Geen springstof gevonden
in rampgebied Enschede
Publieksdebat over xenotransplantatie
Binnenland
Dam als zandbak
Pronk ziet kansen voor succesvolle klimaattop
Bos: Liever lager tf'
dan inzet aftrekpoj
Automobilisten vr,
bij test door de m
DONDERDAG 9 NOVEMBER 2000
ANP Algemeen Nederlands Persbure
PvdA bezorgd over studententekort
den haag De PvdA maakt zich zorgen over de toekomst van de
Wageningen Universiteit. Dit najaar hebben zich niet meer dan
vijfhonderd eerstejaarsstudenten gemeld. Dat is veel minder
dan bij welke andere Nederlandse universiteit. Volgens het
Tweede-Kamerlid Waalkens moet de universiteit nog sterker
dan al het geval is zich gaan richten op nieuwe technologie.
„Traditionele vakken zoals plantenteelt en veehouderij moeten
nu echt vervallen", zei hij gisteren tijdens de begroting van
Landbouw. Naamswijziging en een intensieve voorlichtings
campagne hebben weinig uitgehaald, stelde de PvdA'er vast.
Toch is Wageningen door het internationale karakter en de ge
richtheid op landbouw en voedsel een 'unieke' universiteit. Re
latief veel studenten komen uit ontwikkelingslanden.
ANP sluit redactie na bedreigingen
RUSWUKHet persbureau ANP heeft gistermiddag de vestiging
van zijn redactie in Rotterdam gesloten na een reeks telefoni
sche bedreigingen door Feyenoord-fans. De aanleiding is een
bericht over de begrafenis van een lid van de harde kern van
Feyenoord-supporters. Het Algemeen Nederlands Persbureau
meldt in het bericht dat er vrijdag in De Kuip een plechtigheid
wordt gehouden voor de in het afgelopen weekeinde veronge
lukte hooligan Danny Tomson. In het bericht wordt ook gerefe
reerd aan de veroordeling van Tomson voor zijn betrokkenheid
bij de voetbalrel in Bëverwijk. Na publicatie van het bericht
werd de ANP-redactie in Rotterdam diverse malen telefonisch
bedreigd. De strekking van de bedreigingen is dat het ANP het
bericht moet intrekken 'omdat er anders doden vallen, net als
in Beverwijk'.
Corruptie horecavergunning vermoed
Rotterdam Rotterdamse ambtenaren hebben mogelijk illegaal
vergunningen verkocht aan horeca-instellingen die daar geen
recht op hadden. Het openbaar ministerie sprak gisteren van
vermoedens van valsheid in geschrifte, ambtelijke corruptie of
oplichting door het Bureau Horecavergunningen. Het OM
schrijft dat de vermoedens zijn gerezen na een onderzoek dat
eerder dit jaar is uitgevoerd door de rijksrecherche en het Bu
reau Interne Zaken van de regiopolitie Rotterdam-Rijnmond.
Naar aanleiding daarvan zijn begin deze maand bij circa zestig
horecaondernemingen drank-, exploitatie- en automaten ver
gunningen opgevraagd. De analyse van deze gegevens zal naar
verwachting nog even duren, schrijft het OM.
Kort geding om longtransplantatie
Groningen Patiënten op de wachtlijst voor een longtransplan
tatie spannen een kort geding aan tegen de Nederlandse staat
en de zorgverzekeraars. Advocaat Wijnberg uit Groningen is in
geschakeld om via de rechter af te dwingen dat het aantal trans
plantaties bij het longcentrum in het Academisch Ziekenhuis
Groningen op peil wordt gebracht. Door een tekort aan chirur
gen worden in het enige longtransplantatiecentrum in Neder
land al maanden geen transplantaties uitgevoerd. Voor Simone
de Leeuw (42) uit IJsselstein, de initiatiefneemster tot de rechts
zaak, is een nieuwe long een kwestie van leven of dood. Als zij
geen donorlong krijgt, heeft ze nog hoogstens een halfjaar te le
ven. „Hoe denk je dat ik mij voel als ik hoor dat door het chirur
gentekort in het AZG al zes Nederlandse donorlongen naar het
buitenland zijn gegaan? Met één van die longen had mijn leven
gered kunnen worden."
