Bewindsman in de vuurlinie
Gesprek van de Dag
Verlegen
Chocolade-industrie op
zoek naar nieuwe trends
VRIJDAG 13 OKTOBER 2000
Aommvntaar
Palestij nen helpen
Oorlogen zijn volslagen zinloos. Mensenlevens gaan er
mee verloren, standpunten raken er door verhard en op
de een of andere dag moet zo'n oorlog weer worden be
ëindigd. Zelden is er na afloop iemand anders wijzer
van geworden dan de internationale wapenhandel. Dat
geldt ook voor de oorlog waarin Israël en de Palestijnse
Autoriteit de laatste dagen verwikkeld zijn geraakt, en
die natuurlijk al enige tijd sluimerde.
Het vredesgesprek dat met de verkiezing van Barak tot
premier onmiskenbaar een nieuwe impuls kreeg, heeft
het afgelopen jaar weinig opgeleverd. De eenzijdige te
rugtrekking van Israël uit Zuid-Libanon is vooral voor
de Israëli's zelf en in veel mindere mate voor de Palestij-
nen een belangrijk wapenfeit. De meeste Palestijnen
zijn met 'Oslo' geen stap opgeschoten. Sterker nog, in
sociaal-economisch opzicht zijn ze er zelfs op achteruit
gegaan, omdat hun mogelijkheden om in Israël te wer
ken aanzienlijk zijn beknot. Een nieuwe intifada hing
om die reden al een tijd in de lucht.
Een bijkomend probleem is bovendien dat zowel pre
mier Barak als de Palestijnse leider Arafat een dagelijks
slinkend deel van hun achterbannen vertegenwoordi
gen. De groeiende oppositie ziet in Barak een watje die
het veel te gemakkelijk met de Palestijnen op een ak
koordje wil gooien, en zelfs bereid is Jeruzalem te offe
ren. Met de eerder door zijn illustere voorganger Rabin
beproefde politiek van de ijzeren vuist wil ook Barak nu
deze critici de mond snoeren. Arafat is, zeker voor veel
jongere Palestijnen, uitgegroeid tot het symbool van
vruchteloze onderhandelingspolitiek. Met andere woor
den: Palestijnen en Israëli's vechten niet alleen tegen el
kaar, maar ook tegen hun eigen leiders.
Dat maakt het verloop ongewis. Achter de schermen
spannen Amerika, Rusland, de Europese Unie, Egypte
en Jordanië zich in om een staakt het vuren te bereiken.
Hopelijk lukt dat en raken de ruziënde leiders opnieuw
met elkaar in gesprek. Op de korte termijn kunnen de
aanstormende bemiddelaars echter ook een matigende
rol spelen met (voedsel)hulp om de dagelijkse nood in
de Palestijnse gebieden te verlichten. Want als iets de
lont uit het kruitvat kan halen, dan is het een merkbare
verbetering van de erbarmelijke omstandigheden waar
onder veel Palestijnen moeten leven.
If It'visie
Lawine van grappen
Trrring! De zo goed als nieuwe Nederlandse comedy is
nog maar net begonnen of daar gaat al de bel. Paul van
Dungen doet open. Voor de deur staat een nerveus man
netje. Die zegt:
„Freek de Leeuw.
- Nee, Paul van Dungen.
„Nee, ik ben Freek de Leeuw.
- Ja, en ik ben Paul van Dungen.
Ziezo. Aflevering 2 van de serie Verkeerd Verbonden is
nog maar twee minuten oud en de eerste grap is al ge
weest. En dat tempo houdt schrijver Peter Römer nog een
tijdje vol. Freek blijkt op zoek naar Pauls ex-schoonmoe-
der Louise, die om onnaspeurbare redenen nog bij hem
inwoont. De dialoog gaat verder:
„Eh, ik werkte vroeger bij de slager waar Louise altijd
haar boodschappen deed.
- Ik ga niet over onbetaalde rekeningen.
Als Freek vertrokken is gaat alweer de bel. Paul van Dun
gen doet weer open. Voor de deur staat deze keer de nieu
we vriend van de ex van Paul. Paul zucht:
,Ach Jezus.
- Bijna goed.
't Is echt de ene grap na de andere. Jammer dat het alle
maal van die suffe grappen zijn.
