'Geen topsport meer zonder poespas' Gesprek van de Dag Olympiërs wacht druk feestschema Hondenshow M MAANDAG 2 OKTOBER 2000 ^-Soinnipnliiar Olympische resultaten De dames Jorritsma (minister van economie; WD) en Vlie- genthart (staatssecretaris sportzaken; PvdA) gaven 'm in Sydney flink van katoen. De afgelopen dagen viel er in het Holland House dan ook flink veel te kussen en te knuffe len. De lijfelijke aanwezigheid van het paarse kabinet weer hield de voorzitter van NOC*NSF, oud-werkgeversvoor- man Hans Blankert, er niet van om het ijzer te smeden nu het toch oververhit was. De overheid moest vooral nog meer middelen ter beschikking stellen om de topsport te doen gedijen. Alleen notoire sporthaters zullen de afgelopen zestien da gen niet hebben kunnen genieten van de Nederlandse suc cessen. In vergelijking met een aantal gevestigde sportlan den (Cuba, Engeland) bracht de Nederlandse delegatie het er uitstekend van af, zeker als je het aantal onverwacht te genvallende prestaties (badminton, atletiek, judo, tafelten nis, zeilen, Holland 8, dameshockey) bezfet. Zet je de me- dailleoogst af tegen die van landen met een vergelijkbare bevolkingsomvang (Australië, Roemenië) dan kan het altijd nog beter. De argumenten van Blankert zijn typisch die van een cal culerende bobo. Zijn organisatorisch wonderkind, oud- volleybalcoach Joop Alberda, heeft becijferd dat Nederland bij een verdere verbetering van de trainingsfaciliteiten zou kunnen komen tot een olympische oogst van telkens der tig, veertig medailles. Dat lijkt een wat minder ambitieus aantal als je het afzet tegen de in Sydney totaal beschikbare 900 medailles. In dit debat om geld wordt vergeten dat het tegenoverge stelde - dus een gebrek aan aansprekende olympische re sultaten zoals bij België - net zo goed een drijfveer voor in vesteringen in de sportsector moet zijn. De waarheid ach ter sportbeleid is dezelfde als bij kunstbeleid: de basis kan niet zonder de top zoals omgekeerd de top niet zonder brede basis kan. De reden waarom het Nederlandse be drijfsleven zoveel brood (zowel qua sponsoring als bij re clameprojecten) ziet in sport ligt 'm in die uitstraling. Na tuurlijk is die meer geholpen bij succes op succes. Dat zou voor de overheid juist reden moeten zijn om sport (en kunst) ongeacht het succes structureel verregaander te steunen dan nu het geval is. Het gaat hier namelijk om de waarde van sport en kunst sec- en indirect om de kwaliteit van het bestaan. Het is niet toevallig dat Paars de successen herkent, maar twijfelt zo dra het om een dergelijke zingeving gaat. Laten dus maar over resultaten praten: bij diepte-investeringen in deze sectoren van de samenleving profiteren we allemaal. ■clr'i isic Bij elkaar geharkte wanhoop Wil de Freud van de 21ste eeuw nü opstaan alsjeblieft. Ik, gewone sterveling, kan er niet meer bij. De hysterisch-neu- rotisch wanhopig-narcistische vergezichten die het tv- scherm biedt worden onderhand een kwelling. Zesenveertig vrouwen die zich ongegeneerd aanbieden als huwelijkspart ner van een onbekende miljonair - zeg nou zelf. De meest hopeloze patiënten van de Weense zielendokter waren daarmee vergeleken wonderen van mentale gezondheid. De vraag is wat deze vrouwen mankeert, dat ze zonder pis tool tegen hun hoofd meedoen aan Ja, ik wil... een miljonair van RTL4. Misschien als kind teveel suiker gesnoept? Kon oom zijn handen niet thuishouden? Gepest op school? Niets lijkt erg genoeg om deze wezenloze treurnis te verklaren. Ach ach, daar komen ze het decor binnengetrippeld. Vier hebben nog net op tijd hun verstand hervonden, dus tonen niet vijftig, maar zesenveertig grieten onder het