Twijfel over leningen
aan telecomconcerns
t.
AP
J
ingapore Airlines schaft
nperjumbo Airbus aan
Economie
Papieren Antonov nog steeds niet boven water
FNV vreest afstoten afdelingen Corus
NBT: Ouderen eten graag hun bordje leeg
Pomphouders geven vaste
klanten korting op benzine
'MKB moet investeren
in eigen personeelsleden'
Succesvol puinruimen
TtRDAG 30 SEPTEMBER 2000
^VR koopt grondreiniging Arcadis
rnhem Afvalbedrijf AVR heeft de afdeling grondreiniging van
lgenieursbureau Arcadis overgenomen. De overname past in
Ie groeistrategie van het afval- en milieuconcern. Milieutech-
liek van Arcadis reinigt vervuilde grond en houdt zich verder
lezig met zuivering van afvalwater en van de waterbodem. Er
perken 65 mensen. De omzet bedraagt enkele tientallen miljoe-
guldens per jaar. AVR draait met 1.700 medewerkers een
imzet van 900 miljoen gulden. Het bedrijf werkt nationaal en
iternationaal in de gehele keten van afval- en milieuzorg. Over
doen partijen geen mededelingen.
Ture olie jaagt producentenprijzen op
oorburg Door de dure olie lag het prijsniveau van Neder-
indse industriële producten in augustus 11,4 procent hoger
an vorig jaar. Ten opzichte van juli was de stijging 0,7 procent.
;«)at blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek
(CBS). Afgezien van olieproducten bedroeg de stijging 0,2 pro-
1 ent ten opzichte van juli en 6,1 procent ten opzichte van een
5iar eerder. De binnenlandse afzetprijzen namen met 0,3 pro-
Geëxporteerde industriële producten werden 0,9 pro
ent duurder.
Reddingsplan voor Bataviawerf
ilystad De provincie Flevoland en de gemeente Lelystad wil-
n bijna twee miljoen gulden steken in een financieel reddings-
lan voor de Bataviawerf in Lelystad. De werf kampt met zware
nanciële problemen. Er komen te weinig bezoekers nu het
OC-schip dat nu als paradepaardje van de Nederlandse olym-
ische afvaardiging in Sydney ligt, niet kan worden bewonderd,
egin oktober volgt een besluit over het plan. B en W van Lely-
tad willen de Bataviawerf 360.000 gulden schenken en een ren-
iloze lening van een half miljoen gulden verstrekken. Gedepu-
lerde staten zijn bereid zo'n bedrag onder dezelfde voorwaar -
en te lenen, terwijl het college de werf ook een half miljoen wil
oorschieten, zolang Europese subsidies op zich laten wachten.
inanciële problemen bij Lauda Air
'enen De Oostenrijkse luchtvaartmaatschappij Lauda Air zit in
problemen. De oprichter van de maatschappij, voormalig
utocoureur Niki Lauda, bevestigde gisteren berichten dat vier
lestellen tot maart aan de grond zullen blijven. Aanleiding
de maatregel zijn de dure kerosine en de hoge dollar. De
lostenrijkse krant Der Standard had bericht dat Lauda voor
ind oktober vier vliegtuigen moest verkopen om aan de voor-
driften voor het eigen vermogen van zijn maatschappij te vol-
3en. Lauda Air heeft de meeste van zijn vliegtuigen geleased.
olgens de krant lijdt Lauda Air dit jaar verlies. Niki Lauda heeft
belang van dertig procent in zijn maatschappij. Dat wordt
olgend jaar zeven procent, wanneer Austrian Airlines zijn be-
ing vergroot naar 59 procent.
larnalengigant neemt concurrent over
3UTKAMPGamalenverwerker Heiploeg uit het Groningse
outkamp heeft twee internationale branchegenoten overgeno-
1 :n. Het betreft het Surinaamse Noble House Seafoods en Gui-
Seafoods uit Guyana. Met de overname is een bedrag van
00 miljoen gulden gemoeid. Door de annexatie krijgt Heiploeg
en aantal nieuwe garnalen in zijn assortiment. De belangrijkste
de Seabob, een garnaal uit de Caribische wateren. Andere
leuwe warmwatergarnalen komen uit Indonesië, Pakistan en
ietnam. De twee overgenomen bedrijven voegen dertig boten
de vloot van Heiploeg toe. Er werken zevenhonderd werk-
ïers bij de twee buitenlandse garnalenproducenten. Het be-
rijf is met een marktaandeel van tien procent de grootste gar-
alenverwerker van Europa. Het bedrijf heeft na de
.600 werknemers.
