,eiden Regio
Deksels
£iden klaagt Twijfels, vragen en opwinding over Geregracht
>einig, maar
dat goed is?'
tornen sterven in Roomburgerpark opnieuw in de smaak
Maatregelen
Weggeefwinkel valt
Verhoog wint prijs met
borstkankeronderzoek
NSDAG 11 OKTOBER 2000
I. ROBBERT MINKHORST
Kg inwoners van Leiden
Ihun beklag over hoe de
hen behandelt. Of
loed of slecht is, weet de
lidscommissie niet, schrijft
J haar jaarverslag. Dat zou
|meente eens uit moeten
|rigens stelde de ombuds-
Kvens inspraakcommissie
likele jaren geleden ook al
J„Het aantal klachten bij
meentelijke diensten laat
elijks enige stijging of da-
jen en blijft de laatste paar
net ongeveer honderd sta-
Wij hebben aanbevolen
zoek te doen naar de oor-
iran dit ogenschijnlijk gun-
age aantal."
mensen weinig klagen
iok wat anders betekenen,
is nog teveel voor tweeër-
leg vatbaar. Indien onder-
zou uitwijzen dat dit te
•n heeft met de tevreden-
over de dienstverlening
in bejegening door de ge-
te, kan zij het aantal
ten zien als een prestatie-
itor." Hoe lager het aantal
ten, hoe beter de dienst
ig-
dien dat onderzoek echter
]st dat dat eerder verband
met een drempel om for-
klachten in te dienen, zou
gegeven van waarde kun-
:ijn en voor de gemeente
Aiding kunnen vormen om
Regelen te treffen. Wij
en echter - enigszins tot
teleurstelling - vaststellen
iet deze aanbeveling voor
niet veel is gedaan."
Van de ongeveer honderd
klachten kwamen er uiteinde
lijk veertien binnen bij de om-
budscommissie. Slechts een
klein deel achtte het orgaan ge
grond. De inspraakcommissie
behandelde tien klachten. Ze
ven keer stelde zij de klager in
het ongelijk. Eén klacht is nog
in behandeling.
Over het algemeen doen de
verschillende diensten hun
werk naar behoren, blijkt uit
het verslag. Wat de commissie
alleen mist, is aandacht voor
wettelijke termijnen voor de af
handeling van klachten in de
rapportages van de afdelingen.
Worden ze ook nageleefd? De
commissie weet het niet. Alleen
de dienst economische en soci
ale zaken 'vormt hierop een
gunstige uitzondering' en uit
haar rapportage blijkt dat de
termijnen 'doorgaans ook
daadwerkelijk gehaald worden'.
De commissie maakt er een op
merking over, ook omdat nieu
we wetgeving voorschrijft dat
klachten in principe binnen zes
weken zijn afgehandeld. Uitstel
met een keer vier weken mag.
De commissie beveelt verder
aan om de inspraaktermijn van
gemeentelijke besluiten voort
aan vast te stellen op zes we
ken. De gemeente heeft inmid
dels laten weten dat ze dat wil
bekijken. De commissie dringt
tevens aan op geregeld overleg
met het gemeentebestuur om
haar effectiviteit te vergroten.
Ook dat verzoek wordt gehono
reerd: verantwoordelijk wet
houder Pechtold zal twee keer
per jaar een gesprek hebben
met leden van de commissie.
LEIDEN HERMAN JOUSTRA
Vragen, vragen en nog eens vra
gen. En af en toe een bevredi
gend antwoord. Veel twijfels
ook. En ook hier maar spora
disch een antwoord dat de ge
moederen wat bedaarde. Al te
veel publiek mocht er dan gis
teravond niet zijn afgekomen -
hooguit dertig belangstellenden
- op de informatieavond van de
gemeente in het Stadsbouw-
huis over de voorgenomen ver
keersmaatregelen rond de Ge
regracht, de hoeveelheid vragen
en de opwinding over het am
bitieuze project waren er niet
minder om. Dat leidde tot aar
dige dialogen, waarbij belang
stellenden en vertegenwoordi
gers van de gemeente elkaar zo
nu en dan totaal niet begrepen.
Bijvoorbeeld over het ge
meentelijke voornemen de uit
gang van het parkeerterrein op
de Garenmarkt bij de synagoge
af te sluiten. Het verkeer, zo is
de achterliggende gedachte,
kan dan de parkeerplaats alleen
nog maar via de Steenschuur
verlaten. Geen verbetering,
meenden een paar aanwezigen.
