IINGEN VOORBIJGAAN Ms-in-lood, tikkende buren en een bijna leeg loonzakje Leiden Regio STADSGEZICHT IDAG 21 OKTOBER 2000 Galjaard werd op 2 juli 1920 geboren je Morsweg in Leiden, als zoon van «pograaf. Maar dat beroep heeft hij looit uitgeoefend. Op 14-jarige jd belandde Galjaard bij toeval in de ld van het glas - het 'gewone', zichtige glas, en het sfeervolle. gekleurde glas-in-lood. Het heeft hem nooit meer losgelaten. Sterker nog, hij werkt nog steeds. En op zijn zolder thuis is hij in zijn vrijetijd ook met glas in de weer. Daarover vertelt hij in deze aflevering van 'De dingen die voorbijgaan'. ISJo isl|n-lood geeft sfeer in een Al die kleurtjes en mo- Zeker als de zon schijnt expA'icht door de ruitjes valt. :h tig! Het aardige is dat lood weer helemaal in pinkbij jonge mensen. Ach, ms- gewoon een golfbewe- md 0e mensen willen iedere wat anders. Dan wil deer witte meubelen dan weer bruine. Zo is met glas-in-lood. In de 5ud ijjftig. zestig hebben veel !gt ndat juist weggedaan. iii,i ;den het niet meer. Nu ■r wel. Dat vind ik wel eaH ogisch ook, want ik heb letV Haltijd mooi gevonden. Ivoi bet moment dat ik met hiw ig werken tenminste, ooi tbegon als leerling-stof- gb 'Veertien jaar was ik. Ik iru er een gulden vijftig ito-JeL Ik ben maar een of drie gebleven. Mijn ïdn je een winkel op de iengracht had, kon me AN{ fer betalen. Toen kwam loeder aanzetten met een entie in de krant. Van een lood-bedrijf. 'Jongens >d', stond er. Ga maar zei mijn moeder. Zo ge- gedaan. Bij de firma juren op de Hooigracht Halverwege, schuin te- de Groenesteeg. Ik kon iden per week krijgen lerhande klusjes. Of twee ivijftig, voor het water- leni laken van het glas-in- jitgi let echte vakwerk. Het et laatste, van mijn ou ders moest ik het vak leren. Afijn, zo ben ik in het vak ge rold. Ie had in die tijd ook geen keuze. Werk was werk. Je was blij als je werk had. Overal was werkloosheid. Als er op dat mo ment een advertentie in de krant had gestaan waarin ze hadden gevraagd om een leer ling-loodgieter, was ik loodgie ter geworden. Maar ik heb ach teraf geen spijt gehad hoor. Ik heb er uiteindelijk tweeëneen half jaar gezeten. Toen ging ik naar Dullaart in de Narmstraat. Daar kon ik ietsje meer verdie nen. Ik heb daar zestien, zeven tien jaar gewerkt. Tijdens de oorlog was het alle maal anders. Op een gegeven moment mochten de bedrijven geen lood meer verwerken. Be drijven die glas-in-lood maak ten, gebruikten meestal zink als vervanging. Maar dat was toch behelpen. De kwaliteit was een stuk minder. Maar Dullaart had een tuin aan de achterkant. En daar goten we dus toch gewoon lood. Ik op een gegeven mo ment met dat lood naar boven. Bij de snijtafel stond mijn baas en tegenover hem stond de controleur van non-ferrometa- len met zijn rug naar het trap gat. Die kwam kijken of je niet in overtreding was. Aan het ge zicht van mijn baas die mij zag aankomen, zag ik meteen dat er iets niet in orde was. Ik maakte meteen dat ik wegkwam. Toen die vent weg was, hoorde ik dat mijn baas zich was doodge- schrokken toen ik naar boven kwam. Hij dacht echt dat hij er bij was. Aan het eind van de oorlog had je van die grote razzia's. De mannen werden opgeroepen om in Duitsland te werken. Daar had ik natuurlijk niet zo'n trek in. Omdat ik hoorde dat je drie maanden uitstel kreeg als je een lege mond had, een mond zonder tanden, ging ik naar de tandarts. Om alles te la ten trekken. Met de gedachte dat ik dan niet zo snel naar Duitsland zou hoeven. Die drie maanden uitstel kreeg ik. Maar later, van januari tot aan het eind van de oorlog, heb ik toen ondergedoken gezeten. Thuis. Met de buren hadden we afge sproken dat ze zouden waar schuwen als er onraad was. Zo ben ik nog een keer ver schrikkelijk geschrokken. Mijn zus werkte bij een boekhandel in Oegstgeest. Wij hadden thuis een boel boeken opgeslagen die door de Duitsers waren verbo den. Ineens tikten de buren te gen het raam. Ja, daar ging het hart wel even sneller van klop pen. Maar ze wilden alleen maar een boek lenen. Een spannende tijd was het. Maar desondanks heb ik met veel plezier bij Dullaart ge werkt. Ik ben op een gegeven moment naar Jilleba gegaan omdat ik daar iets meer kon verdienen. En