithaalt. Ik trek het dekbed weer over
me heen, rol op m'n rechterzij en probeer het tele
foontje uitm'n grijze cellen te wissen. Tenzij", zegt
mijn echtgenote, als ik bijna weer in slaap val, „dit
een laatste noodkreet is die ze nog net hebben kun
nen uitzenden voordat ze zijn overvallen. Misschien
is er wel wat met de buurman gebeurd, op weg naar
z'n werk."
Als er iets is dat stille tochten tegen zinloos geweld
hebben bewerkstelligd, is dat je je vrij impopulair
kunt maken door van een geweldsdelict getuige te
zijn, en desondanks te doen alsof je neus bloedt. Ik
sla het dekbed weer terug, schiet m'n broek en een
T-shirt aan en loop, nadat ik uit het slaapkamer
raam heb gekeken of er geen gestolen vluchtauto's
met draaiende motor voor de deur van de buren
staan, de trap af naar beneden. Ik kijk eerst in de
tuin. Niks te zien. Dan aan de voorkant van het
huis. Ook niks te zien. Dezes meter overbruggen
naar het raam van de woonkamer om daar naar
binnen te kijken, lijkt me niet verstandig. Je moet
een inbreker niet onnodig laten schrikken. Dan
kunnen er rare dingen gebeuren.
„Kijk jij maar even", spoor ik mijn vrouw, die ach
ter mij aan naar beneden is gelopen, aan.
„Ik, waarom ik?"
„Ik verdien het meest", geef ik het enige antivoord
dat mij op dit moment overtuigend lijkt.
Drie seconden later druk ik mijn neus tegen de ruit
van de woonkamer van de buren. Niks te zien. De
deur zit nog op slot, geen sporen van braak (zoals
dat altijd in politieberichtjes staat). Als ik de buren
bel, wordt er niet opgenomen.
Bijna bezwijkend onder de maatschappelijke druk
om niet passief aan de zijlijn te blijven staan, bel ik
toch de politie. De telefoniste schakelt me meteen
door naar de meldkamer, waar de centralist na het
aanhoren van mijn verhaal een surveillancewagen
langs stuurt met twee agenten die, aan het eind van
hun nachtdienst, overduidelijk ook niet op zo'n ak
kefietje zitten te wachten. Ze bellen aan bij de bu
ren, klepperen met de brievenbus, bonken op het
raam en schijnen met zaklantaarns van een halve
meter lengte door het raam van de woonkamer.
Waarmee ze na een kwartier (en na het wekken van
alle andere bewoners uit het rijtje) uiteindelijk een
slaapdronken buurvrouw in hun lichtbundels van
gen.
Het is nog een heel verhaal dat ze, bibberend in
haar nachtgewaad, tegen de agenten afsteekt. In de
week dat wij met herfstvakantie waren hebben ze
een alarminstallatie laten aanleggen. De buurman
had deze Ochtend zijn tijd verslapen en was in de
haast door het alarm gestapt. De buurvrouw had de
stekker van de telefoon eruit getrokken omdat ze het
vermoeden had dat ze van zijn werk zouden bellen
waar haar man bleef. De buurman zelf had zijn
mobieltje niet aan staan. Hun stil alarm werkt als
volgt: bij onraad wordt eerst hun eigen telefoon
nummer gedraaid, dan dat van het mobieltje van
de buurman, dan dat van de buren. En dat zouden
ze ons zeker ook hebben verteld als we ze na de va
kantie hadden gesproken.
Na ons biedt het alarmeringsprogramma van de in
stallatie nog eens ruimte aan zes andere telefoon
nummers, die ook allemaal werden gedraaid, maar
waarvan de rechtmatige eigenaren het niet hadden
verwaardigd te appelleren aan hun familie-, vrien
den- of burenplicht.
De buurvrouw (in haar nachtjapon), de twee agen
ten (aan het eind van hun nachtdienst) en iedereen
uit de straat die vanwege ons nog een lekkere lange
dag voor de boeg heeft, durven het niet te zeggen.
Maar je ziet het aan hun gezicht.
Of wij telefoontjes voor zes uur in de ochtend voort
aan ook niet al te serieus willen nemen.
De TELETUBBIES zijn ook in
Rusland doorgedrongen. De Brit
se peuterserie is binnenkort ook
op de Russische tv te zien onder
de naam Telepuziki. Tinky Win-
ky, Dipsy, Laa-Laa en Po houden
in de Russische uitzendingen
hun Britse namen. Gisteren kon
den kinderen in een warenhuis
in Moskou voor het eerst kennis
maken mét de pluizige wezens.
