KLM verkoopt grondmaterieel
T
Gesprek van de Dag
'Laat iemand niet links liggen'
iff.
DINSDAG 10 OKTOBER 2000
'Te weinig aandacht
voor piekeraars'
Bijklussende rechters
Minister Korthals heeft een serie maatregelen aange
kondigd om het grote aantal bijbanen van rechters
aan banden te leggen en de nevenwerkzaamheden
openbaar te maken. De minister wist niet dat een
rechter gemiddeld drie bijbanen heeft en hij wist
evenmin welke dat zijn, omdat de verplichte mel
ding in de praktijk onvoldoende wordt nageleefd. De
belangrijkste conclusie uit een recent onderzoek
naar nevenfuncties moet daarom zijn dat onduide
lijkheid bestaat over de mate waarin de rechterlijke
macht onafhankelijk is. Dat is een zorgelijke zaak.
Het is juist de onafhankelijke status die rechters po
pulair maakt bij het vervullen van bijvoorbeeld be
stuursfuncties in het onderwijs en de zorg. De kwali
teit van de rechtspraak is ook allerminst gebaat bij
rechters die noodgedwongen in een maatschappe
lijk isolement verkeren. Een algeheel verbod op ne
venfuncties is om die reden ook niet nastrevens
waardig.
Voorwaarde zijn wel heldere gedragsregels over wel
ke bijbanen wel en welke niet kunnen, een openbaar
register en sancties in het geval van overtreding. Het
verleden heeft geleerd dat het vooral met betaalde
bijbanen oppassen geblazen is. Een magistraat die
een adviesfunctie vervult bij een organisatiebureau
dat bij justitie actief is, zoals een paar jaar geleden in
Groningen aan de orde bleek, is uit den boze. Maar
ook onbezoldigde bestuursfuncties kunnen een
rechter in moeilijkheden brengen. Iedere schijn
daarvan moet worden vermeden.
De vele bijbanen werpen overigens ook een opmer
kelijk licht op de aanhoudende klachten over een
onaanvaardbare werkdruk bij de rechterlijke macht.
Het is niet goed voor te stellen dat iemand die het op
zijn werk zo druk heeft, nog tijd vindt voor gemid
deld drie bestuurlijke neventaken. Een baantje min
der en wat meer ontspanning is wellicht een betere
kwaliteitsimpuls dan de uitbreiding van een bijklus
send legioen.
t'h'tisii*
De goede beul
In de grote, ronde kleedkamer van Ajax, zag Wil gis
teren, heeft elke speler zijn eigen stoel naast zijn eigen
kastje, en zijn eigen hangertje met gestreken shirt met
rugnummer. Wil probeerde zich voor testellen hoe
het voelt om daar te zitten als 21-jarige, in de rust,
met 2-0 achter. Beetje ontheemd, waarschijnlijk.
Oud hulp-trainer Bobby Haarms liet de kleedkamer
zien aan oud-trainer Ivic. Die keek zijn ogen uit en
schudde meewarig het hoofd. Tweede oude mannen.
Een beetje verdrietig. „Die jongens hoeven niet meer
te voetballen", zei Ivic.
Haarms bromde iets onverstaanbaars en knikte. En
hij voerde Ivic verder langs de sauna, het Turkse bad,
het bubbelbad en de massagedouches. „En'die jon
gens hebben ook allemaal een dikke auto onder hun
...."Kont, dacht Wil. Maar Bobby zei, na een korte
aarzeling: „billen.
De goede beul, over Ajax' hersteltrainer, was een do
cumentaire vol weemoed. Mooie man, die Haarms.
Past helemaal niet in die wereld van jonge miljo
nairs. Sprak met liefde over Ruud Krol die zijn neus
brak in een wedstrijd, het veld uitliep en tegen de
trainer zei: „En we gaan niet wisselen hè?" Even later
liep hij weer in het veld, met een pleister op zijn neus.