Tuinders moeten minder inhuren'
otterdam De FNV vindt het r
s dat tuinders s
s wel
jftig tot zestig procent van hun werknemers inhuren. De tuin-
zouden meer arbeidskrachten een vast contract moeten
ieden. Daarom moeten ze gezamenlijk meer doen aan profes-
onele werving en arbeidsverhoudingen. Aldus bestuurder
:hoone van FNV Bondgenoten gisteren. Ze gaat van het grote
intal uitzendkrachten en loonwerkers een punt maken bij de
euwe CAO-onderhandelingen die eind dit jaar beginnen.
oc)NB wil les trekken uit Deens 'nee'
iasterdam Het Deense 'nee' tegen de euro weerspiegelt een
Onbehagen tegen het Europa zoals dat nu vorm krijgt. Dit onbe-
agen speelt niet alleen in Denemarken. Daaruit moeten lessen
orden getrokken, zo stelde president Wellink van De Neder-
ndsche Bank gisteren in een reactie. „Betreuren van de uit-
het Deense referendum is niet voldoende", vindt
Wellink. Gisteren verhoogde de Deense centrale bank haar be-
ngrijkste rentetarief als signaal tegen mogelijke speculaties.
Deense kroon blijft qua koers aan de euro gekoppeld.
BEDRIJVEN EN
)J 'imP WLJ i':JJ\'L J. ftl J J J rliT'
ontmoeten studerend en werkzoekend Zuid-Holland
op zaterdag 28 en zondag 29 oktober 2000
in de Groenoordhallen Leiden.
-s-v.
Informatie over de beurs en het presenteren van
uw bedrijf of onderwijsinstelling tijdens deze
beurs: O.G.Z.b.v.
aatschappij plaatst order voor tien toestellen
sagiers. Er staan ook ontwerpen
op de tekentafel die voorzien in
meer dan 900 stoelen, inclusief
fitness-ruimtes, bioscoopzalen
en andere vermaaksmogelijk-
heden. Airbus Industrie, dat be
gin volgend jaar wordt omge
vormd tot een naamloze ven
nootschap, levert begin 2006 de
eerste superjumbo aan Singa
pore Airlines. De luchtvaart
maatschappij wil met het toe
stel gaan vliegen op Londen,
Los Angeles, San Francisco,
New York, Tokyo, Hong Kong
en Sydney.
Vier luchtvaartmaatschappij
en hebben tot dusver de A3XX
besteld. Naast Singapore Airli
nes zijn dat Emirates Airlines
(Verenigde Arabische Emiraten)
Air France en de Amerikaans
leasemaatschappij ILFC.
,a gapore Airlines heeft een
te order geplaatst bij het Eu-
vliegtuigbouwconsor-
Airbus Industrie. De
htvaartmaatschappij wil
vliegen met minimaal tien
lerjumbo's van het type
(X en heeft een optie geno-
n op nog eens vijftien stuks,
t de order is 8,6 miljard dol-
(21,5 miljard) gemoeid. Dat
:ft Airbus gistermiddag be-
""idgemaakt.
ingapore Airlines toonde
der dit jaar al belangstelling
le superjumbo. De Euro
vliegtuigbouwers hopen
nee de Amerikaanse concur-
it Boeing te overvleugelen.
eerste prototype van de
XX biedt plaats aan 555 pas-
Toezichthouders 'ernstig bezorgd' overdekking umts-licenties
De Europese toezichthouders op het bankwezen zijn
een onderzoek begonnen naar de miljardenleningen aan
Europese telecomconcerns. De leningen die nodig zijn
voor investeringen in dure umts-licenties hebben geleid
tot 'ernstige bezorgdheid' bij toezichthouders.
amsterdam
Twee weken geleden zijn de
banktoezichthouders bijeenge
komen om over de leningen te
praten, zo meldde het Britse
dagblad The Financial Times
gisteren. Volgens Howard Da-
vies, de baas van het Britse Fi
nancial Services Authority, be
staat er 'ernstige bezorgdheid'
over de risico's die banken ne
men met de telecomsector.