De Teletubbies worden al in 120
landen en in 35 talen uitgezon
den.
De Britse koningin ELIZ
heeft haar hofhoudingv 'c
nog langer mobiele tele'
zich te dragen. Het 'vofl
afgaan van dit moderne
nicatiemiddel is haaree
in het oog. De koningin
het verbod in na een se'
denten tijdens maaltijd!
ficiële diners. Die geleg
werden verstoord doorh
van mobiele telefoons.
Britse kangoeroes leggen het aftegen recreanten
Uit een oogpunt van natuurlijk evenwicht is de Engelse bijdrage aan de
fauna van Australië een blunder van jewelste. Halverwege de negentien
de eeuw liet de Brit Thomas Austin er 24 uit Engeland meegenomen ko
nijnen los. De beestjes vermenigvuldigden zich tot tientallen miljoenen
exemplaren en vormen -nu nog- een ware plaag. Maar Australië heeft
op zijn beurt ook iets heeft toegevoegd aan het Britse dierenrijk. Al meer
dan zestig jaar leven er in Engeland, Schotland en op het eiland Man
groepjes middelgrote kangoeroes in het wild. Maar de buideldieren, ook
wel wallaby's genoemd, hebben het moeilijk.
Dr. Derek Yalden, zoöloog aan
de Universiteit van Manchester,
zucht eens diep. Sinds 1967
volgt hij, vooral in de weekein
den, een kolonie in het wild le
vende kangoeroes in het Peak
District, een natuurgebied ten
zuidoosten van Manchester.
Zo'n veertig jaar geleden waren
het zo'n zestig exemplaren, nu
is er naar alle waarschijnlijk
heid nog slechts eentje over:
een veertienjarig vrouwtje. Dat
zal het ook niet lang meer ma
ken, want de gemiddelde leef
tijd van een wallaby is twaalf
jaar.
„Het stemt me triest dat het
binnenkort voorbij is", zegt Yal
den. Op een klein eilandje in
het Schotse Loch Lomond leeft
nog een onbekend, maar zeer
klein aantal wallaby's in het
wild. En ook op het eiland Man
nog een enkel exemplaar
schijnt rond te huppelen. Ooit
zijn de wallaby's, die met een
lengte van ongeveer een meter
een kleine uitvoering van de
grote kangoeroes vormen, van
uit Tasmanië en Australië geïm
porteerd door Britse dierentui-
De kolonie in het Peak District
vond zijn oorsprong in de ver
zameling exotische dieren van
legerkapitein Courtney Brockle-
hurst. Op zijn landgoed Roa
ches House bij Buxton hield de
kapitein onder andere vijf wal
laby's. Toen de Tweede Wereld
oorlog uitbrak, moest Brockle-
hurst naar Birma, en keerde
nooit terug. Op grond van oor
logswetgeving werden zijn die
ren in de omgeving losgelaten.
Êen alleenstaande yak, een
hoefdier uit de Himalaya,
graasde zodoende nog tot in de
jaren vijftig rond in het Peak
District.
De vijf wallaby's deden het nog
beter. Zij bleken uitstekend te
gedijen op een deel van Brock-
lehursts landgoed. Het is een
gebied van een paar vierkante
kilometer, mefl?nkele steile
rotswanden, bomen, en veel
heide en varens, waarin de
schuwe buideldieren zich uit
stekend konden verschuilen. Ze
deden dat zo goed dat slechts
weinig mensen ze ooit hebben
gezien. Hun voedsel bestond
uit heide en ander groen.
Anders dan konijnen vertonen
wallaby's een weinig uitbundig
fokgedrag. Een vrouwtje krijgt
hooguit een jong per jaar, die in
het voorjaar het kopje uit moe
ders buidel steekt. Desondanks
wisten de vijf wallaby's van
captain Brocklehurst zich vrij
snel uit te breiden tot een kolo
nie van een stuk of zestig exem
plaren.
Zij kreeg een zware klap in de
strenge winter van 1962/63,
toen tientallen exemplaren
stierven wegens voedselgebrek.
In de jaren daarna sterkte de
kolonie weer aan want natuur
lijke vijanden hadden de kan
goeroes niet. En omdat Court -
neys broer Philip Brocklehurst
wandelaars en andere recrean
ten zoveel mogelijk ontmoedig
de om op zijn landgoed te ko
men, hadden de dieren ook
geen last van mensen.
