Schrik van Britse keuken op bliksembezoek Ontbijten moet, elke dag Smaak De Zen van de Noedel 21 WOENSDAG 18 OKTOBER 2000 REDACTIE RIEN POLDERMAN od Sushi, toch al rijkelijk laat po pulair geworden in de hoofd stad, staat niet langer nummer 1 op de hitlijst van 'must-do's'. Het blijft lekker hoor, die rau we vishapjes, maar noedel soorten als udon, soba en ra men worden de nieuwe trend, zoals dat reeds het geval is in wereldsteden als Londen, Pa rijs en Brussel. Tenminste, als het aan Tille Paanakkers ligt. Samen met haar broer Joannes drijft de voormalig personeels- manager in de Amsterdamse Pijp sinds kort noedelrestau rant Onaka, dat een geheel nieuwe kijk geeft op het begrip fastfood. De zaak, strak en minimalis tisch ingericht met houten banken en tafels, biedt voor betrekkelijk weinig geld een gevarieerde keus aan gezonde en goedkope noedelschotels, bereid met biologische groen ten en scharrelvlees. De oos- terse variant van pasta is te consumeren in bouillon, ge bakken op de ijzeren plaat, met groenten, met vlees of vis. Daarnaast zullen allerhande kleine hapjes een steeds be langrijker plek krijgen op de menukaart. „Japanse speciali teiten en hapjes zijn populair. Klanten vinden het leuk om zelf hun maaltijd samen te stellen." Ook introduceert Onaka bin nenkort een Japanselunch- doos met allerlei kleine gerech ten, die op verschillende ver kooppunten verkrijgbaar zal zijn. „Veel van onze gerechten bleken iets te bewerkelijk voor mensen met haast. Vandaar de lunchdoos." Paanakkers stu deerde anderhalf jaar in Japan en vatte daar liefde op voor de Japanse keuken. Paanakkers: „In andere grote steden in Eu ropa is dit soort restaurants al lang ingeburgerd." Ze hoopt het concept uit te bouwen tot een keten. Onaka krijgt er in november echter wel een geduchte con current bij. Dan opent in hartje centrum, op het Max Euwe- plein noedelrestaurant Wag- amama, dat volgens initiator Arjen Schrama binnen vijfjaar zal uitgroeien tot een reeks van restaurants in Nederland en België. De zaak krijgt 150 zit plaatsen op zeshondervijftig vierkante meter; bovendien komt er een aparte loungebar waar de gasten alvast op hun gemak een aperitiefje kunnen nemen. Wagamama, in 1992 opgezet door een groep Chinese inves teerders, is in hip Londen een begrip: er zijn inmiddels zes Wagamama's open waar je voor weinig geld verrassend lekker en uitgebreid kunt eten. De inrichting is in elk restau rant ongeveer hetzelfde: sober en trendy met veel hout, na tuursteen en staal, de bedie ning razendsnel. De nogal zweverige filosofie achter Wag amama komt neer op: 'positief eten is positief leven'. 'Waarde Zen van de noedel de eenvoud van de spirituele perfectie be reikt' zo schreef een lyrische Britse criticus zelfs over Wag amama. Schrama gelooft vooral in de meer aardse voordelen van zijn restaurant: „Leuk, stijlvol en goedkoop, met een zeer uitge breide menukaart. Je kunt er afspreken om snel iets te eten, maar je kunt ook lang blijven hangen. In Engeland is het echt een fenomeen." Schrama is oprichter en eige naar van Invasar Holding, dat reeds enkele restaurants en lunchgelegenheden in Amster dam exploiteert. Hij is twee jaar bezig geweest om van het Britse moederbedrijf de licen tie voor de Benelux-landen te bemachtigen. „Het is nogal een kostbare en logistiek om vangrijke onderneming. Het moederbedrijf wilde zeker we ten dat wij het project aankon den." De Engelse restaurants koken dagelijks voor gemid deld duizend eters. Schrama verwacht in Amsterdam dage lijks zo'n achthonderd gasten te krijgen. MONIQUE BRANDT» Gordon Ramsay, een 'charmante