Geen ontgroeningen meer in duinen
den haag Het duinwaterbedrijf Zuid-Holland staat geen ont
groeningen meer toe op haar terrein. Het duinwaterbedrijf heeft
dat besloten na klachten over een ontgroening deze zomer door
leden van een studentenvereniging uit Rotterdam. De 180 stu
denten mochten afgelopen zomer hun kamp opslaan in de
Haagse duinen, in ruil voor opruimwerk in hetzelfde gebied.
Getuigen klaagden naderhand over vernielingen en verstorin
gen van de flora en fauna. Uit het antwoord op raadsvragen van
de Haagse Groenlinks-fractie blijkt dat studentenverenigingen
voortaan niet meer terecht kupnen op terreinen van het duin-
waterbedrijf.
Korthals wil mensen in DNA-databank
den haag Minister Korthals mikt er op dat Justitie in 2004 op
jaarbasis het DNA-materiaal van 20.000 personen kan vastleg
gen. Na dat jaar zou de DNA-databank van mensen die worden
verdacht van een delict waarop vier jaar cel of meer staat, klaar
kunnen zijn. Korthals zei dat gisteren in de Tweede Kamer tij
dens de behandeling van zijn begroting. De minister is van plan
vaker DNA-materiaal te gebruiken om misdrijven op te lossen.
Momenteel wordt het DNA-materiaal vastgelegd van mensen
die een delict hebben gepleegd die tot een straf van acht jaar of
meer kan leiden. Het gaat dan met name om levens- en zeden
delicten. Korthals verwacht hierdoor het lage percentage mis
drijven dat wordt opgehelderd op te voeren.
Haags drinkwater het lekkerst
den haag Het lekkerste drinkwater van Nederland stroomt
door de leidingen van Den Haag. Dat blijkt uit een drinkwater-
proeverij van de sociëteit Heerenleed. Groningen werd tweede.
Een jury van het Nederlands gilde van sommeliers onder leiding
van Joop Braakhekke wees het drinkwater van duinwaterbedrijf
Zuid-Holland aan als het beste. Het water werd in de provincie
hoofdsteden onder toezicht van een notaris gebotteld en over
gebracht naar het proefpunt, waar de jury het op gelijke tempe
ratuur aan een smaaktest onderwierp. De prijswinnaars krijgen
een oorkonde.
Kritiek gemeentebestuur op rapport vuurwerkramp
enschede gpd
Amerikaanse explosiedeskundigen hebben bevestigd dat
er geen (resten van) springstoffen zijn aangetroffen in
het rampgebied in Enschede. Hun aanvankelijke conclu
sie dat daarvan wel sprake was hebben ze weer ingeslikt.
maakten echter in hun eerste
rapport wel degelijk melding
van sporen van minimale hoe
veelheden dinitrobenzeen
(dnb) en tetryl, stoffen die in
explosieven voorkomen en zeer
giftig kunnen zijn. Over deze
opmerkelijke verschillen is in
tensief overleg gevoerd tussen
de Amerikanen en het NFI. Dit
leidde tot nadere onderzoeken
van beider bodemmonsters,
hetgeen uiteindelijk ook de
Amerikanen tot de conclusie
bracht dat de aanwezigheid van
dnb en tetryl toch niet kan wor
den aangetoond.
Het openbaar ministerie in
De experts deden op verzoek
van de verzekeringsmaatschap
pij van het ontplofte bedrijf S.E.
Fireworks een eigen onderzoek.
Justitie in Almelo heeft naar de
aanwezigheid van springstoffen
onderzoek laten doen door het
Nederlands Forensisch Insti
tuut (NFI). Dit voormalige Ge
rechtelijk Laboratorium stelde
onlangs vast dat de ramp in En
schede niet door springstoffen,
maar door zwaar evenemen
tenvuurwerk veroorzaak moest
zijn.
