Campagne tegen een dode
Gesprek van de Dag
r
H
Privé-gegevens studenten TU Delft te kijk
VRIJDAG 3 NOVEMBER 2000
ommeiitaar
Netelenbos en de ANWB
Eén eigenschap kan verkeersminister Tineke Netelen
bos niet worden ontzegd en dat is lef. Of het nu om
Schiphol, de spoorwegen of het rekeningrijden gaat,
de PvdA-minister staat letterlijk haar mannetje. Con
flicten gaat zij niet uit de weg. Waai- haar voorganger
Annemarie Jorritsma haar stinkende best deed zich
op alle mogelijke manieren te identificeren met Neer-
lands society, houdt Tineke afstand.
Na Den Besten (aanbesteding HSL) en Cerfontaine
(geluidboetes voor Schiphol) in de gordijnen te heb
ben gejaagd, is het nu de beurt aan ANWB-voorzitter
Van Woerkom. Netelenbos is het verzet van de ANWB
tegen het rekeningrijden beu. De niet-aflatende cam
pagne van de autolobby onder aanvoering van De Te
legraaf is voor haar reden de relatie met de ANWB te
gen het licht te houden.
Officieel ontkent ze natuurlijk deze 'link'. Maar tege
lijk zegt ze - met een verwijzing naar het rekeningrij
den - dat de rol van de ANWB als beïnvloeder van de
overheid haar niet aanstaat. Nu is de ANWB een ui
terst machtige club met haar 3,3 miljoen leden. Op
sommige terreinen, zoals de bewegwijzering van Ne
derland, neemt de ANWB een monopolistische posi
tie in. Op andere terreinen, zoals hulp bij pech langs
de weg, kan de automobilist nauwelijks om de we
genwacht heen. In feite dreigt Netelenbos de ANWB
met keiharde represailles als de autolobby het reke
ningrijden niet een kans geeft.
Degelijke methoden rieken enigszins, zoals de ANWB
ook terecht beweert, naar chantage. Overigens han
teerde Netelenbos soortgelijke methoden om de grote
gemeenten over te halen proeven met het rekening
rijden toe te staan. Hier hield zij de gemeenten een
zak geld voor als beloning voor het meedoen. Alleen
Utrecht hapte niet toe.
Nu heeft de ANWB als vereniging natuurlijk recht op
een eigen mening. Die mening is inmiddels wijd en
zijd bekend. Wat de minister vooral steekt is de rol
van de ANWB in de organisatie van het verzet. Door
handig in te haken op de onderbuikgevoelens in de
samenleving, is inmiddels een dusdanige negatieve
sfeer rond het rekeningrijden gecreëerd, dat het pro
ject al bij voorbaat tot mislukken gedoemd lijkt.
En daarom grijpt Netelenbos nu maar zelf naar wat
onorthodoxe middelen om de ANWB op de knieën te
krijgen. Wellicht verdient haar optreden geen
schoonheidsprijs, maar aan de andere kant betaalt zij
de autolobby met gelijke munt terug. En dat valt, on
geacht de uitkomst van de proeven met het rekening
rijden, wel in haar te prijzen. Haar naam staat niet
voor niets bovenaan de lijst van kandidaten voor 's
land eerste vrouwelijke premier.
rJLele\isie
Superman-kwestie
Ach, waren wij Superman... Dan draaide alles om het
bereiken van de onbereikbare geliefde. Dan volgde de
ene romantische bekentenis op de andere. Dan waren
helden en slechteriken makkelijk uit elkaar'te houden.
En dan was in elke reddeloze situatie de redding nabij.
Ja, van een half uurtje Lois en Clark wordt Wil be
hoorlijk melodramatisch.
Er was gisteravond duidelijk een kloof tussen Lois en
Clark, dat zag Wil zelfs zonder de voorgaande afleve
ringen te kennen. Hadden de eeuwige tortelduifjes in
een eerdere uitzending soms toegegeven aan hun hun
kering? Dat is natuurlijk de nekslag bij zo'n serie. Een
telefoontje van Wils zus - een trouwe kijker - geeft op
heldering in de Superman-kwestie.