Wel een verbetering, meende A.
Haagsman van de gemeente,
omdat de situatie een stuk
overzichtelijker wordt voor de
verkeersdeelnemers. Dat lever
de zo'n dialoog op:
Omwonende: ..Ik ben bang
dat we dan nog meer sluipver-
keer in de Hoefstraat krijgen. Er
is nu al veel overlast."
Haagsman: „Ik kan me niet
indenken waardoor dat sluip-
verkeer zal toenemen. Via de
Steenschuur is niet zover om."
Bewoner: ,,Als het sluip ver
keer dan niet toeneemt, neemt
het in elk geval niet af door de
ze maatregel."
Andere bewoner: „Je mag de
Hoefstraat toch niet inrijden
vanaf de parkeerplaats?"
Bewoner: „Nee, maar het ge
Leiden wil een groot aantal maatregelen nemen om de omgeving van de Geregracht veiliger te maken voor het verkeer.
FOTO MARK LAMFRS
beurt wel. Het inrijverbod
wordt genegeerd. Maar het gaat
me niet alleen om de Hoef
straat. Waarom moeten er elf
parkeerplaatsen verdwijnen
aan de Jan van Houtkade? Het
zijn er al zo weinig."
Haagsman: ,,Als de meerder
heid voor behoud van het hui
dige aantal is, kunnen we dat
misschien handhaven."
Weer een andere bewoner:
„Ik vind het niet erg als er wat
parkeerplaatsen verdwijnen. Ik
heb liever een brede stoep."
Zo gingen de gesprekken de
hele avond heen en weer. Wat
niet wil zeggen dat gemeente
en aanwezigen voortdurend
langs elkaar heen praatten. Ge
regeld kwam het publiek met
suggesties die de vertegenwoor
digers van de gemeente wel op
waarde wisten te schatten. Zo
als het voorstel parkeergelegen
heid te verwezenlijken in de
buurt van de Lambertushof, op
de hoek van het Levendaal en
de St Jorissteeg.
Omdat er veel hulpbehoeven
de mensen in de Lambertushof
wonen, stoppen er geregeld
taxi's, zo zei een bezoeker. En
bij gebrek aan een parkeer
plaats zetten de chauffeurs hun
auto maar zolang op de stoep.
Een bruikbaar idee, vond
Haagsman. En velen met hem.
Maar, zo opperde een van de
aanwezigen, verder hebben al
die plannen niet zo veel zin.
„Omdat fietsers de meest onge
disciplineerde verkeersdeelne
mers zijn die ik ken. Wat je ook
doet aan de verschillende kruis
punten, een heleboel fietsers
rijden toch door het rode licht.
Dat vond Haagsman niet zo n
goed argument. „Het is de taak
van de overheid alle verkeers
deelnemers zo goed mogelijk te
beschermen."
De plannen van de gemeen
te om Geregracht en omge
ving veiliger te maken zijn
ingrijpend. De belangrijkste
maatregelen:
•De voorrangsregeling op
het kruispunt St.Jorissteeg-
Levendaai verandert. Ver
keer op de route St. Joris-
steeg-Oranjeboomstraat en
vice versa krijgt voorrang bij
het oversteken van het Le
vendaal.
In de St. Jorissteeg en
Oranjeboomstraat fietspa
den die zijn afgescheiden
van de autorijbanen.
Eenrichtingsverkeer op het
stukje Geregracht van Oran-
jeboomstraat tot Levendaal.
Dit stuk is dan niet langer
vanaf het Levendaal bereik
baar. De hele Geregracht
krijgt een maximumsnelheid
van 30 kilometer per uur.
De rijrichting op de Jan
van Houtkade en de Zoeter-
woudsesingel wordt veran
derd. De Jan van Houtkade
is dan alleen toegankelijk
vanaf het kruispunt Leven-
daal-Lammenschansweg.
Voor dit deel van de Zoeter-
woudsesingel is de situatie
precies omgekeerd. Het is
alleen nog te bereiken vanaf
de Witte Singel.
De uitrit vanaf het parkeer
terrein aan de Garenmarkt
bij de synagoge moet dicht,
dit in verband met het door
trekken van de bushalte.
