Minister wil ANWB
opdrachten afnemen
Waardering voor Indië-veteranen kalft sterk af
Binnenland
'Gevaar op de Weg zet aan
tot verkeersovertredingen'
Oude wapens
ingeleverd
Oefenen voor Afrika
PvdA wil één polis voor alle zorg
Levenslang geëist voor
moord op drie Ieren
w
iDERDAG 2 NOVEMBER 2000
ANP Algemeen Nederlands Persbure
lescheiden huiseigenaar ontzien'
^sfoort De Vereniging Eigen Huis wil dat staatssecretaris
(financiën) huiseigenaren ontziet die net een echtscheiding
er de rug hebben. Volgens de nieuwe belastingregels wordt
ypotheekrente alleen fiscaal aftrekbaar als de huiseigenaar
J huis daadwerkelijk bewoont. In geval van een echtschei-
gaat een van de partners doorgaans elders wonen. Daar-
moet hij of zij wel gedeeltelijk opdraaien voor de maande-
vaste lasten, maar kan de rente niet aftrekken. Bos wil de-
iensen nog twee jaar lang de mogelijkheid bieden de hypo-
^krente af te trekken. Eigen Huis vindt die tijd te kort en
gt aan op een termijn van vijfjaar.
Jid-minister Stuyt overleden
ne,e iaag In Den Haag is maandagavond oud-minister Stuyt
Wolksgezondheid overleden. Hij is 86 jaar geworden. Stuyt
van 1971-1973 minister van volksgezondheid en milieuhy-
in het kabinet-Biesheuvel. Na zijn ministerschap is hij on-
j neer voorzitter van de Gezondheidsraad en lid van de Raad
ie. State in buitengewone dienst geweest. Stuyt was wintig jaar
verbonden aan het Westeinde Ziekenhuis in Den Haag als
fd van de afdeling inwendige ziekten.
kerj
Coll n
!ld(s e
Militair-historicus ziet verband met felheid woordvoerders van veteranenorganisaties
doorn ronald frisart
De waardering van de Nederlandse bevolking voor Indië-vetera-
nen is in tien jaar tijd fors teruggelopen. Had in 1990 nog 74 pro
cent van de Nederlanders waardering voor militaire Indië-gan-
gers, in 1995 was dat 65 procent en nu 53 procent.
Dat blijkt uit peilingen in opdracht van de Stichting Dienstverle
ning Veteranen in Doom. De laatste enquête werd in april dit jaar
onder duizend Nederlanders gehouden, maar de resultaten zijn
toen niet gepubliceerd.
Ook in vergelijking met andere beroepsgroepen in de (semi
overheidssfeer blijft de waardering voor militairen die in 1945-'50
actief waren in Nederlands-lndië achter. Dat blijkt uit het zojuist
verschenen novembernummer van het veteranenblad Check
point. Op een schaal van nul tot tien scoren verpleegkundigen
(8,5) het hoogst, terwijl militairen in Kosovo een 7,6 krijgen, In-
dië-veteranen een 7,2 en Tweede-Kamerleden een zes.
Militair-historicus Elands, verbonden aan het Veteraneninstituut,
ziet verband tussen de teruglopende waardering en de felheid
waarmee woordvoerders van veteranenorganisaties in de publi
citeit treden. ,,Die toon correspondeert niet geheel met de opstel
ling van de gemiddelde Indië-veteraan", aldus Elands. Ook wijst
hij er op dat veelal voormalige KNIL-officieren en oud-beroeps
militairen als woordvoerders optreden, terwijl de meeste militai
ren in Nederlands-lndië dienstplichtigen waren.
Onderzoeker Schoeman van de Stichting Dienstverlening Vetera
nen is het met Elands eens. ,,De laatste tien jaar waren er discus
sies over bijvoorbeeld een visum voor Poncke Princen en excuses
aan Indonesië. Daarbij zijn woordvoerders van veteranenorgani
saties in een negatieve context tamelijk polariserend naar voren
getreden", aldus Schoeman. „Misschien voelt het publiek zich
ooE overvraagd. Tien jaar geleden was de waardering behoorlijk
hoog. Maar woordvoerders van Indië-veteran en bleven zeggen:
we worden ondergewaardeerd." Schoeman denkt dat dat wrevel
heeft gewekt.
