Ook Korthals
tegen grote
DNA-studie
Heffing op computers voor muziek
1
Binnenland
Vooral keus Lubbers bittere pil voor Pronk
VN akkoord met
benoeming Lubbers
Gat in de Hofvijver
Moslims afkerig van geweld tegen joden
Atoomkelder trekt mensen naar woning
Inspectie schiet tekort
bij toezicht vuurwerk
Leen kleine kinderen op straat
iNPHOVEN De Eindhovense politie heeft 's avonds laat nog
zeen enkele keer jonge kinderen naar huis gebracht. Vanaf sep-
ember is de politie in de wijk Woensel- Zuid extra alert op kin
leren die lang na bedtijd nog rondhangen op plekken waar ze
ïiets hebben te zoeken, zoals bij coffeeshops, kroegen en bor-
lelen. De actie, die als proef wordt gehouden, is vooral gericht
ip kinderen jonger dan twaalf jaar. Die zijn in de late uurtjes
achter niet op straat aangetroffen, aldus een woordvoerster van
Ie politie.
ünd vindt beenderen en schedels
msterdam Een kind heeft bij het Hortusplantsoen in Amster-
Stijging gebruik Ritalin zwakt af
lam in een berg aarde een groot aantal menselijke botten en
elen van menselijke schedels gevonden. Op deze plaats lag
wee eeuwen geleden een begraafplaats. Door werkzaamheden
an het riool zijn de beenderen naar boven gekomen. Nadat de
lolitie was ingelicht over de vondst, is een hek om de plek ge-
et. Uit onderzoek bleek dat het om eeuwenoude knekels ging.
(p last van de politie zijn de botten verzameld en overgebracht
tar de C 1
)7y|en haag Het gebruik van het medicijn Ritalin, bestemd voor
yperactieve kinderen met concentratiestoornissen (ADHD),
jkt op zijn top. Na een verdrievoudiging sinds 1997, van 65.000
'0| zeepten naar bijna 160.000 in 1999, stijgt het aantal voorschrif-
h® :n dit jaar naar verwachting nog licht met 20.000. Vooral huis-
•j rtsen schrijven Ritalin vaker voor, met name aan tieners. Dat
lijkt uit cijfers van de Stichting Farmaceutische Kengetallen
tst >FK). De eerste helft van dit jaar is Ritalin ruim 90.000 keer ver
at trekt via de openbare apotheek. De SFK verwacht dat het totaal
'a< it jaar uitkomt op 180.000 recepten,
rrd
Zerbod op stalken via internet
lijf kmaar Een man uit Alkmaar mag niet langer de naam van
klien mevrouw uit Langedijk op zijn internet-homepage noemen.
Jit heeft de president van de rechtbank in Alkmaar gisteren in
art geding bepaald. Op de homepage van de man stond dat de
•ij ouw avances naar hem had gemaakt. De vrouw ontkent dit.
olgens de raadsman die de gedupeerde vrouw bijstond, is nog
ke iet eerder een vonnis over intemetstalking gewezen. De presi-
ee ent bepaalde verder dat de Alkmaarder een jaar lang niet met
)U|e vrouw mag communiceren, niet schriftelijk, mondeling, via
A mail of ander internetverkeer. De twee hebben samengewerkt
de gemeente Egmond.
el Werkende moeders moderne slaven'
v volle De Overijsselse statenfractie van de SGP noemt wer-
e 1 -nde moeders die voor hun kinderen zorgen een moderne
irm van vrijwillige slavernij. De partij schrijft dat in haar alge-
lene beschouwing op de provinciale begroting van 2001. De
jp wijst op een onderzoek waaruit blijkt dat de zorgtaken voor
nderen bij tweeverdieners voor het overgrote deel bij de moe-
rs liggen. „Het gevolg is een levenspatroon van haasten,
lasten en haasten. Er is geen mens die dit dag in dag uit vol
in houden. Er wordt dan ook vroeg of laat een hoge tol voor
m :taald."
