Geloof Samenleving Naderend einde pausschap brengt fractiestrijd in Vaticaan Ook moslim en antroposoof voor bescherming van ongeboren kind Onderdompeling Indiase godin MAANDAG 9 OKTOBER 2000 979 VANDAAG I Vandaag 42 jaar geleden, op 9 oktober 1958, stierf paus Pius XII, oftewel Eugenio Maria Gi useppe Giovanni Pacelli (geboren in Rome op 2 maai t 1876). Hij was paus van 1930 tot 1958, en neemt daarmee een twaalfde plaats in op de lijst van pausen die een uitzonderlijk lang pontificaat achter de rug hebben. Zijn rol tijdens de Tweede Wereldoorlog is omstreden. Tegenstanders wijzen op zijn stilzwijgen rondom de jodenvervolging en zijn met de nazi's gedeel de anticommunistische denkbeelden. Voorstanders be nadrukken zijn werk achter de schermen in het politieke toneel, en zijn mislukte pogingen vrede te stichten. Op deze 9de oktober vieren Colombianen en Spanjaar den de feestdag van hun heilige Ludovicus Beltran, een dominicaan die in de zestiende eeuw duizenden india nen bekeerde in de Spaanse koloniën van Zuid Amerika en vooral Colombia. Lange celstraf voor dood zendeling new delhi Een 13-jarige jongen is in India veroordeeld tot veer tien jaar gevangenisstraf voor zijn aandeel in de moord op een Australische zendeling en zijn twee zoons. De zestien andere, volwassen, verdachten in de zaak staan in december terecht. De baptistenzendeling Graham Staines (58) en zijn zoons van 10 en 8 jaar werden eind januari vorig jaar in de oostelijke deelstaat Orissa levend verbrand in de jeep waarin ze lagen te slapen. De daders hadden de auto met benzine overgoten en aangestoken. Enkele dagen na de moord arresteerde de politie 51 leden van de extremistische hindoe-organisatie Bajrang Dal. Bajrang Dal beschuldigt zendelingen ervan armen te willen bekeren. De zendeling werkte al 34 jaar onder Indiase lepralijders. Opmars van RK Kerk in Uruguay Montevideo De RK Kerk in Uruguay houdt deze week voor het eerst sinds 1938 een nationaal eucharistisch congres. De bijeen komst in Colonia markeert de opmars van de RK Kerk. Aan het begin van de vorige eeuw werd in Uruguay de scheiding van kerk en staat ingevoerd. Pasen werd toerismeweek, Kerstmis een gezinsdag en Driekoningen omgevormd tot nationale ge zinsdag. De omslag kwam in 1987 tijdens het bezoek van paus Johannes Paulus II. Van de totale bevolking noemt ongeveer de helft zich nu RK, al gaat nog geen tien procent wekelijks naar de kerk. De gemiddelde katholiek in Uruguay is oud, vrouw, woont op het platteland en heeft een lage opleiding. Vuur moet kwade geesten verjagen sao paulo Hoewel boeddhisme door velen wordt geassocieerd met het Verre Oosten, bestaan overal ter wereld grote en kleine re gemeenschappen waai- mensen de boeddhistische principes in de praktijk proberen te brengen. In de Braziliaanse stad Sao Paulo werd gisteren door boeddhistische nonnen de Ceremonie van het Heilig Vuur gehouden. Tijdens een ritueel werden via vuur de 'kade geesten' van Sao Paulo weggejaagd en moest de 'chaos' in de stad worden omgezet in onderlinge harmonie. De ze laatste hoedanigheid wordt mede gesymboliseerd via de schalen met bloemen die de nonnen in hun hand houden. foto afp mauricio lima BEROEPINGSWERK NEDERLANDSE HERVORMDE KERK Beroepen: te Sluipwijk, B.J.D. van Vreeswijk, kandidaat uit Rot terdam. Aangenomen: naar IJs- selmuiden (gem. De Hoeksteen), G.J. Krol te Lemmer. GEREFORMEERDE KERKEN Bedankt: voor Valkenburg (ZH), G. Naberte Neede. Beroepbaar: mw. T. Plattje en haar echtgenoot J.E. Post Hos- pers, beiden