Enkele toezichthouders zou
den zelfs vrezen voor nieuwe
bankcrises. Vers in menigeens
geheugen ligt nog begin jaren
negentig de problemen in de
vastgoedsector en in 1998 de
problemen met speculatieve
beleggingsfondsen ('hedge-
funds'). Telecombedrijven ne
men dit jaar het leeuwendeel
van de leningen op de interna
tionale kapitaalmarkt voor hun
rekening. Tot nu toe werd zo'n
dertig procent van alle leningen
verstrekt aan de telecomsector.
In Europa was dat zelfs veertig
procent.
Door de dure umts-licenties,
voor Duitse en Britse vergun
ningen betaalden bedrijven in
totaal bijna 200 miljard gulden,
heeft de telecomsector al
171 miljard euro (377 miljard)
moeten lenen, aldus de Britse
krant. Waarschijnlijk moet ook
nog eens 100 miljard euro van
de kapitaalmarkten worden ge
haald om de aanleg van umts-
netwerken te betalen. De totale
kosten daarvan zijn geraamd
op 160 miljard euro.
Nederlandse banken zijn niet
erg actief in de telecomsector.
De grootste verstrekkers van le
ningen zijn Chase Manhattan,
Morgan Stanley Dean Witter,
Barclays en HSBC.
Veilinghuis Meerman in Veghel
beschikt nog steeds niet over de
papieren van de Russische An
tonov 124 die op Maastricht-
Aachen Airport aan de ketting
ligt. Dit ondanks een bevel van
de president van de rechtbank
in Maastricht.
Die bepaalde eerder deze
maand in een kort geding dat
het Russische bedrijf dat de pa
pieren van het transportvlieg
tuig heeft, die documenten aan
het veilinghuis moet geven. De
termijn waarbinnen dat moest
gebeuren, is afgelopen woens
dag verstreken. Voor elke dag
dat het bedrijf in gebreke blijft,
kan het veilinghuis een dwang
som in rekening brengen van
250.000 gulden, met een maxi
mum van tien miljoen.
De veiling van de Antonov
124 ging onlangs niet door om
dat de vlieghandboeken niet
beschikbaar zijn. Toen het toe
stel in 1997 in beslag werd ge
nomen, nam de bemanning de
papieren mee naar Rusland en
verkocht ze daar aan de onder
neming die er nu nog over be
schikt. Dat bedrijf heeft een
bod uitgebracht op het vlieg
tuig. Er zijn echter nog meer
belangstellenden die het toestel
willen kopen. Om een goed bod
te kunnen uitbrengen, willen ze
de boeken inzien. Meerman
gaat ervan uit dat de veiling,
ook als de bescheiden spoor
loos blijven, na 1 december als
nog doorgaat.
Op de Antonov 124 is in 1997
beslag gelegd in opdracht van
een Amsterdams bedrijf. Dat
had nog zeven ton tegoed van
de eigenaar, een onderneming
in Moskou. Inmiddels hebben
zich nog meer schuldeisers ge-
Ook werkgelegenheid in IJmuiden mogelijk op het spel
beverwijk richard mooyman
FNV Bondgenoten vreest dat het noodlijden
de Corus ondersteunende afdelingen in
IJmuiden wil gaan afstoten. De bedrijfstop in
Londen zou van plan zijn zo veel mogelijk
werk uit te besteden. Volgens FNV-bestuur-
der J. Duijnhoven komen zo circa driedui
zend banen bij het voormalige Hoogovens op
het spel te staan. „Dat is voor ons onaccepta
bel."
De FNV zal niet toelaten dat afdelingen zo
als de technische dienst, de bewaking en lo
gistieke eenheden op afstand worden gezet,
aldus Duijnhoven. „Je kunt niet uitleggen dat
er in IJmuiden banen moeten verdwijnen,
terwijl er hier wel winst wordt gemaakt. Het
zou ook een breuk betekenen met het werk-
gelegenheidspact dat geldt tot april 2004."
