Architecten
pleiten voor
planbureau
'Night of the Proms' stevent af op nieuw record
Bevrijdend lachen om Adolf-strip Mysterie rond schrijver bekroonde roman
Cultuur Kunst
Nieuw begin
galerie Cellini
Te weinig humor in Jubilee 15
anwinst voor De Zwarte Tulp
i. Streekmuseum De Zwarte Tulp in Lisse krijgt binnenkort
',V(jieven nieuwe als klassieke ontvangstruimte. In de op han-
zijnde uitbreiding komt namelijk het interieur van twee di-
tiekantoren, zoals die oorspronkelijk toebehoorden aan de
I kzandsteenfabriek van Van Herwaarden in Hillegom. De ko-
I inde maanden wordt het interieur stukje voor stukje afgebro-
Ien in het nieuwe gedeelte van het museum weer opge-
■jjvvd. Het interieur is een schenking van de fabriek.
11 Stars in finale Emmy Awards
rFRSUM De VARA-dramaserie All Stars is in de Verenigde Sta-
doorgedrongen tot de finale van de internationale Emmy
ards. De voetbalserie dingt in de categorie drama, samen
t zeven andere series, mee naar de prestigieuze tv-prijs die
november wordt uitgereikt. In mei werd de serie onderschei-
tijdens het Gouden Roos Festival in Montreux met de Zilve-
Roos en de Persprijs. In de bewuste aflevering treedt het
n van de diverse voetbalvrienden vriendschappelijk aan te-
een Duits elftal. De Nederlandse amateurs doen er alles aan
voor de verloren WK-finale van 1974 te revancheren. All
wordt geregisseerd en geschreven door Jean van der Vel-
)jj De hoofdrollen worden gespeeld door Roeland Fernhout,
30 per van Kooten, Thomas Acda, Cas Jansen, Daniël Bois-
ain en Antonie Kamerling. Op dit moment zendt de VARA
halingen uit, vanaf 6 december start een nieuwe serie.
ia scar Wilde in Den Haag
j haag» Literair Theater Branoul in Den Haag heeft op vier
nsdagavonden (18 oktober en 1, 22 en 29 november) een
gramma dat gewijd is aan leven en werk van Oscar Wilde,
amleiding is zijn sterfdag, 100 jaar geleden. In hetzelfde theater
jS elt Theatergroep De Kern op 26, 27 en 28 oktober en 2, 3 en
>r ivember 'Stem van je hart', een voorstelling naar de gelijk-
:hi lige roman van Susanna Tamaro, een Italiaanse bestseller
drie generaties vrouwen.
,rejj IE: KINDERBOEK
nu
ROTTERDAM GPD
Met UB 40, Chrissie Hynde, Coolio, Howard Jo
nes, Abel en Alessandro Safina als beoogde
smaakmakers heeft 'Night Of The Proms' voor de
elfde editie de lat weer hoger gelegd. Vooral van
Safina, in ons land nog onbekend, wordt tussen
16 en 29 november in Ahoy' veel verwacht, bleek
bij de officiële programmapresentatie.
De introductie van de getalenteerde Italiaanse
tenor bij de jaarlijkse samengang van pop en
klassiek zou weieens net zo'n 'sneeuwbaleffect'
kunnen hebben als vijf jaar geleden de lancering
van z'n landgenoot Andrea Bocelli, denkt de
Vlaamse organisator Jan Vereecke. „Toen wist
vooraf ook niemand wie kwam tekenen voor het
klassieke accent, maar ging wel het dak van het
sportpaleis eraf. Soortgelijke reacties durf ik nu
zeker ook te verwachten."
Dat de jubileumaflevering van vorig jaar (met
onder anderen Status Quo, Zucchero en Natalie
Choquette) niet echt mocht spetteren deert de
kaartverkoop geenszins. Want met elf avonden,
goed voor een slordige 110.000 bezoekers, wordt
straks een nieuw Nederlands record bereikt. Of
wel: de reputatie van het evenement is intussen
zo sterk dat de namen op de affiche er voor me
nige Proms-ganger niet eens zoveel toe lijken te
doen.
