Het wild is niet zo wild meer Tophoreca omarmt de vegetariër Smaak Primeur Cholesterolverlagende margarine helpt alleen bij gezondere leefstijl 3 4 DONDERDAG 9 NOVEMBER 2000 wmËÊKHaÊÊÊmmm Normaliter is de maandag een rustdag in de horeca. Veel restaurants zijn dan gesloten. Een dag waarop het perso neel weer even op adem kan komen. Een dag ook waarop leveranciers van de horeca productpresentaties en proe- verijen organiseren. Zo ook afgelopen maandag. De groot handel van Bacchus Wijnhuis in Haarlem organiseerde in Orangerie Elswout in Overveen een Bourgogne proeverij. Een bijzonder evenement voor de horeca want het was, voor zover ik kan nagaan, een van de grootste Bourgogne proeverijen die ik ooit had meegemaakt. Maar liefst 14 producenten uit de Bourgogne waren naar Overveen afgereisd en bemanden een tafel met hun eigen wijnen. Iedere producent presenteerde circa tien wijnen afkomstig uit de eigen wijngaard. In winkelprijs varieer den ze van 15 tot 300 gulden. Ik heb ze alle 150 geproefd en ik kan u vertellen dat het die middag hard werken was. Maar het was ook een feest om zoveel moois de smaakpa pillen te laten passeren. Bourgogne is en blijft iets heel bij zonders. Opvallend aan deze wijn is dat het goed drinkbaar is wan neer het net op fles is. Na een jaar of twee, drie wordt het wat minder en een paar jaar later bereiken de betere Bourgogne wijnen wederom een hoogtepunt. Afhankelijk van het wijnjaar is het dus goed drinkbaar of heeft het nog wat tijd nodig. Degene die hier die middag alles over wist te vertellen is Karei de Graaf, Bourgognekenner bij uitstek. Hij is ook de enige Nederlander die over een eigen wijn gaard beschikt in Meursault. Zijn wijngaard heet Narvaux en wordt in het Franse wijndorp tot een van de beste gere kend. Mijn complimenten voor Dick Kleinlein van Bacchus Wijnhuis. Wat tien jaar geleden begon als een bescheiden proeverij is nu uitgegroeid tot een van de meest serieuze proeverijen van ons land. Heel plezierig was ook de com binatie van de wijn met het uitgebreide kaasbuffet van Betty Koster - een begrip in horeca Nederland - van Kaas handel l'Amuse in Haarlem. Zij had die middag een toe passelijke keuze gemaakt van zowel kaasjes uit de Bour gogne als uit ons eigen land. Wijnminnend Nederland kan deze dagen zijn hart opha len. Volgende week om deze tijd wordt de Beaujolais Pri meur 'gedeblokkeerd'. Deze, zoals door wijnschrijver Hu- brecht Duijker in zijn onlangs verschenen boek 'De com plete wijnliefhebber' omschreven 'nog purperen, fruitrij ke, ongecompliceerde wijn', mag vanaf de derde donder dag in november worden verkocht. Heel slim zijn de Itali anen. Hun primeurwijn - de Vino Novello - mag vanaf 6 november in de handel worden gebracht. Als reden voe ren zij op dat de Novello ongeveer 25 dagen na de wijn oogst gereed is. Het Amsterdamse Hilton Hotel waar de van origine Itali aanse general manager Roberto Payer de scepter zwaait maakt jaarlijks een groot feest van de presentatie van de Italiaanse primeurwijn. Afgelopen week ontkurkte hij, in het bijzijn van vele genodigden waaronder ook een groot aantal bekende Nederlanders, op spectaculaire wijze de Novello. Nog even wachten dus op de Beaujolais Pri meur. Het wachten wordt beloond want kenners voorspellen een goed jaar. JOHN BEEREN Gefokte patrijzen, fazanten en kwartels ten onrechte als wild over de toonbank Het eten van wild lijkt zich in ons land te beperken tot de drie laatste maanden van het jaar. Dat je vrijwel het gehele jaar door wild kunt eten, ontgaat de meeste mensen. Ook in de res taurants, waar men eigenlijk beter moet