re
Ec jelijke rechten samenwonenden'
LASTRiCHTSamenwoners zouden bij een breuk van de relatie
i ettelijk gelijke rechten op eigendom van de goederen moeten
V( :bben. Nu leidt de verdeling vaak tot problemen als partners
et getrouwd zijn en geen samenlevingscontract hebben,
fd of.dr. Forder pleitte vandaag voor een regeling bij haar be-
'j Neming tot buitengewoon hoogleraar European Familylaw
'dj n de Universiteit Maastricht. Forder ziet veel in de Wet sa-
in' enwonenden zoals die in Zweden geldt. Daarin staat dat bei-
"ai partners gelijk recht op eigendom hebben op spullen die
n or gezamenlijk gebruik waren gekocht. Het gaat er niet om
e die goederen heeft betaald.
inderen herdenken Kristallnacht
c v 5terbork-emdenDuitse en Nederlandse kinderen herdenken
i'^t jaar gezamenlijk op 9 november de massale jodenvervolging
nazi-Duitsland. Op de herdenkingsdag brengt een groep
titse kinderen een bezoek aan Westerbork, terwijl Drentse
caiholieren naar het Duitse Emden gaan. Volgens J. Martin van
t Herinneringscentrum Kamp Westerbork is het idee voortge
komen uit het samenwerkingsverband tussen het centrum en
werkgroep Juden In Emden. „Als je de kinderen echt wat wilt
erjbrengen, kun je ze het beste zelf dingen laten ervaren", aldus
"'iartin.
'Jok Denen in vredesmissie Eritrea
penhagen De Deense regering heeft gisteren besloten vier-
•j1 nderd militairen bij te dragen aan de VN-vredesmissie Un-
tel ee in Ethiopië en Eritrea. Dat meldt het Deense persbureau
11" tzau. De verwachting is dat het parlement zal instemmen met
besluit van de Deense minderheidsregering. Premier Ras-
jssen zei dat hij verwacht dat de militairen voor de kerst naar
rika vertrekken. Nederland, Canada, Kenya en Jordanië zeg-
n eerder al hun deelname toe. Nederland draagt 1.100 mili-
ren bij, die eind november vertrekken. De voorbereidingen
ijk ginnen al begin volgende maand.
-16 zakt door landingsgestel
lkel Een F-16 van de luchtmacht is gisteren bij de landing
de vliegbasis Volkel door zijn landingsgestel gezakt. De twee
enrittenden van het toestel bleven ongedeerd. De schade aan
10 t vliegtuig is aanzienlijk. Het is nog onduidelijk waardoor het
0 idingsgestel is afgeknapt, aldus een zegsman. Er is volgens
m in ieder geval geen sprake van metaalmoeheid. Het inci-
nt heeft dan ook geen gevolgen voor andere F-16's. Die hoe-
011 niet aan de grond te blijven. Het toestel maakt onderdeel
van het 311 squadron dat is belast met luchtverdedigingsta-
ln.
ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPO Geassooeerde Pets Diensten
den haag lianne sleutjes
KOOS van wees
Milieuminister Jan Pronk had het makkelijker
geaccepteerd als een van zijn vier bekende te
genstrevers Hoge Commissaris voor de Vluch
telingen was geworden. Nu Ruud Lubbers die
post gaat bekleden, zijn klaarblijkelijk andere
vaardigheden zwaarder gaan tellen voor VN-
secretaris-generaal Kofi Annan.
„Het maakte het moeilijker. Als mensen als
Kouchner of Bonino, die ook in het veld heb
ben gestaan, waren gekozen, was dat voor mij
makkelijker te begrijpen geweest, dan iemand
die over andere kwalificaties beschikt", aldus
Pronk gisteren.
De mededeling van premier Kok van zondag
avond 21.00 uur dat niet hij maar Lubbers de
nieuwe Hoge Commissaris zou worden, kwam
als een schok. „Het kwam hard aan, ja. Het
was volkomen onverwacht. En geloof me, ik
had wel degelijk reden het goed in te schatten.
Het deed dus pijn. Dat waren mijn eerste ge
dachten. Waarom zou ik daarover liegen?"
Hij zag er enorm naar uit. „Dit was een doe-
functie, het echte veldwerk ten gunste van de
echte slachtoffers. Daar ging het mij om. Ik
ben geen hoofdstadpersoon, iemand die alle
recepties afloopt. Ik ben in geen tien jaar op
een receptie geweest. Ik ben geen netwerker, ik
wil het veld in." Pronk vindt Lubbers overigens
wel 'een goede kandidaat'.
