Leidse kunstenaar Kees Buurman op vier plaatsen geëerd
Cultuur Kunst
Marek van der Jagt
komt prijs niet halen
'Schilderen leert
me mijn handicap
te accepteren
Koortsachtig op zoek naar New Orleans
Deel zes Leidse Verhal
gaat over Kneppelhout
941
Herfstconcert in Leids Volkshuis
leiden Het Leidse ensemble Matiz geeft zaterdag 21 oktober
een herfstconcert in het Leidse Volkshuis, het eerste van vier
seizoensconcerten. Matiz speelt een gevarieerd repertoire rond
om het thema herfst. Het muziekensemble speelt zowel klassie
ke muziek als volksmuziek uit diverse windstreken. Er zullen
werken van Gabriel Faure, bewerkingen van Sefardische liede
ren en oude Spaanse en Italiaanse kunstliederen te horen zijn,
maar ook muziek van Astor Piazzolla en Kate Bush. Het optre
den zaterdag begint om 20.15 uur. Kaarten zijn verkrijgbaar bij
het Leidse Volkshuis aan de Apothekersdijk 33a. Op 27 januari
volgt het winterconcert van Matiz, 7 april is het de beurt aan de
lente en het zomerconcert is op 16 juni.
Prins Claus in Alkmaar
alkmaar Prins Claus is van plan vrijdag 27 oktober in de Grote
Sint Laurenskerk in Alkmaar de ingebruikname van het Van Co-
velens-orgel bij te wonen. Het onlangs gerestaureerde orgel, dat
dateert uit 1511, is het oudste bespeelbare orgel in Nederland.
Het door Jan van Covelens gebouwde orgel is zowel in kunsthis
torisch opzicht als door zijn bouw bijzonder. Het toegepaste
bouwprincipe heeft grote verwantschap met de toenmalige
zangkoorpraktijk, waarbij de stemmen in verschillende koren
zijn ingedeeld. De ingebruikname van het Van CoveJens-orgel is
het startsein voor een driedaags orgelsymposium met als thema
'Bach and the European Organ Culture'.
Bezittingen Callas onder de hamer
parus.; Een Parijs veilinghuis brengt eind dit jaar meer dan vier
honderd voormalige bezittingen van de Italiaanse operalegende
Maria Callas onder de hamer. Volgens de BBC gaat het onder
meer om kleding en schilderijen. Opmerkelijk is de veiling van
een plukje haar van Callas en ondergoed van de diva. De veiling
zal naar schatting 3,7 miljoen gulden opbrengen. De bezittin
gen worden verkocht door een particuliere verzamelaar en door
oud-huisvriend Ilario Tamassia. Callas stierfin 1977 in Parijs op
53-jarige leeftijd.
Musicalster Gwen Verdon overleden
new york Film- en musicalster Gwen Verdon is gisteren op 75-
jarige leeftijd in haar slaap overleden in het Amerikaanse Ver
mont. Ze was een van de bekendste musicalsterren aller tijden
in Amerika. Verdon leed als kind aan verschillende ziekten,
waaronder polio. Daardoor moest ze als kind met beugels rond
haar benen lopen. Dat beïnvloedde de ontwikkeling van haar
dansstijl, die later door haar dochter Foss (te zien in onder meer
de film A Chorus Line) en anderen werd geïmiteerd. De danse
res was getrouwd met de legandarische choreograaf en regis
seur Bob Fosse. Onder zijn leiding schitterde ze in de Broad
way-musicals Chicago, Sweet Charity, Damn Yankees.
harlingen anp
De kans dat zaterdag de twee
jaarlijkse Anton Wachter litera
tuurprijs in Harlingen wordt
uitgereikt is klein. Winnaar Ma-
rek van der Jagt heeft in een
brief aan de Vestdijk-commis
sie, de organisatie achter de
prijs, te kennen gegeven dat hij
niet komt. Het zint hem niet dat
de commissie onderzoekt wie
er achter het pseudoniem Ma-
rek van der Jagt schuilgaat.
De commissie wil dat graag
weten, omdat de prijs is be
doeld voor een debuut. Arnon
Grunberg wordt genoemd als
de werkelijke schrijver van de
prijswinnende roman 'De ge
schiedenis van mijn kaalheid'.
Grunberg won de Wachterprijs
in 1994 en komt alleen daar
door al niet in aanmerking. Het
winnende boek zou in dat geval
zoeterwoude
marieke van compel
,,Ik probeer in mijn schilderijen
de nadruk te leggen op de dy
namiek van de gehandicapten
sport", zegt schilderes Betty
Kusec (54) uit Zoeterwoude. Ze
vindt dat er te weinig aandacht
voor gehandicaptensport is,
vooral in media. Kusec is zelf
een fanatiek rolstoeltennisster.