Voorzitter Dijkema van de Vereniging Oud-Militairen Indiëgan-
gers (VOMI) kan slechts gissen naar de oorzaak van de afgekalfde
waardering. „Voor een deel komt het denk ik doordat een impo
pulaire oorlog - dat heb je met Vietnam ook gezien - wordt ka-
potgeschreven door mensen met een andere mening. Ook is er
weinig belangstelling onder de huidige dertigers en veertigers, de
kinderen van de Indië-veteranen. Dat komt doordat de Indië-ve-
teraan, al dan niet door eigen toedoen, zijn verhaal niet heeft
kunnen doen. En dan zijn er natuurlijk veel publicaties geweest
over excessen. Die hebben ons ook geen goed gedaan."
Netelenbos ontkent verband met aversie tegen rekeningrijden
Minister Netelenbos (verkeer) vraagt zich af of de ANWB
nog wel automatisch alle opdrachten moet krijgen voor
het plaatsen van wegwijzers, verkeersborden en praatpa
len. Directe aanleiding is het verzet van de ANWB tegen
de plannen van de minister om middels het spitstarief
rekeningrijden in te voeren.
den haag gpd-anp
In een brief aan de Tweede Ka
mer schrijft Netelenbos dat het
contract met de ANWB over de
plaatsing van bewegwijzering
aan vernieuwing toe is. Daar
naast constateert ze dat de
overheid een 'complexe' relatie
heeft met de bond. De ANWB is
leverancier van de overheid,
maar heeft ook invloed op het
beleid.
Oud-minister Wijers (econo
mische zaken) is gevraagd te
onderzoeken of de ANWB een
monopoliepositie heeft bij het
plaatsen van bewegwijzering.
Netelenbos vraagt zich af of de
organisatie wordt bevoordeeld.
Als dat zo is, wil de bewinds
vrouw die positie veranderen.
Wijers moet zijn onderzoek
over drie weken hebben afge
rond.
De minister ontkent dat ze zo
probeert het verzet van de
ANWB te breken. Van een ver
stoorde verhouding wil ze ook
niet weten. ,,lk heb juist een ui
termate vriendelijk gesprek ge
had met de ANWB. In Neder
land hebben we nu eenmaal af
gesproken dat er geen mono
polies meer mogen zijn."
De ANWB is verbolgen over
het motief van Netelenbos. „De
minister legt een relatie tussen
rekeningrijden en andere taken
die wij doen. Dat kan absoluut
niet", vindt directeur Van
Woerkom. Zijn organisatie is
overigens wel bereid mee te
werken aan een onderzoek.
De WD beschuldigt Netelen
bos van oneigenlijk gebruik van
haar macht. „Je zou het chanta
ge kunnen noemen", vindt
Tweede-Kamerlid Hofstra, die
het spitstarief gedoogt omdat
het kabinetbeleid is. Netelen
bos moet zich volgens hem niet
bemoeien met een standpunt
van de ANWB. „Dat is aan de
leden van die vereniging." Ook
PvdA'er Van Gijzel kan zich niet
vinden in de link die Netelen
bos legt met het spitstarief. Hij
vindt het onderzoek wel een
goede zaak.
OM overweegt tv-programma te vervolgen
soesterberg gpd
Het openbaar ministerie (OM)
overweegt de makers van het
RTL4-programma Gevaar op de
Weg te vervolgen wegens uitlok
king. Het tv-programma, waarin
kijkers via ingebouwde camera's
en een video-volgwagen kunnen
meekijken naar de capriolen van
(notoire) verkeersovertreders,
zet volgens het OM aan tot le
vensgevaarlijke situaties.
„Het is belachelijk dat dit
wordt uitgezonden", zegt offi
cier van justitie Spee, hoofd van
het landelijk Bureau Verkeers
handhaving in Soesterberg. Hij
doelt onder meer op een uitzen
ding van vrijdag 20 oktober,
waarin een jonge automobilist
met een vriend als bijrijder de
ene na de andere verkeersover
treding maakt. De agressief rij
dende bestuurder scheurt onder
meer juichend over busbanen
en haalt met veel te hoge snel
heid in binnen de bebouwde
kom.