Het heeft Pronk gestoord dat de afgelopen da
gen de indruk is ontstaan dat zijn kandidatuur
is gestrand op verzet binnen de Unhcr zelf.
„Binnen iedere organisatie zijn mensen te vin
den die minder blij zijn met je komst, naast
anderen die je toejuichen. Ik geloof ook niet
dat het daar de overheersende opvatting was.
Ik heb de grootste bewondering voor hen, zij
zijn de echte helden. Als je dan hoort dat er
binnen die organisatie zelf weerstand is, dan is
dat raar en vervelend." Dat het mislopen van
de functie aan zijn karakter wordt toegewezen,
doet hem minder. „Als in kranten staat dat ik
eigenzinnig ben en over teveel temperament
beschik, dan klopt dat ook wel." Pronk voelt
zich door niemand verraden. „Dat zal ik altijd
blijven tegenspreken."
Hij verzekert dat hij nu tot aan de verkiezingen
van 2002 aanblijft als minister van VROM. De
komende tijd concentreert hij zich volledig op
de organisatie van de Klimaatconferentie, die
van 13 tot en met 24 november in Den Haag
wordt gehouden. Pronk, ironisch: „Vorige
week stond een stuk in de krant van de voorzit
ter van het Wereld Natuur Fonds (Ruud Lub
bers - red.), die stelde dat het klimaat het
grootste probleem van de wereld is. Toen
dacht ik: wie ben ik dat ik daarmee bezig mag
zijn. En het gekke is dat ik toen ook echt dacht:
hij vergeet een ander probleem, dat van het ge
weld en de vluchtelingen."
new york ap
De Algemene Vergade
ring van de Verenigde
Naties is gisteren ak
koord gegaan met de
benoeming van de Ne
derlandse oud-premier
Ruud Lubbers tot VN-
Hoge Commissaris
voor de Vluchtelingen.
VN-chef Kofi Annan
had Lubbers woensdag
voorgedragen als kan
didaat voor de opvol
ging van Sadako Ogata.
Lubbers treedt op 1
januari van het volgend
jaar formeel in functie.
Lubbers was de afgelo
pen jaren hoofd van het
Wereld Natuur Fonds
en doceerde globalise
ring aan de Katholieke
Universiteit Brabant en
de Kennedy School of
Government van de
Harvard University in
Cambridge, Massachu
setts.
In juni 1994 werd hij
gepasseerd voor het
voorzitterschap van de
Europese Commissie.
Een jaar later ging de
post van secretaris-ge
neraal van de NAVO
aan zijn neus voorbij,
naar verluidt omdat hij
niet zo enthousiast was
over de Duitse eenwor-
ding.
den haag Werknemers van een aannemersbedrijf uit Schagen dichten het gat in de Haagse Hofvijver met een speciale kunststof mat. Het gat is
enkele weken geleden bij baggerwerkzaamheden ontstaan toen de afdeklaag kapot werd gestoten. Sindsdien liep de vijver langzaam leeg en
moest telkens water worden bijgepompt wat hoge kosten met zich meebracht. foto pvw eran oppenheimer
den haag anp
Bij de aanschaf van computers
zou een heffing moeten worden
betaald waarmee auteursrech
ten worden afgedragen voor het
eventueel opslaan van muziek
bestanden op de harde schijf.
Dit idee opperen twee advoca
ten in het .jongste nummer van
het Nederlands Juristenblad dat
vandaag verschijnt. Artiesten
lopen op dit moment geld mis
omdat hun producten via web
sites als Napster en via inter-
netuitzendingen van omroepen
ongecontroleerd worden ver
spreid.
Met de heffing op computers
of op zip-drives (voor uitbrei
ding van het computergeheu
gen) betaalt de consument
vooraf voor de auteurs- en na
burige rechten. Dat is vergelijk
baar met de aanschaf van bij
voorbeeld blanco cd's of casset
tebandjes waar heffingen op
zitten.
De twee advocaten, Bannink
en Aalbers, roepen de platenin
dustrie verder op de handen in
een te slaan om goede regels te
krijgen voor het thuiskopiëren
en de afdracht aan artiesten. De
twee juristen geven Engeland
als voorbeeld waar bijna alle
onafhankelijke platenmaat
schappijen in AIM zijn ver
enigd. Deze organisatie regelt
bijvoorbeeld licenties voor het
uitzenden van muziek via inter
net.