En met het oog op de paralym
pics in Sydney wil ze met de ex
positie van haar schilderijen de
gehandicaptensport in een
goed daglicht zetten. In haar
werk toont ze sporten als rol-
stoeltennis, rolstoelbasketbal,
zwemmen en monoskiën. Het
is tot en met zaterdag 21 okto
ber in Galerie 't Atelier aan de
Schenkelweg in Zoeterwoude-
dorp te zien.
„Kunst betekent net zoveel
voor mij als sport. Het schilde
ren geeft me een bepaalde rust,
het heeft me geholpen met het
aanvaarden van mijn handicap.
In sport kan ik mijn agressie
kwijt en het geeft me energie",
aldus Kusec. De Zoeterwoudse
is een fanatiek tennisster bij
Rolstoeltennisvereniging De
Munnik. Ze heeft ook aan het
landelijke rolstoeltennistoer
nooi deelgenomen.
De schilderes gaat zelf niet
naar de paralympics in Sydney,
maar heeft bekenden die wel
gaan gevraagd om foto's te ma
ken. Ze zal die foto's als inspira
tiebron voor haar schilderijen
gebruiken.
„In mijn jeugd heb ik me veel
bezig gehouden met tekenen en
schilderen. Toen ik het druk
kreeg met mijn baan als ver
pleegkundige ben ik daarmee
opgehouden", vertelt Kusec.
Op 42-jarige leeftijd kreeg ze
een ongeluk waardoor ze in een
rolstoel terechtkwam. Door het
ongeval heeft de Zoeterwoudse
een beschadiging aan de herse
nen opgelopen en coördinatie-
en concentratieproblemen ge
kregen. Tijdens de revalidatie
heeft ze haar teken- en schil
derhobby weer opgepakt.
„Ik moest mijn handicap pro
beren te accepteren en me met
andere dingen gaan bezighou
den, want mijn werk kon ik niet
meer voortzetten. Het schilde
ren met pastel hielp me bij de
verbetering van mijn coördina
tievermogen. Ik kreeg meer
controle over mijn ledematen."
Kunst begon een steeds gro
tere rol in het leven van Kusec
spelen. „Na het schilderen met
pastel ben ik overgegaan op
aquarel, en daarna ben ik met
olieverf gaan schilderen. Ik
woon nu zeven jaar in Zoeter-
woude-dorp en het laatste jaar
ben ik bij Piet Wolfers met olie
verf gaan schilderen." Piet Wol
fers is de eigenaar van de gale
rie waar Kusec haar schilderijen
exposeert.
'Reis van Is
gaat niet do
De grote Nederlands-Eg
sche productie 'De reis
Isis' die van 7 novembt
en met 1 januari 2001
Nederland zou toeren
niet door. De tien klei
voorstellingen die
Leidse Rijksmuseum
Oudheden zouden
gegeven (tijdens de ti
stelling 'Farao's van de
die op 3 november q
zijn ook van de baan
gens producent Schmil
het Theater!)
Schmid/Asian Perfo
Arts kan het project
doorgaan vanwege te
financiële eisen van del
tische regering.
Volgens het Nederla
theaterbureau wilde
Egyptische regering dj
onkosten voor de uit|
den bestaande foUf
zouden worden verga
clusief 160 gulden a
per persoon per i'
zou neerkomen op 6j
gulden", aldus het bi
Het absolute maxim
volgens TBS/APA 3 t.
„Het is volkomei
grijpelijk voor alle b
nen waarom de Eg
aldus TBS/APA in een
klaring. Het theaterb
heeft naar eig
30.000 gulden in het p
geïnvesteerd. Enkele v
voorstellingen waren i
verkocht.
ook geen debuutroman zijn.
„Dat het om een fictief per
soon gaat, is nu wel zeker", zegt
een lid van de commissie die
spreekt van 'een moeilijke
kwestie'. „Maar hij, of iemand
die door hem wordt afgevaar
digd, blijft welkom op de prijs
uitreiking." Het boek is niet in
gestuurd door de uitgever De
Geus maar door de jury zelf
ontdekt. „Op de flap staat dat
het een debuutroman is," zegt
een lid van de commissie. „Wij
krijgen van de uitgever verder
geen informatie over de schrij
ver."
Volgens een woordvoerster
van De Geus mag het bedrijf
niets zeggen, omdat dit zo is af
gesproken met de auteur. „Het
is het debuut van de auteur
Marek van der Jagt. Of het een
pseudoniem is of niet laat ik in
het midden."
muziek recensie
Southern Fever belooft een
zinderende ontdekkingstocht
van New Orleans, het oude en
het huidige, met hoeren en
heksen en zelfs een vleugje
voodoo. Het pakt anders uit.
Het zevenkoppige gezelschap
speelt brave muziek, een beetje
jazz, een beetje funk, een beet
je gospel. Mooie liedjes, dat
wel, maar gebed in een ver
haaltje waar de wanhoop vanaf
springt.