Leiden wil daar een groter
perron, omdat een aantal
dichtbijgelegen bushaltes op
het Levendaal en in de St.Jo-
rissteeg naar de Korevaar-
straat worden verplaatst.
De Korevaarstraat en het ge
deelte van het Levendaal tot
aan de St. Jorissteeg worden
op een andere manier inge
richt, onder andere met
meer bomen. Ook krijgen
voetgangers en fietsers hier
meer ruimte.
loge geeft gebrek aan lucht na werkzaamheden de schuld
gaat slecht met het groen in sportpark Roomburg en
roenstrook langs de Van Vollenhovenkade. Volgens
kj< undige R. Kooi is de herinrichting van het park
nei van de oorzaak. De gemeente heeft onlangs in een
|k( muniqué de buurt gemeld dat er vijf essen in het
zijn doodgegaan en dat twee linden langs de Van
jnhovenkade voorgoed hun bladeren hebben laten
in. De aan de Universiteit Leiden verbonden biologe
^7? i, die de gemeente op eigen initiatief een brief heeft
hreven, is de zaak echter veel ernstiger dan Leiden
voorkomen.
jeeltuin de Speelschans is
intal exemplaren van de
aanplant niet aangesla-
en ook elders in het park
het niet goed. „In totaal
;r volgens mij nog vijf bo-
in het park die over niet al
I ion
te lange tijd doodgaan en onge
veer vier aan de Van Vollenho
venkade", zegt Kooi.
De gemeente zelf noemt in
de brief die ze aan de buurt
schreef geen oorzaak van de
bomensterfte. Kooi beweert
echter dat, net zoals in het
Plantsoen, de boomwortels te
weinig lucht krijgen omdat de
grond op de speelvelden te
compact is geworden. „Er is tij
dens de ophoging van het park
met te zwaar materieel over de
grond gereden, zowel in het
park als in de groenstroken
langs de Van Vollenhovenkade
en de Meijerskade. Mede daar
door is de grond \yaarschijnlijk
veel te sterk ingeklonken en laat
deze te weinig lucht door." Ook
staan de paden na regen gere
geld onder water, wat duidt op
een verandering in de grond
waterstand. De aldaar geplante
essen zouden daar bijzonder
gevoelig voor zijn.
Ruim twee jaar geleden is de
gemeente begonnen met een
drastische herinrichting van het
stadspark. De grond moest op
gehoogd omdat de twee speel
velden zestig centimeter onder
NAP lagen en zo bijna voortdu
rend drassige weilanden vorm
den. De gemeente stortte er 90
centimeter grond bovenop en
richtte de speelvelden anders
in.
Volgens Frank Kalshoven,
projectleider van de herinrich
ting van het Roomburgerpark,
is de situatie niet te vergelijken
met die in het Plantsoen. „Hier
is weliswaar met zwaar materi
eel gewerkt, maar anders dan in
het Plantsoen hebben we aan
het eind van de werkzaamhe
den de aarde omgespit om te
luchten", zegt hij. „Daarbij gin
gen we van voor naar achter te
werk, zodat er niet meer over
de omgewoelde aarde wordt
gereden. We hebben overigens
met drainagesystemen het
vochtprobleem proberen te
verhelpen."
Kooi beweert echter dat het
ophogen van de grond gevol
gen moet hebben gehad. „Als je
90 centimeter aarde stort wordt
het water als een spons uit het
veen daaronder geperst. Dat
moet op één of andere manier
weg. En dan kun je luchten wat
je wil. Je hebt al onherroepelijk
ingegrepen in de waterhuis
houding van de bodem."
Of dat de oorzaak van de
sterfte is, is voor Kalshoven nog
maar de vraag. „Die essen daar
hebben altijd met hun wortels
in het water gestaan. Iets dat op
den duur rampzalig kan zijn.
Daarbij kan de natte winter van
'98/'99 net zo goed de genade
slag hebben betekend."
Kooi gelooft niets van die uit
leg. Ze citeert uit de 'Oecologi-
sche flora van Nederland',
waarin staat dat de es over het
algemeen winterse overstro
mingen juist goed overleeft.
En ook telt ze onder de jonge
aanplant rond speeltuin De
Speelschans meer zieke bomen
dan Kalshoven. Komt Kalsho
ven niet verder dan twee, Kooi
heeft er al zes gespot. „En dan
kan Kalshoven wel zeggen dat
dat onder het normale percen
tage valt, maar als die zieke bo
men allemaal bij elkaar staan,
zet ik daar wel mijn vraagtekens
bij."