De Amerikaanse experts
Almelo is blij dat er nu een een
duidige conclusie op tafel ligt.
„Van dat eerste rapport waren
we wel wat geschrokken", aldus
persofficier P. van Kesteren.
Volgens hem is het strafrechte
lijk onderzoek naar de ramp
niet belemmerd door de aan
vankelijk alarmerende uitkomst
van de Amerikaanse proeven.
De bevindingen van dit bureau
worden bij de processtukken
Inmiddels is er ook ophef
ontstaan over de recontructie-
rapporten van de vuur
werkramp die morgen in Den
Haag gepresenteerd worden.
Het Enschedese gemeentebe
stuur heeft al bij voorbaat kri
tiek op de rapporten over de
ramp. Volgens burgemeester J.
Mans is de feitenreconstructie,
die afkomstig is van acht ver
schillende inspecties, onvolle
dig. Mans is bang dat publicatie
van de rapporten zal leiden tot
misverstanden en voorbarige
conclusies.
Om die reden dringt het En
schedese gemeentebestuur er
bij minister De Vries (binnen
landse zaken) met klem op aan
de rapporten te voorzien van
een toelichting waarin de re
constructie in de juiste context
wordt geplaatst. 'Openbaarma
king van een opsomming van
feiten en feitjes zonder bijge
voegde analyse achten wij on
verstandig', zo staat er letterlijk
in de Enschedese brief. Dat zou
namelijk kunnen leiden tot 'een
subjectief beeld waarin bijza
ken de plaats van hoofdzaken
kunnen innemen en omge
keerd'.
Amsterdam De herinrichting van de Dam in Amsterdam is begonnen. Na de eerste week van werkzaamheden oogt het plein vanuit Madame
Tussaud's als een enorme zandbak. Dat zal nog geruime tijd zo blijven. De herinrichting vergt maanden werk. Bij de dodenherdenking op 4
mei moet de klus in ieder geval geklaard zijn. Het vernieuwde plein zal dan autoluw zijn gemaakt. foto gpd evertelzinga
den haag gpd
Een wereldwijde overeenstem
ming over de manier waarop
broeikasgassen worden terug
drongen, is zeker mogelijk aan
het eind van de VN-klimaat-
conferentie. Minister Pronk
(milieu) ziet daarvoor genoeg
positieve voorbodes ook al lo
pen de meningen nog uiteen,
liet hij gisteren weten. De Kli
maatconferentie begint volgen
de week in Den Haag.
Zo ziet Pronk het als een gun
stig signaal dat landen niet lan
ger het probleem van klimaats
verandering wegredeneren.
Ook constateert de bevolking in
een groot aantal landen nu zelf
dat het klimaat verandert. Stor
men en cyclonen zijn overal
een 'issue' geworden, aldus
Pronk. Bovendien zetten lan
den volgens hem al stappen in
de goede richting.
De Europese Unie en de Ver
enigde Staten praten in elk ge
val over de mate waarin zij kli-
maatmaatregelingen in binnen-
en buitenland willen treffen.
Een rijk land kan geld stoppen
in een schone fabriek in een
ontwikkelingsland. Dat telt mee
voor de eigen reductie van
broeikasgassen. Thuis hoeft de
economische groei dan niet be
teugeld te worden.
De EU en de VS denken ver
schillend over het toepassen
van deze methode. De VS wil zo
veel mogelijk maatregelen in
het buitenland treffen, de EU
vindt dat maximaal 50 procent
in het buitenland gedaan mag
worden. Als mogelijke oplos
sing ziet Pronk het instellen van
een plafond waarop uitzonde
ringen mogelijk zijn.