Om de een of andere reden denken schrijvers van Neder
landse comedy altijd dat het voldoende is om een 'groot
misverstand' te creëren. Dat het dan vanzelf leuk is. In
Verkeerd Verbonden is het misverstand dat slagersjon
gen Freek verliefd is op Louise, maar dat Louise denkt
dat haar ex-schoonzoon Paul haar probeert te versieren.
Lachen maar.
Over de casting is niet nagedacht. 'Oma Louise wordt ge
speeld door Elsje de Wijn. Haar dochter, de ex van Paul,
door Mary-Lou van Steenis. Daar ga je als kijker vanzelf
heel erg van fronsen, want het leeftijdsverschil is niet
groot genoeg. En diezelfde fout wordt nog een keer ge
maakt, want Mary-Lou, die ergens voor in de dertig moet
zijn, heeft weer een dochter van 16.
Het enige waar Wil wél om kon lachen was de villa in
het Gooi. waar de serie zich afspeelt. Die kwam zo af en
toe even stilletjes in beeld, om de kijker een rustpuntje te
bieden in de lawine van grappen.
„Ik ken die villa", riep mevrouw Buys. Wil kende hem
ook. Het was precies dezelfde villa die tien jaar het decor
was van Oppassen!, die andere Nederlandse comedy.
Wil begreep meteen waarom de serie Verkeerd Verbon
den heet.
Elke keer bellen er mensen voor de opa's, en dan blijkt er
ene Paul van Dungen in dat huis te wonen.
De eerste stapjes buiten het
veilige hok brengen deze
vier dagen oude Aziatische
olifant nogal in verlegen
heid. De publieke belang
stelling in de dierentuin in
het Engelse Chester was
enorm. Het kleine dikhuidje
bleef dan ook heel dicht in
de buurt van moeder Thi-Hi-
Way.
FOTO AP PHIL NOBLE
Haargel met chocola? Dat nog
net niet, maar kreeft met cho
cola, en chocoladebier, dat
moet de komende jaren kun
nen in Nederland. Gisteren
werden in Amsterdam de
nieuwste trends op het gebied
van chocola wereldkundig ge
maakt, als ouverture van het
Chocoladefestival dat op 21
oktober in de hoofdstad be
gint.
Nederlanders eten al jaren
zo'n beetje dezelfde hoeveel
heid chocolade (ruim 6 kilo
per persoon), maar dat bete
kent niet dat er de komende
jaren niets verandert. „Cacao
als specerij bij het koken, dat
wordt de trend de komende
jaren", stelt P. Janssen van de
organisatie van het Chocola
defestival. „Althans, dat ho
pen we dan. Kip met een mo
le, een soort puree, van cho
cola, dat is een heerlijk ge
recht dat van oorsprong uit
Mexico komt." Nederlanders
gaan volgens haar meer tijd
besteden aan echt hoogwaar
dig koken. „Slowfood, als te
genhanger van de snelle hap.
We willen er weer de tijd voor
nemen."
Voor de fijnproever komt
waarschijnlijk dit jaar een
chocoladebier op de markt.
De Engelse brouwerij Young's
wil eerst de reacties afwachten
op het komende Chocolade
festival. Zijn die gunstig, dan
kan deze 'stout' wellicht dit
najaar al worden opengetrok
ken.
Nederland volgt met het Cho
coladefestival soortgelijke eve
nementen in Italië - met jaar
lijks meer dan 300.000 bezoe
kers - en Londen. Amsterdam
rekent op ruim 7.000 bezoe
kers en dat zou een verdubbe
ling zijn ten opzichte van de
eerste editie van vorig jaar. Op
het festival zijn presentaties
van restaurants en de branche
te zien, maar ook het Haven
bedrijf van Amsterdam, de
grootste cacaohaven ter we
reld.
Naast cacao als specerij van
de toekomst, is Nederland nu
al op weg nieuwe wegen in te
slaan, stelt B. van Halteren
van chocoladefabriek Calle-
baut. De Belgische firma is
marktleider in Nederland, met
een marktaandeel van meer
dan 70 procent. Callebaut le-
Lijst van incidenten rond Van Aartsen blijft groeien
Als Jozias van Aartsen (52) woensdagochtend de roltrap in de
Tweede Kamer opstapt, weet hij al hoe laat is. Boven wacht de
pers om te vragen of hij nou echt met aftreden heeft gedreigd. De
minister van buitenlandse zaken strijkt over zijn haar, recht zijn
schouders en treedt op zijn gebruikelijke manier - borst vooruit,
kin omhoog - de wachtende journalisten tegemoet.