Volgens nog niet gepubliceer
de cijfers van Buma/Stemra
worden dit jaar naar schatting
60 miljoen blanco cd's (en cd-
roms) verkocht. Dat is ongeveer
twee keer zoveel als vorig jaar.
De omzet van de Nederlandse
muziekindustrie is tussen 1997
tot eind 1999 teruggelopen met
tien procent.
amsterdam anp
Zeven islamitische organisaties in Neder
land hebben zich gisteren in een verklaring
gedistantieerd van elke vorm van agressie
en geweld tegen joden. Ze hebben vandaag
in Utrecht met vertegenwoordigers van de
joodse gemeenschap gesproken.
Het overleg moet voorkomen dat het Is-
raëlisch-Palestijnse conflict in Nederland
tot geweld tegen de joodse gemeenschap
leidt. De verklaring maakt wel duidelijk dat
de sympathie van de moslimorganisaties
bij de Palestijnen ligt. „Wij verafschuwen
het door de staat Israël gebruikte geweld
tegen het Palestijnse volk."
De ondertekenaars van de verklaring zijn
de Raad van Moskeeën, de Nederlandse
Moslim Raad, Milli Görüs Nederland, de
Unie van Marokkaanse Moslimorganisaties
in Nederland (Ummon), de World Islamic
Mission, het Moslim Informatiecentrum en
de Stedelijke Marokkaanse Raad Amster
dam. Samen vertegenwoordigen de organi
saties een groot deel van de moslims in Ne
derland.
Ook de Marokkaanse arbeidersorganisa
tie KMAN, die twee weken geleden de pro-
Palestijnse demonstratie in Amsterdam or
ganiseerde, distantieert zich van elke vorm
van agressie tegen de joodse gemeenschap.
De KMAN voelt zich beledigd door een arti
kel in het Amsterdams Stadsblad, waarin de
leiding op basis van anonieme bronnen
wordt beschuldigd van het aanzetten tot
antisemitisme. De KMAN wil het huis-aan-
huisblad daarom voor de rechter dagen.
Het Simon Wiesenthal Centrum meldde
gisteren dat het geweld tegen joodse instel
lingen, synagoges en andere doelen sinds
de Kristallnacht van 1938 niet meer zo he
vig geweest. Dat staat in een rapportage die
gisteren werd aangeboden aan VN-chef
Kofi Annan. Na het uitbreken van het ge
weld in de Palestijnse gebieden, eind sep
tember, zijn mondiaal zeker tweehonderd
antisemitische incidenten gemeld.
Rabbijn Marvin Hier, oprichter van het in
Los Angeles gevestigde Centrum, overhan
digde de lijst. In 93 gevallen ging het om sy
nagoges, zei hij. De rapportage maakt ook
melding van schiet- en steekpartijen, aan
slagen met brandbommen op joodse ge
bouwen, antisemitische graffiti en bescha
diging van Holocaustmonumenten. Bijna
de helft van de incidenten had in Frankrijk
plaats. „Het is sinds de Kristallnacht niet
meer voorgekomen dat zoveel synagoges in
zo'n korte tijd zijn aangevallen", aldus de
rabbijn. Tijdens de Kristallnacht (9 op 10
november 1938) gingen in heel Duitsland
267 synagoges in vlammen op en werden
7.500 joodse winkels geplunderd, beklad of
vernield. Ook andere joodse doelen werden
aangevallen. Bijna honderd mensen von
den de dood.
inisse sandra de vliegh
is dringen geblazen in het
jetje van de bungalow aan
laatweg 3 in Spijkenisse. De
g^ing, eens het kantoor van
0< ijkspolitie te water, staat te
En op deze kijkdag heeft
ofland van de dienst Do-
n ïen, eigenaar van het ge-
iv, het druk met vragen van
intiële kopers. 'Waar is de
er', 'waar is de kelder',
if ct het om de paar minuten,
tenom langs de garage, trap
en dikke deur door en dan
nh(it de deur links', luidt
R|ds het antwoord.