Zeker 180 landen hebben drie
jaar geleden in het Japanse Ky
oto afgesproken dat zij de uit
stoot van broeikasgassen zullen
verminderen. Die uitstoot moet
lager omdat de gassen, zoals
kooldioxide, een soort deken
vormen in de atmosfeer waar-
den haag anp
Staatssecretaris Bos (financiën)
wil in de toekomst minder vaak
fiscale regelingen inzetten om
belastingbetalers tot een be
paald gedrag te bewegen. „Ik
heb liever lagere belastingtarie
ven", zei Bos gisteren tijdens de
Nieuwspoort-Fortis lezing in
Den Haag.
Belastinguitgaven in de vorm
van aftrekposten of fiscale hef
fingen, zijn volgens Bos de laat
ste jaren populaire instrumen
ten geworden. Hoewel de
staatssecretaris best voorbeel
den heeft die positieve effecten
opleveren, ziet hij in de toe
komst steeds minder mogelijk
heden om met belastingmaat
regelen beleid te voeren.
Volgens Bos loopt Nederland
simpelweg tegen de 'psycholo
gische grenzen' van prijsverho
gingen aan. Verder is het steeds
moeilijker om met belastingen
grote effecten te realiseren. Bo
vendien is er de strenge contro
le van de Europese Commissie,
die de inzet van belastinguitga
ven als een vorm van staats
steun kan beoordelen.
De Tweede Kamer bekijkt
momenteel een andere opzet
van begrotingsbehandelingen.
De kern daarvan is dat duidelij
ker naar voren komt wat met
welk geld bereikt moet worden.
Staatssecretaris B
hierdoor een be
als instrument mi
zetbaar is, omdat
reet aan te geven
fecten zijn.
Bos noemde 1
zing het eerdere
zijn voorganger
mensen die een
len aanschaffen
korting te geven,
plan ingediend,
gisteren op dat
toont dat niet alle
fiscale maatregel
valt. „Er valt nie k
dat de aankoop v
hiermee toe zou i 0
vendien is niet du
voor wie je het in >i
moeten inzetten,
streekse subsidie
Bos bij dit plan
kunnen werken, n t<
ontbreekt mornet s.
ciële ruimte.
Het kabinet laafei
ning uitvoeren n< >r
beleid in de toeki
Bos komt daarbij
hoe je belasting
voor beleid kunt
verkenning moet r
afgerond zijn. Nie e
len kunnen dan e e
in verkiezingspro
tijdens de volgei v
formatie.
Nagenoeg iedere automobilist
valt door de mand tijdens een
uurtje autorijden met een erva
ren rij-instructeur. Dat is geble
ken bij de Periodieke Verkeers-
veiligheidstest, een initiatief
van 3VO (voorheen Veilig Ver
keer Nederland) en Univé Ver
zekeringen
De 246 deelnemers aan de
test, die onlangs in Noord-Ne
derland werd gehouden, kregen
allemaal één of meer aanmer
kingen. Naast de praktijktest
ondergingen de automobilisten
een ogentest en een theorietest.
Bijna driekwart van de deelne
mers (tussen 19 en 63 jaar oud)
kreeg van de instructeur het to
taaloordeel 'matig'. Ruim dertig
procent voerde bij het vertrek
geen controle uit (spiegels,
hoofdsteun, gordelspanning),
74 procent hield het stuur ver
keerd vast en 62 procent benut
te de invoegstrook niet goed.
Andere onvolkomenheden wa
ren het niet goed kijken in de
spiegels, het onverwacht van
richting veranderen, onvol
doende afstand houden tot de
voorganger en gas geven vlak
voor een bocht. Ook vertoonde
64 procent energieverspillend
rijgedrag: veel te snel optrek
ken, te lang in een lage versnel
ling doorrijden, af a
terug te schakele :r
het laatste momei d
Bij de ogentest
de drie het advii K
oogarts te bezoekt li
kenen hadden pi
dieptewaarnemin
en/of het gezicht
dat zij het zelf doo U
Dat de gemidd r
bilist de theorie ni n
detail kent, zal nito
zen. Maar dat slee o
procent van
minder dan vijf feke
den gaf op de v c
examenvragen vai 3
een grote meerdei
zakken, verraste o i
satoren van het
vergelijking: van
die in 1999 voor h
rie-examen aflegd n
procent.
