'Huidige opzet ambt moet anders'
Geloof Samenleving
Paus niet aanwezig op jubileum van KRO Nieuw jongerencafé
De spiritualiteit van Jezus
De vereniging met Krish[
'Kerken hoeven niet te
treuren om ledenverlies
DONDERDAG 2 NOVEMBER 2000
VANDAAG
2 Vandaag 44 jaar geleden, op 2 november
1956, stierf de joodse theoloog en geleerde
Leo Baeck (geboren in 1873). Nadat Hitler in
1933 aan de macht kwam werd Baeck geko
zen tot leider van de 'Reichsvetretung der juden'. Een po
sitie waarin hij veel moed vertoonde tegenover de Nazi's.
In 1943 werd hij naar Theresiënstadt gezonden en ter
dood veroordeeld. Toch bleef hij in leven. Na de oorlog
werd hij president van de World Union for Progressive Ju
daism en hoogleraar in de VS. In zijn werken hield Baeck
zich bezig met verschillende aspecten van joodse weten
schap en de theologie van jodendom en christendom.
Vandaag is het tevens 'Allerzielen', de dag waarop in een
rooms-katholieke eredienst alle overledenen worden her
dacht.
Libanon: Geen geweld tegen christenen
beiroet» De procureur-generaal van Libanon, Adnane Addoum,
heeft gisteren ontkend dat anti-Syrische christenen in zijn land
opgepakt en mishandeld zijn. Hij zei dit in de Libanese laant
L'Orient-Le Jour. Addoum reageerde daarmee op de beschuldi
ging van mishandeling die kardinaal Nasrallah Sfeir, patriarch
van de met Rome verbonden katholieke.Maronitische kerk,
dinsdag had gedaan in de krant an-Nahar. Volgens Addoum
heeft de veiligheidsdienst enkele jonge anti-Syrische christenen
opgeroepen voor een verhoor. Hij noemt dit terecht, omdat de
veiligheidsdienst vermoedde dat er mogelijk oproerige elemen
ten in de groep aanwezig waren. Hij sprak tegen dat de veilig
heidsdienst de jonge christenen slecht behandeld heeft.
Ook bijstand voor boeddhist in cel
den, haag Gedetineerden met een boeddhistische levensover
tuiging kunnen voortaan in de gevangenis zielebijstand krijgen
van een boeddhistische geestelijke verzorger. Het ministerie van
justitie heeft besloten om hen dezelfde mogelijkheden te bieden
als islamieten en hindoes die in de cel zitten. Minister Korthals
heeft dat de Tweede Kamer laten weten. Aanleiding is een
klacht die een boeddhistische gedetineerde uit Krimpen aan de
IJssel had geuit. Vooralsnog is hij de enige die aan heeft gegeven
behoefte te hebben aan deze vorm van geestelijke verzorging.
Emeritus-dominee signaleert voortijdig vertrek collega 's
amersfoort wim schruver
„Er moet serieus gedacht wor
den aan een andere organisatie
van het predikantschap", vindt
dominee P. Meijer uit Amers
foort. Het huidige predikant
schap moet op de helling, zegt
hij. Dit vooral omdat een kwart
van de gereformeerde predi
kanten voortijdig de pastorie
verlaat.
Emeritus-predikant P. Meijer
(67) uit Amersfoort heeft uitge
breid onderzoek verricht onder
zijn gereformeerde collega's.
Hij schreef 275 gereformeerde
collega's aan, waarop 158 van
hen reageerden (onder wie 29
vrouwen). Bij de wouwen lag
de exoduspiek al in de eerste
vijf jaar van het ambt, bij de
mannen na tussen de tien en
vijftien jaar.
Vooral de vrouwen noemden
de werkdruk zwaar. „Vrouwen
met een gezin verwoorden veel
sterker dan mannen met een
gezin, dat familie, relaties en
gezondheid nogal eens in de
knel komen door dit beroep",
aldus Meijer. „De ferme jon
gens, stoere knapen, willen niet
zeuren, maar de vrouwen zijn
duidelijker."