voorheen predikant te Indonesië. Aangenomen: naar Kornhorn (Gr) W.J.A. Ester te Nieuwe Pekela. Bedankt: voor Ameide, A. van de Weerd te Dordrecht; voor Dok- kum, G.P.M. van der Linden te Hilversum. GEREFORMEERDE GEMEENTEN Beroepen: te 's-Gravenzande, C. Sonnevelt te Veenendaal; te Hoofddorp, A.J. Gunst te Benthuizen; te Rijssen-Noord, C.A. van Dieren te Stolwijk; te Sheboygan en Waupun (Wise. USA), A.M. den Boer te Dirks- Bedankt: voor Leerdam, C.A. van Dieren te Stolwijk; voorTerwolde- De Vecht, A. Bac te Bodegraven. ROME» HANS GELEUNSE CORRESPONDENT Heeft de met zijn gezondheid tobbende Karol Wojtyla de touwtjes in het Vaticaan nog wel in handen? De 80-jarige paus maakt de indruk van niet. Recente heiligverklaringen en toespraken suggereren dat hij vooral tracht te schipperen tus sen kerkelijke fracties die zich schrap zetten voor een strijd om de toekomst van het rooms- katholicisme. De dagen van de ze paus lijken geteld en dat is precies wat de fractiestrijd doet ontbranden. Giacomo Biffi, aartsbisschop van Bologna, is een 72-jarige raddraaier. Al weken bewerkt hij de publieke en religieuze opinie met alarmerende mel dingen over 'dreigende mos lim-overheersing' van het rooms-katholieke Italië. Twee weken terug schreef hij een pastorale brief met een oproep aan de Italiaanse regering om immigranten uit katholieke lan den als de Filippijnen, Oeganda en andere Afrikaanse staten plus Zuid-Amerika voorrang te geven boven het toelaten van moslim-immigranten. Vorige week zaterdag deed hij dat tijdens een conferentie over immigratie in Bologna nog eens dunnetjes over. Wellicht inge geven door de wetenschap dat minder dan één procent van de Italiaanse bevolking moslim is, waarschuwde hij de landen van het 'christelijke Europa' tegen een invasie van fundamentalis tische moslims. ,,De meerder heid van hen komt met de vooropgezette bedoeling om buiten onze, christelijke ge meenschap en waaiden te blij ven", zei hij. Bij politiek rechts en in het gro te conservatieve deel van Vati caan en wereldkerk gaan die woorden erin als koek. Biffi profileert zich, menen com mentatoren in de Italiaanse pers, en werpt zich op als een verdediger van traditionele waarden en dogma's om straks, als de verkiezing van een nieu we paus noodzakelijk is, een goede kans op het kerkelijk lei derschap te maken. Dat die nieuwe paus na een langdurig Pools regime, uit het kringetje van Italiaanse bis schoppen zal komen, wordt binnen en buiten Italië als een reële mogelijkheid beschouwd. Biffi's afzetten tegen de islam hij benadrukte zaterdag dat die onverenigbaar is met het katho licisme past naadloos in het opzienbarende document 'Do- minus Jesus' waar de Duitse ideoloog van het Vaticaan, kar dinaal Ratzinger, vorige maand voor tekende. Ratzinger benadrukte toen dat het katholicisme het enig ware geloof is. Voor het eeuwige he melse leven komen slechts zij in aanmerking die de paus als plaatsvervanger van Jezus op aarde gehoorzamen. Andere re ligies kunnen het hiernamaals wel schudden, zo wordt gesug- Aartsbisschop Biffi (72) van het Italiaanse Bologna heeft al meerdere keren gewaarschuwd voor de 'dreigende moslim-overheersing' van het rooms-katholieke Italië. foto reuters paolo cocco Om het voor de joden nog een graadje erger te maken, zei Rat zinger met de bijbel als wapen in de hand dat 'Israël ooit Jezus als de enige Messias zal erken nen en daarom uiteindelijk zal worden gered'. Het leverde de verwachte boze reacties in de joodse wereldgemeenschap op maar ook