weten, staat er in de eerste negen maanden van het jaar geen wild op de kaart. Een uitzondering kan men wel maken voor de wilde eend, waarop in ons land al vanaf be gin augustus mag worden ge schoten. Daarvoor maakt men hier en daar wel eens een plaatsje vrij op de kaart. Dat de meeste Nederlanders het wild in het laatste kwartaal van het jaar wél en in de andere kwartalen niet eten, heeft onder andere te maken met de kwali teit van het wild. Die is in de periode na de zomer vrijwel al tijd bijzonder hoog. De in ons land geldende jachtwet is er van oudsher op ingesteld. Om te voorkomen dat het bejaagba- re wild uit het landschap zou verdwijnen, wordt het be schermd. Hierdoor is de jacht op het wild beperkt en voor een belangrijk deel verboden. Wel geeft men, zoals voor herten en wilde zwijnen, voor bepaalde gebieden afschotvergunningen af, waardoor de soort zich goed kan handhaven. Hoewel er in ons land steeds minder wild op de markt komt, eten we er jaarlijks toch steeds meer van. Een belangrijk deel daarvan wordt geïmporteerd uit landen in Oost-Europa, Zuid- Amerika en Azië. Ook Zuidelijk Afrika heeft zich op die markt Een ree in het wild achter de hekken van kroondomein Het Loo. FOTO GPD GEURT BESSELING begeven, al is het niet duidelijk of het wel om écht wild gaat - dus niet gefokt- Van dat gefokte wild eten we trouwens ook steeds meer. Vaak gebeurt dat zonder dat we het weten. Het fokken van wild is big business en men gaat daarbij zo ver, dat in ons land ook de herten in de hertenkam pen erbij worden betrokken. Hoewel er dit jaar een voor het wild verplichte certificering is ingevoerd, waardoor kan wor den nagegaan waar het wild vandaan komt, blijkt dat voor de consument helemaal niet te werken. Wie het wild van de poelier betrekt of in de super markt koopt, merkt vrijwel niets van die certificering. De her komst, waar alles omdraait, is voor een leek meestel niet te achterhalen. Het zijn overigens niet alleen de herten en wilde zwijnen die wanneer ze zijn gefokt voor écht wild doorgaan. Ook gefok te patrijzen, fazanten en kwar tels gaan als echt wild over de toonbank en worden als zoda nig op de wildkaarten van veel restaurants aangeboden. Op die kaarten kom je trouwens ook heel veel dieren tegen die al sinds jaar en dag niet meer tot het wild worden gerekend en het bij ons ook nooit waren. De parelhoenders, tamme eenden, kalkoenen en struisvogels kun je net als tamme konijnen en gefokte duiven met de beste wil van de wereld niet tot het wild rekenen. In restaurants waar ze wel op de wildkaart staan, tracht men u dan ook, keurig uitgedrukt, te misleiden. Dat men het in die wereld allemaal niet zo nauw neemt, blijkt trouwens ook uit het recent verschenen kook boek dat Joyce Huisman voor de in de Achterhoek samenwer kende restaurants samenstelde. Die restaurants boeken jaar na jaar, en nu al voor de vijfen twintigste keer, opvallende suc cessen met hun actie 'Wild eten in de Achterhoek'. Ook daar komt gefokt wild op tafel en eerlijk gezegd ook niet zo weinig. Recepten voor struis vogelbiefstuk, gerookte eenden borst en de op het vet gebakken eendenfilet horen niet thuis in dat boek en al evenmin in de restaurants in de Achterhoek en elders. HANS BELTERMAN Wildzwijnskoteletjes met preisselbeeren Wilde zwijnen worden in ons land al sinds mensenheugenis gefokt. Het gaat bij deze dieren om de kleintjes. Wanneer ze ouder dan 6 maanden zijn, is de fijne smaak verdwenen en zijn ze voor consumptie niet meer geschikt. Maak de koteletjes droog met keukenpapier en wrijf ze in met zout en peper. Verhit een koekenpan en voeg