Luisteren en eten onder een dak van loof Geloof Samenleving 'Geesten' bemoedigen bezoekers van congres Hoe moeten we voor God spelen? Kardinaal zinspee op aftreden van pi l/wiNitersL/rvvj i win i WDcrs VANDAAG ^Vandaag 1385 jaar geleden, op 19 oktober 615, werd pans Deusdedit tot opvolger gekozen van Bonifatius IV. Er is weinig over Deusdetit be kend. Alleen dat Rome tijdens zijn drie jaar du rende pontificaat werd getroffen door een aardbeving. Hij wijdde veertien priesters en gaf op zijn sterfbed een erfenis ter grote van een jaarsalaris aan ieder van hen. Het oudste pauszegel dat bewaard bleef, stamt uit zijn ambtsperiode. De 19de oktober is de heiligenfeestdag van de Italiaanse Paulus van het Kruis (1694-1775). Hij was de stichter van de strenge kloosterorde der passionisten en passionistinnen. Miljoen voor restauratie synagoge arnhem Het bestuur van de Israëlitische Hoofdsynagoge in de Arnhemse binnenstad krijgt 1 miljoen gulden van de provincie Gelderland voor restauratie van het monumentale gebouw. De opknapbeurt van het Rijksmonument kost 5,5 miljoen. De Isra ëlitische Hoofdsynagoge in Arnhem is een van de wenige sjoels buiten de Randstad die nog de basisfunctie van bidden en leren vervult. Om die reden wil het provinciebestuur een cultuurhis- toische subsidie geven. De synagoge is al sinds 1974 een monu ment. Het bestuur van de synagoge verwacht van het Rijk nog eens 2 miljoen subsidie te krijgen voor de renovatie. Dan ont breekt nog een bedrag van 4 tot 6 ton, dat met sponsoractie bij een gebracht moet worden. De restauratie moet in 2003 klaar zijn, want dan bestaat het gebouw 150 jaar. Naam van kind weggevallen in rubriek haarlem-leiden Door een technische fout is gisteren bij de ru briek Kinderen van één Vader de naam van het kind in kwestie niet bij het artikel afgedrukt. Het gaat om de 7-jarige Ferd Naaborgh uit Leiden, die vertelde over zijn geloof. Waarvoor onze excuses. BEROEPINGSWERK NEDERLANDSE HERVORMDE KERK Beroepen: te Heerjansdam-Kijf- hoek, L.C. van der Eijk te Fij naart, die dit beroep heeft aange nomen. Beroepbaar gesteld: mw A. Ho- genbirk, Heggerank 42, 3434 EK Nieuwegein. Aangenomen: naar Hengelo (Gld) mw C. Ferrari-van Schuppen te Rekken. GEREFORMEERDE KERKEN Beroepen: te Heerenveen, als ziekenhuispredikant van het Al gemeen Ziekenhuis De Tjonger- schanste Heerenveen, R. Koor neef te Enschede, die dit beroep heeft aangenomen. GEREFORMEERDE GEMEENTEN Beroepen: te Drachten, M. Mond- ria te Waardenburg; te Brakel, M. Karens te Werkendam. Bedankt: voor Rotterdam-Alexan- derpolder, A. Schreuder te Beek bergen. veldhoven anp Ruim negenhonderd mensen hebben gisteren een bezoek ge bracht aan het Eerste Lichtcir kelcongres in Veldhoven. De dag was bedoeld om zogeheten 'spirituele lichtwerkers' met el kaar in contact te brengen. Via een medium werden ze bemoe digd door geesten. De grote man van het con gres was de Amerikaan Steve Rother, die sinds enkele jaren in contact zegt te staan met ne gen geesten die hem bood schappen doorgeven. Samen met zijn in een roze gewaad ge klede vrouw presenteerde Rother het seminar 'live chanel- ling' (doorgevingen). Tot tranen toe geroerd bracht hij de woorden die hij door kreeg uit hogere sferen. ,,We zijn zo verschrikkelijk trots op u", sprak Rother namens de geesten. De bewondering van hen was zo groot, omdat man nen en vrouwen op aarde 'hun Aanschouwelijk onderricht in achtertuin van Haarlemse rabbijn haarlem marcel van bommel Achterin