eikel' Hij is de enige kok die niet be kend staat om zijn culinaire kunsten, maar om het gewéld waarmee gerechten tot stand komen. Alles is toegestaan bij het bereiken van het hoogst haalbare, ofwel een derde Mi- chelinster. Van het uitschel den, kleineren en slaan van het personeel tot het wegstu ren van gasten die hem niet aanstaan. Bij de presentatie van zijn nieuwe boek 'Creaties van een meesterchef was de Engelse tv-kok Gordon Ramsay vorige week even in ons land. In Londen is hij een booming chef. Nadat hij in '98 zijn eigen restaurant had geopend, wist hij in korte tijd twee Michelin- sterren in de wacht te slepen. Op welke manier hij jacht maakt op de felbegeerde derde ster was te zien tijdens een door miljoenen Britten bekeken tv- serie, die ook in Nederland werd uitgezonden. Gorden Ramsay vestigde in één klap zijn naam van tiran. In plaats van iemand die bekend staat om zijn kookkunsten, pro fileerde hij zich als een kok die er alles voor over heeft om het culinair hoogst haalbare te be reiken. Dat een paar eerstejaars daarvoor het veld moesten rui men, ach. Dan hadden ze maar niet zo achterlijk moeten zijn om een blauwe pleister te dra gen tijdens de bediening in het restaurant. Of, nog erger, een druppeltje saus morsen op de rand van een bord. Het ontslag dat volgde op Ramsays scheldkanonnades, vernederingen en soms ook fy siek geweld was eigenlijk nog het minst schokkende tijdens die uitzendingen. Althans, wat je ervan kon verstaan, want het aantal piepjes die de vele fucks en soortgelijke oprispingen moesten verhullen, was ontel baar. „En? Heeft-ie je stijfgeschol- den?!", was vorige week de meest gestelde vraag aan Peter Klosse. Het bliksembezoek van Ramsay aan zijn Veluwse res taurant bleef bij weinig vak broeders onopgemerkt. Voor de presentatie van diens 'Creaties van een meesterchef was De Echoput volgestroomd met jon ge koks en andere belangstel lenden. Niet om te proeven hoe Ramsay kookt, want daarvoor moet je in Londen zijn, maar om 'de beul van Londen' in le vende lijve te aanschouwen. De ontmoeting met de 33-jarige Ramsay scheen Klosse overi gens te zijn meegevallen. Ster ker: voor hem was hij de 'meest charmante man' die hij in tij den had ontmoet: „Want ik heb nog nooit iemand drie keer thank you horen zeggen bij het overhandigen van een kop kof fie." De restauranthouder ver telde er niet bij dat Ramsay ook zijn keuken had geterroriseerd en in geen geval zijn naam had willen verbinden aan de lunch die de gasten tijdens zijn be zoek kregen voorgeschoteld. Zo zal hij ook zijn oren wel hebben gesloten voor één van de gasten die siste dat die Ramsay een 'eersteklas eikel' was: „En ik kan het weten, want ik heb met hem samengewerkt." Ramsay zelf geeft voeding aan de verhalen die hem in Enge land tot een van de bekendste koks hebben gemaakt. Tijdens De Schotse meesterkok Gordon Ramsay (rechts) proeft de bloemkoolsoep van De Echoput. foto gpd marianne stevens een praatje voor collega's brengt hij een gesprek ter spra ke met zo'n vervloekte food-cri- tic, in dit geval een culinair journalist van een Nederlandse krant, die hij normaal gespro ken acht minuten spreektijd gunt, maar waarmee hij nu een hele avond werd opgezadeld door zijn uitgever. „Gelukkig hield het eten me wakker," al dus de Schot, die na een mis lukte voetbalcarrière bij Glas gow Rangers besloot dat hij dan maar de beste kok wilde wor den. Volgens Ramsay heeft de fasci natie voor eetprogramma's op TV in Engeland bizarre vormen aangenomen. „Ze willen pop sterren maken van koks, waar door de meeste kookprogram- ma's een vertekend beeld ge