Glimlachend en zo op het oog
vol zelfvertrouwen, wuift hij
keer op keer dezelfde vraag
weg: „Aftreden? Ik heb daar
niets meer over te zeggen. Ik
heb hier nu andere dingen te
doen." Om vervolgens te ver
dwijnen in de vergaderzaal voor
het debat over de vredesopera
ties van de afgelopen jaren.
Maar ondanks zijn onbewogen
uiterlijk kan de WD-bewinds-
man niet echt rustig zijn. Hij
heeft een woelig weekje achter
de rug. Eerst ruzie met de
Tweede Kamer over Joegosla
vië. Vervolgens het afgelopen
weekend hoogoplopende mot
met premier Kok, omdat die
hem openlijk was afgevallen in
dezelfde kwestie. Maandag een
uiterst kritisch stukje in de ge
renommeerde Financial Times,
die zijn uitspraken over Joego
slavië als een 'diplomatieke
blunder' omschrijft. En woens
dag blijkt de ruzie met de pre
mier tot de opening van De Te
legraaf te zijn gebombardeerd.
Op de één of andere manier
roept Van Aartsen steeds kritiek
over zich af. Dat was onder
Paars-1 al zo toen hij minister
van landbouw was. En ook als
minister van buitenlandse za
ken haalt hij zich keer op keer
de woede van Kamerfracties op
de hals. Indonesië, de NAVO-
bombardementen op Kosovo,
de Europese vredesmacht: het
lijstje van onderwerpen waar
over hij bij de Kamer op het
matje moet komen wordt
steeds langer. Daar komt nu
zijn oproep bij aan de (toen
nog) Joegoslavische oppositie
leider Kostunica, om vooral
mee te doen aan een eventuele
tweede ronde van de Joegosla
vische presidentverkiezingen.
Is het nou echt fout wat hij ge
zegd heeft? Nou nee, zelfs pre
mier Kok benadrukt dat hij het
inhoudelijk met zijn minister
Jozias van Aartsen.
eens was. Alleen de timing was
heel ongelukkig. De oppositie
in Joegoslavië was in een grim
mige strijd om de macht ver
wikkeld, en dan helpt het niet
als een minister uit Nederland
in het openbaar zegt dat ze zich
in het uiterste geval maar moet
schikken naar de wensen van
de gehate dictator.
Het zit wel vaker in de timing.
Zo meldde Van Aartsen net
even te snel dat de bombarde
menten op Kosovo al waren be
gonnen. Soms is ook zijn for
mulering ongelukkig. Dat was
bij Indonesië een paar keer het
geval. Maar wat de Kamer ei
genlijk erger vindt is dat de mi
nister zijn fouten niet wil toege
ven. Van Aartsen is eigenzinnig.
Daarmee strijkt hij ook zijn
ambtenaren tegen de haren in.
Het irriteert, die parmantige
houding van de bewindsman
die bij hoog en laag volhoudt
dat hij het goed ziet, en de Ka
mer verwijt dat niet te begrij
pen. Dan kan de minister al
gauw weinig goed doen.
Soms loopt het prima. Zo was
de Kamer zeer tevreden over de
harde veroordeling van Israël
bij de onlusten in de bezette ge
bieden vorige week. Die eigen
opstelling van de minister werd
gewaardeerd. Maar helaas voor
Van Aartsen blijven incidenten
langer hangen. En zoals gezegd:
het lijstje wordt langer. Nu staat
daar ook een dreigement met
aftreden op. Dan heet je in Den
Haag al gauw 'aangeschoten
wild'.
Het is de vraag of Van Aartsen
nog van dat stempel af kan ko
men. Beeldvorming is voor een
minister van buitenlandse za-
FOTO ARCHIEFFOTO
ken cruciaal. Alleen daarom al
is het voor Van Aartsen noodza
kelijk dat het voorlopig even
rustig blijft om hem heen. Want
zoals CDA'er Verhagen het tref
fend zei: „Je moet wel van je
minister van buitenlandse za
ken op aan kunnen. Je wilt toch
niet dat ze in het buitenland
achterover gaan zitten als hij
iets zegt, met zo'n blik van: 'O,
jee daar heb je hem weer'."
jaco van lambalgen
vert meer dan 700 soot
het snoepgoed. Die chi
gaat op in de vorm v
jes, ijs, bonbons, repi
bak door de Nederlai
len, meestal onder e
merknaam.