geïrriteerde verklarin gen van progressievere krach ten binnen het Vaticaan. Zo ergerde de Australische kar dinaal Cassidy zich aan de toon van het Ratzinger-stuk. Cassidy, die onlangs nog in een inter- view met deze krant nog de lof zang op gelijkwaardige samen werking met andere geloven en kerken had gezongen, mag me de door zijn hoge leeftijd geen kandidaat voor het pausschap zijn, hij voelde zich desalniette min zwaar in de kardinale kuif gepikt door de steile Ratzinger. De fractiestrijd die achter deze discussies schuilgaat, is al maanden aan de gang. Begin dit jaar mocht een onbekende functionaris van de 'premier' van het Vaticaan, kardinaal So- dano, in de Osservatore Roma no heftig fulmineren tegen twee historici die een lijvig werk over het Tweede Vaticaanse Concilie hadden geschreven. De kritiek in de Vaticaanse krant was dat zij vooral ten doel hadden degenen te steunen die een derde Concilie willen. Het Tweede, in de jaren zestig bij eengeroepen door de progres sieve paus Johannes XXIII, had immers voor een actieve ver nieuwingsbeweging in de ver kalkte kerk gezorgd. Feitelijk waren de vurige pijlen van de Osservatore gericht op Carlos Maria Martini, de 72-ja- rige aartsbisschop van Milaan. Martini heeft zich meermalen uitgesproken voor een nieuw concilie. Hij wil vooral het pausschap hervormen, veran deren van een autoritair een- mansinstituut in een collegiaal college van bisschoppen, geleid door de paus. Mensen als Biffi en een andere pauselijke kanshebber, kardi naal Ruini, zijn daar fel op te gen. Biffi's aanpak van de im- migratieproblematiek is ook een schreeuw voor krachtig lei derschap van een trotse kerk die zijn dogma's naleeft en niet van de zuivere leer afwijkt. De huidige paus zelf heeft die verschillende opvattingen pro beren te verzoenen. Dat deed hij onder meer door in augus tus de 19de eeuwse conserva tieve, anti-joodse paus Pius IX gelijktijdig zalig te verklaren met Johannes XXIII. Afgelopen zondag deed hij nog een poging door enerzijds kar dinaal Ratzingers document te verdedigen en anderzijds een lans te breken voor een niet-ar- rogante kerk die met behoud van eigen identiteit samen wil werken met andere geloven. Het is echter de vraag of dat het oppermachtige conservatieve kamp tegen zal houden. Ruini zei recentelijk dat het na derende einde van dit paus schap als een katalysator werkt. Meer dan ooit, zo zei hij, moet de kerk nu op de bres staan voor bijzonder onderwijs, tegen legalisering van homohuwelij ken en abortus en wetenschap pelijk onderzoek dat religieuze zekerheden ondermijnt uitban- In al dat geweld is de stem van een linkse priester uit Milaan die van een roepende in de woestijn. Hij wil justitieel on derzoek dat moet uitwijzen of Biffi zich schuldig heeft ge maakt aan het aanzetten tot rassenhaat en rassendiscrimi natie. Biffi zal er niet van wak ker liggen. Hij heeft de wind mee. Bijbels wand centraal in w 'Heilig Land HEILIG LANDSTICHTING Al Het Bijbels Openlui seum in de Heilig stichting bij Nijmegei over het uitgestrekte umterrein een wai uitgezet langs plan! bomen die in de Bijb den genoemd. In de 1 schapsweek, die dezi wordt gehouden, krij{ zoekers uitleg over di deling. Het Bijbels Opei museum is een van c nige plaatsen ter waar een zogenoemi nonbos groeit. Libai ders waren in de jare Christus de basis van bloeiende economie i raël. Tien jaar geleden het museum 1200 aan, hoewel kwekers spelden dat de boom) het Hollandse klimai zouden overleven, niettemin staat er nu j lig