Veel gereformeerde domi
nees verruilden de gemeente
Dominee P. Meijer is bezorgd
over de werkdruk van collega's.
foto gpd cees zorn
voor werk als zielzorger in een
verpleeghuis (46) of de krijgs
macht (23), anderen stapten
over naar het onderwijs (29).
Maar er waren er ook die belas
tingconsulent werden of boer,
of ze kozen - de vrouwen - voor
het gezin. Van veertien ex-ge
meentepredikanten was niet te
achterhalen wat ze nu doen.
Het onderzoek van Meijer ligt
nu onder meer bij het bestuur
van de Bond van Nederlandse
Predikanten. Meijer, met zijn 67
jaar zelf emeritus-predikant,
hoopt dat de collega's de moed
hebben om het predikantschap
te herzien.
Zo is er volgens hem veel ge
wonnen wanneer een dominee
juridisch de status van werkne
mer krijgt. „Kerkenraden mo
gen volgens veel dominees
geen werkgever zijn. Ik betwijfel
echter of het predikantschap
per se ambtstheologisch niet
kan. Kijk naar ziekenhuispredi
kanten."
Het carrièreperspectief mag
wat hem betreft ook op de hel
ling. „Dat is er eigenlijk niet. In
de nieuwe salarisvoorstellen
van de Samen op Weg-kerken
lijkt het erop dat het niets uit
maakt of je in een klein dorp
werkt of in een grote stadswijk
van hot naar haar rent."
Ook tipt Meijer collega's, om
bijvoorbeeld 'regelneeftaken' af
te stoten. „Je rent je rot in van
alles. Dat kwam ook vrij duide
lijk naar voren uit dit onder
zoek." Dominees moeten dur
ven delegeren. „Een stukje vrij
heid inleveren om je werk met
meer voldoening te kunnen
doen."
Uit het onderzoek bleek
voorts dat 21 collega's na een
conflict opstapten. Helemaal te
Katholieken herdenken hun doden
Maastricht Wie vandaag over een RK begraafplaats loopt, ziet
al gauw dat er iets bijzonders aan de hand is. Het is Allerzielen,
de dag waarop de overledenen worden herdacht. Waar menige
zerk of grafsteen er in het najaar wat mistroostig bijstaat of -ligt,
doen op een dag als vandaag veel bloemisten goede zaken om
dat veel nabestaanden juist op deze dag graag een bosje bloe
men leggen op het graf van vader, moeder of een andere dier
bare. In Maastricht waar de concentratie rooms-katholieken
toch al hoger is dan in de Randstad, bleken in de aanloop naar
vandaag op heel wat graven dan ook frisse, kleurige boeketten
te zijn gelegd. foto anp bas rutten
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen: te Voorthuizen. F.
Hoek te Hendrik-ldo-Ambacht; te
£lden. P.L. Wansink te Nes op
Ameland.
Beroepbaar: per 1 januari 2001
mw E. van Iperen uit Nuis.
GEREFORMEERDE KERKEN
(VRIJGEMAAKT)
Beroepen: te Hoogkerk, H.J.
Messelink te Voorthuizpn-Barne-
veld: te Kornhorn i.c.m.Marum,
A. Baste Lemele-Lemelerveld.
Aangenomen: naar Boerakker,
J.H. Tempelman te Nijega-0p-
einde. Ds. Tempelman blijft pre
dikant van Nijega-Opeinde.
Boerakker is de nieuwe combina
tie-partner van deze gemeente, in
plaats van het opgeheven Mil-
dam.
CHRISTELIJK GEREFORMEERDE
KERKEN
Beroepen: te Baarn, B. de Graaf
te Nunspeet.
amsterdam anp
De 75-jarige KRO heeft tever
geefs geprobeerd de paus naar
Nederland te halen in verband
met het jubileum. Dat heeft
KRO-voorzitter F. Slangen gis
teren gezegd bij de presentatie
van de jubileumprogramme
ring.