Je zag Haarms trainen metal die nieuwe Ajax-ster-
ren', je zag hem op de bank zitten bij wedstrijden en
je voelde bijna zijn ergernis over de mooi-weer-voet-
ballers. Arveladze die het duel uit de wegging, Winter
die zich de bal liet afsnoepen. Tijdens de laatste wed
strijd van de hulp-trainer nota bene. Haarms
schreeuwde. „Hé, gaan we nog wat wel wat doen.
Hij zakte even terug op de bank om even later weer
op te veren. „Gaan we nog wat doen vandaag? ja?
Zal een keertje tijd worden.
En Chivu scoorde. En hij rende naar Haarms en om
helsde die.
De goede beul zat vol mooie, korte interviews. Tilly
Haarms, die over haar man zei: Zes jaar geleden heb
ik nog gezegd dat hij zijn A-diploma moest gaan ha
len. Al was het maar om te laten zien dat hij niet bij
Ajax bleef omdat hij niet beter kon. Dat het clubliefde
was.
Mooie beelden ook. Verdediger Ole Tobiasen die van
de hersteltrainer een beeldje kreeg, omdat hij een jaar
hard had gewerkt om terug te komen van een blessu
re. Het huilen stond hem nader dan het lachen. Hij
had liever gevoetvald, zei hij.
Of deze: Haarms op de rug gezien, terwijl hij in een
kamer in de Arena stond te genieten van de elftalfoto
van de wedstrijd van oud-Ajax. „Da's de mooiste foto
van de eeuw. Voor ons dan.
En Wil dacht: hij kan gelukkig ook relativeren.
Untennenschen
„Pas toen ik het bloed op mijn pol
sen zag, besefte ik dat er iets heel
erg mis was met me." Bijna achte
loos, alsof het over iemand anders
gaat, keert Christien terug naar die
bijna fatale zondagmiddag.
„Met een mes was ik op de wc
gaan zitten, de enige plek waar je
alleen kon zijn in de woongroep
waar ik toen verbleef. Ik was opge
voed met het idee van een schitte
rend hiernamaals. Daar wilde ik
wel heen, want zo mooi is het hier
niet, dacht ik. Ik schrok me dood
van het bloed. Bij een buurvrouw
heb ik vreselijk gejankt. 'Dit moet
opgelost worden', besloot ik."
.Achteraf weet ik dat ik mijn eerste
depressie zeven jaar geleden kreeg,
toen ik 16 was. De overgang van
een veilige, kleine mavo naar de
havo ging me niet makkelijk af.
Mijn zelfbeeld was vreselijk laag.
Als mijn moeder zei dat ik zo'n
leuke vriendin had, legde ik dat uit
als kritiek op mij. Mijn vader zat al
leen maar op mijn cijfers te mop
peren. Het was nooit goed genoeg.
Het ging heel geleidelijk, maar op
den duur zat ik alleen nog maar op
mijn kamertje niets te doen. Dat
heeft een maand of zes geduurd."
„Ik kom uit een streng gerefor
meerd milieu. Thuis spraken we
nooit over emoties. Pas toen ik na
de havo bijbelstudie ging volgen,
gebeurde dat wel. Dat was een
enorme cultuurshock. Ik kon het
niet aan, was op het laatst voor ie
dereen bang. De school probeerde
me te helpen. Ze stuurden me naar
een cursus om faalangst te bestrij
den. Je kunt beter in therapie gaan,
zeiden ze daar. Dat hielp wel iets.
Ze lieten me daar het topje van de
ijsberg zien. Ik wist dus dat er iets
was, maar het zat veel dieper. Hoe
diep begreep ik pas op die zondag
middag."
„Op therapie hebben ze me gehol
pen om uit te zoeken wat er met
me aan de hand was. Ik was heel
agressief. Dat zie je wel meer bij
depressieve jongeren. Ik ben er
vier maanden geweest. Het was
heel confronterend. Eindelijk heb
ik een megagoed gesprek gevoerd
met mijn zussen en ouders. Over
de kerk en over mijn angsten. Alles
wat ik dacht bleek niet waar te zijn.