Landstichting eei nonbos, terwijl dat z Israël zeldzaam is den. Op het museumi zijn nog veel meer B planten te vinden, zo bekende vijgenboon bladeren van de ac waren een geliefd I motief. Ook de gran pel, de tamarisk e amandelboom blijkt Hollandse winters te staan. Hét museum I bij de wandeling eei chure uit over de ve lende planten en bon de plaats waar ze in i bel zijn genoemd. VBOK schudt orthodox-christelijk imago van zich af De Vereniging ter Bescherming van het Ongeboren Kind (VBOK) zoekt contact met sym pathisanten die niet tot de tra ditionele orthodox-christelijke achterban behoren. Tijdens de veertiende themadag van de anti-abortusorganisatie zater dag behoorden voor het eerst een moslim en een antroposoof tot de sprekers. De VBOK is een algemene hulpverleningsinstelling voor ongewenst zwangere vrouwen, maar zij heeft de naam een or thodox-christelijke organisatie te zijn. Ook de meerderheid van de ruim duizend vrijwilligers is christen. Anderzijds heeft tach tig procent van de hulpvragers geen christelijke achtergrond. De VBOK werkt volgens alge meen directeur H. van der Ven aan een imagocampagne om het algemene karakter van de vereniging te benadrukken. „Tegelijkertijd willen we de leefwereld van de mensen die een beroep op ons doen, leren kennen." De autochtone imam D. Kraayenbrink heeft enkele jaren geleden al eens tevergeefs bij zijn moslimbroeders gepleit voor samenwerking met de VBOK. Abortus is volgens hem in de islam een grotere zonde naarmate de foetus verder is ontwikkeld. „Allah heeft voor het moment van de inblazing van Zijn adem al een heleboel werkzaamheden aan de foetus achter de rug", vindt hij. „Hoe meer werk Hij eraan gehad heeft, hoe erger het is om te zeggen: Ik hoef het niet, gooi maar weg." De filosoof en antroposoof dr. H. Verbrugh, VBOK-fid van het eerste uur, riep de vereni ging op zich in het openbare debat over het wetenschappe lijk gebruik van embryo's te weer te stellen tegen het mens beeld van de gangbare medi sche wetenschap. Dat gaat er volgens hem van uit dat essen tiële menselijke kenmerken als geest en bewustzijn slechts bij verschijnselen zijn van de ont wikkeling van een bevruchte ei cel. „Als je daarvan uitgaat, is alles op den. duur gelegiti meerd." Verbrugh, docent filosofie aan de medische faculteit van de Erasmus Universiteit Rotter dam, schokte zijn bijbelgetrou- we gehoor met de stelling dat alleen de reïncamatieleer een dam kan opwerpen tegen het gangbare medische mensbeeld. Van hem verschijnt binnenkort een boek waarin hij de begrip pen karma en reïncarnatie filo sofisch analyseert. Verbrugh heeft zijn hoop ge vestigd op een wetenschappe lijk bewijs voor reïncarnatie. Zodra aangetoond is dat de on geboren ziel al voor de concep tie bestaat, kunnen bezwaren tegen abortus en wetenschap pelijk gebruik van embryo's volgens hem niet langer wor den afgedaan als puur gevoels matige argumenten. Voorzitter dr. K. Veling con stateerde dat de strijd rond abortus in Nederland is gestre den. Nu de polarisatie voorbij is, gioeit er volgens hem in de samenleving meer begrip voor de VBOK. „De gemakkelijke manier om over ongeboren le ven te spreken als een klompje slijm, is verleden tijd." Steeds meer artsen verwijzen vrouwen door naar de VBOK, constateer de.hij tevreden. Dat neemt niet weg dat de morele overtuiging van de VBOK slechts een van de vele is in deze 'postmoderne samenle ving, waarin alles moet kun nen', waarschuwde Veling. „We blijven een boodschap uitdra gen die door veel Nederlanders