De meeste fouti i
maakt in de categi
op erven', 'parki r
gele lijnen', 'voo li
van voetgangers',
'inhalen'. Een v<
rechtdoor wil op
als die waar de ai
wil slaan, kan vr
veiligheid maar l
cent van de a
voor laten gaan.
door de aarde opwarmt. Deze
opwarming kan allerlei nadeli
ge gevolgen hebben, zoals een
stijging van de zeespiegel. De
manier waarop de uitstoot van
klimaatgassen wordt vermin
derd, moet vanaf volgende
week op de Klimaatconferentie
worden vastgelegd.
Pronk heeft zelf 'voor ieder
onderwerp een mogelijke op
lossing gezien'. „Het gaat er om
dat we komen tot een pakket
van compromisoplossingen."
De top, waarop ruim 180 lan
den proberen tot afspraken te
komen, duurt tot en met 24 no
vember.
den haag anp
Minister Korthals geërgerd
begrafenis van crimineel KI
openbare orde
een taak van de
politie en burge
„Ik kan alleen ee
oordeel geven", z
tijdens het begrot
kan niets aan
doen", stelde Koi
tenlezers smullen
ze berichten. Kra
gewoon aan mee.
in dit geval de vi
respecteren."
Minister Korthals van justitie
heeft zich geërgerd aan de met
veel eerbetoon omgeven begra
fenisoptocht van de Amster
damse crimineel Sam Klepper.
„Het was mij een doom in het
oog. Persoonlijk vond ik het een
afschuwelijke zaak."
De WD-bewindsman vond
het evenwel niet nodig zich er
mee te bemoeien, omdat de
Vrees voor infectie is drempel voor gebruik dierlijke organen
den haag rens koldenhof
Met de bedoeling de schrijnende
wachtlijsten voor een orgaantransplan
taties in te korten, onderzoeken weten
schappers de mogelijkheden om dier
lijke organen in mensen te plaatsen.
Maar xenotransplantatie. zoals dit fe
nomeen heet, is niet zonder risico. Bo
vendien kleven er ethische bezwaren
aan. Morgen begint een publieksdebat
over de vraag hoe ver wetenschappers
mogen gaan bij de maakbaarheid van
de mens.
Of er beschuit met muisjes is rondge
deeld, vermeldt het verhaal niet, maar
met de geboorte van de biggenvijfling
Millie, Christa, Alexis, Carrel en Dotcom
op 5 maart van dit jaar is een forse stap
vooruit gezet op de weg naar xenotrans
plantatie. De vijf biggetjes zijn klonen,
gemaakt uit een volwassen varkenscel.
Wat ze zo bijzonder maakt, is dat weten
schappers de varkentjes dusdanig gene
tisch hebben aangepast dat ze een be
paald enzym missen dat een belangrijke
rol speelt bij de afstoting van dierenorga-
nen voor mensen. Volgens het bedrijf dat
voor de biggenklonen getekend heeft, is
het over een jaar of vier mogelijk de eer
ste varkensorganen naar mensen over te
planten.
Margreet Bloemers, coördinator van het
publieksdebat over xenotransplantatie is
sceptisch over het realiteitsgehalte van
deze voorspelling. „Voorlopig kunnen ze
zo alleen nog maar wat doen aan de eer
ste en ergste afstotingsverschijnselen. De
normale afstotingsverschijnselen, die je
ook bij menselijke orgaantransplantatie
ziet, zijn nog lang niet onder controle."
Toch toont het voorbeeld aan dat een
debat over xenotransplantatie geen vrij
blijvende zaak is. Bloemers: „Het gaat
ook niet alleen over organen, maar ook
over weefsel en cellen. Er wordt bijvoor
beeld onderzoek gedaan naar de moge
lijkheid om dierlijke cellen te implante
ren die insuline produceren of hersen
cellen ter behandeling van de ziekte van
Parkinson."