boter en olie toe. Wacht tot het schuim van de boter grotendeels is weggetrokken. Bak de koteletjes in 4 minuten aan weerszijden goudbruin. Neem ze uit de pan en leg ze op een hittebestendige schaal. Plaats de schaal in het midden van de tot 130 "C voorverwarmde oven (nagaren). Verwijder bakboter en olie uit de koekenpan. Blus de pan met de rode wijn. Roer de aanzet- sels van de bodem van de pan los. Laat er even de kook over gaan. Voeg de wildfond toe en breng alles opnieuw aan de kook. Strooi allesbinder erover en roer alles krachtig door. Schenk de kokende saus door een zeefje in een pannetje met dikke bodem. Voeg naar eigen smaak zout en peper toe. Roer de preis selbeeren door de saus en laat alles door en door warm worden. Presentatie: Leg op elk voorverwarmd bord 2 wildzwijnskoteletjes. Schep de saus met de preisselbeeren ernaast. Geef er gepocheerde of gebakken appelparten en gegratineerde aardappelpuree bij. Benodigdheden voor 4 hoofdgerechten: 8 koteletjes van (gefokte) jonge wilde zwijnen; zout; zwarte peper uit de molen; 35 gram boter; 3 eetl. olijfolie (traditioneel); 3 eetl. rode wijn, zoals Beaujolais Villages; 2 theel. allesbinder; 6 eetl. preisselbeerencompote, uit potje. De tijd dat je als vegetariër werd afgescheept met een 'aangekle de' omelet lijkt definitief voorbij in de betere horeca. Wat te denken van 'met kaneel gepar fumeerde schuimige tomaten soep. groene asperges en cana pés met Montbriac'? Of een 'taartje van artisjok en bospad destoelen. parelgortrisotto en een lavendelspies met sporen- zwam-crème saus'? In het Rot terdams-Delftse restaurant De Zwethheul is een voorzet gege ven voor hoe er vegetarisch op topniveau kan worden gekookt. Dat begon al met de amuses, de mondvermaakjes, waarbij met name het ijsbergslablad opviel, gevuld met Hollandse knolsel derij, koolraap, koolrabi en ro de biet met een vinaigrette van bospeentjes en komkommer. Bij hun 'gelegenheidsmenu' werkten chef-koks Erik van Loo (De Zwethheul), André van Doom (De Hoefslag, Bosch en Duin) en Jaap Istha (De Bok- kenpruik, Hardenberg) met wat zij luxe vegetarische ingrediën ten noemen, waarbij de truffel nu eens buiten beschouwing werd gelaten. Van Loo's dessert De drie koks presenteren hun vegetarische gerechten in restaurant De Zwethheul. was zelfs geschikt voor veganis- ten, omdat er geen gebruik was gemaakt van boter, room of an dere dierlijke producten. Maar daar hoorde je niemand over bij het proeven van de carpac cio van ananas, gemarineerd in ananascoulis en szechuan pe pers in combinatie met choco lade. De samenstelling van het 'vega- menu' is geheel in de geest van de Alliance Gastronomique Néerlandaise. Deze maand is de landelijke restaurantclub be gonnen met het serveren van een lunch- en dinermenu in een vegetarische versie. Niet tij- FOTO GPD JAAP ROZEMA delijk, maar om de groeiende groep vegetariërs of gelegen heidsvegetariërs ook in de toe komst te kunnen bedienen. „Want niet iedereen heeft altijd zin in een stuk vis of vlees," REDACTIE RIEN POLDERMAN' Quiche met spruitjes en champig verwoordt Alliance-voorzitter Fons van Groeningen (zelf uit bater van Kaatje bij de Sluis in Blokzijl) de handreiking naar degenen die het liever bij groente houden. „Leek het vroeger zo, dat je als gast om een gunst moest vragen, nu bieden alle 34 Alliance-restau rants automatisch een vegeta risch menu aan." Van Groeningen geeft toe, dat het ene restaurant wat meer creativiteit aan de dag zal leg gen bij het bereiden van vlees- en visloze gerechten, dan het andere. „Maar dat is dan een tekortkoming dat ze zelf moe ten oplossen. Ze