de tuin van de Haar lemse rabbijn S. Spiro is met wat stokken en een zeil een hutje opgetrokken. Het dak be staat uit bamboestokken en takken van de taxus. Vijftien joodse jongens en meisjes in leeftijd variërend van 14 tot 24 jaar zitten aan een lange tafel. Het is Soekot of in het Neder lands Loofhuttenfeest, de pe riode waarin wordt terugge dacht aan veertig jaar zwerven door de woestijn. Op de tafel staat een feest maal uitgestald; rijst met onder meer rozijnen en amandelen, salades, brood, diverse vleeswa ren en borreka's, bladerdeeg gevuld met aardappel. Voordat er gegeten wordt nemen de jongeren de 'loelav'-palmtak ter hand en zeggen een gebed. De palmtak is het tweede symbool van het feest, dat jo den altijd in de herfst vieren en acht dagen duurt. Het eerste symbool, de soeka (hut), is door zijn tijdelijke aard een symbool van afhankelijkheid van de mens van de bescherming van God. De hut herinnert aan het verblijf van het joodse volk in de Sinaïwoestijn nadat het zo'n 3000 jaar geleden Egypte ont vluchtte. Terwijl zijn vrouw in de keu ken druk bezig is en zijn drie jonge kinderen zich nadrukke lijk manifesteren, legt de 32-ja- rige rabbijn de symboliek van de palmtak uit. „De palmtak bestaat eigenlijk uit drie plan tensoorten en een vrucht: de dadel van de dadelpalm is heer lijk van smaak, maar ruikt niet. Je kunt het vergelijken met ie mand die veel van de Torah (Hebreeuwse bijbel-red.) weet maar weinig daden doet.'' Zo staan, legt rabbijn Spiro uit, de lekker ruikende myrthe- takjes voor geen smaak oftewel joden met weinig Torahkennis die veel goede daden doen. De wilgentakjes staan op hun beurt voor hen die weinig kennis hebben en weinig goed daden doen. De rabbijn vertelt verder over de op een citroen lijkende 'etrog', een lekker ruikende vrucht die ook smakelijk is. Het ideaalbeeld van joden die veel goede daden doen en een uit gebreide kennis van de Tora hebben. De al eerder genoemde 'loelav' symboliseert de vier volkeren binnen het hele jood se volk. Hij benadrukt dat door één van de soorten af te wijzen er van een joodse eenheid geen sprake kan zijn. Uiteraard betrekt hij de hui dige gang van zaken in Israël bij zijn verhaal. Zonder in te gaan op de actualiteit in het Midden- Oosten, waar regeringsleider Barak zoals bekend grote moei te heeft de politiek op een lijn te krijgen, vertelt hij de adem loos luisterende jongeren uit Hillegom, Hoofddorp en Haar lem dat de krachten gebundeld moeten worden, dat iedereen gelijk is en je het vooral samen moet doen. „Net zoals de ge bundelde loelav, dan blijft deze langer goed." De 24-jarige Es- mé Gans hoort het belangstel lend aan. Als kleindochter van de Haarlemse textielbaron Gans - 'twee pakken kopen, één betalen'- heeft ze de joodse tra ditie van nabij meegemaakt. Nadat zij, haar broer en twee zussen het ouderlijk huis had den verlaten besefte ze dat de geloofsbeleving meer en meer verwaterde. „Gelukkig komen we zoveel als mogelijk op vrijdagavond bij elkaar om sabbat te vieren", vertelt Esmé. „Ik volg nu om de week lessen bij de vrouw van de rabbijn. Ik wil de joodse traditie zeker niet kwijt raken", bena drukt ze. De 14-jarige Jules uit Hoofd dorp lepelt na de maaltijd moeiteloos de dankgebeden uit het hoofd op. Hij is dan ook re gelmatig bezoeker van de syna goge aan het Kenaupark in Haarlem. Rabbijn Spiro: „Dit is onze toekomst als gemeente. We hebben nu te maken met een hoge gemiddelde leeftijd. Willen we een bloeiende ge