niet wordt herkend." Calcutta Het feest van de Indiase godin Durga is weer voorbij. Een volgeling dompelt een beeld van de veelarmige godheid in de rivier de Ganges bij Calcutta. Symbolisch wordt daarmee de week van festiviteiten afgesloten. Zoals vorige week gemeld is de godin Durga een van de twee 'manifestaties' zo als de hindoes dat uitdrukken, van de hoofdgod De vi. De andere is Kali. De veelarmige Durga vreesd om haar 'vernietigende energie' maa ook in verband gebracht met de vruchtbaarli als haar alter-ego staat voor de toom van Di wordt in verband gebracht met dood, verde en terreur. foto ep a deshakalyan cp WEEROVERZICHT BUITENLAND Weersvooruitzicht HWS Geldig tot en met dinsdag. Noorwegen: Overwegend bewolkt en vooral in het zuiden veel regen. In het noorden soms opklaringen. Gelei delijk meer wind. Middagtempe- ratuur tussen 7 en 13 graden. Zweden: Veel bewolking en perioden met regen. Een flink aanwakkerende zuidoostenwind en daling van temperatuur. Dinsdag maxima tussen 6 en 11 graden. Finland: Wolkenvelden en in het westen soms wat regen. Naar het oosten toe meer kans op wat zon. Maan dag maxima nog rond 12 graden. Daarna met meer wind iets kou der. Denemarken: Onbestendig weer met veel wol ken, perioden met regen en veel wind. Middagtemperatuur dalend tot omstreeks 11 graden. Engeland, Schotland, Wales, Ier land: Zeer onbestendig met veel wol ken, perioden met regen en veel wind. Dinsdag meer buiige neer slag en soms ook opklaringen. Middagtemperatuur dalend tot omstreeks 10 graden. België en Luxemburg: Half tot zwaar bewolkt. Maandag vooral later op de dag regen, dins dag meer buiige neerslag. Ook ta melijk veel wind. Middagtempe ratuur rond 13 graden. Noord- en Midden-Frankrijk: Overwegend bewolkt en perioden met regen. Vooral langs de kust een fors aanwakkerende wind. Geleidelijk iets kouder, dinsdag maxima rond 12 graden. Zuid-Frankrijk: In het zuidoosten eerst nog droog en zonnige perioden. Verder be wolkt en perioden met (veel) re gen. Tamelijk veel wind. In de buurt van de Middellandse Zee lokaal nog meer dan 20 graden, verder maxima dalend tot rond 14 graden. Spanje: In het zuiden vrij zonnig en droog. In het noorden, en dinsdag ook in het midden, meer bewol king en een toenemende kans op regen. Later ook veel wind. Maxi ma van 19 graden in het noorden tot meer dan 30 in Andalusi. Portugal: Maandag nog vrij zonnig. Dinsdag van het noorden uit meer bewol king en vooral ten noorden van Lissabon een toenemende kans op regen. Middagtemperatuur uiteenlopend van een graad of 20 in het noorden tot rond 25 in het zuiden. Mallorca, Ibiza, Menorca: Zonnige perioden. Maandag droog, dinsdag later op de dag misschien een bui. Later opnieuw veel wind. Middagtemperatuur omstreeks 25 graden. Madeira: Geregeld zon en droog. Maxima rond 23 graden. Canarische Eilanden: Droog en vooral aan de zuidkant van de eilanden veel zon. Mid dagtemperatuur rond 28 graden. Duitsland: Hier en daar wat zon, maar over wegend bewolkt en van tijd tot tijd regen. Geleidelijk meer wind. Middagtemperatuur tussen 10 en 15 graden. Oostenrijk: Half tot zwaar bewolkt en af en toe regen. Sneeuwgrens stijgend tot rond 1800 meter. Maxima iets oplopend, in de dalen tot om streeks 14 graden op dinsdag. Zwitserland: Bewolkt en van tijd tot tijd regen, sneeuwgrens stijgend tot rond 1700 meter. Maxima omstreeks 13 graden, in het zuiden lokaal hoger. Italië: Vooral in het zuiden nog regen en onweersbuien. In het midden en noorden droger en zonnige pe