1S(j rom zoveel belangstelling
een kelder? Een kelder is
een kelder? Mis. Deze
olegalow heeft een atoomkei-
Een overblijfsel uit de kou-
,tie orlog. En dat spreekt velen
tap e verbeelding,
t d metalen trappetje naar de
ter is steil en smal. Je moet
I r0 erwaarts naar beneden,
voorzichtig. Eenmaal weer
d onder de voeten volgt
zware, metalen deur van
zeker veertig centimeter dik.
Aan de binnenkant staat in het
Duits hoe het filtermechanisme
moet worden bediend. Het
ruikt muf in het donkere gange
tje. Rechts de kelderdeur van de
buren, links dé deur.
Een looplamp verlicht de ruim
te van zeven bij ongeveer drie
meter. Eenmaal gewend aan
het licht lijkt het alsof binnen
de tijd heeft stilgestaan. Alles
staat klaar. Links bevindt zich
een enorme watertank met
wasbak. Daarnaast een filter
systeem voor de lucht. Achterin
twee metalen stapelbedden met
drie britsen boven elkaar, dus
samen goed voor zes personen.
De dekens liggen er nog op.
Tussen de bedden een metalen
tafel met één stoel. Op de grond
een spiegel vol stof en nog wat
serviesgoed. De inrichting van
de kelder moet na de bouw van
het pand in 1971 niet meer zijn
veranderd.
„Da's een aardige logeerka
mer", zegt een man. „Voor als
de kinderen lastig zijn", rea
geert de vrouw die samen met
hem in de atoomkelder is afge
daald. „Deur dicht en je hebt
nergens meer last van." Dan se
rieus: „Hier doe je weinig mee.
Je kunt er alleen rotzooi kwijt."
Ook andere aspirant-kopers kij
ken hun ogen uit. „Wat een
aparte ruimte. Gelukkig hebben
ze 'm nooit hoeven te gebrui
ken", klinkt het.
Maar ook: „Fijn hoor zo'n kel
der, maar als aan de overkant
zo'n chloortank ploft, ben je er
toch wel mooi geweest."
Hofland kan al die belangstel
ling voor de ruimte onder het
pand wel begrijpen. „Zoveel
aandacht voor een huis is zeker
bijzonder, maar ik geloof niet
dat mensen het huis willen ko
pen vanwege de kelder. Het is
een leuke bijkomstigheid.
Hofland weet te vertellen dat de
wat spookachtige ruimte offici
eel geen bomvrije kelder is.
„Het is een 'fall out-kelder'.
Maar bij een nucleaire ramp zit
je daar goed. De buren gebrui
ken de ruimte trouwens om
met een bandje te spelen."
OM weigert verzoek familie Vaatstra
Minister Korthals (justitie) steunt het openbaar ministe
rie in zijn beslissing geen grootschalig DNA-onderzoek
te doen om de moordenaar van Marianne Vaatstra op te
sporen. Volgens de WD-bewindsman vergt de vraag of
DNA-bevolkingsonderzoeken in het algemeen moeten
kunnen, bovendien een meer principiële politieke dis
cussie.
den haag anp
Dat schreef Korthals gisteren
aan de Tweede Kamer. Eerder
deze week gaf hij al aan dat de
keuze om een groot, vrijwillig
DNA-onderzoek te doen, pri
mair bij het OM ligt. Het kan
dus wel, oordeelde Korthals.
Voorwaarde is dat er sterke
aanwijzingen moeten zijn dat
zo'n onderzoek naar de dader
zal leiden. Een grootschalig on
derzoek kost immers enorm
veel tijd en capaciteit. Korthals
waarschuwde het OM daarom
wel 'terughoudend' te zijn met
het inzetten van dat middel.
Het OM wil er echter niet
aan. Ook Korthals ziet grote be
zwaren. Zo wijst hij erop dat
het OM en politie al geruime
tijd bezig zijn met heel gericht
onderzoek. Een kleiner opgezet
DNA-onderzoek, dat zich be
perkt tot enkele honderden
mannen, sluit veel beter aan bij
de uitkomsten van het onder
zoek tot nu toe. Een grootscha
lig onderzoek onder duizenden
mannen gaat aan die eerdere
informatie voorbij en baseert
zich bovendien slechts op twee
elementen uit het daderspro
fiel, namelijk woonplaats en
leeftijd.