De roekeloze Lois duikt met haar nieuwsgierige jour-
nalistenneus voortdurend in zaken die haar in de pro
blemen brengen, vertelt de fan. En als zij zich weer in
denesten heeft gewerkt, komt Superman haar redden.
Een vertrouwd scenario, dat dagelijks terugkeert.
De serie nam onlangs een dramatische wending, ver
volgt de bewonderaar, toen de slechteriken Lois ge
bruikten om Superman te ontmaskeren. Uiteraard
kwam alles op zijn pootjes terecht en de held besloot
zijn ware aard bekend te maken. En passant deed hij
de dame een huwelijksaanzoek. Korte tijd wentelden
de geliefden zich in hun geluk. Maar de onverlaten
bleven Lois, die niet van Supermans zijde week, in ge
vaar brengen. Voor haar eigen bestwil maakte de held
met de cape het uit.
En toen zapte Wil langs. Onze donkergelokte spetter en
zijn domme gansje maken moeilijke tijden door. Het is
ook een gevoelige jongen, die Clark, weet de kenner te
vertellen. En hij verrichtte zijn wanhoopsdaad met
pijn in het hart. Want zijn liefde voor Lois is eeuwig,
bezwoer hij haar. Snif.
Dat wordt een knipperlichtrelatie, voorspelt Wils
nuchtere familielid. Kijken dus, vanavond. En tot die
tijd zwijmelen. Was er voor iedereen maar een Super
man of een Supervrouw. Dan werd ook Wil in de ster
ke armen van een held door het slaapkamerraam naar
huis gevlogen. Dan was alle emotie uit te drukken in
dat ene woord waarmee Lois deze aflevering afsloot.
„Wow!"
WIL BUYS
enselijh
Filmacteur BRAD PITT is dit jaar opnieuw de
meest sexy man op aarde. Dat vindt althans het
tijdschrift People. De 36-jarige Pitt is de eerste
man die twee keer het meest sexy is
genoemd sinds het blad in 1985
begon met het jaarlijks aanwijzen
van de aantrekkelijkste mensen.
Pitt veroverde de titel ook in 1995,
toen hij te boek stond als de meest
gewilde vrijgezel van Hollywood. In
juli trouwde Pitt met Jennifer
Aniston, ster in de televisieserie
Friends. Voorgangers van Pitt wa
ren onder andere Richard Gere,
Sean Connery, Tom Cruise, Denzel
Washington en George Clooney.
mogelijk een vervolg in[e
Duitsland. Joop van dei
de producties is in ond£
handeling met een DuitL
zender, maar wil pas ze^
welke dat is, als er eenf
tract ligt. De productief
schappij, die over de r
voor Europa beschikt, i
het programma mogelijk
elders in Europa exploit,
Voorjaar 2001 krijgt 'Ja^
wil een miljonair' een v|r
in Nederland.
De VARA begint op 11 november weer met de populaire televisieserie OPPASfc
Hoofdpersoon Coen Flink, alias opa Buys, overleed eerder dit jaar. Zijn opvolg
de serie wordt nu een emeritus-hoogleraar economie uit Groningen, gespeeldL
EDMOND CLASSEN. Zijn naam is Rogier van Cleeff. Hij is aan de rechtste kaW
verder nogal slordig en verstrooid. Hij is een neef van opa Bol, gespeeld doorfo
achtergebleven Ben Hulsman. Van Cleeff komt toevallig langs en blijft hangek-
heimelijke opluchting van opa Bol. Die voelt zich verloren na de dood van opfc
Buys. Aan het begin van de nieuwe reeks afleveringen is deze net een paar df
eerder overleden aan een hartstilstand.
de Dienst Technische Ondersteuning
(DTO). Deze denkt nog twee weken nodig
te hebben om een verbeterde versie te in
stalleren. De Koo maakt zich niet druk om
de 'kraakbaarheid' van de site. Alleen de
allerhandigsten kunnen volgens hem met
veel geduld de beveiliging omzeilen. Bo
vendien noemt hij de waarde van de stu-
dentengegevens (wachtwoorden, adres
sen en namen) niet zo groot.
De Delftse Studentenvakbond VSSD is
ontevreden met de reactie van de DTO.