rioden. Maxima uiteenlopend van een graad of 16 in het noorden tot 25 in het uiterste zuiden en op Sicili. Corsica en Sardinië: Zonnige perioden en tot dinsdag avond droog. Tijdelijk minder wind. Middagtemperatuur oplo pend tot omstreeks 25 graden op dinsdag. Griekenland en Kreta: Wisselvallig met af en toe stevige regen- en onweersbuien. Tussen door ook wat zon. Middagtempe ratuur tussen 19 en 24 graden. Malta: Zonnige perioden en droog. Mid dagtemperatuur iets oplopend tot omstreeks 26 graden op dinsdag. Turkije en Cyprus: Soms wat zon, maar ook een aan tal buien met kans op onweer. Maxima van 22 graden langs de Turkse westkust tot meer dan 25 in het zuidoosten en op Cyprus. DINSDAG 10 OKTOBER 2000 Zon- en maanstanden Zon op 07.57 Zon onder 18.55 Maan op 18.24 Maan onder04.03 Waterstand IJmuiden Katwijk Hoog 02.50 15.15 2.23 «14 48 Laag 10.45 22.44 10.26 22.25 LEIDSCH DAGBLAD (Opgericht 7 maart 1860) SS® bewolkt onweer 'W warmtefront SS# regen sneeuw V koufront ad* opklaringen 4# hagel lagedruk mist windrichting hogedruk zonnig 19 temperatuur luchtdruk in -1000- hect0 pasca| Warschau zwaar bew. o3 13 7 0.0 Wenen zwaar bew. nw2 10 9 2.2 Zürich half bew. zw2 10 7 0.0 Bangkok half bew w2 33 25 0.0 Buenos Aires zwaar bew. n5 24 19 0.0 Casablanca zwaar bew. w.s. 0 24 17 0.0 Johannesburg licht bew. n3 15 11 0.0 Los Angeles onbewolkt zw2 20 16 0.0 New Orleans New York TelAviv onbewolkt n 3 onbewolkt o 1 zwaar bew. n2 13 11 0.0 11 7 0.0 30 18 0.0 22 17 0.0 kantoor Rooseveltstraat 82 071-5356 356 Postadres: Postbus 54, 2300 AB Leiden abonneeservice Abonnementen 071-5128 030 Geen krant ontvangen? Bel voor nabezorging: Ma. t/m/ vr.18.00-19.30 uur en Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512 directie B.M. Essenberg, W.M.J. Bouterse (adjunct) J. Kiel (adjunct) hoofdredactie J.G. Majoor, T. van Brussel (adjunct) l.f. Klein Schiphorst (adjunct) redactie A. Maandag, chef eindredactie algemeen T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- telefax Advertenties: 071- 5323 5 Familieberichten: 023- 53173 023- 5320 216 Redactie: 071-5321 921 Hoofdredactie: 071- 5315921 advertenties Maandag t/m vrijdag van 8.30 te 071- 5356 230 rubrieksadvertenh Maandag t/m vrijdag van 8.30 tc 071-5143 545 abonnementen bij vooruitbetaling: per maand (acceptgiro) per kwartaal (acceptgiro) per halfjaar (acceptgiro) per jaar (acceptgiro) Abonnees die ons een machtiging ve het automatisch afschrijven vz abonnements- geld, ontvangen V VERZENDING PER POST Voor abonnementen die per post (bi worden verzonden geldt een toeslag aan portokosten per verschijndag. leidsch dagblad op casse" Veenstreek Voor mensen die moeilijk lezen, sl chef eindredactie regio hebben of blind zijn (of een ande chef redactie kunst leeshandicap hebben), is een same D.C. van der Plas, J. Rijsdam, W. Spierdijk, chef sportredactie E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden Dagblad op geluidscassette beschi R.I.M. van der Veer, chef redactie informatie 0486-486486 Duin- en Bollenstreek (Centrum voor Gesproken Lectuur W.F. Wegman, chef redactie Leiden Auteursrechten voorbehou internet: Dagbladuitgeverij Dami K N H U I Z ONGEVALLENDIENST Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag. Diaconessenhgis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonden feestdagen). Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN Diaconessenhuis: tel. 071-5178178. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131. Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 10