De FNV-bestuurder nuanceerde gistermid
dag op een persconferentie eerdere uitspra
ken dat de uitbetaling van salarissen in gevaar
komt. „Dat wil ik rechtzetten." Maar verder
zijn de problemen van de zwaar verlieslijden
de fusie-onderneming tussen Hoogovens en
British Steel zeer groot. „Iedereen kan het
sommetje maken. Als we zo doorgaan, dan
zijn we over een jaar failliet."
Hoewel het verlies van bijna een miljard
gulden over negen maanden vrijwel uitslui
tend voor rekening komt van de Britse vesti
gingen, wil Duijnhoven niet de conclusie
treWcen dat de fusie nooit had moeten gebeu
ren. Hoogovens had volgens hem niet zelf
standig kunnen voortbestaan. „Maar waar we
nu op wachten is een strategie van de top om
de problemen aan te pakken."
Een veeg teken vindt de FNV-bestuurder
dat Corus onlangs plotseling heeft besloten
uitgaven en investeringen te beperken. Zo is
een automatiseringsproject waarin al dertig
miljoen gulden is gestoken, volgens hem
stopgezet. En dat terwijl het project volgens
hem een veelvoud aan besparingen had kun
nen opleveren. „Het wordt allemaal niet on
derbouwd."
De CNV heeft gisteren in een brief aan de
Corus-top ook grote zorgen kenbaar gemaakt
over de situatie van het concern. De bond eist
binnen twee weken uitleg, onder meer over
de berichten dat alle investeringen zijn stop
gezet.
meld. Het parkeergeld op
Maastricht-Aachen Airport is
inmiddels opgelopen tot een
kleine twee miljoen gulden.
De driehonderd ton wegende
Antonov 124 is een van de
grootste vrachtvliegtuigen ter
wereld. De nieuwwaarde be
draagt rond de negentig mil
joen gulden. Het toestel levert
volgens het veilinghuis vermoe
delijk tussen de acht en vijftien
miljoen op. Dat is minder dan
de totale schuldensom. De
rechtbank moet uiteindelijk de
opbrengst over de verschillende
schuldeisers verdelen.
Metselbedrijven
sterk gegroeid
amsterdam anp
De metselbedrijven hebben de
afgelopen jaren sterk geprofi
teerd van de hoogconjuctuur.
In 1998 en 1999 steeg de bran-
cheomzet met respectievelijk
3,5 en zeven procent. Voor de
komende jaren wordt minder
groei voorspeld. Dat blijkt uit
een onderzoek van het Econo
misch Instituut voor de Bouw
nijverheid (EIB).
Het EIB verwacht dat de
metselbedrijven dit jaar een
omzet van 1,4 miljard realise
ren,' hetgeen een stijging van
circa 6 procent zou zijn. Dat
betekent een gemiddelde om
zet van f 2,1 miljoen per be
drijf.
In de afgelopen jaren profi
teerde de branche sterk van de
voorspoedige ontwikkeling
van de woning- en utiliteits
bouw. Voor de komende jaren
wordt een gematigder omzet
groei voorspelt.
leidschendam
Ouderen staan nog op het standpunt dat
het bordje moet worden leeggegeten. Het
serveren van een immense lap vlees ver
dient daarom geen aanbeveling.
Met deze en andere tips kunnen onder
nemers in de sectoren horeca en recreatie
hun voordeel doen teneinde beter in te
spelen op de groeiende 'seniorenmarkt',
meent het Nederlands Bureau voor Toeris
me (NBT). Ze staan in een brochure die het
NBT met andere organisaties, zoals Ko
ninklijke Horeca Nederland, voor de bran
che heeft gemaakt.
Onderzoek leert dat er steeds meer 55-
plussers bijkomen in Nederland. Ook het
aantal vakanties van 55-plussers stijgt fors.
Deze doelgroep vereist een speciale bena
dering, aldus de organisaties.