Ze waardeerden me wel degelijk
heel erg. Dat heeft geholpen.
Openheid is heel belangrijk."
„De mensen om me heen hadden
niet door wat er met me aan de
hand was. Jongeren zijn soms ook
keihard. Als je niet mee uitgaat op
donderdag en in het weekend, val
je er buiten. Ik vond mezelf hele
maal niet leuk genoeg om uit te
gaan. Nu zeg ik: laat iemand niet
finks liggen omdat hij even niet zo
vrolijk is. Door depressies raak je
alles kwijt. Langzaam keer ik nu
weer terug onder de mensen. Vori
ge week heb ik na jaren mijn beste
vriendin uit die tijd weer ontmoet.
Ik leef nu van dag tot dag. Twee
stappen vooruit, één achteruit.
Maar zo kom je ook verder."
RENS KOLDENHOF
De Internationale Dae van de Geeste
lijke Volksgezondheid staat vandaag
in het teken van depressies onder jon
geren. Met de slogan 'Is het een dipje
of is het een depressie?', vestigt de
stichting Dag van de Geestelijke Volks
gezondheid de aandacht op alt pro
bleem. Meer informatie op
unvuKzwaarweer. nl
of telefoon 0900 1450.
Symptomen vaak verward met pubergedrag
Terwijl het aantal jongeren met de
pressieve klachten de laatste tien
tallen jaren toeneemt, worden de
symptomen vaak niet onderkend.
De kenmerken van depressiviteit
onder jongeren - humeurigheid,
somberheid en vandalistisch ge
drag - lijken zo op pubergedrag dat
beide vaak verward worden.
„Voor pubergedrag is in onze sa
menleving een hoge tolerantie.
Daarom wordt niet zo snel gedacht
dat er ook iets anders aan de hand
kan zijn", zegt kinder- en
jeugdpsychiater Ph.Treffers, direc
teur van Curium, Academisch
Centrum voor Kinder- en
Jeugdpsychiatrie in Oegstgeest.
Tussen 3 en 8 procent van de jon
geren tussen 12 en 18 jaar lijdt
echter wel degelijk aan een depres
sie. De gevolgen zijn ernstig. Prof.
Treffers: „Ze lopen vast op school,
willen geen mensen meer zien en
komen hun bed bijna niet uit."
Depressieve jongeren grijpen ook
sneller naar alcohol en drugs. „Dat
is logisch want ze voelen zich beter
als ze die middelen gebruiken." De
wanhoop neemt geregeld zulke
vormen aan dat een zelfmoordpo
ging volgt. Uit onderzoek blijkt dat
van de depressieve jongeren die
hulp zoeken, dertig procent bin
nen drie jaar na het ontstaan van
de ziekte zichzelf van het leven
probeert te beroven.
Na de eerste depressie volgen vaak
meer dalen. De kans op een nieu
we depressie binnen vijf jaar is 70
procent. Bovendien zijn de klach
ten van mensen die al op jonge
leeftijd een depressie gehad heb
ben, op latere leeftijd vaak ernsti
ger dan wanneer ze op volwassen
leeftijd voor het eerst ziek worden.
Behalve jongeren lijden ook jonge
kinderen in toenemende mate on
der depressies. „Het gaat om onge
veer 1 procent van de kinderen",
zegt Treffers. „Een opvallende ont
wikkeling van de laatste veertig
jaar is dat de eerste depressie op
steeds jongere leeftijd lijkt op te
treden. Er zijn kinderen van 7 of 8
jaar die depressief zijn, en zelfs
zelfmoordpogingen door kinderen
komen voor."
RENS KOLDENHOF
Onophoudelijk tobben over alles wat
los en vast zit. Het wordt vaak afge
daan als een eigenaardigheid of een
zenuwtrekje en daarom blijven veel
mensen er onnodig lang mee lopen.
Maar overmatige bezorgdheid is een
psychische stoornis waar zeker
350.000 Nederlanders aan lijden en
die te genezen is.