„Nederlanders willen I
van een steeds betere J
teit. Vroeger bevatte e
bittere chocola ('pum
procent cacao, maar
wordt 70 procent. Het
weer wat kosten, en h(
zo puur mogelijk zijn.'
Voor wie echt geld heeee
er de komende jaren n ni
chocola beschikbaar ui
schillende gebieden, te111
lijken met de 'appellati 8
controlees' in de wijns 1
Callebaut heeft al eeni 'k
op de markt met een a
ment uit Java, noordel v'
Zuid-Amerika, Grenad v£
Sao Tomé (Afrika). „M, p
als met een goede wijn
op is op. De vraag is gr
dan het aanbod", stelt
Halteren.
Minder kij
voor De k
en Big Bn
De reality-soaps Big B n
De Bus zijn inmiddels
weken op gang, maai m
gemiddeld aanmerkei e
der bekeken dan de e< h
ties. Dat heeft de dien
Luisteronderzoek (KI i
NOS becijferd.
De eerste weken Big B pc
kluisterden gemiddeli
veer 700.000 mensen
buis. Vorig jaar lag dal
rond de 900.000. Bove
vertoonde dat aantal) it
jaar een duidelijk stijg pk
terwijl die volgens een
derzoeker dit jaar ontl tr
Naar De Bus wordt tol
door gemiddeld 350.(1
sen gekeken, tegenovt i
600.000 vorig seizoen.
Veronica is ondanks d si
re belangstelling nieti
den. „Verleden jaar w y
dacht ook enorm. We
ten wel dat de kijkdicl L
iets omhoog zal gaan,
sen de 750.000 en 8
sen." Ook SBS6 zegt ci a
zijn met de huidige so
De Bus. „Dit soort pre
ma's is in het tweedei
nou eenmaal minder e
sant."
Een SBS-woordvoerde
ten dat de zender wel
ren had ingeschat c
dichtheid lager zou ui'
maar de live-uitzendii
maandagavond scooit
lijk lager. De zegsman
dat daar niet veel vera u
in zal komen, omdat
currentie op dat tijdst Th
dend is. De Bus moet
men tegen kijktopper
loos (KRO) en speelfili
De Bus wordt dit jaar'
eerst niet alleen in Ne
maar ook in Vlaanden
zonden door de comn
kijken gemiddeld zo'n
Vlamingen naar De Bi
ondervindt in Vlaandf
currentie van de Vlaai
Brother. Daar kijken g
zo'n 800.000 mensen i
wijl het Vlaamse kijkei
eel vier miljoen is. In(
se editie gaat het pika:
dan in de Nederlandsi
vrouw die minutenlar
haar bh zoekt wordt ei
gebracht, en ook zijni
'bewegende bulten on
dekens' gesignaleerd.
Kostunica
M.
t'nst'lijk
In mijn geboortestadje woonde in de jaren vijf
tig boven aan de afrol een man die als twee
druppels water op Jozef Stalin leek. Achter zijn
rug om werd hij ook door iedereen als Stalin
aangeduid. De man leed daaronder, en terecht,
want al leek hij sprekend op Stalin, hij was
de gemoedelijkheid en vriendelijkheid zel-
Toch heb je altijd het gevoel dat twee men
sen die sprekend op elkaar lijken ook qua
karakter wel overeenkomsten moeten
vertonen. Als ik Milosevic op de buis
aanschouwde, was het alsof ik in 't vol
lemaansgezicht keek van mijn Oom
Huib. En die twee leken wat hun karak
ter betrof wel degelijk op elkaar. Oom
Huib was zonder enige tivijfel de allera
keligste man die ik ooit ben tegen geko
men. Als hij me zag, klemde hij mijn oor
schelp tussen zijn duim en wijsvinger en
draaide hij eraan alsof hij koffiebonen
maalde. Terwijl een vlijmende pijn door je
hoofd schoot, siste hij je toe: 'Je vader is Eli,
het zal net zo slecht aflopen met jou en je
broer als met Hofni en Pinehas'.
Die Eli waar mijn oom Huib steeds aan refe
reerde is een figuur uit het Oude Testament die
zijn zoons laat verloederen. Toch zijn, die voor
spelling ten spijt, mijn broer en ik nog vrij goed
terecht gekomen. Alleen onze oorschelpen zijn
in onze jeugd onherstelbaar beschadigd ge
raakt.