„Ik heb geprobeerd hem bij
onze festiviteiten aanwezig te
laten zijn, maar vanwege het ju
beljaar lukte dat niet. De paus
wil dan in Vaticaanstad blijven.
Ikzelf ga volgende week wel op
audiëntie bij hem.
Als jubileumcadeau neemt
Slangen een video mee van een
Kruispuntuitzending, waarin
mensen die ooit op audiëntie
kwamen worden geïnterviewd.
Voor de paus is die uitzending
in het Pools vertaald.
Voor het jubileum is een spe
ciaal KRO-lied gecomponeerd
dat naar alle parochies is ge
stuurd. Verder is er een speciale
eucharistieviering en is zelfs in
één van de programma's een
cursus 'hoe leer ik bidden' op
genomen.
BOEKBESPREKING
Wat bezielde Jezus om te leven
zoals hij geleefd heeft? Waar
haalde hij de kracht vandaan
om alle beproevingen te door
staan? Deze vragen stelt de
rooms-katholieke priester en
karmeliet Jo Tigcheler (1936)
zich aan het begin van het
boek: 'Jezus. Hoe hij staande
bleef.' Het antwoord op die
vragen geeft Tigcheler al snel
prijs: Jezus haalde die kracht
uit zijn spiritualiteit. Door te
bidden.
De schrijver wil met dit boek
zijn licht laten schijnen op dit
aspect van Jezus. Het gaat hem
niet om een reconstructie van
de historische Jezus. Ook niet
om zijn leer. Hij probeert de
vinger te leggen op de spiritua
liteit van waaruit Jezus volgens
de evangelisten heeft geleefd.
En passant probeert hij zijn le
zers ook nog de nodige inzich
ten mee te geven waarmee ze
de eigen spiritualiteit onder de
loep kunnen nemen.
Toch komt onvermijdelijk de
historische context aan bod,
waarin de evange
lieverhalen zich
hebben afgespeeld.
Tigcheler schrijft
bijvoorbeeld: „De
toenmalige lezer
(van de evangelie
verhalen) was ver
trouwd zowel met
wonderlijke verha
len, als met visioe
nen, als met allerlei
vormen van beel
dende taal. Bij hen
kón veel en hoefde
niet alles te 'kloppen' om toch
waar te zijn en naar zijn be
doeling begrepen te worden,
zoals bij ons in dromen ook
het geval is."
Dat is een belangrijke zin want
daarmee vertelt Tigcheler dat
niet alles in het Nieuwe Testa
ment letterlijk moet worden
genomen. Interpretatie is vol
gens hem onontkoombaar. Het
woord spiritualiteit komt ook
niet letterlijk in het evangelie
voor. In de volgende lange zin
formuleert Tigcheler hij hoe hij
dat ziet: „In het
verlengde van de
vooronderstelling
dat het in de evan-
gelies over religieu
ze ervaring gaat,
beschouw ik de vi
sionaire ervaringen
in Jezus' leven als
een visualisering
van geestelijke pro
cessen en derhalve
als een belangrijke
vindplaats van zijn
persoonlijke spiri
tualiteit." Jo Tigcheler wijdt al
jaren lezingen en publicaties
aan nieuwtestamentische spi
ritualiteit en mystiek, en werkt
sinds 1970 als redactiesecreta
ris van 'Speling', een drie
maandelijks tijdschrift over be
zinning. Hij heeft er een be
hoorlijke bijbelkennis aan
overgehouden, dat is goed te
merken in het boek. Het staat
bol van de wetenswaardighe
den over Christus, zijn tijd en
tijdgenoten en over geloven en
spiritualiteit in het algemeen.
'Jezus. Hoe hij staande bleef is
een bundeling van gedeeltelijk
herschreven artikelen die eer
der in Speling verschenen.
Vrijwel alle hoofdstukken be
ginnen met een fragment uit
het Nieuwe Testament en ver
volgen met Tigchelers inter
pretatie en uitleg. Zo behan
delt hij bijvoorbeeld de be
proevingen van Jezus in de
woestijn, zijn ervaringen in
Nazareth, de bergrede, zijn
ontmoeting met een Kananese
vrouw èn zijn laatste woorden
aan het kruis.