Dat zegt de Hillegomse Stichting Fo-
bieVRienden (FVR). Ter gelegenheid
van de Internationale Dag voor de
Geestelijke Volksgezondheid vraagt de
club vandaag aandacht voor chro
nisch piekeren, in de psychologie be
kend als Gegeneraliseerde Angststoor
nis. „Mensen die hieraan lijden ma
ken zich constant zorgen. Als het niet
over het een is, dan over het ander",
zegt voorzitter M. Taams van (FVR).
„Dat vreet energie, waardoor dingen
in het dagelijks leven mis gaan lopen.
Dat levert weer nieuwe zorgen op. Zo
komen piekeraars in een neerwaartse
spiraal terecht. Ze slapen vaak slecht,
zijn snel afgeleid en prikkelbaar en
hebben last van gespannen spieren."
De neiging om te denken dat het 'ge
woon even wat minder gaat' is aan
vankelijk groot, weet Taams. De schei
ding tussen gezonde bezorgdheid en
ongezond piekeren is vaak niet helder.
„Maar mensen met een angststoornis
lijden onder het tobben. Op een be
paald moment vrezen ze dat ze gek
worden. En juist op dat moment is
hulp belangrijk. Het helpt om de
klacht te kunnen benoemen. Dan
wordt namelijk ook duidelijk dat ze
niet gek zijn maar een afgebakend
probleem hebben waar iets aan kan
worden gedaan."
LIEKE DE KWANT
Te koop: vliegtuigtrappen, trolleys en cateringwagens
Een bezoeker van de kijkdag bekijkt een oude vliegtuigtrap.
Verstand van techniek is wel
noodzakelijk. Even een proefrit-
je maken met een afgedankte
vliegtuigtrekker -nieuwwaarde
ruim één miljoen gulden- of
een aggregaat laten snorren is
er niet bij.
Johan van de Put (58), eigenaar
van een vrachtafhandelingsbe-
drijf op Schiphol, loopt alleen
uit nieuwsgierigheid langs het
afgedankte materieel. Hij is
echter niet van plan iets te ko
pen. „Wat moet ik met een
vliegtuigtrap? Ik zit in de export
van fruit, groente en bloemen."
Desondanks ziet Van de Put
een groot aantal mogelijkheden
voor voertuigen die voorheen
alleen op Schiphol werden ge
bruikt. „Met een beetje creativi
teit maak je van deze 'de-icer'
een fantastische hoogwerker",
zegt Van de Put wijzend naar
een oude Amerikaanse vracht
auto die is gebruikt ter bestrij
ding van ijs op vliegtuigen.
„Ideaal voor een glazenwasser.
Geen gezeul meer met trappen
en bovendien een hele ferme
straal. Kraan omhoog, spuiten
De ondernemer loopt hevig
fantaserend over het terrein.
Voor ieder voertuig heeft hij wel
een alternatief. Een verderop
geparkeerde cateringvrachtau
to, waarvan de laadbak tot ruim
vijf meter hoogte kan scharen,
is volgens hem ook uitstekend
KLM en Aero Ground Services veilen vandaag
een groot aantal afgedankte vliegtuigtrappen,
vrachtauto's, trolleys, vliegtuigtrekkers, aggre
gaten, laders en transportbanden. Afgelopen
dagen konden belangstellenden een kijkje ne
men op een parkeerplaats op Schiphol waar
het materieel staat uitgestald.
bruikbaar als verhuiswagen.
Een nadere inspectie volgt. Van
de Put schopt liefkozend tegen
een wiel, zwaait een deur open
en klimt in de cabine. Enthou
siast: „Ongelofelijk. Slechts vijf
tigduizend kilometer op de tel
ler. Deze truck is net ingereden.
Hier is niets mis mee. Een beer
van een wagen." Alleen de
kleur verraadt nog dat het voer
tuig bij de luchtvaartmaat
schappij dienst heeft gedaan.
Het gekroonde logo is er zorg
vuldig afgepeuterd.