Volgens de vakbond had het tentamen-
aanmeldsysteem nooit op internet mogen
blijven 'draaien'. ,,Een fout kan altijd
voorkomen", stelt voorzitter Nadine Wen-
nersbusch. „Maar dan moet je die onmid
dellijk repareren. En als dat niet lukt, haal
je dat programma van het net. We zitten
hier in Delft, er zijn genoeg studenten die
Nieuw: de mobiele
wegwerptelefoon
Nog even, en dan ligt na de
wegwerpcamera en de weg
werpaansteker ook de mobiele
wegwerptelefoon in de winkel.
Dat valt te lezen in het Ameri
kaanse dagblad USA Today. Een
Amerikaanse speelgoedont
werpster kwam op dit idee, na
dat ze met pech langs de weg
had gestaan en uit frustatie
haar telefoon uit het raam wilde
gooien.
Een paar jaar en twee dozijn
patent-aanvragen later, is de
wegwerptelefoon klaar voor
productie. Het gaat om een kar
tonnen toestel met lichtgewicht
elektronica dat een beltegoed
Vein ongeveer vijftig gulden
krijgt. Begin volgend jaar moet
de telefoon in de winkel liggen.
Het aanmeldsysteem van de TU Delft is
zo lek als een mandje. Namen, adressen
en computerwachtwoorden liggen voor
het grijpen. Wie technisch onderlegd is en
kwaad wil, kan bovendien willekeurig stu
denten af- en aanmelden voor tentamens.
Student informatica Joris van Rantwijk
constateerde het vier maanden geleden.
Een ochtend en een middagje sleutelen
waren genoeg om het systeem te kraken.
Om de universiteit van dienst te zijn,
schreef hij een rapportje met zijn bevin
dingen. Een welwillende reactie volgde,
maar enig resultaat bleef uit. Op de site
kan hij tot zijn verbazing nog steeds doen
en laten wat hij wil. „Ik vind dat ergerlijk.
Het is heel slordig om zo met studenten-
gegevens om te gaan."
Aan de fout in de beveiliging wordt in
middels hard gewerkt, zegt N. de Koo van
de intelligentie hebben om in te breken."
De kraakactie van de student werd mede
ingegeven door de TU zelf. In juni volgde
Van Rantwijk een college over internetbe
veiliging dat voorzag in een praktijkop
dracht. Toen hij de tentamenaanmeldsite
gebruikte, besloot hij er een onderzoekje
aan te wijden. „Ik zag onmiddellijk dat
het niet best was geregeld. De site was
traag en rommelig. Als dat niet klopt,
dacht ik, dan moet ik ook de beveiliging
maar eens onder de loep nemen. Het
heeft me al met al een dag gekost om de
site te kraken."
Dat het systeem nog steeds toegankelijk
is, vindt hij treurig. „Neem de wacht
woorden die je kunt kraken. Veel mensen
gebruiken die ook elders. Er kan dus wel
degelijk schade worden aangericht."
Hoe voer je campagne tegen een dode tegenstander? Dat is de
bizarre vraag waarvoor de Republikeinse senator John Ashcroft
uit de staat Missouri zichzelf gesteld ziet. De christelijk-conser-
vatieve Ashcroft hoopt op 7 november voor een periode van zes
jaar te worden herkozen in de Amerikaanse Senaat. Het lijkt er
echter op dat de inwoners van Missouri de voorkeur geven aan
zijn Democratische uitdager Mei Carnahan. Dat deze onlangs
ter aarde werd besteld, doet daaraan niets af.
De 'blijvertje
van Schiphol
Op de parkeerterreinen vijofi
Schiphol blijven jaarlijks
vijftig auto's achter. Mees sv(
zijn het wrakken. De eigei f v\
dumpt op weg naar een v
bestemming zijn auto dai en
verzekerd. Soms blijft er e )rc
een fonkelnieuwe auto st;
Die blijkt meestal te zijn g rsd
len. Deze wagens gaan vi;
Koninklijke Marechaussei acl
rug naar de eigenaar.
De medewerkers van Pari
beheer hebben de 'blijver
meestal snel in de gaten,
ze blijven staan als een ge
van het terrein leeg is. Vet ye<
zijn ze bedekt door vuil ei
want de auto's moeten vo
de juridische voorschrifte
halfjaar onberoerd blijven
die tijd wordt een adverte ig.
gezet. Een enkele maal du
eigenaar alsnog op.