moeten wel, want de vraag zal alleen maar groter worden." Ook wat betreft de wijnkeuze doet hij een beroep op het aan passingsvermogen van zijn le den: „Vegetariërs hebben het imago dat ze liever een glas wa ter bij het eten drinken in plaats van een mooi glas wijn. Maar", concludeert hij bij een Vouvray uit '96, „misschien is dat idee inmiddels ook achterhaald." ELLEN SCHOLTENS De quiche kan als een vegeta risch hoofdgerecht worden ge geven. Als bijgerecht past de quiche uitstekend bij gerechten met wild. Laat het bladerdeeg ontdooien. Beboter intussen een quiche-, vlaai- of springvorm met een middellijn van 26 a 28 cm. Leg de deegplakken op elkaar. Rol ze op een met wat bloem bestoven werkvlak met een eveneens met bloem bestoven deegroller uit tot een ronde plak met een mid dellijn van ca. 32 cm. Bekleed de bodem en wand van de vorm er mee. Prik met een vork gaatjes in de deegbodem. Zet de vorm daarna tot verder gebruik in de koelkast Zet de spruitjes op met ruim kokend water waaraan zout is toegevoegd. Laat de spruitjes 7 a 8 minuten koken. Stort ze daarna op een zeef en laat ze uit lekken, afkoelen en zoveel mo gelijk opdrogen. Verhit een wok en laat er 30 gram boter in smel ten. Laat de boter even door de pan walsen. Temper de warmte bron. Fruit de sjalotten 2 minu ten. Voeg knoflook en champig nons toe. Laat aJles, onder voort durend roeren en omscheppen 4 a 5 minuten bakken. Schep daar na de spruitjes erdoor. Laat ze 3 minuten zachtjes mee bakken. Stort alles op een grote zeef of in een vergiet. Laat alles uitlekken en afkoelen. Klop intussen in een kom eieren en room los. Voeg zout peper en nootmus kaat toe. Bestrooi de deegbodem gelijkmatig met brood- of be- schuitkruim. Verdeel spuitjes en champignons erover. Schenk het roommengsel erover. Plaats de vorm iets onder het midden in de voorverwarmde oven (200 "C). Reken op een baktijd va 55 minuten. Leg, wam bovenzijde van de quich te donker wordt, een velk aluminiumfolie erop. Presentatie: wanneer d« in een quichevorm is ge|gr dan kan ze in de schaal opgediend. Zo niet, dan ri nog warme quiche uit d worden genomen en die a een platte ronde schaal v den gelegd. Benodigdheden Hoofdgerecht voor 3 en bijgerecht voor ca e personen: 5 plakken bladerdee (10 x 10 cm.), diepgevroren: ca. 2 eetl. bloem, bezeefd; eetl. grof kruim van droog brood of beschuit (liever geen paneermeel); 350 gr kleine spruitjes, schoongemaakt; zou ca. 50 gram boter; 5 gram sjalotjes, gesnipperd; 2 teentjr knoflook, ragfijn gehakt; 250 gram kleine champignons, schoongemaakt; 3 grote eieren; 3,5 dl (kook)room; witte peper uit de molen, nootmuskaat; 50 gra geraspte belegen (of nog oudere) Goudse kaas. Cassoulet 'met wild' De cassoulet is een gerecht dat thuishoort aan de Franse zijde van de Pyreneeën. Men onder scheidt drie klassieke cassoulet- gerechten waarop in de loop der tijd honderden varianten zijn bedacht Met de oorspronkelijke cassoulet hebben die gerechten, op de witte bonen na, nog wei nig te maken. Deze cassoulet hooort bij de laatste categorie. Maak het vlees droog met keu kenpapier. Snijd het in stukjes van ca. 2 cm.. Strooi er wat zout en peper over. Laat de witte bo nen in een vergiet uitlekken. Spoel er een royale hoeveelheid koud water over. Laat ze op nieuw uitlekken. Verhit een gro te pan met dikke bodem. Voeg boter en 3 eetlepels olie toe. Wacht tot het schuim van de boter grotendeels is weggetrok ken. Bak het vlees er, onder re gelmatig omscheppen, licht bruin in. Neem met een schuim spaan het vlees uit de pan. Houd het warm. Fruit in de res terende bakboter/olie de ui 3 