Twee medewerkers van Eind
hoven Airport zijn minder en
thousiast bij de aanblik van al
het afgedankte blauwe materi
eel. De zo bejubelde 'de-icer'
gunnen ze geen blik waardig.
Het gevaarte is volgens hen ma
teloos verouderd en zuipt ben
zine. „In de truck liggen twee
V8 benzinemotoren. Het kost
een vermogen om het ding al
leen al te starten", zegt Kees
van Poppel (38) afkeurend. Bo
vendien voldoet het voertuig
volgens hem niet meer aan de
zeer strenge veiligheidsnormen.
Hopend iets bruikbaars te vin
den voor op hun eigen luchtha
ven zijn ze naar de kijkdag ge
komen. Ze zijn teleurgeste
over wat ze aantreffen. Zw
verouderd, verroest mater
defect of afgekeurd. „KLM
natuurlijk niet zomaar iets
Dan is er vast iets mis met
suggereert Van Poppel. Dl
danks is volgens hem heti
rendeel van de voertuigen
straks terug te vinden opi
der welvarende luchthave
Oost-Europa, Azië en Afril
„Nee, niet op Eindhoven,
kopen het wel nieuw." De
nen stappen gedesillusiofl
in hun bestelbus en gaan
naar huis.
COEN SPRINGELKAMP
enselijk
mo's zonder vrouwelijke kennissen of familie hon
ger en gebrek en moeten ze bedelen op straat. Aan
homo's worden bovendien praktisch geen medi
sche voorzieningen meer geboden en alle buiten
landse hulpverleners hebben Alabama inmiddels
uit protest verlaten. Behandeling van depressies en
ernstige lichamelijke aandoeningen is daardoor
vrijwel onmogelijk. In een van de weinige overge
bleven homo-hospitalen liggen volgens een jour
nalist doodzieke mannen bewegingloos op bed
den, volledig met lakens bedekt. Zij weigeren te
spreken ofte eten.
Anderen zijn krankzinnig geworden in zitten in
een gedoken in de hoek van de kamer, dwangma
tig bewegend of huilend. Een van de doktoren
overweegt om, als de laatste steun en medische ex
pertise verdwijnen, de patiënten neer te leggen
voor het gouverneursgebouw van Alabama, als
vorm van vreedzaam protest.
De situatie van de homoseksuelen in Alabama
heefteen punt bereikt waarbij spreken van 'schen
ding van de mensenrechten'een volstrekt under
statement is. Homoseksuelen zijn overgeleverd aan
cle willekeur van familieleden en worden onder
worpen aan een permanent volksgericht. De klein
ste overtreding van de kledingvoorschriften, zelfs
per ongeluk, kan toteen lynchpartij leiden. Een
homoseksueel die zich op een motorfiets in het ver
keer begaf werd doodgeknuppeld omdat hij een
zwartleren motorpak droeg. Weinigen slagen er in
deze traumatische ervaringen te verwerken, zelf
moord en depressie zijn onderdeel van het dage
lijks leven geworden. Duizenden kappers, acteurs
en balletdansers zijn van de ene dag op de andere
gedegradeerd tot untermenschen, en hoewel Ala
bama van oudsher een conservatief ingestelde cul
tuur heeft, is zelfs voor lokale normen de huidige
toestand een absurditeit. Iedereen zou recht moe
ten hebben op een menswaardig bestaan, ook ho
moseksuelen in Alabama. En ook vrouwen in Af
ghanistan. Want over hén gaat dit verhaal.