Het strikken van zowel UB 40 als Chrissie Hyn
de zal evenwel op voorhand voor heel wat oude
re jongeren tot de verbeelding spreken. Vanwege
de halverwege de jaren tachtig samen gescoorde
successen ('I Got You Babe' en 'Breakfast In
Bed') en het feit dat van de ooit zo hitgevoelige
reggaeformatie uit Birmingham al geruime tijd
niets meer werd vernomen. De keuze voor Ho
ward Jones, ook als aanvoerder van de Proms
Electricband, werd deels ingegeven door de ver
hindering van 'vaste prik' John Miles, die de ko
mende maanden nog toert aan de zijde van Tina
Turner.
Coolio was in 1997 ook al van de partij. En vol
gens Vereecke als sfeermaker toen zo geweldig
op dreef dat een nieuwe uitnodiging zonder
meer gerechtvaardigd was. „Wat Coolio doet kun
je bezwaarlijk zingen noemen, maar hij zet de
tent wel volledig op z'n kop," aldus de Antwerpse
promotor.
Het 'lokale' accent komt dit keer van Abel, dat
bij monde van zanger Joris Rasenberg liet weten
zeer vereerd te zijn met deze sprong naar Ahoy'.
„Wij komen natuurlijk pas kijken. De Night is
zo'n begrip dat je denkt pas over een jaar of twin
tig daar aan toe te zijn. Als je dan nu ineens de
kans krijgt mee te werken aan zo'n groot evene
ment met zoveel beroemde namen en zo'n ge
weldig orkest, dan mag je alleen maar reuzeblij
zijn."
Zoals gebruikelijk verzorgt het meer dan ze-
ventigkoppige orkest II Novecento onder leiding
van Robert Groslot de muzikale onderbouw,
daarbij af en toe geassisteerd door het mega-koor
Fine Fleur. De presentatie is in handen van Vla
ming Carl Huybregts, die z'n landgenoot Bart
Peeters aflost.
Night Of The Proms in het Rotterdamse Ahoy",
16,17, 19 en 22 t/m 29 november.
KINDERBOEKENWEEK
iteiner
ooft je ogen
verij Gottmer
s f2"°
lekensleutel is een prijs
Vileel af en toe wordt toege-
aan een boek dat zowel
nge de Griffel- als de Penseel-
ds uitzonderlijk wordt er-
n i Deze week werd de prijs
gei kend aan Joan Steiner
ir b het boek 'Je gelooft je ogen
w( dat vorig jaar bij uitgeverij
nin ner verscheen. In dat boek speelde Steiner op een aantrekke-
ïgei nanier met de werkelijkheid. De afbeeldingen in het boek
jlen op het eerste gezicht alledaagse taferelen, maar voor wie
keek dan zijn neus lang was, viel er veel meer te beleven -
erelen bleken opgebouwd uit allerlei dagelijkse voorwerpen,
n deze nieuwe junior-uitgave is niets wat het lijkt. Elf platen
totaal 700 voorwerpen. Een theepot is een kerstboombal,
i_. n stoel blijkt een ovenwant. Voor wie het eerste boek al kent
Dl e nieuwe uitgave misschien te simpel. Maar het gaat erom
u ook de allerkleinsten kunnen genieten van een reis door de
!ark lere wereld van Joan Steiner.
Nederland moet een centraal planbureau voor architec
tuur krijgen, winst op grond moet in een speciaal fonds
worden gestort, en Nederlandse stedenbouw moet zich
meer aan de omringende landen gelegen laten liggen.
Dat zijn de hoofdpunten uit een manifest van de Bond
voor Nederlandse Architecten (BNA). Het manifest is gis
teren overhandigd aan rijksbouwmeester W. Patijn.
amsterdam anp
De architecten willen dat de
minister meer ruimte geeft aan
ontwerpers. Met het pleidooi
voor een centraal planbureau
voor de architectuur sluit de
BNA aan op een standpunt dat
eerder door minister Pronk van
Vrom is ingenomen. Voorzitter
J. Brouwer wil dat dit bureau
boven de huidige ministeries
wordt geplaatst. „Direct onder
Wim Kok. Het kan niet langer
zo zijn dat iedereen zijn eigen
toko verdedigt."
Volgens Brouwer is de afgelo
pen jaren te weinig gedaan aan
de kwaliteit van ontwerpen.