Hij weet elk hoofdstuk boeiend
te houden. Maar gaandeweg
het boek kan het sommige le
zers wellicht gaan storen dat
hij, in zijn voorzichtigheid om
het theologisch correcte te zeg
gen, soms lang van stof is.
ONNO VAN T KLOOSTER
Titel: Jezus. Hoe hij staande bleef.
Auteur: Jo Tigcheler
Uitgeverij: Kok Kampen
Prijs: 26,25 gulden.
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht HWS
Geldig tot en met vrijdag.
Noorwegen:
In het zuiden vooral vrijdag regen
en wind. In het noorden droog en
enkele opklaringen, maar vrijdag
ook toenemende regenkansen en
meer wind. Maxima van rond nul
in het noorden tot 10 graden in
het zuiden.
Zweden:
Donderdag wisselend bewolkt en
een enkele bui. Vrijdag vanuit het
zuiden veel regen en wind. Maxi
ma van 2 graden in het noorden
tot 8 in het zuiden.
Finland:
Donderdag half tot zwaar bewolkt
en plaatselijk wat regen, in het
noorden kans. op sneeuw. Vrijdag
aantrekkende wind en later van
uit het zuidwesten regen. Maxima
van rond het vriespunt in het
noorden tot 7 graden in het zui
den.
Denemarken:
Wisselvallig weer met van tijd tot
tijd regen of enkele buien. Veel
wind en maxima rond 8 graden.
Engeland, Schotland, Wales, Ier
land:
Wisselvallig weer met geregeld re
gen of enkele buien. Soms ook
enkele opklaringen. Middagtem-
peratuur tussen 8 en 11 graden.
België en Luxemburg:
Donderdag regen en veel wind.
Vrijdag opklaringen afgewisseld
door buien. Middagtemperatuur
ongeveer 10 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Wisselvallig weer met van-tijd tot
tijd regen. Vrijdag ook enkele op
klaringen. Donderdag tamelijk
veel wind. Middagtemperatuur
ongeveer 12 graden.
Zuid-Frankrijk:
Donderdag vanuit het westen re
gen en veel wind. Vrijdag enkele
buien, maar in het zuidoosten la
ter zon en een stevige Mistral.
Maxima dalend naar 11 tot 15
graden.
Spanje:
.Winderig weer en vooral in het
noordwesten veel regen. Aan de
Costa's in het zuiden en oosten
ook geregeld zon. Maxima rond
15 graden, aan de Costa's in het
zuiden en oosten circa 20.
Portugal:
Donderdag flink wat wind en van
uit het noordwesten regen. Vrij
dag in het noorden en westen en
kele buien, aan de Algarve droog
en geregeld zon. Maxima van 14
graden in het noorden tot 20 in
het zuiden.
Mallorca, Ibiza, Menorca:
Eerst nog geregeld zon. Later
meer wolken en kans op een bui.
Lokaal veel wind. Maxima onge
veer 21 graden.
Marokko:
Westkust: donderdag perioden
met zon en droog. Vrijdag vooral
in het noorden meer wolken en
kans op wat regen. Middagtem
peratuur tussen 18 en 23 graden.
Tunesië:
Flinke perioden met zon en vrij
wel overal droog. Middagtempe
ratuur ongeveer 24 graden.
Madeira:
Donderdag geregeld zon en
droog. Vrijdag tijdelijk bewolkt en
kans op wat regen. Maxima onge
veer 22 graden.
Duitsland:
Donderdag vooral in het zuidoos
ten geregeld zon. Later op de dag
en vrijdag vanuit het westen re
gen. Donderdag flink wat wind.
Maxima tussen 10 en 14 graden,
vrijdag frisser.