Enkele fracties in de Tweede
Kamer en de familie van Mari
anne Vaatstra, drongen steeds
aan op groter onderzoek. Het
meisje werd vorig jaar in een
weiland bij het Friese Veen-
klooster verkracht en ver
moord. De dader zou binnen
een straal van vijftien kilometer
van de plaats van het misdrijf
moeten wonen, veronderstelt
de recherche. De Kamer wil dat
justitie stapsgewijs binnen deze
cirkel mannen vraagt DNA-ma-
teriaal af te staan. Korthals stelt
dat de dader evengoed buiten
dat gebied kan wonen. Er is
geen garantie dat de dader zo
op te sporen is.
Dat staat nog los van meer
principiële bezwaren, zo
schrijft hij. Zo zou justitie in de
ze zaak aan 20.000 mensen
moeten vragen hun onschuld
aan te tonen. Dat druist in te
gen de klassieke grondslagen
van het Nederlands recht,
meent hij.
Bovendien zal een grootscha
lig onderzoek steeds vaker inge
zet worden bij ernstige delicten,
vreest Korthals.
Boegbeeld branche ontslagen
enschede gpd
De inrichting van de atoomkelder is na 1971 niet meer veranderd.
foto gpd john de pater
De Rijksverkeersinspectie is de
afgelopen jaren tekortgescho
ten bij de controle van vuur
werk. Er werd weinig prioriteit
toegekend aan dit aspect van
handhaving. Dat schrijft de in
spectie zelf in een rapport naar
aanleiding van de vuur
werkramp in Enschede.
Het KRO-programma Repor
ter toonde gisteravond een in
tern rapport van de Rijksver
keersinspectie (RVI), onderdeel
van het ministerie van verkeer
en waterstaat. Het rapport
schetst een ontluisterend beeld
van het eigen functioneren. „In
de afgelopen jaren werd nim
mer iets afgesproken over de
handhaving op het gebied van
vuurwerk."
De dienst erkent dat hij vanaf
1995 niet heeft gecontroleerd of
het in Nederland opgeslagen
vuurwerk de juiste classificatie
heeft. „Voor een veilig transport
van vuurwerk is juiste classifi
catie noodzakelijk. Uitsluitend
een check in de vorm van mon-
stername en analyse kan bij
twijfel uitsluitsel geven."
Dat dit niet is gebeurd, komt
volgens verklaringen van in
specteurs van de RVI door 'des
interesse en de onwil om geld
uit te geven aan het nemen van
monsters. Men houdt vast aan
de manier waarop de Chinezen
classificeren. Daar moeten we
maar op vertrouwen."
Politieonderzoeken hebben
duidelijke aanwijzingen opgele
verd dat meerdere soorten
vuurwerk in het assortiment
van het ontplofte bedrijf S.E. Fi
reworks in Enschede niet cor
rect waren geëtiketteerd. Van
wege het ontbreken van een
rechtshulpverdrag tussen Ne
derland en China heeft justitie
nog geen inzage gekregen in de
administratie van Chinese leve
ranciers van S.E. Fireworks.
Secretaris Harry Kapel van de
brancheorganisatie Federatie
Vuurwerk Nederland heeft gis
teren zijn ontslag aangeboden
na beschuldigingen in het KRO-
programma. Dat meldde dat
het boegbeeld van de vuur
werkbranche vijf jaar geleden is
ontslagen als medewerker van
de Rijksverkeersinspectie.
Onderzoek van de rijksre
cherche toonde volgens Repor
ter aan dat Kapel zich schuldig
had gemaakt aan belangenver
strengeling. Zo zou hij hebben
geprobeerd iets te 'regelen'
voor de eigenaar van twee in de
Rotterdamse haven onder
schepte containers met illegaal
vuurwerk. Het ministerie ont
sloeg hem na die affaire. Kapel
wilde gisteren niet reageren in
de uitzending.
Reporter herhaalde eerdere
beschuldigingen dat Kapel bij
Chinese vuurwerkfabrikanten
zou hebben geprobeerd lagere
classificaties aan gevaarlijk
vuurwerk te hechten, zodat het
vervoer en de opslag ervan
goedkoper zouden zijn.