Zo zijn het wel ouderen, maar dat bete
kent niet dat ze daarmee om de oren willen
worden geslagen. Aanduidingen als 'senio
renarrangement' of. 'seniorenactie' zijn in
dat verband uit den boze, leert de brochu-
Vooral jongere ondernemers wordt ver
der aangeraden goed te luisteren naar de
wensen van de 'gouden senioren'. Zij waar
deren duidelijke en volledige informatie.
Het inschakelen van oudere werknemers
bij de contacten met senioren verdient
aanbeveling.
Elke keer als de afgelopen maanden weer een hogere benzineprijs werd
aangekondigd, hadden sommige automobilisten er een kwartier in de
rij voor over om de tank nog even snel te vullen. archieffoto cpd
eindhoven anpders bereid zijn een korting te
geven.
De automobilisten krijgen
niet direct aan de pomp kor
ting. De korting, die valt te be
rekenen via de internetsite van
UnitedConsumers, wordt pas
uitgekeerd als de betrokkene
binnen een half jaar minimaal
250 liter brandstof tankt. De
deelnemers slaan hun gegevens
op via een apart pasje dat ze bij
het tanken gebruiken.
Mede-initiatiefnemer Van
Selms zegt dat iemand die
30.000 kilometer per jaar rijdt,
zo'n 322 gulden per jaar kan
verdienen als hij de benzine
soort Euro 95 tankt. De korting
wordt elk halfjaar uitgekeerd.
Van Selms: „We hopen in de
loop van 2001 een landelijk
dekkend netwerk te hebben van
zo'n 450 tankstations. We den
ken dat de komende tijd elke
maand zo'n dertig stations zich
bij ons aansluiten."
Zo'n honderd pomphouders in
Nederland gaan vaste klanten
korting geven op de brandstof
prijs. Dat gebeurt via het sys
teem van internetbedrijf Uni
tedConsumers, dat 15.500 deel
nemers heeft. Zij kunnen vanaf
november bij de eerste stations
brandstof tanken tegen een ge
reduceerde prijs.
Het idee achter UnitedCon
sumers is de bundeling van de
vraag naar brandstof van auto
mobilisten. Zij hebben via de
initiatiefnemers kwantumkor
ting op de brandstofprijs be
dongen.
Het was de bedoeling dat via
de oliemaatschappijen voor el
kaar te krijgen. Toen niet alle
maatschappijen wilden mee
werken, werd zaken gedaan
met groothandelaren en indivi
duele pomphouders. Resultaat
is nu dat honderd pomphou-
bedrijven in het MKB expor
teert. „Het midden- en kleinbe
drijf moet zich volgens ons veel
meer richten op het buiten
land", zegt J. van Nuenen van
de hoofddirectie van Rabobank
Nederland. Daarnaast vindt
Van Nuenen dat het MKB moet
zorgen dat het een aantrekkelij
ke werkgever wordt. „We moe
ten mensen binden en boeien."
Personeelsbeleid is een redelijk
onbekend begrip in het mid
den- en kleinbedrijf.
Wil het midden- en kleinbedrijf
(MKB) de groei van de afgelo
pen jaren vasthouden dan moet
de sector zich meer gaan rich
ten op de export. Meer investe
ren in personeel is voor een
verdere groei ook onontbeerlijk.
Dit concludeert de Rabobank,
huisbankier van veel onderne
mers, in de jongste uitgave van
het periodiek Cijfers Trends.
Slechts zestien procent van de
ECONOMIE WIJZER
elders 65 procent hoger. Tege
lijk maakt het buitenland zich
zorgen over het naderende arts-
entekort door vergrijzing. De
Nederlandse levensverwachting
blijft relatief achter en vooral
voor ouderen is het beeld on-
De beste bewindslieden maken
soms een fout; ook in Neder
land komt dit voor. Met politie
ke fouten is meestal een pittige
som geld gemoeid en het is een
kwestie van politieke cultuur
hoe er met zoiets wordt omge
gaan. Er zijn landen waar het
parlement de politicus herin
nert aEin de aangegane verant
woordelijkheid en een 'schul
dig' uitspreekt. Het resultaat is
meestal een voortijdig einde
aan een glanzende loopbaan.