na een jaar of drie ging ik naar een bedrijf in Den Haag. Ook daar kon ik meer krijgen. Als chef. Mooi werk hoor, maar ik maakte wel Eerst gebruikte Dick Galjaard een fiets voor zijn werk. Later, toen de zaken goed gingen, kon hij zich een auto met aanhanger permitteren. De aanhanger werd een keer gebruikt tijdens de 3 oktoberoptocht. In de grote spiegel kon men zichzelf uitstekend zien, zoals Galjaard hier zelf demonstreert. foto archief dick galjaard lange dagen. Goed, ik had wel een vrije zaterdag. Maar in de praktijk betekende dat gewoon dat ik 48 uur werkte in vijf da gen. Na een half jaar kreeg ik daar ruzie. Mijn loon was 107,50 gulden. Maar ik kwam op een gegeven moment thuis, zat er maar 35 gulden in mijn loonzakje. Waarom dat was, hadden ze me daar niet verteld. En ik was te koppig om het te vragen. We hadden toen nog geen telefoon. Mijn vrouw is toen naar de buren gegaan om te bellen: hij is zo kwaad, hij komt niet meer. De baas sput terde nog tegen. Hij had er niks van afgeweten, zijn zoons had den er achter gezeten zei hij. Waarom ze dat hadden gedaan, wist hij niet. Maakte niet uit. 'Hij gaat voor zichzelf begin nen', zei mijn vrouw. Pas later begreep ik waarom ik minder had gekregen. Omdat ik nog geen vol jaar in het bedrijf had gezeten, had ik ook geen recht op alle vakantiedagen. En omdat het bedrijf 's zomers even dicht ging, kon ik niet werken. Een paar vakantieda gen kreeg ik uitbetaald, de an dere dus niet. Alleen hadden ze me dat nooit verteld. Na die va kantie is het wel uitgepraat. Ik heb aangeboden nog veertien dagen daar te blijven, zodat ze tijd hadden iemand anders te zoeken. Die veertien dagen werden er wat meer, maar uit eindelijk ben ik toch weer naar Leiden gegaan om voor mezelf te beginnen. Dus toen was ik ineens direc teur. Met niks. Ik had geen geld en ik had geen klant. Dus ik ge woon overal aanbellen. Dan vroeg ik bijvoorbeeld: 'Ik zie dat u glas-in-lood hebt. Kan ik dat repareren?' Nou, in een week verdiende ik net zoveel als bij mijn baas. Voornamelijk met glaszetten. Het glas-in-lood was op dat moment bijzaak. Dat is zulk intensief werk, daar heb je personeel voor nodig. Vervoer had ik niet. Ja, een fiets. Zo heb ik zeker een maand of vier ge werkt. Met het glas onder mijn arm de klanten af. De fiets werd later een gemotoriseerde bak fiets, de bakfiets werd een auto. Met op het laatst nog een aan hanger erbij. Het is altijd goed gegaan met het bedrijf. Ik zette advertenties in verschillende kranten. En er was toentertijd weinig concur rentie. Ik kreeg steeds meer op drachten. Zo werd ik op een ge geven moment ingeschakeld door aannemers. En door scho len en woningbouwverenigin gen. Ik heb altijd wel werk ge had. Veel te veel soms. Maar ik doe het werk nog steeds. Om dat ik het zo leuk vind. En om dat de mensen mij nog steeds vragen. Was ik een keer even drie dagen weg, naar Engeland. Kom ik terug, waren er 82 tele foontjes geweest. Waar ik bleef. Was er net een storm geweest. Vooral oudere mensen, klanten van vroeger, vragen me nog. Een tijdje terug werd er opge beld: 'Doet-ie het nog?'. 'Ja, hij doet het nog', zei mijn vrouw. Ik heb toen maar een adverten tie naast de overlijdensadver tenties laten zetten. Met dezelf de kreet: 'Ja, hij doet het nog'. Ach, zo blijf ik ook onder de mensen. De waardering van de klanten is leuk. Ik krijg soms ook de sleutel van ze, van de klanten. Bij sommigen ben ik ook kind aan huis. Ik weet precies waar de stofzuiger staat, en waar stoffer en blik liggen. En als de klanten wel thuis zijn, kan ik rustig een praatje maken. Vroe ger had ik nauwelijks tijd om koffie te drinken bij een klant. Dan was het snel het kopje leegdrinken en weer weg. Nu heb ik veel meer tijd. Ja, ik kan gerust zeggen dat ik veel te danken heb aan mijn beroep. Zo ben ik ook aan mijn huis gekomen. Op de De Sitter- laan. Ik moest daar een keer naartoe van mijn baas - in 1955 was dat - om glas-in-lood in een tochtdeur te zetten. Een van de bewoners was dwars door die deur gevallen tijdens een ruzie. Er woonden twee ge zinnen in dat huis die ruzie met elkaar hadden. Nou, de man van een van die gezinnen zei dat hij nog liever vandaag weg was dan morgen. Hij is snel een keer