ven. In mijn eigen kookpro- gramma is ook gemanipuleerd, want er is maar een fractie uit gezonden van wat er is gefilmd. Ik was halsoverkop vertrokken bij Aubergine om een restau rant onder mijn eigen naam te beginnen. Dat ik hyper was, was omdat er vlak voor de ope ning een heleboel nog niet ge regeld was. De airco deed het niet, bepaalde keukenappara- tuur was nog niet binnen - en dat terwijl je zaak al maanden is volgeboekt. Eigenlijk kon het niet die serie, maar ik had de Op werkdagen trekken 's mor gens veel Nederlanders de huis deur achter zich dicht zonder behoorlijk te hebben ontbeten. Dat levert al die Nederlanders op het werk of bij de studie al na enkele uren problemen op het gebied van de concentratie op. Veel niet-ontbijters stillen later in de ochtend hun trek door tussen 10 en 11 uur bij een kop koffie een gevulde koek, een punt van een appeltaart of iets dergelijks te eten. Producten die er niet toe bijdragen om een gezond lichaam in stand te houden. Meestal bevatten ze (te) veel vetten en missen ze de juiste hoeveelheden voedings vezels, vitaminen en mineralen. Alleen al bij de schoolgaande jeugd in het basis- en voortge zet onderwijs is vorig jaar bij een grootschalig onderzoek ge constateerd dat tien procent van de leerlingen van de basis scholen en twintig procent van de leerlingen van het voortgezet onderwijs zonder ontbijt naar school gingen. Hun leraren merkten juist bij die leerlingen een slechte concentratie op. Gevolgen daarvan kunnen min der goede schoolprestaties zijn. Sinds de Voedingsraad in 1986 de Richtlijnen voor Goede Voe ding liet samenstellen hebben de verkoopbevorderaars van de Stichting Voorlichting Brood er bij herhaling op gewezen op Een gebakken banaan met rum of een gevulde peer als ontbijt is natuurlijk heerlijk, maar een simpel be smeerde boterham is net zo verantwoord en kost minder tijd. archieffoto hans van weel dat het met het ontbijten in ons land niet altijd even rooskleurig is gesteld. Bij herhaling wijst men dan ook op de grote voor delen die het eten van brood biedt. Het bevat een royale hoe veelheid voedingsvezels, vita minen (BI en B6) en tal van mineralen en andere waarde volle stoffen die we voor de in standhouding van een gezond lichaam nodig hebben. Dit jaar hebben de verkoopbe vorderaars van het brood zich opnieuw geworpen op het be lang dat er bij het ontbijt brood moet worden gegeten. In de meeste huishoudens gebeurt dat ook. Er zijn echter tekenen die er op wijzen dat andere ont- bijtproducten met granen, zui vel en vruchten steeds meer terrein winnen, waardoor de bakkers hun omzetten zien da- Gebakken custard len. Het is. een ontwikkeling die je moeilijk kunt tegenhouden. De meeste producenten gaan er prat op, dat hun ontbijtproduc- ten voldoen aan alle eisen die je er aan moet stellen. Ze bevatten voedingsvezels, vitaminen, mineralen en ook vrijwel altijd die andere voor onze gezond heid waardevolle stoffen die ook in het brood zitten. Dat de verkoopbevorderaars Gebakken custard is een oorspronkelijk Engels warm ont- bijtgerecht dat ook als een nagerecht bij andere maaltijden kan worden opgediend. In Engeland doen ze dat liever niet Men stelt het er op prijs tradities te handhaven. U kunt het gerecht al geruime tijd van tevoren tot aan de ver werking van het broodkruim bereiden. Roer custardpoeder en een deciliter melk tot een volkomen glad mengsel. Breng de rest van de melk in een pan met dikke bodem aan de kook. Roer in een kommetje eierdooiers en room los. Schenk het custardmengsel bij de kokende melk. Blijf er één minuut in roeren. Voeg daarna de suiker