Schiphol is niet blij met dion
ontwikkeling. Behalve dat
achterblijvers een plek vaftp
den, derft Parkeerbeheer f
keergelden. De luchthave
draait daarnaast voor de
kosten op.
Vrijheid hoogs
goed Nederlan
ibl
Mei Carnahan in zijn lesvliegtuigje. De gouverneur kwam onlangs om bij een vliegtuigongeluk. Inzet: Jean Carnahan belooft, omringd door haar familie, dat zij het vuur van haar man
brandend zal houden. fotos ap kelley mcCall en orun wagner
Ruim twee weken geleden wa
ren Ashcroft en Carnahan nog
verwikkeld in een van de bitter
ste campagnes van dit verkie
zingsjaar. De twee bestookten
elkaar dag in dag uit met pek en
kokende olie. Carnahan por
tretteerde Ashcroft als een into
lerante ayatollah, die volledig in
de zak zit van de farmaceuti
sche industrie. Ashcroft affi
cheerde Carnahan als een fana
tieke socialist, die knoeide met
de financiering van zijn cam
pagnes. De oorlog tussen beide
kandidaten kwam op 16 okto
ber met een klap tot stilstand.
Carnahan stortte die dag samen
met zijn zoon en een medewer
ker nabij St. Louis neer in een
tweemotorig vliegtuigje.
Tot zijn plotselinge dood was
Carnahan gouverneur van Mis
souri. In die positie was de De
mocraat uitgegroeid tot een van
de populairste en invloedrijkste
politici in het middenwesten
van de VS. In de race om de se
naatszetel van Missouri lag hij
niet meer dan een neuslengte
achter op Ashcroft. Het fatale
vliegtuigongeluk van 16 oktober
veranderde alles.
De Democraten reageerden ter
neergeslagen op het nieuws
over Camahans dood. Alle
hoop op het heroveren van een
Democratische meerderheid in
de Senaat leek verloren. Ash
croft zou op 7 november ge
ruisloos naar de overwinning
zeilen, dachten ze. De mede
werkers van Al Gore vreesden
intussen dat de dood van de
populaire gouverneur tot brede
apathie zou leiden onder De
mocratische kiezers in Missou
ri. Dat zou Bush de zege kun
nen bezorgen in deze cruciale
staat.
Maar met nog een week te gaan
in de campagne heeft Carna
han een duidelijke voorsprong
genomen in de peilingen. De
Republikeinen vragen zich ver
twijfeld af hoe te reageren op
die verrassende ontwikkeling.
Over de doden niets dan goeds,
nietwaar? Ashcroft voert nu
campagne tegen een fantoom
en hij balanceert daarbij op een
dunne draad: zelfs milde kritiek
op Carnahan zal door talloze
kiezers worden opgevat als een
bewijs van harteloosheid.
Deze week kregen de inwoners
van Missouri de verzekering
van Carnahans weduwe Jean
dat zij 'het vuur brandend zal
houden'. Als Mei Carnahan
dinsdag wordt gekozen tot se
nator, zal zijn weduwe zijn
plaats innemen in de Senaat.
„Ik zeg u toe dat ik onze geza
menlijke dromen mee zal ne
men naar Washington", aldus
Jean Carnahan.
Nog voor die toezegging ver
schenen in Missouri de eerste
bumperstickers met het op
schrift 'Ik sta nog steeds achter
Mei'. En: 'Laat het vuur niet uit
gaan'. 'Dead Man Running'
(Dode man voert campagne)
berichten de Amerikaanse
kranten, in een variatie op het
macabere 'Dead Man Walking',
de woorden waarmee gevan
genbewaarders aankondigen
dat een ter dood veroordeelde
gedetineerde naar zijn cel wan
delt.