Het idee is dat we ons op een
repetitie van een band bevin
den waar de emoties hoog op
lopen: de trompettist wfi de
jongste zangeres, maar zij wil
de gitarist. Op die repetitie Dat is op zich geen bezwaar,
spelen ze de verschillende set- maar de slechte toneelstukjes
jes door, en die zijn dan weer die daarvoor in de plaats ge-
thematisch te rangschikken steld worden, omlijsten - en
naar 'topografie', 'passie', onderbreken - de liedjes nu
'evangelisatie', enz. steeds opdringeriger. En dat is
Het eerste blokje heeft nog wel wel erg. Het altijd prachtige Fe-
iets met New
Orleans te ma
ken. Met Ba-
sin Street
Blues, Bour
bon Street, en
zelfs met The
Sunny Side of
the Street
wordt het stra-
'Zinderende
ontdekkingstocht'
gaat niet door
ver gaat ten
onder in een
gemaakt ru
zietje over
interpreta
tieverschil
len tussen
de zangeres
sen, een
beeld-
tenplan van de stad aangeduid schoon, broeierig Besame Mu-
en weten we waar we zijn. cho wordt ontkracht door.flau-
Maar met het hoofdstukje witeiten.
'passie' wordt het verband met Na de pauze neemt het ver-
de stad al veel losser. Het was twijfeld vasthouden aan het
blijkbaar toch lastiger dan ge- zwakke verhaaltje met de daar-
dacht om een programma met uit voortkomende onhandige
New Orleans vol te krijgen. grapjes nog vreselijker vormen
aan. Dat deze liedjes, die hun
kwaliteit al lang bev/ezen heb
ben, zo raar opgedirkt moesten
worden, tekent de onzekerheid
van de groep over de eigen
kwaliteiten. Slecht zijn ze trou
wens niet, ook al zijn hun in-
terpraties niet wat je noemt
opmerkelijk.
Het merendeel van het reper
toire is braaf en vertrouwd en
zolang ze zich daarmee tevre
den stellen, gaat het heel goed.
Zo klinken de gospel-num
mers als een klok. Fout gaat
het pas als ze van dat stramien
afwijken, als ze zelf iets met
een liedje willen doen. Dan
verandert Gershwins Someone
to Watch over me plotseling
van een prachtige, gemeende
ballad in een tweederangs
cocktaildeuntje. En dan ver
wens je het koortsig brein dat
deze show bedacht.
leiden marieke van gompel
Het zesdedeel van de serie
Leidse Verhalen, 'Klank in een
nevel' is gisteren in het Pren
tenkabinet aangeboden aan de
dichter Cees van Hoore. In het
pocket-boekje beschrijft Ingrid
Paanakker het leven van de
Leidse schrijver Johannes
Kneppelhout (1814-1885), voor
malig bewoner van het pand
aan het Rapenburg.
Kneppelhout maakte in de
negentiende eeuw naam met
zijn realistisch-humoristische
en later moraliserende schetsen
over het studentenleven. De
'student-auteur' schreef onder
het pseudoniem 'Klikspaan' de
bundels 'Studententypen' en
'Studentenleven'. De serie Leid
se Verhalen is een initiatief van
Leiden Promotie. In de kleine
pocket-boekjes zijn beroemde
en beruchte (voormalige) inwo
ners van Leiden beschra
De schrijfster Ingrid 1
ker las tijdens de pres
van 'Klank in een neï
stuk uit het boek voor
veel bewondering
hoofdpersoon KneppeO
hebben. „De literaire
Kneppelhout intrigeert i
dus Paanakker.
De serie Leidse Verh
voor een breed publi
doeld. „Met de boekjes
we een aantal bekendt
ners van Leiden weer oi
aandacht brengen",
van Leeuwen van Leidi
motie/VVV. „Daarom 2
handzame, vlot geschre
gaven." Eerder ven
boekjes over de Zanger
der Naam, Marinus
Lubbe, Philipp von
professor Kamerlingh 0r
Jan Steen. Na Kneppell
Rembrandt aan de beurt
Als eenieder krijgt wat hem
in het leven toekomt, dan
is vandaag Kees Buurman
aan de beurt om zijn
prijzen in ontvangst te
nemen. Helaas kan hij
daar zelf lijfelijk niet meer
bij aanwezig zijn. De
Leidse kunstenaar
overleed namelijk drie jaar
geleden op 64-jarige
leeftijd. Posthuum wordt
hij nu geëerd met
exposities op maar liefst
vier plaatsen tegelijk,
ondermeer in de door hem
zo geliefde Lakenhal. Voor
de 'eeuwigheid' is er
daarnaast een fraaie
monografie verschenen,
waarin het leven en werk
van deze
schilder/dichter graficus
centraal staat. Zo hij er nog
was, zou hij onder de
indruk zijn van al dat
eerbetoon.