hysterisch- neurotisclie flakker licht hun waar. De een of andere sub- sub-regieassistent heeft bedacht dat ze met hun handen in hun zij moeten lopen. O-o-o-o. Dat kan je vragen van nor male vrouwen; dit zooitje bij elkaar geharkte wanhoop wordt er alleen maar zielepieteriger van. Onvoorstelbaar. Het gaat niet om een avondje uit, het gaat niet om een weekendje Mallorca, nee, het is een huwelijk waar deze mallemolen op uit moet draaien. Godzijdank duurt het nog een hele week voor de onbekende miljonair - een mental case op zich - zijn aanzoek doet. Eén week om in het reine te komen met dit nieuwste tv-fe- nomeen. Ik hoop dat ik dat red. Freud kan me niet helpen. Ik heb het hem gevraagd, in de nachtmerrie die ik in de nacht na de uitzending kreeg. Hij stopte zijn pijp en sugge reerde dat ik als kind teveel door mijn moeder aan mijn lot was overgelaten. Anders zou ik toch niet naar dit soort pro gramma's kijken? Ik wilde nog zeggen: het is mijn werk! Maar toen begon Big Brother, en zag hij me niet meer staan. De woon- en geboorteplaatsen van de Nederlandse medaille winnaars uit Sydney wachten ongeduldig op de thuiskomst van hun olympische helden. Waren de wedstrijden tijdens de Spelen voor de deelnemers al vermoeiend, bij terugkeer in Nederland na een lange vlieg reis krijgen ze opnieuw een hectisch programma te verwer ken. Van goed uitrusten kan voorlopig even nog geven spra ke zijn. In Den Haag worden komende woensdagmiddag alle Oranje medaillewinnaars gehuldigd door koningin Beatrix en minis ter-president Kok, waarna van af half vier een uitgebreide rij toer door de residentie zal wor den gehouden met naar ver wachting vele tienduizenden toeschouwers. Wat viervoudig medaille-win nares Van Moorsel betreft volgt daarna op donderdag nog een huldiging in Rotterdam, de stad waar ze nog altijd als inwoon ster ingeschreven staat. Boekei, haar geboorteplaats, vier vrij dag feest en Nieuwerkerk, waar de wielrenster daadwerkelijk woont, zoekt nog naar een ge schikte datum. De bedoeling is een feest voor de inwoners, verkondigen de organisatoren van de woon- en geboorteplaatsen der medaille winnaars luid. „Maar die natio nale aandacht voor onze ge meente is natuurlijk wel mooi meegenomen," bekent W. Meulendijk van de gemeente Barendrecht, waar de 'roots' van zwemster Inge de Bruyn liggen. „Inge heeft Barendrecht op de kaart gezet. Dat ze onder tussen in Eindhoven woont, waar ze trouwens morgen al wordt gehuldigd, doet daar niets aan af." Pech is er ook, voor het Bra bantse Eip bijvoorbeeld. De bouwvergunning voor het nieu we huis van amazone Anky van Grunsven is al afgegeven, maar ze woont nog in het eveneens Brabantse Gemert en dus gaat dat dorp met de eer strijken. Het is wel meteen de laatste huldiging voor Van Grunsven in Gemert. Hegeman: „Het is een ongeschreven wet dat de woon plaats een atleet huldigt. Daar houden wij ons aan: we willen voorkomen dat er wildgroei ontstaat." De gemeente Eindhoven pakt met een budget van 70.000 gul den groots uit. Geldropnaar Pieter van den Hoogenband en import-Eindhovense Inge de Bruijn (beiden PSV-zwemmers) worden morgenavond meteen na hun terugkeer in het zonne tje gezet. De Nederlandse pri meur van olympische feestjes heeft Eindhoven daarmee ech ter niet, want de Rotterdamse deelgemeente Hoogvliet hul digde al op 23 september, toen de Spelen nog bezig waren Chris de Korte, de coach van de gouden judoka Mark Huizinga. Een hond besnuffelt een stenen soortgenoot. De nep-hond was samen met nog honderden andere hebbeje dingetjes op diergebied zaterdag te bewonderen op de Nationale Dier&Show 2000 in de Brabanthallen ii^,a Den Bosch. foto anp robert je, lil. Haarlemse 'dopingdokter' Karsten beschuldigt IOC van hypocrisie De 'best georganiseerde Olympische Spelen in de moderne geschiedenis' worden overschaduwd door het oneigenlijk gebruik van prestatie bevorderende en fysiek gevaarlijke middelen. Zelfs ZKH Prins en scheidend IOC-lid Willem-Alexander meldde het gisteren even in een interview te genover Studio Sport-anchorman Mart Smeets: „Er is een toenemend gebruik van geneesmidde len als doping, zoals EPO, en dat moet worden voorkomen." 