Europa kent maar weinig lan
den waar een politicus soms
achter de tralies belandt.
In Nederland worden beleids
fouten zelden geanalyseerd,
zelfs als de rekening in de mil
jarden loopt of, wat ook voor
komt, als de burger er met zijn
leven voor betaalt. Het wordt
een beetje vies gevonden om
iemand een gemaakte fout on
der de neus te wrij-
Zelden wordt de jjfijP j
verantwoordelijk- Jij
heid teruggevoerd
vlees en bloed, op
een handelend per
soon. Menig onder
zoek dat de afgelo
pen twintig jaar
werd uitgevoerd
naar politieke fouten Econome
wees dan ook 'de
structuur' aan als schuldige. Op
allerlei manieren drukken we
onze afkeer uit voor een oor
deel over iets dat personen aan-
Een tekort aan artsen en speci
alisten is geen kleinigheid. Bur
gers betalen daarvoor een hoge
prijs in de vorm van gezonde
levensjaren. Het duurt tien
twaalf jaar om een verkeerde
inschatting van de behoefte aan
artsen recht te zetten. Het is
dus belangrijk dat er zorgvuldig
wordt geraamd.
In de praktijk gebeurt dat door
de minister van volksgezond
heid, waarna een rondje trek
ken en duwen volgt met de mi
nister van onderwijs over het
geld. De studie geneeskunde
kost dat ministerie namelijk bij
na drie ton per stu
dent - twee of drie
keer zoveel als een
gemiddelde bèta
student. Dat is ex
clusief de tweede
fase, die weer voor
rekening van volks
gezondheid komt.
Uit cijfers van het
In vele toonaarden zeggen we
tegen elkaar dat we 'allemaal
schuldig' zijn, en dat alleen wie
zonder zonden is de eerste
steen mag werpen. Wij oorde
len niet, opdat wij niet geoor
deeld worden. Niet oordelen
kan echter ook als een vorm
van instemming worden uitge-
legd.
Een politicus heeft een openba
re functie, hij of zij weet dat hij
wind vangt. Het is funest voor
een gezonde politieke cultuur
om fouten die er onvermijdelijk
gemaakt worden, af te doen als
natuurverschijnselen. Fouten
zijn gewoon het resultaat van
menselijk handelen, door ie
mand die zich beschikbaar had
gesteld voor een verantwoorde
lijke functie en daar een aan
trekkelijke beloning voor kreeg.
Soms komen fouten pas na ja
ren aan het licht. Vandaag de
dag heeft Nederland gemiddeld
de helft van het aantal huisart
sen van ons omringende lan
den. Het aantal specialisten is
PAULINE VAN DE VEN derwijs blijkt dat de
n publiciste kiem voor het te
kort aan artsen en
specialisten is gelegd in het eer
ste kabinet Lubbers. Minister
mr. L.C. Brinkman (CDA) van
volksgezondheid verlaagde de
vastgestelde instroom voor ge
neeskunde destijds in twee ach
tereenvolgende jaren in totaal
met een kwartvan 1.980
plaatsen in 1982 tot 1.485 plaat
sen in 1984. In het tweede kabi
net Lubbers handhaafde dezelf
de
kort op dit niveau.
Minister Borst verruimde de in
stroom met de dunschiller. Vo
rig jaar bereikte de instroom
onder aanzienlijke wachtlijst
problemen pas weer het niveau
van 1982. Anno 2000 plukken
vooral oudere Nederlanders de
wrange vruchten van wat des
tijds doorging voor succesvol
puinruimen.
Op Prinsjesdag, met de wacht
lijsten in het hart van de discus
sie en een naamloze man die
stierf voordat hij zijn huisarts
had gezien, konden we Brink
man op diplomatieke wijze op
tv de wens horen uiten dat hij
in de landelijke politiek zal te
rugkeren. ,,U bent een succes
vol politicus", zei de journalist.
„Het zal u dus wel lukken."
Een close-up van de reusachtige banden
de Antonov 124. Het 300 ton wegende vrachtvliegtuig staat al ruim drie jaar aan de grond.
foto cpd ermindo armino