meenschap opbouwen, dan moeten we investeren in de jeugd." Hoewel Spiro slechts ander halve dag beschikbaar heeft voor de Haarlemse gemeente - hij heeft ook verplichtingen el ders - probeert hij middels ge bedsdiensten, lessen en lezin gen zoveel mogelijk joden uit Haarlem en wijde omgeving te betrekken bij de gemeente. De ze week onder meer ook de al lerjongsten van 3 tot 7 jaar die Achterin de tuin van de Haarlemse rabbijn Spiro zitten vijftien joodse jongens en meisjes aan tafel in een geïmproviseerde hut. FOTO UNITED PHOTOS DE BOER MARISA BERETTA onder leiding van zijn vrouw op een 'creatieve manier' kennis maken met de joodse traditie BOEKBESPREKING roeping om menselijke engelen te worden, hadden aanvaard'. Met een lezing over de Aqua- riusmens had spreekster S. Bos het publiek eerder op de dag in contact gebracht met hun hoogste lichtcirkel, een voor ie dereen beschikbare kracht in het diepste innerlijk. Ze riep de bezoekers op de 'Christus kracht van de lichtcirkel' te ver spreiden. Met die kracht kun nen we niet alleen mens en dier helpen, „maar zijn we boven dien in staat oorlogen, hongers noden en economische crises te voorkomen", sprak Bos ver rukt. Daardoor wordt het Aquari- ustijdperk, dat 1 januari 2000 inging en 2000 jaar zal duren, een tijd van liefde en 100 pro cent positiviteit, zei ze. Bos be nadrukte dat ze zichzelf niet ziet als een goeroe of een mes- sias. Wel wordt de mens geroe pen, zegt ze, 'een zoektocht te beginnen naar de goddelijke bron in zichzelf. Nietje erfelijke aanleg, niet de menselijke natuur en niet God vormen je lichaam. Dat bepaal je voor een groot deel zelf. Nieuwe medische en cosmeti sche technieken bieden tegen woordig iedereen die het kan betalen de mogelijkheid zijn of haar lichaam, uiterlijk én nage slacht te verbeteren. Dat is het uitgangspunt in het boekje 'De Nieuwe Mens'. Een bundeling van filosofische essays met thema's als individualiteit, schoonheid, lichaamskunst, plastische chirurgie, kloneren en orgaandonatie. Acht schrij vers leverden een bijdrage. De titel 'De Nieuwe Mens' im pliceert dat er ook een 'oude mens' moet zijn. „De oude mens - dat is de mens die als een eindig, kwetsbaar, driftig bundeltje natuur ter wereld komt, en vervolgens door mid del van driltechnieken, zo goed en zo kwaad als dat gaat tot een beschaafde mens wordt omgevormd", stelt hoogleraar in de ethiek Frits de Lange. Hij nam de eindredactie van 'De Nieuwe Mens' voor zijn reke ning. In tegenstelling tot wat veel mensen denken zal de om wenteling in deze nieuwe eeuw niet geestelijk, maar genetisch zijn, zegt De Lange. Dat neemt volgens hem niet weg dat we nog lang met de oude mens opgescheept blijven. „Eindeloos tobben met zijn gebreken, plots weer eens ver rast worden door zijn onberekenbare grillen, dan weer vertederd door zijn goedheid, of ontzet door zijn wreed heid." Zaken waar de nieuwe mens geen last heeft. Die stelt zich, volgens De Lange, niet zozeer de vraag 'of we voor God moeten spelen, maar 'hoe', wetende van goed en kwaad. Vooral de snelle ontwikkelin gen in de genetica - zoals het klonen of kopiëren van men sen, het voorkomen van ziek ten door bepaalde eigenschap pen uit het menselijke DNA te verwijderen, het kiezen van de sekse, lengte, kleur en aanleg van je kind - maken dat het beschouwen van de mogelijk heden en de aanklevende ethi sche of morele aspecten geen luxe meer is van enkele specia listen en futurologen. De Lange noemt het een on ontkoombaar