Ofschoon de situatie in Missou
ri om verschillende redenen ta
melijk uniek is, zou het zeker
niet voor het eerst zijn in de
Amerikaanse geschiedenis dat
een echtgenote van een overle
den politicus diens functie
overneemt. Zeven van de 26
vrouwelijke senatoren die de VS
voortbrachten, maakten hun
entree in de Senaat als plaats
vervanger van hun overleden
echtgenoot. In het Huis van Af
gevaardigden gold dit voor 37
vrouwen, op een totaal van 165
vrouwelijke leden. Tot halver
wege de twintigste eeuw was dit
hoegenaamd de enige manier
voor vrouwen om het mannen-
bolwerk op Capitol Hill binnen
te komen.
Weduwen die de nalatenschap
van hun echtgenoot levend wil
len houden, doen het als ver
kiezingskandidaat in de VS over
het algemeen veel beter dan
vrouwen die uit eigen naam
campagne voeren. Hun kans op
de verkiezingszege is liefst zes
keer zo groot.
De grote kracht van de 'wedu
we-kandidaat' ligt besloten in
de begrijpelijke sympathie die
hun kandidatuur oproept bij
talrijke kiezers. Ook speelt mee
dat veel kiezers als vanzelfspre
kend aannemen dat ze met een
stem op de weduwe van een
populair politicus, diens ideeën
en grondbeginselen maximaal
overeind helpen houden.
Het huidige Congres (Senaat en
Huis van Afgevaardigden) telt
drie vrouwelijke leden die de
zetel innamen van hun overle
den echtgenoot: de Republi
keinse afgevaardigde Mary Bo
no uit California (weduwe van
de verongelukte popzanger en
politicus Sonny Bono), haar
partijgenoot Jo Ann Emerson
uit Missouri, alsmede de De
mocratische afgevaardigde Lois
Capps uit California.
JOHN WANDERS
Vrijheid is het hoogste got
voor de Nederlander. In e
onderzoek naar zingeving
Nederlander krijgt vrijheit
een 4,6 op een schaal van
de hoogste score. Het cij%j
stukken hoger dan God (2
meditatie (2,6) en gebed
die traditioneel altijd hoo^(
scoorden.
Dit blijkt uit een onderzoej,0l
door het wetenschappelijl 1(j
derzoeksbureau Sign of tlijjv
me van cultuursocioloog
Rohde en het Algemeen D
blad. Het onderzoek is gelf
den onder 725 Nederlandj
Rohde noemt de onderzon
sultaten opmerkelijk, metr®
omdat vrijheid een stuk hik-Q
scoort dan God, gebed enf
ditatie die vanouds wordeUj,
zien als zingevende ondenm
pen dan wel activiteiten. L,
„Dat vrijheid zo hoog scotl j-
zegt iets over de hoge matL
waarin onze samenleving Lj
dividualiseerd is. Zelf in vate
het leven leiden en ervareiif,
dé, hoogst zingevende actjU
van de Nederlanders", intM
n^eetT,Rph(le de keuze \tV(
Nederlanders.
Op een tweede plaats staa^_
partner als zingevende kra
met een 4,4 net iets mindi^
waardeerd dan vrijheid.
de eerste en tweede plaatset
naast elkaar bekijken, danlV(
nen we daar wellicht uit elf
cluderen hoe belangrijk i%
dendaags Nederland het iijf,
geliefden op gepaste wijzef
kaar vrijlaten. Maar het ziiu
vende karakter van wisseldf
seksuele contacten schat <kp
Nederlander erg laag in.
Op een derde plaats staanf
heleboel zingevende activj*
ten, zoals het gezin, een gif
gesprek met een vriend(inf
vrienden, hulpvaardig zijnL
anderen in de omgeving eT0
zond leven. Allemaal scoofn
ze een 4,2. Seks staat op eta,
vierde plaats. Dat scoort akr
zienlijk hoger dan U
lust/sensualiteit, respectief
4,1 en 3,1. t,
Opvallend is dat ook de z%
vende kracht van winkeleifcn
het onderzoek hoger scooL,
meditatie en gebed. De ziij
vingsscore van God is lageri
geld, respectievelijk 2,9 enr
De gemiddelde Nederland^
het voor zichzelf wel eens f
de uitspraak 'er is meer tuL
hemel en aarde dan de m£c
kan waarnemen'. Die stellig
scoorde een 4,2 op een puf
schaal van 5. Maar als de
wordt gesteld of men per;
lijk streeft naar iets hogersL
daalt de score naar 3,4.