„Dat zie je op de grote woning
bouwlocaties. Anderhalve me
ter zand en bouwen maar. De
uitkomst is dat het allemaal op
elkaar lijkt. Alleen de geveltjes
verschillen."
De BNA bepleit een grotere
aandacht voor de Europese
context van de stedenbouw en
architectuur. Brouwer mist in
Nederland een 'brede blik'.
„Hoe kun je Maastricht ontwik
kelen, als je niet kijkt naar Luik,
Hasselt of Aken?"
In de lijn van Pronk wil de
BNA steden nieuw leven inbla
zen. Daarvoor wil de bond
meer geld van het Rijk. „Steden
moeten compleet worden ge
maakt, anders krijg je een uit
tocht, zoals in Den Haag. De
ontwikkeling van 'megastores'
aan de rand van het centrum is
in dit verband een goede ont
wikkeling", zegt Brouwer.
De BNA pleit er verder voor
dat alle steden nadrukkelijker
hun identiteit bepalen. „Ge
meenten moeten verplicht een
analyse maken van hun cul
tuurhistorische kwaliteiten. De
centrale overheid heeft daar
geen kaas van gegeten."
Singapore Het lijkt erop alsof er een vliegtuig is 'gecrasht' in de ge
vel van het Museum van Oudheden in Singapore. Maar het is een pu
bliciteitsstunt, waarbij een lichtgewicht model van fiberglas als het
ware tegen de muur is geplakt. Het vliegtuigje moet de aandacht ves
tigen op de tentoonstelling 'Macht en Propaganda' over de oorlog in
de Pacific. Singapore was gedurende de Tweede Wereldoorlog bezet
door de Japanners, net als de meeste buurlanden, ap photo ng han
guan
Hitler, Göring, Lady Di, Moeder Theresa en buitenaardse sociologiestudenten
coen polack
tllS een eerste reactie van
tand, komen veel mensen
J ot een bevrijdende lach",
Daniël Mok, uitgever bij
ppelbloesem Pers in Am-
im. Bij zijn uitgeverij ver-
op 15 oktober de Neder-
vertaling het stripboek
van de Duitse tekenaar
r Moers. In dit album
Hitier, na 50 jaar in het ri-
ewoond te hebben, weer
0 igronds en beleeft bizarre
fd^ren. Hans Edink van de
Stripshop denkt dat het
w aal wel meevalt met de
,s'a :t van 'Adolf. „Volgens
T' ordt dit echt een cadeau
dat mensen uit een
lacherigheid voor elkaar
u8ef, maar nooit voor zich-
F ilf raakt in de strip betrok-
lij de dood van Prinses
en wordt door Buiten-
sociologiestudenten ge-
;en een kind te verwek-
j Moeder Theresa, die de
voor dit doel uit haar graf
ld hebben. Ook Herman
gkomt nog langs. Hij gaat
dels door het leven als
verhuurd zijn li-
n voor sex en is verslaafd
t./1 e crack.
v ;ever Mok: „Het is heel
1 pelijk dat mensen hier
v oot aan nemen, maar als
Ier lezen, merken ze van-
at er meer aan de hand
- idolf verscheen eerder in
land en Oostenrijk, waar
ilbum verschillend werd
ngen. Aan de ene kant
de te verwachten reactie,
mensen vinden dat je
„Ir;
r fa
dai
df: p n
1 m,
het
„Zij
eo
Adolf, zoals hij zich aan het begin van elk avontuur aan de lezer presenteert.
foto ap/dusan vranic
deel dat er eens op een andere
manier naar de Tweede We
reldoorlog wordt gekeken. Een
discussie kan geen kwaad."
Hans Edink van de Leidse
Stripshop verwacht geen heisa
rond 'Adolf. „Ook voor strip
verzamelaars is het album nie
zo interessant, denk ik, wan
kwalitatief gezien is het nie
zo'n goede strip." Edink ver
koopt ook andere 'beladen'
strips. „Ik heb bijvoorbeeld
'Luftwaffe', een Amerikaanse
manga-achtige vliegtuigstrip,
waarin het allemaal om de
techniek draait. In Duitsland is
deze uitgave verboden, omdat
het natuurlijk vol hakenkruizen
zit, en dat is daar tegen de wet."