151 Zelfs Smeets knikte instem mend. Smeets zou als wieler- specialist toch bij uitstek beter moeten weten. De benadering van het IOC komt neer op het paard achter de wagen span nen. Binnen de Internationale Wielren Unie (ICU) - een van de grootste, bij de Olympische beweging aangesloten sport bonden en als zodanig mede verantwoordelijk voor een be langrijk deel van het program ma in Sydney is het gebruik van EPO op zich niet strafbaar. Dat wil zeggen zolang de hema- tocrietwaarde van de betreffen de wierenner of wielrenster maar onder de 50 procent blijft. Hematocrietwaarde, wat was dat ook weer? Tijd voor een specialist. De Haarlemse huis arts, dr. M.E.H. Karsten, is een van de weinige artsen die er on dubbelzinnig vooruitkomt dat hij over een reeks van jaren topsporters heeft begeleid bij het gebruik van verboden mid delen. Hij heeft achter de beeldbuis de afgelopen zestien dagen genoten van de presta ties tijdens de Millennium Games, maar zich ook mateloos opgewonden over 'de hypocri sie van het Internationaal Olympisch Comité, zodra het om doping gaat. Karsten: „Een Roemeens turn- stertje, zestien jaar oud, heeft evadrine gebruikt. Een paar druppeltjes hoestdrank van een verkeerde soort. Evadrine is geen prestatieverhogend mid del en in die zin dus geen do ping. Maar het komt voor op de ellenlange lijst van chemische middelen en stoffen die het IOC aanmerkt als doping. Overigens niet op die van de Internationa le Turnbond. Fout van haar be geleidende arts. Dat turnstertje raakte haar gouden plak name lijk kwijt en zo kan het IOC vol houden op te treden tegen do ping. Ik vind dat hypocriet, vooral omdat de echte controle van topsporters buiten de offi ciële competitie om en zonder bemoeienis van de sportbon den zelf - dus uitgevoerd door een niet-gebonden organisatie te wensen overlaat." Met oud-FC Twente-clubarts Dick Oosthoek en wijlen Ajax- arts Rolink behoort Karsten tot een klein clubje ingewijden dat geen blad voor de mond neemt. Een zekere mate van ijdelheid dwingt hem telkens maar weer het katheder op bij symposia aan de vooravond van grote evenementen zoals de Spelen, waar hij ervaart dat hij amper wordt tegengesproken. Karsten: „Natuurlijk ben ik, zoals iedere huisarts in dit land tegen het gebruik van allerlei middelen door gezonde sporters. Niks bijzonders: ik ben ook tegen ro ken, tegen teveel alcohol, tegen drugsgebruik. Je komt er met zo n houding niet mee bij een aantal sporters, want mensen gebruiken tóch." De Haarlemse huisarts be schrijft graag de tweestrijd waarvoor je als medicus komt te staan zodra je in aanraking komt met sporters die dan con tact met je zoeken. Houd je je afzijdig zoals veel artsen doen? Dan ben je in elk geval mede verantwoordelijk voor een situ atie waarin veel sporters zich zelf 'ongelofelijk' schaden door dat ze op onoordeelkundig ad vies afgaan. Karsten: „Als je weet wat voor smoesjes verzor gers, mecaniciens, sportschool- houders en ander volk ophan gen, dan is het een wonder dat sporters nog vaak tot zulke prestaties komen als je weet dat ze zware geneesmiddelen op een verkeerde manier toepas sen." Voor Karsten persoonlijk is de drijfveer