De 'verkeerscrimineel' is daar
voor nauwelijks te vervolgen.
„Het is bijna onmogelijk plaats
en tijd van de overtredingen te
bepalen. Die heb je nodig om
iemand een strafbaar feit ten
laste te kunnen leggen", aldus
Spee. Daarom gaat hij proberen
de tv-makers aan te pakken we
gens uitlokking. „Met een ca
mera achterop gaat zo'n jongen
alles uit de kast halen om de kij
kers even te laten zien wat hij
allemaal kan."
Dat is volgens Spee wat an
ders dan het NCRV-programma
Blik op de Weg. Daarbij kan de
kijker vanuit een patrouillewa
gen van de politie met een vi
deocamera meekijken naar de
capriolen van verkeersovertre
ders. „Maar die weten niet dat
ze worden gefilmd."
Mocht het tot een proces ko
men, dan is dat een juridisch
novum in Nederland. „Uitlok
king is in ons Wetboek van
Strafrecht strafbaar gesteld voor
misdrijven. Hier gaat het om
overtredingen, een trapje lager
dus."
De makers van Gevaar op de
Weg willen niet reageren. „Laat
eerst het OM maar in actie ko-
arnhem-epe-ruswuk anp
Op de eerste dag van de lande
lijke politieactie 'Doe ze weg of
ze doen je wat' zijn vooral oude
wapens die al jarenlang op zol
der lagen ingeleverd. „Erfstuk
ken van opa en wapens die op
het randje van illegaal vuurwa
penbezit zitten", zo vat een
woordvoerder van de politiere
gio Gelderland-Midden de buit
van de eerste dag samen.
De vuurwapenactie van de
politie loopt tot en met 12 no
vember. In die periode hebben
mensen de kans straffeloos van
hun wapens af te komen. De
actie is overigens niet anoniem.
Iedereen moet zijn personalia
achterlaten. De politie contro
leert of de ingeleverde wapens
ooit gebruikt zijn bij inciden
ten. Als dat niet het geval is,
worden de persoonsgegevens
vernietigd. In Arnhem leverde
een vrouw een in perfecte staat
verkerend Duits pistool uit de
Tweede Wereldoorlog in. Bij
het politiebureau in Apeldoorn
kwam een geladen dubbelloops
pistool binnen. In Apeldoorn
een replica van een revolver,
een gasalarmpistool en een
Amerikaanse karabijn.
STEVENHAGEN
Q6EH 60tvVWS>l6<aO(f VAM 6S?(öS&eS YtRNAüff IM WtKp(AW?St zogej-
ivangenen in Marokko terug
gWZeven Nederlandse gedetineerden die in de gevange-
jndhlp Marokko zitten, komen medio november naar Nederland,
'heeft een woordvoerder van het ministerie van justitie gis-
i bevestigd. De gedetineerden worden bij terugkomst voor-
d aan de officier van justitie van het parket van hun woon-
ts. Dan wordt bepaald of de gedetineerden in Nederland
straf uit moeten zitten of naar huis mogen gaan. De komst
5e e" de zeven gedetineerden is een gevolg van de Wet over-
ht tenuitvoerlegging strafvonnissen (WOTS). Dit is een ver-
inast dat op 30 november 1999 door Nederland en Marokko
getekend en op 1 januari dit jaar in werking trad.
•ganisatie webwedstrijd blij met geld
<und iaag Directeur P. Voortman van Thinkquest, een webwed-
leers 1 voor scholieren en docenten, is juist heel blij dat minister
i'oui nans van onderwijs het prijzengeld van de competitie ver-
on,e voudigd heeft. Ze reageert hiermee op vragen die Tweede-
(0ek erlid Barth (PvdA) aan Hermans heeft gesteld naar aanlei-
9 van een artikel in het tijdschrift Computable. Hierin zegt
Dn(e iman dat de organisatie het geld 'door de strot geduwd'
tg. Voortman distantieert zich volledig van deze uitspraak,
—jieent dat een groepje docenten dat half oktober niet in de
en is gevallen een roddelcampagne voert tegen de Think-
l it-wedstrijd. Voortman geeft wel toe dat de organisatie ook
j minder geld tevreden was geweest. Vorig jaar zat er 50.000
en in de pot, dit jaar vijf ton.