Ook elders aan de Van Vol
lenhovenkade lijken bomen het
slecht te doen.
Kalshoven houdt nog een
slag om de arm en zegt nog niet
helemaal op de hoogte te zijn
van de totale situatie. Volgende
week wordt het Roomburger
park opgeleverd en vindt een
grootscheepse 'gezondheidsin
spectie' plaats van het aanwezi
ge groen. Riny Kooi heeft in
middels contact opgenomen
met de Nationale Bomenstich-
ting.
LEIDEN ROBBERT MINKHORST
De Leidse Weggeefwinkel van
actiegroep Eurodusnie is geno
mineerd voor de Nationale
Toekomstprijs. Eerder won Eu
rodusnie de Marga Klompe-
prijs, naar de gelijknamige
stichting die de prijs ieder jaar
uitreikt als stimulans voor jon
geren die zich inzetten voor
vrede en gerechtigheid.
De Weggeefwinkel is de zaak
'waar je mag halen zonder te
betalen'. In de winkel geven
klanten allerhande goederen als
meubels, kleding, keukengerei
en speelgoed aan elkaar weg.
En dat onder het motto, aldus
bedenker Eurodusnie, 'er is ge
noeg voor ieders behoefte maar
niet voor ieders hebzucht' (ci
taat Gandhi).
De Nationale Toekomstprijs
wordt jaarlijks uitgereikt voor
'het beste plan of project voor
de wereld van morgen' in drie
categorieën (personen, instel
lingen en bedrijven). De prijs
bestaat uit 25.000 gulden en
een kunstwerk van kunstenares
Iris Le Rütte. De genomineer
den zijn vandaag bekend ge
maakt, en drie daarvan komen
uit Leiden.
Er zijn in de categorie instel
lingen negen kandidaten voor
de Nationale Toekomstprijs,
waaronder dus de Weggeefwin
kel. Een tweede genomineerde
is ook een project uit Leiden: de
zogeheten Alles-in-een-woning,
een nieuwbouwproject waarin
aanpasbaar en duurzaam bou
wen samen gaan. In de catego
rie personen is het initiatief Ac
tie Prikbord uit Leiden opgeno
men. Dat project zorgt 'op een
laagdrempelige manier' dat
mensen 'elkaar kunnen ont
moeten'.
In totaal maken 31 projecten
in de drie categorieën kans op
de prijzen. Op 26 oktober wor
den de winnaars bekendge
maakt.
ivorden opgevreten, vallen
'lkaar of reiken gewoon
jt. De deksels van de wijk-
tainers in Leiden lijden een
lar en gehavend bestaan,
vaak ongeschikt voor hun
en gaan beschadigd of ver-
tdoor het leven,
lotste struikelblok bleek het
tsysteem. Als de container
ht zijn werk doen en moet
lep open vallen. Maar te
k verloor de bak zijn klep,
deze schade op tegen de
niswagen, of erger, viel de
in de vermalende kaken
van de vuilniswagen. En als hij
niet terug werd gevonden
moest de wijkverzamelcontai-
ner dekselloos door het leven
gaan. Eerder dit jaar noemde
een GroenLinks-raadslid in Lei
derdorp de dingen een grote
miskoop. Daar bleek meer dan
de helft van de deksels kapot.
En-wat er wel op zat, is verbo
gen.
Dat wordt binnenkort verhol
pen. P. Nagtegaal van de dek
selleverancier Bammens in
Maarssen heeft het over een to
taal nieuw concept waarin 'het
hele gebeuren van a tot z is
aangepakt'. Want: „Allerlei ad-
De Blauwe Steen, die al 700 |aar in
de Breestraat ligt. is het symbolische
middelpunt van de stad
hocreparaties voldeden ge
woon niet. Daarom hebben we
besloten om een structurele
oplossing te zoeken." Er ko
men nieuwe deksels. Er moes
ten nog wel wat tests aan wor
den gewijd. En het heeft alles
bij elkaar ongeveer een jaar ge
duurd, maar de oplossing is ge
vonden. Of hij misschien een
tipje van het deksel kan oplich
ten en ons informeren hoe ze
eruit gaan zien? „Nou, daar
weet ik op het moment niet zo
veel van."