je niet (altijd) aan. 's Nachts je bed uit - dat valt
ook wel mee. Nee, wat het ergste is, ligt op een
heel ander vlak. Vroeg of laat word je geconfron
teerd meteen patiënt die 'uitzichtloos lijdt'. En
dus hulp wil bij zelfdoding. Is het een terminale
kankerpatiënt die alleen al vanwege de pijn door
de hel gaat, dan zal 't je in sommige gevallen mis
schien niet tegen de haren instrijken om zo ie
mand te helpen. Maar bij zo'n geval als Brongers-
ma? Iemand bij wie de levenswil volledig is uitge
blust, maar die verder niet lijdt of ziek is? Mij
dunkt: wat een dilemma als je in zo'n geval ge
vraagd wordt om te helpen. Plus dan de reusach
tige sores dat je je daarna ook nog eens een keer
voor de rechtbank moet verantwoorden.
Ik vind dat wij onze huisartsen niet mogen aan
doen dat ze voor zulke dilemma's gesteld worden.
Om hen te vrijwaren van dit soort ellendige be
slissingen vind ik dat de pil waar professor Huib
Drion voor heeft gepleit zo spoedig mogelijk ter
beschikking moet komen. Drion wilde die pil om
dat hij vindt dat heel oude mensen de mogelijk
heid moeten hebben er zelf fier een punt achter te
zetten als ze zien aankomen dat ze, volledig af
hankelijk van de zorg van anderen, in kommer
volle omstandigheden naar hun levenseinde toe
zullen dobberen. Akkoord, ook mee eens, maar
mij lijkt dat die pil in de eerste plaats ter beschik
king moet komen om de huisartsen te ontlasten.
Mij lijkt het een afsch u welijke ervaring om zo in
het nieuws te komen als de Haarlemse huisarts
van Brongersma. Dit mag een arts gewoon niet
aangedaan worden. Zo'n hele rechtszaak, en al
die publiciteit en al 't geouwehoer eromheen. We
moeten blij zien dat er nog steeds mensen gevon
den worden die zo'n ellendig beroep als huisarts
blijmoedig willen uitoefenen. Laten we alsjeblieft
zuinig op ze zijn.
Ja, maar zo'n pil, roepen ze dan bij het CDA, daar
kan misbruik van gemaakt worden. Zal wel mee
vallen. En dan: zo'n pil is altijd nog beter dan
messteken of een pistoolschot. Ja, maar, als zo'n
pil ter beschikking komt, gaan de oudjes 'm mas
saal innemen. Nou, so what? Is meteen 't pro
bleem van de vergrijzing opgelost.
Voor die pil is een markt. Dus die pil komt er, le
gaal dan wel illegaal. Ik heb 'm liever legaal,
want dan wordt die pil niet zo duur. Zoals Karei
van het Reve al zei: ik wil die pil van Drion graag
hebben, mits hij niet duurder is dan een tientje.
De pil van Drion
Mijn vader wilde niets liever dan dat ik huisarts
zou worden. Hij drong er voortdurend op aan.
Eventueel mocht ik ook burgemeester worden,
maar in feite vond hij dat toch een zwaktebod.
Nee, huisarts - in dienst van de snotverkou
den, grieperige mensheid, dat leek hem het
allermooiste.
Reuze spijtig voor hem was dat ik er hele
maal niets in zag. Alleen al 'tfeit dat je dan
zo'n witte jas aanmoest, was voor mij een
onoverkomelijk bezwaar. En 't ergste
leek mij dat je 's nachts uit je bed gebeld
kon worden. Ach, m'n arme vader. Een
goede vriend van mij wilde opeens wel
huisarts worden. Mijn vader drukte die
jongen aan zijn borst en groef spontaan op
de begraafplaats waar hij werkte illegaal
een schedel voor hem op. En ik hoorde
maar: Pleun wil wel dokter worden, waar
om jij nou niet, Pleun wel, jij niet en dan
keek hij me aan alsof ik hem bij de politie
had aangegeven vanwege die schedel.
Wat ik toen echter al vaag vermoedde, is te
genwoordig constant in m'n gedachten. Je zult
maar huisarts zijn! Die witte jas, ach, die hoef