In Nederland zijn deze publi
caties niet verboden, maar vol
gens Edirik hebben kopers wel
last van schaamte. „Met deze
strip en ook met bijvoorbeeld
seksstrips is het vaak net als bij
porno in een videotheek. De
klanten nemen daar altijd een
video van Bambi, een romanti
sche zwijmelfilm en een band
met hardcore sex. De kopers
van 'Adolf zullen ook wel een
Suske en Wiske meenemen."
den haag gpd
De Anton Wachterprijs voor
een Nederlands literair debuut
is toegekend aan een niet be
staande schrijver, Marek van
der Jagt. Hij krijgt de prijs, die
op 21 oktober wordt uitgereikt,
voor 'De geschiedenis van mijn
kaalheid'.
Maar wie o wie is Marek van
der Jagt? Het lijkt erop dat de
jury een auteur heeft bekroond,
die waarschijnlijk niet bestaat.
Achter de naam Marek van der
Jagt gaat vermoedelijk een an
dere, reeds ervaren schrijver
schuil. Het gerucht gaat dat het
om Arnon Grunberg gaat.
Reinjan Mulder, de uitgever
van het winnende boek, wil dit
bevestigen noch ontkennen. Hij
geeft wel toe dat zijn uitgeverij
er geen problemen mee heeft
als een gevestigde schrijver in
eens onder een andere naam
leiden bernadette van der goes
Na een pauze van een jaar heeft
Galerie Cellini aan de Leidse
Hooigracht de deuren weer ge
opend. Tot eind december zijn
er schilderijen te zien van de
Drentse kunstenaar Alfred Haf-
kenscheid. Met deze tentoon
stelling maakt de galerie met
een duidelijk welke artistieke
koers zij voortaan wil varen.
Galeriehoudster Cobie van de
Geijn: „Vanaf nu zullen we
vooral 'outsider-kunst' bren
gen. Outsiders zijn kunstenaars
met een psychiatrische of trau
matische achtergrond, die de
vaardigheden missen om zich
te presenteren. Van Gogh was
volgens mij zo iemand."
„Vaak leven deze mensen erg
geïsoleerd. Ze zijn vooral bezig
met hun innerlijke wereld. Het
maatschappelijk leven ervaren
zij als vreemd. Ze kunnen zich
niet op eigen kracht in het
kunstcircuit begeven, terwijl
hun werk het zeker waard is om
gezien te worden." Tweemaal
per jaar maakt Van de Geijn een
tentoonstelling met kunst van
outsiders. In de tussentijd stelt
zij de galerie beschikbaar aan
kunstenaars die zelf een exposi
tie willen organiseren.
wil publiceren. „Als Maarten 't nieuw moet kunnen debuteren-
Hart ineens besluit onder een .Een schrijver moet een nieuwe
andere naam te publiceren, dan start kunnen maken. Soms is de
is dat zijn keuze. Het komt ook naam van een bepaalde, beken-
wel voor dat een schrijver een de auteur in de loop der tijd zo
vrouwennaam aanneemt, of beladen geworden, dat recen-
tien jaar jonger
wil zijn. Aan die
wens geven wij
dan gehoor. Het
is niet aan ons
om daarover te
oordelen."
In een derge
lijk geval is er
volgens Mulder
wel degelijk
sprake van een
debuut. „Uitgeeftechnisch is
'De geschiedenis van mijn kaal
heid' voor ons een belangrijk
debuut. We hebben veel geld
gestoken in de promotie", zegt
Mulder. Maar over de term de
buut heeft hij ongewone idee-
en. „Ik vind dat iemand op-
Wie o wie
is Marek
van der Jagt?
senten niet
meer blanco
tegenover
zijn werk
staan. Door
onder een
nieuwe
naam te pu
bliceren,
krijgt een
schrijver als
het ware een
nieuwe kans."
Volgens die redenering zou
een nieuw boek van een geves-
tige schrijver inderdaad in aan
merking kunnen komen voor
de Anton Wachterprijs. Die
prijs wordt gegeven voor het
beste literaire debuut van de af
gelopen twee jaar.