Behalve afstoting is vooral infectiegevaar
een groot probleem. „De varkens kun-
nen we vrij maken van de meeste virus
sen, bacteriën en schimmels, maar er is
altijd een kans dat er onbekende ziekte
kiemen in het varken voorkomen. Die
kunnen via getransplanteerde organen of
weefsel meeliften naar het menselijk li
chaam." De gevolgen zijn niet te voor
spellen. In het ergste geval kan een onge
neeslijke besmettelijke ziekte ontstaan
die zich onder de bevolking verspreidt.
Vooruitlopend op mogelijke risico's heeft
een groep Engelse deskundigen de Britse
regering aanbevolen mensen die xeno
transplantatie hebben ondergaan te ver
bieden nageslacht te krijgen. Ook zou
den deze patiënten en hun partner ver
plicht moeten worden te allen tijde anti
conceptiemiddelen te gebruiken. Boven
dien zouden ze levenslang onder contro
le moeten blijven. „De vraag is natuurlijk
hoe je dit soort leefregels moet handha
ven", aldus Bloemers.
Behalve medische hobbels zijn ook ethi
sche bezwaren denkbaar. Bloemers:
„Veel mensen hebben religieuze proble
men met de vermenging van mens en
dier. Maar ook het welzijn van dieren is
in het geding. In het debat hopen we ver
der te komen dan de bekende clichés dat
xenotransplantatie niet mag omdat het
zielig voor dieren is of dat het juist wel
moet kunnen omdat we dieren per slot
van rekening ook opeten."
Het debat over xenotransplantatie wordt
het komende half jaar in heel Nederland
gevoerd tijdens allerlei bijeenkomsten
van belangengroeperingen. Ook is het
mogelijk mee te discussiëren op de web
site www.xenoehansplantatie.nl. De re
sultaten zullen volgens Bloemers door
minister Borst meegewogen worden bij
toekomstige beleidsbeslissingen over dit
onderwerp.
Half miljoen vel
kopieerpapier
voor conferentie
den haag anp
De klimaatconferentie is de
grootste internationale bijeen
komst die ooit in Nederland is
gehouden. Er komen 10.000
congresgangers uit tachtig lan
den op af. Met hen reizen ruim
2000 journalisten mee. Verder
komen er naar schatting tussen
de 4500 en 6500 actievoerders
uit binnen- en buitenland op
de conferentie af. De congres
gangers worden verwelkomd
met 150 speciale vlaggen die op
strategische punten in de stad
zullen wapperen. Voor de jour
nalisten is de parkeergarage van
het Nederlands Congrescen
trum omgebouwd tot pers
ruimte. Zij hebben daar onder
andere de beschikking over
500.000 vel kopieerpapier. Het
grootste deel van de actievoer
ders doet in het weekend van
18 en 19 november mee met
een zandzakkenactie onder lei
ding van Milieudefensie, om te
laten zien dat het hoog tijd is
om iets te doen aan het klimaat.
Hiervoor worden 50.000 zand
zakken van 10 kilo naar Den
Haag aangevoerd. Voor de twee
weken dat de conferentie duurt
zijn inmiddels bij de gemeente
Den Haag twaalf acties aange
kondigd.
STEVENHAGEN
weSEMS GitW. AAN
IX02WCH1ÏN MOETEN WE PE
l££m^6N HELAAS WEE? &ENS
NAAR HUIS STUREN»"
JMAÊ.fcp IS Q06P NlElMS..
Alt é|AAN ve^PL'CHT
RWAL'TETse'SEKl STELLEN AAN y
76 miWW!
MP,- ER WMT NlËrNT a \U
SniEjEtEIEK), VMZ J
INWéNHAAtyres' Spff
Wk>00PÊgS_
SIOLEN MAAR EEK
AANP6 LÊHJWI