Oostenrijk:
Donderdag vrijwel overal droog en
vooral in het noorden zonnige pe
rioden. Vrijdag bewolkt en flink
wat regen. Maxima ongeveer 9
graden, donderdag in het noor
den lokaal 15.
Zwitserland:
Veel bewolking en perioden met
regen. Donderdag in het noorden
eerst nog zon. Maxima rond 10
graden, donderdag in het noor
den lokaal 15.
Italië:
Donderdag eerst geregeld zon en
vrijwel droog. Later op de dag en
vrijdag in het noorden en westen
veel wind en regen, mogelijk ook
onweer. Maxima rond 20 graden,
in het noorden circa 13.
Corsica en Sardinië:
Donderdag droog en perioden
met zon. Vrijdag meer wolken en
vanuit het noorden en westen
buien, mogelijk met onweer. Ta
melijk veel wind. Maxima onge
veer 20 graden.
Griekenland en Kreta:
Donderdag kans op een enkele
bui. Vrijdag droog en flink wat
zon. Maxima tussen 19 en 24
graden.
Turkije en Cyprus:
Vrij zonnig en maxima tussen 23
en 26 graden. Langs de Turkse
westkust mogelijk een bui en
maxima rond 21 graden.
VRIJDAG 3 NOVEMBER 2000
Zon- en maanstanden
Zon op 07.40 Zon onder 17 05
Maan op 14.39 Maan onder23.38
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 07 46 20.05 7.19 19.38
Laag 03.15 15.34 2.56 15.15
Weerrapporten 02/11, 07.00 u
wind temp neersl
Amsterdam
De Bilt
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Maastricht
Aberdeen
Athene
Barcelona
half bew.
half bew
half bew
licht bew
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
Lissabon
Luxemburg
Madrid
12 6 2.2
13 7 18.9
9 8 6.0
10 1 28.0
18 13 0.0
9 6 30.5
10 7 0.0
24 19 0.0
18 15 0.0
15 4139.0
onbewolkt
half bew.
half bew.
opklaringen
zonnig
warmtefront
koufront
hagel lagedruk
windrichting H hogedruk
Warschau licht bew.
Zurich half bew
Bangkok licht bew
Buenos Aires
Casablanca
Johannesburg
Los Angeles
13 5 188
30 20 4.0
19 16 0.0
20 12 0.0
15 10 0.0
18 11 0.0
New Orleans onbewolkt
New York onbewolkt
Tel Aviv zwaar bew
voorkomen is dat nooit, aldus
Meijer, maar volgens hem kun
nen regelmatige werkplannen
en -verslagen helpen om de
verwachting die kerkenraad en
dominee hebben, op elkaar af
te stemmen. „Ook dat ligt bij
nogal wat collega's gevoelig.
Het zou een kerkenraad het
aplomb van werkgever kunnen
geven."
Zelf kijkt hij 'al met al toch
met plezier' terug op vijftien
jaar predikantschap in drie ge
meenten, een jaar legerpredi-
kantschap en 22 jaar in algeme
ne dienst (voor kerk en bedrijfs
leven). Het liefst was hij niet zo
lang in algemene dienst ge
weest en teruggegaan naar een
gemeente. Te oud (en dus ook
te duur) en te lang er uit, kreeg
hij echter te horen.
Van de 158 gereformeerde
dominees die aan zijn onder
zoek meewerkten, gaven er 65
aan 'theoretisch niet uit te slui
ten' ooit eens in de pastorie te
rug te keren. Alleen, aldus Meij
er, realiseren zij zich dat ze dan
opnieuw een pensioenbreuk
plegen.- „In de praktijk zal er
dus niet veel van komen." Van
daar dat Meijer zijn onderzoek
de titel 'Een wissel gepasseerd]
mee gaf. „Want een weg terug
is er eigenlijk niet."
alphen aan den run
In Alphen aan de Rijn staat een
nieuwe christelijk jongerencafé
in de startblokken. Het idee, dat
nog nader wordt uitgewerkt, is
een initiatief van acht verschil
lende Alphense geloofsgemeen
schappen. Het christelijk café
wil vrijdagavond open zijn voor
jeugd van 16-18 jaar en op za
terdagavond voor 12-16 jaar.