toe en roer al les goed door. Schenk er vervolgens het eierdooiermengsel bij. Roer alles krachtig door, en neem onmiddellijk daarna de pan van de warmtebron. Blijf daarna nog een minuut roeren. Doe alles over in een beboterde rechthoekige schaal. Strooi er wat suiker over om de vorming van een vel te voorko men. Laat alles koud worden en plaats de schaal daarna, afgedekt met plastic folie, drie uur in de koelkast om volle dig op te stijven. Snijd de koude stijve custard in acht of twaalf rechthoekige stukken of ruiten. Druk de stukken aan alle kanten in het broodkruim. Verhit een koekenpan en laat de boter er in smelten. Wacht tot het schuim van de boter begint weg te trekken. Bak de custardstukken er in enkele minuten aan weerszij den goudbruin in. Presentatie: dien de gebakken custard om zodra ze uit de pan is genomen. Tip: het broodkruim kan worden vervangen door het kruim van biscuits, zandkoekjes, bitterkoekjes, kokosmakronen en (mislukte) cake. Wanneer het gerecht 's avonds als een nagerecht wordt opgediend dan kunt u er eventueel een warme of koude abrikozensaus bij op dienen. Benodigdheden voor vier eters 8 deciliter melk; 75 gram custardpoeder; 2 eierdooiers; 4 eetlepels (kook)room; 60 gram suiker; ongeveer 120 gram kruim van (oudbakken) witbrood; ongeveer 75 gram (geklaarde) boter. afspraak gemaakt, het móest." „Koken op dit niveau fs niet glamourous. Het is ploeteren, elke dag weer. Ik wil niet verve lend zijn, maar er is geen ande re manier om de top te berei ken, om tot de hersenpan van jonge koks door te dringen. Je kunt niet diplomatiek zijn als je midden in de bereiding van een gerecht zit, of bij een glaasje champagne napraten over wat er allemaal mis is gegaan. Ik heb bij een kok gewerkt waar ik als boetedoening het perso- neelseten van het hotel moest bereiden, voor Zweedse kamer meisjes en zo. Dat was zo'n af gang, dat vergeet je nooit meer." Van de stoofschotel met dui ven, waarvan het recept welis waar uit zijn boek kwam, maar die niet 'zijn handtekening' mocht dragen nam de meester kok zelf slechts een paar hap pen. 'Want koks grazen de hele dag'. In zijn geval is dat bijna een etmaal, want elke week be denkt hij na het diner, al proe vend en experimenterend, een nieuw gerecht. Zijn laatste crea tie is in rode wijn en sojasaus gebraiseerde varkensbuik die geserveerd wordt met langous tines, witte bonen en truffel met daarover een lichte dres sing van mierikswortel. „Maar ik was net zo trots op mijn eer ste gerecht van gebakken pom poen, confit de canard en een puree van doperwten." Erfelijk bepaald is zijn drive voor koken niet, want zijn moe der kan nog geen ei bakken, vertelde Ramsay. Voor haar ver jaardag had hij haar een kook cursus gegeven, maar ze is nog steeds niet geweest. De Spar- van het brood in de komende maanden de aandacht van de consument vragen om toch vooral meer brood te eten doet, mede na al die voorgaande brood-ontbijtcampagnes, wat geforceerd aan. Want ook al hebben ze zich verzekerd van de medewerking van TNO, nieuw is het allemaal niet. Ook niet het feit dat de prestaties van schoolleerlingen beneden de maat blijven, wanneer zij niet hebben ontbeten. Dat geldt trouwens ook voor de veel Ne derlanders op de werkvloer, want ook bij hen is 's ochtends tegen koffietijd een verminder de concentratie aan te tonen. Bij de nieuwe campagne om het eten van brood bij het ont bijt te bevorderen speelt uiter aard ook mee dat we sinds en kele jaren thuis steeds minder brood zijn gaan consumeren. Bakkers hebben er belang bij dat aan die daling van de con sumptie van het brood een halt