;dragscode tegen geweld
haag Het Landelijk Platform tegen Geweld op Straat heeft
gedragscode ontwikkeld die geweld moet tegengaan. De co-
s vervat in een brochure die gisteren is aangeboden aan de
isters Korthals (justitie) en De Vries (binnenlandse zaken),
tode bestaat uit vier onderdelen: respect, geweldloosheid,
spreekbaarheid op gedrag en het bepalen van eigen grenzen
vat toelaatbaar is en niet. De brochure wordt onder meer
(preid bij sportclubs, onderwijsinstellingen, automobilisten-
misties en in de horeca. Binnenkort start een reclamecam-
iber: Herkomst paling vermelden
haag» Staatssecretaris Faber (visserij) komt met een voor-
om op elke peiling de herkomst te vermelden. De aandui-
moet een einde maken aan de huidige verwarring tussen
omJr-, IJsselmeer- en gekweekte paling. Rivierpaling is riskant,
lat er mogelijk te veel dioxine in zit. De andere soorten zijn
silg, aldus Faber. Faber maakte haar voorstel bekend, toen ze
Ip^ns de vergadering een paling kreeg van CDA-Kamerlid
js. Consumenten kunnen nu zelf niet zien waar de vis ge-
ten is. De palingvissers zijn niet enthousiast over de 'her-
iTRiiiststicker'. Ze denken dat ermee gesjoemeld zal worden.
_jfensie wil compensatie dollarkoers
Haag Minister De Grave van defensie wil binnenkort niet
i ;::pn met zijn collega Zalm van financiën spreken over extra
j voor dit jaar. Ook wil hij afspraken maken over de manier
jrop in de toekomst moet worden omgegaan met extreem
je stijgingen van de dollarkoers. De Grave zei dit gisteren in
Tweede Kamer. Vorige maand werd al duidelijk dat de on-
Jvacht hoge koers van de dollar en de dure brandstof Defen-
nit jaar een strop opleveren van tachtig miljoen gulden. De
ve's ministerie verbruikt naar verhouding veel brandstof, en
I uitgaven zijn in Antilliaanse guldens, die gekoppeld zijn
de dollarkoers. Daar komt nog eens bij dat allerlei onderde-
voor materieel in dollars betaald moet worden.
aatregelen tegen vissers uitgesteld
Haag De beperkingen van de mossel- en kokkelvangsten in
Waddenzee en Noordzee worden uitgesteld. Dat is gisteren
Jjgesteld tijdens overleg tussen Staatssecretaris Faber (visse-
Ifen de Tweede Kamer. Reden is dat de Kamer de maatregelen
ft wil bespreken. Onder meer WD, CDA, RPF /GPV en SGP
(ben bezwaren tegen de vangstbeperkingen. Ze hechten veel
tng aan een afspraak om het beleid tot 2003 ongemoeid te
n. Faber had maandag gemeld te willen ingrijpen. Door een
i>rt aan kokkelschelpen zijn volgens haar afgelopen winter
ustbarend veel eidereenden gestorven. Het gaat naar schat-
j om 20.000 van deze eenden. Naar verwachting vergadert de
nercommissie voor visserij binnenkort over de maatregelen.
geen transrapid Hamburg-Groningen
■ningen Een Transrapid-verbinding tussen Hamburg en
ningen is voorlopig van de baan. Dat heeft de Duitse minis-
ran verkeer Klimmt besloten. Hamburg-Groningen was een
de mogelijkheden die in studie genomen zou worden, na
niet doorgaan van de zweeftreinverbinding Hamburg-Ber-
Maar nu is besloten dat er geen haalbaarheidsstudie komt
r een verbinding met Nederland. Ook de onderzoeken naar
zweeftreinverbinding Schiphol-Groningen lopen vertraging
Het ministerie van verkeer en waterstaat heeft nog steeds
alle feiten boven water over de financiële consequenties.