Hoe duur wordt het dan? „Daar
kunnen we ook geen concrete
uitspraak over doen. Als je er
van uitgaat dat er zo'n duizend
containers een nieuwe krijgen,
voor honderd gulden per dek
sel, dan kun je het wel zelf uit
rekenen." Van dat bedrag hoe
ven de betreffende gemeentes
volgens Bammens maar een
klein gedeelte mee te betalen.
„Iedere partij - wij zelf, de Ge-
vulei (de gemeenschappelijke
vuilverwerking-Leiden en om
geving) en de zeven gemeenten
die zijn aangesloten bij de Ge-
vulei - draagt haar steentje bij.
Maar hoe de verdeelsleutel in
elkaar steekt, kan ik niet zeg
gen", verduidelijkt Nagtegaal.
De vuilophaal in Leiden begint
trouwens steeds meer op een
eeuwigdurende soap te lijken.
Of op de processie van Echter-
nach: twee stappen vooruit,
één achteruit. Veel nieuwe
snufjes die Leiden op de kaart
's-Hertogenbosch die in 1989
overleed aan borstkanker. In
1993 stelde de Henny C. Dir-
venstichting in samenwerking
met het College van Bestuur
van de Universiteit van Leiden
de jaarlijkse prijs in. Hij dient
als aanmoedigingsprijs voor
jonge medisch wetenschappers
uit de Benelux die zich hebben
onderscheiden op het gebied
van borstkankeronderzoek. De
Stichting is de enige in ons land
die het doel heeft wetenschap
pelijk onderzoek naar oorzaken
en behandeling van borstkan
ker te stimuleren. Verhoog is
sinds dit jaar arts-assistent in
opleiding op de afdeling Patho
logie van het Academisch Zie
kenhuis Rotterdam.
MARIEKE VAN COMPEL
Leon Verhoog (32) heeft van
middag de Henny C. Dirven-
prijs 2000 ontvangen voor zijn
onderzoek rond erfelijke borst
kanker. Voorzitter L. Vrede
voogd van het college van Be
stuur van de Universiteit Lei
den, reikte hem de prijs uit.
Verhoog kreeg een oorkonde,
een bronzen beeldje van de
naamgeefster en een geldbe
drag van 10.000 gulden. Hij
heeft zich vooral gericht op het
verbeteren van de methode om
borstkanker vast te stellen en te
behandelen.
De Henny C. Dirvenprijs is
vernoemd naar een vrouw uit
Losgeraakte deksels van wijkcontainers in de Drie Oktoberstraat.
van state-of-the-art vuilnisop
haaldiensten moesten betten,
zijn herroepen, gerepareerd of
gewijzigd. De nieuwe MSTS
wagens die al het zware werk
van de vuilnismannen dit jaar
overnamen, vertoonden twee
jaar na levering al 64 manke
menten. Ze zopen olie en lek
ten koelvloeistof. Ze waren ook
nog eens storingsgevoelig. Er
werd gedeeltelijk overgescha
keld op oude vuilniswagens die
nu twintig procent van het
Leidse huisvuil ophalen maar
ook duurder zijn, omdat het af
val eerst moet worden overge
slagen. De gesprekken met de
leverancier Ginaf met als the
ma 'Wie gaat dat betalen?',
hebben zoals dat heet nog geen
bevredigende resultaten opge
leverd.
Bovendien waren de hypermo
derne vuilniswagens te stoer en
te breed voor Leidens smalste
straatjes. En nu kunnen contai
ners hun klep niet eens hou-
FOTO HENK BOUWMAN
den. Maar er volgt dus verlos
sing. Of het er allemaal ook be
ter uit gaat zien is nog maar de
vraag. Mensen die zich storen
aan het overheersende beeld
van de containers in de straat,
moeten maar niet te veel ho
pen. Want volgens Nagtegaal is
de verandering zuiver een tech
nische, geen esthetische. „Het
straatbeeld zal niet echt gaan
veranderen."
PABLO CABENDA
Burgerzaken
vrijdagmiddag a.s. gesloten
Op vrijdag 13 oktober a.s. is de afdeling Burgerzaken 's middags
gesloten. Ook de informatiebalies van Stadhuis en Stadsbouwhuis
zijn dan dicht Vrijdagochtend zijn de balies en de afdeling
Burgerzaken geopend van 8.30 - 12.00 uur.
Bestuursdienst
Leiden