'De geschiedenis van mijn
kaalheid' is pas enkele weken
geleden verschenen. Het wekt
verbazing dal juist dit boek
door de juiy is uitverkoren,
want de juryleden moeten nau
welijks tijd hebben gehad om
het boek te lezen en te beoor
delen. Het lijkt er op, dat ook in
dat opzicht een spel wordt ge
speeld. Mulder spreekt liever
van een experiment. Hij vindt
dat recensenten debuterende
schrijvers negeren. „Dit boek is
al een maand uit, maar met uit
zondering van Vrij Nederland
heeft geen enkele krant er aan
dacht aan besteed. Het is een
experiment waard om te onder
zoeken of recensenten anders
op de inhoud van een boek rea
geren als het is geschreven door
een onbekende auteur dan als
er een bekende naam aan ver
bonden is."
THEATER RECENSIE
MARTIN HERMENS
Voorstelling; 'Jubilee 15' van de Konink
lijk Ballet van Vlaanderen-Musical Afde
ling. Idee en regie Frank Van Laecke
Muzikale leiding Jan Huylebroeck. Cho
reografie: Martin Michel. Met Kristien
Coenen, Jeannine Geerts, Anne Mie Gils.
Marc Meersman en Chris van Tongelen.
Gezien: 8/10 De Reehorst Ede. Tournee
door het land.
Vijftien jaar geleden, ver voor
dat Joop van den Ende zich ac
tief met het genre bemoeide,
toerde de musical-afdeling van
het Koninklijk Ballet van
Vlaanderen al door ons land.
En niet met de minste produc
ties. Musicals die later in gro
ter formaat door Van den Ende
op de planken werden ge
bracht, kregen bij dit Vlaamse
gezelschap de Nederlandstali
ge vuurdoop.
Alle reden dus voor het ge
zelschap onder leiding van ar
tistiek directeur Linda Le-
pomme om eens uitgebreid
stil te staan bij dat derde lus
trum. Haar creatieve rechter
hand Frank Van Laecke kwam
met een prachtig idee: breng
een aantal grote karakters uit
de 24 producties uit die pe
riode bij elkaar, bouw er een
revue omheen en kleed die
een beetje feestelijk aan. En
zie: 'Jubilee 15' is geboren.
In de praktijk pakt het toch
allemaal wat minder feestelijk
uit dan het op papier leek. Ho
tel Music Garden fungeert als
locatie waar een handjevol
musical-karakters zich verza
melt voor een feestje rond
Dolly uit de topper 'Hello Dol
ly', volgens Van Laecke 'de
moeder van alle musical-ster
ren'. U voelt het ongetwijfeld
al aan: Dolly laat lang op zich
wachten en die musical-ster
ren krijgen het stevig met el
kaar te stellen.
Dat levert enkele verrassen
de momenten op. Eva Perron
(uit 'Evita'), Maria von Trapp
(uit 'The sound of music') en
Jezus (uit 'Jesus Christ Super
star') moeten de kar trekken.
Het is een opmerkelijke ge
beurtenis wanneer ze samen
iets zingen uit 'The king and I'
of wanneer ze een wedstrijdje
soep eten beginnen halverwe
ge het chique 'Ascot Gavotte'
uit 'My fair lady'.
Dat soort humoristische
momenten zitten er jammer
genoeg te weinig in deze re
vue. Zelfs de hulp van Tony uit
'West side story' - gespeeld
door de in Vlaanderen veel be
sproken tongzoenende 'prins'
Chris van Tongelen - komt te
vergeefs. De confrontaties tus
sen de vier musical-vedetten
blijven in goede bedoelingen
steken. Daardoor blijft de rode
draad in deze show wel heel
dun en blijven individuele
kansen om te schitteren vaak
onbenut.
Echt grote sterren kent 'Jubi
lee 15' in de rolbezetting ook al
niet. Geen slecht woord over
de mensen die nu op het podi
um staan, maar ze zijn alle
maal van hetzelfde kaliber.
Een revue wordt pas echt inte
ressant wanneer een paar gro
te sterren op de voorgrond tre
den. Een goede comedy-
schrijver had in dit geval nog
wat noodzakelijke wondertjes
kunnen verrichten.