onderwerp in de publieke meningsvorming. „Xenotransplantatie, transgene dieren, aseksuele voortplanting door middel van klo- ningstechnieken, inplanting van em bryonaal weefsel bij Parkingson- en Alzheimer-patiën- ten - de grenzen tussen mens en natuur, mens en dier, niens en ma chine, de ene mens en de andere lijken te worden uitgewist." Marga van Mechelen van het kunsthistorisch instituut van. de Universiteit van Amsterdam beschrijft een aantal kunstena ressen die de moderniteit tot bijna in het absurde op zich zelf toepassen. Zoals de Franse kunstenares Orlan. „Zij begint in 1990 met een project dat zou moeten bestaan uit negen operaties, waaraan ze de titel gaf: De reïncarnatie van de heilige Orlan. De operaties ge beurden onder plaatselijke ver doving, en zo bleek ze in staat degenen die leden onder de aanblik van haar opengelegde gezicht vriendelijk en bemoe digend toe te lachen." Orlan maakte van de operatie kamer een barok (anatomisch) theater, schetst Van Mechelen verder. „Ze gebruikte objecten die als symbolen thuishoren in de joods-christelijke traditie of de Griekse mythologie... Zo vermengde het klinische beeld van de operatie zich met 'het laatste avondmaal' en 'de krui siging. Ze zwaaide met kruisen, tongzoende de chirurg en ge zamenlijk aten ze druiven, wat niet alleen een associatie op riep met het heilig avondmaal, maar ook met dionysische ri tuelen." Dergelijke verhalen, vergezeld van foto's, maken 'De Nieuwe Mens' goed te lezen, ook dank zij het toegankelijke taalge bruik. Toch blijven de schrij vers filosofen, en die serveren nu eenmaal geen eenvoudige kost. Wat niet wegneemt dat 'De Nieuwe Mens,' een verhel derende kijk geeft op de maak baarheid van lijf en leven. onno van t klooster Titel: De Nieuwe Mens Auteurs: Frits de Lange, Paul van Tongeren, Edwin Kompanje, Ber- nike Pasveer, Klasien Horstman, Kathy Davis, Marcha van Meche len en Patricia Pisters Uitgave van: Thomas More Acade mie, het Rathenau Instituut en uitgeverij Gooi en Sticht Prijs: 23,60 gulden WEEROVERZICHT BUITENLAND Weersvooruitzicht HWS Geldig tot en met vrijdag. Noorwegen: Overwegend bewolkt en vooral in het zuiden regen. Vrijdag overal droger en meer ruimte voor de zon. Maxima rond 10 graden, donderdag langs de zuidwestkust nog iets hoger. Zweden: In de nacht kans opmist. Daarna van tijd tot tijd zon. Donderdag in het zuidwesten en vrijdag ook el ders wolkenvelden en mogelijk regen. Maxima tussen 9 en 13 graden. Finland: Wolkenvelden en kans op wat re gen. Geleidelijk vanuit het zuiden perioden met zon. Maxima rond 10 graden. Denemarken: Donderdag bewolkt en nat. Vrij dag af en toe zon en slechts nu en dan wat regen. Middagtempe- ratuur omstreeks 11 graden. Engeland, Schotland, Wales, Ier land: Afwisselend zon en stevige buien. Middagtemperatuur rond 12 gra den. België en Luxemburg: Bewolkt en af en toe wat regen. In de loop van donderdag zon. Vrijdag eerst wat zon, daarna op nieuw regen. Middagtemperatuur ongeveer 15 graden. Noord- en Midden-Frankrijk: Wisselend bewolkt en vooral vrij dag buien. In het oosten weinig buien. Maxima rond 15 graden. Zuid-Frankrijk: Wisselend bewolkt en met name in het westen op vrijdag enkele buien. Maxima tussen 17 en 21 graden. Spanje: Flink wat zon, maar in het noord westen en noorden wolkenvelden en een enkele bui. Vrijdag op meer plaatsen buien, soms met onweer. Maxima 20 tot 25 gra den, in het noorden iets lager. Portugal: In het noorden, en mogelijk in het