wordt toegeroepen. Die bakkers zetten dan ook elk jaar minder bloem om voor het bakken van het brood. Daar staat tegenover dat Nederlanders steeds meer, en ook steeds vaker kiezen voor kleine broodjes. En die zijn goed voor veel betere winst marges dan op het gewone wit te of bruine brood kunnen wor den behaald. HANS BELTERMAN taanse behandeling die! zijn leerlingen geeft, oni hij ook zelf. Studeren gij niet zo goed af. De jong verkoos een zesdaagse v week in een country hol op zijn enige vrije dag ei naire opleiding te volgei een leerschool bij Marco White en Albert Roux, vi een Franse periode bij g koks als Guy Savoy, Joel chon, en in Monaco biji sterrenchef Alain Ducas was keihard" aldus Ram Hoe honds hij zijn perse tijd en wijle ook behand Ramsay vertelde dageliji zoeken binnen te krijgen jonge koks die onbetaal willen komen lopen. Ma begint er niet aan; datki niet maken naar zijn vai soneel toe. De zestien ki hij in dienst heeft, hebb volgens hem jaren over om een bepaalde positii werven. Dat hij echterd niet is, blijkt uit zijn proj jonge koks te gaan opleii bovendien, „Wat er ook me wordt gezegd: hetwi wel wat zeggen dat tach cent van de brigade al ze jaar bij me werkt." Voor wie niet tot de geli behoort die bij hem ind mogen komen (of daan schien liever niet toe wil ren) is er zijn nieuwe ko 'Creaties van een meest bevat geen recepten voa gewinterde koks, maan thuis in de potten en pa staat te roeren. Misschii zijn stille wens dat zijni er ook eens een blik inv ELLEN SCHOLTENS Gevulde peren Tip: wanneer u de peren n kaaskwark na het hoofdge wilt opdienen, vervang dai suiker door 1.5 eetlepel g( bersiroop (uit potje) en be de vullingen van de peren voor het opdienen met wa fijn gehakte of in uiterst si reepjes (julienne) gesnedt konfijte gember. De hartig riant kan eventueel met wi Dit koude gerecht is oorspron kelijk bedoeld als een ontbijt. U kunt de pereh met kaaskwark ook als een brunch- of lunchge recht geven of 's avonds na de hoofdmaaltijd als een nagerecht presenteren. Schil de peren en halveer ze. Neem (met een aardappel boortje) de klokhuisdelen uit de peerhelften weg. Snijd van de bolle kanten van de peerhejften kruimelde Roquefort of ai dunne plakjes af, waardoor de blauw geaderde kaas wori| peerhelften rechtop kdnnen blij- bestrooid, ven liggen. Roer in een kom verse room kaas (op kamertemperatuur) en kwark tot een vrij egaal meng sel. Voeg naar eigen smaak en inzicht, suiker of zout en peper toe. Schep het mengsel in de uitgeholde peerhelften. Presentatie: dien de gerechten op kleine bordjes op. Geef er met boter bestreken en met sui ker en kaneel (verhouding 4:1) beschuitjes bij. Wanneer u de vullingen op smaak brengt met wat zout en peper, kunt u de vullingen vlak voor het opdie nen bestrooien met wat fijnge sneden verse bieslook. Gebakken bananen met gembe Benodigdheden voor vier eters: 2 grote sappige handperen; 50 gram verse roomkaas, zoals Mon Chou; 50 gram (magere) kwark; 2 theelepels witte basterdsuiker of mespuntjes zout en gemalen witte peper. I Gerecht uit New Orleans, waar het op mardi gras (carnaval) 's morgens bij het ontbijt wordt opgediend. Meestal drinkt men er een glaasje rum of Ameri kaanse whisky bij. Pel de bananen en snijd ze overlangs door. Verhit een koe kenpan en laat de boter er in smelten. Wacht tot het schuim van de boter grotendeels is weggetrokken. Bak de bananen er snel aan alle kanten bruin in. Neem ze uit de pan en houd ze warm. Voeg gember, gembersiroop en een beetje limoen- of citroensap aan de resterende bakboter toe. Roer alles krachtig door en laat alles door en