De PvdA is ervan overtuigd dat
de knelpunten in de zorgsector
kunnen worden aangepakt
door één verzekering in te voe
ren voor alle vormen van
noodzakelijke medische zorg.
De premie van zo'n polis moet
afhangen van het inkomen.
Eventueel komt daar een be
perkte nominale premie bo
venop. Dat zei fractievoorzitter
Melkert gisteren bij de presen
tatie van de PvdA-nota 'Beter
Worden'.
De partij druist met de voor
stellen recht in tegen die van
de WD en het CDA. Zij willen
alleen het Ziekenfonds en de
particuliere verzekering sa
menvoegen en de langdurige
AWBZ-zorg daar buiten hou
den, en een vaste nominale
premie invoeren.
De PvdA wil dat iedere bur
ger verplicht verzekerd is via
één Gepaste Zorgpolis voor al
le ziektekosten. Het verstrek
kingenpakket is minstens zo
breed als nu en ook de tand
arts zit erin. Daarnaast kan ie
mand een aanvullende parti
culiere verzekering afsluiten.
Mensen mogen één keer per
jaar van zorgverzekeraar wisse
len. De verzekeraars hebben
een acceptatieplicht. Zij krijgen
een hogere vergoeding voor
mensen die een hoger ziekteri
sico hebben.
De nota is matig ontvangen
door de andere grote partijen.
„Het doet denken aan het ge
sneuvelde plan-Simons uit de
jaren '80", zegt WD-specialist
Van Blerck. Ze vindt dat de
PvdA de rol van de overheid te
sterk benadrukt. D66 vindt dat
een volledig collectief stelsel
weinig recht doet aan de pro
blemen in de zorg. Volgens
woordvoerder Bakker beweegt
de PvdA niet mee met het den
ken. Oppositiepartij CDA ziet
alleen maar nadelen in één col
lectief publiek stelsel. „Wij heb
ben al zoveel bureaucratie. Dat
wordt alleen maar groter, zegt
Dankers.
Officier van justitie Reddingius
heeft gisteren voor de Haagse
rechtbank de hoogst mogelijke
straf geëist tegen de hoofdver
dachte van de moord op drie
Ieren in Scheveningen. De 23-
jarige Hagenaar hoorde 'levens
lang' tegen zich eisen. Tegen
zijn 20-jarige maat uit Wasse
naar werd zestien jaar geëist.
Bij de eis waren ook drie over
vallen inbegrepen.
Levenslang betekent ook wer
kelijk 'levenslang'; in het twin
tigste jaar kan de gedetineerde
proberen via een gratieverzoek
vrij te komen. De rechtbank
doet op 14 november uitspraak.
Reddingius achtte beide ver
dachten volledig toerekenings
vatbaar. Zij baseerde zich daar
bij op de conclusies van een
psychiater en een psycholoog.
Volgens de officier is het duo in
staat opnieuw gruwelijkheden
te begaan.
De verdachten en de Ierse
slachtoffers Damien Monahan
(25) en de broers Vincent en
Morgan Costello (29 en 21)
woonden samen. In de nacht
van 26 op 27 april schoot de
Hagenaar de Ieren dood. Hij
zou paranoïde zijn geweest als
gevolg van onder meer cocaïne,
crack en alcohol. De man uij
Wassenaar hielp hem bij de
moord. In een korte verklaring
hebben de families van de
slachtoffers na afloop van de
strafzaak iedereen bedankt die
hen heeft gesteund.
gen uitgevoerd. De mariniers moeten vanaf de
cember op de grens van beide landen een schei
dingszone van 25 kilometer tussen de voormalig
strijdende partijen gaan bewaken.
Vandaag ingeruild voor een nieuwe.
V* •••-
ermelo Een gewonde marinier wordt tijdens een
oefening klaar gemaakt voor transport. Óp de ter
reinen van de Generaal Spoorkazeme in Ermelo
werden gisteren in het kader van de voorbereiding
op uitzending van de Nederlandse militairen naar
het Afrikaanse Ethiopië en Eritrea diverse oefenin-