leiden ad van kaam
In de monografie - stijlvol en
passend gebracht in een duo-
toon van grijs - schildert de
kunsthistoricus Doris Wintgens
Hötte Buurman af als een 'be
zield' kunstenaar. Ze is niet toe
vallig ook de inrichter van de
grote overzichtstentoonstelling
in Stedelijk Museum De Laken
hal, kende de kunstenaar per
soonlijk en was er getuige van
hoe Buurman in 1993 zijn land
schappelijke tijdsopnames
maakte: licht-doorlatende dun
doeken, op maat gemaakt voor
de hoge ramen van de oude en
statige Lakenhal. „Prachtig hoe
hij zich toen concentreerde. En
hoe de energie zich in hem sa
menbalde om vervolgens te ex-
Kastje met witte en zwarte cirkel, 1967, hout en olieverf.
zijn werk in D<
Lakenhal
wordt ge
opend. PUBLI-
Begraafplaats
Ameland, 1965,
ploderen in één vloeiende
weging", herinnert de con
vator zich nog als de dag v
gisteren Buurmans' optret
Dat zijn werk daar anno 2000
terug is in een grote overzichts
tentoonstelling en er tegelijker
tijd in Galerie fi
Prima Vista en ïr
d'Art (Amsterdai
dacht aan hem v
ken, vindt Doris Wintgens vol
komen terecht en goed getimed
bovendien. „In leiden liep hij
in de jaren zestig samen met
Jan Maaskant en J.C.J, v
Heijden nadrukkelijk
het artistieke milieu. 1
i. Ze gaven destijds
een totaal andere inhoud aan
het begrip kunst. Het kunste
naarschap was voor hem geen
luxe. Hij poogde serieus de
kloof naar de maatschappij te
overbruggen. Maar ook lande
lijk gezien verrichtte hij baan
brekend werk. Dat kan je afme
ten aan de talloze exposities
van zijn werk in den lande."
„Dat deze tentoonstelling nog
PUBLICITEITSFOTO
net binnen het Japan-jaar valt,
is niet helemaal toevallig. Eind
jaren zeventig vond Buurman
nieuwe inspiratie in de Japanse
traditie en het Zen-boedhisme.
Op de expositie zie je dat terug
in zijn beschilderde vliegers die
het trappenhuis sieren."
Schilderij nol, 1974, lak op paneel.
Het werk van Buurman valt niet
gemakkelijk onder één noemer
te vatten. „Nee, dat klopt. Je
zou kunnen zeggen dat hij in
zijn werk letterlijk en figuurlijk
met zijn tijd meeging. Van figu
ratief naar abstract, van con
ceptuele kunst naar door Zen
geïnspireerd werk. Hij was con
stant bezig zich te vernieuwen.
Toch loopt er duidelijk een ro
de draad door zijn oeuvre. Je
ziet dat hier een en dezelfde
man bezig is geweest. Kijk naar
zijn vroege werk, zoals bij het
drieluik in de hal. Afwisselend
licht en donker, zwart en wit en
hoekig en contrastrijk op het
eerste gezicht. Ruw aangezet
met teer. Maar bekijk het beter
en je ziet die handen en die cir
kel die je later weer aantreft.
Christus aan het kruis. Het is
niet toevallig dat je hier pal
achter op zaal het drieluik van
Lucas van Leyden ontwaart."
De hal, drie zalen, het trappen
huis en een nis (voor omlijs
tend werk van
vrienden/kunstenaars als
Maaskant en Van der Heijden)
zijn vrijgemaakt om een dwars-
doorsnee van Buurmans' werk
te tonen. Eert Leiden massaal
deze stadgenoot na zijn dood,
zoals ze dat recentelijk nog de
den met een Jurriaan val 0,
bij leven? „Ik hoop hetJ )u
deze twee kunstenaars n e
met elkaar te vergelijken n
Van Hal is het allemaal p u
en praal in uitbundige ld a|
En bij Kees Buurman isl j
vooral zwart en wit en ii e
gen. Wat dat betreft zijn v
kaars tegenpolen. Maari j(
maals, ik hoop dat veel i j
zijn werk komen bekijke e
er één is die het verdient >n
Kees Buurman het wel." y
ai
Stedelijk Museum De U et
hal
Kees Buurman - graficu |e,
schilder, dichter
Van 20 oktober tot 7 jan je
2001 oj
a
Galerie Amber Ei
Elmentaire landschapp a
cirkels m
Van 22 oktober tot 20 n
ber o,
ar
Galerie Prima Vista ra
Drukken ai
Van 20 oktober tot 7 jal v,
2001 ie
n
Collection d'Art (Amste ie
Werk uit diverse period
tot 11 november