door warm wor den. Presentatie: schik de bananen op kleine bordjes. Schep het gembersausje er over. Tip: met een bolletje kant-* klaar gekocht slagroomijs m wordt het een smakelijk nal recht. Drankorgels kunnen eventi een scheut rum of een ietsi tige whisky over het ijs schl ken. Dat laatste liever niet# als je nog de ochtendfile in[ moet. Benodigdheden voor vier eters: 4 bananen; 75 gram boter; 2 eetlepels gember, ragfijn gehakt; 4 eetlepels gembersiroop; limoen- of citroensap.I PUZZEL 2 3 4 5 b 7 8 9 10 Kruiswoordraadsel HORIZONTAAL: 1. Deel; 4. hoofdhaar; 8. oppervlaktemaat; 10 thans; 11. strop; 13. spil; 15. loot; 16. familielid; 17. mengeling; 20. mohammedaans rechter; 21. International Air Traffic Association; 22. plaatsbepaling; 24. Frans voegwoord; 25. Spaanse uitroep; 26. dwarsmast; 28 kloosterlinge; 29. gevangenis; 32. steen; 34. bijbelse reus; 35. houten blaasinstrument. VERTICAAL: 1 Vader; 2. soort slee; 3. muzieknoot; 5. Frans lidwoord; 6. geliefde van Zeus; 7. meerstemmig.muziekstuk; 9. geldstuk; 11. encyclopedie; 12. doen ophouden; 14. kobaltglas; 16. rijgsnoer; 18. kunsttaal; 19. Italiaanse omroep; 23. agavesoort; 24. persoonlijk vnw. (Fr 27. opgeld; 30. voorzetsel; 31. bazige vrouw; 32. boksterm; 33. getijde. Oplossing van woensdag: Horizontaal: 1. Voeren; 4. vrijaf; 5. ergo; 7. talen; 8. kei; 9. adagio; 10. rijstijl Verticaal: 1 Vrijplaats, 2. effen; 3. enig; 4. vatbaar; 6. oei; 8. kool. 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 22 2^1 24 25 26 27 28 29 30 32 33 34 35 HET WEER Normalen en noodnormalen De temperatuursprong die zich na 1987 heeft voltrokken gaat aan oktober voorbij. De gemiddelde temperatuur over het tijd vak 1988-2000 komt in De Bilt waarschijn lijk uit op 10,5 graden. Dat is precies gelijk aan de klassieke 'normaal', berekend over de periode 1961-1990. Voor oktober zijn dan ook geen noodnormalen' van toepas sing. De noodnormalen zijn letterlijk 'uit nood geboren'. Door de temperatuur sprong voldoen de klassieke normalen (de maatstaf waaraan wordt afgemeten of het uitzonderlijk warm of koud is) niet meer. Ze zijn van toepassing op een tijdperk waarin het klimaat niet of nauwelijks ver anderde. Ook de nieuwe klassieke norma len, die vanaf 2001 worden ingevoerd en betrekking hebben op de dertigjarige perio de 1971-2000, zijn niet echt bruikbaar nu de gemeten maximale temperaturen steeds hoger uitvallen. Kortom, meteorologen en klimatologen moeten hurrtoevlucht nemen tot de noodnormalen (tijdvak 1988-2000), al was het alleen maar om het gedrag van - een bepaalde maand aan het publiek ver antwoord uit te leggen. Zo werd de maand maart van dit jaar getypeerd als een zachte maand. De gemiddelde temperatuur kwam in De Bilt uit op 6,8 tegen een normaal (klassiek) van 5,0 graden. Dat men de maand niet als zacht ervoer kwam onder meer door het ontbreken van een mooie vooijaarsperiode en het simpele feit dat men aan relatief zacht weer in maart was gewend geraakt. De noodnormaalö maart is namelijk 6,9 graden. Eensl rend front heeft vooral de afgelopen veel regen veroorzaakt. Ook een sto langs het front tot ontwikkeling kvfl droeg bij aan de vele millimeters he ter. In Santpoort-Noord viel in total millimeter en op Schiphol en Valkei 14 millimeter. Doordat de wind ma het zuidoosten gaat waaien keert h( op zijn schreden terug. Dat beteken loop van de dag weer meer bewolki kans op enige regen. De temperatui op naar omstreeks 15 graden. Ookt blijft het front te dicht in de buurt 1 land hangen waardoor het opnieuw tijd zou kunnen regenen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 10