in deze die van de om keerbaarheid. Om het begrijpe lijk te maken schetst hij altijd het voorbeeld van vrouwen uit zijn huisartsen praktijk die aan de pil zijn. „Ook dan verander je heel veel in de hormoonhuis houding van je patiënt. Tegen de tijd dat ze graag een kindje wil, kan ze aflacken en her neemt haar lichaam de natuur lijke functies. Ze houdt geen schade aan haar pilgebruik over. Dat zou ook voor de top sport moeten gelden. Als ik ie mand begeleid bij het nemen van hormoonpreparaten creeey; ik tijdelijk bepaalde gewenste effecten zonder uiteindelijke schade voor het lichaam. Daar ligt voor mij de grens." „Je kan geen topsport meer be drijven zonder de hele poespas er om heen. Zonder artsen, zonder diëtisten, zonder fysio therapeuten, zonder fysagisten, zonder psychologen. Je moet alle puntjes op de i zetten. Met z'n allen breng je iemand tot een topsport-prestatie. Zelfs dan kan iemand nog tot het hoogste komen zonder verbo den vruchten, beweer ik. Maar ik heb geen enkel probleem met het zelf voorschrijven van middelen zolang de begeleiding optimaal is. Ook niet moreel - in veel gevallen gebruikt de concurrentie tegen de klippen op." „De Nederlandse skiffeur Frans Göbel vertelde me dat hij bij de olympische finale in Barcelona zijn concurrenten in fysiek op zicht niet meer herkende. De zelfde mensen die hij het hele jaar door naar huis roeide, lie ten hem nu hun boegwater zien. Een topsporter die altijcjn twee of drie werd, kwam hieruj, omdat hij verder alle natuurl^, ke hulpmiddelen geprobeerd^ had en wist dat hij niet het Karsten gelooft simpelweg ni»ei in 'fair competition'. Wie ziet^ dat India (het op een na meeQ( bevolkte land) slechts eenmtLj brons kan stellen tegenover c 25 plakken van Nederland ni|> hem in ethisch opzicht gelijkt» geven. Om die reden is hij he,Ef eens met de internationale lerbond in het geval van de l^e matocrietwaarde, dat is het je) aantal rode bloedlichaampje^ per, liter bloed. Bij zware tr^if^ ning krijgt een sporter een b^ Paalde vorm van bloedarmo^,. - staaltabletten zijn dan een ,e probaat middel. Maar ook he?cj percentage rode bloedlichaaiuj pjes zakt tot een niveau waar door een getraind lichaam tep weinig zuurstof rondpompt. tJ Karsten: „Dat wordt weer opsu peil gebracht door te rusten, maar met rusten train je nietig En dus grijpen wielrenners n^a EPO. Zolang hun hematrocri|0 waarde maar onder de vijftigW( de normale waarde - blijft, iSj.e, niks aan de hand. En daar bo ven volgens de Wielerenunie*: ook niet, alleen moeten ze ev buiten de competitie blijven kc ze weer onder die grens zitte^: Maar het IOC spreekt opeens^ van doping en heeft miljoen^, ingezet om het gebruik van Sg EPO op te sporen. Terwijl de_ ICU (van IOC-lid Hein Verbr^f gen, J.O.) een perfecte, op de„a praktijk geënte methode heeCe gevonden om sporters niet t^{ doen ontsporen." ge JOHN OOMKES Brand meester 1 Q_ OU LU G Z u G Als niet elke seconde telt, heeft de politie liever niet dat je 1-1-2 draait. Dat herinner ik me nog wel wanneer ik in de nacht van zaterdag op zondag wakker word als de glasbak voor ons huis met don derend geraas omver wordt geduwd. Sterker nog, het komt helemaal niet in me op de politie te bellen, want de laatste weken gaat die glasbak elk weekein de tussen drie en vier uur tegen de vlakte. De func tionaris die hem op vrijdag komt legen, zet hem al speciaal vlak tegen de stoeprand, zodat een groepje jongelui op weg van het uitgaanscentrum naar huis er niet teveel moeite voor hoeft te doen om een avondje doorzakken met dit oude volksvermaak te besluiten. Maar omdat ik toch even naar het toilet moet (van fonteintjes, watervallen en omgevallen