minuten boven een matig afge stelde warmtebron. Voeg knof look toe en roer 1 minuut daar na de paprika- en tomatenblok- jes erdoor. Laat alles 3 minuten zachtjes bakken. Doe er laurier blad, rozemarijn, wildfond en wijn bij. Breng alles aan de kook. Voeg het vlees toe. Tem per de warmtebron en iaat alles ca. 75 minuten, met het deksel schuin op de pan, zachtjes stoven. Verwijder daarna het laurierblad en de rozemarijn. Schep de witte bonen en de pe terselie door het gerecht Laat alles door en door warm wor den. Doe alles over in een grote ovenvaste schaal. Bestn oppervlak met een vrij laag broodkruim e 1,5 eetlepel olie over. Pi schaal in het midden va 220 "C. voorverwarmd? Laat in ca. 20 minuten e fraaie goudbruine korst gerecht bakken. Presentatie: dien het gei de ovenschaal op. Schep fel de mooie korst doorl recht Geef er een eenvo groene sla bij. Benodigdheden Voor 4 personen: 600 gram ontbeend vers vlees van (gefokt konijnen, herten en/c wildzwijnen. 600 grai gekookte witte bonei uit blik of pot; zout; witte peper uit de molen; 50 gram bote 4,5 eetl. olijfolie, 2 uie grof gesnipperd, 2 teentjes knoflook, fijn gehakt; 1 grote rode paprika, bij voorkeur ontveld, vruchtvlees i kleine blokjes gesneden; 3 grote tomaten, ontveld, vruchtvlees in blokjes gesneden; 1 klein laurierblad; 1 takje verse rozemarijn; 3 dl wildfond, uit potje; 1 droge witte wijn, zoal Chardonnay; 2 eetl. fijngehakte bladpeterselie; ca. 75 gram broodkruim. Veel mensen hebben te veel cholesterol in hun bloed. Dat vergroot de kans op hart- en vaatziekten. Het is belangrijk om te proberen het cholesterol gehalte omlaag te brengen. Dat kan op diverse manieren, maar het gaat wel steeds om een be tere leefstijl. Belangrijk zijn: goede voeding, een passend li chaamsgewicht, voldoende li chaamsbeweging, niet roken. Als ondanks een goede leefstijl het cholesterolgehalte enigszins verhoogd is, kan dat verder worden verlaagd met de nieuwe margarineachtige producten die sinds kort te koop zijn. Cholesterol is een vetachtige stof die onmisbaar is voor het lichaam. Het heeft een functie in celwanden, hormonen en vetstofwisseling. De lever zorgt voor de juiste balans tussen aanmaak en afvoer van choles terol. Verstoring van deze ba lans treedt op als de voeding te veel verzadigd vet bevat, door roken en door te weinig li chaamsbeweging. Daarom is het van belang goede voeding te gebruiken met zo min moge lijk verzadigd vet en een redelij ke hoeveelheid onverzadigd vet. Verzadigd vet komt vooral voor in voedingsmiddelen van dier lijke oorsprong zoals melkvet en vleesvet. Enkele plantaardige producten leveren ook verza digd vet, zoals voedingsmidde len die bereid zijn van cacao, kokos en palmpitten. Vis en de meeste plantaardige producten bevatten onverzadigd vet. Sterolen en stanolen van plant aardige oorsprong zijn stoffen die ervoor zorgen dat er minder cholesterol in ons darmkanaal wordt opgenomen; daardoor daalt het cholesterolgehalte in het bloed iets. Onze voeding le vert van nature ongeveer 200 milligram plantensterolen, te weinig om effect te hebben. Sinds kort zijn er twee margari neachtige producten te koop waaraan extra plantensterolen of plantenstanolen zijn toege voegd in hoeveelheden die wel degelijk effect hebben. Uit onderzoek is gebleken dat deze broodsmeersels bij een normaal gebruik het choleste rolgehalte in het bloed met tien procent verlagen. Voor perso nen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten als gevolg van een te hoog cholesterolge halte in het bloed betekent het gebruik van deze producten een verlaging van dat risico met