midden, wolken en een enke le bui. In het zuiden geregeld zon. Vrijdag overal wisselvallig en kans op onweer. Maxima tussen 18 en 23 graden. Mallorca, Ibiza, Menorca: Perioden met zon en op de mees te plaatsen droog. Middagtempe ratuur 24 graden. Marokko: Westkust: droog en flinke perio den met zon. Maxima tussen 22 en 27 graden. Vrijdagavond in het noorden misschien een bui. Tunesië: In het uiterste zuidoosten don derdag misschien nog een bui. verder vrij zonnig en droog. Maxi ma rond 24 graden. Madeira: Perioden met zon en droog. Maxi ma rond 24 graden. Vrijdag later op de dag misschien een bui. Canarische Eilanden: Flinke perioden met zon en droog. Maxima rond de 25 gra den. Duitsland: In het westen en noorden wolken velden en zowel donderdag als vrijdag kans op regen. In het oos ten en zuiden overwegend droog en perioden met zon. In de och tend wel kans op mist. Maxima rond 14 graden. Oostenrijk: Wolkenvelden en af en toe regen. In het oosten meest droog en meer kans op zon. Maxima rond 18 graden. Zwitserland: Wolkenvelden en soms wat regen. Geen extreme hoeveelheden. Maxima rond 15 graden. Polen: Wolkenvelden, maar ook geregeld zon. Droog. Maxima 10 tot 15 graden. Tsjechië en Slowakije: Wolkenvelden, maar ook geregeld zon. Droog. Maxima 10 tot 15 graden. Hongarije: Wisselend bewolkt en donderdag misschien nog een bui. Middag temperatuur 15 tot 20 graden. Italië: Perioden met zon, maar zowel in het noorden als het zuidoosten wel kans op een bui. Geen grote hoeveelheden. Maxima van 17 graden in het noorden tot 24 in het zuiden. Corsica en Sardinië: Zonnige perioden en droog. Mid dagtemperatuur rond 22 graden. Griekenland en Kreta: Af en toe zon, maar ook buien. De meeste buien in het westen, de meeste zon in het oosten. Op de Egesche Zee een stevige noor denwind. Maxima tussen 17 en 21 graden. Turkije en Cyprus: Koude oostenwind met zonnige perioden. Op de meeste plaatsen droog. Maxima sterk dalend tot rond 20 graden, op Cyprus iets erboven. VRIJDAG 20 OKTOBER 2000 Zon- en maanstanden Zon op 08.15 Zon onder 18.34 Maan op 23.11 Maan onder 15.52 Waterstand IJmuiden Katwijk Hoog 09.18 21 46 08.51 21.19 Laag 04.24 17.10 04.05 16.51 die in zijn ogen in Haarlem al te lang op een laag pitje heeft ge staan. Jongeren geli maar ze wete niet waarin driebergen afke van da Veel de jongeren in land geloven, alleen a niet precies waarin. D uit een onderzoek i christelijke organisatii for Christ onder duizfl geren in de leeftijd vai 22 jaar. De enquête is centrum van Arnhem megen op straat gehou Een krappe meei van 53 procent van de vraagde jongeren i geloven in een hogere Eerder onderzoek van ciaal en Cultureel Plai wees dat ook al uit. K echter volgens You Christ de uitkomst i niet de helft van die jt een concrete invul aan die hogere macht De benamingen dk dervraagde jeugd g het 'iets' waarin ze varieerden van God en Allah (11,8%) toi (9,4%) en het goede Bijna zeventig proceir jongeren bidt nooit eenderde noemt je zoon van God, een fa telt hem als goed 8,2% heeft het sprookje'. Youth for Christ! jongeren voorts ond over gewoonten als op straat en softdrug De organisatie wil de sten gebruiken om activiteiten voor te ontwikkelen. brussel anp-belga De Belgische kardinaal Dan- neels meent dat pausen in de toekomst vrijwillig zullen aftre den. Het is volgens hem moge lijk dat de huidige paus, Johan nes Paulus II, zijn functie na het jubeljaar 2000 neerlegt. Danneels, aartsbisschop van Mechelen-Brussel, zegt dat