glasbak ken moet ik altijd plassen), kijk ik even door een spleetje van het rolgordijn naar de ravage die op het pleintje is aangericht. Dat blijkt mee te val len. De glasbak ligt keurig om, en al het glas zit er nog in. Het is doodstil op straat en in geen enkel huis of appartement is verstoord een licht aangegaan. Het is een keurige buurt met een hoge tolerantiegrens. Ik sta op het punt om het rolgordijn weer te laten schieten als ik een rookwolk zie komen uit de papierpak die pal voor de omgeduwde glasbak staat. Veel kwaad kan dit niet, want de bak is van zwaar metaal en vrijwel volle- dig afgesloten. Maar er staat een be stelwagen vlak tegen één van desleu- >en en in mijn fantasie lekken de eerste 'lammen aan gemorste benzine rond de tank en staat het voertuig (inhoud: zes ton 1 vuurwerk voor oudejaarsnacht?) op het punt van exploderen. „Ik denk dat ik toch de politie maar even bel", zeg ik tegen mijn echtgenote, die voor geen om gevallen glasbak of een in brand gestoken papier container haar warme plekje in het ledikant wil verlaten en mijn gang naar het rolgordijn inmiddels al enkele malen heeft uitgelegd als sensatiezucht. Ik stommel de trap af om in het laatje onder de tele visie in het telefoonboek het oude 0900-nummer (het is vijf dagen voordat het nieuwe 0900-nummer wordt ingevoerd) van het districtskantoor op te zoe ken. In de verwachting dat dit akkefietje weldra dooreen agent met een handzaam brandblussertje uit de wereld wordt geholpen, leg ik mij weer tevre den neder in de echtelijke sponde. Het is doodstil op straat, het vandalisme was van een kortstondigheid die geen naam mag hebben en niets lijkt een be haaglijke nachtrust en een weldadig uitslapen op de zondagmorgen in de weg te staan. Truste lieve. Of het moet dat onheilspellende geronk zijn dat op klinkt aan het eind van de straat, gestaag dichterbij komt en uiteindelijk pal onder ons slaapkamer raam stilhoudt. „Nee hè", kreunt mijn echtgenote, als ik wederom mijn benen over de bedrand sla om door het subtiel wegtrekken van het rolgordijn ken nis te nemen van deze recente verstoring van ons welbehagen. Ik zie een brandweerwagen die je nor maal zou verwachten bij een uitslaande brand op een overslagplaats van chemicaliën, waaruit tussen de zes en acht brandweerlieden springen. Hoeveel het er precies zijn kan ik niet goed waarnemen, om dat ze druk gebarend uitwaaieren naar alle hoeken van de straat om met behulp van schijnwerpers de put te zoeken waaraan ze hun brandkraan kunnen koppelen. De lichtbanen van hun zaklantaarns zoe ken zich een weg over de-plafonds van de slaapka mers die aan het pleintje grenzen. Helemaal disco wordt het als één van de brandweerlieden zich her innert dat de wagen ook een oranje zwaailicht heeft. Bij disco hoort niet alleen licht, maar ook geluid. Én jawel hoor, met een donderend geraas wordt de pomp van de met alle gemakken voorziene brand weerwagen aangezet. Mijn echtgenote trekt haar hoofd onder het dekbed, maar zelfs vanuit die posi tie zie ik haar dodelijke blikken werpen naar alles wat voor deze verstoring van haar nachtrust verant woordelijk is. Gebiologeerd kijk ik vanachter het rolgordijn hoe de zes tot acht brandweerlieden (ik weet nog steeds niet hoeveel het er zijn) duizenden liters water in de papierbak pompen, met als voor lopig resultaat dat de rookwolken die uit de openin gen komen alleen maar zwarter en dikker worden. Pas als het complete pleintje onder waterstaat, lijkt men de brand meester. Een weldadige stilte valt over ons als de pomp zwijgt, de slangen worden opgerold, het zwaailicht wordt gedoofd en het geluid van de zware dieselmo tor zich van onder