wel dertig procent. Voor het Voedingscentrum staan een gezonde voedselkeu- ze en een gezonde leefstijl nog steeds op de eerste plaats. Al leen voor mensen met een ver hoogd cholesterolgehalte is er nu een extra mogelijkheid bij gekomen. Het is dus niet be doeld om een ongezonde leef stijl te compenseren: je kunt niet zomaar weer vette snacks en dergelijke gaan gebruiken, omdat je die gezondt ne op je brood smeei Wie meer wil weten lesterolbeperkende n len kan de Voedingst bellen: op werkdagei en 16 uur, 070-30688 INEKE VOLKERS diëtiste Voedingscentrum PUZZEL Kruiswoordraadsel HORIZONTAAL: 1. Met andere woorden; 4. Frans lidwoord; 7. broeikas; 10. voegwoord; 12. scheepstouw; 13. familielid; 14. soort stof; 15. scharnier van een hengsel; 16. koude lekkernij; 17. Organisatie der Verenigde Volken; 19. dwarsmast; 20. deel van het oor; 1 2 b 6 7 8 9 10 11 12 13 14 1b 16 17 18 19 21uitroep van schrik; 22. bazige vrouw; 23. armoedige woning; 25. Engelse ontkenning;- 27. snel; 28. uitroep van afkeer; 29. voorvoegsel; 30. windrichting; 32. muzieknoot; 33. doorgang; 35. uitvoering; 36. Nederlandse luchtvaartmaatschappij. VERTICAAL: 2. Spil; 3. vaste regel; 4. Zwitsers kanton; 5. deel van een Franse ontkenning; 6. eb of vloed; 8. gesneden hengst; 9. pampahaas; 11opzoeken in een boek; 13. tabaksoort; 17. bunzing; 18. wilde haver; 22. bouwval; 24. Griekse alcoholische drank; 26. Amerikaanse staat; 30. dwaas; 31. zwaardwalvis; 33. personal computer; 34. buisverlichting. Oplossing van woensdag: Horizontaal: 1 Gekras; 4 henna; 5. spot; 7. kalot; 8. bad; 9. alpaca; 10. turner. Verticaal: 1. Gangloper; 2. kwast; 3. Arno; 4. hokvast; 6. tod; 8. baar. 20 21 22 23 24 2b 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 HET WEER Nieuwe depressie op komst Droog was het aan het begin van deze week niet maar veel neerslag werd evenmin op gevangen. Gisteren arriveerde de langzaam opvullende, maar nog altijd diepe depres sie ten noordwesten van Den Helder. Daar door kregen de rond de depressie circule rende storingshaarden aanmerkelijk meer greep op onze streken hetgeen tot uiting kwam in een totaal verregende woensdag. Bovendien waren de hoeveelheden neer slag heel groot. De neerslagstations van het KNMI, die 's ochtends rond 9 uur de regen meter legen, rapporteerden toen al lokaal 25 mm (regio Katwijk). Gisteravond meldde Schiphol een etmaalsom van 22 mm, Haar lem-West ook 22, Santpoort-Noord en Hoofddorp 21, Nieuw-Vennep 20 en Aals meer 19 mm. Tijdens de afgelopen nacht is er opnieuw plaatselijk zo'n 15 mm geval len: Santpoort-Noord 17. Gerekend vanaf dinsdagavond bedraagt de oogst plaatselijk ruim 35 mm (Santpoort en Valkenburg 38) en de maand als geheel is hier en daar al weer de grens van 80 mm gepasseerd. Opvallend zijn verder de geringe tempera tuurverschillen tussen dag en nacht. Gis ternacht werd het op Schiphol niet kouder dan 7,6 graad, overdag niet warmer dan 9,1. Ook morgen, wanneer de depressie zich verder opvullend over het Skagerrak verwijdert, worden nog enkele buien ver wacht en komt het kwik op vrijwel hetzelf de niveau uit. De wind waait uitl tot zuidwesten en blijft aan de ki krachtig. Voor het weekeinde is een nieuw sie van belang. Het systeem verp naar de Britse eilanden en misse latere fase ook wel naar de Noori dat was vanochtend nog niet hel ker. Fronten veroorzaken vooral en maandag regen en ook de wit weer aan. Wellicht blijft het zatei rende het grootste deel van de d doordat de belangrijkste regengt aanvankelijk ten noorden en noc van ons land langstrekken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 10