vol gens het weekblad Tertio in het boek Vrijuit, zes gesprekken met de kardinaal, dat zaterdag verschijnt. De publicatie be staat uit gesprekken tussen Danneels en anderen. Zo sprak de kardinaal met oud-premier Dehaene over het ouder worden van kerkelijke gezagsdragers. „Als het Vati caans Concilie niet had gesteld dat bisschoppen op hun 75ste moeten opstappen, i het ogenblik zeven gen bisdommen in een bisschop van 8C hebben", zegt Danna Op de vraag of dat ook niet geldt voor pj woordt de kardinai Tertio dat het mogelij huidige paus (80) na jaar zelf aftreedt. Ook dat, gezien 'ontwikki de samenleving', dit komst vaker zal g De voorzitter van bisschoppenconferen mann doorbrak in ja taboe door het debï aftreden van de pausi brengen. De kerkge vermeldt slechts vijf p voortijdig zijn opgesta Nieuwe moskee in Amster amsterdam anp De Vereniging Aya Sofya, de Woningbouwcorporatie Het Oosten en het stadsdeel De Baarsjes zijn het eens over de bouw van een moskee en wo ningen op het voormalige Riva- terrein in Amsterdam-West. Na jaren van zoeken en debatteren is de kogel door de 'kerk'. De bakstenen moskee en de omlig gende woningen zijn ontwor pen door de bekende chitect M. Breitman. i deel krijgt tachtig lui partementen. Onder i gen verschijnen be< ten en er komt een j rage. De Vereniging, levert de gekochte maar krijgt in ruil moskee op 1000 vieri ter eigen grond. Volg tect Breitman word: mooiste moskee van! c L O F LEIDSCH DAGBLAD (Opgericht 1 maart 1860) kantoor Rooseveltstraat 82 071-5356 356 Postadres: Postbus 54, 2300 AB Leiden abonneeservice Abonnementen 071-5128 030 Geen krant ontvangen? Bel voor nabezorging: Ma. t/m/ vr. 18.00-19.30 uur en Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512 directie B.M. Essenberg, W.M.J. Bouterse (adjunct) J. Kiel (adjunct) hoofdredactie J.G. Majoor, T. van 8russel (adjunct) L.F. Klein Schiphorst (adjunct) redactie A. Maandag, chef eindredactie algemeen T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en Veenstreek D.C. van der Plas, chef eindredactie regio J Rijsdam, chef redactie kunst W Spierdijk, chef sportredactie E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden R.I.M. van der Veer, chef redactie Duin- en Bollenstreek W.F. Wegman, chef redactie Leiden TELEFAX Advertenties: 071 - 5323 5tf Familieberichten: 023- 531/ 023-5320 216 Redactie: 071- 5321 921 Hoofdredactie: 071- 53155 ADVERTENTIES Maandag t/m vrijdag v; 071-5356 230 RUBRIEKSADVERTEK Maandag t/m vrijdag v/ 071- 5143 545 ABONNEMENTE» bij vooruitbetaling: per maand (acceptgiro) per kwartaal (acceptgiro) per halfjaar (acceptgiro) per jaar (acceptgiro) Abonnees die ons een machtiging het automatisch afschrijven vanh abonnements- geld, ontvangen/ VERZENDING PER PO Voor abonnementen die per p worden verzonden geldt een aan portokosten per verschijndag LEIDSCH DAGBLAD OP CASS Voor mensen die moeilijk lezen hebben of blind zijn (of ei leeshandicap hebben), is een 0 van het regionale nieuw Dagblad op geluidscassette bes informatie 0486-486486 (Centrum voor Gesproken Lect z i K E N H U I Z ongevallendienst Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag. Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezond* feestdagen). Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst. INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN Diaconessenhuis: tel. 071-5178178. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131. Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 14