ons slaapkamerraam verwijdert. Met versteende benen zoek ik mijn kant van het bed weer op. „Truste lieve." Op het moment dat ik mijn oogleden zwaarder voel worden, klinkt aan het begin van de straat opnieuw het geluid van een dieselmotor, dat warempel ook weer dichterbij lijkt te komen. Een brandweerman die zijn helm heeft verloren? De nablusploeg? Ik zwaai mijn benen over de bedrand om via de spleet van het rolgordijn poolshoogte nemen. Nee hoor, niks bijzonders. Het is alleen maar een vrachtwagen van de dienst Openbare Werken die om vier uur in de ochtend de glasbak overeind komt zetten. Er zit, waarschijnlijk om de kostbare overuren tot een mi nimum terug te brengen, maar één ambtenaar op de bok, die nog behoorlijke toeren moet uithalen om de grijper van zijn kraan wijd open te sperren, er een zware ketting aan te hangen, die aan de haak van de glasbak te bevestigen en met donderend ge raas van motoren duizenden heen en weer geslin gerde flessen de ijzeren bak weer op z'n plek te zet ten. Als de functionaris zich met zijn tientonner en 200 procent overwerktoeslag naar de gemeentewerf heeft begeven, onze nachtkastjes naast het bed niet meer narommelen, de schilderijen aan de muren niet meer heen en weer zwaaien en ik andermaal mijn hoofd op mijn kussen heb gelegd, wordt de nachte lijke rust alleen nog maar verstoord door deze, enigszins met stemverheffing uitgesproken opmer king van mijn eega. Of ik me, wanneer niet elke seconde telt, voortaan wat later in de ochtend van mijn burgerplichten ge waar wil worden. Als het even kan vanaf een uur of tien. „Ja lieve. Truste lieve. ensolijk Een veilinghuis in New York brengt in oktober een brief van filmster JUDY GARLAND onder de hamer waarin de ster uit The wizard of Oz afscheid van het le ven neemt. Het briefje was be stemd voor haar kinderen, onder wie actrice Liza Minnelli. Vol gens het Britse showbizzpersbu- reau Wf/VA/ begint het briefje met: „Mijn lievelingen, vergeef mij, ik ben te moe. Ik houd van jullie meer dan iemand kan gelo ven. Pas goed op jezelf en God zegene jullie. En ik dank jullie voor de enige echte liefde die ik heb gekend." Het briefje maakt deel uit van een collectie foto's, telegrammen en elf brieven die Garland kort voor haar dood in 1969 schreef. Minnelli is naar verluidt bedroefd over de veiling. Het liedje Que Si, Que /Vovan zanger JODY BERNAL heeft iner Nederland een record gebrokefe Voor het eerst is er een single 4a meer dan veertien weken numja mer één staat in de Mega Top er 100. Dit meldde Bernals platfo maatschappij gisteren. Daarmar neemt Bernal het record overVa Marco Borsato die in 1994 deet histlijsten wekenlang dominee de met zijn De meeste dromer\o zijn bedrog. De 18-jarige Berrti nam met Que Si, Que No deel aan het programma Your Big w. Break, waarin beginnende artier ten de kans krijgen om door teol breken. Bernal kwam in de finja en kreeg een contract bij een la platenmaatschappij. Inmiddeie zijn er alleen al in de Benelux er meer dan 190.000 exemplare van het plaatje verkocht. ju n De Oost-Timorese leider XAN/le NA GUSMAO is zaterdagavond vader geworden. Zijn uit Austry. lië afkomstige vrouw Kirsty el Sword schonk in een ziekenhiri" in de hoofdstad Dili het leven I aan een zoontje, Alexander. D£i 54-jarige Gusmao, die gezien aj wordt als de toekomstige presiai dent van Oost-Timor, en de 34e jarige Sword zijn op 3 juli van te jaargetrouwd. Zij ontmoetten fa kaar voor het eerst in 1994 in ej gevangenis van Cipinang, waaU Gusmao een straf van twintig jaar uitzat. Sword werkt voor eta Australische humanitaire orgai satie in Jakarta.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 2