De wallaby's hadden niet de
neiging zich te verspreiden. Ze
zijn van nature al honkvast en
bovendien werd hun paradijs
van heide en varens omringd
door onbeschut -en dus 'eng'-
grasland. Alles veranderde in
1977 toen Brocklehurst zijn be
zit verkocht aan schapenboe-
ren. Dertienhonderd schapen
dreigden het landgoed binnen
de kortste keren kaal te vreten,
Een wallaby in betere tijden in het Engelse Peak District.
FOTO GPD DEREK YALDEN
maar gelukkig toonden de be
stuurders van het Peak District
National Park zich slagvaardig.
Zij kochten het landgoed van
de schapenboeren zodat de na
tuur er weer zijn gang kon
gaan.
Eind goed al goed zou men zeg
gen. Maar die conclusie bleek
voorbarig. Nationale parken
zijn er immers niet alleen ter
bescherming van plant en dier
maar ook voor de recreërende
mens. Die hebben de wallaby's
uiteindelijk de das om;
„De aankoop door hel
Park, liep ongeveer pai
meer vrije tijd voor me
een toename van de w
recreatie", zegt Yalden
de steile rotsen in het|
van de wallaby's zeerp
bij klimmers, terwijl he
heidegebied vooral ini
einden veel wandelaai
wie velen met hond) ti
De bange wallaby's ko
daar absoluut niet tege
zijn wallaby's geweest
schrokken van een me
hond dat ze in blinde p
van een rotswand zijn
gen en te pletter vielen
Yalden. Anderen kwan
de rand van het gebied
leven onder een auto.
der geval één wallaby i
gebeten door een hom
Yalden doorzoekt in zij
kamer enkele ladenkas
vindt uiteindelijk watl
hebben: de schedel va
de wallaby. „Dit", zegt
loog, „was het laatster
Op negenjarige leeftijd
onbekende oorzaak o\
op 27 januari 1996."
Yalden zucht nog eens
ergste van alles vind ii
van een nationaal pari
wachten dat dieren en
er beschermd worden
door recreanten, hoep
het ook bedoelen, blip
omgekeerde het geval,
niet alleen de wallaby
loodje legt. De zwartel
en de ring ousel (een S
ter) zijn er al eerder ve
nen."
HARM HARKEMA
Tot de weinige kwesties die wij in de echtelijke
slaapkamer serieus nemen, behoren telefoontjes
voor zes uur in de ochtend. Die zijn een bode voor
naderend onheil. Dat kan variëren van een familie
lid in doodsnood tot een collega die meldt dat hij
ziek is, waardoor ik naar m 'n vrije dag kan fluiten.
Omdat de telefoon op het nachtkastje aan de kant
van mijn vrouw staat (de linkerkant, waaralle
vrouwen volgens recent wetenschappelijk
onderzoek behoren te liggen), is zij altijd de
eerste die van de rampspoed op de hoogte
wordt gesteld. Aan de hand van de ontstelde
of meelevende reacties kan ik inschatten wat
er aan de hand is. Behalve deze keer dan.
Ze hoort de spreker aan de andere kant
zwijgend aan en gaat dan over op het
tweede scenario voor een onbegrijpe
lijk telefoontje om kwart voor zes in
de ochtend.
„Hier, vast voor jou", zegt ze.
Uit de hoorn klinkt een metalen
stem op een bandje. „Hulp ge
vraagd, hulp gevraagd! In
braak. Inbraak!" Daarna volgt de
naam van onze buren en hun
adres. En vervolgens begint de stem
opnieuw. „Hulp gevraagd, hulp ge
vraagd! Inbraak. Inbraak!"
Als de stem voor de derde keer dit riedeltje
afdraait, verbreek ik de verbinding en kijk
mijn eega aan met een blik waaruit niet
mijn gebruikelijke scherpzinnigheid spreekt.
Wat moeten we hier nu weer mee?" Gelet op
het feit dat we nog zeker anderhalfuur
kunnen slapen voordat de eerste nazaat
zich meldt, is de verleiding groot het te
lefoontje toe te schrijven aan een balorig
antivoordapparaat dat op eigen houtje
INSPECTOR MORSE, de beroemdste Britse detective sinds
Holmes, verdiende het te sterven. Hij zorgde nooit goed vod
aldus zijn schepper Colin Dexter over de boek- en televisie!)
schrijver laat de knorrige diabeticus met zijn grote voorliefd
whisky komende woensdag in de laatste aflevering op televi
ven. Acteur John Thaw nam de rol van Morse in de televisie!
zich. Deri