new delhi Waar rooms-katholieken Allerheiligen vieren en proP'
ten hun Dankdag voor het gewas hebben, gedenken de aanhanjp
van Krishna in India maar ook elders de 1ste november op hun rT
In New Delhi werd gisteren een grote processie gehouden van vk
lingen van deze in het hindoeïsme belangrijke godheid. De optoP
symboliseert de 'vereniging van de heer Krishna met zijn volgelii
na lange jaren van scheiding'. De Krishna-beweging, officieel d^(
nationale Gemeenschap voor Krishna-Bewustzijn (ISKCON) gen
bestaat uit vele tienduizenden volgelingen van wie ook enkele f^D
den in Nederland. Waar christenen zich vooral op de bijbel baseT
doen Krishna-aanhangers dat met de Bhagavadgita. Dit is het v^j
van de wagenmenner Arjuna in gesprek met Krishna, waarin tal^
wijsheden de revue passeren. foto epa arkk
Conferentie in Hongarije over kerkgroei
lage vuursche anp
Kerken moeten niet blijven
steken in depressiviteit over
het dalend aantal kerkleden.
De groei van sommige kerken
in grote steden toont aan dat
er wel degelijk behoefte be
staat aan een kerk in onze ge
seculariseerde maatschappij.
Dit zegt missionair-theo-
loog G. Van den Top. Op zijn
initiatief start morgen in
Hongarije een internationale
conferentie over kerkgroei.
Florerende kerken in steden
als Parijs, Boedapest, maar
ook Amsterdam, bewijzen
volgens de hervormde predi
kant dat mensen behoefte
hebben aan de normen en
waarden die de kerk kan bie
den. Een hoopvol teken,
vindt Van den Top.
Voorwaarde voor die groei
is dat kerken zich niet alleen
richten op de geestelijk groei
van de eigen gemeenschap.
„Gemeenten moeten zich
daarnaast afvragen wat ze
voor de naaste buiten de
kunnen betekenen", c
hij. Een voorbeeld: een
cesvolle presbyteriaanse l
meente in Amerika die a
repareert van alleensta
vrouwen. Een kerk i:
nieuwe stadswijk van Bo^
pest stelt haar deuren
voor echtparen met hi
lijksproblemen. „Me
gaan zich thuisvoelen in
gelijke gemeenten en kr
ook behoefte aan geestf
voeding", zegt Van den
En dat resulteert in groei.
De omstandigheden v
in de groei plaatsvindt,
schillen. Het antwoord o
vraag waarom een ker
een bepaalde stad groeit
rieert daarom. Dit maakt
internationale conferi
waarop deelnemers uit
schillende landen hun i
ringen kunnen uitwiss
zinvol, vindt Van den
Hij hoopt de conferentie
lijks te organiseren.
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 7 maart 1860)
kantoor
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden
abonneeservice
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128 030
directie
B M. Ess'enberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
hoofdredactie
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
H. Schneider (adjunct)
redactie
A. Maandag, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W. F. Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX w
Advertenties: 071- 5323 508 Pi
Familieberichten: 023- 5317 337h
023-5320 216 L,
Redactie: 071-5321 921 f
Hoofdredactie: 071-5315 921
advertenties tj=
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot Ito
071- 5356 230 t,
rubrieksadvertenties}:
Maandag t/m vrijdag van 8 30 tot II
071-5143 545
abonnementen
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per halfjaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging ver
het automatisch afschrijven van het
abonnements- geld, ontvangen 1,- kif'
betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnefe
worden verzonden geldt een toeslac
aan portokosten per verschijndag. k
leidsch dagblad op cassette^
Voor mensen die moeilijk lezen, slecni
hebben of blind zijn (of een andere p
leeshandicap hebben), is een samenvL
van het regionale nieuws uit het Leid[,
Dagblad op geluidscassette beschik!
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur,
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd I
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.