komen kijken bij ons, in de Conradstraat waar we toen woonden. Uiteindelijk is het uitgedraaid op een ruil. Hij naar de Conradstraat, wij naar de De Sitterlaan. Ik werd de hoofdbewoner van het huis. We hadden de be schikking over de benedenver dieping, een klein kamertje op de eerste verdieping voor mijn dochter, en dan ook een slaap kamer op de zolder. Maar ook wij konden het niet zo vinden met de andere huurders. Dat gezin verhuisde op een gegeven momen naar de Van 't Hoff- straat. Ja, toen zaten we alleen in een heel groot huis en dat vond Huisvesting niet goed. Op zich was dat wel begrijpelijk, want er was in die tijd veel wo ningnood. Huisvesting wilde daarom een groter gezin in het huis aan de De Sitterlaan. Onze dominee wist gelukkig raad. Die stelde ons voor snel een advertentie te zetten in het kerkblad, voor inwoning. Dat lukte. Er kwam een aardige me vrouw wonen. Zo konden wij blijven. Jaren later hebben we het huis zelf gekocht. Dat kon. de zaken gingen immers goed." HERMAN JOUSTRA FOTO HIELCO KUIPERS uit de Leidsch Dagblad ANNO 1900 20 October HAZERSWOUDE - De 'Vereeniging tot Werkver schaffing' heeft al haar leden en begunstigers opge roepen tot een vergadering in de zaal van den kaste lein C.L. Boers. Onder meer zaken, die ter tafel ge bracht kunnen worden, zal er voornamelijk bespro ken worden, welke werkzaamheden dezen winter aan werkelooze arbeiders zullen worden opgedragen. Aangezien het nu zeer moeilijk is, ieder jaar geschik- ten arbeid te vinden voor zoovelen, zie elk, voor hij ter vergadering trekt, in eigen kring rond, ten einde het bestuur in zijn veelomvattende taak met raad en daad voor te lichten of te steunen. VALKENBURG - Een groote verbetering is alhier ge komen in den staat der brandbluschmiddelen door het aanschaffen eener nieuwe spuit, welke geleverd is door de firma A. Bikkers en Zoon, te Rotterdam, en dezer dagen arriveerde. Bij de officieele beproeving bleek de spuit aan al le billijke verwachtingen te voldoen, zoodat we de hoop mogen koesteren bij eventueele branden krachtiger te kunnen optreden dan tot nu toe. ANNO 1975 Dinsdag 21 oktober OEGSTGEEST-De afdeling Oegstgeest van de VVD wil dat er een uitvoerig onderzoek wordt ingesteld naar de be hoefte aan en de mogelijkhe den van een overdekt zwem bad in Oegstgeest. In een rap port getiteld 'Kanttekeningen' bij de nota 'Waarom eigenlijk een overdekt zwembad in Oegstgeest?' betoogt de WD dat daarover nog weinig be kend is. LEIDEN - Als resultaat van besprekingen tussen het be stuur van de Leidse Horeca en B. en W. zal, indien de leden van Horeca Nederland, afde ling Leiden ermee akkoord gaan, een zwevend kwartier ingevoerd worden bij de slui tingstijden van cafés. Dat wil zeggen dat de gasten die op het sluitingsuur aanwezig zijn een kwartier de tijd krijgen om op te stappen. RIJNSBURG - Bejaardente huis Avondzon mag niet uitge breid worden. Dat heeft de staatssecretaris van volksge zondheid en milieuhygiëne la ten weten aan het bestuur van LEIDEN - Het team van de Prinses Margrietschool werd winnaar bij de basisscholen bij het schoolvoetbaltoemooi. V.l.n.r.: Hans Veef- kind, Wim v.d. Nel, Harold van Biemen, Johnny v.d. Steen, Peter Ko ning, Michael Gietol, Joost Siere. Hurkend v.l.n.r.: Wim van West broek, Richard Koning, Karei Ouwehand, Peter Blansjaar, Kees Jan van Gelder. foto archief leidsch dagblad dergelijke uitbreiding veel te kostbaar, vooral omdat er in de omgeving van Rijnsburg ruimschoots voldoende op vangmogelijkheden bestaan, aldus de staatssecretaris. Avondzon, dat had g om een nieuwe afdeling voor groepsverzorging en een ver pleegtehuis voor demente of geestelijk gestoorde bejaar den. Het ministerie vindt een Foto's In deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen vi overschrijvingskaart) ter waarde van vijf gulden (voor een exempla Dagblad, La.v. Leidsch Dagblad Archieven, postbus 54, 2300 AB Leii Dagblad aan de Roosevel 1st raat A2. U ont' Tlien dagen na plaatsing een ingevulde cheque (geen - van 13 Dij 18 in zwart wit) op te styren naar liet i.eidsch ;n of door contante betaling aan de balie van het Leidsch ingt de foto binnen drie weken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 15