Gelukkig is Milosevic nu, naar ik hoop voor
goed, opgestapt want alleen al vanwege het feit
dat hij zo sprekend op mijn oom Huib leek,
kreeg ik als ik hem zag meteen kippevel.
Z'n opvolger, Kostunica, doet me ook heel sterk
aan twee mensen denken die ik vrij goed ken.
Die grote wallen onder z'n ogen, en z'n hou
ding, en z'n haar - net Jeroen Brouwers. Maar
die blik in z'n ogen, dat is de blik van de hoog
leraar economie Eduard Bomhoff. Als hij van
beiden de minder goede eigenschappen combi
neert, zijn we met Kostunica van de regen in de
drup geraakt. Jeroen Brouwers moge dan een
voortreffelijk schrijver zijn, hij is ook een que
rulantdie je midden in de nacht stomdronken
opbelt en je dan de meest bizarre verwijten
maakt.
Eduard Bomhoff is superslim. Dat is natuurlijk
heel mooi, maar die superslimme hyperbaasjes
hebben allemaal diep in hun hart een grote
minachting voor hun medemensen die dom
mer zijn dan zij. Bovendien denken ze, omdat
ze zo uitzonderlijk pienter zijn, dat ze veel beter
tot oordelen in staat zijn dan hun medemensen
- wat natuurlijk ook meestal het geval is - en
daardoor zijn ze uitzonderlijk moeilijk af te
brengen van eenmaal ingenomen standpunten.
Ze zijn, kortom, behalve griezelig intelligent,
ook altijd zeldzaam eigenwijs, om niet te zeg
gen extreem halsstarrig. Melkert valt ook een
beetje onder deze categorie, maar die weet z'n
halsstarrigheid nog aardig te camoufleren. En
fin, hoe het ook zij, dankzij hun superslimheid
in combinatie met de diepe minachting, zijn
deze mensen van aard en aanleg volstrekt geen
democraten.
Als Kostunica - waar ik een beetje bang voor
ben - een superslimme, halsstarrige querulant
is, denk ik niet dat er zoveel zal veranderen in
Joegoslavië. Het is trouwens wel raar dat ieder
een zo opgetogen was over die volksopstand
daar. Keek je goed naar de lui die 't parlement
bestormden, dan leken 't allemaal toch net
voetbalsupporters. Hier en daar zag je ook
skinheads rennen. De hooligans hebben Servië
bevrijd!
I De talkshow Catheri-
I ne, die op 29 de-
I cember voor het
I laatst is te zien bij
I RTL4, wordt mis-
I schien nieuw leven
1 ingeblazen bij een
I andere zender. Of
I dat ook met presen-
I tatrice CATHERINE
I KEYL gebeurt, is
I nog onduidelijk. Zij
moet nog formeel
aangeven of ze wat voelt voor een door
start. Dat heeft Procter Gamble, die de
exclusieve rechten van het programma be
zit, bekendgemaakt. Omdat dat bedrijf er
financieel niet uit kon komen met RTL4
stopt het programma bij dat station, maar
dat wil volgens een woordvoerster niet
zeggen dat Procter Gamble is uitgeke
ken op de formule. Het publiek overigens
ook niet. De praatshow wordt dagelijks
door zo'n 500.000 mensen bekeken.
Kroonprins WILLEM-ALEXANDER is zijn
vader in populariteit voorbij gestreefd. Uit
een enquête dat het onderzoek:
Ivomar in opdracht van het RTL
gramma Van Koninklijke Huize
blijkt dat 34 procent van de Ne<
bevolking hem het sympathieks
de koninklijke familie vindt. Pm
haalde 31 procent. Prinses Marl
met 26 procent als populairste»
lid van de familie uit de bus. Kc
Beatrix volgt haar op de voet me
cent.
De drie maanden oude zoon van
NA is volgens het glamour-tijdst
een van begerenswaardigste jon
zeilen van Groot-Brittannië. Roe
Ritchie, wiens vader de Britse li
seur Guy Ritchie is, staat op nui
op een door het tijdschrift same
lijst. Op nummer 1 staat Lord Fi
Windsor, de 22-jarige zoon van
en prinses van Kent. De 16-jarij
Blair, zoon van de premier, staa
mer 4, prins William (18) op nu
en prins Harry (16) op nummer
der staan er voornamelijk sporte
teurs en popsterren op de lijst.