In een poging uw aandacht nueens wat langer
vast te houden, heb ik mij verstout een kunstje uit
te halen. Het Taliban-regime is een van de misda
digste op aarde, ontstaan uit een fatale combinatie
van wereldpolitiek, werkloosheid, een overschot
aan 18-jarige mannen en een onuitputtelijke
voorraad Koran's en Kalashnikovs. Wat kunnen
wij nog doen? Een vredesmacht sturen zal niet
lukken, al was het alleen maar omdat die van on
ze regering pas in actie mag komen komt als het
probleem langen breed is opgelost. De Amerika
nen boycotten de Taliban. Helpt niet. Zouden ze
de boycot juist beëindigen, constructieve dialoog
heet dat, zouden de Taliban waarschijnlijk jui
chend een boycot tegen de USA uitvaardigen. Al
leen de Afghaanse vrouwen kunnen het nog oplos
sen. Benen dicht. Rug recht. Mond open. Bidt voor
Prinses JELISAVETA KARAD-
JORDJEVIC, lid van de voormali
ge Joegoslavische koninklijke fa
milie, heeft gisteren voor het
eerst sinds 59 jaar een bezoek
gebracht aan haar voormalige re
sidentie. De prinses had tot
1941 in het Oude Kasteel ge
woond. Het bezoek is mogelijk
gemaakt door de nieuwe burge
meester van Belgrado, Milan
Protic van de Democratische Op
positie van Servië (DOS).
De Franse actrice ISABELLE AD-
JAN I heeft de strijd om het inter-
netdomein lsabelle-Adjani.net
gewonnen. De kaper van het do
mein, een bedrijf uit California,
moet het webadres teruggeven,
oordeelt de VN-organisatie voor
auteursrechten WIPO in Genève.
Volgens de WIPO heeft Adjani
internationale bekendheid ver
worven en kan ze daarom aan
spraak maken op de naam. De
actrice speelde onder meer in
films van Roman Polanski. Voor
haar rol in Camille Claudelen
The story of Adele H. kreeg ze
een Academy Award-nomii
Het bedrijf dat de domeinn
nu in bezit heeft, heeft tijd
de behandeling van de zaal
van zich laten horen.
Marta Brown, oud-medew(
van de klantenservice in e
aal van de Amerikaanse si
marktketen Wal-Mart, hee;
recht op schadevergoedin|
heeft de menserirechtenci
sie van de staat Kentuckyi
ren bepaald. Brown had
170.000 gulden geëist oir
als KERSTMAN al na eeni
zak kreeg, enkel en alleen!
ze een vrouw is. Brown ha®
in 1995 vrijwillig aangeme
in de supermarkt voor kers!
te spelen. Al snel besloot li
management echter toch n
vooreen mannelijke 'Santi
kiezen, nadat een klant ha
zegd dat haar kindje had g
meerd hoe het toch kon da
kerstman borsten had.
Overtollig grondmaterieel wacht geduldig op kopers.
FOTO'S UNITEP PHOTOS DE BOER CYNTHIA VAN DUKE
Dit wordt een vreemd stukje. Maar probeer het uit
te lezen. De gouverneur van Alabama voert oorlog
tegen homo's. Sinds deze conservatief in 1996 de
verkiezingen won, mogen homo's uitsluitend nog
in decente kleding de straat op en worden ze bij
voorbeeld vanwege het dragen van leer op straat
mishandeld. Een homoseksueel werd door een
woedend menigte zelfs publiekelijk gelynched van
wege een tepelpiercing die onderzijn overhemd
zichtbaar was.
Het is homo's niet toegestaan te werken in een
omgeving met andere mannen, en zij mogen
zich alleen op straat vertonen in gezelschap
van familieleden of vrouwen. Hoger opgelei
den zoals professoren, vertalers, doktoren
en juristen hebben hun werk moeten op
geven en brengen de dagen in eenzaam
heid binnenshuis door. Het aantal
homo's dat lijdt aan depressies bereikt
inmiddels alarmerende niveaus. Naar
het zelfmoordcijfer onder hen mag om
politieke redenen geen onderzoek wor
den gedaan, maar hulpverleners vermoe
den dat dit significant is toegenomen.
Van huizen waarin een homo woont,
moeten de ramen worden dichtgeschilderd
zodat passanten niet naar binnen kunnen
kijken. Homo's dienen op sloffen te lopen,
om niet door de buren gehoord te worden.
Omdat er een arbeidsverbod geldt, lijden ho
